1 Dr hab. Katarzyna Krzywicka Konsultacje: Zakład Stosunków Międzynarodowych wtorek 15.30-16.30, katarzyna.krzywicka@umcs.edu.pl czwartek 16.40-18.40 http://umcs.pl/pl/addres-book-employee,1406.html pokój 119. Wymogi: Program i literatura Stosunki międzynarodowe w Ameryce Południowej i Północnej Rok akademicki 2014/2015 Opracowanie i przedstawienie podczas zajęć zagadnienia ujętego w programie (temat autorski) Aktywny udziału w zajęciach - dyskusja, sprawdziany Obecność na zajęciach Egzamin w dniu 8 czerwca 2015 (poniedziałek) 1. Zajęcia organizacyjne (16 lutego) Przedstawienie i omówienie programu Przedstawienie literatury przedmiotu Omówienie metod pracy i formy zaliczenia zajęć 2. Ameryka Łacińska jako region w stosunkach międzynarodowych (23 lutego) - WY Pozycja geopolityczna i granice regionu Charakterystyka regionu Znaczenie regionu w stosunkach międzynarodowych Flisiuk R., Ameryka Łacińska w Organizacji Narodów Zjednoczonych, w: Ameryka Łacińska we Gawrycki M. F., Miejsce i rola Ameryki Łacińskiej we współczesnym świecie, w: Ameryka Łacińska we Gawrycki M. F., W poszukiwaniu regionalnej teorii polityki zagranicznej, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Gawrycki M. F., Latynoamerykańska myśl geopolityczna, idem, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, rozdz. 2, Warszawa 2007. Krzywicka K., Ameryka Łacińska i Karaiby, jako region w stosunkach międzynarodowych, idem, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, rozdz. I, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Krzywicka K., Kultura polityczna Ameryki Łacińskiej między dziedzictwem a rozwojem, idem, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, rozdz. VII, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Krzywicka K., Między autorytaryzmem a demokracją. Refleksje na temat tranzycji politycznej państw Ameryki Łacińskiej, w: K. Krzywicka, J. Kaczyńska (red.), Oblicza Ameryki Łacińskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
2. System międzyamerykański w kierunku nowego regionalizmu w Ameryce Łacińskiej (2 marca) WY/CA Organizacja Państw Amerykańskich Szczyty Państw Amerykańskich Unia Narodów Południowoamerykańskich/Południowoamerykańska Wspólnota Narodów UNASUR Wspólnota Państw Latynoamerykańskich i Karaibów CELAC Alternatywa Boliwariańska dla Ameryk ALBA Sojusz Pacyfiku Gawrycki M. F., Unia Narodów Południowoamerykańskich, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. Krzywicka K., ALBA i nowa geopolityka Wenezueli - między ideologią i pragmatyzmem, "Stosunki Międzynarodowe", 2012, tom 46, nr 2. Płachtański P., Boliwariańska Alternatywa dla Ameryk, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. Stec J., OPA i ruch panamerykański, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. ALBA http://www.alternativabolivariana.org/ CELAC http://www.celac2015.go.cr/ Organization of American States http://www.oas.org/en/default.asp Sojusz Pacyfiku http://alianzapacifico.net/en/ Szczyty Państw Amerykańskich http://www.summit-americas.org/ UNASUR http://www.unasursg.org/ 3. System bezpieczeństwa w Ameryce Południowej i Północnej (9 marca) WY/CA Traktatowe i instytucjonalne podstawy bezpieczeństwa na półkuli zachodniej Ewolucja koncepcji bezpieczeństwa systematyka zagrożeń Bezpieczeństwo nuklearne Traktat z Tlatelolco, OPANAL Gawrycki M. F., Regionalne koncepcje bezpieczeństwa w Ameryce Łacińskiej, Żurawia Papers, zeszyt 6, Warszawa 2005. Gawrycki M. F., Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007. Kamieński Ł., Reżim strefy bezatomowej w Ameryce Łacińskiej, "Ameryka Łacińska, 2002, nr 2. Spyra J., Problemy bezpieczeństwa w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Trefler P., Południowoamerykańska współpraca w zakresie bezpieczeństwa i obrony, w: Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej. Problemy wyzwania implikacje, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. III, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014. 2
Trefler P., Siły zbrojne i polityka w Argentynie, Brazylii i Chile. Historia i współczesność, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014. Wojna B., Bezpieczeństwo Ameryki Łacińskiej i Karaibów, w: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, (red.) R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008. OPANAL http://www.opanal.org/ 4. Demokracja i prawa człowieka (16 marca) - CA Demokracja w systemie międzyamerykańskim Międzyamerykański System Ochrony Praw Człowieka Prawa ludności tubylczej Prawa kobiet Przesiedlenia i migracje ludności Prezentacja filmu dokumentalnego Cichecka J., Rozliczenia z przeszłością łamania praw człowieka w Argentynie, "Ameryka Łacińska, 2007, nr 2. Cichomska-Szpakowska P., Organizacje kobiece w Wenezueli i ich inicjatywy na rzecz przeciwdziałania przemocy wobec kobiet i promowania równości szans kobiet i mężczyzn, w: Antropologia polityki w Ameryce Łacińskiej na początku XXI wieku - Antropología política en América Latina a principios del siglo XXI, (red.) M. Śniadecka-Kotarska, S. Kosmynka, Seria: Studia i Materiały Latynoamerykańskie WSMiP Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012. Dobrzycki W, Demokracja i prawa człowieka w systemie międzyamerykańskim, Ameryka Łacińska, 2001, nr 3-4. Heidrich-Hamera D., Uchodźcy wewnętrzni w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska we Komosa M., Demokracja i prawa człowieka w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska we Komosa M., Komisja prawdy. Mechanizm odpowiedzialności za naruszenie praw człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013. Krzywicka K., Status prawny ludności indiańskiej w Wenezueli. Dylematy partycypacji i reprezentacji, w: Antropologia polityki w Ameryce Łacińskiej na początku XXI wieku - Antropología política en América Latina a principios del siglo XXI, (red.) M. Śniadecka-Kotarska, S. Kosmynka, Seria: Studia i Materiały Latynoamerykańskie WSMiP Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012. Lange M. A., Ruch etnonarodowy Mapuchy w Chile jako próba wyrównania długu historycznego w świetle teorii zmian matrycy systemowej i nowych ruchów społecznych, w: Doświadczenie demokracji w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. Kania, A. Kaganiec-Kamieńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008. Ługowska U., Ruchy społeczne we współczesnej Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2006. Nowakowski T., Działalność Ruchu Chłopów bez Ziemi w Brazylii, w: Ruchy społeczne i etniczne w Ameryce Łacińskiej, (red.) K. Derwich, M. Kania, Kraków 2011. Symonides J., Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka, w: Historia. Stosunki międzynarodowe. Amerykanistyka. Księga Jubileuszowa na 65-lecie Profesora Wiesława Dobrzyckiego, Warszawa 2001. 3
Tabaszewski R., Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka jako panamerykański organ sądowniczy, w: Oblicza Ameryki Łacińskiej, (red.) K. Krzywicka, J. Kaczyńska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010. Tuz E., Współczesne migracje latynoskie do Stanów Zjednoczonych i ich konsekwencje, w: Północ wobec Południa. Południe wobec Północy, (red.) M. W. Solarz, Warszawa 2005. 5. Regionalna współpraca gospodarcza (23 marca) WY/CA Pozycja gospodarcza państw Ameryki Łacińskiej Regionalne koncepcje rozwoju gospodarczego i integracji Komisja Ekonomiczna NZ ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CEPAL) System Integracji Ameryki Środkowej (SICA) Projekt Integracji i Rozwoju Mezoameryki Integracja Infrastruktury Regionalnej Ameryki Południowej (IIRSA) Borkowski P. J., Dwie fale regionalizacji a Ameryka Łacińska, w: Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2006. Chwiej E., Stanowisko krajów Ameryki Łacińskiej w negocjacjach WTO w ramach Rundy z Doha, w: Doświadczenie demokracji w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. Kania, A. Kaganiec-Kamieńska, Kraków 2008. Gawrycki M. F., Ujarzmianie południowoamerykańskiej przestrzeni nowa wizja geopolityczna kontynentu, w: Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2006. Gawrycki M. F., Integracja Infrastruktury Regionalnej Ameryki Południowej i Plan Puebla-Panama jako koncepcje integracji fizycznej Ameryki Łacińskiej, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. Gawrycki M. F., Regionalizm i próby budowania tożsamości latynoamerykańskiej, idem, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, rozdz. 9, Warszawa 2007. Gugała J., Ewolucja stosunków gospodarczych w zachodniej hemisferze, w: Ameryka Łacińska we Krzywicka K., Ameryka Łacińska: między integracją a marginalizacją, w: Ameryka Łacińska we Liberska B., Ameryka Łacińska w poszukiwaniu nowej strategii rozwoju i modelu globalizacji, w: Doświadczenie demokracji w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. Kania, A. Kaganiec-Kamieńska, Kraków 2008. Stec J., System Integracji Środkowoamerykańskiej, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. CEPAL http://www.eclac.cl/ 6. Rola USA w regionie Ameryki Łacińskiej (30 marca) WY Ameryka Łacińska w polityce USA Priorytety polityki gospodarczej (NAFTA, FTAA-ALCA, CAFTA-DR) Priorytety polityki bezpieczeństwa Stosunki z Kubą i Wenezuelą 4
Cholewińska K., Ameryka Łacińska a hegemonia USA w ujęciu neogramsciańskim, w: Strategia mimikry. Ameryka Łacińska (i nie tylko) w ujęciu postkolonialnym, (red.) M. F. Gawrycki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2012. Derwich K., Instrumenty polityki zagranicznej USA wobec państw Ameryki Łacińskiej 1945-2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010. Gawrycki M., Wojna z terrorem w Ameryce Łacińskiej w polityce zagranicznej USA, Stosunki Międzynarodowe, 2002, nr 3-4. Gawrycki M. F., Polityka zagraniczna Kuby, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Gawrycki M. F., Ameryka Łacińska w geopolityce mocarstw, idem, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, rozdz. 8, Warszawa 2007. Kończak A., Narkobiznes w Kolumbii i pomoc Stanów Zjednoczonych, w: Północ wobec Południa. Południe wobec Północy, (red.) Marcin W. Solarz, Warszawa 2005. Krzywicka K., Rola Stanów Zjednoczonych w regionie Ameryki Łacińskiej i Karaibów między dominacją a kooperacją, idem, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, rozdz. II. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Liberska B., Integracja krajów NAFTA a globalny kryzys gospodarczy, "Ameryka Łacińska, CESLA, 2010, nr 1. Nakonieczna J., Ameryka Łacińska w procesie integracji zachodniej hemisfery, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. Oberda A., Latynoamerykańska polityka Stanów Zjednoczonych, w: Ameryka Łacińska we Oberda-Monkiewicz A., Polityka USA wobec Ameryki Łacińskiej po zimnej wojnie, Warszawa 2009. Paszkowski M., Znaczenie Meksyku i Wenezueli dla bezpieczeństwa energetycznego Stanów Zjednoczonych Ameryki, w: Oblicza Ameryki Łacińskiej, (red.) K. Krzywicka, J. Kaczyńska, Lublin 2010. Wojna B., Polityka wobec Ameryki Łacińskiej i Karaibów, w: Polityka zagraniczna USA po zimnej wojnie, (red.) J. Zając, Toruń 2005. Wróbel A., Strefa Wolnego Handlu Ameryk, w: Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2007. 7. Zagrożenia bezpieczeństwa, spory i konflikty terytorialne (13 kwietnia) - CA Dysfunkcjonalność państwa - na przykładzie Haiti, Kolumbii, Meksyku Transnarodowa przestępczość zorganizowana - problem produkcji i handlu narkotykami Spory graniczne i terytorialne Derwich K, Problem państw upadłych w regionie Ameryki Łacińskiej i Karaibów, w: Latynoameryka u progu trzeciego stulecia niepodległości: przywództwo, idee i systemy polityczne, (red.) P. Łaciński, Studia i Analizy Collegium Civitas 12, Warszawa 2011. Derwich K., Rządy Jean-Bertranda Aristide a a upadek państwowości Haiti, w: Antropologia polityki w Ameryce Łacińskiej na początku XXI w., (red.) M. Śniadecka-Kotarska. S. Kosmynka, Łódź 2012. 5
Derwich K., Dysfunkcyjność państwa jako główna przeszkoda na drodze do rozwoju kazus Meksyku, w: Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej. Problemy wyzwania implikacje, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. III, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014. Gawrycki M. F., Regionalna rywalizacja i konflikty, idem, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, rozdz. 7, Warszawa 2007. Gil G., Upadanie państwa w Ameryce Łacińskiej kazus Kolumbii, w: Dwieście lat niepodległości państw Ameryki Łacińskiej. Perspektywa historyczna i wyzwania współczesności, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. II, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012. Ługowska U., Problem narkotykowy w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Spyra J., Spory terytorialne w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Tomczyk A., Produkcja i przemyt narkotyków a konflikt zbrojny w Kolumbii, "Ameryka Łacińska, Kwartalny Biuletyn Informacyjno-Analityczny CESLA, 2007, nr 1. 8. Pozycja i rola międzynarodowa Brazylii (20 kwietnia) WY/CA Pozycja polityczna, gospodarcza, militarna, koncepcja bezpieczeństwa, polityka zagraniczna Gawrycki M. F., Koncepcja bezpieczeństwa Brazylii, w: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, (red.) R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008. Gawrycki M. F. (red.), Brazylia jako mocarstwo wschodzące, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Gawrycki M. F., Geopolityczne podstawy mocarstwowości brazylijskiej, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Gocłowska-Bolek J., Koncepcja rozwoju Brazylii a jej nowa rola w regionie latynoamerykańskim i gospodarce światowej, w: Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej. Problemy wyzwania implikacje, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. III, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014. Grzywacz A., BRICS przejawy brazylijskiej mocarstwowości w procesie kształtowania nowego ładu międzynarodowego, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Oberda-Monkiewicz A., Brazylia-USA: od niepisanego sojuszu do partnerstwa, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Oberda-Monkiewicz A., Brazylia jako lider regionu, Ameryka Łacińska, 2014, nr 2 (84). Rudowski T., Koncepcja bezpieczeństwa Brazylii ewolucja i nowe tendencje, Ameryka Łacińska, 2012, nr 2 (76). Spyra J., Polityka zagraniczna Brazylii, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Spyra J., Mocarstwowe aspiracje Brazylii w kontekście regionalnym, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Znojek B., Brazylia i jej międzynarodowe ambicje, Polski Przegląd Dyplomatyczny, 2011, nr 2 (60). 9. Pozycja i rola międzynarodowa Chile i Meksyku (27 kwietnia) WY/CA Pozycja polityczna i gospodarcza, polityka zagraniczna 6
Arcyz-Lebiedzińska B., Meksyk i Brazylia rywale o prymat mocarstwa latynoamerykańskiego, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Derwich K. (red.), Meksyk w XXI wieku. Polityka społeczeństwo gospodarka, Universitas, Kraków2009. Dobrzycki W., Polityka zagraniczna Meksyku tradycja i współczesność, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Gawrycki M. F., Meksyk i Chile specjalne relacje z UE, idem, Unia Europejska Ameryka Łacińska i Karaiby: trudne partnerstwo dwóch regionów, rozdz. VII, Warszawa 2004. Oberda-Monkiewicz A., Meksyk, w: Państwo i polityka w Ameryce Łacińskiej. Zarys systemów politycznych państw latynoamerykańskich, (red.) P. Łaciński, Difin, Warszawa 2013. Spyra J., Polityka zagraniczna Chile, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Smyk R., Chile u progu dwustulecia niepodległości Republiki. Zarys aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej, "Ameryka Łacińska, CESLA, 2010, nr 2. 10. Pozycja i rola międzynarodowa Wenezueli (4 maja) WY/CA Pozycja polityczna i gospodarcza, koncepcja bezpieczeństwa, polityka zagraniczna Chojnacki A., Demokracja w Wenezueli. Krótki zarys historyczny, "Ameryka Łacińska, 2010, nr 1. Gawrycki M. F., Wenezuela i rewolucja (boliwariańska) w Ameryce Łacińskiej, Toruń 2008. Krzywicka K., ALBA i nowa geopolityka Wenezueli - między ideologią i pragmatyzmem, "Stosunki Międzynarodowe", 2012, tom 46, nr 2. Krzywicka K., Problemy rozwoju Wenezueli, idem, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, część IV, rozdz. 10-12, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Oberda Monkiewicz A., Brazylia Wenezuela: rywalizacja czy współpraca? Implikacje dla regionu, w: Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej. Problemy wyzwania implikacje, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. III, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014. Perlin J., Oberda A., Polityka zagraniczna Wenezueli, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Smyrgała D., Oś naftowa. Latynoamerykańskie imperium Hugo Chaveza, Warszawa 2012. Zerka P., Kryzys w Wenezueli: główni aktorzy i scenariusze rozwoju sytuacji, Sprawy Międzynarodowe, 2014, nr 1. ALBA http://www.alternativabolivariana.org/ Petrocaribe http://iiicumbrepetrocaribe.menpet.gob.ve/ 11. Pozycja i rola międzynarodowa Argentyny, Peru, Ekwadoru, Boliwii i Kolumbii (11 maja) - CA Pozycja polityczna i gospodarcza, koncepcja bezpieczeństwa, polityka zagraniczna Kołodziejczak M. E., Polityka bezpieczeństwa energetycznego państw Ameryki Południowej. Studium przypadku Republika Argentyny, w: Bezpieczeństwo energetyczne wyzwaniem XXI wieku, (red.) Z. Lach, AON, Warszawa 2014. 7
Nowakowski N., Koncepcja nieformalnego imperium w ujęciu postkolonialnym: przypadek Argentyny, w: Strategia mimikry. Ameryka Łacińska (i nie tylko) w ujęciu postkolonialnym, (red,) M. F. Gawrycki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2012. Oberda A., Polityka zagraniczna Kolumbii, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Łaciński P., Polityka zagraniczna państw andyjskich, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Pereira Carrero R., Polityka zagraniczna Argentyny, w: Polityka zagraniczna państw Ameryki Łacińskiej, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. 12. Stosunki polityczne i współpraca gospodarcza z Unią Europejską i Rosją (18 maja) WY/CA Strategiczne partnerstwo szczyty Unia Europejska Ameryka Łacińska i Karaiby Współpraca gospodarcza i technologiczna Pomoc rozwojowa i humanitarna Borkowski P., Partnerstwo z Ameryką Łacińską, w: Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, (red.) S. Parzymies, Warszawa 2009. Gawrycki M. F., Unia Europejska Ameryka Łacińska i Karaiby: trudne partnerstwo dwóch regionów, Warszawa 2004, rozdz. I, III, IV. Kosiel M., Relacje Unia Europejska Brazylia: od zauroczenia do strategicznego związku formalnego, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Krzywicka K., Obecność Rosji w regionie Ameryki Łacińskiej między ideologią a pragmatyzmem, w: idem, Ameryka Łacińska u progu XXI wieku. Studia i szkice, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009. Potyrała A., Strategiczne partnerstwo Unia Europejska Ameryka Łacińska między rzeczywistością a iluzją, Przegląd Strategiczny, 2011, nr 2. Szatlach E. M., Relacje interregionalne Północ-Południe na przykładzie Unia Europejska Mercosur i Współpraca Unia Europejska Ameryka Łacińska (EU-LAC), idem, Interregionalizm w międzynarodowych stosunkach politycznych, rozdz. III.3.1., Bydgoszcz 2012. Zajączkowski K., Ameryka Łacińska w polityce Unii Europejskiej, w: Ameryka Łacińska we Zajączkowski K., Polityka rozwojowa i humanitarna jako instrument realizacji celów UE w Ameryce Łacińskiej, w: Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2006. Zburzycka Kinga, Zewnętrzna aktywność Unii Europejskiej jako forma podtrzymania kolonialnego uzależnienia. Przypadek Ameryki Łacińskiej i Karaibów, w: Strategia mimikry. Ameryka Łacińska (i nie tylko) w ujęciu postkolonialnym, (red.) M. F. Gawrycki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2012. 13. Stosunki polityczne i współpraca gospodarcza z państwami Azji i Pacyfiku (25 maja) - CA Stosunki z Chinami Stosunki z Indiami Stosunki z Japonią 8
Bąkiewicz A., Partnerzy czy rywale? Ameryka Łacińska wobec gospodarczej ekspansji Chin, w: Ameryka Łacińska w regionie Azji i Pacyfiku, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2007. Chwiej E., Stosunki między państwami Ameryki Łacińskiej, a Chińską Republiką Ludową u progu XXI w., Ameryka Łacińska, 2009, nr 4 (66). Chwiej E., Szanse i zagrożenia rozwoju stosunków między państwami Ameryki Łacińskiej i Azji Południowej i Wschodniej, w: Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej. Problemy wyzwania implikacje, (red.) K. Krzywicka, Studia Iberoamerykańskie UMCS, vol. III, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014. Gawrycki M. F. (red.), Ameryka Łacińska w regionie Azji i Pacyfiku, Toruń 2007. Grzywacz A., Brazylijskie odkrywanie Starego i Nowego Świata. Azja Wschodnia w polityce zagranicznej Brazylii, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Oberda-Monkiewicz A., Ekspansja energetyczna Chin w Ameryce Łacińskiej implikacje dla regionu, Stosunki Międzynarodowe/International Relations, 2011, tom 43. Rowiński J., Stosunki Chin z Ameryką Łacińską, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Sadowski P., Stosunki Japonii z Ameryką Łacińską, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki, Warszawa 2006. Zajączkowski J., Ekonomiczny i polityczny wymiar współpracy Indii z Mercosur w okresie transformacji porządku międzynarodowego, w: Ameryka Łacińska wobec wyzwań globalizacji, (red.) M. F. Gawrycki, Toruń 2006. Zajączkowski J., Polityka Indii wobec państw Ameryki Łacińskiej u progu XXI w., w: Ameryka Łacińska we 14. Stosunki polityczne i współpraca gospodarcza z państwami Afryki i Bliskiego Wschodu (1 czerwca, CA). Sprawdzian zaliczeniowy. Gawrycki M. F., Lizak W. (red.), Kuba i Afryka. Sojusz dla rewolucji, Warszawa 2006. Lizak W., Stosunki Ameryki Łacińskiej z Afryką i Bliskim Wschodem, w: Ameryka Łacińska we współczesnym świecie, (red.) M. F. Gawrycki M. F., Warszawa 2006. Petelczyc J., Brazylia jako lider pomocy na linii Południe-Południe. Casus Afryki, w: Brazylia jako mocarstwo wschodzące, (red.) M. F. Gawrycki, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2013. Źródła internetowe: ALBA http://www.alternativabolivariana.org/ CARICOM http://www.caricom.org/ CELAC http://www.celac2015.go.cr/ CEPAL http://www.eclac.cl/ Foreign Trade Information System http://www.worldbank.org/ Inter-American Development Bank http://www.iadb.org/?lang=en MERCOSUR http://www.mercosur.int/msweb/ The Failed States Index http://ffp.statesindex.org/ 9
10 The Fund for Peace http://global.fundforpeace.org/ The World Bank http://www.worldbank.org/ OPANAL http://www.opanal.org/ Organization for Economic Cooperation and Development http://www.worldbank.org/ Organization of American States http://www.oas.org/en/default.asp Petrocaribe http://iiicumbrepetrocaribe.menpet.gob.ve/ Sojusz Pacyfiku http://alianzapacifico.net/en/ Stowarzyszenie Państw Karaibskich http://www.acs-aec.org/ System Integracji Środkowoamerykańskiej http://www.sica.int/ Szczyty Państw Amerykańskich http://www.summit-americas.org/ Wspólnota Andyjska http://www.comunidadandina.org/ UNASUR http://www.unasursg.org/ UNDP http://hdr.undp.org/en/ Serwisy informacyjne: BBC MUNDO http://www.bbc.co.uk/mundo/ The Economist http://www.economist.com/ Latin America News Headlines http://news.yahoo.com/latin-america/ Le Monde diplomatique edycja polska http://www.monde-diplomatique.pl/