STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923
THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES INSTITUTE OF EUROPEAN CULTURE, ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ GNIEZNO EUROPEAN STUDIES MONOGRAPH SERIES VOL. 1 OREST KRASIWSKI RELATIONS BETWEEN UKRAINE AND POLAND IN THE YEARS 1917 1923 This monograph analyzes conditions and the specificity of statehood revival in Poland and its formation in Ukraine, as well as Polish-Ukrainian relationships during the struggle of both for state independence in the years 1917 1923. The book discusses policies of Polish government, political parties and groups with respect to the Ukrainian issue, the structure of the Ukrainian national liberation movement, programmes of political parties concerning ethnic issues, as well as a number of other internal and external factors which exerted influence on international relationships. The publication is addressed to scholars, lecturers, students and readers interested in modern ethnopolitical history of Ukraine and Poland. PUBLISHING HOUSE OF THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES
POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK INSTYTUT KULTURY EUROPEJSKIEJ UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU GNIEŹNIEŃSKIE STUDIA EUROPEJSKIE SERIA MONOGRAFIE T. 1 OREST KRASIWSKI STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923 Redaktor serii Leszek Mrozewicz Redaktor tomu Katarzyna Jędraszczyk Przekład z języka ukraińskiego Anna Chraniuk Poznań Gniezno 2010 WYDAWNICTWO POZNAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK
POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES www.ptpn.poznan.pl dystrybucja@ptpn.poznan.pl Główny Redaktor Wydawnictw PTPN Alicja Pihan-Kijasowa Studia Europaea Gnesnensia seria monografie, t. 1 Tytuł i wydawca oryginału Ukrajinśko-polśki wzajemyny w 1917 1923 rr. Nacjonalna Akademija Nauk Ukrajiny, Instytut Politycznych i Etnonacjonalnych Doslidżeń im. I.F. Kurasa, Kyjiw 2008 Redaktor serii Leszek Mrozewicz Recenzenci Grzegorz Łukomski, Jacek Maciejewski Konsultacja merytoryczna Artur Kijas Konsultacja językowa Bogusław Bakuła Redakcja językowa i korekta Hanna Kossak-Nowocień, Paulina Jeske-Choińska Układ stron i redakcja techniczna Teodor Jeske-Choiński Projekt okładki Dariusz Jabłoński Copyright by Orest Krasiwski & IKE & PTPN ISBN 978-83-7654-019-1 ISSN 20-82-596X Adres redakcji ul. Kostrzewskiego 5 7, 62 200 Gniezno tel. 61 4237000, 61 4237019, faks 61 4237002 e-mail: seg@amu.edu.pl Publikacja sfinansowana ze środków Urzędu Miejskiego w Gnieźnie
SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Wstęp... 7 І. Stosunki ukraińsko-polskie w retrospektywie naukowej... 11 II. Warunki i specyfika odrodzenia państwowości ukraińskiej i polskiej... 51 1. Utworzenie Ukraińskiej Republiki Ludowej jako etap rewolucji ukraińskiej... 51 2. Upolitycznienie ukraińskiego ruchu narodowościowego w Monarchii Austro-Węgierskiej na przełomie XIX i XX wieku w kontekście stosunków ukraińsko-polskich... 60 3. Procesy narodowo-państwowe w Galicji pod koniec I wojny światowej. Powstanie Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej... 99 4. Odrodzenie II Rzeczypospolitej... 106 ІII. Konflikty wojskowo-polityczne URL-ZURL i Polski. Próby porozumienia... 115 1. Koncepcje głównych polskich ugrupowań politycznych w kwestii ukraińskiej... 115 2. Polska i ZURL: konflikty zbrojne i dyplomatyczne (listopad 1918 lipiec 1919)... 125 3. Konflikty wojenne pomiędzy Polską i URL (pierwsza połowa 1919 roku)... 146 4. Ententa i stosunki ukraińsko-polskie... 154 ІV. Sojusz wojskowo-polityczny URL i Polski... 167 1. Wektor polski w polityce zagranicznej Symona Petlury... 167 2. Umowa warszawska długotrwała perspektywa sojuszu ukraińsko-polskiego... 174 3. Stosunek społeczeństwa ukraińskiego i polskiego do umów warszawskich... 181 4. Polsko-ukraińska kampania wojenna 1920 roku... 187 V. Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1919 1923... 205 1. Polityka Polski w okresie ustanawiania władzy polskiej w Galicji... 205 2. Kwestia statusu prawno-państwowego ZURL na konferencjach międzynarodowych... 225 5
STOSUNKI UKRAIŃSKO-POLSKIE W LATACH 1917 1923 3. Status polityczno-prawny społeczeństwa ukraińskiego... 245 VI. Powojenne społeczno-polityczne kierunki rozwoju Ukraińców w Galicji... 269 1. Ruch centrowy: od konfrontacji do kompromisów... 269 2. Antypolskość skrajnej prawicy... 282 3. Sprawy narodowościowe w działalności lewicy... 293 4. Ruch lewicy radykalnej i jej wizja stosunków międzynarodowych... 303 5. Misja społeczna Cerkwi greckokatolickiej... 312 VII. Postanowienie Rady Ambasadorów z 14 marca 1923 roku i jego znaczenie dla Ukraińców... 335 VІІI. Instytucje państwowe URL w Polsce w latach 1920 1923... 355 1. Polityczno-prawne podstawy pobytu rządu i armii URL na emigracji... 355 2. Internowana Armia URL a społeczeństwo polskie... 362 Zakończenie... 371 Źródła... 383 Dokumenty archiwalne... 383 Dokumenty opublikowane i literatura... 385 Gazety i czasopisma... 416 Wykaz ważniejszych skrótów... 418 Indeks nazwisk... 420 6