PRASA w POLSCE
Czynniki wpływające na kształtowanie się polskiego rynku prasowego Zniesienie mechanizmów kontroli w 1989 r. (cenzury) Utworzenie nowych ram prawnych dla mediów Likwidacja monopoli państwowych i wprowadzenie rynkowych zasad w strukturze mediów poprzez prywatyzację, decentralizację, regulacje prawne, liberalizację rynku Pluralizm światopoglądowy i wzrost politycznej emancypacji mediów Dostęp nowych podmiotów do rynku Koegzystencja starej i nowej oferty medialnej Wzrost konkurencji i komercjalizacji mediów.
Etapy rozwoju prasy w Polsce wg R. Filasa I etap (od poł. 1989 r do poł. 1991 r.) to żywiołowy rozwój nowych wydawców i przekształcania się starych tytułów; II etap (poł. 1991 koniec 1992 r.) pozorna stabilizacja tzw. Zmiany podskórne; III etap (1993 IX 1994) otwarta walka poważna konkurencja na rynku prasowym; IV etap (IX 1994 koniec 1996) zagospodarowanie rynku po I procesie koncesyjnym i inwazji tygodników niemieckich; V etap (od 1997 do dziś) nowy podział rynku prasy i postępująca specjalizacja.
Segmentacja rynku - Segmentacja podmiotowa potrzeby odbiorców ze względu na: Płeć Wiek Wykształcenie Zawód Poziom dochodów Miejsce zamieszkania Stan cywilny Standard życia Struktura demograficzna rodziny.
Czytelnictwo dzienników 25 20 15 Dziennik Gazeta Prawna Fakt Gazeta Wyborcza Super Ekspress Rzeczpospolita 10 5 0 2005 2007 2014
Dzienniki
"Gazeta Wyborcza" ukazała się po raz pierwszy 8 V 1989 roku Założyciele: środowisko byłych dziennikarzy i działaczy niezależnej prasy wydawniczej demokratycznej opozycji. Od początku "Gazety" red.nacz. jest A. Michnik, działacz opozycji demokratycznej w latach 6080tych.
"Gazeta" zaczynała jako 8s. dziennik o nakładzie 150 tys. egzemplarzy. W 2006 roku jej średnia objętość wyniosła ok. 110 stron, a średnia dzienna sprzedaż 434 tys. egz. 2012: - Ukazuje się 6x w tygodniu - Sprzedaż średnia: 411 tys. egz. (2014 nieco ponad 200 tys.)
1989 r. Zespół redakcyjny 'Gazety Wyborczej' - zdjęcie w piaskownicy przed żłobkiem przy Iwickiej w Warszawie (tu początkowo mieściła się siedziba dziennika)
Struktura dziennika Każdy egzemplarz "Gazety" składa się przynajmniej z 3 elementów: - ogólnopolskiego grzbietu głównego przygotowywanego przez redakcję w Warszawie, - stron lokalnych przygotowywanych przez jedną z 20 redakcji lokalnych - oraz krajowo-lokalnego dodatku tematycznego.
Strony lokalne Gazety "Gazeta" ma unikalną strukturę dziennika łączącego informację o charakterze ogólnopolskim i lokalnym. GW zaczynała z 8 lokalnymi redakcjami, dziś jest ich 23, m.in.: Łódź, Warszawa, Bydgoszcz, Gdańsk, Olsztyn, Toruń, Kielce, Kraków, Rzeszów, Opole, Wrocław, Częstochowa, Katowice, Poznań, Szczecin, Zielona Góra,,
Dodatki tematyczne i magazyny kilkanaście stałych ogólnopolskich dodatków tematycznych oraz kilka kolorowych magazynów, każdy dzień tygodnia poświęcony jest innej tematyce, np. pracy, nieruchomościom czy turystyce; M.in. "Gazeta Praca", "Gazeta Sport", "Ludzie i Pieniądze", "Gazeta Komunikaty, "Gazeta Dom", "Duży Format", "Co Jest Grane", "Gazeta Telewizyjna", "Wysokie Obcasy", "Turystyka";
Karta "Gazety Wyborczej" Nasz zespół wywodzi się z ruchu "Solidarności" i czuje się z tym związany. I. "Gazeta Wyborcza" powinna: 1. publikować szybkie, dobrze napisane i wyczerpujące informacje. 2. publikować własne komentarze, jasne i oddzielone od informacji, zajmować wyraziste stanowisko w najważniejszych sprawach. 3. obiektywnie relacjonować najrozmaitsze punkty widzenia. 4. przedstawiać także te poglądy, z którymi się nie zgadzamy; nie tylko w formie relacji lecz także dokumentów, wywiadów i artykułów. Muszą to być poglądy istotne lub lansowane przez znaczące ugrupowania czy osoby i nie mogą nawoływać do przemocy, szerzyć nienawiści lub kogoś szkalować. 5. "Gazeta Wyborcza" czuje się przede wszystkim odpowiedzialna wobec swoich czytelników.
II. "Gazeta Wyborcza" i jej wydawca Agora mają następujące cele: 1. osiągnąć i utrzymać europejski standard jakości, bezpieczeństwa finansowego i organizacji. 2. utrzymanie niezależności politycznej i ekonomicznej. 3. być najlepszym i największym dziennikiem w Polsce. Wszystkie inne dążenia i rodzaje działalności są drugorzędne wobec powyższych celów.
III. Miarą sukcesu "Gazety" i Agory będzie: 1. osiągnięcie przez "Gazetę" największego nakładu wśród dzienników poważnych. 2. reputacja "Gazety" jako wiarygodnego źródła informacji i obrońcy słusznych praw. 3. satysfakcja pracowników wyrażająca się tym, że dobrzy pracownicy nie będą przechodzić od nas do innych wydawnictw. 4. stały zysk zapewniający rozwój i poczucie bezpieczeństwa.
IV. "Gazeta Wyborcza" i Agora chcą być dla swoich pracowników: 1. miejscem realizacji ambicji zawodowych 2. miejscem, w którym pracownicy są dobrze wynagradzani, najlepsi zaś - bardzo dobrze 3. w związku z tym dla trzonu zespołu -jedynym miejscem pracy. Pracownicy powinni być w pełni dyspozycyjni, jeśli chodzi o czas ich pracy, a ich udział w programach telewizyjnych i radiowych i pisanie w innych pismach jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu zgody kierownictwa. Reprezentacją pracowników są ich organizacje związkowe i dziennikarskie.
Twarze Gazety Ewa Milewicz Dominika Wielowieyska Adam Michnik - Redaktor naczelny Jan Turnau Piotr Stasiński - Zastępca redaktora naczelnego Jarosław Kurski -Pierwszy zastępca redaktora naczelnego
Dziennik pojawił się na rynku po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 (gazeta o tym samym tytule ukazywała się w Polsce międzywojennej, a także w latach 1944 1950); - 2012: zasięg ogólnopolski, ukazuje się 6 x w tygodniu, średni nakład wynosi ok. 200 tys. egz. z czego około 90 tys. sprzedawanych jest w prenumeracie;
Nieco historii W czasach PRL "Rzeczpospolita" była dziennikiem rządowym. Pierwszym naczelnym "Rzeczpospolitej" w wolnej Polsce był Dariusz Fikus. W lutym 1991 r. "Rzeczpospolita" stała się jedną z pierwszych na polskim rynku spółką z udziałem zagranicznego partnera: powstała Presspublica, której właścicielami byli Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita i francuska grupa prasowa Roberta Hersanta - Presse Participations Europeennes.
Struktura własnościowa VII 1996 r. - objęcie przez Presspublica Holding Norway 51% udziałów w spółce. IX 2005 r. - Presspublica podpisuje umowę przejęcia 99,45 % akcji spółki Parkiet Media, należących do TP Internet stając się w ten sposób wydawcą "Gazety Giełdy Parkiet". IX 2006 r. - 51% udziałów w firmie Presspublica należące do Orkla Media przechodzą w posiadanie brytyjskiego funduszu Mecom. VI 2007 r. - Presspublica nabywa prawa do tytułu dziennika "Życie Warszawy" 1 VII 2011 sprzedaż Mecom Poland krakowskiej firmie Gremi Media (Grzegorz Hajdarowicz, Przekrój, Sukces ), która 12 X 2011r. Za 55 mln zł kupuje pozostałe 49% należące do Skarbu Państwa.
A dziś "Rzeczpospolita" - jak deklarują jej wydawcy - to jedyny w Polsce dziennik konserwatywno-liberalny. Ponad połowa czytelników posiada wyższe wykształcenie a kolejne 27% średnie. Co drugi czytelnik mieszka w dużym mieście (pow. 100 tys. mieszkańców), co siódmy zajmuje kierownicze stanowisko.
Zespół Gazetę redaguje 250 dziennikarzy i pracowników sekretariatu redakcji, w tym 5 korespondentów zagranicznych i 10 krajowych, korzysta z 6 agencji prasowych, przygotowuje codziennie średnio 42 stron gazety; Do X 2011 roku red. naczelnym był Paweł Lisicki, na jego miejsce powołano Tomasza Wróblewskiego.
Stara charakterystyczna struktura gazety Codzienne wydanie Rzeczpospolitej składało się z 3 grzbietów zawierających: - informacje ogólne (grzbiet biały), - ekonomiczne (grzbiet zielony), - i prawne (grzbiet żółty).
Dodatki Dobra Firma Nieruchomości Moje Auto Kariera & Biznes Moje Pieniądze Moje Podróźe Wir Tele Piąta Aleja Na zakupy LTS
Od 15 października 2007 r. wydawana w nowym, kompaktowym formacie i bardziej przejrzystym layoucie.
A od 3 I 2011... Dział ekonomiczny, który to od 5VIII1991r. ukazywał się na zielonych stronach zamienił kolor papieru na łososiowy - z przyczyn ekonomicznych :( Legenda zielonych stron RP jest już tylko legendą
Twarze RP Tomasz Wróblewski redaktor naczelny Piotr Gabryel Igor Janke Piotr Semka Rafał A. Ziemkiewicz Bronisław Wildstein
Pierwszy numer ukazał się 18 kwietnia 2006 r. a ostatni 13 września 2009 roku. Średnia objętość: 40 stron Cena wydania podstawowego: 1,50 zł (od poniedziałku do czwartku oraz w soboty) 2,00 zł (w piątki) 6 x w tygodniu Grupa docelowa: młodzi, wykształceni, mieszkający w dużych miastach czytelnicy interesujący się zarówno tematyką krajową, jak i europejską i międzynarodową, oczekujący obiektywnych i kompetentnych informacji, podanych w ciekawej, dynamicznej i nowoczesnej formie.
Twarze Dziennika Michał Karnowski Robert Krasowski - red. naczelny: Cezary Michalski z-ca red. naczelnego Antoni Libera, Tomasz Lis, Rafał Matyja, Sławomir Sierakowski, Jadwiga Staniszkis, Tomasz Terlikowski, Jacek Żakowski i in. Piotr Zaremba Jerzy Pilch
Wydawca: "Spes" Spółka z o.o. Redaktor nacz.: Ewa Nowina Konopka Pismo istnieje od 29 I 1998 r. (założone m.in. przez posła Artura Zawiszę)
Dziennik ogólnopolski obecny na rynku od 2003 roku Średnia objętość: 32 strony w poniedziałek, 24 strony wtorek-sobota Format: 252 x 339 mm Grupa docelowa: wszyscy
Według danych ZKDP średnia sprzedaż FAKTU w okresie styczeń - lipiec 2007 wyniosła 515 398 egzemplarzy*, plasując FAKT - podobnie jak w poprzednich miesiącach - na pierwszej pozycji pod względem wielkości sprzedaży wśród dzienników ogólnopolskich. Dodatki tematyczne: FAKT Auto, FAKT TV, FAKT Mieszkanie (w Warszawie i Poznaniu) W czwartki wraz z FAKTEM ukazuje się FAKT TV zawierający program telewizyjny na cały tydzień. W każdy piątek dołączany jest dodatek Gwiazdy, który opisuje życie polskich i zagranicznych gwiazd show biznesu a także nowości płytowe i kinowe oraz ciekawostki ze świata mody i urody. FAKT ma 7 wydań regionalnych w miastach: Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice, Łódź, Kraków, Gdańsk. Od września 2008 r. FAKT w formie tygodnika wydawany jest także w Wielkiej Brytanii i Irlandii. W obu wydaniach znajdują się informacje z Polski i świata, doniesienia lokalne, poradniki, przewodniki i raporty dotyczące życia w Wielkiej Brytanii i Irlandii, m.in. edukacji, świadczeń socjalnych, służby zdrowia. Tygodnik zawiera również serwis sportowy oraz dodatek FAKT TV z pełnym programem telewizyjnym polskich stacji.
Dziennik ogólnopolski Pierwszy numer Super Expressu ukazał się 22 listopada 1991 roku. Już w pierwszym roku istnienia nakład gazety zwiększył się z 40 do 550 tysięcy egz., a w grudniu 1993 roku dziennik zajął drugie miejsce w badaniach czytelnictwa przeprowadzonych przez OBP UJ.
Dzięki wprowadzeniu w 1990 roku ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch" i rozpoczęciu działalności Komisji Likwidacyjnej Spółdzielni jednym z tytułów przeznaczonych do przetargu był "Express Wieczorny". W kwietniu 1990 roku 98. pracowników zespołu redakcyjnego tego dziennika założyło spółdzielnię dziennikarską, aby uzyskać pierwszeństwo w ubieganiu się o przejęcie tytułu. W październiku tego roku spółdzielnia rozpoczęła wydawanie porannej wersji dziennika, noszącej tytuł "Express". Do przetargu dotyczącego sprzedaży "Expressu Wieczornego" przystąpiły: spółka Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe i Fundacja Prasowa "Solidarność", będąca oficyną wydawniczą Porozumienia Centrum. 11 stycznia 1991 roku decyzją Komisji Likwidacyjnej RSW tytuł "Express Wieczorny" został przyznany drugiemu z oferentów. W proteście przeciwko takiej decyzji 80% pracowników "Expressu Wieczornego" - w tym całe kierownictwo przeszło do nowego "Expressu" twierdząc, że wybrało polityczną niezależność i obiektywne, rzetelne dziennikarstwo. W lutym 1991 roku ze spółdzielnią dziennikarzy związały się ZPR-y tworząc spółkę ZPR-Express, która od marca wydawała dziennik "Express" w nakładzie 40 tysięcy egzemplarzy. W październiku 1991 roku ZPR-y odkupiły udziały spółdzielni dziennikarskiej w spółce ZPR-Express. Na stanowisko prezesa spółki ZPR-Express powołano Grzegorza Lindenberga. Zadanie, jakie przed nim stało, było proste: pismo uratować lub zamknąć. Nowy szef wybrał to pierwsze, stawiając na nowatorską na polskim rynku prasowym formułę pisma. Ponieważ dziennik "Express" nadal utożsamiany był z "Expressem Wieczornym" zdecydowano się na zmianę tytułu, formatu i szaty graficznej. Tak odrodzony "Super Express" wystartował 22 listopada 1991 roku.
W lutym 1991 roku firma ZPR SA wraz ze spółdzielnią dziennikarską wydającą dziennik Express utworzyły spółkę wydawniczą ZPR-Express. W październiku 1991 roku ZPR odkupiły od spółdzielni jej udziały w wydawnictwie, a następnie powołały na stanowisko prezesa zarządu Grzegorza Lindenberga, autora spektakularnego sukcesu gazety. Nowy prezes, a jednocześnie redaktor naczelny zmienił nazwę, makietę i charakter gazety: Pierwszy numer Super Expressu ukazał się 22 listopada 1991 roku. W styczniu 1995 roku, ZPR S.A. powołały wspólnie ze szwedzkim inwestorem, firmą Tidnings AB Marieberg, spółkę Media Express. Pozyskany w ten sposób kapitał pozwolił na przyspieszenie rozwoju technologicznego i jakościowego pisma, w tym przejście na druk kolorowy. W czerwcu 2006 roku Grupa Bonnier zdecydowała o wycofaniu się z inwestycji w Super Express. Udziały w Media Express należące do Tidnings AB Marieberg nabyli inwestorzy finansowi.
Do końca 2007 roku właścicielem dziennika była spółka MediaExpress, obecnie tytuł należy do Wydawnictwa Murator S.A. Obie grypy należą jednak do tego samego właściciela grupy ZPR. Do lipca 2007 redaktorem naczelnym dziennika był Tomasz Lachowicz. Na tym stanowisku zastąpił go (p.o. red. nacz.) Stanisław Drozdowski. Obecnie (od 2009 r.) redaktorem jest Sławomir Jastrzębowski.
Wydania lokalne i mutacje wydanie warszawskie wydanie katowickie mutacja gdańska mutacja krakowska mutacja olsztyńska mutacja łódzka mutacja poznańska mutacja wrocławska
- Dodatki tematyczne: Sport Auto Sekrety Zdrowia i Urody Super Express TV Pilot Tajemnice Świata Turystyka
"Metro" jest ogólnopolskim bezpłatnym dziennikiem, dystrybuowanym w największych miastach. Średnie dzienne rozpowszechnianie "Metra" w zasięgu ogólnopolskim wynosi 495 tys. egz.
Tytuł prasowy "Metro" został zarejestrowany w 1998 roku, a jego pierwsze numery ukazywały się jako dodatek do "Gazety Wyborczej" dla mieszkańców dzielnic Warszawy. W październiku 2001 roku "Metro" stało się samodzielną gazetą rozdawaną dwa razy w tygodniu w stolicy w nakładzie 50 tysięcy egzemplarzy. Od października 2003 roku "Metro" zaczęło się ukazywać w Warszawie od poniedziałku do piątku (5x w tygodniu). Gazeta zmieniła makietę, formułę i logo, a, rok później poszerzyła zasięg o kolejnych dziewięć miast i zmieniła swój profil z gazety regionalnej w wielkomiejską.
W roku 2005 nastąpiła dalsza ekspansja tytułu - "Metro" pojawiło się w kolejnych miastach i stało się dziennikiem ogólnopolskim. Dziś gazeta ukazuje się w 18 największych aglomeracjach: Białymstoku, Bydgoszczy, Częstochowie, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Toruniu, Trójmieście, Szczecinie, Wrocławiu, Warszawie i Zielonej Górze.
W sierpniu 2008 roku Metro na nowo zdefiniowało swoją linię redakcyjną, skupiając się szczególnie na problemach i potrzebach młodych ludzi. Tytuł kładzie duży nacisk na interakcję z czytelnikami, stale rozwija też swoją ofertę internetową. Na stronie emetro.pl działa serwis internetowy dziennika, tytuł uruchomił też serwis z ogłoszeniami rekrutacyjnymi MetroPraca.pl oraz serwis społecznościowy dla miłośników zwierząt - CafeAnimal.pl.
"Metro" ma także stałe dodatki tematyczne i cykliczne wydania specjalne, jak np. kulturalne "Metro City (2006), rekrutacyjna "Metropraca" czy "Metro Studenckie" oraz specjalne wydania kierowane do ściśle określonej grupy czytelników.