Załącznik do uchwały Nr 47/1698/13 Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 27 listopada 2013 r. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2013-2015 Toruń, 2013 r.
2
Spis treści Diagnoza... 3 Demografia. Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego i w poradniach terapii uzależnień.. 4 5 Leczeni w psychiatrycznych zakładach pełnodobowych resort zdrowia... 30 Wybrane jednostki pomocy społecznej działające na terenie województwa kujawskopomorskiego.. 41 Oczekiwane zatrudnienie w wybranych zawodach istotnych dla psychiatrycznej opieki zdrowotnej. 59 Oddziały dzienne psychiatryczne.. 61 Oddziały dzienne psychiatryczne dla dzieci i młodzieży. 62 Zespoły leczenia środowiskowego (domowego)... 62 Oddziały psychiatryczne ogólne... 63 Oddziały psychiatryczne dla dzieci... 65 Oddział psychogeriatryczny.. 65 Oddziały/Ośrodki leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji)... 65 Oddziały/Ośrodki Leczenia Uzależnień 66 Oddział/Ośrodek leczenia zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych. 66 Oddziały/Ośrodki terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych.. 67 Zakłady/Oddziały opiekuńczo lecznicze psychiatryczne 67 Cele i zadania programu.... 68 Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym.... 69 Program promocji zdrowia psychicznego w województwie kujawsko-pomorskim. 71 Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi... 81 Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego... 83 Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym... 86 Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej..... 87 Zadania zespołu podstawowej opieki zdrowotnej (lekarza rodzinnego) w zakresie realizacji środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej... 105 Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. 107 Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi... 109 Współpraca miedzy sektorami.. 113 Wskaźniki monitorowania programu. 123 Zasady realizacji programu... 127 Spis tabel... 137 3
Diagnoza 4
Demografia Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego w dniu 31 grudnia 2010 r. na obszarze 17.972 km 2 województwa kujawsko-pomorskiego (5,7% ogólnej powierzchni Polski) zamieszkiwało 2 069 543 osób (5,4% ludności Polski). W roku 2009 liczba ludności województwa wynosiła 2 069 083, co oznacza minimalny 0,02% wzrost liczby mieszkańców. Według prognozy opracowanej przez Główny Urząd Statystyczny liczba ludności województwa kujawsko-pomorskiego będzie sukcesywnie zmniejszać się i w 2035 osiągnie niespełna 93% stanu obecnego. Zarówno pod względem liczby ludności jak i powierzchni województwo kujawsko-pomorskie zajmuje 10 miejsce w Polsce. 37,6% ludności zamieszkiwało w czterech największych miastach regionu: Bydgoszczy (17,2%), Toruniu (9,9%), Włocławku (5,6%) i Grudziądzu (4,8%). Wśród powiatów ziemskich najwięcej ludności było w powiecie inowrocławskim 163 787, najmniej w powiecie wąbrzeskim 34 743 osób. Na koniec 2010 r. ludność miejska w województwie stanowiła 60,5% ludności ogółem (w Polsce 60,9%). Procentowy udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności powiatów ziemskich najwyższy był w powiecie inowrocławskim 65,4%, najniższy w powiecie grudziądzkim 13,3%. Kobiety stanowiły 51,8% a mężczyźni 48,2% ogólnej liczby ludności w dniu 31.12.2010 r. Stopień feminizacji w układzie miasto wieś: w populacji miast kobiety stanowiły 52,9% mieszkańców, na terenach wiejskich 50,0%. Na 100 mężczyzn w mieście przypadało średnio 112 kobiet, na wsi 100 kobiet, przeciętnie w województwie 107 kobiet (w Polsce również 107). W 2010 r. współczynnik przyrostu naturalnego na 10 tys. ludności województwa wyniósł podobnie jak w 2009 r. 12,9. Ujemny przyrost naturalny wystąpił w 4 powiatach ziemskich (najniższy współczynnik w radziejowskim ( 22,6 ) oraz w miastach: Włocławku (-11,2), Bydgoszczy (-5,8) i Grudziądzu (-2,4). Najwyższy przyrost naturalny zanotowano w powiecie grudziądzkim (42,2 na 10 tys. ludności). Wskaźnik starzenia się ludności mierzony liczbą ludności najstarszej (65 lat i więcej) przypadającej na 100 osób grupy najmłodszej (0-14 lat) w 2010 r. wynosił 81,1 (w 2009 r. 80,4). Jeżeli tendencja wzrostowa nadal się utrzyma, zgodnie z prognozą demograficzną wskaźnik ten w 2035 r. przekroczy wartość 180. Na koniec 2010 r. w strukturze wiekowej ludności województwa odsetek dzieci i młodzieży w wieku 0-17 lat (ludność w wieku przedprodukcyjnym) wyniósł 19,3%. Ludność w wieku produkcyjnym (mężczyźni 18-64 lata, kobiety 18-59 lat) stanowiła 64,6%, natomiast w wieku poprodukcyjnym tj. mężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety od 60-go roku życia wyniósł w województwie 16,0%. W układzie powiatów województwa kujawsko-pomorskiego najwyższy udział ludności w wieku przedprodukcyjnym wystąpił w powiecie toruńskim 22,6%, najniższy w mieście Bydgoszczy- 16,2%. Ludności w wieku poprodukcyjnym najwięcej było w Toruniu 66,4%, najmniej w powiecie rypińskim 62,6%. Ludność w wieku poprodukcyjnym miała największy udział w mieście Bydgoszczy 19,5%, najmniejszy w ziemskim powiecie toruńskim -12,2%. 5
Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego i w poradniach terapii uzależnień W 2010 r. w województwie kujawsko-pomorskim pod opieką poradni zdrowia psychicznego były 79 674 osoby, o 2,4% mniej niż w 2009 r. i o 0,7% mniej niż w 2008 r. Z powodu zaburzeń psychicznych (łącznie z uzależnieniami leczono 78 843 osoby, w tym leczeni po raz pierwszy 19 577 osób stanowili 24,8% leczonych ogółem. Obserwacje stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psychicznych i rozpoznania niepsychiatryczne dotyczyły 831 osób. Podobnie jak w latach ubiegłych, w 2010 r. najwięcej leczonych było z powodu zaburzeń nerwicowych związanych ze stresem i somatoformicznych 26,9% ogółu leczonych z zaburzeniami psychicznymi bez uzależnień, organiczne zaburzenia psychotyczne stanowiły problemy zdrowotne u 13,2% pacjentów, schizofrenia dotyczyła 10,7% leczonych, z powodu epizodów afektywnych leczyło się 9,6% osób a z powodu depresji nawracających i zaburzeń dwubiegunowych 9,1% osób. Przeciętnie na 10 tys. mieszkańców województwa w 2010 r. z pomocy poradni zdrowia psychicznego skorzystało 385 osób, w tym 372 osoby z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień), (4,0/10 tys. to obserwacje stanu psychicznego). W poradniach terapii uzależnień od alkoholu w 2010 r. leczyło się 10 649 osób, o 8,1% więcej niż rok wcześniej i o 17,2% więcej niż w 2008 r., z tego 8720 osób to pacjenci z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem substancji psychoaktywnych, a 847 osób z innymi zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień). Spośród 8720 osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych związanych z używaniem alkoholu leczonych po raz pierwszy było 3 416 (39,2%). Wskaźniki chorobowości i zachorowalności w tej grupie chorób osiągnęły wartości odpowiednio 42,1 i 16,5 na 10 tys. na 10 tys. mieszkańców regionu (w 2009 r. 42,7 i 16,8 w 2008 r. 38,5 i 14,5). Głównym powodem leczenia się w tej poradni był zespół uzależnienia od alkoholu 8111 osób (o 2,9% mniej niż w 2009 r. ), z których po raz pierwszy do poradni zgłosiło się 3 008 osób (o 5,7% mniej niż w 2009 r.). W poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. leczyły się 1252 osoby, o 17,9% więcej niż rok wcześniej. Leczonych po raz pierwszy było 806 osób (64,4%). Wskaźniki chorobowości i zachorowalności w tej grupie chorób osiągnęły wartości odpowiednio 6,0 i 3.9 na 10 tys. mieszkańców regionu (w 2009 r. 5,1 i 2,5, w 2008 r. 5,1 i 3,2). 6
Tab. 1. Leczeni ogółem w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) w województwie kujawskopomorskim w latach 2007-2010 - resort zdrowia L e c z e n i o g ó ł e m Wyszczególnienie liczby bezwzględne Województwo kujawsko-pomorskie wskaźniki na 10 tys. ludności Polska 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 O g ó ł e m 80 280 80 227 81 669 79 674 388,7 388,2 394,8 385,0 312,9 316,3 316,4 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 1/ 79 350 79 214 80 868 78 843 384,2 383,3 390,9 381,0 307,7 312,2 312,3 Zaburzenia psychiczne bez uzależnień z tego: organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi (F00-F09) 76 753 77 052 78 868 76 923 371,6 372,9 381,2 371,7 298,3 303,3 304,1 15 037 15 332 15 632 15 709 72,8 74,2 75,6 75,9 51,1 50,1 52,3 schizofrenia (F20) 7 268 7 587 7 899 8 201 35,2 36,7 38,2 39,6 33,0 33,8 34,7 zaburzenia schizotypowe i urojeniowe (F21-F29) zaburzenia nastroju /afektywne/ (F30 F39) zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i somatoformiczne (F40-F48) zaburzenia behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikiami fizycznymi (F50- F59) zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (F60 F69) 2 441 2 448 2 238 2 064 11,8 11,8 10,8 10,0 15,1 14,7 13,3 16 291 16 025 17 550 16 866 78,9 77,5 84,8 81,5 65,7 68,6 66,4 20 295 20 013 21 080 20 669 98,3 96,8 101,9 99,9 83,4 85,7 86,9 541 572 504 391 2,6 2,8 2,4 1,9 4,2 4,0 3,9 1 668 1 782 1 856 1 905 8,1 8,6 9,0 9,2 8,0 8,1 8,0 upośledzenie umysłowe (F70 F79) 5 271 5 401 5 244 4 995 25,5 26,1 25,3 24,1 16,2 16,5 16,2 6
pozostałe zaburzenia rozwoju psychicznego (F80 F89) zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym (F90-F98) nieokreślone zaburzenia psychiczne (F99) Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycznetryczne 2 833 2 759 1 591 1 185 13,7 13,4 7,7 5,7 5,8 5,4 5,4 4 490 4 550 4 572 4 323 21,7 22,0 22,1 20,9 12,9 13,7 13,8 618 583 702 615 3,0 2,8 3,4 3,0 2,8 2,8 3,1 2 182 1 730 1 432 1 408 10,6 8,4 6,9 6,8 7,6 6,8 6,3 415 432 568 512 2,0 2,1 2,7 2,5 1,7 2,1 2,0 930 1 013 801 831 4,5 4,9 3,9 4,0 5,2 4,1 4,1 1/ Bez obserwacji stanu psychicznego, rozpoznań nieustalonych i niepsychiatrycznych. Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 7
Tab. 2. Leczeni po raz pierwszy w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) w województwie kujawskopomorskim w latach 2007-2010 - resort zdrowia L e c z e n i p o r a z p i e r w s z y Wyszczególnienie liczby bezwzględne Województwo kujawsko-pomorskie wskaźniki na 10 tys. ludności Polska 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 O g ó ł e m 19 388 18 041 19 601 20 123 93,9 87,3 94,7 97,2 75,5 77,7 81,5 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 1/ 18 752 17 318 19 060 19 577 90,8 83,8 92,1 94,6 72,3 75,1 79,0 Zaburzenia psychiczne bez uzależnień z tego: organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi (F00-F09) 17 997 16 619 18 452 18 916 87,1 80,4 89,2 91,4 69,4 72,1 76,4 3 167 2 949 3 026 2 785 15,3 14,3 14,6 13,5 10,3 10,1 11,5 schizofrenia (F20) 603 694 565 835 2,9 3,4 2,7 4,0 3,5 3,9 4,1 zaburzenia schizotypowe i urojeniowe (F21-F29) zaburzenia nastroju /afektywne/ (F30 F39) zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i somatoformiczne (F40-F48) zaburzenia behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikiami fizycznymi (F50- F59) zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (F60 F69) 399 377 320 326 1,9 1,8 1,5 1,6 2,3 2,4 2,1 3 611 3 306 3 997 4 039 17,5 16,0 19,3 19,5 13,9 14,9 14,7 6 317 5 553 6 733 6 782 30,6 26,9 32,5 32,8 24,6 25,5 28,0 224 176 171 156 1,1 0,9 0,8 0,8 1,5 1,5 1,6 604 557 623 608 2,9 2,7 3,0 2,9 2,5 2,5 2,6 upośledzenie umysłowe (F70 F79) 759 848 772 961 3,7 4,1 3,7 4,6 2,8 2,8 2,9 8
pozostałe zaburzenia rozwoju psychicznego (F80 F89) zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym (F90-F98) nieokreślone zaburzenia psychiczne (F99) Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycznetryczne 596 548 472 396 2,9 2,7 2,3 1,9 1,5 1,8 1,8 1 415 1 371 1 479 1 751 6,9 6,6 7,1 8,5 4,9 5,2 5,6 302 240 294 277 1,5 1,2 1,4 1,3 1,5 1,5 1,6 622 557 429 499 3,0 2,7 2,1 2,4 2,3 2,2 2,0 133 142 179 162 0,6 0,7 0,9 0,8 0,6 0,8 0,6 636 723 541 546 3,1 3,5 2,6 2,6 3,2 2,6 2,5 1/ Bez obserwacji stanu psychicznego, rozpoznań nieustalonych i niepsychiatrycznych. Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 9
Tab. 3. Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Liczby bezwzględne Wyszczególnienie Leczeni ogółem (wiersze: 6, 11, 16) z tego: Leczeni ogółem z tego w wieku lat do 18 19-29 30-64 65 i więcej Leczeni z tego w wieku lat po raz pierwszy do 18 19-29 30-64 65 i więcej 1 78 843 8 918 11 748 45 681 12 496 19 577 3 364 3 666 9 913 2 634 mężczyźni 2 33 050 5 768 5 237 17 769 4 276 8 671 2 002 1 579 4 120 970 kobiety 3 45 793 3 150 6 511 27 912 8 220 10 906 1 362 2 087 5 793 1 664 osoby zamieszkałe w mieście 4 55 992 6 092 8 003 32 743 9 154 14 212 2 352 2 799 7 115 1 946 osoby zamieszkałe na wsi 5 22 851 2 826 3 745 12 938 3 342 5 365 1 012 867 2 798 688 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) z tego: 6 76 923 8 890 11 376 44 360 12 297 18 916 3 348 3 509 9 482 2 577 mężczyźni 7 31 774 5 750 4 983 16 866 4 175 8 197 1 993 1 474 3 792 938 kobiety 8 45 149 3 140 6 393 27 494 8 122 10 719 1 355 2 035 5 690 1 639 osoby zamieszkałe w mieście 9 54 581 6 071 7 751 31 758 9 001 13 713 2 339 2 676 6 795 1 903 osoby zamieszkałe na wsi 10 22 342 2 819 3 625 12 602 3 296 5 203 1 009 833 2 687 674 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem alkoholu z tego: 11 1 408 17 274 974 143 499 9 110 342 38 mężczyźni 12 1 036 12 183 760 81 374 5 69 274 26 kobiety 13 372 5 91 214 62 125 4 41 68 12 osoby zamieszkałe w mieście 14 995 11 172 703 109 367 7 81 251 28 osoby zamieszkałe na wsi 15 413 6 102 271 34 132 2 29 91 10 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych innych niż alkohol z tego: 16 512 11 98 347 56 162 7 47 89 19 mężczyźni 17 240 6 71 143 20 100 4 36 54 6 kobiety 18 272 5 27 204 36 62 3 11 35 13 osoby zamieszkałe w mieście 19 416 10 80 282 44 132 6 42 69 15 osoby zamieszkałe na wsi 20 96 1 18 65 12 30 1 5 20 4 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycznetryczne 21 831 226 128 403 74 546 214 89 210 33 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 10
Tab. 4. Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wskaźniki na 10 tys. ludności ogółem i danej grupy wiekowej Wyszczególnienie Leczeni ogółem (wiersze: 6, 11, 16) z tego: Leczeni ogółem z tego w wieku lat do 18 19-29 30-64 65 i więcej z tego w wieku lat Leczeni po raz pierwszy do 18 19-29 30-64 65 i więcej 1 381,0 206,1 317,2 454,0 479,8 94,6 77,8 99,0 98,5 101,1 mężczyźni 2 331,1 260,4 278,4 362,2 436,0 86,9 90,4 83,9 84,0 98,9 kobiety 3 427,4 149,2 357,3 541,4 506,3 101,8 64,5 114,5 112,4 102,5 osoby zamieszkałe w mieście 4 446,1 257,1 362,9 521,1 541,0 113,2 99,2 126,9 113,2 115,0 osoby zamieszkałe na wsi 5 280,6 144,4 250,0 342,5 366,4 65,9 51,7 57,9 74,1 75,4 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) 6 371,7 205,5 307,2 440,9 472,2 91,4 77,4 94,8 94,2 98,9 z tego: mężczyźni 7 318,3 259,5 264,9 343,8 425,7 82,1 90,0 78,4 77,3 95,6 kobiety 8 421,4 148,7 350,8 533,2 500,3 100,1 64,2 111,7 110,4 101,0 osoby zamieszkałe w 9 434,9 256,2 351,4 505,4 531,9 109,3 98,7 121,3 108,1 112,5 mieście osoby zamieszkałe na wsi 10 274,3 144,1 242,0 333,6 361,3 63,9 51,6 55,6 71,1 73,9 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem alkoholu z tego: 11 6,8 0,4 7,4 9,7 5,5 2,4 0,2 3,0 3,4 1,5 mężczyźni 12 10,4 0,5 9,7 15,5 8,3 3,7 0,2 3,7 5,6 2,7 kobiety 13 3,5 0,2 5,0 4,2 3,8 1,2 0,2 2,2 1,3 0,7 osoby zamieszkałe w 14 7,9 0,5 7,8 11,2 6,4 2,9 0,3 3,7 4,0 1,7 mieście osoby zamieszkałe na wsi 15 5,1 0,3 6,8 7,2 3,7 1,6 0,1 1,9 2,4 1,1 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych innych niż alkohol z tego: 16 2,5 0,3 2,6 3,4 2,2 0,8 0,2 1,3 0,9 0,7 mężczyźni 17 2,4 0,3 3,8 2,9 2,0 1,0 0,2 1,9 1,1 0,6 kobiety 18 2,5 0,2 1,5 4,0 2,2 0,6 0,1 0,6 0,7 0,8 osoby zamieszkałe w mieście 19 3,3 0,4 3,6 4,5 2,6 1,1 0,3 1,9 1,1 0,9 osoby zamieszkałe na wsi 20 1,2 0,1 1,2 1,7 1,3 0,4 0,1 0,3 0,5 0,4 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycznetryczne 21 4,0 5,2 3,5 4,0 2,8 2,6 4,9 2,4 2,1 1,3 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 11
Tab. 5. Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) według wieku i rozpoznania zasadniczego w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Liczby bezwzględne Wyszczególnienie z tego w wieku lat Leczeni 65 ogółem do 18 19-29 30-64 i więcej z tego w wieku lat Leczeni po raz 65 pierwszy do 18 19-29 30-64 i więcej Leczeni ogółem (wiersze: 2, 20, 24) 1 78 843 8 918 11 748 45 681 12 496 19 577 3 364 3 666 9 913 2 634 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) 2 76 923 8 890 11 376 44 360 12 297 18 916 3 348 3 509 9 482 2 577 z tego: organiczne zaburzenia niepsychotyczne 3 5 520 74 437 2 451 2 558 1 044 18 95 417 514 (F00, F01, F02, F04, F07, F08, F09) organiczne zaburzenia psychotyczne (F03, F05, F06) 4 10 189 98 538 6 040 3 513 1 741 25 100 817 799 schizofrenia (F20) 5 8 201 352 1 635 5 310 904 835 52 237 449 97 inne zaburzenia psychotyczne i urojeniowe, bez afektywnych i schizofrenii (F21-6 2 064 257 397 1 111 299 326 36 71 173 46 F29) epizody afektywne (F30 i F32) 7 7 387 235 814 5 154 1 184 2 290 110 360 1 509 311 depresje nawracające i zaburzenia dwubiegunowe 8 6 969 54 687 5 046 1 182 1 008 13 180 663 152 (F31 i F33) inne zaburzenia nastroju (afektywne) (F34-F39) 9 2 510 48 354 1 851 257 741 17 139 499 86 zaburzenia nerwicowe związane ze stresem 10 20 669 887 3 625 14 135 2 022 6 782 445 1 575 4 276 486 i somatoformiczne (F40-F48) zespoły behawioralne związane z zaburzeniami odżywiania (F50) 11 242 78 100 62 2 92 41 42 8 1 inne zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i 12 149 19 28 83 19 64 13 6 38 7 czynnikami fizycznymi (F51-F59) zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych 13 1 905 95 752 909 149 608 42 275 262 29 (F60-F69) w tym: patologiczny hazard (F63) 14 10 1 4 4 1 8 1 4 3 - upośledzenie umysłowe (F70-F79) 15 4 995 1 437 1 561 1 847 150 961 390 312 235 24 całościowe zaburzenia rozwojowe (F84) 16 662 538 79 38 7 173 138 12 20 3 pozostałe zaburzenia rozwoju psychicznego 17 523 479 30 12 2 223 211 9 3 - (F80-F83, F88, F89) zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku 18 4 323 4 119 168 31 5 1 751 1 708 31 10 2 młodzieńczym (F90-F98) nieokreślone zaburzenia psychiczne (F99) 19 615 120 171 280 44 277 89 65 103 20 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem alkoholu z tego: 20 1 408 17 274 974 143 499 9 110 342 38 12
zaburzenia niepsychotyczne spowodowane używaniem alkoholu (F10.0, F10.2, F10.3, F10.7, F10.8, 21 1 221 9 233 854 125 442 7 93 309 33 F10.9) używanie szkodliwe (F10.1) 22 157 8 35 96 18 46 2 15 24 5 zaburzenia psychotyczne spowodowane używaniem alkoholu 23 30-6 24-11 - 2 9 - (F10.4, F10.5, F10.6) Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych 24 512 11 98 347 56 162 7 47 89 19 innych niż alkohol z tego: zaburzenia niepsychotyczne spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11.0-F19.0, F11.1-F19.1, F11.2-F19.2, F11.3-25 449 11 79 305 54 152 7 43 84 18 F19.3, F11.7-F19.7, F11.8-F19.8, F11.9- F19.9) zaburzenia psychotyczne spowodowane używanie substancji psychoaktywnych 26 23-7 15 1 6-3 3 - (F11.4-F19.4, F11.5-F19.5, F11.6- F19.6) używanie tytoniu (F17) 27 40-12 27 1 4-1 2 1 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycznetryczne 28 831 226 128 403 74 546 214 89 210 33 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego Tab. 6. Leczeni w poradniach zdrowia psychicznego (łącznie z poradniami dla dzieci i młodzieży) według wieku i rozpoznania zasadniczego w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wskaźniki na 10 tys. ludności ogółem i danej grupy wiekowej Wyszczególnienie Leczeni ogółem do 18 z tego w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej Leczeni po raz pierwszy do 18 z tego w wieku lat 65 19-29 30-64 i więcej Leczeni ogółem (wiersze: 2, 20, 24) 1 381,0 206,1 317,2 454,0 479,8 94,6 77,8 99,0 98,5 101,1 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) 2 371,7 205,5 307,2 440,9 472,2 91,4 77,4 94,8 94,2 98,9 z tego: organiczne zaburzenia niepsychotyczne 3 26,7 1,7 11,8 24,4 98,2 5,0 0,4 2,6 4,1 19,7 (F00, F01, F02, F04, F07, F08, F09) organiczne zaburzenia psychotyczne (F03, F05, F06) 4 49,2 2,3 14,5 60,0 134,9 8,4 0,6 2,7 8,1 30,7 schizofrenia (F20) 5 39,6 8,1 44,1 52,8 34,7 4,0 1,2 6,4 4,5 3,7 inne zaburzenia psychotyczne i urojeniowe, bez afektywnych i schizofrenii (F21-6 10,0 5,9 10,7 11,0 11,5 1,6 0,8 1,9 1,7 1,8 F29) epizody afektywne (F30 i F32) 7 35,7 5,4 22,0 51,2 45,5 11,1 2,5 9,7 15,0 11,9 depresje nawracające i zaburzenia dwubiegunowe 8 33,7 1,2 18,6 50,2 45,4 4,9 0,3 4,9 6,6 5,8 (F31 i F33) inne zaburzenia nastroju (afektywne) (F34-F39) 9 12,1 1,1 9,6 18,4 9,9 3,6 0,4 3,8 5,0 3,3 13
zaburzenia nerwicowe związane ze stresem 10 99,9 20,5 97,9 140,5 77,6 32,8 10,3 42,5 42,5 18,7 i somatoformiczne (F40-F48) zespoły behawioralne związane z zaburzeniami odżywiania (F50) 11 1,2 1,8 2,7 0,6 0,1 0,4 0,9 1,1 0,1 0,04 inne zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i 12 0,7 0,4 0,8 0,8 0,7 0,3 0,3 0,2 0,4 0,3 czynnikami fizycznymi (F51-F59) zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych 13 9,2 2,2 20,3 9,0 5,7 2,9 1,0 7,4 2,6 1,1 (F60-F69) w tym: patologiczny hazard (F63) 14 0,05 0,02 0,1 0,04 0,04 0,04 0,02 0,1 0,03 - upośledzenie umysłowe (F70-F79) 15 24,1 33,2 42,2 18,4 5,8 4,6 9,0 8,4 2,3 0,9 całościowe zaburzenia rozwojowe (F84) 16 3,2 12,4 2,1 0,4 0,3 0,8 3,2 0,3 0,2 0,1 pozostałe zaburzenia rozwoju psychicznego 17 2,5 11,1 0,8 0,1 0,1 1,1 4,9 0,2 0,03 - (F80-F83, F88, F89) zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku 18 20,9 95,2 4,5 0,3 0,2 8,5 39,5 0,8 0,1 0,1 młodzieńczym (F90-F98) nieokreślone zaburzenia psychiczne (F99) 19 3,0 2,8 4,6 2,8 1,7 1,3 2,1 1,8 1,0 0,8 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem alkoholu 20 6,8 0,4 7,4 9,7 5,5 2,4 0,2 3,0 3,4 1,5 z tego: zaburzenia niepsychotyczne spowodowane używaniem alkoholu (F10.0, F10.2, F10.3, F10.7, F10.8, 21 5,9 0,2 6,3 8,5 4,8 2,1 0,2 2,5 3,1 1,3 F10.9) używanie szkodliwe (F10.1) 22 0,8 0,2 0,9 1,0 0,7 0,2 0,05 0,4 0,2 0,2 zaburzenia psychotyczne spowodowane używaniem alkoholu 23 0,1-0,2 0,2-0,1-0,1 0,1 - (F10.4, F10.5, F10.6) Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych 24 2,5 0,3 2,6 3,4 2,2 0,8 0,2 1,3 0,9 0,7 innych niż alkohol z tego: zaburzenia niepsychotyczne spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11.0-F19.0, F11.1-F19.1, F11.2-F19.2, F11.3-25 2,2 0,3 2,1 3,0 2,1 0,7 0,2 1,2 0,8 0,7 F19.3, F11.7-F19.7, F11.8-F19.8, F11.9- F19.9) zaburzenia psychotyczne spowodowane używanie substancji psychoaktywnych 26 0,1-0,2 0,1 0,04 0,03-0,1 0,03 - (F11.4-F19.4, F11.5-F19.5, F11.6- F19.6) używanie tytoniu (F17) 27 0,2-0,3 0,3 0,04 0,02-0,03 0,02 0,04 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i 28 4,0 5,2 3,5 4,0 2,8 2,6 4,9 2,4 2,1 1,3 niepsychiatrycznetryczne Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 14
Tab. 7. Leczeni ogółem w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w województwie kujawskopomorskim w latach 2007-2010 - resort zdrowia L e c z e n i o g ó ł e m Wyszczególnienie Województwo kujawsko-pomorskie Polska liczby bezwzględne wskaźniki na 10 tys. ludności 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 O g ó ł e m 1/ 7 688 9 083 9 851 10 649 37,2 44,0 47,6 51,5 41,7 43,7 46,1 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 2/ 7 688 8 810 9 636 10 153 37,2 42,6 46,6 49,1 41,6 43,6 45,9 Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) z tego: ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F10.0, F10.1) zespół uzależnienia (F10.2- F10.3) zaburzenia psychotyczne (F10.4, F10.5, F10.6) inne zaburzenia (F10.7, F10.8, F10.9) Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) Zaburzenia psychiczne (bez uzależnień) Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne 7 586 7 956 8 835 8 720 36,7 38,5 42,7 42,1 39,2 39,6 42,2 243 254 461 546 1,2 1,2 2,2 2,6 2,8 3,3 2,7 7 302 7 698 8 368 8 136 35,4 37,3 40,4 39,3 35,8 35,6 38,8 39 4 3 35 0,2 0,02 0,01 0,2 0,3 0,4 0,3 2-3 3 0,01-0,01 0,01 0,3 0,3 0,3 91 122 136 586 0,4 0,6 0,7 2,8 1,3 1,9 1,6 11 732 665 847 0,1 3,5 3,2 4,1 1,1 2,0 2,1-273 215 496-1,3 1,0 2,4 0,1 0,2 0,2 Współuzależnienia 1 224 1 177 1 148 1 007 5,9 5,7 5,5 4,9 10,1 9,8 10,1 1/ Bez współuzależnień. 2/ Bez obserwacji stanu psychicznego, rozpoznań nieustalonych i niepsychiatrycznych oraz bez współuzależnień. Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 15
Tab. 8. Leczeni po raz pierwszy w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2007-2010 - resort zdrowia L e c z e n i p o r a z p i e r w s z y Wyszczególnienie Województwo kujawsko-pomorskie Polska liczby bezwzględne wskaźniki na 10 tys. ludności 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 O g ó ł e m 1/ 3 249 3 429 3 745 4 125 15,7 16,6 18,1 19,9 17,3 19,0 20,8 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 2/ 3 249 3 289 3 681 3 944 15,7 15,9 17,8 19,1 17,3 18,9 20,7 Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) z tego: ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F10.0, F10.1) zespół uzależnienia (F10.2- F10.3) zaburzenia psychotyczne (F10.4, F10.5, F10.6) inne zaburzenia (F10.7, F10.8, F10.9) Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) Zaburzenia psychiczne (bez uzależnień) Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne 3 200 2 992 3 471 3 416 15,5 14,5 16,8 16,5 16,3 17,2 18,9 169 187 279 385 0,8 0,9 1,3 1,9 1,3 1,6 1,4 3 029 2 804 3 191 3 022 14,7 13,6 15,4 14,6 14,8 15,4 17,4 1 1-8 0,005 0,005-0,04 0,1 0,1 0,1 1-1 1 0,005-0,005 0,005 0,1 0,1 0,1 46 44 36 297 0,2 0,2 0,2 1,4 0,6 0,8 0,7 3 253 174 231 0,01 1,2 0,8 1,1 0,5 1,0 1,1-140 64 181-0,7 0,3 0,9 0,001 0,1 0,1 Współuzależnienia 597 580 580 454 2,9 2,8 2,8 2,2 5,2 5,2 5,5 1/ Bez współuzależnień. 2/ Bez obserwacji stanu psychicznego, rozpoznań nieustalonych i niepsychiatrycznych oraz bez współuzależnień. Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 16
Tab. 9. Leczeni w poradniach terapii uzależnień od alkoholu według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Liczby bezwzględne Wyszczególnienie Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej zobowiązani do leczenia w tym: leczeni przymusowo Leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej Leczeni ogółem (wiersze: 6, 11, 16) 1 10 153 48 1 709 8 098 298 1 404 x 3 944 29 743 3 060 112 z tego: mężczyźni 2 7 542 36 1 260 6 035 211 1 030 x 2 954 21 549 2 308 76 kobiety 3 2 611 12 449 2 063 87 374 x 990 8 194 752 36 osoby zamieszkałe w mieście 4 8 100 45 1 333 6 500 222 933 x 3 034 27 593 2 326 88 osoby zamieszkałe na wsi 5 2 053 3 376 1 598 76 471 x 910 2 150 734 24 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem 6 8 720 29 1 139 7 276 276 1 402 x 3 416 19 534 2 760 103 alkoholu z tego: mężczyźni 7 6 953 24 915 5 807 207 1 030 x 2 691 15 388 2 215 73 kobiety 8 1 767 5 224 1 469 69 372 x 725 4 146 545 30 osoby zamieszkałe w mieście 9 6 751 26 801 5 723 201 931 x 2 515 17 389 2 030 79 osoby zamieszkałe na wsi 10 1 969 3 338 1 553 75 471 x 901 2 145 730 24 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem 11 586 17 338 227 4 2 3 297 9 156 130 2 środków psychoaktywnych z tego: mężczyźni 12 432 10 275 145 2 - - 210 5 141 62 2 kobiety 13 154 7 63 82 2 2 3 87 4 15 68 - osoby zamieszkałe w mieście 14 574 17 329 224 4 2 2 296 9 156 129 2 osoby zamieszkałe na wsi 15 12-9 3 - - 1 1 - - 1 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi bez 16 847 2 232 595 18 x x 231 1 53 170 7 uzależnień z tego: mężczyźni 17 157 2 70 83 2 x x 53 1 20 31 1 kobiety 18 690-162 512 16 x x 178-33 139 6 osoby zamieszkałe w mieście 19 775 2 203 553 17 x x 223 1 48 167 7 osoby zamieszkałe na wsi 20 72-29 42 1 x x 8-5 3 - Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatrycz. 21 496 2 127 358 9 x x 181-36 144 1 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 17
Tab. 10. Leczeni w poradniach terapii uzależnień od alkoholu według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wskaźniki na 10 tys. ludności ogółem i danej grupy wiekowej Wyszczególnienie Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 65 i więcej zobowiązani do leczenia w tym: leczeni przymusowo Leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat Leczeni ogółem (wiersze: 6, 11, 16) 1 49,1 1,1 46,1 80,5 11,4 6,8 x 19,1 0,7 20,1 30,4 4,3 z tego: mężczyźni 2 75,6 1,6 67,0 123,0 21,5 10,3 x 29,6 0,9 29,2 47,1 7,7 kobiety 3 24,4 0,6 24,6 40,0 5,4 3,5 x 9,2 0,4 10,6 14,6 2,2 osoby zamieszkałe w mieście 4 64,5 1,9 60,4 103,4 13,1 7,4 x 24,2 1,1 26,9 37,0 5,2 osoby zamieszkałe na wsi 5 25,2 0,2 25,1 42,3 8,3 5,8 x 11,2 0,1 10,0 19,4 2,6 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem 6 42,1 0,7 30,8 72,3 10,6 6,8 x 16,5 0,4 14,4 27,4 4,0 alkoholu z tego: mężczyźni 7 69,7 1,1 48,6 118,4 21,1 10,3 x 27,0 0,7 20,6 45,2 7,4 kobiety 8 16,5 0,2 12,3 28,5 4,2 3,5 x 6,8 0,2 8,0 10,6 1,8 osoby zamieszkałe w mieście 9 53,8 1,1 36,3 91,1 11,9 7,4 x 20,0 0,7 17,6 32,3 4,7 osoby zamieszkałe na wsi 10 24,2 0,2 22,6 41,1 8,2 5,8 x 11,1 0,1 9,7 19,3 2,6 Leczeni z zaburzeniami spowodowanymi używaniem 11 2,8 0,4 9,1 2,3 0,2 0,01 0,01 1,4 0,2 4,2 1,3 0,1 środków psychoaktywnych z tego: mężczyźni 12 4,3 0,5 14,6 3,0 0,2 - - 2,1 0,2 7,5 1,3 0,2 kobiety 13 1,4 0,3 3,5 1,6 0,1 0,02 0,01 0,8 0,2 0,8 1,3 - osoby zamieszkałe w mieście 14 4,6 0,7 14,9 3,6 0,2 0,02 0,01 2,4 0,4 7,1 2,1 0,1 osoby zamieszkałe na wsi 15 0,1-0,6 0,1 - - 0,00 0,01 - - 0,03 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi bez 16 4,1 0,05 6,3 5,9 0,7 x x 1,1 0,02 1,4 1,7 0,3 uzależnień z tego: mężczyźni 17 1,6 0,1 3,7 1,7 0,2 x x 0,5 0,05 1,1 0,6 0,1 kobiety 18 6,4-8,9 9,9 1,0 x x 1,7-1,8 2,7 0,4 osoby zamieszkałe w mieście 19 6,2 0,1 9,2 8,8 1,0 x x 1,8 0,04 2,2 2,7 0,4 osoby zamieszkałe na wsi 20 0,9-1,9 1,1 0,1 x x 0,1-0,3 0,1 - Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne 19-29 30-64 65 i więc ej 21 2,4 0,05 3,4 3,6 0,3 x x 0,9-1,0 1,4 0,04 18
Tab. 11. Leczeni w poradniach terapii uzależnień od alkoholu według wieku i rozpoznania zasadniczego w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wyszczególnienie Leczeni ogółem (wiersze: 2, 13, 20) z tego: Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej zobowiązani do leczenia w tym: Leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej Na 10 tys. ludności leczeni ogółem leczeni po raz pierwszy 1 10 153 48 1 709 8 098 298 1 404 3 944 29 743 3 060 112 49,1 19,1 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi 2 8 720 29 1 139 7 276 276 1 402 3 416 19 534 2 760 103 42,1 16,5 używaniem alkoholu (F10) z tego: ostre zatrucie (F10.0) 3 120-7 109 4 7 103-6 94 3 0,6 0,5 używanie szkodliwe (F10.1) 4 426 4 88 325 9 112 282 3 69 205 5 2,1 1,4 zespół uzależnienia (F10.2) 5 8 111 25 1 030 6 793 263 1 281 3 008 16 451 2 446 95 39,2 14,5 zespół abstynencyjny bez majaczenia 6 25-6 19-2 14-5 9-0,1 0,07 (F10.3) zespół abstynencyjny z majaczeniem 7 21-8 13 - - 4-3 1-0,1 0,02 (F10.4) zaburzurzenia psychotyczne bez majaczenia 8 11 - - 11 - - 4 - - 4-0,1 0,02 (F10.5) zespół amnestyczny (F10.6) 9 3 - - 3 - - - - - - - 0,01 - inne zaburzenia psychiczne (F10.7, 10 3 - - 3 - - 1 - - 1-0,01 0,00 F10.8, F10.9) Współistniejące uzależnienia od środków psychoakt. 11 106 5 27 72 2 10 37 5 11 19 2 0,5 0,2 (F11-F19) Współuzależnienia 12 1 007 11 184 775 37 1 454 7 92 339 16 4,9 2,2 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) w tym: inne substancje pobudzające, w tym kofeina: - ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F15.0, F15.1) 13 586 17 338 227 4 2 297 9 156 130 2 2,8 1,4 14 2 1-1 - - 2 1-1 - 0,01 0,01 19
- zespół uzależnienia 15 175 4 59 112 - - 106 1 37 68-0,8 0,5 i zespół abstynencyjny (F15.2, F15.3) kilka substancji lub inne substancje psychoaktywne: - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 16 14-5 8 1-14 - 5 8 1 0,1 0,1 (F19.0, F19.1) - zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 17 311 8 217 86-2 134 5 88 41-1,5 0,6 (F19.2, F19.3) Współistniejące uzależnienia 18 - - - - - - - - - - - - - od alkoholu (F10) Współuzależnienia 19 16 - - 16 - - 16 - - 16-0,1 0,1 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi bez uzależnień w tym: zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i somatoformiczne (F40 -F48) Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne 20 847 2 232 595 18 x 231 1 53 170 7 4,1 1,1 21 731 2 185 529 15 x 189 1 37 146 5 3,5 0,9 22 496 2 127 358 9 x 181-36 144 1 2,4 0,9 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 20
Tab. 12. Leczeni ogółem i po raz pierwszy w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2007-2010 - resort zdrowia Wyszczególnienie Województwo kujawsko-pomorskie liczby bezwzględne Polska wskaźniki na 10 tys. ludności 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 L e c z e n i o g ó ł e m O g ó ł e m 1/ 1 060 1 064 1 062 1 252 5,1 5,1 5,1 6,0 8,0 6,4 5,7 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 2/ 1 060 1 064 1 055 1 244 5,1 5,1 5,1 6,0 7,8 6,4 5,7 Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) z tego: 1 054 1 038 981 1 154 5,1 5,0 4,7 5,6 6,5 5,8 5,0 ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F11.0-F19.0, F11.1-F19.1) 3/ 127 136 89 182 0,6 0,7 0,4 0,9 1,5 1,4 1,4 zespół uzależnienia (F11.2-F19.2, F11.3- F19.3) 3/ 924 894 872 951 4,5 4,3 4,2 4,6 4,4 4,0 3,1 zaburzenia psychotyczne (F12.4 F19.4, F12.5-F19.5, F12.6-F19.6) 3/ 3 8 13 7 0,01 0,04 0,06 0,03 0,1 0,1 0,01 inne zaburzenia (F11.7-F19.7, F11.8-F19.8, F11.9-F19.9) 3/ - - 1 4 - - 0,00 0,02 0,2 0,04 0,05 używanie tytoniu (F17) - - 6 10 - - 0,03 0,05 0,4 0,2 0,4 Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) 6 26 25 36 0,03 0,1 0,1 0,2 0,7 0,3 0,1 Zaburzenia psychiczne (bez uzależnień) - - 49 54 - - 0,2 0,3 0,6 0,3 0,6 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne - - 7 8 - - 0,03 0,04 0,1 0,02 0,01 Współuzależnienia 1 309 1 498 1 387 1 335 6,3 7,2 6,7 6,5 2,4 2,3 1,7 L e c z e n i p o r a z p i e r w s z y O g ó ł e m 1/ 641 654 526 806 3,1 3,2 2,5 3,9 3,5 2,7 2,4 Ogółem z zaburzeniami psychicznymi 2/ 641 654 521 800 3,1 3,2 2,5 3,9 3,4 2,7 2,4 Zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych (F11-F19) 636 643 488 777 3,1 3,1 2,4 3,8 2,8 2,3 2,1 z tego: ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F11.0-F19.0, F11.1-F19.1) 3/ 94 96 61 150 0,5 0,5 0,3 0,7 0,7 0,7 0,6 zespół uzależnienia (F11.2-F19.2, F11.3- F19.3) 3/ 542 546 423 616 2,6 2,6 2,0 3,0 1,7 1,5 1,3 zaburzenia psychotyczne (F12.4 F19.4, F12.5-F19.5, F12.6-F19.6) 3/ - 1 1 1-0,00 0,00 0,00 0,1 0,03 0,01 inne zaburzenia (F11.7-F19.7, F11.8-F19.8, F11.9-F19.9) 3/ - - - - - - - - 0,1 0,01 0,00 używanie tytoniu (F17) - - 3 10 - - 0,01 0,05 0,2 0,1 0,2 Zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu (F10) 5 11 7 2 0,02 0,1 0,03 0,01 0,3 0,1 0,04 Zaburzenia psychiczne (bez uzależnień) - - 26 21 - - 0,1 0,1 0,3 0,2 0,3 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nieustalone i niepsychiatryczne - - 5 6 - - 0,02 0,03 0,1 0,01 0,01 Współuzależnienia 1 203 1 260 1 065 865 5,8 6,1 5,1 4,2 1,5 1,5 1,2 1/ Bez współuzależnień. 2/ Bez obserwacji stanu psychicznego, rozpoznań nieustalonych i niepsychiatrycznych oraz bez współuzależnień. 3/ Bez F17 (używanie tytoniu). Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 21
Tab. 13. Leczeni w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Liczby bezwzględne w tym: Wyszczególnienie Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej zobowiązani do leczenia leczeni przymusowo Leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem (wiersze: 6, 11, 16) 1 1 244 629 399 211 5 51 x 800 447 283 68 2 z tego: mężczyźni 2 1 022 533 355 132 2 47 x 666 369 244 53 - kobiety 3 222 96 44 79 3 4 x 134 78 39 15 2 osoby zamieszkałe w 4 1 088 572 342 169 5 37 x 721 413 248 58 2 mieście osoby zamieszkałe na wsi 5 156 57 57 42-14 x 79 34 35 10 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych (F11-F16, F18, F19) z tego: 6 1 154 614 381 157 2 45 8 777 443 274 59 1 mężczyźni 7 969 528 344 96 1 42 8 657 367 241 49 - kobiety 8 185 86 37 61 1 3-120 76 33 10 1 osoby zamieszkałe w 9 1 036 562 327 145 2 32 7 707 412 240 54 1 mieście osoby zamieszkałe na wsi 10 118 52 54 12-13 1 70 31 34 5 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem alkoholu (F10) z tego: 11 36-1 34 1 6 x 2 - - 2 - mężczyźni 12 32-1 30 1 5 x 2 - - 2 - kobiety 13 4 - - 4-1 x - - - - - osoby zamieszkałe w 14 14 - - 13 1 5 x - - - - - mieście osoby zamieszkałe na wsi 15 22-1 21-1 x 2 - - 2 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi bez uzależnień z tego: 16 54 15 17 20 2 x x 21 4 9 7 1 mężczyźni 17 21 5 10 6 - x x 7 2 3 2 - kobiety 18 33 10 7 14 2 x x 14 2 6 5 1 osoby zamieszkałe w 19 38 10 15 11 2 x x 14 1 8 4 1 mieście osoby zamieszkałe na wsi 20 16 5 2 9 - x x 7 3 1 3 - Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psychicznych i rozpoznania niepsychiatryczne 21 8 3 1 3 1 x x 6 3 1 2 - Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 22
Tab. 14 Leczeni w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych według wieku, płci i miejsca zamieszkania w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wskaźniki na 10 tys. ludności ogółem i danej grupy wiekowej w tym: Wyszczególnienie Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej zobowiązani do leczenia leczeni przymusowo Leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat 19-29 30-64 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem 1 6,0 14,5 10,8 2,1 0,2 0,2 x 3,9 10,3 7,6 0,7 0,1 (wiersze: 6, 11, 16) z tego: mężczyźni 2 10,2 24,1 18,9 2,7 0,2 0,5 x 6,7 16,7 13,0 1,1 - kobiety 3 2,1 4,5 2,4 1,5 0,2 0,0 x 1,3 3,7 2,1 0,3 0,1 osoby zamieszkałe w mieście 4 8,7 24,1 15,5 2,7 0,3 0,3 x 5,7 17,4 11,2 0,9 0,1 osoby zamieszk. na wsi 5 1,9 2,9 3,8 1,1-0,2 x 1,0 1,7 2,3 0,3 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem środków 6 5,6 14,2 10,3 1,6 0,1 0,2 0,04 3,8 10,2 7,4 0,6 0,04 psychoaktywnych (F11-F16, F18, F19) z tego: mężczyźni 7 9,7 23,8 18,3 2,0 0,1 0,4 0,1 6,6 16,6 12,8 1,0 - kobiety 8 1,7 4,1 2,0 1,2 0,1 0,03-1,1 3,6 1,8 0,2 0,1 osoby zamieszkałe w 9 8,3 23,7 14,8 2,3 0,1 0,3 0,1 5,6 17,4 10,9 0,9 0,1 mieście osoby zamiesz. na wsi 10 1,4 2,7 3,6 0,3-0,2 0,01 0,9 1,6 2,3 0,1 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem alkoholu (F10) z tego: 65 i więcej 11 0,2-0,03 0,3 0,04 0,03 x 0,01 - - 0,02 - mężczyźni 12 0,3-0,1 0,6 0,1 0,1 x 0,02 - - 0,04 - kobiety 13 0,04 - - 0,1-0,01 x - - - - - osoby zamieszkałe w 14 0,1 - - 0,2 0,1 0,04 x - - - - - mieście osoby zamieszk. na wsi 15 0,3-0,1 0,6-0,01 x 0,02 - - 0,1 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi bez uzależnień z tego: 16 0,3 0,3 0,5 0,2 0,1 x x 0,1 0,1 0,2 0,1 0,04 mężczyźni 17 0,2 0,2 0,5 0,1 - x x 0,1 0,1 0,2 0,04 - kobiety 18 0,3 0,5 0,4 0,3 0,1 x x 0,1 0,1 0,3 0,1 0,1 osoby zamieszkałe w 19 0,3 0,4 0,7 0,2 0,1 x x 0,1 0,04 0,4 0,1 0,1 mieście osoby zamieszk. na wsi 20 0,2 0,3 0,1 0,2 - x x 0,1 0,2 0,1 0,1 - Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psychicznych i rozpoznania niepsychiatryczne Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 21 0,04 0,1 0,03 0,03 0,04 x x 0,03 0,1 0,03 0,02-23
Tab. 15. Leczeni w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych według wieku i rozpoznania zasadniczego w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wyszczególnienie Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem (wiersze: 2, 37,39) z tego: Używanie substancji psychoaktywnych (F11-F19) (wiersze: 3-34) z tego: opiaty (F11) kanabinole (F12) leki uspokajające i nasenne (F13) kokaina (F14) inne subst. pobudzaj. w tym kofeina (F15) substancje halucynogenne (F16) lotne rozpuszczalniki (F18) ostre zatrucie i używanie szkodliwe zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny Leczeni ogółem do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej w tym: leczeni po raz pierwszy do 18 w wieku lat 19-29 30-64 65 i więcej Na 10 tys.ludn. leczeni ogółem leczeni po raz pierwszy 1 1244 629 399 211 5 800 447 283 68 2 6,0 3,9 2 1154 614 381 157 2 777 443 274 59 1 5,6 3,8 3 1 1 - - - 1 1 - - - 0,00 0,00 4 25-7 18-2 - 1 1-0,1 0,01 inne 5 1 - - 1 - - - - - - 0,00 - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 6 96 66 28 2-75 54 19 2-0,5 0,4 zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 7 501 352 142 7-387 267 114 6-2,4 1,9 zaburzenia psychotyczne 8 7-3 4-1 - 1 - - 0,03 0,00 inne 9 - - - - - - - - - - - - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 10 - - - - - - - - - - - - zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 11 21 1 3 15 2 11 1 1 8 1 0,1 0,1 zaburzenia psychotyczne 12 - - - - - - - - - - - - inne 13 - - - - - - - - - - - - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 14 - - - - - - - - - - - - zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 15 13-9 4-9 - 6 3-0,1 0,04 zaburzenia psychotyczne 16 - - - - - - - - - - - - inne 17 - - - - - - - - - - - - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 18 14 11 2 1-13 10 2 1-0,1 0,1 zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 19 234 82 114 38-146 36 87 23-1,1 0,7 zaburzenia psychotyczne 20 - - - - - - - - - - - - inne 21 - - - - - - - - - - - - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 22 20 19-1 - 19 19 - - - 0,1 0,1 zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 23 25 13 12 - - 10 7 3 - - 0,1 0,05 zaburzenia psychotyczne 24 - - - - - - - - - - - - inne 25 - - - - - - - - - - - - ostre zatrucie i używanie szkodliwe 26 3-1 2 - - - - - - 0,01 - zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 27 - - - - - - - - - - - - zaburzenia psychotyczne 28 - - - - - - - - - - - - inne 29 - - - - - - - - - - - - kilka subs. lub inne ostre zatrucie i używanie 30 48 36 10 2-42 34 8 - - 0,2 0,2 24
subs. psychoakt. (F19) szkodliwe zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny 31 132 26 49 57-51 7 32 12-0,6 0,2 zaburzenia psychotyczne 32 - - - - - - - - - - - - inne 33 3-1 2 - - - - - - 0,01 - Używanie tytoniu (F17) 34 10 7-3 - 10 7-3 - 0,05 0,05 Współistniejące uzależnienia od alkoholu 35 78 10 48 20-55 5 38 12-0,4 0,3 Współuzależnienia 36 1335 1 36 1257 41 865-25 810 30 6,5 4,2 Używanie alkoholu (F10) w tym: 37 36-1 34 1 2 - - 2-0,2 0,01 używanie szkodliwe (F10.1) 10-1 9-2 - - 2-0,05 0,01 zespół uzależnienia (F10.2) 38 24 - - 23 1 - - - - - 0,1 - Zaburzenia psychiczne bez uzależnień 39 54 15 17 20 2 21 4 9 7 1 0,3 0,1 Obserwacja stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psychicznych i rozpoznania niepsychiatryczne 40 8 3 1 3 1 6 3 1 2-0,04 0,03 Źródło: sprawozdanie MZ-15. 25
Tab. 16. Zestawienie zbiorcze leczonych w poradniach zdrowia psychicznego, w poradniach terapii uzależnień od alkoholu i w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych według wieku w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Liczby bezwzględne Wyszczególnienie Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem (wiersze: 5, 9, 13) z tego: w poradniach zdrowia psychicznego w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) z tego: w poradniach zdrowia psychicznego w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodow. używaniem alkoholu z tego: w poradniach zdrowia psychicznego w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodow. używaniem środków psychoaktywnych innych niż alkohol z tego: w poradniach zdrowia psychicznego w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Obserwacje stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psych. i rozpoznania niepsychiatryczne z tego: w poradniach zdrowia psychicznego w poradniach terapii uzależnień od alkoholu w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych w wieku lat Leczeni ogółem do 18 19-29 30-64 Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 65 i więcej Leczeni w wieku lat po raz pierwszy do 18 19-29 30-64 1 90 240 9 595 13 856 53 990 12 799 24 321 3 840 4 692 13 041 65 i więcej 2 748 2 78 843 8 918 11 748 45 681 12 496 19 577 3 364 3 666 9 913 2 634 3 10 153 48 1 709 8 098 298 3 944 29 743 3 060 112 4 1 244 629 399 211 5 800 447 283 68 2 5 77 824 8 907 11 625 44 975 12 317 19 168 3 353 3 571 9 659 2 585 6 76 923 8 890 11 376 44 360 12 297 18 916 3 348 3 509 9 482 2 577 7 847 2 232 595 18 231 1 53 170 7 8 54 15 17 20 2 21 4 9 7 1 9 10 164 46 1 414 8 284 420 3 917 28 644 3 104 141 10 1 408 17 274 974 143 499 9 110 342 38 11 8 720 29 1 139 7 276 276 3 416 19 534 2 760 103 12 36-1 34 1 2 - - 2-13 2 252 642 817 731 62 1 236 459 477 278 22 14 512 11 98 347 56 162 7 47 89 19 15 586 17 338 227 4 297 9 156 130 2 16 1 154 614 381 157 2 777 443 274 59 1 17 1 335 231 256 764 84 733 217 126 356 34 18 831 226 128 403 74 546 214 89 210 33 19 496 2 127 358 9 181-36 144 1 20 8 3 1 3 1 6 3 1 2-26
Tab. 17. Zestawienie zbiorcze leczonych w poradniach zdrowia psychicznego, w poradniach terapii uzależnień od alkoholu i w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych według wieku w województwie kujawsko-pomorskim w 2010 r. - resort zdrowia Wskaźniki na 10 tys. ludności ogółem i danej grupy wiekowej Wyszczególnienie w wieku lat Leczeni ogółem do 18 19-29 30-64 65 i więcej w wieku lat Leczeni po raz pierwszy do 18 19-29 30-64 65 i więcej Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem (wiersze: 5, 9, 13) 1 436,0 221,8 374,1 536,6 491,4 117,5 88,8 126,7 129,6 105,5 z tego: w poradniach zdrowia psychicznego 2 381,0 206,1 317,2 454,0 479,8 94,6 77,8 99,0 98,5 101,1 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 3 49,1 1,1 46,1 80,5 11,4 19,1 0,7 20,1 30,4 4,3 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 4 6,0 14,5 10,8 2,1 0,2 3,9 10,3 7,6 0,7 0,1 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) 5 376,0 205,9 313,9 447,0 472,9 92,6 77,5 96,4 96,0 99,3 z tego: w poradniach zdrowia psychicznego 6 371,7 205,5 307,2 440,9 472,2 91,4 77,4 94,8 94,2 98,9 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 7 4,1 0,05 6,3 5,9 0,7 1,1 0,02 1,4 1,7 0,3 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 8 0,3 0,3 0,5 0,2 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 0,04 Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodow. używaniem alkoholu 9 49,1 1,1 38,2 82,3 16,1 18,9 0,6 17,4 30,9 5,4 z tego: w poradniach zdrowia psychicznego 10 6,8 0,4 7,4 9,7 5,5 2,4 0,2 3,0 3,4 1,5 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 11 42,1 0,7 30,8 72,3 10,6 16,5 0,4 14,4 27,4 4,0 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 12 0,2-0,03 0,3 0,04 0,01 - - 0,02 - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodow. używaniem środków psychoaktywnych innych niż 13 10,9 14,8 22,1 7,3 2,4 6,0 10,6 12,9 2,8 0,8 alkohol z tego: w poradniach zdrowia psychicznego 14 2,5 0,3 2,6 3,4 2,2 0,8 0,2 1,3 0,9 0,7 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 15 2,8 0,4 9,1 2,3 0,2 1,4 0,2 4,2 1,3 0,1 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 16 5,6 14,2 10,3 1,6 0,1 3,8 10,2 7,4 0,6 0,04 Obserwacje stanu psychicznego, rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psych. i rozpoznania 17 6,5 5,3 6,9 7,6 3,2 3,5 5,0 3,4 3,5 1,3 niepsychiatryczne z tego: w poradniach zdrowia psychicznego 18 4,0 5,2 3,5 4,0 2,8 2,6 4,9 2,4 2,1 1,3 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 19 2,4 0,05 3,4 3,6 0,3 0,9-1,0 1,4 0,04 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 20 0,04 0,1 0,03 0,03 0,04 0,03 0,1 0,03 0,02 - Źródło: Kujawsko-Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 27
Tab. 18. Zestawienie zbiorcze leczonych ogółem w poradniach zdrowia psychicznego, w poradniach terapii uzależnień od alkoholu i w poradniach terapii uzależnienia od środkówpsychoaktywnych według rozpoznań i rejonów województwa kujawsko-pomorskiego w 2010 r. - resort zdrowia L e c z e n i o g ó ł e m Wyszczególnienie Ogółem województwo Rejon bydgoski Rejon toruński Rejon włocławski Leczeni z zaburzeniami psychicznymi ogółem (wiersze: 5, 9, 13) z tego: liczby wsk. liczby wsk. liczby wsk. liczby wsk. 1 90 240 436,0 44 476 438,8 31 038 480,2 14 726 359,5 w poradniach zdrowia psychicznego 2 78 843 381,0 37 762 372,6 28 248 437,0 12 833 313,3 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 3 10 153 49,1 6 008 59,3 2 252 34,8 1 893 46,2 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 4 1 244 6,0 706 7,0 538 8,3 - - Leczeni z zaburzeniami psychicznymi (bez uzależnień) z tego: 5 77 824 376,0 37 627 371,2 27 682 428,2 12 515 305,6 w poradniach zdrowia psychicznego 6 76 923 371,7 36 726 362,3 27 682 428,2 12 515 305,6 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 7 847 4,1 847 8,4 - - - - w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem alkoholu z tego: 8 54 0,3 54 0,5 - - - - 9 10 164 49,1 5 479 54,1 2 598 40,2 2 087 51,0 w poradniach zdrowia psychicznego 10 1 408 6,8 826 8,1 326 5,0 256 6,3 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 11 8 720 42,1 4 646 45,8 2 243 34,7 1 831 44,7 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Leczeni z zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi używaniem środków psychoaktywnych innych niż alkohol z tego: 12 36 0,2 7 0,1 29 0,4 - - 13 2 252 10,9 1 370 13,5 758 11,7 124 3,0 w poradniach zdrowia psychicznego 14 512 2,5 210 2,1 240 3,7 62 1,5 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 15 586 2,8 515 5,1 9 0,1 62 1,5 w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych Obserwacje stanu psychicz., rozpoznania nie ustalone, bez zaburzeń psychicznych i rozpoznania niepsychiatryczne z tego: 16 1 154 5,6 645 6,4 509 7,9 - - 17 1 335 6,5 877 8,7 264 4,1 194 4,7 w poradniach zdrowia psychicznego 18 831 4,0 373 3,7 264 4,1 194 4,7 w poradniach terapii uzależnień od alkoholu 19 496 2,4 496 4,9 - - - - w poradniach terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych 20 8 0,0 8 0,1 - - - - Objaśnienie skrótów: wsk. = wskaźniki na 10 tys. ludności. Źródło: sprawozdanie MZ-15. 28