DO PROJEKTOWANIA, BUDOWY I EKSPLOATACJI KANALIZACJI KABLOWEJ I MIKROKANALIZACJI WZDŁUŻ SIECI CIEPŁOWNICZEJ 1
Spis treści: 1. CEL DOKUMENTU.... 3 2. ZAKRES STOSOWANIA.... 3 3. OKREŚLENIA PODSTAWOWE.... 3 4. ZASADY PROJEKTOWANIA I BUDOWY KANALIZACJI KABLOWEJ... 3 4.1 Zasady ogólne... 3 4.2 Nadzór inwestorski... 4 5. Wymagania techniczne dla kanalizacji kablowej.... 4 5.1 Materiały... 6 5.1.1 Rury kanalizacji kablowej pierwotnej... 6 5.1.2 Elementy studni kablowych... 6 5.1.3 Złączki rur kanalizacji kablowej... 6 5.1.4 Uszczelki końców rur kanalizacji kablowej... 7 6. USYTUOWANIE KANALIZACJI.... 7 6.1 Sieć ciepłownicza kanałowa... 7 6.2 Rurociąg sieci ciepłowniczej kanałowej w rurze ochronnej.... 8 6.3 Prowadzenie kanalizacji kablowej w komorach ciepłowniczych... 9 6.4 Sieć ciepłownicza ułożona bezpośrednio w gruncie... 9 6.4.1 Minimalny promień gięcia rur wtórnych... 10 6.4.2 Sposób łączenia rur wtórnych... 10 6.4.3 Sposób odgałęzień rur wtórnych... 10 6.4.4 Uszczelnienia końców rurociągu kablowego... 11 6.4.5 Lokalizacja studni kablowych oraz zasobników kablowych na trasie budowanego rurociągu kablowego... 11 6.5 Rurociąg preizolowany w rurze ochronnej... 12 6.6 Kontrola montażu rur kanalizacji kablowej... 12 7. MIKROKANALIZACJA.... 12 7.1 Wymagania ogólne... 12 7.2 Rozróżnienie ciągów mikrokanalizacji... 13 7.3 Szczelność mikrokanalizacji... 14 7.4 Złącza rurowe... 14 7.5 Wymagania dotyczące szczelności mikrokanalizacji... 14 7.6 Łączenie mikrorurek... 15 7.7 Kontrola montażu mikrokanalizacji.... 15 8. NORMY I DOKUMENTY POWIĄZANE... 16 9. DOKUMENTACJA TECHNICZNA.... 17 9.1 PROJEKT BUDOWLANY.... 17 9.1.1 Ogólny przebieg kanalizacji kablowej... 18 9.1.2 Przebieg trasowy kanalizacji kablowej... 18 9.2 DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA.... 19 2
1. CEL DOKUMENTU. Celem dokumentu jest określenie wymagań techniczno eksploatacyjnych do projektowania, budowy i eksploatacji kanalizacji kablowej i mikrokanalizacji dla telekomunikacyjnych kabli światłowodowych, wzdłuż sieci ciepłowniczych kanałowych oraz układanych bezpośrednio w gruncie należących do GPEC sp. z o.o. 2. ZAKRES STOSOWANIA. Wytyczne swoim zakresem obejmują wszystkie jednostki organizacyjne Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej sp. z o.o., GPEC Serwis oraz podmioty zewnętrzne realizujące zlecenia w zakresie budowy infrastruktury telekomunikacyjnej, oraz podmioty realizujące przebudowy lub budowy miejskiej sieci ciepłowniczej. 3. OKREŚLENIA PODSTAWOWE. Kanalizacja kablowa - zespół podziemnych rur, zasobników kablowych lub studni kablowych, służący do układania kabli telekomunikacyjnych. Rurociąg kablowy - ciąg rur polietylenowych (tub z materiałów o nie gorszych właściwościach), układanych bezpośrednio w ziemi lub w kanale, stanowiących osłonę ochronną dla kabli i mikrokabli Światłowodowych. Mikrokanalizacja rodzaj wielootworowej kanalizacji kablowej o zmniejszonych średnicach rur przeznaczonych do instalowania mikrokabli światłowodowych. Mikrorurka rurka o średnicy 4 15 mm, w której instaluje się mikrokabel światłowodowy. Mikrokabel światłowodowy kabel światłowodowy o średnicy i powłoce odpowiednio dobranej do instalowania w mikrorurce światłowodowej 4. ZASADY PROJEKTOWANIA I BUDOWY KANALIZACJI KABLOWEJ 4.1 Zasady ogólne Budowa kanalizacji kablowej dla telekomunikacyjnych kabli światłowodowych może być realizowana wyłącznie na podstawie technicznej dokumentacji projektowej opracowanej przez uprawnionego projektanta oraz uzgodnionej w GPEC Sp. z o.o. Przez uprawnionego projektanta należy w tym wypadku rozumieć osobę posiadającą stosowne uprawnienia budowlane w telekomunikacji, ze szczególnym uwzględnieniem projektowania sieci 3
telekomunikacyjnych. Zadaniem projektanta jest właściwy dobór elementów infrastruktury sieciowej, wybór trasy przebiegu sieci w oparciu o wiedzę i doświadczenie zawodowe. W związku ze specyfiką budowy sieci ciepłowniczej rolą projektanta jest również odpowiednie usytuowanie infrastruktury telekomunikacyjnej w środowisku infrastruktury ciepłowniczej oraz zaproponowanie odpowiednich rozwiązań projektowych związanych z budową w/w sieci. Zadaniem projektanta jest też rozwiązanie wszystkich problemów uzbrojenia terenu, związanych z obecnością innych sieci i urządzeń. Stosowane rozwiązania techniczne muszą być zgodne z zasadami projektowania liniowego w telekomunikacji, zasadami projektowania rurociągów ciepłowniczych, zasadami prawa budowlanego i innych ustaw i rozporządzeń oraz z wymaganiami podanymi w niniejszej instrukcji. 4.2 Nadzór inwestorski Budowa kanalizacji kablowej dla kabli światłowodowych powinna być realizowana pod kontrolą inspektorów nadzoru z uprawnieniami budowlanymi w branży telekomunikacyjnej oraz w branży ciepłowniczej. Budowę kanalizacji teletechnicznej dla kabli światłowodowych powinny wykonywać wyspecjalizowane służby w branży wykonawstwa telekomunikacyjnego. 5. Wymagania techniczne dla kanalizacji kablowej. Kanalizacja kablowa (w rozumieniu niniejszych wytycznych) jest elementem sieciowej infrastruktury telekomunikacyjnej i służy do zaciągania kabli światłowodowych. Wraz z zespołem rur osłonowych, studni kablowych, zasobników liniowych, a także osprzętu w postaci kolan, odgałęzień, złączek, uchwytów, pokryw oraz innych elementów i akcesoriów, stanowi kompletny system służący do budowy nowoczesnych sieci telekomunikacyjnych. Kanalizacja kablowa powinna spełniać następujące wymagania techniczne: a) powinna zapewniać łatwość. zaciągania i wyciągania kabli, umożliwiającą szybką budowę i przebudowę linii kablowych bez wykonywania robót ziemnych, b) powinna być skonstruowana z tworzywa sztucznego c) powinna być odporna na korozję d) powinna zapewniać ochronę przed zagrożeniami mechanicznymi, chemicznymi i innymi, oraz stanowić zabezpieczenie dla struktury kabla światłowodowego przed gorącą wodą do +130 st.c e) powinna zapewniać trwałość co najmniej 30 lat, 4
f) powinna być przystosowana do umieszczania w niej kabli światłowodowych, g) powinna zapewniać 100% szczelność na całej długości rurociągu, h) powinna zapewniać zabezpieczenie kabli przed dostępem osób nieuprawnionych. i) przypadku zastosowań w kanałach ciepłowniczych nie powinna rozprzestrzeniać ognia W przypadku kanalizacji kablowej budowanej wzdłuż sieci preizolowanej bezpośrednio w gruncie kanalizacja kablowa powinna mieć postać rurociągu kablowego wykonanego: a) w obszarze sieci ciepłowniczych magistralnych o średnicy powyżej DN200 z 3 rur HDPE o średnicy zewnętrznej 40mm, pierwsza z rur powinna być wypełniona w 100% mikrorurkami 10mm/8mm umożliwiającymi bezpośrednie zaciągnięcie kabla światłowodowego b) w obszarze sieci ciepłowniczych poniżej DN200 oraz przyłączy - z rur wtórnych HDPE wypełnionych w 100% mikrorurkami o średnicy zewnętrznej 32mm lub 40mm Dopuszcza się zastosowanie innej liczby rur w zależności od szczegółowych potrzeb obszarów do których realizowane będą inwestycje w sieci światłowodowe. Nie dopuszcza się skręcania rur HDPE względem siebie. Przebieg kanalizacji kablowej powinien być dostosowany do kształtu ciepłowniczej sieci preizolowanej, z zagwarantowaniem dopuszczalnych promieni gięcia rur wtórnych na załamaniach trasowych. W uzasadnionych technicznie przypadkach (znaczne długości odcinków kanalizacji i/lub liczne załamania trasowe) konieczny jest podział sieci na odcinki zaciągowe oddzielone studniami kablowymi lub zasobnikami światlowodowymi W przypadku prowadzenia kanalizacji pod jezdniami, skrzyżowaniami ulic, torami tramwajowymi w celu ochrony rur wtórnych należy stosować dodatkowe osłony rurowych o średnicy zewnętrznej Dz = 110mm i o zwiększonej odporności mechanicznej, Odcinki rur oraz mikro kanalizacji nie wypełnione kablami światłowodowymi powinny być zabezpieczone zaślepkami. Głębokość ułożenia rurociągu kablowego powinna być dostosowana do istniejących uwarunkowań w sieci ciepłowniczej. Rurociąg kablowy należy układać zgodnie z naturalnym uksztaltowaniem terenu, 5
5.1 Materiały 5.1.1 Rury kanalizacji kablowej pierwotnej Stosowane do budowy ciągów kanalizacyjnych rury powinny odpowiadać normom: - rury z polichlorku winylu (PCW) ZN-96/TPSA-014 [35] - polipropylenowe (PP) - ZN-96/TPSA-015 [36] - karbowane dwuwarstwowe - ZN-96/TPSA-016 [37] - polietylenowe (RHDPE) - ZN-96/TPSA-017 [38] - specjalne - ZN-96/TPSA-018 [39] - trudnopalne - ZN-96/TPSA-019 [40] Rury należy przechowywać na utwardzonym placu, w nienasłonecznionych miejscach zabezpieczonych przed działaniem sił mechanicznych. 5.1.2 Elementy studni kablowych Do budowy studni kablowych należy stosować następujące ich części: - korpus betonowy, - wietrznik do pokryw odpowiadający BN-73/3233-02 [15], - ramy i pokrywy odpowiadające BN-73/3233-03 [16], - wsporniki kablowe odpowiadające BN-74/3233-19 [17] - zabezpieczenie pokrywy włazu przed ingerencją osób nieuprawnionych wg ZN-96/TPSA-041 [54]. Powyższe elementy powinny być składowane w pomieszczeniach suchych i zadaszonych Głównymi kryteriami wyboru rur kanalizacyjnych są: - duża trwałość - co najmniej 30 lat, - duża wytrzymałość. na zgniatanie i udary, - mały współczynnik tarcia kabla o rury podczas zaciągania. 5.1.3 Zasobniki kablowe Zasobniki kablowe powinny spełniać wymagania zgodnie z ZN-96/TPSA 024. 5.1.4 Złączki rur kanalizacji kablowej Złączki powinny odpowiada. wymaganiom wg ZN-96/TPSA-020. 6
5.1.5 Uszczelki końców rur kanalizacji kablowej Uszczelki powinny odpowiada. wymaganiom wg ZN-96/TPSA-02. 6. USYTUOWANIE KANALIZACJI. Kanalizację teletechniczną o wymaganej ilości rur można usytuować wzdłuż istniejącej sieci ciepłowniczej kanałowej zbudowanej z sieci kanałów i komór, oraz wzdłuż nowo budowanych lub modernizowanych sieci ciepłowniczych układanych bezpośrednio w gruncie. Z uwagi na specyficzne uwarunkowania środowiskowe w ciepłownictwie trasę kanalizacji kablowej dla światłowodów należy projektować wykorzystując w sposób optymalny istniejącą bądź modernizowaną infrastrukturę ciepłowniczą. W szczególności, chodzi o właściwe rozwiązanie problemu licznych i z reguły prostopadłych załamań trasowych występujących w sieci ciepłowniczej i trudności związanych z wprowadzaniem kabli światłowodowych do wybudowanej kanalizacji. Poważnym problemem natury technicznej są opory tarcia utrudniające zaciąganie kabli telekomunikacyjnych do kanalizacji kablowej o relatywnie dużej liczbie prostopadłych załamań trasowych. Projekt techniczny powinien uwzględniać optymalne usytuowanie wszystkich elementów składowych systemu kanalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem usytuowania zasobników liniowych. Będzie to miało zasadnicze znaczenie przy późniejszej budowie sieci światłowodowej, ze względu na opory tarcia, występujące przy wprowadzaniu kabli światłowodowych do kanalizacji kablowej wtórnej. 6.1 Sieć ciepłownicza kanałowa W przypadku istniejących kanałów ciepłowniczych konieczna jest każdorazowo analiza stanu technicznego kanału oraz możliwości usytuowania w nim kanalizacji kablowej, w szczególności uwzględnienia różnorodnych przeszkód: podpór stałych, zmian kierunku rurociągu oraz wyjątkowo niekorzystnych warunków hydrogeologicznych. Najbardziej optymalnym miejscem dla prowadzenia kanalizacji kablowej w kanale jest miejsce na dnie kanału w przestrzeni pomiędzy rurami ciepłowniczymi. Dopuszcza się odstępstwo od wyżej w/w zasady w przypadku braku możliwości prowadzenia sieci w w/w sposób. W każdym przypadku należy pamiętać o zachowaniu bezpiecznej odległości pomiędzy rurociągiem ciepłowniczym i kanalizacją kablową, aby uniemożliwić oddziaływanie mechaniczne (wskutek sił 7
tarcia) oraz ograniczyć oddziaływanie cieplne rurociągu ciepłowniczego na kanalizację kablową. Odległość ta powinna być dostosowana do istniejących uwarunkowań (średnica rurociągu ciepłowniczego) i zapewniać swobodne ułożenie kanalizacji kablowej. Ze względu na stan techniczny niektórych obiektów sieci ciepłowniczej oraz zainstalowanych tam rurociągów i urządzeń, układanie kanalizacji kablowej w kanale ciepłowniczym może być utrudnione lub wręcz niemożliwe. W takim przypadku należy rozważyć możliwość ułożenia kanalizacji kablowej wzdłuż zewnętrznej ściany obudowy kanału sieci ciepłowniczej, np. metodą przewiertu sterowanego. Układanie kanalizacji kablowej na podłożu kanału, wymuszone konstrukcją kanałów nieprzechodnich oraz przełazowych, stwarza, jak zaznaczono wcześniej, możliwość zalania podczas awarii rurociągu ciepłowniczego. Z tego względu kanalizacja kablowa powinna być szczelna, a na odcinkach komora komora lub komora węzeł powinno się unikać stosowania połączeń odcinków rur. Przed montażem (zaciąganiem) kanalizacji kablowej konieczna jest kontrola drożności kanału ciepłowniczego pomiędzy komorami. Kontrolę drożności kanału nieprzechodniego można wykonać przy użyciu włókna szklanego (100 300 m) lub dalmierza laserowego. Dopuszcza się stosowanie innych metod kontroli drożności kanału, pod warunkiem minimalizacji ryzyka uszkodzenia ciepłociągu. W przypadku niedrożności kanału ciepłowniczego, należy zlokalizować miejsce przeszkody z obu skrajnych komór rozpatrywanego odcinka sieci ciepłowniczej i wykonać wykop otwarty. Dopuszcza się rozbiórkę nawierzchni i demontaż stropu lub obudowy kanału, w celu usunięcia bądź ominięcia przeszkody i zaciągnięcia kanalizacji kablowej na całym dystansie. Kanalizację kablową należy zaciągnąć do kanału przy użyciu liny zaciągowej. 6.2 Rurociąg sieci ciepłowniczej kanałowej w rurze ochronnej. Prowadzenie kanalizacji kablowej wzdłuż odcinków rurociągów sieci ciepłowniczej kanałowej zabezpieczonych rurami ochronnymi, należy wykonywać techniką bezwykopową (np. przez przewiert sterowany) lub w wykopie otwartym. W przypadku techniki bezwykopowej na początku i na końcu rury osłonowej należy wykonać odkrywki. Rury ochronne na odcinkach rurociągów sieci ciepłowniczej kanałowej mają stanowić zabezpieczenie rurociągu ciepłowniczego przed obciążeniami zewnętrznymi (przy przejściach sieci ciepłowniczej np. pod jezdniami czy torami tramwajowymi). W takim wypadku Kanalizacja kablowa musi być zabezpieczona rurami osłonowymi o podwyższonej wytrzymałości mechanicznej. W przypadku pojawienia się przeszkody na trasie przebiegu sieci kanałowej (np. zwężenie kanału, zmiana kierunku przebiegu ciepłociągu) należy uwzględnić wykonanie odkrywki kanału oraz 8
przeprowadzenie demontażu płyt stropowych lub elementów prefabrykowanych nad łukami rurociągów. Kanalizację kablową należy zamocować przed i za punktem zmiany kierunku trasy sieci ciepłowniczej, do uchwytów w podłożu kanału, pomiędzy rurami ciepłowniczymi lub przy rurze ciepłowniczej powrotnej, z zachowaniem dopuszczalnego promienia gięcia rur. Po przejściu załamania, możliwe jest dalsze zaciąganie kanalizacji kablowej, zamknięcie kanału i odtworzenie nawierzchni. 6.3 Prowadzenie kanalizacji kablowej w komorach ciepłowniczych Zasadniczo, kanalizacja kablowa będzie budowana wzdłuż odcinków sieci ciepłowniczej pomiędzy komorami oraz pomiędzy komorami i węzłami cieplnymi w budynkach. W szczególnych przypadkach kanalizacja będzie prowadzona w obrębie komory ciepłowniczej. Aby uniknąć uszkodzeń kanalizacji i zachować odpowiednie promienie gięcia rur oraz światłowodu, w obrębie komór ciepłowniczych kanalizację kablową należy prowadzić na drabince teletechnicznej lub mocować do ściany przy użyciu uchwytów, zgodnie z projektem sieci teletechnicznej. 6.4 Sieć ciepłownicza ułożona bezpośrednio w gruncie W przypadku układania kanalizacji kablowej wzdłuż sieci ciepłowniczej podziemnej układanej bezpośrednio w gruncie zalecaną techniką poprowadzenia kanalizacji kablowej jest jej układanie w otwartym wykopie nad- i pomiędzy rurociągiem zasilającym i powrotnym. Wzdłuż rurociągów preizolowanych o małych średnicach nominalnych (DN < 200) zalecane jest układanie rurociągu kablowego z rur ochronnych kanalizacji wtórnej Dz = 32 mm lub 40mm bez rury pierwotnej wypełnionej w 100% mikrorurkami 10mm/8mm. Jedynie w miejscach przejść pod ulicami, chodnikami, parkingami oraz w przypadku kolizji z innymi sieciami uzbrojenia terenu dla zabezpieczenia rur wtórnych należy zawsze stosować rury osłonowe fi110mm o podwyższonej wytrzymałości mechanicznej. Kanalizację pierwotną i wtórną lub tylko wtórną należy układać w miarę możliwości nad rurociągiem ciepłowniczym na zasypce z piasku o granulacji 0,2 do 1 mm, z występującymi frakcjami grubszymi o granulacji 1 do 1,8 mm - do 15%, dopuszczone jest stosowanie piasku o granulacji do 2 mm, z dopuszczalną zawartością do 10% ziaren o grubości powyżej 4 mm. Na całej długości przebiegu ziemnego nad rurociągiem należy ułożyć taśmę ostrzegawczą z wkładką stalową z napisem UWAGA! KABEL OPTOTELEKOMUNIKACYJNY na głębokości 0,5m. Wkładka metalowa powinna mieć ciągłość elektryczna na całej długości a miejsca jej łączeń powinny być chronione przed korozją. 9
6.4.1 Minimalny promień gięcia rur wtórnych Minimalny promień gięcia rur wtórnych uzależniony jest od temperatury otoczenia i przedstawia się następująco: TEMPERATURA OTOCZENIA MINIMALNY PROMIEŃ GIĘCIA Dz = 32 mm Dz=40mm 20st.C 650 800 10st.C 1100 1400 0st.C 1600 2000 Należy bezwzględnie przestrzegać minimalnego promienia gięcia rur. 6.4.2 Sposób łączenia rur wtórnych W przypadkach koniecznych łączenia odcinków kanalizacji kablowej należy dokonać przy użyciu złączek skręcanych. Łączenia należy wykonać z należytą starannością tak, aby zapewnić szczelne połączenie elementów. Łączenia muszą przejść pozytywnie próbę ciśnieniową. 6.4.3 Sposób odgałęzień rur wtórnych W przypadkach potrzeby odgałęzienia rur kanalizacji wtórnej należy stosować rozgałęźniki kablowe do instalacji w zasobnikach, studniach lub bezpośrednio w ziemi. Rozgałęźniki kablowe powinny posiadać możliwość łączenia różnego typu rur oraz mikrorur dostępnych w ofercie producenta komponentów kanalizacji kablowej i mikrokanalizacji, w celu możliwości budowy elastycznej sieci telekomunikacyjnej. Rozgałęźniki kablowe powinny zapewniać: a) wodoszczelność na poziomie IP68 b) wytrzymałość na rozciąganie połączonych wiązek powyżej 1500 N c) dostęp do kanalizacji kablowej lub mikrokanalizacji bez potrzeby zastosowania dodatkowych specjalistycznych urządzeń montażowych Rekomendowane jest zastosowanie rozgałęźników kablowych na końcowych odcinkach kanalizacji kablowej w celu ograniczenia ilości zasobników lub studni kablowych. 10
6.4.4 Uszczelnienia końców rurociągu kablowego Uszczelnienia końców rur wtórnych powinny spełniać następujące wymagania: a) mułoszczelność b) mułoszczelność wysokotemperaturowa dla uszczelnień specjalnych c) podatność montażowa d) trwałość uszczelnienia w okresie, co najmniej 30 lat e) odporność uszczelnienia na zginanie rury kanalizacji wtórnej Na wejściach do budynków należy zastosować uszczelnienie gazoszczelne. 6.4.5 Lokalizacja studni kablowych oraz zasobników kablowych na trasie budowanego rurociągu kablowego Studnie kablowe lub zasobniki kablowe powinny być posadowione wyłącznie w przypadku budowy kanalizacji kablowej wzdłuż ciągów ciepłowniczych preizolowanych. Właściwe pod względem funkcjonalnym studnie kablowe lub zasobniki kablowe powinny być posadowione w miejscach optymalnych pod względem wymagań dotyczących budowy sieci cieplnych oraz właściwego podziału sieci na odcinki zaciągowe. Ma to na celu ograniczenie negatywnego wpływu załamań trasy rurociągu ciepłowniczego (opory tarcia) oraz ułatwienie późniejszego wprowadzenia do kanalizacji kablowej kabla światłowodowego. Dobór wielkości studni kablowej lub zasobnika światłowodowego powinien być zoptymalizowany w taki sposób aby była możliwa lokalizacja w studni zapasu kabla telekomunikacyjnego. W niektórych przypadkach (dotyczy to relatywnie długich odcinków trasy) lokalizacja w/w elementów sieci będzie wynikać ponadto z konieczności właściwego usytuowania kablowych złączy światłowodowych (przelotowych i odgałęźnych) oraz z planowanego usytuowania zapasów eksploatacyjnych kabla światłowodowego. Decyzję o technologii budowy kanalizacji kablowej, ewentualnej lokalizacji studni kablowych lub zasobników kablowych oraz sposobie zaciągania kabla światłowodowego podejmuje uprawniony projektant na podstawie analizy konkretnego przypadku. Na trasie przebiegu kanalizacji kablowej należy ograniczyć do minimum miejsca wymaganej lokalizacji studni lub zasobników kablowych. Wykorzystanie studni kablowych dopuszczalne jest jedynie w przypadku utrudnień terenowych nie pozwalających na łatwy dostęp do podziemnych instalacji zasobników kablowych, takich jak: chodnik, polbruk, oraz inne utwardzone podłoże betonowe. 11
Rekomendowane jest aby w przypadku potrzeby lokalizacji punktów połączeń kanalizacji kablowej lokalizacje tych miejsc dobierać w taki sposób, aby możliwa była instalacja oraz późniejszy dostęp do zasobników kablowych. Ze względu na bardzo duże zróżnicowanie rozmiarów i kształtu ciepłowniczych sieci preizolowanych, w szczególności osiedlowych, nie jest możliwe precyzyjne określenie lokalizacji zasobników liniowych. Zależy to, bowiem od liczby prostopadłych załamań trasowych z jednej strony, oraz wielkości sieci i odległości pomiędzy poszczególnymi załamaniami. W rezultacie optymalne usytuowanie zasobników liniowych będzie w dużym stopniu zależeć od wiedzy, doświadczenia oraz intuicji projektanta. 6.5 Rurociąg preizolowany w rurze ochronnej Na odcinkach sieci ciepłowniczej zbudowanych z rurociągów preizolowanych zabezpieczonych rurami ochronnymi metodą poprowadzenia kanalizacji kablowej jest ułożenie jej w wykopie otwartym lub techniką bezwykopową (np. przewiert). Rury ochronne na rurociągach preizolowanych stosowane są w miejscach zwiększonego natężenia ruchu i mają stanowić dodatkowe zabezpieczenie rurociągu preizolowanego przed obciążeniami zewnętrznymi. W takim wypadku kanalizacja kablowa musi być ułożona w rurze pierwotnej o podwyższonej wytrzymałości mechanicznej. 6.6 Kontrola montażu rur kanalizacji kablowej Po zmontowaniu odcinka kanalizacji kablowej dla kabli światłowodowych należy wykonać próbę ciśnieniową wykorzystując powietrze o (nad) ciśnieniu próbnym pr = 0,1 MPa w ciągu 30 min. Rury uszczelnione na obydwu końcach zmontowanego ciągu i napełnione sprężonym powietrzem do nadciśnienia 0,1 MPa nie powinny wykazywać spadku ciśnienia o więcej niż 0,01 MPa (10%) w ciągu 24 godzin. Należy uważać, aby po zakończeniu próby i podczas zasypywania kanalizacji do środka rury i nie dostały się ciała obce uniemożliwiające w kolejnym etapie przeciągniecie światłowodu. W przypadku gdy na trasie ciepłociągu została ułożona taśma ostrzegawcza należy dokonać równolegle sprawdzenia ciągłości taśmy na całym ułożonym odcinku sieci. 7. MIKROKANALIZACJA. 7.1 Wymagania ogólne Mikrokanalizacja powinna zapewniać: 12
a) łatwość wdmuchiwania mikrokabli światłowodowych na odcinkach do 2,0 km. b) ochronę sieci kablowej przed zagrożeniami mechanicznymi, chemicznymi i innymi, w tym przed uszkodzeniami mechanicznymi z powodu złego oznakowania (budowana bezpośrednio w ziemi), c) szybką rozbudowę równoległą i szeregową sieci światłowodowej bez wykonywania robót ziemnych, d) wykonywanie odgałęzień mikrokanalizacji, w studniach kablowych, szafach ulicznych, pomieszczeniach technicznych inwestora lub bezpośrednio w ziemi, e) wodooszczleość na poziomie mikrorurek i mułoszczelności na poziomie rur z mikrorurkami, tzn. zabezpieczenie mikrokanalizacji przed przenikaniem wody do wnętrza mikrorurek i wnikaniem mułu i zanieczyszczeń stałych do wnętrza rur mikrokanalizacji (RMT) niezależnie czy są one puste czy wypełnione mikrorurkami. f) szczelność i wytrzymałość pneumatyczną mikrokanalizacji w każdym punkcie, g) trwałość uszczelnienia, h) rozróżnialność mikrorur na całej trasie, i) zabezpieczenie przed dostępem osób trzecich, j) trwałość i funkcjonalność przez okres co najmniej 30 lat. 7.2 Rozróżnienie ciągów mikrokanalizacji Mikrorurki powinny posiadać trwałe oznaczenia kolorystyczne celem jednoznacznego określenia traktu kablowego na całej trasie, na etapie projektowania i eksploatacji. W przypadku potrzeby zastosowania większej ilości identyfikatorów dopuszcza się wykorzystania dodatkowych napisów identyfikacyjnych w znacznikach długości mikrorurek. Napisy identyfikacyjne powinny być również wykorzystywane do oznaczenia mikrorurek w powłokach uniepalnionych, które z natury procesu produkcyjnego są koloru białego. Identyfikowalność mikrokanalizacji powinna wnikać z przyjętego standardu pomarańczowego płaszcza rur mikrokanalizacji oraz trwałych napisów wykonanych przez producenta i zawierających następujące elementy:.. logo operatora,.. rok produkcji,.. symbol fabryczny elementu,.. znaczniki długości,.. dodatkowe oznaczenia identyfikujące (numer mikrorurki). 13
7.3 Szczelność mikrokanalizacji Dla zapewnienia długotrwałej sprawności i funkcjonalności mikrokanalizacji powinny być szczelne w każdym punkcie, niedostępne dla zanieczyszczeń stałych i płynnych zarówno w czasie budowy jak i eksploatacji zgodnie z normą ZN-96/TPSA-013 [34]. Dotyczy to wszystkich ciągów zajętych dla kabli oraz ciągów pustych. 7.4 Złącza rurowe Łączenie rur polietylenowych powinno być wykonane przy użyciu złączek rurowych o wymiarach dostosowanych do średnicy rur. Zaleca się stosowanie złączek rozbieralnych. Złącza powinny spełniać warunki szczelności jak dla zmontowanego ciągu rurowego i posiadać wytrzymałość na działanie podwyższonego ciśnienia powietrza (1 MPa) stosowanego przy różnych metodach pneumatycznego zaciągania kabli. Złącza powinny być zbudowane z materiału odpornego na agresywne oddziaływanie gleby oraz zanieczyszczeń stałych i ciekłych, jakie mogą pojawiać się w kanalizacji kablowej. Elementy konstrukcyjne złączy rurowych nie powinny być podatne na starzenie się lub korozję. Powinny one zapewniać szczelność złącza w normalnych warunkach użytkowania kanalizacji wtórnej i rurociągów kablowych przez cały okres ich eksploatacji. W miejscach połączeń rur polietylenowych o różnych średnicach (np. przy łączeniu rur kanalizacji wtórnej z rurociągiem kablowym) należy stosować złączki redukcyjne. 7.5 Wymagania dotyczące szczelności mikrokanalizacji Wymagania standardowe mikrokanalizacji zapewniają wodoszczelność traktu ziemnego trasy mikrokabla. Zapewnienie szczelności gazowej wykonuje się przy wejściu do budynków poprzez zastosowanie specjalnych złączek regulowanych mikrorur za pomocą których dokonywane jest uszczelnienie mikrokanalizacji i mikrokabli. Niewykorzystywane mikrorury należy zakończyć zatyczkami. Uszczelnienia przy pomocy złączki należy dokonywać w miejscu zmiany mikrorurki na wewnątrzbudynkową lub w miejscu wyjścia mikrokabla z mikrorurki. Zaleca się aby długość wprowadzonych do budynku mikrorurek traktu zewnętrznego nie uszczelnionych gazoszczelnie nie przekraczała 10m. 14
W szczególnych przypadkach, w których zachodzi niebezpieczeństwo wnikania gazu do mikrokanalizacji na trasie jej przebiegu, należy projektować zastosowanie wspominanych złączek we wszystkich miejscach połączeń mikrorurek na trasie odcinka zagrożonego wnikaniem gazu (np. w miejscach skrzyżowania z gazociągiem podziemnym). Uszczelnienia wodoszczelne zakończeń mikrokanalizacji należy stosować we wszystkich miejscach poza obrębem budynków, w których kabel wychodzi z mikrokanalizacji (mufy, szafy uliczne, etc.)oraz w mikrokanalizacji wewnątrzbudynkowej po zainstalowaniu mikrokabla (np. w przełącznicy). W tym ostatnim przypadku bardziej w charakterze uchwytu zabezpieczającego mikrokable przed zsunięciem się do mikrokanalizacji. Wolne mikrorurki również należy zakończyć zatyczkami. 7.6 Łączenie mikrorurek Złączki mikrorurek proste i redukcyjne, zakończenia, uszczelnienia i inne elementy służące do wykonywania połączeń mikrorur powinny zapewniać wytrzymałość pneumatyczną większą niż 12 bar oraz wodoszczelność lub wodoszczelność i gazoszczelność (w specjalnych wykonaniach). Wymagany jest również pewny i beznarzędziowy sposób montażu na mikrorurce. Zalecane jest aby elementy te były przezroczyste dla kontroli występowania mikrokabla w mikrorurce. Dla zapewnienia osłony połączeń złącznych mikrorurek połączenia rur z mikrorurkami należy wykonywać przy pomocy elementów złącznych rur mikrokanalizacji: prostych (MPS, MPD), odgałęźnych (MY) lub w miejscach zapewniających odpowiednią ochronę przed wnikaniem zanieczyszczeń stałych, wody i dostępem osób niepowołanych (szafy uliczne, wydzielone pomieszczenia techniczne, etc.) Elementy osłonowe dla połączeń rur mikrokanalizacji powinny być w pełni dwudzielne, odporne na wnikanie mułu i zanieczyszczeń stałych lub całkowicie wodoodporne. Wykonanie tych elementów powinno zapewnić możliwość montażu w studniach kablowych, szafach ulicznych jak i bezpośrednio w ziemi. 7.7 Kontrola montażu mikrokanalizacji. Trakt kablowy zbudowany z mikrorurek połączonych złączkami powinien wytrzymać próbę krótkotrwałą nadciśnienia powietrza 1.0 MPa w ciągu 30 min. Mikrokanalizacja uszczelniona na obydwu końcach zamontowanego odcinka o długości ok. 2,0 km i napełniona sprężonym powietrzem do nadciśnienia 100 kpa nie powinna wykazywać spadku nadciśnieni o więcej niż 10 kpa w ciągu 24 godzin. 15
Wdmuchiwanie wiązek swobodnych mikrorur wymaga również specjalnej wdmuchiwarki zgodnej z zaleceniami producenta systemu oraz przyczepy lub stojaka na bębny z mikrorurkami. Dostępne do wdmuchiwania konfiguracje wiązki mikrorur określane są na podstawie średnicy rurociągu, w której będzie wiązka instalowana oraz dostępnego kompletu akcesoriów uszczelniających maszyny dmuchającej. Podczas układania rur prefabrykowanych lub wiązek mikrorur bezpośrednio w ziemi, w kanalizacji pierwotnej lub przy zaciąganiu wiązek mikrorur do rurociągu kablowego nie należy przekraczać parametrów mechanicznych instalowanych elementów. W szczególności chodzi o max. naprężenie instalacyjne, promienie gięcia i temperaturę instalacji. W czasie budowy należy wykonywać pomiary geodezyjne powykonawcze. Zaleca się również bieżące oznaczanie na dokumentacji projektowej miejsc posadowienia wszelkich złącz zakopywanych w ziemi. Zaleca się również miejsca takie oznaczyć aktywnymi wskaźnikami indukcyjnymi w celu późniejszej lokalizacji. 8. NORMY I DOKUMENTY POWIĄZANE Telekomunikacyjne Linie Kablowe 1. ZN-96/TPSA-002. Linie optotelekomunikacyjne. Ogólne wymagania techniczne. 2. ZN-96/TPSA-004. Zbliżeni i skrzyżowania z innymi urządzeniami uzbrojenia terenowego. Ogólne wymagania techniczne. 3. ZN-96/TPSA-008. Linie optotelekomunikacyjne. Osłony złączowe. Wymagania i badania. Kanalizacja Kablowa 1. ZN-96/TPSA-011. Telekomunikacyjna kanalizacja teletechniczna. Ogólne wymagania techniczne. 2. ZN-96/TPSA-012. Kanalizacja teletechniczna pierwotna. Wymagania i badania. 3. ZN-96/TPSA-013. Kanalizacja wtórna i rurociągi kablowe. Wymagania i badania. 4. ZN-96/TPSA-014. Rury z polichlorku winylu (RPCW). Wymagania i badania. 5. ZN-96/TPSA-016. Rury polietylenowe karbowane dwuwarstwowe (RHDPEk). Wymagania i badania. 6. ZN-96/TPSA-017. Rury kanalizacji wtórnej i rurociągu kablowego (RHDPE). Wymagania i badania. 7. ZN-96/TPSA-018. Rury polietylenowe (RHDPEp) przepustowe. Wymagania i badania. 8. ZN-96/TPSA-019. Rury trudnopalne (RHDPE). Wymagania i badania. 9. ZN-96/TPSA-020. Złączki rur kanalizacji teletechnicznej. Wymagania i badania. 10. ZN-96/TPSA-021. Uszczelki końców rur kanalizacji teletechnicznej. Wymagania i badania. 16
9. DOKUMENTACJA TECHNICZNA. Dokumentacja techniczna powinna być opracowana w sposób umożliwiający sprawną realizację inwestycji. W szczególności projekt budowlany powinien m.in. spełniać warunki wynikające z Ustawy Prawo Budowlane (Dz. U. nr 89, poz. 414, 7.07.1994 r.) oraz uwzględniać wymagania wg Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz.U. nr 140, poz. 906, 3.11.1998 r.) w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Projekt techniczny powinien składać się z dwóch części: projektu budowlanego, projektu wykonawczego. Jeśli nie jest wymagane pozwolenie na budowę (np. projekt zawierający wyłącznie zaciągnięcie rur mikrokanalizacji do istniejącej kanalizacji kablowej), sporządzić należy tylko projekt wykonawczy. 9.1 PROJEKT BUDOWLANY. Wykonanie kanalizacji kablowej powinno być poprzedzone opracowaniem dokumentacji technicznej i uzgodnieniem jej w GPEC Sp. z o.o.. Dokumentacja powinna uwzględniać szczegółowe wytyczne techniczne zawarte w niniejszym opracowaniu. Projekt budowlany powinien zawierać: a) informację o podstawie prawnej opracowania (nr zlecenia, nr umowy, data zlecenia i umowy); b) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; c) uzgodnienia branżowe wraz z protokołami ZUDP; d) pozwolenie na budowę; e) ogólny przebieg projektowanej kanalizacji kablowej, wykonany zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej normie; f) przebieg kanalizacji kablowej na mapach geodezyjnych dopuszczonych na danym terenie do projektowania wraz z wszystkimi elementami sieci naniesionymi w wymaganej skali. i) trasę kanalizacji kablowej stanowiącą przedmiot inwestycji na mapach ewidencji gruntów potwierdzonych przez właściwy urząd; j) wypisy z ewidencji gruntów działek, przez które przebiega projektowany odcinek kanalizacji kablowej, potwierdzone przez właściwy urząd, a na kopiach za zgodność z oryginałem; 17
k) dokumenty stwierdzające prawo Inwestora do dysponowania terenem na czas prowadzenia budowy potwierdzone na kopiach za zgodność z oryginałem; l) charakterystykę techniczną opracowania według zasad określonych w niniejszych m) numery norm, zgodnie z którymi wykonano projekt; n) symbolikę i oznaczenia wykorzystane w projekcie budowlanym; o) spis rysunków i schematów zawartych w projekcie budowlanym; p) uwagi końcowe. 9.1.1 Ogólny przebieg kanalizacji kablowej Ogólny przebieg kanalizacji kablowej należy przedstawić na jednym rysunku w skali nie mniejszej niż: - 1 : 5000 dla terenów miejskich (preferowana skala 1: 2000) - 1 : 25000 dla rurociągu kablowego poza miastem. Na rysunku należy przedstawić granice i numerację (geodezyjną i projektową) arkuszy przedstawiających szczegółowo trasę projektowanego przebiegu kanalizacji kablowej oraz orientacyjne granice obszarów obsługiwanych przez moduły wyniesione centrali i/lub szafy dostępowe wraz z lokalizacją tych urządzeń. Trasę należy wkreślić kolorem odróżniającym się od otoczenia mapy (preferowany kolor żółty - nie ulega powieleniu przy wykonywaniu kopii kserograficznej). 9.1.2 Przebieg trasowy kanalizacji kablowej Przebieg należy nanieść na dopuszczone do projektowania mapy geodezyjne (sytuacyjno wysokościowe) w skali 1:500 (1:250). Rodzaj linii odzwierciedlający przebieg kanalizacji i rurociągu w terenie powinien być zgodny z przyjętym w GPEC Sp. z o.o. systemem oznaczeń. Studnie kablowe należy przedstawić w skali. Konieczne jest podanie: a) numeru studni; b) typu studni c) odległości między sąsiednimi studniami (z dokładnością do 0,1 m); d) liczby otworów projektowanej kanalizacji (lub liczby otworów kanalizacji istniejącej oraz liczby otworów kanalizacji projektowanej); e) przekroju kanalizacji (nanoszonego przy każdej zmianie profilu projektowanej kanalizacji). Niezbędne jest naniesienie na mapę wszystkich rur ochronnych (obiektowych) i podanie ich: 18
- liczby; - typu; - długości. Niezbędne jest naniesienie na mapę wszystkich rur ochronnych (obiektowych) i podanie ich: - liczby; - typu; - długości. Dokumentacja powinna być dostarczona do GPEC sp. z o.o. w wersji papierowej i elektronicznej na dwóch płytach CD w sposób następujący: a) I płyta CD powinna zawierać: - dokumentację projektową (projekt budowlany i wykonawczy w pliku PDF) - przedmiar robót w formie zeskanowanej (pliki PDF) oraz w formie plików właściwych (preferowane dla programu Norma lub inne z rozszerzeniem ath ) b) II płyta CD powinna zawierać: - kosztorys inwestorski - przedmiar robót w formie zeskanowanej (pliki PDF) oraz w formie plików właściwych (preferowane dla programu Norma lub inne z rozszerzeniem ath ) - przy dużych lub skomplikowanych projektach będzie wymagane sprawowanie nadzoru autorskiego od projektanta dokumentacji projektowej. 9.2 DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA. Dokumentacja powykonawcza wybudowanej kanalizacji kablowej powinna zawierać wszystkie składniki określone w Prawie Budowlanym. Dokumentacja dostarczana jest do GPEC sp. z o.o. po zakończeniu budowy. Część trasowa dokumentacji powykonawczej powinna być sporządzona w formie odrębnego dokumentu powykonawczego, niezależnie od poprawionej dokumentacji projektowej. Powinna być ona wykonywana na bieżąco, w miarę postępu budowy, przez uprawnionego geodetę pod nadzorem wykonawcy i inspektora nadzoru. Fakt ten powinien znaleźć odzwierciedlenie w postaci odpowiedniego zapisu w dzienniku budowy. Załącznikami do dokumentacji powykonawczej powinny być protokoły przekazania użytkownikom 19
terenu czasowo zajętego dla potrzeb budowy oraz odpowiednie protokoły stwierdzające prawidłowość wykonania zbliżeń i skrzyżowań kanalizacji z innymi obiektami uzbrojenia terenowego. Wykonawcy budujący kanalizację kablową dla GPEC sp. z o.o. zobowiązani są dostarczyć: a) projekt z naniesionymi wszystkimi zmianami, które miały miejsce podczas budowy, potwierdzony przez projektanta, inspektora nadzoru i kierownika budowy, b) przekroje poprzeczne przejść przez przeszkody terenowe (drogi, cieki wodne, linie kolejowe itp.) Schemat rozwinięty kanalizacji kablowej powinien zawierać następujące informacje: a) typy studni kablowych, b) przekroje poprzeczne kanalizacji kablowej i mikrokanalizacji c) typy, średnice zewnętrzne i długości kanalizacji kablowej i mikrokanalizacji d) wyprowadzenia kabli do obiektów takich jak komory, pomieszczenia użytkowane w budynkach przez GPEC sp. z o.o. e) miejsca instalacji odgałęzień 20