UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU Według przepisów prawa UE i Polski inż. Bartłomiej Asztemborski basztemborski@kape.gov.pl dr inż. Ryszard Wnuk Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii dr inż. Ryszard Wnuk Główne cele: Wzrost wykorzystania OŹE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 roku, 20% w 2030 roku oraz osiągnięcie do 2020 roku 10% udziału biopaliw na rynku paliw transportowych; Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OŹE. Główne działania: Utrzymanie istniejących mechanizmów wsparcia OŹE oraz wprowadzanie nowych; Skuteczne wykorzystanie biomasy (w przypadku systemów wykorzystujących biomasę pochodzenia rolniczego; biopaliwa II generacji); Tworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu; Wspieranie projektów przy pomocy funduszy UE. Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 2

Priorytet IV PEP: Rozwój wykorzystania odnawialnych Źródeł energii, w tym biopaliw Główne cele: Wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. Osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych. Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE. Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących należących do Skarbu Państwa. Stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach. Główne działania: Utrzymanie aktualnych i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla OZE. Efektywne wykorzystanie biomasy. Wsparcie rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej z odpadów zawierających materiały ulegające biodegradacji. Stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu. Wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych. Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE. Efekty: Osiągnięcie zamierzonych celów udziału OZE, w tym biopaliw. Zrównoważony rozwój OZE, w tym biopaliw bez negatywnych oddziaływań na rolnictwo, gospodarkę leśną, sektor żywnościowy oraz różnorodność biologiczną. Zmniejszenie emisji CO2 oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski, poprzez m.in. zwiększenie dywersyfikacji energy mix. Źródło: Ministerstwo Gospodarki Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 3

Polityka w zakresie biogazu w Polsce produkcja energii elektrycznej do 2020 roku GWh 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 492 738 574 8700 410 8200 328 7700 6700 5700 2310 3255 4308 5327 6491 1558 1148 943 9450 9200 8950 2993 1968 9950 9700 4018 10200 15210 11210 12315 7541 8784 9860 2279 2311 2343 2375 2407 2439 2471 2503 2535 2567 2969 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 biogaz biomasa wiatr woda Produkcja biogazu w 2020 roku 4 018 GWh w 2020 Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 4

Moc zainstalowana OZE (MW) w latach 2005-2014 oraz różnica wobec zaplanowanych w KPD 7 000 6 000 5 511 5 823 5 000 4 416 4 000 3 000 2 556 3 082 2 000 1 000 1 158 1 362 1 524 1 678 1 993 712 1 067 619 0 123 119 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r. Moc zainstalowana [MW], stan na 31.03.2014 Różnicza z KPD Źródło: Ministerstwo Gospodarki Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 5

KIERUNKI ROZWOJU BIOGAZOWNI W POLSCE W LATACH 2010-2020 W 2010 Rada Ministrów przyjęła opracowany przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi dokument "Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020". Wskazano optymalne warunki do rozwoju instalacji wytwarzających biogaz rolniczy, który ma być wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej i ciepła. "Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020" identyfikują najważniejsze bariery prawno-administracyjne oraz przepisy, które powinny zostać wprowadzone, aby umożliwić rozwój biogazowni rolniczych. Dokument zakłada, że w każdej polskiej gminie do 2020 r. powstanie średnio jedna biogazownia wykorzystująca biomasę pochodzenia rolniczego, przy założeniu posiadania przez gminę odpowiednich warunków do uruchomienia takiego przedsięwzięcia. Nakłady inwestycyjne niezbędne do budowy jednej biogazowi (wraz z instalacją oczyszczającą biogaz rolniczy) o mocy wyliczeniowej 1 MWel, wytwarzającej rocznie ok. 3,5 3,8 mln m 3 biogazu rolniczego, oszacowano na ok. 10-15 mln zł. Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 6

OCENA REALIZACJI PROGRAMU Ocena realizacji programu rozwoju biogazowni rolniczych, prowadzonej na podstawie przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 2010 r. Kierunków rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020. NIK oceniła, że chociaż podjęto szereg działań dla realizacji programu, to nie wszystkie zaplanowane zadania zostały wykonane. Np. Minister Gospodarki nie wprowadził do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko kluczowych instrumentów wsparcia inwestycji związanych z budową instalacji wytwarzających oraz przetwarzających na energię biogaz rolniczy. Minister Rozwoju Regionalnego - według aktualnego stanu wdrażania podpisano 2 umowy w ramach RPO o dofinansowanie dotyczące bezpośrednio budowy gazowni rolniczych (łączna wartość inwestycji 16 857,6 tys. zł, w tym dofinansowanie ze środków unijnych 5 624,6 tys. zł). Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi - przygotowanie projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie, który w najbliższym czasie zostanie skierowany do konsultacji społecznych. Na zlecenie Ministra Gospodarki opracowano Przewodnik dla inwestorów zainteresowanych budową biogazowni rolniczych, stanowiący kompendium wiedzy dotyczącej prowadzenia procesu inwestycyjnego. Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 7

RYS POLITYCZNY W PRZYGOTOWANIU USTAWA O ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁACH ENERGII Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 8

Prawo energetyczne aktualny system wsparcia OŹE Urząd Regulacji Energetyki OBOWIĄZEK Towarowa Giełda Energii Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 9

Rodzaj źródła KOSZTY INWESTYCYJNE Jednostka Koszt/jednostkę mln zł Roczny spadek kosztów Wiatr na lądzie MW 6,2 1% Wiatr na morzu MW 13,5 3% Małe instalacje wiatrowe MW 8 3% Biogazownie MW 16 1% Biomasa MW 14 1% Energetyka do 10 MW MW 16 1% wodna >10 MW MW 35 1% Fotowoltaika do 75 kw MW 9 5% >75 kw MW 7,5 5% Kolektory słoneczne m 2 2600 1800 (2015-2020) Pompy ciepła MW 4 2% Geotermia MW t 6,8 2% Źródło: Ministerstwo Gospodarki

ŚRODKI FINANSOWANIA BIOGAZOWNI Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Bank Ochrony Środowiska Szwajcarsko - Polski Program Współpracy Krajowy Program Restrukturyzacji Regionalne Programy Operacyjne Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 11

Polityka w zakresie biogazu w UE Bruksela, dnia 15.12.2011, COM(2011) 885 KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Plan działania w zakresie energii do roku 2050 Bruksela, dnia 6.6.2012, COM(2012) 271 KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Energia odnawialna: ważny uczestnik europejskiego rynku energii Włączanie energii odnawialnej do wewnętrznego rynku energii Ulepszenie systemów wsparcia Pobudzanie współpracy i wymiany handlowej Otwarcie rynku energii elektrycznej a energia odnawialna Przekształcenie infrastruktury Wzmocnienie pozycji konsumentów Stymulowanie innowacji technologicznych Zapewnienie zrównoważonego charakteru energii odnawialnej POLITYKA W ZAKRESIE ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH PO 2020 R. Dalsze działania Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 12

Biogaz Produkcja energii z biogazu ktoe 2011 (oszacowanie) Źródło: Biogas Barometer, SYSTÈMES SOLAIRES le journal des énergies renouvelables N 200 2011 B I O G A S B A R O M E T E R E U R O B S E R V E R Gaz Ścieki, Inne Ogółem wysypiskowy szlam Niemcy 149,0 504,2 4414,2 5067,6 Wielka Brytania 1482,4 282,4 0,0 1764,8 Włochy 755,6 16,2 323,9 1095,7 Francja 249,7 41,9 58,0 349,6 Holandia 31,5 51,5 208,3 291,3 Czechy 31,8 38,8 179,9 249,6 Hiszpania 148,1 15,3 82,6 246,0 Austria 4,3 16,4 138,8 159,5 Polska 47,5 67,8 20,1 135,4 Belgia 41,9 14,6 70,9 127,4 Szwecja 12,4 68,9 37,9 119,3 Dania 5,2 19,6 73,2 98,1 Grecja 55,4 16,1 1,4 72,8 Irlandia 43,8 8,2 5,6 57,6 Słowacja 3,0 13,6 29,3 45,0 Portugalia 42,3 1,8 0,9 45,0 Finlandia 23,9 13,4 4,8 42,0 Słowacja 7,1 2,7 26,2 36,0 Węgry 7,3 6,4 15,5 29,1 Litwa 7,8 2,4 11,8 22,0 Luksemburg 0,1 1,4 11,3 12,8 Litwa 5,9 3,1 2,1 11,1 Estonia 2,2 1,1 0,0 3,3 Rumunia 0,0 0,0 3,0 3,0 Cypr 0,0 0,0 1,0 1,0 Unia Europejska 3157,9 1208,0 5719,3 10085,8 Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie

Historyczne i przewidywane tendencje rozwoju energii odnawialnej w UE (% udział całkowitej produkcji energii) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 1995-2000 1,9% rocznie, 1,6mtoe rocznie 2001-2010 4,5% rocznie, 4,8 mtoe rocznie 2010-2020 6,3% rocznie, 11,4 mtoe rocznie 2020-2050 1,2% rocznie, 3,4 mtoe 40% 30% 20% 10% 0% 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Źródło: Eurostat i dane z planu działań na 2050 r., utrzymanie dotychczasowego scenariusza postępowania Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 14

CNG - ALTERNATYWĄ DLA BIOGAZU Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 15

Dziękujemy za uwagę Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. www.kape.gov.pl www.biogazowniawgminie.pl ul. Nowowiejska 21/25 tel. 22 825 86 92 fax. 22 825 78 74 e-mail: kape@kape.gov.pl Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie 16