PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Procentowe określenie ocen ze sprawdzianu mogą ulec zmianie w zależności od stopnia trudności sprawdzianu! 97 100 % ocena celująca 86 96 % ocena bardzo dobra 70 85 % ocena dobra 51 69 % ocena dostateczna 35 50 % ocena dopuszczająca 0 34 % ocena niedostateczna PRZEDMIOTEM NAUCZANIA I OCENIANIA SĄ: wiadomości umiejętności komunikowanie się UMIEJĘTNOŚCI OCENIANE NA LEKCJACH JĘZYKA POLSKIEGO: mówienie (opowiadanie ustne twórcze i odtwórcze); czytanie: głośne, ciche ze zrozumieniem; pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi; posługiwanie się określonymi zasadami ortograficznymi; znajomość lektur; znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku (gramatyka) inne (recytacja, rysunkowe konkretyzacje utworów literackich, wykonanie projektów, realizacja zadań w grupie). 1
FORMY SPRAWDZANIA POZIOMU OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW 1. sprawdzian wiadomości(pisemny) sprawdzający wiadomości i umiejętności uczniów i obejmujący określony zakres tematyczny; 2. praca klasowa/wypracowanie dłuższe samodzielne pisemne prace uczniów przeprowadzane w szkole podczas zajęć edukacyjnych w celu sprawdzenia ich wiedzy i umiejętności np. z lektury; 3. testy czytania ze zrozumieniem rozumiane jako samodzielne pisemne prace kontrolne uczniów przeprowadzone podczas zajęć edukacyjnych i obejmujące określony materiał tematyczny; 4. kartkówka, dyktando rozumiane jako krótkie prace pisemne sprawdzające wiadomości i umiejętności uczniów i obejmujące jeden zakres tematyczny; 5. odpowiedź ustna rozumiana jako krótsza lub dłuższa ustna reakcja ucznia na pytanie skierowane do niego przez nauczyciela; 6. indywidualna praca na lekcji pisemna lub ustna samodzielne pisemne rozwiązanie zadania, problemu, odpowiedzi na pytania, opisu itp. podczas zajęć; 7. praca długoterminowa - samodzielne rozwiązywanie problemu, na wykonanie tej pracy uczeń ma wyraźnie określony czas np. 2 tygodnie, miesiąc itp.; 8. zadanie domowe wykonane w zeszytach, ćwiczeniach lub w innej formie; 9. aktywność na lekcji czynne uczestnictwo w lekcji: czytanie, udział w dyskusji; 10. zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń rozumiane jako zeszyty, w których uczniowie systematycznie prowadzą notatki, 2
INFORMACJE DODATKOWE WAGA 10 1. sprawdzian wiadomości(pisemny) 2. praca klasowa/wypracowanie 3. testy czytania ze zrozumieniem WAGA 8 4. kartkówka, dyktando 5. odpowiedź ustna 6. indywidualna praca na lekcji pisemna lub ustna 7. praca długoterminowa WAGA 5 8. praca pisemna wykonana w domu 9. aktywność na zajęciach edukacyjnych 10. zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń 3
INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE: SPRAWDZIANY, PRACE KLASOWE, TESTY a/ nauczyciel przeprowadza sprawdziany, prace klasowe, testy, kartkówki w zależności od potrzeb w ciągu całego cyklu kształcenia; b/sprawdzian, praca klasowa, test są zapowiedziane co najmniej tydzień wcześniej, z jednoczesnym określeniem przez nauczyciela zakresu i czasu trwania; c) w przypadku opuszczenia pracy klasowej, sprawdzianu, testu z krótkotrwałych / do 1 tygodnia/ przyczyn losowych uczeń ma obowiązek napisać ją w ciągu jednego tygodnia od dnia powrotu do szkoły. Wyjątek stanowi długotrwała choroba / powyżej 2 tygodni/: wtedy o terminie poprawy decyduje nauczyciel przedmiotu w porozumieniu z uczniem; d) w przypadku powtarzającej się dwa razy jednodniowej nieobecności w dniu pracy klasowej nauczyciel ma prawo sprawdzić wiedzę i umiejętności ucznia następnego dnia; dotyczy to również zwolnień z lekcji, na której ma się odbyć praca klasowa (sprawdzian, test); f) uczeń ma obowiązek poprawić ocenę niedostateczną w ciągu 2 tygodni od otrzymania pracy; niezaliczenie partii materiału przez ucznia w określonym terminie będzie skutkowało wpisaniem oceny niedostatecznej; g) niezaliczenie partii materiału przez ucznia w określonym terminie będzie skutkowało wpisaniem oceny niedostatecznej; KARTKÓWKI a) nie są zapowiadane, ocena nie podlega poprawie; b) trwają nie dłużej niż 20 minut; c) o pisaniu kartkówki przez ucznia w przypadku jego losowej nieobecności lub choroby decyduje nauczyciel; NIEPRZYGOTOWANIA a)uczeń ma prawo do dwukrotnego w semestrze nieprzygotowania się do lekcji bez podania przyczyny oraz trzech braków zadania domowego. Przywilej ten nie obejmuje zadań długoterminowych, na których wykonanie uczeń miał tydzień lub więcej czasu. b) brak odpowiednich materiałów potrzebnych na lekcję traktowany jest jako nieprzygotowanie do lekcji. 4
WARUNKI SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ OCENY KLASYFIKACYJNEJ a) uczeń pretendujący do oceny celującej musi uzyskać większość ocen celujących i bardzo dobrych, może mieć najwyżej dwie oceny (łącznie) za testy, sprawdziany i prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne niższe niż bardzo dobry i celujący, nie może mieć ocen niedostatecznych za pracę na lekcji, za zadania domowe, dyktanda, zeszyt; b) uczeń pretendujący do oceny bardzo dobrej musi uzyskać większość ocen bardzo dobrych, może mieć najwyżej dwie oceny (łącznie) za testy, sprawdziany i prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne niższe niż bardzo dobry, nie może mieć ocen niedostatecznych za pracę na lekcji, za zadania domowe, dyktanda, zeszyt; c) uczeń pretendujący do oceny dobrej musi uzyskać większość ocen dobrych,, może mieć najwyżej dwie oceny (łącznie) za testy, sprawdziany i prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne niższe niż dobry, nie może mieć ocen niedostatecznych za pracę na lekcji, zadania domowe, dyktanda, zeszyt; d) uczeń pretendujący do oceny dostatecznej musi uzyskać większość ocen dostatecznych, może mieć najwyżej dwie oceny (łącznie) za testy, sprawdziany i prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne niższe niż dostateczny, może mieć najwyżej jedną ocenę niedostateczną za pracę na lekcji, zadania domowe, dyktanda, zeszyt; e) uczeń pretendujący do oceny dopuszczającej musi uzyskać większość ocen dopuszczających, może mieć najwyżej trzy oceny (łącznie) za testy, sprawdziany i prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne niższe niż dopuszczający, może mieć najwyżej trzy oceny niedostateczne za pracę na lekcji, zadania domowe, dyktanda, zeszyt; Ocena semestralna i końcoworoczna jest efektem pracy i nauki ucznia podczas całego semestru oraz roku szkolnego nie uwzględnia się możliwości poprawienia ocen pod koniec roku lub semestru. 5
UWAGI KOŃCOWE 1. Nauczyciel zaznajamia uczniów z PSO na początku roku szkolnego oraz na bieżąco udostępnia ten dokument uczniom i rodzicom w pracowni języka polskiego, jest on również dostępny na stronie internetowej szkoły. 2. Roczna ocena klasyfikacyjna obejmuje osiągnięcia uczniów w I i II semestrze (z naciskiem na semestr II). 3. Ocena śródroczna i roczna nie jest średnią matematyczną ocen cząstkowych. 4. Uczeń ma prawo przeanalizować ocenę otrzymaną z pracy pisemnej w dniu, w którym zostaje poinformowany o wynikach. 5. Brak odpowiednich materiałów potrzebnych na lekcję traktowany jest jako nieprzygotowanie do lekcji. 6. Niezgłoszenie nauczycielowi na początku lekcji braku pracy domowej, zeszytu, itp. upoważnia nauczyciela do wystawienia oceny niedostatecznej. 7. Wszelkie plagiaty karane są oceną niedostateczną. 8. Uczeń nie może otrzymać ponownie oceny niedostatecznej za ten sam zakres wiedzy i umiejętności. 9. Forma i sposób informowania o postępach i zagrożeniach uczniów jest zgodna z WSO. 10. Roczna ocena niedostateczna może być poprawiana zgodnie z WSO. 11. Nauczyciel w dniu rozdawania sprawdzonych prac podaje do wiadomości uczniów skalę punktową, według której oceniany był sprawdzian (praca klasowa, wypracowanie itp.). 12. Prace nieczytelne i o bardzo niskim poziomie estetyki będą oceniane najniższym stopniem wg skali ocen. 6
Ocena celująca MÓWIENIE rozpoczyna i podtrzymuje dyskusję na tematy związane z lekturą, ocenia stanowiska dyskutantów i podaje propozycje rozwiązania problemów buduje twórcze, bezbłędne pod względem językowym wypowiedzi swobodnie posługuje się różnymi formami opowiadania i opisu charakteryzuje bohatera lektury umiejętnie wykorzystuje werbalne i pozawerbalne środki językowe CZYTANIE czyta ze zrozumieniem na poziomie semantycznym i krytycznym teksty poetyckie, prozatorskie spoza kanonu lektur przewidzianych programem nauczania SŁUCHANIE Analizuje i wykorzystuje w nowych sytuacjach komunikacyjnych informacje z wysłuchanego tekstu odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich PISANIE posługuje się wszystkimi formami wypowiedzi pisemnej oraz wykazuje się twórczym ujęciem tematu, poprawnością językową oraz właściwym doborem środków językowych formułuje własne wypowiedzi na temat przeczytanych lektur NAUKA O JĘZYKU świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści materiałowych przewidzianych programem nauczania klasy szóstej (fonetyka, słownictwo, słowotwórstwo, fleksja, składnia) poszerza wiedzę językową o treści wykraczające poza przewidziane programem nauczania Ocena bardzo dobra MÓWIENIE aktywnie uczestniczy w dyskusjach dotyczących lektur i świata rzeczywistego ubarwia wypowiedzi dialogiem, opisem przeżyć wewnętrznych stosuje charakterystykę bohatera, nazywając jego cechy, dokonuje oceny postępowania postaci, odwołując się do uniwersalnych wartości etycznych rozpoczyna i podtrzymuje rozmowę, dobiera formę komunikatu w zależności od celu wypowiedzi argumentuje swoje stanowisko w rozmowie, ustosunkowuje się do wypowiedzi kolegów, przytacza przykłada dla poparcia własnego zdania twórczo opowiada i opisuje, korzysta z bogatego słownictwa dokonuje korekty własnej wypowiedzi CZYTANIE 7
odczytuje tekst poetycki prozatorski na poziomie przenośnym i symbolicznym analizuje charakterystyczne cechy gatunkowe utworów analizuje elementy świata przedstawionego w utworze i miejsca człowieka w świecie analizuje treść oraz tworzywo adaptacji filmowej lub teatralnej dzieła literackiego wykorzystuje treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, notatkach w tworzeniu własnych wypowiedzi wyjaśnia mechanizmy oddziaływania reklam SŁUCHANIE dostrzega przenośny sens wysłuchanego tekstu słucha poleceń, instrukcji w celu wykorzystania ich w pracy zespołowej i samodzielnej potrafi stworzyć notatkę na podstawie wysłuchanego tekstu PISANIE samodzielnie buduje różnorodne wypowiedzi dostosowane do sytuacji komunikacyjnej, poprawne pod względem językowym, stylistycznym, ortograficznym, interpunkcyjnym pisze pełną charakterystykę postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, dokonuje oceny postępowania bohatera w odniesieniu do wartości etycznych pisze opowiadanie twórcze z elementami opisu sytuacji, list oficjalny, mapę mentalna, schemat poprawia własne błędy językowe i stylistyczne NAUKA O JĘZYKU sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne pochodzenia biblijnego lub mitologicznego, przysłowia i powiedzenia w tekście, neologizmy, archaizmy wzbogacając język wypowiedzi składni klasyfikuje wypowiedzenia: pojedyncze, złożone, zdania, równoważniki zdań, wypowiedzenia oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, rozkazujące, analizuje budowę logiczno składniową wypowiedzenia, rysuje wykres graficzny zdania, stosuje poprawny szyk w zdaniu, dba o poprawną interpunkcję wypowiedzeń złożonych fleksji stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych poprawne formy odmienne i nieodmienne części mowy, analizuje ich funkcję w zdaniu, dokonuje rozbioru gramatycznego fonetyki stosuje wiadomości zakresu fonetyki, wykorzystując je w poprawnym zapisie wyrazów, rozróżnia głoski dźwięczne i bezdźwięczne, zna funkcję głoski i w wyrazie Ocena dobra MÓWIENIE aktywnie uczestniczy w dyskusji na podany temat, przedstawia logicznie argumenty poparte odpowiednimi przykładami i stosuje perswazje językowa, nie przekracza granic kulturalnej rozmowy stosuje wypowiedziach dialog, opis przeżyć wewnętrznych samodzielnie uczestniczy w rozmowie na temat przeczytanej lektury, charakteryzuje bohatera literackiego, ocenia jego postawy, określa motyw działania opowiada i opisuje, stosując odpowiednie słownictwo, wzbogaca wypowiedzi o niewerbalne środki wyrazu 8
wygłaszając tekst poetycki lub prozatorski dobiera odpowiednio Barę głosy, by zwrócić uwagę odbiorcy na warstwę znaczeniową utworu CZYTANIE odczytuje sens utworów na poziomie krytyczno twórczym rozumie funkcję użytych w tekście środków stylistycznych posługuje się pojęciami: fabuła. Akcja, wątek odróżnia teksty poetyckie od prozatorskich, zna ich elementy rodzajowe rozpoznaje i wskazuje charakterystyczne cechy różnych tekstów kultury(teksty literackie, użytkowe, popularnonaukowe, publicystyczne, filmy, przedstawienia teatralne) wypowiada się na temat reklam i dostrzega mechanizmy oddziaływania na odbiorcę wykorzystuje treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, notatkach w tworzeniu własnych wypowiedzi SŁUCHANIE analizuje przenośny sens wysłuchanego tekstu na podstawie słuchanego tekstu tworzy własne wypowiedzi PISANIE redaguje teksty użytkowe: sprawozdanie, instrukcja, przepis Stosuje słownictwo odpowiednie do rodzaju i celu wypowiedzi Wzbogaca tekst dialogiem charakteryzującym bohatera Redaguje opowiadanie twórcze z elementami opisu przeżyć wewnętrznych bohatera charakteryzuje postać literacką lub rzeczywistą, podaje i opisuje cechy wyglądu, charakteru, osobowości notuje w dowolnej formie: tabela, schemat, wypowiedź kilkuzdaniowa tworzy plan ramowy, szczegółowy i swobodnie go przekształca dba o poprawność językową, ortograficzna i interpunkcyjną NAUKA O JĘZYKU sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne pochodzenia biblijnego lub mitologicznego, przysłowia i powiedzenia w tekście, neologizmy, archaizmy wzbogacając język wypowiedzi składni klasyfikuje wypowiedzenia: pojedyncze, złożone, zdania, równoważniki zdań, wypowiedzenia oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, rozkazujące, analizuje budowę logiczno składniową wypowiedzenia, rysuje wykres graficzny zdania, stosuje poprawny szyk w zdaniu, dba o poprawną interpunkcję wypowiedzeń złożonych fleksji stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych poprawne formy odmienne i nieodmienne części mowy, analizuje ich funkcję w zdaniu, dokonuje rozbioru gramatycznego fonetyki stosuje wiadomości zakresu fonetyki, wykorzystując je w poprawnym zapisie wyrazów, rozróżnia głoski dźwięczne i bezdźwięczne zna funkcję głoski i w wyrazie Ocena dostateczna MÓWIENIE uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej 9
opowiada, streszcza i opisuje, używając odpowiedniego słownictwa stosuje się do zasad kulturalnej dyskusji charakteryzuje bohatera, dokonując oceny jego postępowania dostosowuje wypowiedź do adresata i sytuacji wygłasza z pamięci teksty prozatorskie, poetyckie stosuje odpowiednie słownictwo, wzbogaca wypowiedzi o niewerbalne środki wyrazu wygłaszając tekst poetycki lub prozatorski dobiera odpowiednio barwę głosy, by zwrócić uwagę odbiorcy na warstwę znaczeniową utworu stosuje się do uwag nauczyciela i podejmuje próby doskonalenia wypowiedzi CZYTANIE podejmuje rozmowę na temat sensu opowiadania, powieści, wiersza, artykułu analizuje użyte środki stylistyczne wyjaśnia pojęcia: fabuła, akcja, wątek wyróżnia rodzaje powieści odczytuje plakat wybiera potrzebne informacje z instrukcji, tabeli, notatki, rozróżnia teksty artystyczne, użytkowe, prozatorskie, poetyckie nazywa w tekście prozatorskim elementy świata przedstawionego, wnioskuje na temat miejsca człowieka w świecie rozumie mechanizmy oddziaływania reklamy na człowieka SŁUCHANIE słucha innych i uczestniczy w rozmowie, zadaje pytania i odpowiada potrafi zrekonstruować ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, instrukcji, poleceń PISANIE pisze wypowiedzi o charakterze artystycznym: opowiadanie z dialogiem opis i użytkowym: list, zaproszenie, zawiadomienie podejmuje próby opisu dzieła plastycznego zapisuje najważniejsze informacje w formie kilku zdań, tabela, schemat pisze streszczenie utworu w porządku chronologicznym redaguje podanie, życiorys, teksty o charakterze instrukcji stara się zachować poprawność językową i stylistyczna dłuższych wypowiedzi zna i stosuje zasady ortografii i interpunkcji NAUKA O JĘZYKU sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne pochodzenia biblijnego lub mitologicznego, przysłowia i powiedzenia w tekście, neologizmy, archaizmy wzbogacając język wypowiedzi składni klasyfikuje wypowiedzenia: pojedyncze, złożone, zdania, równoważniki zdań, wypowiedzenia oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, rozkazujące, analizuje budowę logiczno składniową wypowiedzenia, rysuje wykres graficzny zdania, stosuje poprawny szyk w zdaniu, dba o poprawną interpunkcję wypowiedzeń złożonych fleksji stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych poprawne formy odmienne i nieodmienne części mowy, analizuje ich funkcję w zdaniu, dokonuje rozbioru gramatycznego fonetyki stosuje wiadomości zakresu fonetyki, wykorzystując je w poprawnym zapisie wyrazów, rozróżnia głoski dźwięczne i bezdźwięczne zna funkcję głoski i w wyrazie 10
Ocena dopuszczająca MÓWIENIE buduje wypowiedzi na temat przedstawia swoje zdanie w dyskusji stawia pytania i udziela odpowiedzi do sytuacji komunikacyjnej mówi o swoich przeżyciach w danej sytuacji, nazywa przeżycia bohatera wprowadza dialog w mowę opowieściową nazywa cechy, opisując przedmioty, krajobraz, wygląd postaci zna podstawowe zasady poprawności językowej rozumie uwagi nauczyciela, stosuje się do nich CZYTANIE czyta teksty cicho i rozumie ogólny sens zna podział tekstów na artystyczne i użytkowe, prozatorskie i poetyckie odczytuje dane z różnych przekazów informacji: instrukcja, zaproszenie, schemat rozróżnia pojęcia: fabuła, akcja, wątek odczytuje teksty: komiks, rzeźba, obraz SŁUCHANIE rozumie polecenia nauczyciela odróżnia informacje ważne od mniej ważnych w słuchanym tekście rozumie intencję nadawcy wypowiedzi PISANIE buduje proste wypowiedzi na podany temat redaguje proste opowiadanie z dialogiem streszcza nieskomplikowane teksty fabularne zna podstawowe cechy tekstów użytkowych: list, zaproszenie, ogłoszenie zna podstawowe zasady ortograficzne i interpunkcyjne zapisuje informacje w formie tabeli, schematu zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej NAUKA O JĘZYKU Uczeń stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne złożone, zna typy wypowiedzeń: oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, składni przy pomocy nauczyciela buduje zdania pojedyncze, wyróżnia główne części zdania, stosuje wielkie litery na początku wypowiedzi i odpowiednie znaki interpunkcyjne na końcu fleksji wskazuje czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki w zdaniu fonetyki zna alfabet, dzieli wyrazy na litery, głoski i sylaby, zna sposoby oznaczania miękkości głosek Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. 11
12