Prof. dr hab. inż. Józef Błachnio profesor nadzwyczajny 1. Tytuł naukowy (dziedzina, data nadania): Profesor nauk technicznych, nadany przez Prezydenta RP 07 października 2010 r. 2. Stopień naukowy doktora habilitowanego (tytuł rozprawy, rada naukowa, która przeprowadziła przewód, data jego zakończenia, dziedzina, dyscyplina): Ocena stanu warstwy wierzchniej łopatek wirnika sprężarki metodą szumu Barkhausena, Rada Naukowa Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie 27 kwietnia 1999 r, nauki techniczne; inżynieria materiałowa. 3. Reprezentowane dziedziny, dyscypliny i specjalności (zgodnie z dorobkiem naukowym): nauki techniczne, budowa i eksploatacja maszyn: - samoloty i śmigłowce; - silniki lotnicze; - eksploatacja maszyn; inżynieria materiałowa: - inżynieria powierzchni. 4. Główne tematy prac naukowych: badania wahań prędkości obrotowej turbinowych silników odrzutowych; ocena stanu warstwy wierzchniej łopatek wirnika sprężarki metodą szumu Barkhausena; badanie stanu naprężeń własnych łopatek sprężarki turbinowego silnika lotniczego oraz próba adaptacji wyników w diagnostyce; zbadanie relacji pomiędzy mikrostrukturą a poziomem szumu magnetycznego w aspekcie zastosowania do diagnostyki łopatek sprężarki turbinowego silnika lotniczego; opracowanie metod i miar prognozowania trwałości silnika turbinowego; opracowanie technologii nanoszenia powłok ochronnych metodą TBC na wybrane części i podzespoły gorącej części kanału przepływowego turbinowego silnika odrzutowego; badanie nad przejściem do eksploatacji według stanu technicznego silnika odrzutowego; opracowanie technologii nieniszczącej oceny stanu łopatek turbiny gazowej silnika odrzutowego; diagnozowanie stanu maszyn oraz określanie ich niezawodności; bezpieczeństwo systemu człowiek technika otoczenie w zakresie inżynierii lotniczej. 5. Zajmowane stanowiska i pełnione funkcje: starszy inżynier w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (w latach 1976-1980); adiunkt w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (w latach 1980-1989); kierownik pracowni naukowo-badawczej w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (w latach 1989-1991); p.o. docenta w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (w latach 1991-1998); kierownik zakładu naukowo-badawczego w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (w latach 1998-1999); profesor nadzwyczajny na Wydziale Mechanicznym Politechniki Białostockiej (od 2000 r.); profesor nadzwyczajny w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (od 2010 r.). IV-95
6. Członkostwo w organizacjach naukowych (krajowych i zagranicznych): ekspert, a następnie członek Komisji Ministerstwa Obrony Narodowej Badania Wypadków Lotniczych (w latach 1976-1997); członek Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa i Niezawodności (od 1997 r.); członek stowarzyszony Zespołu Bezpieczeństwa PAN (od 1997 r.); członek Sekcji Inżynierii Powierzchni Komitetu Nauki o Materiałach PAN (w kadencji 1999-2002); członek Międzysekcyjnego Zespołu Inżynierii Powierzchni w Komitecie Budowy Maszyn PAN (od 2003 r.); członek Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Technicznej (od 2007 r.); członek American Institute of Aeronautics and Astronautics (od 2007 r.); senior Member American Institute of Aeronautics and Astronautics (od 2008r.); ekspert Międzysekcyjnego Zespołu Inżynierii Powierzchni Komitetu Budowy Maszyn PAN (w kadencji 2012-2014). 7. Nagrody i odznaczenia, staże naukowe: nagrody i odznaczenia: nagroda Rektora Wojskowej Akademii Technicznej (1976 r.); nagroda wiceministra Obrony Narodowej za całokształt pracy naukowo-badawczej (1986 r.); odznaka honorowa Bezpieczeństwo Lotów (1994 r.); Brązowy (1969 r.), Srebrny (1982 r.) oraz Złoty (1998 r.) Medal za Zasługi dla Obronności Kraju; Srebrny (1984 r.) oraz Złoty (1989 r.) Krzyż Zasługi; Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2001 r.); Brussels Eureka: Silver medal for the innovation Evaluating the condition of a gas turbine blade based on digital processing of a visible light surface image (2009 r.); Nagroda Dyrektora Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych (2010 r.); Nagroda II stopnia Rektora Politechniki Białostockiej (2010 r.); Medal Komisji Edukacji Narodowej (2011 r.); Nagroda indywidualna I stopnia Rektora Politechniki Białostockiej (2011 r.); Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2013 r.). staże naukowe: Stresstech OY American Stress Technologies w Juvaskyla, Finlandia (1994 r.); Gosudarstwiennym Naučno-Issledowatelskim Institutom Remonta i Ekspluatacii Aviacjonnoj Techniki w Moskwie, Rosja (1996 r.); Ecole Nationale Superieure d Arts et Meterials w Cluny, Francja (1996 r.). 8. Osiągnięcia w kształceniu kadry naukowej: promotor 3 zakończonych przewodów doktorskich: - Cezary Kownacki Analiza falkowa sygnału efektu Barkhausena w diagnostyce elementów maszyn (Politechnika Białostocka, Wydział Mechaniczny, 2005 r.); - Andrzej Gronczewski Modelowanie instalacji hydraulicznej mechanizacji skrzydła samolotu z uwzględnieniem zaburzeń (Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, 2007 r.); - Mariusz Bogdan - Badanie diagnostyczne łopatek turbiny gazowej metodą przetwarzania obrazów ich powierzchni (Politechnika Białostocka, Wydział Mechaniczny, 2009 r.); promotor otwartego przewodu doktorskiego: - Artur Kułaszka - Badanie wczesnych faz uszkodzeń łopatek turbiny gazowej z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych (Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych,); recenzje rozpraw doktorskich 7, rozpraw habilitacyjnych 2, wniosku o nadanie tytułu profesora 1. IV-96
9. Organizacja konferencji, redakcja czasopism, recenzje: członek komitetów naukowych konferencji: - 7th i 8th International Conference Airplanes and helicopters diagnostics, Ameliówka 2001 r., Warszawa 2005 r.; - V International Scentific-Technical Conference Explo-Diesel and Gas Turbine, Poland- Sweden, 2007, 2009 r.; - 4th International Conference Mechatronic Systems and Materials, Białystok, 2008; - Konferencja Naukowo Techniczna nt. Diagnostyka Materiałów i Urządzeń Technicznych. Politechnika Gdańska, 2010; - Międzynarodowa Konferencja Bezpieczeństwa i Niezawodności, Polska, 2008, 2011, 2013; - Międzynarodowy Kongres EUROPEAN KONES 2013 - European Science Society of Powertrain and Transport, 2011, 2012, 2013. recenzje podręczników i monografii 3; recenzje artykułów do czasopism zagranicznych oraz krajowych 15. 10. Projekty badawcze: kierownictwo 2 projektów badawczych Komitetu Badań Naukowych: - nr 0500102104: Badanie stanu naprężeń własnych łopatek sprężarki turbinowego silnika lotniczego oraz próba adaptacji wyników w diagnostyce (w latach 1993-1996); - nr OT00A00913: Zbadanie relacji pomiędzy mikrostrukturą a poziomem szumu magnetycznego w aspekcie zastosowania do diagnostyki łopatek sprężarki turbinowego silnika lotniczego (w latach 1997-1999); - kierownictwo projektu badawczego promotorskiego nr. N N504407135 pt. Badania diagnostyczne łopatek turbiny gazowej metodą cyfrowego przetwarzania obrazów ich powierzchni (w latach 2008 2010); wykonawca w 5 projektach badawczych Komitetu Badań Naukowych; recenzowanie wniosków o finansowanie projektów badawczych do KBN 8. 11. Publikacje (w sumie 249): monografie 2; rozdziały w monografiach 10; podręczniki i skrypty 6; publikacje w czasopismach renomowanych o zasięgu międzynarodowym 6; publikacje w czasopismach o zasięgu krajowym 30; publikacje w czasopismach lokalnych 14; publikowane referaty na międzynarodowych konferencjach 22; publikowane referaty na konferencjach krajowych: 12; patenty i wzory użytkowe 18; opracowania naukowo-badawcze 106; opracowania niejawne 23. 12. Ważniejsze prace (maks. 10 pozycji): 1. Błachnio J., Dutkiewicz J., Salamon A. (2002), The effect of cyclic deformation in a 13% Cr ferritic steel on structure and Barkhausen noise level, Materials Science and Engineering, A. Vol.323, 73-90. 2. Błachnio J. (2008), The effect of changing loads affecting the martensite steel on its structure and the Brkhausen noise level, NDT & E INTERNATIONAL. Vol 41, No 4, 273-279. 3. Błachnio J. (2009), The effect of high temperature on the degradation of heat-resistant and high-temperature alloys, Solid State Phenomena, Vols. 147-149, 744-752. 4. Błachnio J. (2009), Efekt Barkhausena w diagnostyce elementów maszyn. Monografia. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom, 390. IV-97
5. Błachnio J., Kułaszka A. (2009), Metody diagnozowania stanu łopatek turbin gazowych w procesie eksploatacji. Elementy diagnostyki maszyn roboczych i pojazdów, pod redakcją B. Żółtowskiego. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom, Bydgoszcz, 275-282. 6. Błachnio J., Bogdan M. (2010), A non-destructive method to assess condition of gas turbine blades, based on the analysis of blade-surface image, Russian Journal of Nondestructive Testing, Vol. 46, No. 11, 860-866, 7. Błachnio J., Bogdan M., Kułaszka A. (2011), New non-destructive methods of diagnosing health of gas turbine blades. In: Advances in Gas Turbine Technology, InTech, 465-498, 8. Błachnio J., Pawlak W.J. (2011), Damageability of gas turbine blades - evaluation of exhaust gas temperature in front of the turbine using a non-linear observer. In: Advances in Gas Turbine Technology, InTech, 435-464, 9. Błachnio J. (2011), Analysis of causes of decohesion of a gas turbine blade made of EI 867- WD alloy. Aircraft Engineering and Aerospace Technology: An International Journal. Vol. 83 No 1, 14-20, 10. Błachnio J., Kułaszka A. (2013), The active thermography method as used to assess the bearing of temperature on thermophysical properties of superalloy of a gas-turbine blade. Solid State Phenomena, Vol. 199, 502-507. 13. Ważniejszy dorobek dydaktyczny: promotorstwo 57 prac dyplomowych na studiach magisterskich; autorskie programy nauczania m.in. przedmiotów: badania diagnostyczne, diagnostyka, tribologiczna i defektoskopowa, diagnostyka maszyn, inżynieria niezawodności i trwałości maszyn, materiałoznawstwo, eksploatacja maszyn, zarządzanie eksploatacją maszyn; organizacja laboratorium badań warstwy wierzchniej metodą efektu Barkhausena; organizacja laboratorium badań elementów maszyn metodą tomografii rentgenowskiej. 14. Prace naukowo-badawcze zastosowane w praktyce: Ustalenie nowego, całkowitego resursu dopalaczy K110-003 silników odrzutowych (1987); Kompleksowe badanie silników odrzutowych typu 50-3 w zakresie dotyczącym zwiększania bezpieczeństwa latania (1990); Badania wdrożeniowe sygnalizatorów nadmiernych drgań SNDŁ-1 oraz pęknięć łopatek sprężarek SPI-1 (1991); Modernizacja systemu badania wypadków lotniczych (1995). Modernizacja dokumentacji organizacyjnej dotyczącej badania wypadków lotniczych przez specjalistów w ITWL. Dokumentacja organizacyjna. Zastosowanie: Komisja Badań Wypadków Lotniczych Ministerstwa Obrony Narodowej RP; Podstawy organizacji i metodyki badania wypadków lotniczych w lotnictwie cywilnym RP (1995). Opracowanie metod badania silników lotniczych po zaistnieniu wypadku lotniczego. Podręcznik. Konsulting Lotniczy AVIAPOL Sp. z o.o. Poznań, 1995, ss. 112 134. Szkolenie ekspertów badania wypadków lotniczych. Zastosowanie: Komisja Badań Wypadków Lotniczych w lotnictwie cywilnym RP; Instrukcje badania techniki lotniczej (1996). Opracowanie nowych metodyk i procedur badania wypadków lotniczych przez specjalistów ITWL. Metodyki badań techniki lotniczej po zaistnieniu wypadku lotniczego. Szkolenie ekspertów badania wypadków lotniczych. Zastosowanie: Komisja Badań Wypadków Lotniczych Ministerstwa Obrony Narodowej RP; Ekspertyzy naukowo-badawcze dotyczące określenia przyczyny wypadków lotniczych (1989-1999) 8 ekspertyz. Opracowano przedsięwzięcia profilaktyczne mające na celu modernizację technologii eksploatacji lub remontu, bądź produkcji statków powietrznych (SP). Ekspertyza naukowo-badawcza KBWL (opracowanie niejawne). Zapobieganie wypadkom lotniczym; Metoda diagnozowania stanu technicznego rur żarowych turbinowego silnika lotniczego typu R-13 za pomocą wideoskopu (opracowanie ITWL, nr arch. 608 z dnia 14.07.1999). Wdrożenie IV-98
metody diagnozowania stanu technicznego rur żarowych silnika R-13 w trakcie obsług technicznych w procesie eksploatacji; Metoda diagnozowania stanu technicznego rur żarowych turbinowego silnika lotniczego typu R-25 za pomocą endoskopu (opracowanie ITWL, nr arch. 608 z dnia 14.07.1999). Wdrożenie metody diagnozowania stanu technicznego rur żarowych silnika R-25 w trakcie obsług technicznych w procesie eksploatacji. Dopuszczenie do dalszej eksploatacji 6 szt. silników oraz skierowanie do remontu awaryjnego 1 szt. silnika i wycofanie z eksploatacji 1 szt. silnika. Zastosowanie: jednostki wojskowe eksploatujące silniki typu R-25; Biuletyn remontowy NR S/4481/R-E/01 z 2001 r. dotyczący wdrożenia technologii pokrywania rur żarowych ceramiczną powłoką typu TBC w procesie remontu turbinowych silników lotniczych typu R-25. Opracowanie i wdrożenie nowej technologii pokryć ochronnych na rury żarowe przed działaniem wysokiej temperatury spalin. Zwiększenie trwałości rur żarowych, które dotychczas ulegały przepaleniom po około 25% resursu międzyremontowego. Zwiększenie niezawodności eksploatacyjnej silników lotniczych oraz wyeliminowanie ich remontów awaryjnych. IV-99