WIRUS GRYPY Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową poprzez kichanie, kaszel, rozmowę. W czasie kichnięcia wirus grypy porusza się z prędkością ok. 167 km/h pokonując 50 m w czasie 1 sekundy. Źródłem zarazków mogą być również wszelkiego rodzaju powierzchnie, z którymi kontakt miały osoby chore. Zarazki przenoszą się wtedy przez dotknięcie dłonią oczu, ust lub nosa po wcześniejszym kontakcie z zanieczyszczoną powierzchnią. Okres od zainfekowania do rozwoju objawów wynosi od 1 do 4 dni. Źródłem zakażenia jesteśmy już na dzień przed pojawieniem się objawów wtedy może dojść do przeniesienia wirusa na 5 do 20% osób, z którymi mamy kontakt (np. współpracowników). Osoba dorosła zakażona wirusem może go przenosić na innych przez 3 do 5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być źródłem zakażenia nawet przez 7 dni. W początkowej fazie zakażenie może jednak przebiegać bezobjawowo, co dodatkowo sprzyja szerzeniu się wirusa. Szczyt zachorowań na grypę w Polsce przypada w okresie październik-luty.
OBJAWY GRYPY Istnieje ponad 200 różnych typów wirusów infekcji oddechowych wywołujących podobne objawy do grypy, jednak nie powodują one tak poważnych powikłań. Grypa często bywa mylona także z przeziębieniem. Poniższa tabelka przedstawia różnice pomiędzy nimi: CECHA PRZEZIĘBIENIE GRYPA Gorączka Najczęściej niewysoka, stan podgorączkowy Wysoka, nawet do 40 C, utrzymująca się przez 3-4 dni Dreszcze Rzadko Często silne, szczególnie przed wystąpieniem gorączki Bole stawów Nieznaczne Bardzo silne Bóle głowy Rzadko, niezbyt silne Intensywne Katar Charakterystyczny objaw Czasami występuje Kaszel Drapanie w gardle Mocny, duszący, uporczywy Ból gardła Często Rzadko Zapalenie spojówek Rzadko Często Krwotoki z nosa Rzadko Często Niezdolność do pracy Rzadko Często Czas trwania choroby Kilka dni Nawet do kilku tygodni Powikłania Rzadko Często, zwłaszcza, przy niewłaściwym leczeniu Pierwsze objawy grypy pojawiają się w ciągu 24 godzin i rozwijają się w ciągu 18-72 godzin od zakażenia. Choroba zazwyczaj ustępuje samoistnie (o ile nie dojdzie do powikłań)po 3-7 dniach, jednak kaszel, zmęczenie i uczucie rozbicia mogą się utrzymywać nawet do ok. 2 tygodni.
Typowe przypadki grypy związane są z koniecznością spędzenia 3-4 dni w łóżku oraz ograniczenia aktywności i sprawności przez następne kilkanaście dni. Potrzebne są co najmniej 2 tygodnie na powrót do pełnej formy. U osób, które pracują będąc chorymi na grypę stwierdzono osłabienie czasu reakcji o 20-40% - może to spowodować obrażenia pracowników lub błędy, które niosą znaczne koszty dla firmy. ABY ZŁAGODZIĆ OBJAWY GRYPY MOŻNA: przyjmować leki dostępne bez recepty w celu zmniejszenia bólu mięśni, bólu głowy i gorączki pić dużo płynów dużo odpoczywać Czasami grypa może doprowadzić do poważnych komplikacji, które wymagają leczenia w szpitalu. Najbardziej zagrożone są dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze i osoby cierpiące na choroby przewlekłe układu oddechowego, układu krążenia oraz cukrzycę. Podczas grypy mogą pojawić się bardzo niebezpieczne objawy, takie jak: kaszel z krwią lub zieloną wydzieliną ochrypły kaszel trudności w oddychaniu, płytki, krótki oddech ból lub ucisk w klatce piersiowej sine paznokcie lub usta wysoka gorączka i drgawki dezorientacja! Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich ma powyższe objawy natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub udaj się do szpitala. Nie czekaj. Objawy te mogą oznaczać komplikacje grypy, które wymagają natychmiastowej hospitalizacji.
PROFILAKTYKA Istnieje kilka prostych zasad, których przestrzeganie może pomóc w zmniejszeniu rozprzestrzeniania się grypy: mycie rąk nie wystarczy tutaj zwykłe zanurzenie rąk pod bieżącą wodę. Należy stosować odpowiednie ilości mydła, odpowiednią intensywność i czas mycia, jak również odpowiednie osuszanie. Woda powinna być letnia lub ciepła (32-37 o C). stosowanie antybakteryjnych preparatów jeśli nie mamy możliwości umycia rąk, użycie żelu antybakteryjnego stanowi efektywną i wygodną metodę zmniejszenia ryzyka infekcji. Antybakteryjne preparaty mogą mieć formę żeli lub chusteczek nasączonych specjalnym płynem. Takich chusteczek można używać do przecierania powierzchni, na których mogą znajdować się zarazki mikroorganizmy blaty stołów, klawiatura, mysz, telefon itp. etykieta kichania zarówno kichając, jak i kaszląc należy zasłaniać usta i nos jednorazową chusteczką i natychmiast wyrzucić ją do kosza. Dopełnieniem tego procesu jest umycie rąk lub użycie żelu na bazie alkoholu.jeżeli nie masz w pobliżu chusteczki kichaj w rękaw, a nie w dłonie, chyba że możesz je niezwłocznie umyć lub zdezynfekować. Szczepienia: Szczepionka przeciw grypie jest najskuteczniejszą metodą zapobiegania grypie. Nie zawiera aktywnych form wirusa i nie może spowodować zachorowania na grypę. Produkcja odpowiednich komórek odpornościowychnastępuje w ciągu około dwóch tygodni po zaszczepieniu. Ponieważ wirus grypy wciąż się zmienia, ważne jest, aby szczepić się co roku. Najlepszą porą na zaszczepienie się jest jesień, przed oczekiwanym sezonem zachorowań.
KTO KONIECZNIE POWINIEN SIĘ ZASZCZEPIĆ? Ze względu na wskazania kliniczne i epidemiologiczne wyróżnia się grupy podwyższonego ryzyka, dla których zagrożenie zachorowalnością i śmiertelnością z powodu infekcji grypowej jest najwyższe: Kryterium wieku Kryterium stanu zdrowia Kryterium wykonywanego zawodu osoby powyżej 50 roku życia dzieci, w szczególności w wieku od 6 do 59 miesiąca życia osoby przewlekle chore (choroby układu oddechowego, układu krążenia, cukrzyca) kobiety ciężarne osoby po przeszczepie narządów osoby u których indeks masy ciała (BMI) wynosi powyżej 40 pensjonariusze domów spokojnej starości i zakładów opieki zdrowotnej pracownicy służb zdrowia i personel pomocniczy osoby będące w bezpośrednim kontakcie z osobami ze złym stanem zdrowia pracownicy służb publicznych pracownicy zakładów opieki medycznej, domów spokojnej starości itp. pracownicy przedszkoli, żłobków, domów dziecka osoby pracujące w dużych skupiskach ludzkich (sklepy, dworce, biura) Dla większości osób, które zachorują na grypę, rozwój poważnych komplikacji jest mało prawdopodobny. Z powodu choroby ominą Cię spotkania towarzyskie i biznesowe, jak również możesz czuć się zdenerwowany długo trwającym złym samopoczuciem. Dzięki szczepionce możesz chronić siebie i innych w Twoim otoczeniu i powiedzieć grypie STOP!