Członek COCERAL i FEFAC Notatka Sygnalna z dnia 16 grudnia, 2013 r. Najserdeczniejsze życzenia zdrowych, spokojnych i radosnych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności i sukcesów w Nowym 2014 Roku składa Izba Zbożowo- 00-131 Warszawa, ul.grzybowska 2/49 tel.+48(0...22) 33-10-800, +48 (0...22) 33-10-801 tel.fax + 48(0...22) 33-10-802, e-mail: grain@upcpoczta.pl Bank PKO S.A. I O/Warszawa, Nr konta: 75124010371111000006934154 NIP 527-21-02-616
2 I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Okres przedświąteczny przyniósł wzrost liczby ofert sprzedaży ziarna. Powolne tempo wypłat dopłat bezpośrednich wpłynęło na większe zainteresowanie producentów sprzedażą zmagazynowanego ziarna. Oprócz chęci sprzedaży zbóż jeszcze przed świętami, pojawiło się także więcej ofert sprzedaży zbóż na styczeń-luty 2014. Zainteresowanie przetwórców zakupami zbóż jest obecnie ograniczone. Większość z nich jest bowiem pokryta w surowiec na najbliższe tygodnie i raczej sonduje możliwości zakupu ziarna z dostawą w lutym br. Dlatego też ceny zbóż płacone przez krajowych przetwórców utrzymują się na stabilnym poziomie. W połowie minionego tygodnia, ceny płacone przez przetwórców za tegoroczne ziarno z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna - 780-810 PLN/t (w zależności od jakości ziarna); - pszenica paszowa - 760-800 PLN/t; - żyto konsumpcyjne - 550-580 PLN/t; - żyto paszowe - 530-570 PLN/t; - jęczmień paszowy - 750-800 PLN/t - pszenżyto - 660-700 PLN/t; - kukurydza sucha - 670-700 PLN/t. Cały czas aktywne na rynku pozostają natomiast firmy handlowe, które kupują ziarno w portach z przeznaczeniem na eksport. W bieżącym sezonie w eksporcie króluje pszenica, której wywóz w całym sezonie prawdopodobnie będzie rekordowo wysoki i przekroczy 1,5 mln ton. W połowie minionego tygodnia, ceny zbóż oferowane przez firmy handlowe za ziarno z dostawą do portów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna (min. 12,5% białka) - 820-840 PLN/t -- dostawa grudzień 2013; - pszenica konsumpcyjna - 840-845 PLN/t dostawa styczeń 2014; - żyto konsumpcyjne/paszowe - 600-610 PLN/t; - pszenżyto - 680-690 PLN/t; - kukurydza - 700-710 PLN/t. W ostatnich tygodniach, eksport zbóż z kraju drogą lądową osłabł. Wzrost cen pszenicy na rynku krajowym ograniczył możliwości eksportu pszenicy do Niemiec. W odniesieniu do kukurydzy, eksport do Niemiec odbywa się na podstawie wcześniej zawartych kontraktów. Po stronie importu, cały czas notuje się import kukurydzy z Ukrainy, której cena na granicy wynosi około 590-600 PLN, z załadunkiem na samochód. Są to jednak ceny dotyczące realizacji wcześniejszych kontraktów. Cena kukurydzy ukraińskiej z dostawą w okresie styczeń - luty 2014 kształtuje się natomiast na poziomie około 620 PLN/t. Z kolei, import ziarna z kierunku południowego w dalszym ciągu jest uszczuplony. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Na przestrzeni minionego tygodnia ceny pszenicy na giełdzie w Chicago osłabły drugi tydzień z rzędu. Zwiększenie prognoz globalnej podaży pszenicy w bieżącym sezonie, informacje, iż w II połowie bieżącego sezonu Indie będą bardziej aktywnie oferować swoją pszenicę na eksport oraz generalnie
3 korzystne warunki pogodowe w regionach uprawy pszenicy ozimej w USA osłabiły ceny tego zboża na giełdzie w Chicago do najniższego poziomu od czerwca 2012 roku. W piątek 13/12, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 3,4% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 230,97 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 osłabła o 3,3% i wyniosła 233,18 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 5,0% do 242,65 USD/t, a w kontrakcie majowym 2014 o 3,6% i wyniosła 246,70 USD/t. W analizowanym tygodniu, notowania cen pszenicy na MATIFie także osłabły. Dalsze zwiększenie prognoz i tak już rekordowych prognoz zbiorów pszenicy na świecie w bieżącym sezonie przez USDA, spore spadki cen pszenicy za oceanem oraz notowane umacnianie się euro do dolara osłabiły ceny pszenicy na giełdzie w Paryżu. W piątek 13/12, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (styczeń 2014) na MATIFie wyniosła 208,50 EUR/t i była o 0,7% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2014 spadła o 1,0% i wyniosła 204,50 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi w kontraktach najbliższych na giełdzie w Chicago nieznacznie wzrosły. Utrzymujące się wysokie tempo eksportu soi z USA cały czas podtrzymuje jej ceny na giełdzie w Chicago. W ostatnim tygodniu, sprzedaż amerykańskiej soi na eksport wyniosła aż 1,5 mln ton, znacznie powyżej oczekiwań rynku. W piątek 13/12, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (styczeń 2014) wyniosła 487,73 USD/t i była o 0,2% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w marcu 2014 roku także wzrosła o 0,2% do poziomu 482,66 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny rzepaku na giełdzie MATIF zniżkowały. Niskie ceny kanadyjskiej canoli oraz niewielki handel rzepakiem na unijnym rynku (przetwórcy są generalnie pokryci w surowiec na najbliższe tygodnie) to czynniki, które w ostatnim czasie wywierają presję na notowania cen rzepaku. W piątek 13/12, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2014) wyniosła 367,25 EUR/t i była o 1,9% niższa niż przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2014 wyniosła 365,00 EUR/t i była o 2,0% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową
4 NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 18.X 25.X 1.XI 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 13.XII/6.XII III'14 178,73 177,94 172,20 172,59 169,44 168,97 167,08 170,94 167,47-2,03% V'14 181,96 181,33 175,42 175,98 172,59 172,12 170,31 174,24 170,70-2,03% VII'14 184,79 184,32 177,55 178,57 175,42 174,87 173,22 177,00 173,46-2,00% IX'14 187,08 187,00 180,54 180,86 177,79 177,16 175,74 179,52 175,58-2,19% XII'14 190,15 189,99 183,69 184,40 180,94 180,15 178,81 182,51 178,10-2,42% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 18.X 25.X 1.XI 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 13.XII/6.XII III'14 262,50 257,79 249,71 243,02 240,45 241,41 245,67 239,20 230,97-3,44% V'14 263,23 259,92 252,13 245,45 241,92 242,95 247,51 241,19 233,18-3,32% VII'14 258,16 257,72 251,55 245,59 240,89 242,14 246,40 240,30 234,06-2,60% IX'14 260,00 260,66 254,78 248,90 243,98 244,93 249,27 243,32 237,36-2,45% XII'14 263,16 264,19 258,68 253,53 248,17 248,97 252,94 247,65 242,51-2,08% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 18.X 25.X 1.XI 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 13.XII/6.XII I'14 473,84 475,24 459,81 476,20 470,47 484,80 491,04 487,00 487,73 0,15% III'14 467,60 467,38 454,52 469,07 465,03 479,87 484,13 481,49 482,66 0,24% V'14 461,94 461,28 451,36 462,23 459,37 474,14 476,79 476,34 476,56 0,05% VII'14 460,54 459,15 449,89 460,47 457,46 471,79 473,26 473,11 471,79-0,28% VIII'14 456,36 454,52 445,19 453,86 451,36 463,34 462,60 462,38 460,77-0,35% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 18.X 25.X 1.XI 8.XI 15.XI 22.XI 29.XI 6.XII 13.XII 13.XII/6.XII I'14 405,60 414,10 387,90 414,90 405,70 421,00 436,60 427,40 432,60 1,22% III'14 394,90 400,70 379,20 402,80 396,50 412,70 424,50 419,10 423,20 0,98% V'14 386,30 391,40 373,80 392,30 387,90 402,70 411,00 408,80 412,70 0,95% VII'14 383,00 387,50 371,00 388,20 384,00 397,60 404,50 403,00 404,80 0,45% VIII'14 380,00 383,20 366,50 381,10 377,40 388,60 392,40 391,30 392,70 0,36%
5 400,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIE DACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLI SZY 380,0 360,0 340,0 320,0 USD/t 300,0 280,0 260,0 240,0 220,0 200,0 29.VI'2012 13.VII 27.VII 10.VIII 24.VIII 7.IX 21.IX 5.X 19.X 2.XI 16.XI 30.XI 14.XII 28.XII 11.I'2013 25.I 8.II 22.II 8.III 22.III 5.IV 19.IV 3.V 17.V 31.V 14.VI 28.VI 12.VII 30.VIII 13.IX 27.IX 11.X 25.X 8.XI 22.XI 6.XII HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE 680,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŒRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIE DZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLI SZY 640,0 600,0 560,0 U S D /t--s h. t 520,0 480,0 440,0 400,0 360,0 320,0 28.IX 12.X 26.X 9.XI 23.XI 7.XII 21.XII 4.I'2013 18.I 1.II 15.II 1.III 15.III 28.III 12.IV 26.IV 10.V 24.V 7.VI 21.VI 5.VII 19.VII 6.IX 20.IX 4.X 18.X 1.XI 15.XI 29.XI 13.XII SOJA ŚRUTA SOJOWA
6 Ceny zbóż na giełdach światowych - 16.12.2013. e- WGT Pszenica na Matif odbiła w górę w końcówce tygodnia Europejska pszenica zamknęła piątkową sesję sporym wzrostem pod wpływem silnego popytu eksportowego. Kontrakt styczniowy podrożał o 2,75 euro do 208,5 euro/t. Bruksela wydała licencje na eksport 780 tys. ton pszenicy miękkiej w ostatnim tygodniu. Był to drugi najwyższy wynik tygodniowy w tym sezonie dający łączny eksport unijnej pszenicy na poziomie 12,55 mln ton tj. o prawie 46% więcej niż roku temu. W skali tygodnia pszenica potaniała na Matif o 1,5 euro/t (-0,7%). Europejska kukurydza kontynuowała przeceny do końca tygodnia, tracąc w piątek 0,25 euro/t a w skali tygodnia 4,5 eur/t (-2,5%). Na giełdzie w Chicago grudniowe serie kukurydzy i pszenicy poszybowały w dół w ostatnim dniu obrotu odpowiednio 1,8% - kukurydza i 0,7% - pszenica. W skali tygodnia kukurydza i pszenica osłabiły się o 0,9% i 3%. W ostatnim dniu obrotu serii grudniowej pszenica wyceniana była najniżej od czerwca 2012 roku. Kukurydza zamknęła się tylko nieco powyżej 3,5 letnich minimów. Notowania zbóż z piątku 13-12-2013: Giełda MATIF w Paryżu: Kukurydza. Styczniowy kontrakt zamknął piątkową sesję spadkiem o 0,25 euro/t i kosztował 175,75 euro/t. W środę (4-go grudnia) kontrakt ten notowany był najwyżej od końca czerwca tego roku -182 euro/t. Tegoroczne minima tej serii przypadają w okolicy 165-66 euro/t. W minionym tygodniu seria ta straciła 4,5 euro/t (-2,5%). Tydzień wcześniej seria ta zyskała 2,5 euro/t (+1,4%). W skali listopada styczniowa seria kukurydzy umocniła się na Matif o 5,6% (+9,5 eur/t). Pszenica. Pszenica z dostawą w styczniu zamknęła piątek na poziomie o 2,75 euro/t wyższym (+1,3%) niż na sesji poprzedzającej i wyceniana była na zamknięciu na 208,5 euro/t (4-go grudnia seria ta notowana była najwyżej od końca kwietnia tego roku - 213 euro/t). W minionym tygodniu seria ta straciła 1,5 euro/t (- 0,7%). Tydzień wcześniej seria ta umocniła się tylko 0,25 euro/t (+ 0,1%). Tegoroczny dołek (w cenach zamknięcia serii najbliższej - listopadowej) z 14-go sierpnia to 182 euro/t. W skali całego listopada styczniowa seria pszenicy na Matif zyskała 3,8% (+7,75 eur/t). Giełda CBOT w Chicago: Kontrakty grudniowe na zboża miały w piątek ostatni dzień obrotu. Kukurydza. Seria grudniowa na amerykańską kukurydzę straciła w piątek 1,8% (- 3,1 usd/t) i zamknęła sesję na poziomie 165,5 usd/t (4,20 usd/buszel). W minionym tygodniu seria ta straciła 1,4 usd/t (-0,85%). Tydzień wcześniej seria ta umacnia się o 3,5 usd/t (+2,1%). W skali całego listopada grudniowa seria grudniowa kukurydzy potaniała o 3,0% (- 2,05 usd/t). Tegoroczne minimum (ponad trzyletnie) przypadło 18-go listopada na 4,12 usd/buszel, czyli 162,2 usd/t. Pszenica. Pszenica w kontrakcie grudniowym zamknęła piątek na poziomie o 0,7% niższym (-1,5 usd/t) niż na zamknięciu poprzedniej sesji i była wyceniona na koniec dnia na 227,3 usd/t (6,18 usd/buszel). Jest to historyczne minimum tej serii i jednocześnie najniższe notowanie najbliższej serii amerykańskiej pszenicy od czerwca 2012 roku. W minionym tygodniu seria ta straciła 7,0 usd/t (-3,0%).
7 Tydzień wcześniej seria grudniowa straciła 6,55 usd/t (-2,7%). W skali listopada grudniowa seria pszenicy potaniała o 1,9% (-4,6 usd/t). Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A. Ceny oleistych na giełdach światowych 16.12.2013 r. Tydzień upłynął pod znakiem przeceny rzepaku po obu stronach Atlantyku Kanadyjska canola zakończyła tydzień ostrym spadkiem. Styczniowa seria kanadyjskiego rzepaku poszybowała w piątek w dół o blisko 2% i o prawie 7% w skali minionego tygodnia. Jest to najniższy poziom notowań tej serii w historii i jednocześnie najniższa wycena serii najbliższej od sierpnia 2010 roku. Europejski rzepak odbił w górę o 1,2% podczas piątkowej sesji, mimo to w skali tygodnia odnotował blisko 2% przecenę. Na piątkowym zamknięciu rzepak na Matif kosztował 367,25 euro/t. Notowania z piątku (13.12.2013): Rzepak (MATIF) Rzepak (seria lutowa) zamknął piątkowe notowania na poziomie o 4,25 euro/t wyższym niż na sesji poprzedzającej (+1,2%) i wyceniany był na 367,25 euro/t. W skali ubiegłego tygodnia seria lutowa osłabiła się o 1,9% (-7,25 euro/t). W skali listopada lutowa seria na rzepak umocniła się o ledwie o 2,5 euro/t (+0,7%). Canola (WINNIPEG) Seria styczniowa zamknęła piątkowe notowania na poziomie o 8,2 cad/t niższym niż na sesji poprzedzającej (-1,8%) i wyceniana była na 439,9 cad/t. Jest to najniższy poziom notowań tej serii w historii i jednocześnie najniższa wycena serii najbliższej od sierpnia 2010 roku. W skali ubiegłego tygodnia seria styczniowa osłabiła się o 6,8% (-32,0 cad/t). W skali listopada styczniowa seria na canolę umocniła się o ledwie o 5,6 cad/t (+1,2%). Soja (CBOT). W piątek styczniowa seria na soję umocniła się o 0,3% (+1,4 usd/t) i wyceniana była na koniec dnia na 488,0 usd/t. W skali ubiegłego tygodnia seria styczniowa umocniła się o 0,7 usd/t (+0,15%). W listopadzie styczniowa seria na soję podrożała o 6,25 usd/t (+4,4%). Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A. III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres 02 08.12.2013 r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 805,00 (tydzień temu 783,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 772,00 (tydzień temu 764,00 zł/t) - Południowy - 763,00 (tydzień temu 745,00 zł/t) - Śląski - 747,00 (tydzień temu 750,00 zł/t) - Zachodni - 768,00 (tydzień temu 763,00 zł/t) Średnia cena 771,00 zł/t - dalszy wzrost (tydzień temu 761,00 zł/t)
8 Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. Porównanie aktualnych cen wybranych towarów w przedsiębiorstwach z cenami w analogicznym okresie roku 2011 i 2012. [zł/tona] POLSKA TOWAR Rodzaj TOWARU 2013-12-08 2012-12-09 2011-12-11 Zmiana ceny [%] w 2013r. w stos. do lat: 2012r. 2011r. Pszenica konsumpcyjna 769 1032 792-25,5-3,0 paszowa 779 1026 726-24,1 7,3 Żyto konsumpcyjne 540 736 875-26,7-38,3 paszowe 573 803 674-28,6-15,0 Kukurydza paszowa 644 907 704-29,0-8,5 (Rynek Zbóż Nr 49/2013 MRiRW) IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres 02 08.12.13 w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,450 zł/kg (- 0,3) b) indyk 5,566 zł/kg (+ 0,1) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,962 zł/kg (+ 2,39) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,214 zł/kg (- 1,6) b) indyk 9,158 zł/kg (+ 0,8) półtusze wieprzowe 7,697 zł/kg (+ 1,1) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres 02 08.12.13) (w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia)
9 - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 1.547,00 zł/t (+ 1,6) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 3.423,00 zł/t (- 0,9) - śruta rzepakowa 876,00 zł/t (- 0,8) - makuch rzepakowy 953,00 zł/t (+2,3) VI. INFORMACJE OGÓLNEOZWOJU WSI 1) Maklerzy e-wgt relacjonują: Renata Barczyk - PHU START 12.12.2013 r. Na rynku krajowym od kilku dni widoczna jest korekta cen w dół w porównaniu do cen sprzed tygodnia. Dotyczy to głównie pszenicy konsumpcyjnej w portach, tutaj ceny spadły o ok. 15 zł/t. Na pszenicy paszowej jeszcze nie odczuwa się spadku cen. Po nowym roku należy spodziewać się stabilizacji na rynku. Na rynku krajowym widoczny jest silny spadek ceny rzepaku będący pochodną przecen na giełdzie Matif oraz mocnego złotego. Obecnie cena transakcyjna rzepaku to najczęściej 1500 zł/t loco gospodarstwo. Poniżej zestawienie cen w portach i u producentów w magazynach centralnej i północnej Polski Towar (cena w zł/t) PORTY MAGAZYNY KRAJOWE pszenica konsumpcyjna (Gdańsk/Gdynia) 810-815820 760-800 pszenica paszowa (Gdańsk//Gdynia) 800 805 740-770 jęczmień - 740-800 pszenżyto 690 650-670 żyto 600 550-580 Owies powyżej 48 550-600 rzepak 1500 Śruta sojowa 1835 zł/t (netto); Śruta rzepakowa- 970-1000 zł/t (netto);
10 2) Prognozy dla światowego rynku zbóż Kontynuowany jest cykl zwiększania prognoz zbiorów zbóż na Świecie. Wg Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w 2013 r. będą one rekordowe i wyniosą 2500 mln ton, czyli o 8,4% więcej niż rok wcześniej. Praktycznie nieprzerwanie od połowy br. podwyższane są kolejne prognoz zbiorów zbóż na świecie. Jak dotychczas we wszystkich miesiącach drugiej połowy roku poza październikiem, główne ośrodki analityczne działające w ramach renomowanych organizacji (FAO, Międzynarodowa Rada Zbożowa, Amerykański Departament Rolnictwa) sukcesywnie zwiększają swoje prognozy. W ostatnim tygodniu listopada Międzynarodowa Rada Zbożowa podniosła swoją prognozę zbiorów zbóż w sezonie 2013/14 o 0,3% (5 mln ton) do 1946 mln ton (bez ryżu). Z kolei w czwartek 5.12 FAO opublikowała swoją najnowszą prognozę szacującą zbiory zbóż ogółem w 2013 r. na poziomie 2500 mln ton, tj. o 2 mln ton więcej niż prognozowano na początku listopada. Taka ilość zboża byłaby aż o 8,4% wyższa niż zebrana w 2012 r. i oznaczałaby nowy rekord; o 6,2% przewyższając produkcje z roku 2011. Zwiększenie prognoz wobec poprzedniego miesiąca wynikało z doniesień ze Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i Rosji dotyczących pomyślnego przebiegu zbiorów kukurydzy. Biorąc pod uwagę prognozy dla trzech głównych grup zbóż analizowanych przez FAO, widzimy, że produkcja pszenicy ma wzrosnąć wobec poprzedniego roku o 7,8% do 711 mln ton, zbóż paszowych o 12,0% do 1295 mln ton, a ryżu zaledwie o 1,0% do 494 mln ton. Wg FAO bardzo wczesne doniesienia wskazują na nieco większy areał obsiany dotychczas pszenica pod zbiory w 2014 r. u głównych producentów na półkuli północnej. Ocenia się, że zasiewy były większe w UE, Chinach, Stanach Zjednoczonych i Indiach, natomiast mniejsze w Rosji i na Ukrainie. Oczywiście duża część pszenicy pod przyszłoroczne zbiory zostanie dopiero zasiana. Z drugiej strony FAO obniżyła prognozy zużycia zbóż. Jest to ruch, który przewidywaliśmy (patrz np. Agro Tydzien z 2.12.2013). Ma ono według najnowszej prognozy w sezonie 2013/14 wynieść 2413 mln ton, tj. 5 mln ton mniej niż prognozowano w listopadzie. Jest to jednak nadal o 3,9% więcej niż w sezonie 2012/13. Jednoczesne podniesienie prognozy produkcji zbóż (w roku 2013) i obniżenie prognozy zużycia (w sezonie 2013/14) spowodowało znaczne podwyższenie wskaźnika zapasów końcowych do zużycia. Wg FAO wyniesie on na koniec sezonu 2013/14 dla wszystkich zbóż 23,5%, w porównaniu ze wskaźnikiem 23,0% prognozowanym w listopadzie i 20,9% szacowanym na koniec sezonu 2012/13. Naszym zdaniem najnowsza prognoza FAO przemawia za niewielkimi obniżkami cen zbóż na świecie wobec cen notowanych w pierwszych dniach grudnia br. Jest ona niemniej tylko jednym z wielu czynników wpływających na ostateczny poziom cen. (BGŻ-AgroTydzień) 3) Można spodziewać się niewielkiego sezonowego wzrostu cen zbóż Według analityków ARR, w kolejnych tygodniach można spodziewać się niewielkiego sezonowego wzrostu cen zbóż, zwłaszcza w końcu 2013 r. oraz w pierwszym kwartale 2014 r. Jednak będą one niższe niż w poprzednim sezonie. Przedstawiciele biura analiz i programowania ARR oceniają, że na poziom cen zbóż w Polsce silnie oddziałują zmiany cen na rynkach zagranicznych. W bieżącym sezonie szczególnie duży wpływ na rynek krajowy będzie miał przewidywany mniejszy popyt ze strony krajów UE. Oprócz tego za niższym niż w popoprzednim roku poziomem cen krajowych przemawia wzrost podaży z krajów, które tradycyjnie oferują zboża taniej niż Polska. Wewnątrz UE są to głównie Węgry, Słowacja, Rumunia, a poza nią Rosja i Ukraina. W Polsce na początku sezonu 2013/2014, w wyniku obniżania się cen na rynkach zagranicznych oraz sezonowego wzrostu dostaw ziarna zbóż z krajowych zbiorów, nastąpił spadek cen zbóż. W sierpniu br. ceny zbóż podstawowych (w zależności od rodzaju zboża) były o 21-40 proc. niższe niż przed rokiem. W kolejnych miesiącach ceny tych zbóż powoli rosły. Według danych GUS,
11 w październiku 2013 r. za pszenicę w skupie przeciętnie uzyskiwano 734 zł/t, za jęczmień 754 zł/t, a za żyto 518 zł/t, tj. o 13-17 proc. więcej niż w sierpniu br. Jednocześnie wraz ze wzrostem podaży kukurydzy z nowych zbiorów obniżały się jej ceny. W październiku 2013 r. za 1 tonę kukurydzy płacono 544 zł, tj. o 31 proc. mniej niż w sierpniu br. W odniesieniu do cen sprzed roku ziarno jęczmienia było tańsze o 9 proc., kukurydzy o 18 proc., pszenicy o 21 proc., a żyta o 29 proc. W listopadzie 2013 r. popyt na zboża, wspierany eksportem, wywierał presję na wzrost cen większości zbóż. Według danych z zakładów objętych Zintegrowanym Systemem Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, w dniach 18-24.11.2013 r. w kraju za pszenicę konsumpcyjną przeciętnie płacono 751 zł/t, tj. o 3 proc. więcej niż miesiąc wcześniej. Średnia krajowa cena żyta konsumpcyjnego wynosiła 523 zł/t, a jęczmienia paszowego 758 zł/t i w obu przypadkach była o około 4 proc. wyższa niż przed miesiącem. Cena kukurydzy ukształtowała się na poziomie 653 zł/t, o 1 proc. wyższym niż miesiąc wcześniej. (Portal Spożywczy) 4) Eksport zbóż wzrósł o 18 proc., dodatnie saldo zwiększyło się o 9 proc. Od początku sezonu 2013/2014 eksport zbóż z Polski utrzymuje się na wysokim poziomie. Według obliczeń ARR (na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów) w okresie trzech pierwszych miesięcy sezonu 2013/2014 (lipiec - wrzesień) z kraju wywieziono 1,2 mln ton ziarna zbóż, w tym: 533 tys. ton pszenicy, 278 tys. ton żyta i 188 tys. ton jęczmienia. Było to o 18 proc. więcej niż w tym samym okresie 2012 r. Mimo to, według oceny ARR, w bieżącym sezonie eksport ziarna z Polski ogółem ulegnie zmniejszeniu. W okresie lipiec-wrzesień, więcej niż przed rokiem wyeksportowano również produktów pierwotnego przetwórstwa (o 36 proc.) oraz produktów wysoko przetworzonych (o 10 proc.). - Przewiduje się jednak, że w bieżącym sezonie, ze względu na większe zbiory w UE, eksport ziarna z Polski ulegnie zmniejszeniu, ale jego poziom nadal będzie znaczący, z uwagi na niższe ceny niż w krajach eksporterskich Europy Zachodniej - szacują przedstawiciele biura analiz i programowania ARR. Na początku sezonu 2013/2014 zwiększył się również import ziarna zbóż do Polski. W okresie trzech pierwszych miesięcy sezonu do kraju przywieziono 252 tys. ton ziarna zbóż, o 7 proc. więcej niż przed rokiem. Import dotyczył pszenicy (73 proc. całego importu ziarna) oraz jęczmienia (13 proc.). Import produktów pierwotnego przetwórstwa był o 28 proc. mniejszy niż rok wcześniej, a produktów wysoko przetworzonych o 15 proc. większy. Wartościowe saldo handlu zbożami i przetworami zbożowymi w okresie lipiec -wrzesień sezonu 2013/2014 było dodatnie i wyniosło 312 mln EUR wobec 285 mln EUR w tym samym okresie sezonu 2012/2013. Analitycy ARR prognozują, że krajowe zapotrzebowanie na zboża w sezonie 2013/2014 ukształtuje się na poziomie 26,8 mln ton, nieznacznie (o 0,6 proc.) niższym niż w poprzednim sezonie. Tradycyjnie, największą pozycją po stronie rozchodów jest zużycie zboża na cele paszowe, które może wynieść około 16 mln ton (spadek o 2 proc. w odniesieniu do poprzedniego sezonu). Wykorzystanie ziarna na cele konsumpcyjne utrzyma się na poziomie zbliżonym do poprzedniego roku (5,2 mln ton). W niewielkim stopniu wzrośnie prawdopodobnie wykorzystanie zbóż w krajowym przemyśle (do 2,7 mln ton). (Portal Spożywczy) 5) Prognozy FAO dla rynku śrut w sezonie 2013/14 Wg raportu FAO z listopada br., światowa produkcja śrut w sezonie 2013/14 będzie o 5% wyższa niż w sezonie 2012/13 i wyniesie ok. 126 mln ton (w ekwiwalencie białka). Uwzględniając zapasy początkowe, globalna podaż śrut może osiągnąć rekordowo wysoki poziom 144 mln ton wobec
12 137 mln ton w sezonie poprzednim. Światowe zużycie śrut w sezonie 2013/14 również powinno się zwiększyć (o 3% r/r). FAO przewiduje, że może ono osiągnąć bardzo wysoki poziom 122,5 mln ton (w ekwiwalencie białka). W największym stopniu wzrośnie konsumpcja śruty sojowej, a w dalszej kolejności rzepakowej i słonecznikowej. Prognozy większego zużycia śrut FAO opiera na założeniach większego popytu zgłaszanego przez sektor żywca w niektórych krajach - czemu będzie sprzyjać przyspieszenie wzrostu gospodarczego - oraz niższych cen śrut. W krajach rozwijających się, tempo wzrostu zużycia śrut w sezonie 2013/14 będzie prawdopodobnie wolniejsze niż w ostatnich 5 latach. W Chinach i pozostałych krajach azjatyckich FAO oczekuje przyrostu konsumpcji na poziomie 3-4%. W krajach rozwiniętych, po spadku odnotowanym w poprzednim sezonie, FAO spodziewa się odbudowy popytu na śruty. W przeciwieństwie do poprzedniego sezonu, gdy światowa produkcja śrut była większa zaledwie o 0,6% od zużycia, w rezultacie czego globalny bilans tych surowców był bardzo napięty, w sezonie 2013/14 produkcja śrut będzie przewyższać konsumpcję o 3,4 mln ton (3%). Bedzie to sprzyjać odbudowie zapasów. FAO przewiduje, że wzrosną one o 15-16% (2,7 mln ton) r/r. Jeśli te prognozy okażą się być bliskie prawdy, wskaźnik zapasy do zużycia dla globalnego rynku śrut będzie najwyższy od 3 lat (w krajach należących do czołówki największych eksporterów od 6 lat). Oznacza to, że w bieżącym sezonie światowy bilans śrut jest/będzie mniej napięty i wg FAO są fundamentalne podstawy do niższych cen. (BGŻ-AgroTydzień) 6) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: 25.11. 01.12.2013 r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR =4,1983 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Czechy 697 1466 Słowacja 626 149 Finlandia 567 135 Bułgaria 562 134 Słowacja 698 166 Rumunia 667 159 Słowacja 605 144 Chorwacja 563 134 Rumunia 719 171 Czechy 679 162 Bułgaria 640 153 Rumunia 569 136 Chorwacja 720 172 Bułgaria 685 163 Rumunia 647 154 Litwa 582 139 Bułgaria 748 178 Łotwa 701 167 Czechy 649 155 Grecja 609 145 Grecja 756 180 Litwa 724 172 Estonia 650 155 Słowacja 610 145 Austria 757 180 UK 744 177 Litwa 678 162 Polska 652 155 Estonia 757 180 Estonia 748 178 Łotwa 690 164 Czechy 678 162 Polska 760 181 Austria 756 180 Dania 695 166 Austria 708 169 Finlandia 763 182 Polska 769 183 UK 720 171 Hiszpania 734 175 Słowenia 783 187 Dania 794 189 Hiszpania 725 173 Portugalia 738 176 Niemcy 816 194 Niemcy 805 192 Niemcy 755 180 Słowenia 739 176 Łotwa 834 199 Irlandia 873 208 Grecja 756 180 Holandia 760 181 Hiszpania 841 200 Belgia 877 209 Irlandia 760 181 Francja 769 183 Włochy 856 204 Holandia 894 213 Polska 761 181 Włochy 776 185 Francja 876 209 Portugalia 957 228 Austria 763 182 Belgia 789 188 Belgia 877 209 UE 769 183 Francja 788 188 Niemcy 796 190 Dania 884 210 Belgia 810 193 UE 684 163 UK 946 225 Włochy 815 194 UE 794 189 Holandia 823 196 Portugalia 919 219 UE 705 168
13 VII. INNE INFORMACJE 1) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunki Cena w USD/t Dwutyg. Tyg. Cena zł/t zm zmiana dostawy 18 lis 13 2 gru 13 9 gru 13 cen w % cen w % 9 gru 13 Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (mn. 12% białka) FOB 291.5 286.5 295.0 1.2 3.0 910.7 Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (mn. 11% białka) EXW 217.5 227.0 229.0 5.3 0.9 706.9 Pszenica paszowa EXW 197.0 197.0 200.0 1.5 1.5 617.4 EXW Jęczmień paszowy EXW 183.5 195.5 204.0 11.2 4.3 629.7 Kukurydza EXW 134.5 145.5 147.0 9.3 1.0 453.8 Słonecznik FOB 460.0 470.0 470.0 2.2 0.0 1450.9 Olej słonecznikowy FOB 950.5 897.5 887.5-6.6-1.1 2739.7 Słonecznik EXW 400.5 413.0 416.0 3.9 0.7 1284.2 bd. - brak danych 1 USD = 3.09 zł (Źródło: Reuters, b.d. - brak danych) 2) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę Dwutyg. Tyg. 12 gru Kraj Port Kraj Port 28 lis 13 5 gru 13 zmiana cen zmiana 13 w % cen w % USA Mississipi Holandia Rotterdam 22.8 24.9 28.0 22.5 12.3 River Mississipi Niemcy Hamburg 23.8 26.0 29.2 22.5 12.4 River Argentyna Holandia Rotterdam 28.1 30.7 34.5 22.5 12.4 Brazylia Holandia Rotterdam 24.6 26.9 30.4 23.6 12.9 Hamburg Egipt Dametta 18.1 19.3 20.6 13.6 6.9 Niemcy Hamburg Arabia Saud. Jeddah 34.1 36.5 39.2 15.2 7.5 Hamburg Jordan Aqaba 27.6 29.3 31.2 13.2 6.6 Hamburg Iran Khorramshahr 33.0 35.0 37.4 13.3 6.7 Źródło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU)
14 VII. INFORMACJE PASZOWE 1) Najnowsze zgłoszenia do systemu RASFF W tygodniu 49-2013 (9-13 grudnia br.) wpłynęły do systemu szybkiego ostrzegania RASFF następujące zgłoszenia dotyczące materiałów paszowych: Typ zgłoszenia Data zgłoszenia Kraj zgłaszający Opis 1 informacja 09/12/2013 Finlandia Salmonella Mbandaka (w 1 z 99 próbek /25g) w śrucie sojowej GMO z Niemiec, poprzez Szwajcarię 2 informacja 09/12/2013 Niemcy Aflatoksyny (B1=75.2 / B1=12.7 / B1=20.1 µg/kg ppb) w kukurydzy z Węgier 3 informacja 10/12/2013 Austria Salmonella Agona (obecna /25g) w śrucie sojowej nie-gmo z Włoch 4 Informacja wstępna 11/12/2013 Czechy Fragmenty kości (ssaków i ryb) oraz obecność DNA przeżuwaczy w mączce drobiowej z Włoch 5 Informacja wstępna 12/12/2013 Finlandia Salmonella Seftenberg (obecność / 25g) w muesli dla cieląt z Niemiec 6 Informacja 12/12/2013 Niemcy Dioksyno-podobne polychlorobifenyle (19.2; 16.8 pg WHO TEQ/g) w siarczanie miedzi z Chin 7 Informacja wstępna 13/12/2013 Belgie Salmonella Mbandaka (obecność / 25g) w ekspelerze sojowym z Brazylii, poprzez Holandię Wpłynęło również poniższe zgłoszenie, dotyczące zbóż i produktów piekarniczych: Typ zgłoszenia Data zgłoszenia Kraj zgłaszający Opis 1 Odmowa na granicz 12/12/2013 Wlk. Brytania Wysoki poziom Aflatoksyn (B1=46.4; razem 49.3 µg/kg ppb) oraz fumonizyn (<20µg/kg-ppb) w kukurydzy z Egiptu 2) Spotkanie z prof. dr hab. Krzysztofem Kwiatkiem ws salmonelli w materiałach paszowych 10 listopada 2013 r. w Warszawie odbyło się posiedzenie Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju (obecni byli przedstawiciele: ZT Kruszwica, ADM Szamotuły, Komagra) i Izby Zbożowo-Paszowej (obecni byli przedstawiciele: Cargill, De Heus) z prof. Krzysztofem Kwiatkiem kierownikiem Zakładu Higieny Pasz Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Spotkanie miało charakter szerokiej dyskusji nt zagadnień związanych z występowaniem Salmonelli
15 w paszach. Na wstępie PSPO podzieliło się danymi zebranymi przez FEDIOL w ramach monitoringu występowania Salmonelli prowadzonego od 2009 r. dla śruty rzepakowej, sojowej i słonecznikowej. Wyniki wskazują, że zakłady tłuszczowe doskonaląc systemy zapewnienia jakości dążą do osiągnięcia zerowej liczby pozytywnych wyników, obecnie uzyskując ok. 98% negatywnych prób. Biorąc jednak pod uwagę cały łańcuch produkcji pasz, łącznie z elementami transportu czy magazynowania, nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie obecności pałeczek Salmonella. Prof. Kwiatek zaznaczył, że ok. 4 lat temu przygotowane było rozporządzenie unijne w spr. ustanowienia tzw. kryterium higieny oznaczającego brak Salmonelli w 25 g materiałów paszowych pochodzących z surowców oleistych, nie zostało jednak ono dotychczas przyjęte. EFSA opracowała wówczas opinię, że kryterium bezpieczeństwa mikrobiologicznego dla pasz oparte tylko i wyłącznie na badaniu produktu końcowego nie zapewni całkowitej eliminacji zanieczyszczeń Salmonellą. Ustalenie jednego lub kilku punktów krytycznych podczas całego procesu produkcyjnego jest dużo bardziej efektywne. Panel ds. Zagrożeń Biologicznych zalecił stworzenie jednolitego systemu kryteriów bezpieczeństwa wzdłuż całego łańcucha paszowego. Prof. Kwiatek podkreślił także, że choć nie ma wysokiej korelacji pomiędzy serotypami Salmonelli występującymi w materiałach paszowych a serotypami chorobotwórczymi dla ludzi, to jednak pasze uznawane są za jedno z głównych źródeł zanieczyszczeń. W trakcie dyskusji prof. Kwiatek zadeklarował, że w Krajowym Planie Zwalczania Salmonelli na rok 2014 będzie się starał uwzględnić następujące wnioski polskiego łańcucha paszowego: Wyniki z prób na obecność Salmonella pobieranych na poszczególnych etapach łańcucha produkcji i obrotu paszami (czyli u producentów materiałów paszowych, producentów pasz i u hodowcy) powinny być rozdzielone i interpretowane niezależnie od siebie. Ewentualnie - próby pasz znajdujących się już u hodowcy powinny być pobierane z fabrycznie zamkniętego worka. Interpretacja przepisów dot. postępowania w momencie skażenia pasz Salmonellą powinna być jednakowa na terenie całego kraju (przedsiębiorca powinien zadeklarować sposób uzdatnienia skażonej partii towaru); W momencie ustalania częstotliwości przeprowadzania kontroli przez powiatowych lekarzy weterynarii powinna być wzięta pod uwagę analiza ryzyka danego przedsiębiorcy (oparta na m.in. jego dotychczasowej historii, wdrożonych systemach zapewnienia jakości, prowadzeniu wewnętrznej dokumentacji, itp.). 3) Salmonella w materiałach paszowych Podczas ubiegłotygodniowego spotkania z prof. dr hab. Krzysztofem Kwiatkiem z Państwowego Instytutu Weterynarii PIB w Puławach przedstawione zostały sumaryczne wyniki badań przeprowadzanych w PIWet Puławy w latach 2009-2012, z zakresu badania na obecność Salmonelli materiałów paszowych. Ich wyniki przedstawia poniższe zestawienie:
16 VIII. INFORMACJE PRASOWE 1) Spadek skupu zbóż w porównaniu z zeszłym rokiem Skup zbóż w miesiącach lipiec-październik obecnego sezonu był niższy o 9 proc. rdr - podała Agencja Rynku Rolnego w comiesięcznym biuletynie. Łącznie w okresie czterech pierwszych miesięcy bieżącego sezonu (lipiec - październik 2013 r.) skup zbóż podstawowych z mieszankami był (...) o 9 proc. mniejszy niż w analogicznym okresie ub.r. i wyniósł 3,6 mln ton, w tym pszenicy skupiono 2,2 mln ton, o 7 proc. mniej niż przed rokiem" - napisano. (PAP/Portal Spożywczy) 2) Rosja znacznie zwiększa eksport zbóż W bieżącym sezonie zbiory zbóż w Rosji mogą przekroczyć 90 mln ton - w wadze po suszeniu i czyszczeniu - podaje FAMMU/FAPA na podstawie informacji rosyjskiego ministra rolnictwa. W sezonie 2013/14 Rosja zwiększyła znacznie eksport zbóż w porównaniu z poprzednim sezonem handlowym. Od początku lipca br. do 27 listopada br. kraj wyeksportował 13,641 mln ton ziarna, tj. o 15,9 proc. więcej w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego sezonu handlowego - poinformowało Ministerstwo Rolnictwa na podstawie danych dostarczonych od służb celnych. Tylko w listopadzie (od 1 do 27 dnia tego miesiąca) rosyjska sprzedaż zbóż na rynki zagraniczne wyniosła 2,261 mln ton, w tym 1,54 mln ton pszenicy, 143 tys. ton jęczmienia, 539 tys. ton kukurydzy oraz 38 tys. ton pozostałych gatunków zbożowych.
17 3) Podaż nasion kukurydzy w UE będzie ograniczona Plony kukurydzy nasiennej w Europie Centralnej w roku 2012 z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych były wyjątkowo niskie, co przełożyło się na znaczny spadek produkcji nasion w Europie. W połączeniu z dużym zapotrzebowaniem na genetykę wysokiej jakości, ten spadek produkcji wpłynął na stan zapasów w sezonie lipiec 2012/czerwiec 2013. Z tego powodu, w roku 2013 powierzchnia reprodukcji osiągnęła niespotykany dotychczas poziom: 188 000 ha, w tym u trzech głównych producentów w Unii Europejskiej: 7 500 ha we Francji, 38 000 ha na Węgrzech i 33 500 ha w Rumunii, czyli ogólnie wzrost o 14 proc. w porównaniu z poprzednim rekordem z roku 2012. Tymczasem po raz kolejny niekorzystne warunki pogodowe wystąpiły na Węgrzech, a szczególnie we Francji, gdzie nadmiar opadów połączony był z niskimi temperaturami i małym nasłonecznieniem. Tak więc plony we Francji i na Węgrzech są niskie i zapasy materiału siewnego w UE 28 zostały tylko częściowo odbudowane. Biorąc pod uwagę ciągle rosnące zapotrzebowanie na hybrydy dobrej jakości, a także na prognozy stabilizacji powierzchni uprawy kukurydzy w UE 28 i ponownego wzrostu powierzchni uprawy w Europie Wschodniej, zapasy będą niewystraczające w odniesieniu do nowych odmian i ambicji handlowych operatorów nasiennych. W konsekwencji: z jednej strony powierzchnia reprodukcji nasiennej w 2014 roku, bliska bezprecedensowo wysokiej powierzchni 2013 roku; z drugiej strony: ograniczona oferta odmianowa materiału siewnego kukurydzy w obliczu znacznego zapotrzebowania, szczególnie w Europie Wschodniej informuje F.N.P.S.M.S. Francuska Federacja Produkcji Nasion Kukurydzy i Sorgo jest organizacją rolniczą, zrzeszającą z jednej strony rolników producentów nasion kukurydzy i sorgo i z drugiej strony przedsiębiorstwa nasienne, produkujące we Francji. (Autor: F.N.P.S.M.S /Farmer) 4) ŚWIAT: prognozy USDA dot. zbiorów oleistych oraz soi Dnia 10 grudnia br. USDA opublikowało comiesięczne szacunki oraz prognozy zbiorów oleistych, w tym soi, na świecie. Perspektywy globalnej produkcji soi w sezonie 2013/14 przewidują rekordowe 284,9 mln ton wobec 268 mln ton sezon wcześniej (+16,9 mln ton), przy czym będzie to 1,4 mln ton więcej niż prognozowano w listopadzie br. (dzięki poprawie prognoz dla Argentyny i Kanady). W sezonie 2013/14 wzrost globalnej podaży soi (wobec poprzedniego miesiąca) przełoży się na 0,4% wzrost przerobu do 240,5 mln ton oraz eksportu ze 107,8 mln ton do około 108,8 mln ton. Wzrost przerobu zaowocuje wzrostem produkcji śruty sojowej oraz oleju sojowego. W ciągu miesiąca USDA nie zwiększyło prognoz jesiennych zbiorów soi w USA, ale przewiduje większy o 0,3% przerób oraz o 1,7% eksport, co będzie skutkować spadkiem zapasów pod koniec sezonu o 12,1% do około 4 mln ton. Perspektywy zbiorów soi w Ameryce Południowej wiosną 2014 roku poprawiły się, ponieważ USDA prognozuje zbiory soi w Argentynie na poziomie 54,5 mln ton (+1 mln ton), w Brazylii 88 mln ton (bez zmian wobec września i listopada br. ) oraz w Paragwaju 9 mln ton (bez zmian). W sezonie 2013/14 prognozy globalnej produkcji oleistych zwiększyły się o 2,9 mln ton do 502,3 mln wobec listopada br. (wzrost dla soi, rzepaku oraz ziaren palmy olejowej częściowo zrekompensowały straty dla bawełny, słonecznika oraz kopry). USDA zwiększyło globalne prognozy zbiorów rzepaku do rekordowego poziomu 70 mln ton (+2,1 mln ton) dzięki przeszacowaniom w górę w Kanadzie (do 18 mln ton) i Australii. Zmniejszono prognozy zbiorów słonecznika w Argentynie. Wzrost globalnej podaży oleistych przyczyni się do wzrostu globalnego handlu oleistymi o 1,6 mln ton wobec poprzedniego miesiąca do 128,3 mln ton (dzięki większemu eksportowi soi oraz rzepaku).
18 Giełda towarowa w Chicago zareagowała 10 listopada br. spadkiem cen kontraktów terminowych dla soi głównie pod wpływem wzrostu prognoz podaży z Ameryki Południowej, co przesłoniło wpływ wzrostu popytu eksportowego na soję z USA. Światowy bilans soi w sezonie 2013/14 (mln ton Wyszczególnienie Prognoza z Zapasy początkowe Produkcja Import Przerób Spożycie Eksport Zapasy końcowe Świat listopad'2013 60,11 283,54 104,40 239,57 270,00 107,83 70,23 grudzień'2013 60,18 284,94 105,12 240,47 270,87 108,77 70,62 zmiana % listopad/grudzień 0,1 0,5 0,7 0,4 0,3 0,9 0,6 Najwięksi producenci listopad'2013 56,33 243,49 81,61 201,94 221,74 93,47 66,23 oraz UE razem grudzień'2013 56,38 244,49 82,08 202,57 222,41 94,15 66,39 zmiana % listopad/grudzień 0,1 0,4 0,6 0,3 0,3 0,7 0,2 USA listopad'2013 3,83 88,66 0,41 45,86 48,81 39,46 4,63 grudzień'2013 3,83 88,66 0,68 45,99 48,96 40,14 4,07 zmiana % listopad/grudzień 0,0 0,0 65,9 0,3 0,3 1,7-12,1 Argentyna listopad'2013 24,35 53,50 0,00 38,50 40,18 9,70 27,98 grudzień'2013 24,40 54,50 0,00 39,00 40,70 9,70 28,50 zmiana % listopad/grudzień 0,2 1,9 0,0 1,3 1,3 0,0 1,9 Brazylia listopad'2013 15,76 88,00 0,10 37,00 40,10 44,00 19,76 grudzień'2013 15,76 88,00 0,10 37,00 40,10 44,00 19,76 zmiana % listopad/grudzień 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Chiny listopad'2013 12,19 12,20 69,00 68,35 79,50 0,23 13,66 grudzień'2013 12,19 12,20 69,00 68,35 79,50 0,23 13,66 zmiana % listopad/grudzień 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 UE27 listopad'2013 0,20 1,13 12,10 12,23 13,15 0,08 0,20 grudzień'2013 0,20 1,13 12,30 12,23 13,15 0,08 0,40 zmiana % listopad/grudzień 0,0 0,0 1,7 0,0 0,0 0,0 100,0 Źródło: WASDE - 10 grudnia 2013 r., prognozy oraz szacunki (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie WASDE) 5) UE: pierwsze prognozy produkcji oleistych w sezonie 2014/15 W sezonie 2014/15 areał surowców oleistych w Unii może zmniejszyć się o 1,7% do 11,5 mln ha Strategie Grains przewiduje spadek areału rzepaku (-1,5%) oraz słonecznika (-2,2%) przy braku zmian dla soi. Plony rzepaku powinny w przyszłym sezonie wzrosnąć o 3,2% do 3,2 t/ha, dzięki czemu jego zbiory (mimo spadku areału) powinny wzrosnąć o 2,4% do 21,3 mln ton m. in. dzięki prognozom wzrostu produkcji we Francji o 0,8 mln ton do 5,1 mln ton. SG prognozuje 3,1% spadek plonów słonecznika do 1,87 t/ha, co wraz ze spadkiem areału będzie skutkować 5,7% spadkiem zbiorów do 8,2 mln ton m. in. na skutek prognoz zbiorów dla Bułgarii i Rumunii (po wyjątkowo dobrych zbiorach w br.). Zbiory rzepaku, słonecznika oraz soi powinny łącznie zmniejszyć się o 0,3% do 30,8 mln ton. Ostatnie szacunki rekordowych zbiorów Canoli w Kanadzie mogą przyczynić się do wzrostu importu z tego kierunku przez Unię na skutek wzrostu konkurencji cenowej.
19 Areał, plony i produkcja oleistych w UE 2012/13 2013/14 2014/15p zmiana w % Areał (mln ha) 10,90 11,70 11,50-1,7 rzepak 6,20 6,70 6,60-1,5 słonecznik 4,20 4,50 4,40-2,2 soja 0,50 0,50 0,50 0,0 Plony (t/ha) rzepak 3,13 3,10 3,20 3,2 słonecznik 1,66 1,93 1,87-3,1 soja 2,22 2,64 2,74 3,8 Produkcja (t) 27,50 30,90 30,80-0,3 rzepak 19,50 20,80 21,30 2,4 słonecznik 7,00 8,70 8,20-5,7 soja 1,00 1,40 1,30-7,1 Źródło: Strategie Grains, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters) 6) FAO: spadek indeksu cen żywności w październiku, ale oleje podrożały W listopadzie br. indeks światowych cen żywności FAO wyniósł 206,3 pkt, zatem obniżył się w stosunku do zmienionego indeksu z października br. o 0,2%. W skali roku poziom cen był o 4,4% niższy. W listopadzie br. zboża potaniały o 1,2%, natomiast jedyną grupą produktów, której indeks cen był wyższy niż w październiku były oleje, których indeks wzrósł wobec października o 5,6% do 198,5 pkt (wobec 195,8 w listopadzie 2012 roku). (Indeks dla olejów na poziomie 198,5% praktycznie oznacza wzrost średnich cen z poziomu lat 2002-2004 o 98,5%). Największy wpływ na wzrost wartości indeksu olejów i tłuszczów miał wzrost cen oleju palmowego za sprawą popytu importowego generowanego przez sektor biodiesla oraz niższa od oczekiwań jego produkcja głównych producentów w Azji Płd. - Wsch. (Malezja, Indonezja). Ceny oleju palmowego wzrosły do poziomu najwyższego od 13 miesięcy. Dodatkowo do wzrostu wartości indeksu przyczyniły się też wyższe ceny innych ważnych olejów jak: rzepakowego, sojowego i słonecznikowego. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie FAO) 7) UE: brak porozumienia dotyczącego ograniczenia udziału stosowania biopaliw i generacji do 2010 roku ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Dnia 12 grudnia br. na spotkaniu Rady ds. Energii ministrowie energetyki państw członkowskich nie osiągnęli porozumienia co do ustalenia wspólnej pozycji negocjacyjnej w kwestii ograniczenia poniżej 10% celu zużycia energii w transporcie z biopaliw I generacji (z surowców spożywczych) do 2020 roku. Ministrowie wstępnie w trakcie litewskiej prezydencji" proponowali 7% wobec 5%, które zaproponowała Komisja. Stanowiska państw były mocno rozbieżne, ponieważ część z nich chciała zbliżyć się do poziomu 5%, a inne wyraziły chęć akceptacji poziomu wyższego niż 7%. Jakkolwiek 7% wydaje się zrównoważoną propozycją, to jednak kilka krajów nie chciało jej poprzeć ostatecznego tekstu porozumienia ponieważ nie zawierał on wystarczających zachęt dla biopaliw II generacji, a inne ze względu na zbyt niski 7% pułap wg. nich. W tej sytuacji kwestie legislacji przeciągną się. Grecka prezydencja (styczeń/czerwiec'2014) będzie się musiała również zmierzyć z kwestią ILUC (wcześniej proponowano włączenie jej do zrównoważonych kryteriów dla biopaliw od 2020 roku). (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie EurActiv)
20 8) Limit wywozu z UE izoglukozy to 70 tys. ton FAMMU/FAPA podała, że Komisja Europejska poinformowała, że między 25 a 29 listopada 2013 roku zaakceptowano wnioski na eksport 1171,968 ton poza kwotowej izoglukozy (uwzględniając 5% tolerancję). W sezonie 2013/14 (październik/wrzesień) obowiązuje limit wywozu poza kwotowej izoglukozy w wysokości 70 tys. ton. Obecnie jest on wykorzystany w 6% - przedmiotem wysyłki może być jeszcze 65,5 tys. ton. IX. AKTY PRAWNE a) Opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE: - Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1340/2013 z dnia 13 grudnia, 2013 r. ustalające należności celne przywozowe w sektorze zbóż mające zastosowanie od dnia 16 grudnia, 2013 r., (Dziennik Urzędowy UE nr L 335 z dnia 14 grudnia, 2013 r. str. 27 29) IZBA ZBOŻOWO PASZOWA