dotycząca Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Bogatynia na lata 2009 2013.

58-500 JELENIA GÓRA ul. WOLNOŚCI 150. tel/fax. 0-75 64 32 099; tel. 502 641 541; e-mail: decybel@virgo.com.pl Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Bogatynia na lata 2009 2013. P-38 / sierpień 2009 r. Autor: Małgorzata Czcińska - Wydra Zatwierdził: Mariusz Szalej Zakład posiada wdroŝony System Zarządzania Jakością

Spis treści 1. Streszczenie w języku niespecjalistycznym...3 2. Informacje wstępne...6 3. Charakterystyka obszaru objętego opracowaniem...6 4. Ocena stanu i funkcjonowania poszczególnych komponentów środowiska...8 5. Informacje o projekcie programu...13 5.1 Powiązania projektu programu z innymi dokumentami...13 5.2 Prezentacja programu...13 6. Analiza skutków środowiskowych...15 6.1 Przewidywane skutki realizacji zadań programu dla poszczególnych komponentów środowiska...15 6.2 Ocena oddziaływań...17 6.3 Zasięg oddziaływań...18 7. Ocena rozwiązań projektu programu...18 7.1 Ocena ustaleń projektu programu w kontekście krajowych celów ochrony środowiska...18 7.2 Sposób uwzględnienia problemów ochrony środowiska...19 7.3 Ocena skuteczności ochrony róŝnorodności biologicznej...20 7.4 Skutków realizacji ustaleń programu dla form ochrony przyrody i krajobrazu...20 7.5 Ocena zmian w krajobrazie...20 7.6 Ocena przewidywanych oddziaływań na ludzi w środowisku...20 8. Przewidywane oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000...20 9. Tendencje zmian środowiska przy braku realizacji ustaleń projektowanego dokumentu 21 10. Propozycje rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko...21 11. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji ustaleń projektu programu...21 12. Informacje o dokumentach uwzględnionych przy sporządzaniu prognozy...21 ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 2

1. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Opracowanie niniejsze jest oceną oddziaływania na środowisko sporządzoną dla Lokalnego Programu Rewitalizacji miasta Bogatynia na lata 2009 2013. Pierwsza, diagnostyczna część prognozy zawiera opis istniejącego stanu zagospodarowania terenu oraz charakterystykę podstawowych cech środowiska przyrodniczego na terenie opracowania. W dalszej części prognozy zostały przeanalizowane moŝliwe skutki środowiskowe, które potencjalnie moŝe powodować realizacja ustaleń programu. Następnie przeprowadzono analizę zgodności ustaleń programu z celami ekologicznymi wyraŝonymi w komplementarnych dokumentach, a takŝe w kontekście zasad zrównowaŝonego rozwoju ustalonych na bazie obowiązujących przepisów. Wyniki prognozy skonstruowano bazując na porównaniu ocen jakości środowiska w obrębie przestrzeni objętej opracowaniem dla stanu aktualnego oraz prognozowanego. Prognoza nie stanowi prawa miejscowego. Ustalenia i wnioski prognozy nie mają skutków prawnych. Prezentacja głównych załoŝeń Lokalnego Programu Rewitalizacji. Zadania zawarte w Lokalnym Programie Rewitalizacji dotyczą bezpośrednio wytypowanego w dokumencie tzw. obszaru wsparcia. Pośrednio działania te oddziaływać będą na całe miasto. Obszar wsparcia obejmuje centralną część miasta. Powierzchnia obszaru wsparcia wynosi 141 ha. Zamieszkuje go 3575 osób. Obszar wsparcia charakteryzuje się występowaniem zjawisk o charakterze pejoratywnym takich jak bezrobocie, przestępczość, ubóstwo. Te niekorzystne zjawiska społeczne w sposób pośredni przyczyniły się do degradacji części tkanki urbanistycznoarchitektonicznej miasta. Na obszarze wsparcia przewidziano do realizacji zadania zarówno w sferze społecznej jak i infrastrukturalnej. Sfery społecznej dotyczą projekty (zadania): 1) Od apatii do sukcesu. Projekt skierowany jest do osób bezrobotnych. W ramach projektu zostaną zorganizowane kursy języka niemieckiego, obsługi kasy fiskalnej i obsługi komputera, które ułatwić mają osobom bezrobotnym znalezienie pracy. 2) Stop przemocy. Głównym celem projektu jest zapobieganie patologii wśród młodzieŝy i młodzieŝy które z uwagi na przebywanie w środowisku zagroŝonym wykluczeniem społecznym w przyszłości mogą powielać model rodziny, w której przemoc jest narzędziem do rozwiązywania problemów Ŝycia codziennego. W ramach projektu przeprowadzane ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 3

będą spotkania z psychologiem, funkcjonariuszami policji oraz poza warsztatowe zajęcia sportowo rekreacyjne. Natomiast sfery infrastrukturalnej dotyczą projekty (zadania): 3) Rewitalizacja historycznej części miasta ul. Waryńskiego Aleja śytawska. Zakres inwestycji obejmuje m.in. : rozebranie nawierzchni asfaltowej i warstwy z kostki brukowej, miejscowe wznowienie podbudowy, wykonanie nawierzchni jezdni i parkingu z kostki kamiennej, remont skrzyŝowań z ul. Armii Czerwonej i ul. Dworcową, modernizację istniejącej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, zagospodarowanie skweru przed budynkiem nr 19 z uwzględnieniem elementów małej architektury oraz wykonanie oświetlenia ulicznego z odtworzeniem historycznej formy latarni. 4) Rewitalizacja byłej straŝnicy wojskowej z przeznaczeniem na Wielofunkcyjny Ośrodek Pomocy (WOP). Celem projektu jest nadanie nowej funkcji oraz zagospodarowanie nieuŝytkowanych obiektów powojskowych. W obiekcie tym powstać ma Wielofunkcyjny Ośrodek Pomocy. Wynikiem działań ma być poprawa jakości Ŝycia lokalnej społeczności poprzez łatwiejszy dostęp do fachowej pomocy oraz rewitalizację wartości uŝytkowych i wizualnych obszaru. Ocena potencjalnych skutków realizacji ustaleń programu dla środowiska Spośród projektów Lokalnego Programu Rewitalizacji, bezpośrednie oddziaływania na środowisko wynikać będą z zadań dotyczących sfery infrastrukturalnej, a więc przebudowy ulicy Waryńskiego oraz rewitalizacji obiektów powojskowych. Tereny objęte pracami rewitalizacyjnymi są juŝ znacząco przeobraŝone w wyniku działań człowieka (tereny te znajdują się w centrum miasta) i nie posiadają znaczących walorów przyrodniczych. Ulica Waryńskiego znajduje się w strefie objętej ochroną konserwatorską, ze względu na istniejące tutaj zabytkowe budynki o konstrukcji zrębowo przysłupowej (tzw. domy łuŝyckie). Negatywne oddziaływania na środowisko wiązać się będą przede wszystkim z etapem realizacji inwestycji. Praca cięŝkiego sprzętu (koparki, transport cięŝarowy, młoty pneumatyczne itp.) powodować będzie emisje zanieczyszczeń do atmosfery oraz zakłócenia klimatu akustycznego. W trakcie robót remontowych powstawać będą takŝe odpady (stare nawierzchnie, elementy infrastruktury, materiały budowlane itp.). Przy prawidłowym prowadzeniu robót i gospodarce odpadami oddziaływania etapu realizacji będą miały charakter krótkotrwały i odwracalny. Eksploatacja zrewitalizowanych obiektów nie będzie źródłem innych niŝ dotychczas, negatywnych oddziaływań na środowisko. Jedynie wymiana nawierzchni asfaltowej na kostkę brukową spowoduje wyŝsze oddziaływanie akustyczne drogi. Jednocześnie przewidziana w programie przebudowa i wymiana infrastruktury wodno kanalizacyjnej w obrębie ulicy Waryńskiego przyczyni się do usprawnienia gospodarki wodno ściekowej na terenie miasta. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 4

Realizacja zadań Lokalnego Programu Rewitalizacji, poprzez rewitalizację zdekapitalizowanych obiektów powojskowych, remont ulicy Waryńskiego wraz z wymianą nawierzchni i wykonaniem oświetlenia ulicznego z historyczną formą latarni, przyczyni się do wzrostu atrakcyjności wizualnej (walorów estetycznych) terenów objętych działaniami inwestycyjnymi. Generalnie, ustalenia rozwaŝanego programu poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom społecznym (bezrobociu, ubóstwu, przestępczości) oraz rewitalizacji infrastruktury i przestrzeni publicznej słuŝą poprawie warunków Ŝycia mieszkańców Bogatyni. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 5

2. Informacje wstępne Podstawą formalną do realizacji opracowania jest zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Bogatynia w Bogatyni ul. Daszyńskiego 1. Oceny ekologiczne są waŝnym narzędziem dla włączenia aspektów ekologicznych do procesu przygotowania i przyjmowania planów i programów, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Artykuł 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227), wprowadza obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko. Jest ona jednym z elementów postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, któremu podlegają dokumenty strategiczne. Zakres niniejszego dokumentu został dopasowany do wymagań, jakim powinna odpowiadać prognoza oddziaływania na środowisko dla projektów dokumentów strategicznych, określonych w art. 51 ust. 2 powołanej wyŝej ustawy. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy Punktem wyjściowym do prognozowania przyszłych potencjalnych zmian jest znajomość aktualnych warunków środowiskowych na terenie opracowania. Podstawowym źródłem tych informacji jest opracowanie ekofizjograficzne sporządzone wcześniej dla miasta i gminy Bogatynia [KURPIEWSKI I IN. 2006]. Prawdopodobne oddziaływania na środowisko wynikłe z konsekwencji realizacji programu określono stosując tzw. prognozowanie eksperckie, oparte na wiedzy i doświadczeniu autora prognozy. Wyniki prognozy skonstruowano bazując na porównaniu ocen jakości środowiska w obrębie przestrzeni objętej opracowaniem dla stanu aktualnego oraz prognozowanego. 3. Charakterystyka obszaru objętego opracowaniem Zakres terytorialny prognozy Niniejsze opracowanie dotyczy Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Bogatynia na lata 2009 2013. Zadania zawarte w LPR dotyczą bezpośrednio wytypowanego w dokumencie tzw. obszaru wsparcia. Pośrednio działania te oddziaływać będą na całe miasto. Obszar wsparcia obejmuje centralną część miasta (rys.1). Powierzchnia obszaru wsparcia wynosi 141 ha. Zamieszkuje go 3575 osób. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 6

Rys. 1. Granice obszaru wsparcia wraz z lokalizacją przedsięwzięć inwestycyjnych (źródło: Lokalny Program Rewitalizacji). Zaopatrzenie w wodę Gmina Bogatynia jest w całości wyposaŝona w siec wodociągową. Do obiektów zaopatrujących gminę w wodę naleŝą: Stacja Uzdatniania Wody Zatonie; Stacja Uzdatniania Wody Posada; Ujęcie wody w Opolnie Zdroju; Ujęcie wody w Jasnej Górze; Ujęcie wody nr 5 i 6 w Bogatyni Markocicach; Ujęcie wody w 1 i 4 Bogatyni; Ujęcie wody w Wolanowie. Do SUW w Zatoniu oraz Posadzie woda doprowadzana jest ze sztucznego zbiornika Jezioro Witka w Niedowie, połoŝonego na terenie gminy wiejskiej Zgorzelec. Natomiast, wymienione powyŝej ujęcia wody zlokalizowane na terenie gminy słuŝą do zaopatrzenia w wodę mieszkańców wsi: Opolno Zdrój, Jasna Góra, Wolanów i części miasta Bogatynia. Zadania własne gminy w zakresie usługi zaopatrywania mieszkańców w wodę prowadzą Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnie S.A. w Bogatyni. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 7

Gospodarka ściekowa W mieście Bogatynia funkcjonuje mieszany system kanalizacji rozdzielczej i ogólnospławnej, zakończony oczyszczalnią ścieków zlokalizowaną w rejonie ulicy Turowskiej. Zadania własne gminy w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na terenie gminy prowadzą Bogatyńskie Wodociągi i Oczyszczalnie S.A. w Bogatyni. Oczyszczalnia komunalna w Bogatyni jest oczyszczalnią mechaniczno - biologiczną, której przepustowość wynosi Q = 8 000 m 3 /d. Na warunkach pozwolenia wodnoprawnego wydanego nr II OS.6223-34/1646/01 z dnia 20.12.2001 roku oczyszczalnia uzyskała zezwolenie na odprowadzanie ścieków oczyszczonych do rzeki Miedzianki w km 5+073. Pozwolenie waŝne jest do końca 2011 roku. Komunalna oczyszczalnia ścieków w Bogatyni jest zlokalizowana w północnej części miasta przy ulicy Turowskiej, pomiędzy ulicą Zgorzelecką a rzeką Miedzianką. Gospodarka odpadami Dla potrzeb miasta i gminy Bogatynia eksploatowane jest przez Gminne Przedsiębiorstwo Oczyszczania Spółka z o. o w Bogatyni składowisko odpadów komunalnych. Obiekt zlokalizowany jest w północnej części miasta Bogatynia, na północny wschód od ul. Zgorzeleckiej, w rejonie Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych. Składowisko zajmuje powierzchnię 6,82 ha. Na terenie gminy Bogatynia funkcjonuje takŝe instalacja do recyklingu organicznego Gminna Stacja Przeróbki Osadów Ściekowych (GSPOŚ). Jest ona zlokalizowana w sąsiedztwie składowiska odpadów w Bogatyni. Recyklingowi organicznemu poddawane są tu osady ściekowe dostarczane rurociągiem z oczyszczalni ścieków w Bogatyni oraz dowoŝone z oczyszczalni ścieków w Sieniawce i oczyszczalni ścieków komunalnych KWB Turów S.A. i Elektrowni Turów S.A. Zaopatrzenie w gaz Na terenie gminy nie ma sieci gazowej. 4. Ocena stanu i funkcjonowania poszczególnych komponentów środowiska Powierzchnia ziemi Według podziałów regionalnych Polski [Kondracki 2002] oraz Sudetów [Walczak 1968] miasto Bogatynia połoŝone jest w obrębie mezoregionu ObniŜenia śytawsko Zgorzeleckiego a dokładnie mikroregionu Kotliny Turoszowskiej. Kotlina Turoszowska rozciąga się od doliny Miedzianki na północy. Od wschodu i południa ograniczona jest przez Góry i Pogórze Izerskie, natomiast na zachodzie sąsiaduje z doliną Nysy ŁuŜyckiej. Kotlina ta jest zapadliskiem tektonicznym wypełnionym w trzeciorzędzie osadami z pokładami węgla brunatnego, które wydobywane są obecnie w kopalni Turów. Budowa geologiczna Miasto Bogatynia połoŝone jest w obrębie jednostki geologicznej nazywanej niecką Ŝytawską. PodłoŜe niecki Ŝytawskiej budują skały krystaliczne, datowane na proterozoik. Stare formacje ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 8

skalne poprzecinane są intruzjami diabazów (dewon) oraz bazaltów i tufów bazaltowych (oligocen). Nieckę Ŝytawską wypełniają osady miocenu o miąŝszości do 360 m. W osadach tych moŝna wyróŝnić pięć cykli sedymentacyjnych, w stropie których niemal na całym obszarze występuje pokład węgla brunatnego. Osady plejstocenu na obszarze Bogatyni pokrywają niŝej ległe utwory kenozoiczne. Ich miąŝszość jest bardzo zmienna i w granicach niecki Ŝytawskiej wynosi średnio 15 m. Obszar leŝący obecnie w granicach gminy Bogatynia znajdował się w zasięgu zlodowacenia Sanu (Elstery), którego utwory są wykształcone w postaci piasków róŝnoziarnistych z przewarstwieniami Ŝwiru. W obrębie lub poniŝej osadów wodnolodowcowych występują mułki i iły zastoiskowe. WyŜej leŝą gliny zwałowe w składzie których obok materiału lokalnego występuje nieliczny materiał skandynawski i krzemienie. Osady holocenu występują przede wszystkim w dolinach rzek. Walory wizualne krajobrazu Krajobraz na terenie opracowania naleŝy do typu krajobrazów zurbanizowanych. Bogatynia charakteryzuje się nieuporządkowanym układem przestrzennym. Przemieszane są tutaj osiedla domów jednorodzinnych, niewysokich blokowisk, zabudowy przemysłowej oraz historycznej zabudowy łuŝyckiej. Układ osadniczy Bogatyni odzwierciedla rozwój historyczny miasta. Bogatynia powstała z wsi łańcuchowej o nazwie Rychłów. WzdłuŜ rzeki Miedzianki do dziś zachowała się dawna zabudowa. Jest to unikalne w skali kraju budownictwo przysłupowe naleŝące w przeszłości do tkaczy i kupców, datowane na VII - I wiek. Architektura ta cechuje się połączeniem konstrukcji zrębowej na parterze (tutaj mieściła się izba z warsztatem tkackim) z częścią mieszkalną o ścianach wykonanych w konstrukcji szachulcowej (drewniany szkielet wypełniony gliną zmieszaną z trocinami i słomą) [Bena 2003]. Natomiast z I wieku pochodzą kompleksy budynków fabrycznych i wille fabrykantów istniejące w kilku częściach miasta. Pozostałą zabudowę Bogatyni stanowią dość chaotycznie ułoŝone osiedla dla pracowników kopalni oraz domy jednorodzinne. Dominantami architektonicznymi miasta Bogatynia jest przede wszystkim wieŝa neogotyckiego kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP oraz kominy zakładów przemysłowych. Ochrona szczególnych wartości krajobrazu kulturowego W ustawie z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r., Nr 162, poz. 1568) zdefiniowano pojęcie krajobrazu kulturowego jako historycznie ukształtowaną przez człowieka przestrzeń, zawierającą wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze (art. 3 pkt 14). W myśl powołanej ustawy, ochronie podlega między innymi zabytkowy krajobraz kulturowy, czyli wnętrza urbanistyczne posiadające wartości historyczne, edukacyjne i turystyczne. W mieście Bogatynia wyznaczono następujące strefy ochrony konserwatorskiej: centralna część miasta jest to strefa centrum obejmująca zabudowę śródmiejską o wiodących funkcjach: mieszkalnej i usługowej, układ ruralistyczny Bogatyni - Markocic. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 9

Ochronie konserwatorskiej podlegają 74 obiekty na terenie miasta Bogatynia. W większości są to budynki mieszkalne, ale takŝe kościół ewangelicki, kościół parafialny pw. Niepokalanego poczęcia NMP, kościół filialny wraz z cmentarzem w Zatoniu, zespół budynków folwarcznych oraz pałac przy ul. Dąbrowskiego. Do rejestru zabytków pod numerem 60/J-80-02-26 wpisany jest takŝe układ urbanistyczny znacznej, przyległej do rzeki Miedzianki części Bogatyni. Wody podziemne Według Mapy hydrogeologicznej Polski Instytutu Geologicznego w skali 1:200 000 arkusz 53- Jelenia Góra obszar gminy Bogatynia połoŝony jest w regionie sudeckim - VI, podregionie izersko-karkonoskim VI 3, rejonie Turoszowa VI 3B. W rejonie tym wody w utworach trzeciorzędu występują na obszarach objętych odwodnieniem Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Poza zasięgiem odwodnienia obszar jest mało wodonośny. Lokalnie występują wody w utworach czwartorzędu. Obszar opracowania leŝy poza zasięgiem występowania Głównych Zbiorników Wód Podziemnych Dolnego Śląska. Zasoby wód uŝytkowych czerpane są z Lokalnych Zbiorników Wód Podziemnych, zlokalizowanych w obrębie gminy. Występują one w utworach czwartorzędowych oraz trzeciorzędowych i wymagają wysokiej ochrony wód, która ma polegać na niedopuszczeniu do zanieczyszczenia wód oraz na zapobieganiu i przeciwdziałaniu szkodliwym wpływom na obszary ich zasilania. Czwartorzędowy poziom wodonośny występuje w osadach rzecznych Nysy ŁuŜyckiej, natomiast poziomy wód trzeciorzędowych występują w piaszczysto-ŝwirowych przewarstwieniach iłów i węgli lignitowych w pokładach węgla brunatnego. Są to wody podziemne typu warstwowe i szczelinowe. Wody warstwowe gromadzą się w obrębie przepuszczalnych osadów czwartorzędowych (holoceńskich i plejstoceńskich) oraz trzeciorzędowych. Wody szczelinowe znajdują się w szczelinach tnących krystaliczne skały trzeciorzędu, dewonu, kambru i proterozoiku, które łącznie z nagromadzonymi w strefie zwietrzałych granitów, stanowią olbrzymie rezerwuary i kolektory wód podziemnych. Wody gruntowe występują w spiaszczonych glinach do głębokości 4,0 m p.p.t. Zasilanie tego poziomu jest zaleŝne od czynników atmosferycznych. Wody powierzchniowe Gmina Bogatynia naleŝy w całości do dorzecza Nysy ŁuŜyckiej. Przez teren objęty opracowaniem przepływa największy dopływ Nysy ŁuŜyckiej na obszarze gminy - Miedzianka. Zlewnia Miedzianki, podobnie jak wielu cieków gminy, jest silnie zmieniona antropogenicznie przede wszystkim w wyniku działalności kopalni węgla brunatnego (odkrywka i dawne zwałowisko zewnętrzne). W Bogatyni koryto Miedzianki jest uregulowane, obustronnie obmurowane ciosami z kamienia z progami i jazami, niŝej rzeka ma sztuczne koryto, poniewaŝ jej bieg zmieniano w związku z rozbudową kopalni. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 10

Monitoring wód powierzchniowych prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Ocena wyników badań Miedzianki w przekroju ujścia do Nysy ŁuŜyckiej wykazała bardzo duŝe zanieczyszczenie zawiesinami oraz bakteriami coli na poziomie V klasy. Pozostałe badane wskaźniki nie przekraczały wartości granicznych dla III klasy [WIOŚ 2008]. ZagroŜenia powodziowe Rzeka Miedzianka stwarza zagroŝenie powodziowe. Mogą wystąpić podtopienia w samej Bogatyni ul. Nadrzeczna oraz dwa mosty, ul. Turowska na całej swej długości, zalew w Turoszowie w km 3+800 moŝe sięgać 700 m długości i około 200-300 m szerokości. W Markocicach podtopionych moŝe być 10 budynków i 3 mosty. Zalew na gruntach wsi Opolno Zdrój powyŝej drogi Bogatynia Sieniawka [KURPIEWSKI I IN.2006]. Klimat lokalny i warunki bioklimatyczne Gmina Bogatynia, zgodnie z opracowaną przez Schmucka [1960] regionalizacją klimatyczną Sudetów naleŝy do regionu zgorzeleckiego, obejmującego zachodnią i południowo-zachodnią część Pogórza Izerskiego po Nysę ŁuŜycką. Region ten jest najcieplejszym regionem pogórzy. Średnia roczna temperatura powietrza w Bogatyni wynosi 8,3 O C, natomiast średnie roczne sumy opadów to około 700 mm. NajniŜsze opady występują zazwyczaj w styczniu lub lutym, a najwyŝsze w lipcu. Na obszarze gminy dominują wiatry z kierunku północno-zachodniego (23%). Wiatry z sektora południowego (SE, S, SW) występują najrzadziej, są jednak najsilniejsze. Stwarzają one potencjalne warunki do powstawania zjawisk fenowych, które naleŝą do kategorii lokalnych systemów cyrkulacji orograficznej. Fen powoduje wzrost temperatury powietrza, spadek wilgotności względnej powietrza, wzrost prędkości i porywistości wiatru na zawietrznych zboczach Sudetów [Kurpiewski i in., 2006]. Ocena czystości powietrza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu corocznie sporządza ocenę jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w oparciu o ustawę Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 plus zmiany) oraz akty wykonawcze do ww. ustawy. Oceny i wynikające z nich działania odnoszone są do jednostek terytorialnych nazywanych strefami, obejmujących obszar całego kraju. Gmina Bogatynia została włączona do strefy powiatu zgorzeleckiego. Zaliczenie strefy do określonej klasy zaleŝy od stęŝeń zanieczyszczeń występujących na jej obszarze i wiąŝe się z określonymi wymaganiami w zakresie działań na rzecz poprawy jakości powietrza (w przypadku, gdy nie są dotrzymane dopuszczalne poziomy) lub utrzymania tej jakości (jeŝeli spełnia ona przyjęte standardy). ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 11

Tabela 1. Wynikowe klasy stref dla powiatu zgorzeleckiego w roku 2007 dla poszczególnych substancji oraz klasa ogólna wg kryteriów ustanowionych dla celu ochrony zdrowia [źródło: WIOŚ 2007]. Nazwa strefy Kod strefy Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych substancji dla obszaru całej strefy SO2 NO2 PM10 Pb C6H6 CO O3 Inne* Klasa ogólna strefy Strefa powiat PL.02.08.p.01 A A C A A A - C C zgorzelecki *) Klasyfikacja stref w odniesieniu do poziomów docelowych określonych w celu ochrony zdrowia dla arsenu, kadmu, niklu i benzo(a)pirenu Mając na uwadze kryteria ustanowione dla ochrony zdrowia, na podstawie klasyfikacji stref województwa dolnośląskiego za rok 2007, gmina Bogatynia leŝy w obrębie strefy C, w której stwierdzono potrzebę opracowywania programów ochrony powietrza z uwagi na przekroczenia norm pyłu PM10 i benzo(a)pirenu. Przyroda oŝywiona W 1996 roku dla gminy Bogatynia sporządzona została inwentaryzacja przyrodnicza w zakresie wartości florystycznych (bez mszaków i porostów) oraz faunistycznych (z pominięciem bezkręgowców) [JANKOWSKI 1996]. W dokumencie tym nie wskazano Ŝadnych stanowisk chronionych gatunków zwierząt i roślin na terenach, objętych zadaniami infrastrukturalnymi programu rewitalizacji. Nie leŝą one równieŝ w obrębie obszarów chronionych lub proponowanych do ochrony na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.) Przedmiotowy dokument nie obejmuje obszarów wyznaczonych do ochrony w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. NajbliŜszy taki obszar znajduje się około 6 km na północny zachód od miasta Bogatynia. Jest to Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 Przełomowa dolina Nysy ŁuŜyckiej. Klimat akustyczny Aktualnie obowiązującym aktem prawnym normującym dopuszczalne wartości wskaźników hałasu w zaleŝności od przeznaczenia terenu i rodzaju źródeł hałasu jest rozporządzenie Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 2007, Nr 120,poz. 826). Hałas komunikacyjny Ostatnie badania hałasu drogowego na terenie miasta i gminy były prowadzone w 2006 roku przez Jeleniogórską Delegaturę WIOŚ Wrocław. Badano wówczas hałas drogowy na terenie powiatu zgorzeleckiego. W granicach gminy Bogatynia zlokalizowano dwa punkty pomiarowe. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 12

Tabela 2. Wyniki badań akustycznych w porze dziennej [WIOŚ 2007]. Lokalizacja punktu Bogatynia, Daszyńskiego koło Bojowników (droga wojewódzka nr 352) Bogatynia - Zatonie, ul. Młodych Energetyków przy Konrada (droga wojewódzka nr 354) NatęŜenie ruchu [poj/h] LAeq lekkie cięŝkie [db] 387 55 72,1 186 35 64,1 Punkty pomiarowe jak do badań monitoringowych lokalizowano na terenie prawnie chronionym (zabudowy mieszkaniowej), na wysokości 4 m nad poziomem gruntu. W punktach pomiarowych stwierdzono emisje hałasu powyŝej 60 db, a więc powyŝej dopuszczanego poziomu hałasu na obszarach zabudowy mieszkaniowej. Hałas instalacyjny Zakładami które powodują największe uciąŝliwości akustyczne na terenie gminy Bogatynia są Kopalnia i Elektrownia Turów. Oba te zakłady oraz tzw. galeria nawęglania, czyli przenośnik dostarczający węgiel z Kopalni do zasobników węgla w Elektrowni kształtują warunki akustyczne na osiedlach Zatonie, Trzciniec Dolny i Trzciniec Górny. 5. Informacje o projekcie programu 5.1 Powiązania projektu programu z innymi dokumentami Lokalny Program Rewitalizacji jest podstawą udzielenia wsparcia finansowego z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 w ramach priorytetu I Miasta. Głównym celem tegoŝ priorytetu jest przeciwdziałanie marginalizacji obszarów miast województwa dolnośląskiego, w których rozwijają się negatywne zjawiska społeczne i ekonomiczne a takŝe ulega degradacji stan fizyczny przestrzeni. Lokalny Program Rewitalizacji został przyjęty Uchwałą Nr LVII/319/09 Rady Gminy i Miasta Bogatynia z dnia 26 czerwca 2009 roku w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Bogatynia na lata 2009-2013. 5.2 Prezentacja programu Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Bogatynia na lata 2009 2013 powstał według ściśle określonych wymogów Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjny zawartych w wytycznych, które zostały przyjęte w drodze uchwały Nr 2281/III/08 z dnia 23.12.2008 r. Zarządu Województwa Dolnośląskiego. Dla realizacji zadań określonych w programie rewitalizacji, metodą delimitacji wyłoniono obszar problemowy (tzw. obszar wsparcia). Obszar wsparcia charakteryzuje się występowaniem zjawisk o charakterze pejoratywnym takich jak bezrobocie, przestępczość, ubóstwo. Te niekorzystne zjawiska społeczne w sposób pośredni przyczyniły się do degradacji części tkanki urbanistyczno-architektonicznej miasta. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 13

Na obszarze wsparcia przewidziano do realizacji zadania zarówno w sferze społecznej jak i infrastrukturalnej. Sfery społecznej dotyczą projekty (zadania): 1) Od apatii do sukcesu, 2) Stop przemocy, natomiast sfery infrastrukturalnej: 3) Rewitalizacja historycznej części miasta ul. Waryńskiego Aleja śytawska, 4) Rewitalizacja byłej straŝnicy wojskowej z przeznaczeniem na Wielofunkcyjny Ośrodek Pomocy (WOP). Ad.1.) Od apatii do sukcesu. Projekt skierowany jest do osób bezrobotnych. W ramach projektu zostaną zorganizowane kursy języka niemieckiego, obsługi kasy fiskalnej i obsługi komputera, które ułatwić mają osobom bezrobotnym znalezienie pracy. Ad.2.) Stop przemocy. Głównym celem projektu jest zapobieganie patologii wśród młodzieŝy i młodzieŝy które z uwagi na przebywanie w środowisku zagroŝonym wykluczeniem społecznym w przyszłości mogą powielać model rodziny, w której przemoc jest narzędziem do rozwiązywania problemów Ŝycia codziennego. W ramach projektu przeprowadzane będą spotkania z psychologiem, funkcjonariuszami policji oraz poza warsztatowe zajęcia sportowo - rekreacyjne. Ad.3.) Rewitalizacja historycznej części miasta ul. Waryńskiego Aleja śytawska, Planowany zakres robót obejmuje: rozebranie nawierzchni asfaltowej i warstwy z kostki brukowej, miejscowe wznowienie podbudowy, wykonanie nawierzchni jezdni i parkingu z kostki kamiennej, wykonanie nawierzchni chodników i wjazdów na posesje z kostki kamiennej lub częściowo z kostki betonowej imitującej kostkę kamienną, remont skrzyŝowań z ul. Armii Czerwonej i ul. Dworcową, wymianę istniejącej sieci wodociągowej na odcinku od ul. Biskupiej (wpięcie do nowego rurociągu) do ul. Partyzantów a takŝe sieci rozdzielczej w bocznych ul. Waryńskiego, wymiana wszystkich przyłączy wodociągowych, przebudowa kolektora kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację rozdzielczą z odprowadzeniem wód deszczowych przez separator do rzeki Miedzianki, wymiana przyłączy kanalizacyjnych do poszczególnych posesji wykonanie odwodnienia ulicznego (cieki przykrawęŝnikowe, wpusty deszczowe z osadnikami), zagospodarowanie skweru przed budynkiem nr 19 z uwzględnieniem elementów małej architektury (ławki, kosze śmietnikowe) wykonanie oświetlenia ulicznego z odtworzeniem historycznej formy latarni. Ad.4.) Rewitalizacja byłej straŝnicy wojskowej z przeznaczeniem na Wielofunkcyjny Ośrodek Pomocy (WOP). ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 14

Celem projektu jest nadanie nowej funkcji oraz zagospodarowanie nieuŝytkowanych obiektów powojskowych. W obiekcie tym powstać ma Wielofunkcyjny Ośrodek Pomocy. Wynikiem działań ma być poprawa jakości Ŝycia lokalnej społeczności poprzez łatwiejszy dostęp do fachowej pomocy oraz rewitalizację wartości uŝytkowych i wizualnych obszaru. 6. Analiza skutków środowiskowych 6.1 Przewidywane skutki realizacji zadań programu dla poszczególnych komponentów środowiska Spośród projektów Lokalnego Programu Rewitalizacji, bezpośrednie oddziaływania na środowisko wynikać będą z zadań dotyczących sfery infrastrukturalnej, a więc przebudowy ulicy Waryńskiego oraz rewitalizacji obiektów powojskowych. PoniŜej sporządzono listę ewentualnych skutków realizacji dopuszczonych projektem planu działań dla poszczególnych ekokomponentów. PrzeobraŜenia przestrzennej struktury przyrodniczej Tereny objęte zadaniami infrastrukturalnymi, nie posiadają silnych połączeń przyrodniczych z otaczającymi elementami regionalnego systemu przyrodniczego. Obydwie inwestycji zlokalizowane są w pobliŝu koryta Miedzianki. Znaczenie przyrodnicze tej rzeki, jako korytarza ekologicznego ograniczone jest do funkcji hydrologicznej, poniewaŝ od granicy polsko - czeskiej płynie ona obudowanym korytem, pośród terenów intensywnie zurbanizowanych. Przewidywane planem zadania nie wpłyną w Ŝaden sposób na przestrzenną strukturę przyrodniczą rejonu opracowania. PrzeobraŜenia powierzchni ziemi Powierzchnia ziemi na terenach objętych zadaniami infrastrukturalnymi jest juŝ znacząco przekształcona w wyniku działań człowieka (nawierzchnie utwardzone, istniejąca infrastruktura). Realizacja ustaleń programu nie spowoduje nowych uciąŝliwości w tym zakresie. Wpływ na krajobraz kulturowy i zabytki Ulica Waryńskiego znajduje się w obrębie strefy ochrony konserwatorskiej. Sposób prowadzenia prac inwestycyjnych w tym obszarze wymaga uzgodnienia z odpowiednimi słuŝbami konserwatorskimi. Przy załoŝeniu zachowaniu ustalonych przez te słuŝby zasad, realizacja zadań programu nie spowoduje negatywnych oddziaływań na istniejące w rejonie inwestycji zabytki. Ponadto rewitalizacja ulicy wpłynie na podniesienie walorów wizualnych terenu. Wpływ na klimat lokalny Realizacja zadań infrastrukturalnych nie będzie miała wpływu na lokalne warunki klimatyczne. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 15

Wpływ na zasoby naturalne W obrębie terenów objętych realizacją zadań infrastrukturalnych nie ma terenów rolnych, ani teŝ udokumentowanych złóŝ kopalin. Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego W trakcie przebudowy drogi oraz obiektów powojskowych emisje zanieczyszczeń do atmosfery związane będą z pracą cięŝkiego sprzętu (koparki, transport cięŝarowy itp.) Podczas wykonywania prac budowlanych moŝliwa jest równieŝ niezorganizowana emisja pyłów z nieutwardzonego podłoŝa, powodowana przez pracę maszyn oraz wiatr. Oddziaływania te będą miły charakter krótookresowy i odwracalny. W trakcie eksploatacji obiektów źródłem zanieczyszczenia atmosfery będzie ruch pojazdów oraz ogrzewanie budynków. W skali miasta oddziaływania te nie będą zauwaŝalne i nie przyczynią się do znaczącego pogorszenia stanu czystości atmosfery. ZagroŜenie dla fauny i flory Tereny objęte zadaniami infrastrukturalnymi, nie posiadają znaczących walorów przyrodniczych. Realizacja zadań przyjętych w programie nie spowoduje istotnych szkód w przyrodzie oŝywionej. W wyniku realizacji inwestycji mogą być wprowadzane pewne nowe formy zieleni urządzonej planowo (skwery), która poprawi walory wizualne rejonu opracowania. Wpływ na środowisko wodne Realizacja zadań przyjętych w programie nie spowoduje negatywnych oddziaływań na środowisko wodne. Jednocześnie przewidziana w programie przebudowa i wymiana infrastruktury wodno kanalizacyjnej w obrębie ulicy Waryńskiego przyczyni się do usprawnienia gospodarki wodno ściekowej na terenie miasta. Wpływ na jakość klimatu akustycznego W trakcie realizacji inwestycji zakłócenia klimatu akustycznego na obszarach zabudowy mieszkaniowej przyległych do obiektów objętych rewitalizacją, będą powodowane przez pracę cięŝkiego sprzętu (koparki, transport cięŝarowy, młot pneumatyczny itp.). Oddziaływania te będą miły charakter krótookresowy i odwracalny. W trakcie uŝytkowania obiektów, zakłócenia klimatu akustycznego związane będą z eksploatacją ulicy Waryńskiego (ruch samochodowy). Wymiana nawierzchni asfaltowej na kostkę brukową spowoduje wyŝsze o około 2 db oddziaływanie akustyczne drogi. Wytwarzanie odpadów Odpady powstawać będą zarówno w trakcie realizacji inwestycji (np. stare nawierzchnie, wymieniane elementy infrastruktury) jak i uŝytkowania obiektów (głównie odpady komunalnopodobne). Powstawanie odpadów nie będzie miało istotnego, negatywnego ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 16

oddziaływania na środowisko jeśli sposób postępowania z nimi zgodny będzie z przepisami ustawy o odpadach. Ryzyko wystąpienia powaŝnych awarii Realizacja zadań przyjętych w programie nie zwiększy ryzyka powstania powaŝnych awarii. Dobra materialne Realizacja zadań przyjętych w programie nie spowoduje strat materialnych, rozumianych w tej prognozie jako dodatkowe nakłady poniesione przez osoby trzecie, konieczne na przeciwdziałanie zanieczyszczeniu środowiska. 6.2 Ocena oddziaływań PoniŜsza tabela róŝnicuje środowiskowe skutki ustaleń projektu programu w zaleŝności od: siły i kierunku oddziaływań: (+) korzystnie wpływające na środowisko, (0) neutralne wobec środowiska (-) uciąŝliwe dla środowiska, w stopniu: 1/ nieznacznym, 2/ zauwaŝalnym, 3/ znaczącym; trwałości: (K) krótkoterminowe, (D) długoterminowe; czasu oddziaływania: (S) stałe; (C) chwilowe; sposobu oddziaływania: (B) bezpośrednie; (P) pośrednie; (W) wtórne; (U) skumulowane. Komponenty środowiska Ustalenia projektu programu Powierzchni a ziemi Krajobraz i zabytki Wody Powietrze i klimat Hałas Przyroda Obszary chronione Zasoby naturalne Rewitalizacja ul. Waryńskiego 0 + DSP + DSP 0-1 DCB 0 0 0 Rewitalizacja byłej straŝnicy wojskowej. 0 + DSP 0 0 0 0 0 0 Przebudowa ulicy Waryńskiego w przewidzianym zakresie prac moŝe wymagać sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko w myśl Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2004 r. Nr 257, poz. 2573 z późniejszymi zmianami). ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 17

6.3 Zasięg oddziaływań Skutki realizacji ustaleń przedmiotowego dokumentu będą miały charakter lokalny, odczuwalny na terenie miasta. Ustalenia planu nie spowodują powstania oddziaływań transgranicznych. 7. Ocena rozwiązań projektu programu 7.1 Ocena ustaleń projektu programu w kontekście krajowych celów ochrony środowiska Analizując zgodność ustaleń projektu planu z celami ochrony środowiska ustanowionymi na szczeblu krajowym, brano pod uwagę zapisy Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2007 2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 2014, która uwzględnia równieŝ międzynarodowe i wspólnotowe zobowiązania Polski w zakresie ochrony środowiska. Tabela 3. Ocena ustaleń projektu planu w kontekście celów Polityki Ekologicznej Państwa (PEP). Cele Polityki Ekologiczne Państwa istotne z punktu widzenia przedmiotowego dokumentu Zgodność Trudno powiedzieć Niezgodność Brak związku OCHRONA I WZROST RÓśNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ Objęcie ochroną obszarów o wysokich walorach przyrodniczych. Utrzymanie i podniesienie róŝnorodności biologicznej. Powiększenie zasobów leśnych i zapewnienie ich kompleksowej ochrony. Rozwój terenów zieleni w miastach. PODNIESIENIE JAKOŚCI GLEB Ograniczenie procesu degradacji gleb Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów glebowych Rekultywacja gleb zdegradowanych OCHRONA ZASOBÓW ZŁÓś POPRZEZ ICH RACJONALNE WYKORZYSTANIE Minimalizacja presji wywieranej na środowisko w procesie wykorzystania surowców mineralnych. Zabezpieczenie złóŝ perspektywicznych i prognostycznych PRZYWRÓCENIE WYSOKIEJ JAKOŚCI WODOM POWIERZCHNIOWYM I OCHRONA ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej. Zmniejszenie zuŝycia wody. Ograniczenie zanieczyszczeń spowodowanych niekontrolowanymi spływami powierzchniowymi. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 18

Cele Polityki Ekologiczne Państwa istotne z punktu widzenia przedmiotowego dokumentu Zgodność Trudno powiedzieć Niezgodność Brak związku Podniesienie bezpieczeństwa powodziowego. Zwiększenie małej retencji. Rozwój współpracy regionalnej na wodach granicznych. Ochrona zasobów wód podziemnych. ZMNIEJSZENIE UCIĄśLIWOŚCI HAŁASU. Zmniejszenie uciąŝliwości hałasu komunikacyjnego. Zmniejszenie uciąŝliwości hałasu instalacyjnego. POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Dalsze ograniczanie emisji z zakładów przemysłowych. Zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza pochodzącego ze źródeł niskiej emisji. Zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza pochodzącego ze źródeł komunikacyjnych. OGRANICZENIE NEGATYWNEGO ODDZIAŁYWANIA ODPADÓW NA ŚRODOWISKO. Uporządkowanie gospodarki odpadami przemysłowymi. Uporządkowanie gospodarki odpadami komunalnymi. OGRANICZENIE RYZYKA WYSTĄPIEŃ POWAśNYCH AWARII. Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego związanego z działalnością produkcyjną przedsiębiorców. Zapewnienie bezpieczeństwa przewozu drogowego i kolejowego materiałów niebezpiecznych. 7.2 Sposób uwzględnienia problemów ochrony środowiska W rozdziale tym określono, analizowano i oceniono problemy ekologiczne istniejące na terenie objętym opracowaniem, do których rozwiązania moŝe przyczynić się realizacja ustaleń programu. Tabela 4. Rozstrzygnięcia LPR dotyczące problemów ochrony środowiska występujących na terenie objętym opracowaniem. Problemy ochrony środowiska Niedostatecznie rozwinięty system kanalizacji sanitarnej i deszczowej w mieście. Niezadowalający stan estetyki miasta. Sposób uwzględnienia w programie W wyniku realizacji zadań programu zmodernizowana zostanie sieć wodociągowa i kanalizacyjne w obrębie ul. Waryńskiego. Realizacja zadań programu przyczyni się do podniesienia walorów wizualnych fragmentu miasta (rewitalizacja obiektów powojskowych, rewitalizacja ul. Waryńskiego). ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 19

7.3 Ocena skuteczności ochrony róŝnorodności biologicznej Tereny objęte bezpośrednimi oddziaływaniami związanymi z realizacja programu rewitalizacji nie posiadają znaczących walorów przyrodniczych. Ustalenia programu nie wpłyną więc negatywnie na róŝnorodności biologiczną miasta. 7.4 Skutków realizacji ustaleń programu dla form ochrony przyrody i krajobrazu Na terenach objętych zadaniami infrastrukturalnymi programu rewitalizacji nie występują obiekty objęte ochroną prawną (pomniki przyrody oŝywionej i nieoŝywionej, stanowiska roślin chronionych czy stanowiska dokumentacyjne). Nie leŝą one równieŝ w obrębie obszarów chronionych lub proponowanych do ochrony na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.). 7.5 Ocena zmian w krajobrazie Realizacja zadań Lokalnego Programu Rewitalizacji, poprzez rewitalizację zdekapitalizowanych obiektów powojskowych, remont ulicy Waryńskiego wraz z wymianą nawierzchni (na kostkę kamienną) i wykonaniem oświetlenia ulicznego z historyczną formą latarni, przyczyni się do wzrostu atrakcyjności wizualnej (walorów estetycznych) terenów objętych działaniami inwestycyjnymi. Ponadto realizacja działań o charakterze społecznym pomoŝe podwyŝszyć świadomość społeczną osób zamieszkujących obszar wsparcia i ograniczyć negatywne zjawiska takie jak dewastacja przestrzeni publicznej. Dodatkowo przewidywany spadek bezrobocia, a co za tym idzie wzrost zamoŝności, pozwoli mieszkańcom lepiej zadbać o budynki do nich naleŝące. 7.6 Ocena przewidywanych oddziaływań na ludzi w środowisku Projekt przedmiotowego dokumentu nie zawiera ustaleń, których realizacja moŝe powodować zagroŝenia dla środowiska, niekorzystnych z punktu widzenia oddziaływania na zdrowie ludzi. Generalnie, ustalenia rozwaŝanego programu poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom społecznym (bezrobociu, ubóstwu, przestępczości) oraz rewitalizacji infrastruktury i przestrzeni publicznej słuŝą poprawie warunków Ŝycia mieszkańców Bogatyni. 8. Przewidywane oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 Przedmiotowy dokument nie obejmuje obszarów wyznaczonych do ochrony w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. NajbliŜszy taki obszar znajduje się około 6 km na północny zachód od miasta Bogatynia. Jest to Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 Przełomowa dolina Nysy ŁuŜyckiej. Realizacja ustaleń przedmiotowego dokumentu nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na cele i przedmiot ochrony wymienionego wyŝej obszaru Natura 2000 oraz jego integralność. ZOŚŚ D EE CC yy BB EEL S t r o n a : 20