Zespół Szkół Technicznych w Suwałkach Pracownia Systemów Komputerowych Ćwiczenie Nr 23 KONFIGURACJA SERWERA USŁUG INTERNETOWYCH Opracował Sławomir Zieliński Suwałki 2013
Cel ćwiczenia Nabycie praktycznych umiejętności konfigurowania serwera usług www oraz serwera usług ftp Wprowadzenie Podczas niniejszych zajęć nauczysz się, jak można zamienić zwykły komputer pracujący pod systemem operacyjnym Windows w serwer usług www oraz serwer usług ftp. Praktyczne wskazówki wyjaśniające, jak skonfigurować komputer w roli serwera usług www oraz w roli serwera usług ftp podane są w podręczniku w rozdziale pt. Internetowe usług informacyjne [1]. Wprawdzie przykłady tam zawarte zostały opracowane przy użyciu systemu operacyjnego Windows 2003 Server, jednak mogą one również posłużyć jako ilustracje konfigurowania usług www oraz usług ftp w innych systemach Windows. Wiele przykładów praktycznych demonstrujących sposób konfiguracji komputera w roli serwera www lub w roli serwera FTP można obejrzeć w internetowym Repetytorium z systemów i sieci komputerowych [4]. Zadania 1. Korzystając z udostępnionej przez nauczyciela płyty instalacyjnej, doinstaluj Internetowe Usługi Informacyjne (IIS) do systemu operacyjnego Windows bieżącego komputera, o ile usługi te nie są już zainstalowane w systemie. W tym celu w panelu sterowania wybierz opcję Dodaj lub usuń programy, a następnie wybierz opcję Dodaj/Usuń składniki systemu Windows, znajdującą się na pasku w lewej stronie okna (Rys. 1). Rys. 1. Okno dodawania lub usuwania programów str. 2
Następnie na liście dostępnych składników zaznacz usługę, którą chcesz zainstalować, czyli w tym przypadku Internetowe usługi informacyjne (pozostałe usługi na liście można wyłączyć), po czym wybierz Szczegóły, a w nich elementy, które chcesz zainstalować, tak jak to pokazano na rys. 2. Po zaakceptowaniu dokonanego wyboru system poprosi użytkownika o włożenie do napędu płyty instalacyjnej Windows. Należy wówczas postępować zgodnie z komunikatami Kreatora składników systemu Windows. Rys. 2. Elementy internetowych usług informacyjnych (IIS) 2. Używając języka html stwórz stronę www o zawartości przedstawionej na rys. 3. Wskazówki dotyczące tworzenia stron www w języku html można znaleźć w jednym z publicznie dostępnych kursów internetowych [2, 3]. Zapisać stworzoną stronę na dysku C: komputera bieżącego w katalogu www. Uwaga! Stworzona strona powinna zawierać plik index.htm. str. 3
WITAMY NA NASZEJ STRONIE! Strona testowa pracowni teleinformatyki stworzona przez (tu podać imiona i nazwiska twórców strony) Suwałki, (tu wpisać dzisiejszą datę) Rys. 3. Zawartość strony www 3. Opublikuj w sieci lokalnej stworzoną wcześniej stronę www przy użyciu usługi serwera www. W tym celu wpierw udostępnij w sieci folder C:\www jako zasób sieciowy o nazwie www. Skonfiguruj uprawnienia sieciowe i zabezpieczenia NTFS tak, jak to pokazuje rys. 4 oraz rys. 5. Administratorzy powinni mieć pełną kontrolę nad folderem www, natomiast użytkownicy powinni mieć jedynie prawa do odczytu (uwaga na błąd w tłumaczeniu w polskiej wersji systemu powinno być Odczyt i wykonanie, a nie jak błędnie przetłumaczono Zapis i wykonanie), tak jak to pokazano na rys. 5. Podczas konfigurowania zabezpieczeń NTFS należy wyłączyć dziedziczenie po obiektach nadrzędnych. Następnie należy opublikować folder C:\www jako domyślną witrynę sieci Web tak, aby pod adresem IP bieżącego komputera zgłaszał się plik index.htm. W tym celu we właściwościach domyślnej witryny Web, które można odnaleźć w Narzędziach Administracyjnych, należy ustawić adres IP bieżącego komputera tak, jak to zilustrowano na rys. 6. W niniejszym przykładzie użyto adres IP 192.168.0.119. str. 4
Rys. 4. Uprawnienia sieciowe do udziału www Rys. 5. Zabezpieczenia NTFS folderu www str. 5
Rys. 6. Właściwości domyślnej witryny sieci Web adres IP strony www W kolejnym kroku w zakładce Katalog macierzysty należy tak skonfigurować ścieżkę lokalną, aby wskazywała ona na folder zawierający stronę www, jak to pokazano na rys. 7. W ostatnim kroku należy wybrać zakładkę Dokumenty i usunąć z listy dokumentów domyślnych wszystkie formaty dokumentów za wyjątkiem formatu index.htm. Po skonfigurowaniu zakładka ta powinna wyglądać tak, jak na rys. 8. Przetestować poprawność skonfigurowanego serwera usług www używając przeglądarki internetowej i wpisując tam adres IP bieżącego komputera. W naszym przykładzie adres ten będzie wyglądał następująco: http://192.168.0.119 Ważne jest, aby test ten przeprowadzić zarówno z lokalnego komputera jak również z innego komputera pracującego w sieci LAN. W przypadku, gdy test ten zakończył się powodzeniem na komputerze lokalnym i jednocześnie niepowodzenie na komputerze zdalnym, należy sprawdzić ustawienia zapory sieci komputerowej na komputerze będącym serwerem usług www. Po wykonaniu testów i usunięciu ewentualnych usterek zademonstruj nauczycielowi skonfigurowany serwer usług www. str. 6
Rys. 7. Właściwości domyślnej witryny sieci Web ustawienie ścieżki lokalnej str. 7
Rys. 8. Właściwości domyślnej witryny sieci Web ustawienia dokumentów domyślnych Niniejsze i poprzednie zadania dotyczyły konfigurowania komputera w roli serwera usług www. Kolejne zadania dotyczyć będą konfigurowania komputera w roli serwera ftp. 4. Skonfiguruj komputer w roli serwera ftp. W tym celu wpierw utwórz i udostępnij w sieci folder C:\plikidopobrania jako zasób sieciowy o nazwie plikidopobrania. Skonfiguruj uprawnienia sieciowe i zabezpieczenia NTFS podobnie, jak to miało miejsce powyżej w poprzednich zadaniach w przypadku udziału www. W nowoutworzonym folderze umieść trzy pliki tekstowe stworzone w programie notepad, o nazwach Plik1.txt, Plik2, txt oraz Plik3.txt. W pierwszym pliku zapisz swoje imię i nazwisko, w drugim zapisz adres IP bieżącego komputera, natomiast w trzecim wpisz adres fizyczny MAC bieżącego komputera. Do identyfikacji adresu fizycznego komputera użyj funkcji ipconfig /all. Następnie uruchom konsolę zarządzania usługami internetowymi i we właściwościach witryny FTP wpisz adres IP bieżącego komputera. W przykładzie używanym w niniejszej instrukcji użyto adresu 192.168.0.119 patrz rys. 9. W kolejnym kroku wybierz zakładkę Katalog macierzysty i w polu Ścieżka lokalna podaj ścieżkę dostępu do nowoutworzonego folderu plikidopobrania. Krok ten zilustrowano na rys. 10. str. 8
Rys. 9. Właściwości domyślnej witryny FTP Adres IP Rys. 10. Właściwości domyślnej witryny FTP ustawienia ścieżki lokalnej str. 9
Przetestuj poprawność wykonania niniejszego zadania albo używając klienta ftp albo używając przeglądarki internetowej. W tym drugim przypadku w polu adresu wpisz: ftp://aaa, gdzie aaa oznacza adres IP komputera skonfigurowanego w roli serwera usług ftp. Test ten wykonaj zarówno z komputera lokalnego jak również z innego komputera sieci lokalnej. Po wykonaniu powyższych testów zademonstruj nauczycielowi działający serwer usług ftp. 5. Używając opcji Dodaj/Usuń składniki systemu Windows usuń wcześniej zainstalowane Internetowe Usługi Informacyjne (IIS), a następnie ponownym uruchomieniu komputera skonfiguruj go na nowo w roli serwera usług www. Zademonstruj nauczycielowi ponownie skonfigurowany serwer usług www. 6. Skonfiguruj komputer na nowo w roli serwera usług ftp. Zademonstruj nauczycielowi ponownie skonfigurowany serwer usług ftp. 7. Analizując właściwości domyślnej witryny Web (rys. 6) oraz właściwości domyślnej witryny FTP (rys. 9), napisz w sprawozdaniu, jaki port jest typowo używany do obsługi serwisu www, a jaki port do obsługi serwisu ftp. Opracowanie Pisemne sprawozdanie dokumentujące wykonanie powyższych zadań należy przekazać nauczycielowi na zakończenie zajęć. Literatura [1] K. Pytel, S. Osetek: Systemy operacyjne i sieci komputerowe. WSiP, Warszawa 2010. [2] Kursk html dla zielonych, http://www.kurshtml.edu.pl (data dostępu styczeń 2012). [3] html tutorial, http://www.w3schools.com (data dostępu styczeń 2012). [4] Repetytorium z systemów i sieci komputerowych, Zespół Szkół Technicznych w Suwałkach, http://www.teleinformatyk.pl.hostingasp.pl/repetytorium-z-system%c3%b3w-i-siecikomputerowych.aspx (data dostępu marzec 2013). str. 10