STACJE ELEKTROENERGETYCZNE

:$/'(0$5'2à *$ STACJE ELEKTROENERGETYCZNE 2),&<1$:<'$:1,&=$32/,7(&+1,.,:52&à$:6.,(- :52&à$:

Recenzenci Barbara Kaszowska 0LURVáDZ3DURO Opracowanie redakcyjne Alicja Kordas Korekta Alina Kaczak :V]HONLHSUDZD]DVWU]H*RQH2SUDFRZDQLHZFDáRFLDQLZHIUDJPHQWDFKQLHPR*HE\ü SRZLHODQHDQLUR]SRZV]HFKQLDQH]DSRPRFXU]G]HHOHNWURQLF]Q\FKPHFKDQLF]Q\FK NRSLXMF\FKQDJU\ZDMF\FKLLQQ\FKEH]SLVHPQHM]JRG\SRVLDGDF]DSUDZDXWRUVNLFK &RS\ULJKWE\2ILF\QD:\GDZQLF]D3ROLWHFKQLNL:URFáDZVNLHM:URFáDZ ISBN 978-83-7493-301-8 2ILF\QD:\GDZQLF]D3ROLWHFKQLNL:URFáDZVNLHM :\EU]H*H:\VSLDVNLHJR:URFáDZ http://www.oficyna.pwr.wroc.pl oficwyd@pwr.wroc.pl 'UXNDUQLD2ILF\Q\:\GDZQLF]HM3ROLWHFKQLNL:URFáDZVNLHM=DPQU

3 63,675(&, Od autora... 7 :LDGRPRFLZVWSQH... 9 1.1. Wprowadzenie... 9 3RMFLDSRGVWDZRZH... 9 1.3. Klasyfikacje podstawowe... 12 1.4. Wymagania podstawowe... 14 2. Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych... 17 2.1. Wprowadzenie... 17 2.2. Szyny zbiorcze... 18 :\áf]qlnl... 18 5R]áF]QLNL... 21 2.5. Styczniki... 21 2GáF]QLNL... 21 2.7. Bezpieczniki... 24 2.8. Uziemniki... 25 2.9. Zwierniki... 26 3U]HNáDGQLNL... 26 3U]HNáDGQLNLSUGRZH... 27 3U]HNáDGQLNLQDSLFLRZH... 27 8U]G]HQLDRFKURQ\SU]HFLZSU]HSLFLRZHM... 28 8U]G]HQLDWHOHIRQLLHQHUJHW\F]QHMQRQHM7(1... 29 'ádzlnl]zduflrzh... 29 8NáDG\SRáF]HVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM... 30 :\PDJDQLDVWDZLDQHXNáDGRPSRáF]HVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK... 30.ODV\ILNDFMHXNáDGyZSRáF]HVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM... 31 7\SRZHUR]ZL]DQLDSyOUR]G]LHOF]\FK... 33 3.3.1. Pola liniowe... 33 3.3.2. Pola transformatorowe... 39 3RODáF]QLNDV]\Q... 41 3.3.4. Pola pomiarowe... 43 3RODSRWU]HEZáDVQ\FK... 44 3.3.6. Pola odgromnikowe (odgromowe)... 44 8NáDG\V]\QRZH... 45 8NáDG\]SRMHG\QF]\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FK... 45 8NáDG\]SRGZyMQ\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FK... 49 8NáDG\]SRWUyMQ\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FK... 53

4 8NáDG\ZLHORZ\áF]QLNRZH... 54 8NáDG\V]\QRZH]V\VWHPDPLSRPRFQLF]\PLV]\Q]ELRUF]\FK... 56 8NáDG\EH]V]\QRZH... 57 8NáDG\EORNRZH... 57 8NáDG\PRVWNRZH... 59 8NáDG\wielobokowe... 62 7\SRZHXNáDG\UR]G]LHOQL... 64 4.1. Wprowadzenie... 64 4.2. Rozdzielnie 110 kv... 64 4.3. Rozdzielnie 20 kv... 72 4.4. Rozdzielnie 220 kv i 400 kv... 79 5R]G]LHOQLHQLVNLHJRQDSLFLD... 81 5R]ZL]DQLDNRQVWUXNF\MQHVWDFMLLUR]G]LHOQL... 83 5.1. Wymagania ogólne... 83 5.2. Rozdzielnie 110 kv... 85 5.2.1. Rozdzielnie napowietrzne... 85 5R]G]LHOQLHZQWU]RZH... 89 5.2.3. Rozdzielnie z V]HFLRIOXRUNLHPVLDUNL... 89 5.3. Rozdzielnice SN... 92 5.4. Prefabrykowane stacje SN... 100 5R]G]LHOQLFHQLVNLHJRQDSLFLD... 112 3RWU]HE\ZáDVQHVWDFML... 123 6.1. Wprowadzenie... 123 8NáDG\]DVLODQLDXU]G]HSRWU]HEZáDVQ\FKSUGXSU]HPLHQQHJR... 124 6SRVRE\]DVLODQLDXU]G]HSRWU]HEZáDVQ\FKSUGXSU]HPLHQQHJR... 127 'REyUWUDQVIRUPDWRUyZSRWU]HEZáDVQ\FK... 130 8NáDG\]DVLODQLDUR]G]LHOQLSRWU]HEZáDVQ\FKSUGXVWDáHJR... 130 6.6. Baterie akumulatorów... 137 :\EUDQHXU]G]HQLDSRWU]HEZáDVQ\FKVWDFML... 140 2ZLHWOHQLHWHUHQXVWDFMLLEXG\QNyZVWDF\MQ\FK... 140 8U]G]HQLDJU]HZF]H... 142 1DSG\áF]QLNyZ... 143 8U]G]HQLDVSU*RQHJRSRZLHWU]D... 143 3U]HJOGSRWU]HEZáDVQ\FKZU]HF]\ZLVW\FKRELHNWDFK... 146 8U]G]HQLDDXWRPDW\NLVWDFML... 149 7.1. Wprowadzenie... 149 7.2. Automatyka stacyjna... 149 7.3. Automatyka zabezpieczeniowa... 151 &\IURZH]LQWHJURZDQHV\VWHP\]DEH]SLHF]HZVWDFMDFK... 152

7.3.2. Zabezpieczenia transformatorów... 157 6DPRF]\QQHSRQRZQH]DáF]DQLH... 158 6DPRF]\QQH]DáF]DQLHUH]HUZ\... 159 3U]\NáDG]DEH]SLHF]HZVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM... 159 8. Obwody sterowania i blokady... 163 8.1. Wprowadzenie... 163 8.2. Rodzaje sterowania w stacjach elektroenergetycznych... 163 3U]\NáDGRZHUR]ZL]DQLDXNáDGyZVWHURZDQLD... 164 3U]\NáDGVWHURZDQLDáF]QLNDPLZVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM... 167 8.5. Blokady... 172 9. Obwody sygnalizacji... 175 9.1. Rodzaje sygnalizacji w stacjach elektroenergetycznych... 175 3U]\NáDGXNáDGXV\JQDOL]DFMLVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM... 178 6\JQDOL]DFMDVWDQXSRáR*HQLDáF]QLNyZ... 178 6\JQDOL]DFMD]DNáyFHL]DG]LDáDQLD]DEH]SLHF]H... 181 6\JQDOL]DFMDSRáR*HQLDSU]HáF]QLNyZ]DF]HSyZ... 181 2EZRG\áF]QRFLLWHOHPHFKDQLNL... 183 5RG]DMHáF]QRFLZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK... 183 7HOHIRQLDHQHUJHW\F]QDQRQD... 184 10.3. Telemechanika... 187 3U]\NáDGV\VWHPXáF]QRFLLWHOHPHFKDQLNLZVWDFMDFK elektroenergetycznych... 190 11. Pomiary w stacjach elektroenergetycznych... 192 11.1. Rodzaje mierników w stacjach elektroenergetycznych... 192 8NáDG\SRPLDURZRUR]OLF]HQLRZHZVWDFMDFK... 194 'RGDWNRZHXNáDG\SRPLDURZHZVWDFMDFK... 196 3U]\NáDGSRPLDUyZZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK... 197 11.4.1. Pomiary w rozdzielni 6 kv... 197 11.4.2. Pomiary w rozdzielni 110 kv... 199 11.4.3. Liczniki impulsowe... 199.RPSXWHURZHV\VWHP\ZVSRPDJDQLDQDG]RURZDQLDLNLHURZDQLDSUDF stacji elektroenergetycznej... 201 12.1.Wprowadzenie... 201 12.2. System SYNDIS... 204 12.2.1. Struktura i zakres zastosowania... 204 2SLVZ\EUDQ\FKIXQNFMLLPR*OLZRFLV\VWHPX... 210 12.3. System WindEx... 220 12.3.1. Struktura i zakres zastosowania... 220 5

6 12.3.2. Funkcje systemu... 223 12.3.3. Opis wybranych funkcji programu... 227 12.4. System PRINS... 234 12.5. System IFIX... 238 12.6. Komputerowy system rozliczeniowo-pomiarowy espim... 239 12.7. Komputerowy system rozliczeniowo-bilansowy ETNA... 240 12.8. Komputerowy system sterowania i nadzoru SICAM SAS... 241,QQHV\VWHP\VWHURZDQLDL]DEH]SLHF]H... 242 7HFKQLNDZ\NRQ\ZDQLDáF]HUXFKRZ\FK... 243 13.1. Wskazówki ogólne... 243 =DVDG\Z\NRQ\ZDQLDSROHFHUXFKRZ\FK... 245 :\NRQ\ZDQLHF]\QQRFLáF]HQLRZ\FK... 246 13.4. Zwroty RERZL]XMFHSRGF]DVZ\GDZDQLDSROHFHUXFKRZ\FK i przyjmowania meldunków o ich wykonaniu... 248 Literatura... 249

OD AUTORA 2GZLHOXODWZVZRMHMG]LDáDOQRFLQDXNRZREDGDZF]HMLG\GDNW\F]QHMQD:\G]LD OH(OHNWU\F]Q\P3ROLWHFKQLNL:URFáDZVNLHM]DMPXMVLSUREOHPDW\NVWDFMLHOHNWUR HQHUJHW\F]Q\FKZ\NáDGDMFPLG]\LQQ\PLSU]HGPLRWÄ6WDFMHHOHNWURHQHUJHW\F]QH 6ZRMHGRZLDGF]HQLHG\GDNW\F]QHZ\NRU]\VWDáHPZRSUDFRZDQHMNVL*FH.VL*NDStacje elektroenergetyczne stanowi kompendium wiedzy z zakresu stacji HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK 6NáDGD VL] WU]\QDVWX UR]G]LDáyZ NWyU\FK W\WXá\ RG]ZLHU FLHGODMSRUXV]DQH]DJDGQLHQLD6ZUyGQLFKPLG]\LQQ\PLXNáDG\SRáF]HVWDFML HOHNWURHQHUJHW\F]QHM W\SRZH XNáDG\ UR]G]LHOQL UR]ZL]DQLD NRQVWUXNF\MQH VWDFML LUR]G]LHOQLSRWU]HE\ZáDVQHVWDFMLRUD]NRPSXWHURZHV\VWHP\ZVSRPDJDQLDQDG]R URZDQLDLNLHURZDQLDSUDFVWDFML2JUDQLF]RQDREMWRüNVL*NLZ\PXVLáDSRPLQLFLH ]DJDGQLHHNRQRPLF]QRSURMHNWRZ\FKLVNXSLHQLHVLQDSRGVWDZDFKLVIHU]HIXQNFMR nowania i eksploatacji stacji elektroenergetycznych. :SRGUF]QLNXSRáR*RQRQDFLVNQDUR]ZL]DQLDSUDNW\F]QHGODWHJR±RSUyF]QLe- ]EGQHMZLHG]\WHRUHW\F]QHM±]DPLHV]F]RQRZLHOH]GMüVFKHPDWyZLWDEHOGRW\F]- F\FKDNWXDOQ\FKUR]ZL]DVWRVRZDQ\FKZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKQDWHUHQLH 'ROQHJR OVND'RGDWNRZR ND*GH SRUXV]DQH Z NVL*FH]DJDGQLHQLH]LOXVWURZDQR SU]\NáDGDPLUR]ZL]DVWRVRZDQ\FKZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK3R]ZDODWRQD OHSV]H]UR]XPLHQLHRPDZLDQ\FK]DJDGQLHLVNRQIURQWRZDQLHLFK]U]HF]\ZLVWoFL 3RGUF]QLNStacje elektroenergetycznemhvwsu]h]qdf]rq\godvwxghqwyzz\g]ldáyz elektrycznych uczelni technicznych oraz pracowników sektora elektroenergetycznego, SUDJQF\FKSRV]HU]\üVZRMZLHG]]]DNUHVXVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK.VL*ND MHVWWDN*HNLHURZDQDGRSHUVRQHOXQDG]RUXLHNVSORDWDFMLVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK NRQFHUQyZ HQHUJHW\F]Q\FK]DNáDGyZ SU]HP\VáRZ\FK L Z\GRE\ZF]\FK RUD] RVyE ]DWUXGQLRQ\FKQDVWDQRZLVNXJáyZQHJRHOHNWU\NDZ]DNáDGDFKSU]HP\VáRZ\FK 3RGUF]QLNStacje elektroenergetycznev]f]hjyoqlhsu]\gdwq\eg]lhgodvwxghqwyz :\G]LDáX(OHNWU\F]QHJR3ROLWHFKQLNL:URFáDZVNLHM2PDZLDQHZQLP]DJDGQLHQLDV ERZLHPSU]HGVWDZLDQHQDZ\NáDGDFKSRGF]DVVWXGLyZZUDPDFKNXUVyZ Stacje elektroenergetyczne dla studentów jednolitych studiów magisterskich stacjonarnych na kierunku elektrotechnika. 6WDFMHLXU]G]HQLDHOHNWURHQHUJHW\F]QH dla studentów jednolitych studiów magisterskich stacjonarnych na kierunku automatyka i robotyka. Stacje elektroenergetyczne dla studentów niestacjonarnych studiów I stopnia na NLHUXQNXHOHNWURHQHUJHW\NDSU]HP\VáRZDLNRPXQDOQD.VL*NDWDPR*HZLF]SRZRG]HQLHPVWDQRZLüOLWHUDWXUSRGVWDZRZOXEX]XSHá QLDMDFGRW\FKSU]HGPLRWyZ :DOGHPDU'RáJD 7

:LDGRPRFL ZVWSQH 9 :,$'202&,:67 31( 1.1. WPROWADZENIE 6WDFMD HOHNWURHQHUJHW\F]QD SHáQL URO Z]áD VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM SU]\ URz- G]LDOH HQHUJLL HOHNWU\F]QHM OXE ]ELRUX Z]áyZ VLHFL Z V\WXDFML WUDQVIRUPDFML L UR]G]Le- ODQLD HQHUJLL HOHNWU\F]QHM (QHUJLD PR*H E\ü WUDQVIRUPRZDQD QD LQQ\ SR]LRP QDSLFLD L UR]G]LHODQD QD W\P QDSLFLX 6WDFM PR*QD RNUHOLü MDNR RELHNW Z NWyU\P QDMF]FLHM ]QDMGXM VL GZLH D F]DVHP WU]\ UR]G]LHOQLH np. stacja 110/20/6 kv), przy czym po- ZL]DQLD PLG]\ UR]G]LHOQLDPL Uy*Q\FK QDSLü VWDQRZL WUDQVIRUPDWRU\ 6WDFM HOHNWURHQHUJHW\F]Q PR*QD VFKDUDNWHU\]RZDü ]D SRPRF PLQ WDNLFK Ga- Q\FK MDNIXQNFMD VWDFML QDSLFLH OXE QDSLFLD ]QDPLRQRZH Z\WU]\PDáRü ]ZDUFLowa, liczba pól rozdzielnic, liczba transformatorów. )XQNFMD MDN VWDFMD VSHáQLD Z VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM Z LVWRWQ\ VSRVyE ZSá\ZD QD UR]ZL]DQLH WHFKQLF]QH VWDFML =H Z]JOGyZ WHFKQLF]Q\FK L HNRQRPLF]Q\FK No- QLHF]QH MHVW XVWDOHQLH NLHUXQNX SU]\V]áHJR UR]ZRMX VLHFL 6WUXNWXUD EXGRZDQHM VLHFL SRZLQQD QDWRPLDVW E\ü WDN*H GRVWRVRZDQD GR SU]\MW\FK UR]ZL]D SURMHNWRZ\FK stacji. 32- &,$32'67$:2:( : RGQLHVLHQLX GR VWDFML HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK VWRVXMH VL SHZLHQ VSHF\ILF]Q\ ]ELyU SRMü RUD] GHILQLFML SRGVWDZRZ\FK 'R QDMZD*QLHMV]\FK QDOH*\ ]DOLF]\ü SRMFLD stacji elektroenergetycznej, rozdzielnicy, rozdzielni, pola rozdzielczego, szyn zbiorczych. Stacja elektroenergetyczna jest elementem systemu elektroenergetycznego prze- ]QDF]RQ\P GR UR]G]LHODQLD OXE SU]HWZDU]DQLD Z]JOGQLH UR]G]LHODQLD L SU]HWZDU]DQLD energii elektrycznej. 3U]HWZDU]DQLH HQHUJLL HOHNWU\F]QHM Z VWDFMDFK PR*H SROHJDü QD WUDQVIRUPDFML ] MHGQHJR SR]LRPX QDSLFLD QD LQQ\ SU]H] WUDQVIRUPDWRU\ DOER QD SU]HNV]WDáFDQLX SUGX SU]HPLHQQHJR QD VWDá\ OXE RGZURWQLH RGSRZLHGQLR SU]H] SURVWRZQLNL OXE falowniki). =HVSRá\ XU]G]H VáX*FH GR NRQLHF]Q\FK Z GDQHM VWDFML F]\QQRFL UR]G]LHODQLD L SU]HWZDU]DQLD HQHUJLL HOHNWU\F]QHM ZUD] ] SRWU]HEQ\PL XU]G]HQLDPL SRPRFQLF]y- PL V XPLHV]F]DQH ZH ZVSyOQ\P SRPLHV]F]HQLX OXE RJURG]HQLX OXE QD ZVSyOQ\FK konstrukcjach wsporczych. : ]DOH*QRFL RG IXQNFML Z V\VWHPLH HOHNWURHQHUJHW\F]Q\P VWDFMD PR*H VL VNáDGDü ] QDVWSXMF\FK ]HVSRáyZ XU]G]H UR]G]LHOF]\FK ± MHGQD OXE NLOND UR]G]LHOQLF R Uy*Q\FK QDSLFLDFK przetwórczych transformatory, autotransformatory, prostowniki, falowniki,

10 5R]G]LDá sterowniczych i kontroli ruchu, SRPRFQLF]\FK ]DSHZQLDMF\FK SRSUDZQ L QLH]DZRGQ SUDF FDáRFL XU]G]H stacji. = UR]G]LHODQLHP HQHUJLL Z VWDFML ZL* VL IXQNFMH WDNLH MDNUHJXODFMD QDSLFLD Z VLHFL NRPSHQVDFMD PRF\ ELHUQHM XWU]\PDQLH ZDUXQNyZ ]ZDUFLRZ\FK QD ZáDFi- Z\P SR]LRPLH Z\áF]DQLH L ]DáF]DQLH HOHPHQWyZ VLHFL OLQLL L WUDQVIRUPDWRUyZ LWG )XQNFMH WH VSHáQLDM XU]G]HQLD VWDFML ]DOLF]DQH GR obwodów pierwotnych, tj. obwo- GyZ SU]HQRV]F\FK HQHUJL HOHNWU\F]Q 'R NLHURZDQLD SUDF VWDFML RUD] VLHFL VáX* XU]G]HQLD obwodów wtórnych, tj. REZRGyZ SU]HQRV]F\FK LQIRUPDFMH NWyUH PLHV]F] VL QDMF]FLHM Z QDVWDZQL 'R SUDF\ VWDFML NRQLHF]QH V SRQDGWR LQVWDODFMH L XU]G]HQLD SRPRFQLF]H, takie MDNXU]G]HQLD SRWU]HE ZáDVQ\FK XU]G]HQLD VSU*RQHJR SRZLHWU]D 2SUyF] Z\PLHQLRQHJR SRG]LDáX REZRGyZ Z VWDFMDFK HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK So- ZV]HFKQLH Z\VWSXMH LQQ\ SRG]LDá QD REZRG\ JáyZQH L REZRG\ SRPRFQLF]H Obwody JáyZQH WRU\ JáyZQH VWDQRZL GURJL SUGRZH SR NWyU\FK SU]HV\áDQD MHVW HQHUJLD HOHNWU\F]QD SU]HWZDU]DQD L UR]G]LHODQD Z VWDFML VNáDGDMFH VL ] XU]G]H UR]G]LHl- F]\FK WUDQVIRUPDWRUyZ L SU]HZRGyZ áf]f\fk Obwody pomocnicze (tory pomoc- QLF]H VWDQRZL REZRG\ HOHNWU\F]QH XPR*OLZLDMFH XáDWZLDMFH L ]DEH]SLHF]DMFH SRSUDZQ SUDF REZRGyZ JáyZQ\FK L SHUVRQHOX VWDFML 6 WR REZRG\ SU]H]QDF]RQH GR DXWRPDW\NL ]DEH]SLHF]H V\JQDOL]DFML SRPLDUyZ RZLHWOHQLD RFKURQ\ SU]HFLZSRUa- *HQLRZHM LWS Rozdzielnica VWDQRZL ]HVSyá XU]G]H UR]G]LHOF]\FK ]DEH]SLHF]HQLRZ\FK SRPLarowych, sterowniczych i sygnalizacyjnych wraz z szynami zbiorczymi, elementami L]RODF\MQ\PL ZVSRUF]\PL L RVáRQRZ\PL NWyUH ZVSyOQLH WZRU] XNáDG ]GROQ\ GR URz- G]LHODQLD HQHUJLL HOHNWU\F]QHM SU]\ MHGQ\P QDSLFLX ]QDPLRQRZ\P Rozdzielnica VNáDGD VL ] SyO UR]G]LHOF]\FK : RGQLHVLHQLX GR VWDFML QDSRZLHWU]Q\FK R QDSLFLX 110 N9 L Z\*V]\P QD RJyá QLH VWRVXMH VL WHJR WHUPLQX 6WRVXMH VL MHG\QLH SRMFLH rozdzielnia. Rozdzielnia VWDQRZL Z\RGUEQLRQ F]ü VWDFML HOHNWURHQHUJHW\F]QHM ]DMPXMF Zy- G]LHORQH SRPLHV]F]HQLH ]HVSyá SRPLHV]F]H OXE Z\G]LHORQ\ WHUHQ JG]LH ]QDMGXMH VL ]HVSyá XU]G]H UR]G]LHOF]\FK RNUHORQHJR QDSLFLD ZUD] ] XU]G]HQLDPL SRPRcniczymi. Pole rozdzielcze SROH UR]G]LHOQL RGHMFLH VWDQRZL ]HVSyá DSDUDWyZ ]DEH]SLHF]e- QLRZ\FK áf]hqlrz\fk VWHURZQLF]\FK SRPLDURZ\FK RUD] LQQ\FK XU]G]H SRPRFQi- F]\FK ]ZL]DQ\FK ] UR]G]LDáHP L SU]HV\áHP HQHUJLL HOHNWU\F]QHM :\SRVD*HQLH SROD ]DOH*\ RG VSHáQLDQHM SU]H] QLH IXQNFML RG QDSLFLD ]QDPLRQo- ZHJR L Z\PDJDQHM QLH]DZRGQRFL SUDF\ : ]DOH*QRFL RG SU]H]QDF]HQLD Z\Uy*QLD VL SRODOLQLRZH WUDQVIRUPDWRURZH áf]qlnyz V]\Q VSU]JáRZH SRPLDURZH SRWU]HE ZáDVQ\FK RGJURPQLNRZH 3ROH GRSá\ZRZH ]DVLODMFH VWDFM MHVW SROHP SU]H] NWyUH HQHUJLD GRSá\ZD GR V]\Q ]ELRUF]\FK W]Q ]QDMGXMH VL RQR QD NRFX OLQLL ]DVLODMFHM VWDFM 3ROH RGSá\ZRZH RGELRUF]H MHVW SROHP SU]H] NWyUH HQHUJLD RGSá\ZD ] V]\Q ]ELRrczych, W]Q ]QDMGXMH VL RQR QD SRF]WNX OLQLL Z\FKRG]FHM ]H VWDFML

:LDGRPRFL ZVWSQH 11 Szyny zbiorcze VWDQRZL ]HVSyá SU]HZRGyZ V]W\ZQ\FK OXE JLWNLFK GR NWyU\FK SU]\áF]RQH V HOHNWU\F]QLH SRV]F]HJyOQH SROD UR]G]LHOF]H Nastawnia VWDQRZL ]HVSyá SU]\U]GyZ SRPLDURZ\FK VWHURZQLF]\FK ]DEH]SLe- F]DMF\FK V\JQDOL]DF\MQ\FK UHJXODF\MQ\FK LWS ZUD] ] SRPLHV]F]HQLHP Z NWyU\P V RQH ]ORNDOL]RZDQH 1DVWDZQLH ]QDMGXM VL Z GX*\FK VWDFMDFK HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK REHMPXMF\FK ]QDF]Q\ WHUHQ L GX* OLF]E SU]\U]GyZ 8U]G]HQLD SRPRFQLF]H SRWU]HE\ ZáDVQH VWDFML V XU]G]HQLDPL SU]H]QDF]RQ\PL GR ]DVLODQLD RZLHWOHQLD ZHQW\ODFML RJU]HZDQLD QDSGyZ áf]qlnyz WHOHIRQLL V\s- WHPyZ VSU*RQHJR SRZLHWU]D L REZRGyZ ]DEH]SLHF]H DXWRPDW\NL V\JQDOL]DFML RUD] ]DRSDWU]HQLD Z ZRG 8U]G]HQLD SRPRFQLF]H L VSRVyE LFK UR]ZL]DQLD ]DOH* RGIXQNFML VWDFML Z V\VWe- PLH HOHNWURHQHUJHW\F]Q\P ZLHONRFL VWDFML L LQVWDORZDQ\FK XU]G]H JáyZQ\FK Uo- G]DMX Z\áF]QLNyZ SU]HNáDGQLNyZ LWG Telemechanika Z V\VWHPLH HOHNWURHQHUJHW\F]Q\P VWDQRZL ]HVSyá XU]G]H GR ]ELHUDQLD QLH]EGQ\FK LQIRUPDFML R VWDQLH SUDF\ VLHFL RUD] XPR*OLZLHQLD ]GDOQHJR VWHURZDQLD ] FHQWUXP G\VSR]\WRUVNLHJR RNUHORQHJR V]F]HEOD 8NáDG\ WHOHPHFKDQLNL ]DZLHUDM F]ü RELHNWRZ Z VWDFML L F]ü ]QDMGXMF VL Z FHQWUXP G\VSR]\WRUVNLP : VNáDG XNáDGyZ WHOHPHFKDQLNL ZFKRG] telepomiary SRPLDU\ PRF\ SUGyZ L QDSLü F]VWRWOLZRFL RUD] LQQ\FK ZLHl- NRFL Z VWDQDFK SUDF\ QRUPDOQHM VLHFL telesygnalizacja SU]HV\áDQLH L DNZL]\FMD LQIRUPDFML R ]DLVWQLDá\FK ]DEXU]HQLDFK L ]DJUR*HQLDFK Z SUDF\ VLHFL RUD] Z XU]G]HQLDFK SRPRFQLF]\FK VWDFML HOHNWUoenergetycznych, WHOHVWHURZDQLH ± QDMF]FLHM ]GDOQH PDQLSXODFMH áf]qlndpl RUD] UHJXODFMD QDSLü transformatorów w stacjach elektroenergetycznych. Zdarzenie ruchowe RNUHOD MDNNROZLHN ]PLDQVWDQX SUDF\ XU]G]HQLD LQVWDODFML OXE VLHFL XNáDGX SRáF]H QDVWDZ UHJXODF\MQ\FK OXE QDVWDZ VWHURZQLF]\FK 2SHUDFMH áf]hqlrzh REHMPXM]DáF]HQLH OXE Z\áF]HQLHOLQLL WUDQVIRUPDWRUD JHQHUDWRUD GáDZLND EDWHULL NRQGHQVDWRUyZ SU]HáF]HQLH XU]G]H QD V\VWHPDFK V]\Q zbiorczych w rozdzielni. Operacja ruchowa VWDQRZL MDNNROZLHN FHORZ ]PLDQVWDQX SUDF\ XU]G]HQLD XNáDGX SRáF]H QDVWDZ UHJXODF\MQ\FK OXE QDVWDZ VWHURZQLF]\FK (NVSORDWDFMD XU]G]H HOHNWU\F]Q\FK MHVW Z\NRQ\ZDQLHP F]\QQRFL XPR*Oi- ZLDMF\FK VSHáQLDQLH SU]H] XU]G]HQLD VZRMHM UROL Z V\VWHPLH HOHNWURHQHUJHW\Fz- Q\P 2EHMPXMH PLG]\ LQQ\PL Z\NRQ\ZDQLH F]\QQRFL áf]hqlrz\fk QD XU]G]e- QLDFK HOHNWU\F]Q\FK XWU]\P\ZDQLH XU]G]H HOHNWU\F]Q\FK Z QDOH*\W\P VWDQLH technicznym. 6áX*ED G\VSR]\WRUVND MHVW NRPyUN RUJDQL]DF\MQ XSUDZQLRQ GR SURZDG]HQLD UXFKX VLHFL L NLHURZDQLD SUDF MHGQRVWHN Z\WZyUF]\FK Dyspozytor MHVW RVRE SRVLDGDMF ZD*QH ZLDGHFWZR NZDOLILNDF\MQH QD VWDQRZisku dozoru lub dozoru i eksploatacji oraz uprawnienie do operatywnego kierowania L QDG]RURZDQLD UXFKX RNUHORQ\FK REV]DUyZ VLHFL UR]G]LHOF]HM OXE VLHFL SU]HV\áRZHM

12 5R]G]LDá Koordynacja ruchu XU]G]H VWDFML VLHFL VWDQRZL G]LDáDOQRü VáX*E\ G\VSR]\WRr- VNLHM REHMPXMF X]JDGQLDQLH SURZDG]HQLD UXFKX Prowadzenie ruchu XU]G]H VWDFML VLHFL VWDQRZL G]LDáDOQRü VáX*E\ G\VSR]\WRr- VNLHM REHMPXMFSODQRZDQLH SRNU\FLD ]DSRWU]HERZDQLD SODQRZDQLH SUDF\ VLHFL L MHGQRVWHN Z\WZyUF]\FK NLHURZDQLH RSHUDFMDPL áf]hqlrz\pl SURZDG]HQLH G]LDáD UHJXODF\MQ\FK ZSURZDG]DQLH SU]HUZ L RJUDQLF]H Z SRERU]H L GRVWDZLH HQHUJLL ]a- SRELHJDQLH L XVXZDQLH DZDULL Z\PLDQ LQIRUPDFML 1RUPDOQ\ XNáDG SUDF\ VWDQRZL RNUHORQ\ SU]H] RSHUDWRUD V\VWHPX UR]G]LHOF]HJR OXE V\VWHPX SU]HV\áRZHJR XNáDG SUDF\ XU]G]H LQVWDODFML L VLHFL HOHNWURHQHUJHW\Fz- Q\FK Z ZDUXQNDFK GRVWSQRFL ZV]\VWNLFK HOHPHQWyZ VLHFLRZ\FK 1.3. KLASYFIKACJE PODSTAWOWE 6WDFMH HOHNWURHQHUJHW\F]QH QDOH* GR EDUG]R ]ár*rq\fk RELHNWyZ V\VWHPX HOHNWUoenergetycznego. : ]ZL]NX ] W\P LVWQLHMH PR*OLZRü Uy*QRURGQHJR SRG]LDáX VWDFML SRG NWHP Uy*Q\FK NU\WHULyZ : OLWHUDWXU]H VSRW\ND VL SRG]LDá VWDFML ]H Z]JOGX QD 1. 1DSLFLH ]QDPLRQRZH VWURQ\ JyUQHM VWDFML 2. )XQNFM MDN SHáQL Z V\VWHPLH HOHNWURHQHUJHW\F]Q\P 3. Sposób budowy stacji. 4. 0R*OLZRü SU]HPLHV]F]DQLD 5. Miejsce pracy w sieci elektroenergetycznej. 6. Zadania stawiane stacjom. 7. 6SRVyE WUDQVIRUPDFML QDSLFLD 8. Sposób prowadzenia ruchu. 9. Sposób izolowania. 10. Sposób zasilania. 11. 8*\WNRZQLND VWDFML 12. /LF]E WUDQVIRUPDWRUyZ 13..DWHJRUL UR]G]LHOQL 6SRUyG Z\PLHQLRQ\FK WU]\QDVWX NU\WHULyZ WU]\ SLHUZV]H V QDMLVWRWQLHMV]H 1. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD QDSLFLH VWURQ\ JyUQHM VWDFML stacje XOWUDZ\VRNLFK QDSLü 8:1 ± SRZ\*HM kv, VWDFMH QDMZ\*V]\FK QDSLü 11 ± kv, 400 kv i 750 kv, VWDFMH Z\VRNLFK QDSLü :1 ± kv, VWDFMH UHGQLFK QDSLü 61 ± kv, 10 kv, 15 kv, 20 kv, 30 kv, UR]G]LHOQLH QLVNLFK QDSLü nn) do 1 kv. 2. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD URO L ]QDF]HQLH VWDFML Z V\VWHPLH HOHNWURHQHUJHW\F]Q\P stacje HOHNWURZQLDQH ± 1*11 1* ± QDSLFLH JHQHUDWRURZH stacje transformatorowe (ST) i stacje transformatorowo-rozdzielcze (STR) NN/WN,

:LDGRPRFL ZVWSQH 13 JáyZQH SXQNW\ ]DVLODMFH *3= ± :161 rozdzielnie sieciowe miejskie (RSM) SN/SN, punkty transformatorowe (PT) SN/nn, UR]G]LHOQLH VLHFLRZH SU]HP\VáRZH 563 ± 6161 VWDFMH JáyZQH 6* ± 6161 VWDFMH SRUHGQLH 63 ± 6161 VWDFMH RGG]LDáRZH 62 ± 61nn, rozdzielnie odbiorcze (RO) nn. : QLHNWyU\FK NRQFHUQDFK HQHUJHW\F]Q\FK VWRVXMH VL PRG\ILNDFMH SU]HGVWDZLo- Q\FK SRMü 6WDFMH 11:1 RNUHOD VL WDN*H MDNR JáyZQH SXQNW\ ]DVLODMFH *3= 6WDFMH :161 V RNUHODQH PLDQHP SXQNWyZ ]DVLODMF\FK 3= 3RMFLH SXQNWyZ ]DVLODMF\FK 3= VWRVRZDQH MHVW WH* Z RGQLHVLHQLX GR VWDFML PLHMVNLFK 61nn, jest to ZyZF]DV SRMFLH UyZQRZD*QH SRMFLX SXQNWyZ WUDQVIRUPDWRURZ\FK 37 1LHNLHG\ VWRVXMH VL UyZQLH* Z RGQLHVLHQLX GR VWDFML R]QDF]HQLH 53= RNUHODQH MDNR UHMRQRZ\ (rozg]lhof]\ SXQNW ]DVLODMF\ 3. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD EXGRZ VWDFML ZQWU]RZH ZV]\VWNLH F]FL VNáDGRZH V XPLHV]F]RQH ZHZQWU] SRPLHVz- F]H ± VWDFMH :1 61 QDSRZLHWU]QH ]DVDGQLF]H F]FL VNáDGRZH V LQVWDORZDQH QD SRZLHWU]X ± VWacje NN, WN, SN. 4. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD PR*OLZRü SU]HPLHV]F]DQLD VWDFMRQDUQH SU]H]QDF]RQH GR XVWDZLHQLD Z VSRVyE WUZDá\ SU]HPLHV]F]DOQH RNDSWXU]RQH Z\SRVD*RQH Z HOHPHQW\ XPR*OLZLDMFH LFK SU]HPLHV]F]DQLH SáR]\ NRáD XFKZ\W\ &DáH Z\SRVD*HQLH PRQWRZDQH MHVW Z RVáRQLWHM NRQVWUXNFML SU]\VWRVRZDQHM GR SU]HZR*HQLD L XVWDZLDQLD Z ZDUXnkach QDSRZLHWU]Q\FK 3U]H]QDF]RQH V GR ]DVLODQLD RELHNWyZ W\PF]DVowych. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD PLHMVFH SUDF\ Z VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM VWDFMH VLHFLRZH Z VLHFLDFKSU]HV\áRZ\FK ZVWSQHJR UR]G]LDáX L UR]G]LHlczych rejonowych, w tym elektrowniane przy elektrowniach), stacje miejskie, VWDFMH SU]HP\VáRZH stacje wiejskie. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD ]DGDQLD VWDZLDQH VWDFMRP stacje rozdzielcze, stacje transformatorowe, stacje transformatorowo-rozdzielcze, VWDFMH SURVWRZQLNRZH L SU]HNV]WDáWQLNRZH 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD VSRVyE WUDQVIRUPDFML VWDFML REQL*DMFH QDSLFLH SRGZ\*V]DMFH QDSLFLH

14 5R]G]LDá 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD VSRVyE SURZDG]HQLD UXFKX VWDFML EH] REVáXJL VWDáHM ] REVáXJ MHGQR]PLDQRZ ] REVáXJ VWDá ] G\*XUHP GRPRZ\P FHQWUDOQH SXQNW\ REMD]GRZH ZD*QH VWDFMH EH] VWDáHM REVáXJL 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD VSRVyE L]RORZDQLD RELHNW\ ] L]RODFM SUy*QLRZ RELHNW\ ] L]RODFM SRZLHWU]Q RELHNW\ ] L]RODFM JD]RZ FLQLHQLRZ SRZLHWU]QD ] V]HFLRIOXRUNLHP VLDrki), RELHNW\ ] L]RODFM VWDá 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD VSRVyE ]DVLODQLD zasilane przelotowo, zasilane odczepowo (promieniowo). 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD X*\WNRZQLND VWDFML stacje energetyki zawodowej, VWDFMH HQHUJHW\NL SU]HP\VáRZHM 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD OLF]E WUDQVIRUPDWRUyZ Z VWDFML jednotransformatorowe, dwutransformatorowe, wielotransformatorowe. 3RG]LDá ]H Z]JOGX QD NDWHJRULH UR]G]LHOQL NDWHJRULD, ± UR]G]LHOQLH R QDSLFLX ]QDPLRQRZ\P N9 L Z\*V]\P RUD] UR]G]LHOQLH SUDFXMFH EH]SRUHGQLR Z XNáDGDFK ] WUDQVIRUPDWRUDPL R PRF\ ]QDPLRQRZHM 09$ L ZLNV]HM OXE SUGQLFDPL R PRF\ ]QDPLRQRZHM ZLNV]HM QL* 09$ NDWHJRULD,, ± UR]G]LHOQLH R QDSLFLX ]QDPLRQRZ\P QL*V]\P QL* kv niezaliczone do kategorii I lub III, NDWHJRULD,,, ± UR]G]LHOQLH R QDSLFLX ]QDPLRQRZ\P N9 L QL*V]\P ] OLFz- E F]\QQ\FK SyO QLH ZLNV] QL* SUDFXMFH EH]SRUHGQLR Z XNáDGDFK ] WUDQVIRUPDWRUDPL R PRF\ 09$ L PQLHMV]HM RUD] UR]G]LHOQLFH R QDSLFLX znamionowym l N9LQL*V]\P 1.4. WYMAGANIA PODSTAWOWE 6WDFMH HOHNWURHQHUJHW\F]QH SRZLQQ\ E\ü ]DSURMHNWRZDQH L Z\NRQDQH WDN DE\ ]a- VWRVRZDQH UR]ZL]DQLD WHFKQLF]QH L RUJDQL]DF\MQH ]DSHZQLDá\ GRVWDWHF]Q QLH]DZRGQRü SUDF\ VWDFML ádwzrü HNVSORDWDFML

:LDGRPRFL ZVWSQH 15 VSHáQLHQLH Z\PDJD GRW\F]F\FK ZDUXQNyZ ]DVLODQLD RGELRUFyZ UH]HUZRZDQLH zasilania), PR*OLZRü ádwzhm UR]EXGRZ\ EH]SLHF]HVWZR SHUVRQHOX REVáXJXMFHJR PR*OLZLH QDMPQLHMV]H QDNáDG\ LQZHVW\F\MQH L HNVSORDWDF\MQH :\PDJDQLD WH ] Z\MWNLHP GRW\F]FHJR PR*OLZRFL ádwzhm UR]EXGRZ\ PXV] E\ü VSHáQLRQH ]DUyZQR Z ZDUXQNDFK SUDF\ QRUPDOQHM MDN L ]DNáyFHQLowej. 1LH]DZRGQRü SUDF\ VWDFML L ádwzrü HNVSORDWDFML X]\VNXMH VL SU]H] ]DVWRVRZDQLH XU]G]H SUDZLGáRZR GREUDQ\FK GR ZDUXQNyZ SUDF\ QRUPDOQHM L ]DNáyFHQLRZHM UH]HUZRZDQLH XU]G]H Z\NRQDQLH XNáDGX HOHNWU\F]QHJR VWDFML FKDUDNWHU\]XMFHJR VL SU]HMU]\VWRFL ]DVWRVRZDQLH UR]ZL]D QDMSURVWV]\FK L SRZWDU]DOQ\FK L HODVW\F]QRFL PR*- OLZRFL SU]\VWRVRZDQLD XNáDGX GR Uy*Q\FK SRáF]H L VWDQyZ SUDF\ ]DVWRVRZDQLH EORNDG L V\JQDOL]DFML XQLHPR*OLZLDMF\FK Z\NRQDQLH EáGQ\FK SoáF]H Wymagania stawiane stacjom elektroenergetycznym przez odbiorców GRW\F] MDNRFL GRVWDUF]DQHM HQHUJLL HOHNWU\F]QHM RUD] SHZQRFL MHM GRVWDZ\ -DNRü HQHUJLL RGSRZLHGQL SR]LRP QDSLFLD F]VWRWOLZRFL X]\VNXMH VL ZVWa- FMDFK HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK G]LNL VWRVRZDQLX UHJXODWRUyZ L Uy*QHJR URG]DMX V\VWemów regulacji (QS UHJXODFMD QDSLFLD ]DF]HSDPL WUDQVIRUPDWRUD 3HZQRü GRVWDZ\ HQHUJLL PR*H E\ü ]DSHZQLRQD SRSU]H] VWRVRZDQLH QRZRF]e- VQ\FK XU]G]H L UH]HUZRZDQLH Z ]DVLODQLX RGELRUFyZ.RQLHF]QRü L ]DNUHV UH]Hr- ZRZDQLD ]DOH*\ RG W]Z NDWHJRULL RGELRUQLNyZ :HGáXJ VWRVRZDQ\FK Z 3ROVFH SU]HSLVyZ RPyZLRQ\FK Z SXEOLNDFML >@ Z\Uy*- QLD VL WU]\ NDWHJRULH ]DVLODQLD 1..DWHJRULD, ± RGELRUQLNL Z SU]\SDGNX NWyU\FK SU]HUZD Z ]DVLODQLX PR*H VSo- ZRGRZDü ]DJUR*HQLH *\FLD OXG]NLHJR ]QLV]F]HQLH XU]G]H WHFKQRORJLF]Q\FK ]DKDPRZDQLH ZD*QHJR SURFHVX WHFKQRORJLF]QHJR ]QLV]F]HQLH PDWHULDáyZ V]SLWDOH ZHQW\ODWRU\ L SRPS\ Z NRSDOQLDFK XU]G]HQLD WHFKQRORJLF]QH ZLHlkiego pieca). 2..DWHJRULD,, ± RGELRUQLNL Z SU]\SDGNX NWyU\FK SU]HUZD Z ]DVLODQLX PR*H VSo- ZRGRZDü GX*H VWUDW\ PDWHULDOQH Z\QLNDMFH ] XQLHUXFKRPLHQLD GX*\FK Rd- G]LDáyZ ]DNáDGyZ SUDF\ Z\WZDU]DMF\FK SURGXNW\ Z\MFLRZH GOD SR]RVWDá\FK RGG]LDáyZ OXE GX*H VWUDW\ VSRáHF]QH EUDN ]DWUXGQLHQLD SUDFRZQLNyZ ZVWU]y- PDQLH G]LDáDOQRFL V]Nyá GH]RUJDQL]DFMD DGPLQLVWUDFML 3..DWHJRULD,,, ± RGELRUQLNL NWyU\FK QLH ]DOLF]D VL GR NDWHJRULL, i II. Rezerwowanie dotyczy odbiorów kategorii I i II. 2GELRU\ NDWHJRULL, SRZLQQ\ E\ü ]DVLODQH ] GZyFK QLH]DOH*Q\FK (UyGHá HQHUJLL OXE Z WDNL VSRVyE DE\ Z\VWSRZDáR PDáH SUDZGRSRGRELHVWZR SU]HQLHVLHQLD VL ]DNáyFe- QLD ] MHGQHJR REZRGX ]DVLODMFHJR QD GUXJL

16 Rozdział 1 Za uznaje się takie drogi przesyłu energii elektrycznej do odbiorcy, które nie powodują Ŝadnych ograniczeń w pracy w innych drogach przesyłu w razie zakłócenia w pracy lub remontu dowolnego elementu tej drogi. Za uwaŝa się: szyny lub wydzielone sekcje szyn elektrowni, gdy układ szyn lub łączników pozwala zasilać niezaleŝnie kaŝde szyny lub kaŝdą sekcję, szyny lub wydzielone sekcje szyn głównych stacji powiązanych z systemami sieci NN i WN przy załoŝeniu, Ŝe zakłócenia w jednym układzie lub sekcji szyn nie powoduje zakłóceń w pracy pozostałych elementów stacji, zastępcze źródło energii. wiąŝe się ze ścisłym związkiem pomiędzy stałym wzrostem mocy zapotrzebowanej przez nowych oraz istniejących odbiorców i koniecznością rozbudowy układu elektroenergetycznego. Zawsze w takim przypadku korzystniejszym rozwiązaniem pod względem ekonomicznym i technicznym jest rozbudowa istniejącej stacji elektroenergetycznej niŝ budowa nowej. uzyskuje się dzięki: zastosowaniu i naleŝytemu utrzymaniu odpowiednich środków ochrony przeciwporaŝeniowej (podstawowej i dodatkowej), właściwej organizacji pracy, niezawodności i łatwości eksploatacji stacji. stanowi wymaganie dotyczące wszystkich inwestycji. ObniŜenie nakładów nie moŝe prowadzić do przyjęcia rozwiązań niedostatecznych pod względem technicznym.

&$ Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 17 &!"#$% 2. ZASADNICZE ELEMENTY ) & & & STACJI ELEKTROENERGETYCZNYCH - ( 2.1. WPROWADZENIE - ' y- & ( e- KELDGA?B7<A;?=>; KELDGA?B72B?B=>; KELDGA?B7:8/?<M=8N/:=8=>; Do ochrony e- O;LDGA?B7./012/34546789:;<:=<=>/?1@8A;=@B<B1/@/8/:9>BC8ADEA1F><:/GH/GI1217:8=1?18J1:;GA?;GI * "#$ ++,kv, P=ALDGA?B7 220 kv i 400 kv. Q8A17L/E?B7@8DE=>; skróty Q8A17L/E?B7?/@BRGB=>; w postaci literowej przedstawione w tabeli 2.1. KEJ8=N?B7S=J8/?BGA?B7@8A1@BRT UL/>B7A>/8GB=>; V8ADEA1?B/:121M=?BB1?18J1:;GA?1H?=W?1H Nazwa elementu stacji Oznaczenie literowe.8/?<m=8n/:=8@=:8a10>l/<?;gi UL Szyny zbiorcze SZ O OS OL OT W Ro Uziemnik U Bezpiecznik Bp Zwiernik Z PI PU Og TEN Transformator T Tpw, TP

18 5R]G]LDá $QDOL] DSDUDWyZ L XU]G]H Z\VWSXMF\FK Z VWDFMDFK HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK SRG NWHP LFK przeznaczenia, funkcji, lokalizacji, stosowanych roz- ZL]D NRQVWUXNF\MQ\FK FKDUDNWHU\VW\F]Q\FK FHFK itp. przedstawiono w ograniczonej formie. Na ry- VXQNXSRND]DQRSU]\NáDGXNáDGXW\SRZHJRSROD liniowego SN, na podstawie którego omówiono lo- NDOL]DFMUR]SDWU\ZDQ\FKDSaratów w polach. Rysunek 2.1.3ROHOLQLRZHQDSRZLHWU]QHRGSá\ZRZH61 (przy zasilaniu jednostronnym lub dwustronnym) 2.2. SZYNY ZBIORCZE 6]\Q\]ELRUF]HVJáyZQ\PHOHPHQWHPUR]G]LHOQLZXNáDGDFKV]\QRZ\FK6WDQo- ZLPLHMVFHSRáF]HQLDOLQLLLWUDQVIRUPDWRUyZWZRU]FZWHQVSRVyEZ]HáVLHFLRZ\ Od szyn zbiorf]\fk RGFKRG] RGHMFLD OLQLRZH L WUDQVIRUPDWRURZH Z\NRQ\ZDQH w postaci pól liniowych i transformatorowych. Szyny zbiorcze w stacjach wykonuje VLSU]HZRGDPLJLWNLPLOLQNDPL$)/OXE$/OXESU]HZRGDPLV]W\ZQ\PLSáDVNo- ZQLNDPLFHRZQLNDPLOXEUXUDPL:]DOH*QRFLRGF]\QQLNyZPLQWDNLFKMDNSo- ]LRPQDSLFLDVWDFMLZLHONRüVWDFMLOLF]EDOLQLLLWUDQVIRUPDWRUyZURODL]QDF]HQLH VWDFMLZV\VWHPLHHOHNWURHQHUJHW\F]Q\PV\VWHP\V]\Q]ELRUF]\FKPRJE\üXNV]WDá- WRZDQHZUy*QRURGQ\VSRVyE6VWRVRZDQHXNáDG\]SRMHG\QF]\PSRGZyMQ\POXE SRWUyMQ\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FK3RV]F]HJyOQHIUDJPHQW\V]\Q]ELRUF]\FKPRJ E\üSRG]LHORQHQDVHNFMHGODWHJRV]\Q\]ELRUF]HZPLDUSRWU]HEVZ\SRVD*RQH ZáF]QLNLV]\QV\VWHPRZHVHNF\MQHV\VWHPRZRVHNF\MQHLSRODSRPLDURZHGR pomiaru naslfld :<à&=1,., :\áf]qlnl V SU]H]QDF]RQH GR Z\áF]DQLD L ]DáF]DQLD SUGyZ URERF]\FK L]ZDUFLRZ\FK:VWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKVáX*GRSODQRZ\FKLDZDU\MQ\FK áf]h]dáf]dqldlz\áf]dqld]dvlodqldrezrgyznwyu\plwdvwdfmdmhvw]dvlodqd

*+ # $ %( ( $ ) # $ % Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 19 pola., ' instalowanie wy jedy-!" n- % # & o- rciowych. $./0123456578099:;<9=; % - ( % " o- % % * %( z % (./012345653A3;B259C:D9E65;7A58E65 %( pneumatyczne, magnetowydmuchowe. % > e- 6! % %? % k- % % % @ znika przedstawiono na rysunku 2.2. J K L ( %( MN %( ( @ F %( % (./01234565GEHI459=; % % % sa- (SF % * o- ) % oy-

20 5R]G]LDá Rysunek 2.2.:\áF]QLNPDáRROHMRZ\ QDQDSLFLHkV Rysunek 2.3.:\áF]QLN]6) 6 QDQDSLFLHkV :Z\áF]QLNDFKSQHXPDW\F]Q\FKGRJDV]HQLDáXNXHOHNWU\F]QHJRX*\ZDVLVSU- *RQHJRSRZLHWU]D:\SRVD*HQLHW\FKZ\áF]QLNyZVWDQRZLMHGQDOXEZLHOHNRPyU JDV]HQLRZ\FKRUD]NRQGHQVDWRU\]DSHZQLDMFHUyZQ\UR]NáDGQDSLFLDQDSRV]F]e- JyOQHNRPRU\5HDOL]RZDQ\MHVWZQLFKGZXVWRSQLRZ\F\NOZ\áF]DQLD:SLHUw- V]\PF\NOXVW\NLUR]VXZDMVLQDRGOHJáRüRSW\PDOQGRJDV]HQLDáXNXZGUXJLP QDWRPLDVW VW\NL UR]VXZDM VL QD RGOHJáRü QLH]EGQ ]H Z]JOGyZ L]RODF\MQ\FK :\áf]qlnlsqhxpdw\f]qhz\pdjdm]dvlodqldzvsu*rqhsrzlhwu]hsrsu]h]vsu*dr- NL]ELRUQLNLNWyUHVWDQRZLF]üNRQVWUXNF\MQZ\áF]QLND6RQHVWRVRZDQHZ GX*\FKVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKkV, 220 kv i 400 N9Z\SRVD*RQ\FKZ LQVWDODFMHVSU*RQHJRSRZLHWU]D :\áf]qlnl PDJQHWRZ\GPXFKRZH RG]QDF]DM VL GX* WUZDáRFL PHFKDQLF]Q LáF]HQLRZRUD]NUyWNLPF]DVHPSDOHQLDVLáXNX'RJDV]HQLDáXNXHOHNWU\F]QHJR Z\NRU]\VWXMHVLZQLFK]MDZLVNDV]\ENLHJRZ\GáX*HQLDáXNXSU]HPLHV]F]HQLDáXNX LLQWHQV\ZQHJRFKáRG]HQLDNROXPQ\áXNRZHM:Z\áF]QLNDFKW\FKQDMEDUG]LHMURz- SRZV]HFKQLRQHVNRPRU\JDV]HQLRZHRáXNXG]LHORQ\PVROHQRLGDOQ\POXERáXNX FLJá\PIDOLVW\P

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 21 52=à&=1,., 2.5. STYCZNIKI 5R]áF]QLNL V SU]H]QDF]RQH GR ]DáF]DQLD L Z\áF]DQLD SUGyZ URERF]\FK ZJUDQLFDFK]QDPLRQRZHJRSUGXFLJáHJRUR]áF]QLND5R]áF]QLNLPRJE\üWDN*H VWRVRZDQHGR]DáF]DQLDLZ\áF]DQLDSUGXSUDF\MDáRZHMWUDQVIRUPDWRUyZVLOQLNyZ linii napowietrznych i kablowych, pojedynczych baterii kondensatorów. W stanie RWZDUW\PVWZDU]DMRQHEH]SLHF]QLZLGRF]QSU]HUZL]RODF\MQFRSRZRGXMH*H ]EGQHVWDMHVLLQVWDORZDQLHRGáF]QLNyZ3UGZ\áF]DOQ\UR]áF]QLNyZMHVWVWRVXn- NRZRQLHZLHONLQDMF]FLHMPQLHMV]\QL*ZDUWRüSUGX]ZDUFLRZHJRZSU]HFLWQ\FK ZDUXQNDFK]DVLODQLD:WDNLFKSU]\SDGNDFKUR]áF]QLNLPXV] E\ü Z\SRVD*RQH Z bezpieczniki UR]áF]QLNLEH]SLHF]QLNRZHZyZF]DVUR]áF]QLNLSU]HU\ZDMSUGQLH ZLNV]\QL*LFK]GROQRüZ\áF]DOQDDEH]SLHF]QiNL±SUG]ZDUFLRZ\ 6W\F]QLNLVáX*GR]DáF]DQLDLZ\áF]DQLDSUGyZURERF]\FKZJUDQLFDFK]QDPLo- QRZHJR SUGXáF]HQLRZHJR]DOH*QHJR RG FKDUDNWHUX REZRGX&KDUDNWHU\]XM VL RQHGX*]GROQRFLáF]H6W\F]QLNLRG]QDF]DMVLSRQDGWRGX*WUZDáRFLPHFKa- QLF]QLáF]HQLRZRUD]EUDNLHPZLGRF]QHMSU]HUZ\ZVWDQLHRWZDUFLD,QVWDORZDQH V]DZV]HZUD]]RGáF]QLNDPLLEH]SLHF]QLNDPL3RZV]HFKQLHVWRVXMHVLMHGRVWe- URZDQLDRGELRUQLNyZRGX*HMF]VWRFLáF]H2EHFQLHZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\Fz- Q\FKQDMF]FLHMVWRVXMHVLVW\F]QLNLSUy*QLRZH]EXGRZDQH]F]FLQLVNRQDSLFLo- ZHMLZ\VRNRQDSLFLRZHM 2'à&=1,., 2GáF]QLNLVáX*GRWZRU]HQLDSU]HUZL]RODF\MQ\FKZREZRGDFKHOHNWU\F]Q\FKLV SU]H]QDF]RQHGR]DP\NDQLDLRWZLHUDQLDREZRGyZZVWDQLHEH]SUGRZ\P.RQLHFz- QRüLFKLQVWDORZDQLDZ\QLND]WHJR*HSUDFHNRQVHUZDF\MQRUHPRQWRZHSU]\Zy- áf]qlnxz\pdjdm]dshzqlhqldzlgrf]qhmleh]slhf]qhmsu]huz\l]rodf\mqhmfrqdj- PQLHM RG VWURQ\ ]DVLODQLD SROD : ]ZL]NX ] W\P PLG]\ V]\QDPL ]ELRUF]\PL DZ\áF]QLNLHPF]VWRXPLHV]F]DVLRGáF]QLNW]ZRGáF]QLNV]\QRZ\U\V : QLHNWyU\FK UR]G]LHOQLFDFK 61 QLH LQVWDOXMH VL RGáF]QLNyZ V]\QRZ\FK PLG]\ V]\QDPL]ELRUF]\PLDZ\áF]QLNLHP'RW\F]\WRSU]HGHZV]\VWNLPUR]G]LHOQLFGZu- F]áRQRZ\FKZNWyU\FKF]áRQ\Z\áF]QLNRZHVUXFKRPH :XNáDGDFK]ZLHORPDV\VWHPDPLV]\Q]ELRUF]\FKLQVWDOXMHVLW\OHRGáF]QLNyZ V]\QRZ\FKELHJXQRZ\FKOXESRMHGQRELHJXQRZHGRLOXV\VWHPyZMHVWSRGá- F]RQ\Z\áF]QLN2GáF]QLNLWHVáX*GRSU]\áF]DQLDSRODGRZ\EUDQHJRV\VWHPX szyn zbiorczych.

22 5R]G]LDá 2WZDUFLH RGáF]QLND V]\QRZHJR ]DSHZQLD REVáXG]H EH]SLHF]HVWZR Z GZyFK SU]\SDGNDFK3LHUZV]\GRW\F]\MHGQRVWURQQHJR]DVLODQLDSRODRGSá\ZRZHJRQSSRd- F]DVSUDFNRQVHUZDF\MQRUHPRQWRZ\FKSU]\Z\áF]QLNXOLQLRZ\PGUXJLQDWRPLDVW GRW\F]\ SROD GRSá\ZRZHJR SRGF]DV SUDF QD V]\QDFK ]ELRUF]\FK Z V\WXDFML JG\ ZVWDFML]QDMGXMHVLW\ONRMHGQRWDNLHSROH-HOLW\FKSyOMHVWZLFHMWRRWZDUFLH RGáF]QLNDV]\QRZHJRZMHGQ\PSROXGRSá\ZRZ\PQLH]DSHZQLDREVáXG]HEH]SLe- F]HVWZDSRGF]DVSUDFQDV]\QDFK]ELRUF]\FK :UD]LHPR*OLZRFLGZXVWURQQHJR]DVLODQLDPR*HSRMDZLüVLQDZ\áF]QLNXQa- SLFLH]REXVWURQNRQLHF]QHMHVWZyZF]DV]DLQVWDORZDQLHRGáF]QLNDW]ZOLQLRZHJR U\VWDN*H]GUXJLHMVWURQ\Z\áF]QLNDDE\ZF]DVLHSUDFSU]\Z\áF]QLNXLVt- QLDá\ZLGRFzQHLEH]SLHF]QHSU]HUZ\L]RODF\MQHSU]\RWZDUW\FKRGáF]QLNDFK :SRODFKOLQLRZ\FKOLQLLQDSRZLHWU]Q\FKQDOH*\LQVWDORZDüRGáF]QLNOLQLRZ\]H Z]JOGXQDRFKURQSHUVRQHOXSU]HGSU]HSLFLDPLSRFKRG]F\PLRGZ\áDGRZDDtmosferycznych. 2GáF]QLNOLQLRZ\SRZLQLHQE\ü]DLQVWDORZDQ\ZWDNLPPLHMVFXDE\SRPLG]\ QLP D Z\áF]QLNLHP]DZDUWH E\á\ LQQHDSDUDW\ XPLHV]F]RQH Z SROX']LNL WHPX PR*OLZHMHVWSURZDG]HQLHSUDFNRQVHUZDF\MQ\FKQDLQQ\FKDSDUDWDFK2GWHM]DVDG\ V RGVWSVWZD 'RW\F] RQH QD SU]\NáDG RJUDQLF]QLNyZ SU]HSLü RGJURPQLNyZ LXU]G]HWHOHIRQLLHQHUJHW\F]QHMQRQHM7(18U]G]HQLDWHPXV]VSHáQLDüVZRM funkfmsu]\z\áf]rq\psrox :VWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKVSRW\NDVLRGáF]QLNL slhf]qhqr*rzh poziomoobrotowe, jedno- i dwuprzerwowe; SLRQRZHSDQWRJUDIRZHFKZ\WDNRZHQR*\FRZH 2GáF]QLNVLHF]Q\FKDUDNWHU\]XMHVLW\P*HVW\NLUXFKRPHZ\NRQXMHVLZSo- VWDFLSáDVNRZQLNyZSUWyZOXEUXUPLHG]LDQ\FK:UR]ZL]DQLDFKZQWU]RZ\FKWa- NLHJRRGáF]QLNDVW\NLUXFKRPHV]EXGRZDQH]GZyFKUyZQROHJá\FKSáDVNRZQLNyZ SU]H]FRZSU]\SDGNXSU]HSá\ZXGX*\FKSUGyZSRZVWDMHGRGDWNRZDVLáDGRFLVNDMFD VW\NVWDá\8QLHPR*OLZLDWRVDPRLVWQHRWZDUFLHRGáF]QLNDZF]DVLHSU]HSá\ZXSUGX zwarciowego. 2GáF]QLN poziomoobrotowy SRZV]HFKQLH MHVW EXGRZDQ\ QD QDSLFLH kv LZ\*V]H1R*HWDNLHJRRGáF]QLNDVZ\NRQDQH]SUWyZOXEUXUPLHG]LDQ\FKLSRUu- V]DMVLSURVWRSDGOHGRRVLL]RODWRUyZZVSRUF]\FK:VWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK VSRW\NDVLGZDUR]ZL]DQLDNRQVWUXNF\MQHRGáF]QLND poziomoobrotowego: jednoprzerwowe i dwuprzerwowe. Przedstawiono je odpowiednio na rysunkach 2.4 i 2.5. : RGáF]QLNDFK MHGQRSU]HUZRZ\FK REUDFDM VL ZUD]] QR*DPL RE\GZD L]RODWRU\ ZVSRUF]HZRGáF]QLNDFKGZXSU]HUZRZ\FK±W\ONRL]RODWRUURGNRZ\,]RODWRU\V QDRJyáSHáQRSQLRZHnieprzebijalne. 2GáF]QLNSLRQRZ\MHVWSU]H]QDF]RQ\GRSUDF\ZUR]G]LHOQLDFKQDMZ\*V]\FKQa- SLüRVSHFMDOQHMNRQVWUXNFMLXNáDGXV]\Q:VWDQLHRWZDUW\PRGáF]QLNWDNLVWZDU]D ZLGRF]QSU]HUZPLG]\]QDMGXMF\PLVLQDGZyFKSR]LRPDFKSU]HZRGDPLGRSUo- ZDG]DMF\PLLV]\QDPL2GáF]QLNSLRQRZ\MHVWZ\SRVD*RQ\ZVNáDGDQ\PHFKDQL]P

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 23 SU]HJXERZRG(ZLJQLRZ\] GROQ\P VW\NLHP UXFKRP\P]DRSDWU]RQ\P Z FKZ\WDNL ]JDUQLDMFHVW\NJyUQ\ZSU]\SDGNXMHJRSU]HPLHV]F]DQLD6W\NJyUQ\MHVWRVREQ\P elementem podzlhv]rq\p]dsrprfolqhnqdgrgáf]qlnlhp Rysunek 2.4.2GáF]QLNpoziomoobrotowy, jednoprzerwowy z uziemnikiem na napicie 110 kv Rysunek 2.5.2GáF]QLNpoziomoobrotowy, dwuprzerwowy z uziemnikiem QDQDSLFLHkV 1DMF]FLHMRGáF]QLNLVZ\NRQDQHMDNRMHGQRELHJXQRZHPHFKDQLF]QLHVSU]*o- QHZWUyMID]RZH]HVWDZ\]HZVSyOQ\PQDSGHP1LHNWyUHNRQVWUXNFMHGRGDWNRZRV Z\SRVD*DQH Z QR*H X]LHPLDMFH0DQLSXODFMH áf]hqlrzh RGáF]QLNDPL QDOH*\ Z\NRQ\ZDüZVWDQLHEH]REFL*HQLD]Z\MWNLHPSU]\SDGNyZV]F]HJyOQ\FKSRGanych w tabelach 2.2 i 2.3 [42]. =D SRPRF RGáF]QLNyZ WUyMELHJXQRZ\FK PR*QD ]DáF]Dü L Z\áF]\ü ]GDOQLH ZVWDQLHMDáRZ\PWUDQVIRUPDWRURPRF\GR09$RJyUQ\PQDSLFLX kv, MH*HOLVSHáQLRQHVQDVWSXMFHZDUXQNL RGVWS\PLG]\RVLDPLELHJXQyZRGáF]QLNDZ\QRV]FRQDMPQLHM 1900 mm dla transformatora o mocy do 25 MVA, 2100 mm dla transformatora o mocy do 31,5 MVA, QDSLFLH]DVLODQLDQLHMHVWZ\*V]HQL*21 kv. =DSRPRFRGáF]QLNyZWUyMELHJXQRZ\FK61PR*QD Z\áF]\üL]DáF]\ü WUDQVIRUPDWRU\ NWyU\FK PRFH OXE ZDUWRFL REFL*HQLD V zgodne z podanymi w tabeli 2.2, Z\áF]\üL]DáF]\üOLQLHQDSRZLHWU]QHLNDEORZHRSU]HNURMDFKLGáXJRFLDFK ZHGáXJWDEHOL.

24 5R]G]LDá 2SUyF]PDQLSXODFMLRNUHORQ\FKZF]HQLHMGRSXV]F]DVL]DáF]DQLHLZ\áF]DQLH RGáF]QLNDPLWUyMELHJXQRZ\PLQLHREFL*RQ\FKV]\Q]ELRUF]\FKV]\QREHMFLRZ\FK SU]HNáDGQLNyZQDSLFLRZ\FKRUD]RJUDQLF]QLNyZSU]HSLü 7DEHOD*UDQLF]QHPRFHWUDQVIRUPDWRUyZGODNWyU\FKGRSXV]F]DOQHMHVW]DáF]HQLH LZ\áF]HQLH]DSRPRFRGáF]QLNyZWUyMELHJXQRZ\FKUHGQLHJRQDSLFLD>@ 1DSLFLH kv Moc znamionowa transformatora, kva ZVWDQLHMDáRZ\P ZVWDQLHREFL*HQLD 3 125 i mniejszej 6 200 i mniejszej 20 i mniejszej 10 315 i mniejszej 20 i mniejszej 15 400 i mniejszej 30 i mniejszej 20 500 i mniejszej 30 i mniejszej 30 1000 i mniejszej 50 i mniejszej 40 1250 i mniejszej 7DEHOD*UDQLF]QHGáXJRFLQLHREFL*RQ\FKOLQLLQDSRZLHWU]Q\FKLNDEORZ\FK na których dopuszf]doqhmhvw]dáf]hqlhlz\áf]hqlh]dsrprfrgáf]qlnyzwuymelhjxqrz\fk>@ Rodzaj linii 1DSLFLH kv 3U]HNUyM*\á$O mm 2 0DNV\PDOQDGáXJRü áczonego odcinka km 240 300 1,0 95 150 2,0 10 50 70 3,0 35 4,0 do 25 5,0 300 0,5 Kablowe 150 240 1,0 15 95 150 1,2 50 70 1,5 25 35 2,0 240 300 0,5 20 70 150 1,0 50 1,5 Napowietrzne do 40 10,0 2.7. BEZPIECZNIKI %H]SLHF]QLNLVáX*GR]DEH]SLHF]DQLDXU]G]HHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKSU]HGVNXt- NDPLSU]HFL*HL]ZDUü :\Uy*QLDVLGZDURG]DMHEH]SLHF]QLNyZ EH]SLHF]QLNL]PDWHULDáHPGUREQR]LDUQLVW\PMDNRJDVLZHP bezpieczniki gazowydmuchowe.

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 25 %H]SLHF]QLNLZ\VRNLHJRQDSLFLD±EXGRZDQHQDQDSLFLH]QDPLRQRZHGRN9±V SU]H]QDF]RQHGR]DEH]SLHF]HQLDRGVNXWNyZ]ZDUüWUDQVIRUPDWRUyZEDWHULLNRQGHQVDWo- UyZRGJDá]LHOLQLLRQLHZLHONLFKREFL*HQLDFKLGX*\FKPRFDFK]ZDUFLRZ\FK=DVWo- VRZDQLHEH]SLHF]QLNyZ]UR]áF]QLNDPLXPR*OLZLDZ\HOLPLQRZDQLHZyáF]QLNyZ :NáDGNLWRSLNRZHEH]SLHF]QLNyZZ\VRNLHJRQDSLFLD]DZLHUDMMHGHQNLONDOXE NLONDQDFLHUyZQROHJá\FKHOHPHQWyZWRSLNRZ\FK]GUXWXVUHEUQHJROXEPLHG]LDQHJR VUHEU]RQHJR]DPNQLW\FKZUXU]HL]RODF\MQHMZ\SHáQLRQHMPDWHULDáHPGUREQR]LDUQi- VW\PMDNRJDVLZHP%H]SLHF]QLNL]PDWHULDáHPGUREQR]LDUQLVW\PFKDUDNWHU\]XMVL W\P*HHOHPHQWWRSLNRZ\MHVWXPLHV]F]RQ\ZV]F]HOQHMREXGRZLHL]RODF\MQHMZ\SHá- QLRQHMPDWHULDáHPGUREQR]LDUQLVW\PRGREU\FKZáDFLZRFLDFK L]RODF\MQ\FK GX*HM SU]HZRGQRFLLSRMHPQRFLFLHSOQHMRGSRUQ\PQDG]LDáDQLHZ\VRNLHMWHPSHUDWXU\ =GROQRüEH]SLHF]QLNyZGRSU]HU\ZDQLDSUGXSU]HFL*HQLRZHJRL]ZDUFLRZHJR MHVWRNUHORQDFKDUDNWHU\VW\NF]DVRZRSUGRZRUD]SUGHPZ\áF]DOQ\PQDMPQLHj- V]\PLQDMZLNV]\P]QDPLRQRZ\P%H]SLHF]QLNLZ\VRNLHJRQDSLFLDZ\NRQXMHVL o QLHSHáQR]DNUHVRZHM FKDUDNWHU\VW\FH G]LDáDQLD XPR*OLZLDMFHM SU]HU\ZDQLH SUGX SU]HW*HQLRZHJR ZLNV]HJR QL* PLQLPDOQ\ OHF] QLHSU]HNUDF]DMFHJR QDMZLNV]HJR SUGXZ\áF]DOQHJR Bezpieczniki JD]RZ\GPXFKRZH QDOH* GRVWDUV]\FK NRQVWUXNFMLEH]SLHF]QLNyZ LQLHVREHFQLHVWRVRZDQHZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK :VWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKVVWRVRZDQHEH]SLHF]QLNLSU]HNáDGQLNRZH6 RQHSU]H]QDF]RQHZ\áF]QLHGR]DEH]SLHF]HQLDSU]HGVNXWNDPL]ZDUüSU]HNáDGQLNyZ QDSLFLRZ\FK&KDUDNWHU\]XMVLSUDNW\F]QLHQLHRJUDQLF]RQ]GROQRFLZ\áF]DQLD RUD]EDUG]RVNXWHF]Q\PRJUDQLF]HQLHPSUGX]ZDUFLRZHJR Ograniczone zastosowanie bezpieczników w stacjach elektroenergetycznych wyni- ND]LFKZDGGRNWyU\FKPR*QD]DOLF]\üMHGQRID]RZHZ\áF]HQLHNRQLHF]QRüZy- PLDQ\ZNáDGHNSRND*GRUD]RZ\PZ\áF]HQLXRJUDQLF]RQPR*OLZRü]DEH]SLHF]a- QLD RGELRUQLNyZ R ZLNV]\FK PRFDFK ]QDPLRQRZ\FK L GáXJL F]DV áxnrz\ SU]\ SU]HU\ZDQLXSUGXRQLHZLHONLFKZDUWRFLDFK 2.8. UZIEMNIKI 8]LHPQLNLQR*HX]LHPLDMFHVWRVXMHVL]HZ]JOGyZHNVSORDWDF\MQ\FK6SU]eznaF]RQHGR]ZLHUDQLDLX]LHPLDQLDRGáF]RQ\FKREZRGyZLXU]G]H 3RGF]DVSU]HJOGyZLQDSUDZXU]G]H61:111REVáXJDVWDFMLPXVLE\ü]a- EH]SLHF]RQDSU]HGSRUD*HQLHP0LHMVFHSUDF\PXVLE\üX]LHPLRQH1DSU]\NáDGEHz- SLHF]HVWZRSUDFNRQVHUZDF\MQRUHPRQWRZ\FKSU]\Z\áF]QLNXZ\PDJDRWZDUW\FK RGáF]QLNyZSRREXVWURQDFKZ\áF]QLNDLREXVWURQQHJRX]LHPLHQLDZ\áF]RQHMF]- FLSROD:]JOG\EH]SLHF]HVWZDX]DVDGQLDM]DWHPEH]Z]JOGQNRQLHF]QRüVWosowania uziemników. 8]LHPQLNLVZ\SRVD*DQHZáF]QLNLSRPRFQLF]HXPR*OLZLDMFHZ\NRQDQLHVygnalizacji, blokowania i zdalnego sterowania.

26 5R]G]LDá 8]LHPLHQLDZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKGRNRQXMHVL]DSRPRF X]LHPQLNyZáF]QLNyZSU]H]QDF]RQ\FKZ\áF]QLHGRX]LHPLHQLD QR*\X]LHPLDMF\FK]DLQVWDORZDQ\FKQDVWDáHQDRGáF]QLNX X]LHPLDF]\SU]HQRQ\FK =H Z]JOGyZ HNVSORDWDF\MQ\FK QDMOHSV]\P UR]ZL]DQLHP X]LHPLHQLD Z VWDFML HOHNWURHQHUJHW\F]QHMMHVW]DVWRVRZDQLHX]LHPQLNyZOXEQR*\X]LHPLDMF\FK]DPRn- WRZDQ\FKQDVWDáHQDRGáF]QLNX8]LHPQLNLRUD]QR*HX]LHPLDMFHLQVWDOXMHVLSowszechnie w rozdzielnicach SN, niektórych miejscach rozdzielni 110 kv (w polach liniowych) oraz w rozdzielniach 220 kv i 400 kv. 2.9. ZWIERNIKI =ZLHUQLNLVáF]QLNDPLSU]H]QDF]RQ\PLGRLQLFMRZDQLDVDPRF]\QQHJRZ\áF]a- QLDOLQLL]DVLODMF\FKSUDFXMF\FKZXNáDG]LHEORNRZ\PVSRZRGRZDQHJRMHGQRID]o- Z\P]DáF]HQLHPQD]ZDUFLH]]LHPL6WRVRZDQHVRQHVSRUDG\F]QLHZXNáDGDFK EORNRZ\FKLZXNáDGDFKPRVWNRZ\FKkV. =ZLHUQLNL WUyMID]RZH PRJ E\ü VWRVRZDQH Z VWDFMDFK HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK ZQLHNWyU\FKNRQVWUXNFMDFKUR]G]LHOQLF61]DPLDVWX]LHPQLNyZ'RW\F]\WR]ZáDVz- F]DUR]G]LHOQLFUHDOL]RZDQ\FKZXNáDG]LH]SRMHG\QF]\PVHNFMRQRZDQ\PV\VWHPHP V]\Q]ELRUF]\FKVNáDGDMF\FKVL]FRQDMPQLHMGZyFKV]DIXPLHV]F]RQ\FKZRVRb- Q\FK SRPLHV]F]HQLDFK :yzf]dv F]VWR ]H Z]JOGX EH]SLHF]HVWZD LQVWDOXMH VL ]ZLHUQLNLNWyUH±RSUyF]VZRMHMIXQNFML ± VSHáQLDMURO RGáF]QLND WZRU]F EHz- SLHF]QLZLGRF]QSU]HUZL]RODF\MQ 35=(.à$'1,., 'RSRPLDUyZ]QDF]Q\FKZDUWRFLSUGyZLQDSLüPXV]E\üVWRVRZDQHVSe- FMDOQHDSDUDW\]PQLHMV]DMFHZVWDá\PVWRVXQNXZDUWRFLW\FKZLHONRFL6áX*GR WHJR FHOX SU]HNáDGQLNL HOHNWURPDJQHW\F]QH Z NWyU\FKSU]HQRV]HQLH V\JQDáX ]H VWURQ\SLHUZRWQHMQDZWyUQQDVWSXMHZZ\QLNXVSU]*HQLDPDJQHW\F]QHJRW\FK REZRGyZ QDMF]FLHM ] ]DVWRVRZDQLHP UG]HQL PDJQHW\F]Q\FK XPR*OLZLDMF\FK znaczne wzmocnienie. 6WRVRZDQLHSU]HNáDGQLNyZZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK]DSHZQLD EH]SLHF]QREVáXJSU]\U]GyZSRPLDURZ\FKUHJXODF\MQ\FKL]DEH]SLHF]H pomiar znaf]q\fkzduwrflsugyzlqdslü ]PQLHMV]HQLHQLHEH]SLHF]HVWZDXV]NRG]HQLDSU]\U]GyZZVNXWHNHOHNWURG\Qa- PLF]QHJRLFLHSOQHJRRGG]LDá\ZDQLDSUGyZ]ZDUFLRZ\FK odizolowanie obwodów wtórnych od pierwotnych, oddzielenie nastawni od rozdzielni, rozszhu]hqlh]dnuhvxsu]\u]gyzsrpldurz\fk

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 27 ]GDOQ\SRPLDUZLHONRFLHOHNWU\F]Q\FK 35=(.à$'1,.,35'2:( 3U]HNáDGQLNLSUGRZHSRZLQQ\E\üLQVWDORZDQH]DZ\áF]QLNLHPSDWU]FRGVWUo- Q\]DVLODQLD U\V 7DND ORNDOL]DFMD RJUDQLF]D UR]SU]HVWU]HQLDQLH VL QD V]\Q\ ]ELRUF]HVNXWNyZ]ZDUüZSU]HNáDGQLNXSRSU]H]]DG]LDáDQLHZ\áF]QLND'RSXV]F]D VLORNDOL]DFMSU]HNáDGQLNyZSUGRZ\FKZLQQ\FKPLHMVFDFK]DOH*QLHRG]DGDVSHánianych w polach. 3U]HNáDGQLNLSUGRZHLQVWDOXMHVLQLHNLHG\QDV]\QDFK]ELRUF]\FKQSGR]DVLODQLD OLF]QLNyZHQHUJLL]DEH]SLHF]HSU]HND(QLNRZ\FKV]\Q]ELRUF]\FK 'R SU]HNáDGQLNyZ SUGRZ\FK QLH VWRVXMH VL LQG\ZLGXDOQ\FK ]DEH]SLHF]H RG VNXWNyZ]ZDUü:VWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FKUR]Uy*QLDVLSU]HNáDGQLNLSUGRZH pomiarrzhsu]h]qdf]rqhgr]dvlodqldplhuqlnyzolf]qlnyznodv\grnádgqrfl 0,1; 0,2; 0,5), ]DEH]SLHF]HQLRZHSU]H]QDF]RQHGR]DVLODQLDSU]HND(QLNyZREZRGyZ]DEH]SLeczeniowych (o symbolach 5P; 10P), uzwojone, w których]duyzqrvwurqdslhuzrwqdmdnlzwyuqdpdmzlhoh]zrmyz przepustowe, o jednym zwoju strony pierwotnej w postaci szyny lub kabla prze- FKRG]FHJRSU]H]ÄRNQR SU]HNáDGQLND VXPXMFHVWRVRZDQHGR]DEH]SLHF]H]LHPQR]ZDUFLRZ\FK inne, specjalnego przeznaczenia. 3U]\NáDGSU]HNáDGQLNyZSUGRZ\FK]DLQVWDORZDQ\FKZUR]G]LHOQLkV przedstawiono na rysunku 2.6. 35=(.à$'1,.,1$3, &,2:( 3U]HNáDGQLNLQDSLFLRZHSRZLQQ\E\üLQVWDORZDQH]DSU]HNáDGQLNDPLSUGRZ\PL SDWU]FRGVWURQ\]DVLODQLDU\V'RSXV]F]DVLORNDOL]DFMSU]HNáDGQLNyZQDSL- FLRZ\FKZLQQ\FKPLHMVFDFKZ]DOH*QRFLRG]DGDVSHáQLDQ\FKZSRODFKUR]G]LHlczych lub z braku miejsca. :LNV]DGRZROQRüORNDOL]DFMLSU]HNáDGQLNyZQDSLFLRZ\FKGRW\F]\SU]HNáDGQi- NyZ]DEH]SLHF]RQ\FKZáDVQ\PLEH]SLHF]QLNDPLSRVWURQLHSLHUZRWQHMEH]SLHF]QLNL SU]HNáDGQLNRZH 1LHXPLHV]F]DVLSU]HNáDGQLNyZQDSLFLRZ\FKPLG]\Z\áF]QLNLHPDSU]HNáDd- QLNLHPSUGRZ\PJG\QLHV]DEH]SLHF]RQHZáDVQ\PLEHzpiecznikami. %H]SLHF]QLNLSU]HNáDGQLNRZHVZ\áF]QLHSU]H]QDF]RQHGR]DEH]SLHF]HQLDSU]HG VNXWNDPL ]ZDUü SU]HNáDGQLNyZ QDSLFLRZ\FK 5H]\JQDFMD ] QLFK MHVW PR*OLZD ZSU]\SDGNXSU]HNáDGQLNyZQDSLFLRZ\FKRG]QDF]DMF\FKVLGREUMDNRFLZ\Nonania. 3U]\NáDG SU]HNáDGQLNyZ QDSLFLRZ\FK ]DLQVWDORZDQ\FK Z UR]G]LHOQL kv przedstawiono na rysunku 2.7.

28 5R]G]LDá Rysunek 2.6. 3U]HNáDGQLNLSUGRZH QDQDSLFLHkV Rysunek 2.7. 3U]HNáDGQLNLQDSLFLRZHQDQDSLFLH 110 kv 85='=(1,$2&+521<35=(&,:35=(3, &,OWEJ 'RRFKURQ\XU]G]HVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHMSU]HGSU]HSLFLDPLVSRZRGRZa- Q\PLF]\QQRFLDPLáF]HQLRZ\PLOXE]MDZLVNDPLDWPRVIHU\F]Q\PLVSU]H]QDF]RQH SRZLHWU]QHMLVNLHUQLNDFRSRZRGXMH]ZDUFLHREZRGX]]LHPLLVSDGHNQDSLFLDGR zera. Odgromniki VDSDUDWDPLVáX*F\PLGRRFKURQ\XU]G]HHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK LVNLHUQLNLRGJURPQLNLLRJUDQLF]QLNLSU]HSLü Iskierniki QDOH*GRQDMSURVWV]\FKURGNyZRFKURQ\SU]HFLZSU]HSLFLRZHM']LaáDMZUD]LHZ\VWSLHQLDSU]HSLüRZDUWRFLDFKZLNV]\FKQL*Z\WU]\PDáRüSU]HUZ\ SU]HGVNXWNDPLSU]HSLüSRZRGRZDQ\FKZ\áDGRZDQLDPLDWPRVIHU\F]Q\PL5R]So- ZV]HFKQLRQHVWU]\NRQVWUXNFMHW\FKDSDUDWyZZ\GPXFKRZH]DZRURZHRUD]EH] iskiernikowe (warystorowe). 2JUDQLF]QLNLSU]HSLüVWDQRZLRGJURPQLNLbeziskiernikowe (warystorowe).,vnlhuqlnlrgjurpqlnllrjudqlf]qlnlsu]hslülqvwdoxmhvlzwdnlfkplhmvfdfkde\ VSHáQLDá\VZRMUROWDN*HSRGF]DVSU]HUZZSUDF\VWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHMOXEMHM F]FL=Z\NOHDSDUDW\WHVQDMEDUG]LHMRGGDORQ\PLRGV]\Q]ELRUF]\FKDSDUatami ZSROXUR]G]LHOF]\PU\V']LNLWHPXPRJVSHáQLDüVZRMH]DGDQLDUyZQLH* SRGF]DVZ\áF]HQLDSRODVSRGQDSLFLDURERF]HJR&]DVDPLDSDUDW\WHXPLHV]F]DVL

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych 29 GRGDWNRZRGRRFKURQ\ZD*Q\FKXU]G]HVWDFMLWDNLFKMDNWUDQVIRUPDWRU\EH]So- UHGQLRZLFKVVLHG]WZLH 85='=(1,$7(/()21,,(1(5*(7<&=1(- NO1(-7(1 Linie elektroenergetyczne 110 kv, 220 kv i 400 N9 V Z\NRU]\VW\ZDQH So- ZV]HFKQLHGR]DSHZQLHQLDáF]QRFLZVLHFLHQHUJHW\NL]DZRGRZHM1DSRWU]HE\WHM áf]qrfllqvwdoxmhvlqdvwdfmdfk11lgx*\fkvwdfmdfkn9]hvsrá\xu]g]hwhoe- IRQLLHOHNWURHQHUJHW\F]QHMQRQHM8U]G]HQLDWHQDMF]FLHMREHMPXMGáDZLN]DSo- URZ\LNRQGHQVDWRUVSU]JDMF\ àf]qrüsrzlqqde\ü]dfkrzdqdqlh]doh*qlhrgvwdqxsrodgodwhjrxu]g]hqld 7(1 XPLHV]F]D VL]DZV]H]D RVWDWQLP áf]qlnlhp SDWU]F RGVWURQ\ V]\Q]ELRrczych). 'à$:,.,=:$5&,2:( 'ádzlnl VáX* GR RJUDQLF]HQLD ZDUWRFL SUGyZ ]ZDUFLRZ\FK,QVWDOXMH VL MH ZVWDFMDFKHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK61ZFHOX]ZLNV]HQLDLPSHGDQFMLUHDNWDQFMLRb- ZRGyZ]ZDUFLRZ\FK']LNLWHPXRVLJDVLRJUDQLF]HQLHSUGX]ZDUFLRZHJRRUD] XWU]\PDQLHQDSLFLDQDV]\QDFK]ELRUF]\FKQDXVWDORQ\PSR]LRPLHSU]\]ZDUFLDFK ZOLQLDFK]DGáDZLNLHP'áDZLNL]ZDUFLRZHEXGXMHVLQDQDSLFLD kv, prze- ZD*QLHMDNRMHGQRID]RZHLáF]\Z]HVWDZ\WUyMID]RZH -H*HOLVWRVXMHVLGáDZLNL]ZDUFLRZHWRZáDFLZHMHVWXPLHV]F]HQLHLFK]DZ\áFz- QLNLHPLSU]HNáDGQLNDPLSUGRZ\PLSDWU]FRGVWURQ\V]\Q]ELRUF]\FK7DNDORNDOi- ]DFMDXPR*OLZLDGREyUZ\áF]QLNDGRZDUXQNyZLVWQLHMF\FKSU]\]ZDUFLXEH]So- UHGQLR ]D GáDZLNLHP,QVWDORZDQLH GáDZLNyZ ]ZLNV]D ]QDF]QLH SRZLHU]FKQL QLH]EGQGREXGRZ\VWDFML

30 5R]G]LDá 8.à$'<32à&=(67$&-, ELEKTROENERGETYCZNEJ :<0$*$1,$67$:,$1(8.à$'2032à&=( STACJI ELEKTROENERGETYCZNYCH 'RQDMZD*QLHMV]\FKHOHPHQWyZREZRGyZJáyZQ\FKVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK ]DOLF]DVLWUDQVIRUPDWRU\V]\Q\]ELRUF]HUy*QHJRURG]DMXáF]QLNLSU]HNáDGQLNL RJUDQLF]QLNLSU]HSLüRGJURPQLNLGáDZLNL]ZDUFLRZHL]RODWRU\8NáDGHOHNWU\F]Q\ VWDFML]DZLHUDMFHMZV]\VWNLHOXEMHG\QLHF]ü]Z\PLHQLRQ\FKXU]G]HSRáF]o- Q\FKZSRODRRNUHORQ\FKSU]H]QDF]HQLDFKSRZLQLHQE\üXVWDORQ\]XZ]JOGQLHQLHP lokalizacji, sposobu zasilania i funkcji stacji w systemie elektroenergetycznym. Wy- EyUXNáDGXSRZLQLHQVLRSLHUDüQDXVWDOHQLDFKSHUVSHNW\ZLF]QHJRSURJUDPXUR]ZRMX VLHFL HOHNWURHQHUJHW\F]QHM)\ZRWQRü VWDFML NV]WDáWXMH VL SU]HFLWQLH QD SR]LRPLH 30 40 lat, a w skrajnym przypadku nawet 50 lat [12]. Projekty rozwoju sieci z takim Z\SU]HG]HQLHP F]DVRZ\P QLH V QDWRPLDVW RSUDFRZ\ZDQH 1D SU]\NáDG KRU\]RQW F]DVRZ\GáXJRWHUPLQRZHMSURJQR]\UR]ZRMXVLHFLREHMPXMHODWGODWHJRFHORZH MHVW]DZV]HSR]RVWDZLHQLHPR*OLZRFLUR]EXGRZ\VWDFMLZSU]\V]áRFLSRSU]H]UH]Hr- ZDFMWHUHQX]DEH]SLHF]HQLHPR*OLZRFLZSURZDG]HQLDQRZ\FKOLQLLGRVWDFMLLWS 3U]\MW\XNáDGVWDFMLPD]DVDGQLF]\ZSá\ZQLHW\ONRQDMHMSUDFOHF]WDN*HQDSUDF F]FLOXEQDZHWFDáHJRV\VWHPXHOHNWURHQHUJHW\F]QHJR 3RGVWDZRZHZ\PDJDQLDVWDZLDQHXNáDGRPSRáF]HVWDFMLQDSRGVWDZLHSXEOLNa- FML>@VQDVWSXMFH przlqqd E\ü]DFKRZDQD GX*D SHZQRü GRVWDZ\ HQHUJLL HOHNWU\F]QHM R RGSo- ZLHGQLHMMDNRFL]DOH*QDRGURG]DMX]DVLODQ\FKRGELRUFyZLRGELRUQLNyZRUD] PR*OLZ\FK VWUDW SURGXNF\MQ\FK L VSRáHF]Q\FK Z\QLNDMF\FK] QLH]DSODQRZa- Q\FKSU]HUZZGRVWDZLHHQHUJLLNWyUHPRJá\E\QLHZ\VWSLüSU]\EDUG]LHMUDFMo- QDOQLH]DSURMHNWRZDQ\PXNáDG]LHSRáF]HVWDFML przlqqdlvwqlhüpr*olzrü]pldq\xnádgxzplduur]zrmxvlhfloxeur]exgrz\ L]PLDQ\UROLVWDFMLZV\VWHPLHHOHNWURHQHUJHW\F]Q\PEH]NRQLHF]QRFLLQVWDOo- ZDQLDZLHOXEDUG]RGURJLFKXU]G]HJáyZQLHWUDQVIRUPDWRUyZLZ\áF]QLNyZ Z\VRNLHJRQDSLFLD5R]EXGRZDVWDFMLQLHSRZLQQDSRZRGRZDüGáXJRWUZDá\FK przerw w zasilaniu licznych odbiorców energii elektrycznej, pu]\xv]nrg]hqldfkv]\q]elruf]\fkoxelqq\fkhohphqwyzvwdfmlsrzlqqre\ü ]DSHZQLRQHFDáNRZLWHOXEF]FLRZH]DVLODQLHRGELRUFyZ przlqqd LVWQLHü PR*OLZRü RGáF]HQLD VSRG QDSLFLD GRZROQHJR Z\áF]QLND ZFHOXZ\NRQDQLDMHJRSU]HJOGXQDSUDZ\OXEZ\PLDQ\EH]GáXJRWUZDáHMSU]e- UZ\ZSUDF\SRáF]RQHM]QLPOLQLL przlqqdlvwqlhügx*dhodvw\f]qrüxnádgxvwzdu]dmfdpr*olzrü]dvlodqldrd- ELRUFyZSU]\SODQRZDQ\FKOXE]DNáyFHQLRZ\FKZ\áF]HQLDFKOXESU]HáF]HQLDFK

'()&&!+*,!1()!&!'"* "!4!')&!"!'(&-()%!!"#$%&!'()&&*(+*)!,+'))!-!& )(& (,2%!!"+'&(+%34 )!,"!2()2!.)2(3.-&#7!'("2 '*()(-&*1!2%.&!1&! 2& *12 2!/!2%.&!'()&&!+*,/(0-)&!"/&"!4 &!"-+'(!&-+!(+(.) rgetycznej *'( '()&&!&,/(0-)(,(3!&&!&!/&*1)! 31 +!&)!!& 2%!'(% )3()* '"3()'(3.-&*15!3/&!1!"4 (+(.)'*/(0-)/!%"-+('!"%eniowych, ( 6'%&& /&!2%!.)&) *1)* 21)*/!3!" **"&*12'-(!!*"&*1# +!( &4-! 3(&!-0*"!2!"(!(3(&!"j &*14()!'.-(-*14(-& wariantów2%!.)'(%(+)(.)3%.)&*142 ()!&!('! "2-2!)*+!&*1 eksploata- &3(2%!*")&2-)!!&!-! 0(&*1)!&2.) **/!)('!()!&!'("2 *'()&&*+*,!-()!&&!'(!"-2 (&3 *&*1)!2(+)(.)')( 1&&3(!)()!(*1! &*1) (')!o-!"'()&&!')&!,2(&(/&()!&'()3-- Q-!*52!"!2%!'(% 9:;:<=>?@AB<>CDEF<G>HIJKLGMCNEO?P>CDB 1&&*1*"(-)(&2%!.)(!"-2 (&3 *&*1!-0*()*! &*/ o-.*1)*+!"&4+-!"#7')"2(-"&()y- (o-.r- '#O konkretnym )* &!)2%!*&+(*1-+1+!2#R2%!* /(&*/SV6WUU#X&*&()2%!*!"-2 (&3 1&&(82(&(/&!#$('%&&!%o- )*1 (&2"(&()!&*2"(&()!&*U)* /()ST6UU4)*!"-2 (&3 '()!&'(!% *&*1(+"/" ELEKTROENERGETYCZNEJ 2%!)* $*2%!()&!)*2%!.) 2/(0-)2(/+&!"'!"-2 (&3 /()*42"(&()!&*4*&'(/(&# *&*1" &2"(&()!&*4*&'(/(&Y!"-2 )!&!#!)(&*12* (&3.)4! '()a- -&!*&()-++*&()#7(++2%!.)*&()*1'(!%(+j- szyn zbiorczych, czyli sekcjonowania )!&*&'(/(&*1S(+"()*1U4S+*&'(/(&*14*&!/'o- /2%!.)*&o- *&"-!2%!dwusystemo- 2%!dwusystemowy,."* wanych. Wiele firm krajowych i zagranicznych dysponuje typowymi opracowaniami wyborze ostateczwyborze ma analiza kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. muje trzy stopnie kryteriów: liczba systemów szyn zbiorczych (jednosystemowe (w skrócie 1S), dwusystemowe (2S) i 'o- wego: 2%!dwusystemowy, niesekcjonowany; 2%!dwusystemowy, sekcjonowany;

32 5R]G]LDá :REUELHXNáDGyZVHNFMRQRZDQ\FKZ\VWSXMXNáDG\]GZLHPDVHNFMDPL]WU]ema sekcjami, z czterema sekcjami itd. :REUELHXNáDGyZ]SRGZyMQ\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FKZ\VWSXMXNáDG\ ZLHORZ\áF]QLNRZH]GZRPDZ\áF]QLNDPLQDSROH:OXESyáWRUDZ\áF]QLNRZH (1 1/2W lub 3/2W). :REUELHXNáDGyZ]SRMHG\QF]\POXESRGZyMQ\PV\VWHPHPV]\Q]ELRUF]\FK Z\VWSXMHRGPLDQDZSRVWDFLW]ZXNáDGX8RGSRZLHGQLR8L88NáDG8XPR*- OLZLD]DVWRVRZDQLHMHGQHMSRG]LDáNLSU]HVWU]HQLSRODV]\Q]ELRUF]\FKGRZ\SURZa- G]HQLDOLQLLZGZyFKSU]HFLZOHJá\FKNLHUXQNDFK 8NáDG\EH]V]\QRZHG]LHOLVLQDXNáDG\EORNRZHPRVWNRZHL wielobokowe. Z NROHLZREUELHXNáDGyZEORNRZ\FKZ\Uy*QLDVLXNáDG\ jednoblokowe (L-T) lub dwu- EORNRZH1LHNLHG\XNáDGMHGQREORNRZ\MHVWQD]\ZDQ\SRMHG\QF]\PXNáDGHPEORNo- Z\P D XNáDG GZXEORNRZ\ SRGZyMQ\P XNáDGHP EORNRZ\P : REUELH XNáDGyZ PRVWNRZ\FKZ\Uy*QLDVLQDWRPLDVWXNáDG\PRVWNRZHXSURV]F]RQHOXESHáQH8NáDG\ PRVWNRZH V SRZV]HFKQLH RNUHODQH MDNR XNáDG\ + 8NáDG\ WH PR*QD SRG]LeOLü Z]DOH*QRFLRGOLF]E\]DLQVWDORZDQ\FKZ\áF]QLNyZQDXNáDG\++++ L+8NáDG\ZLHORERNRZHG]LHOLVLQDXNáDG\ZNV]WDáFLHWUyMNWDF]ZRURERNXOXE szeflrernx 1DU\VXQNXSU]HGVWDZLRQRNODV\ILNDFMXNáDGyZSRáF]HVWDFML6]F]HJyáRZH Z\MDQLHQLD L RPyZLHQLH XNáDGyZ SRáF]H ]DPLHV]F]RQR Z GDOV]HM F]FL SRG UF]QLND Rysunek 3.1.ODV\ILNDFMDXNáDGXSRáF]HVWDFMLHOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK

liniowe, transformatorowe, pomiarowe, odgromnikowe. 9+9-<=>07(9)95/039.3?@*=/:25,4A3.3?(67/B0(2/CD2634/<E.=(*,;/25/+,65/8(=(0, 8,2/425/9,-()2(B35=7,3.< '()*+,-(-./0/1/2+*+,345/0/6+7(/2/78/+.392/4*+,2(-57(9)95/0253,9:(;(2, E9,0/;2(B35()=79/92,39/25,-*+,34,3?/0/6+7(/2/78/+.392.3?-.*+F=D4A=(0,G! "#$#%%& rgetycznej 33 6(0/42(B35@6+>7,-.256,99,),J*+,-5,2.3?=(*939/8>02.1,=,7,+(1< =(+79/H-:,*2.3?@ *=79F8:(-/@ I=,7,+.-3?()9A3/-*6:,)=(0,7(9)95/039/8(52*+,0D4/*5F-251-(67/B0(2/4 E()25/*5/25D)(=>00525(-.3?)A;.*5F)(*+(*(-,25,4/)2,6(-/46(0/42(B35 9,0/;.@(=7>39*=/:25,2/4=79/925/CD26345@+,6;/()2,=5F35,92,15(2(-/8(5-.1a- )-DD9-(4/25(-L3?39F*+(*5F7/9.82D4/9():A39256,+7,2*C(71,+(7(-/8(< 0/42(B35=()*+,-(-.3?,=,7,+>-@98()25/9=79/)*+,-5(2A*/6-/234A *5F25/92,392A1().C56,34F+/46(0/42(B35<K,=79.6:,)-=79.=,)6D+7,2*C(71,+(7>- E9,0/;2(B35()CD26345=(0,5-.*+F=(-,25,-253?522.3?,=,7,+>-)(=D*939, E()25/*5/25D)(=>0+7,2*C(71,+(7(-.3?)A;.*5F)(*+(*(-,25,4/)2,6(-/46o- 4,-5U*5F2,-.:A39256D2,=5F35/9)->3?*+7(2<IH.+/1D9,=(H5/3@*+(*D4/*5F 15/25(2/8(5*+25/4/4/*939/522.=()95,:=>00525(-.3?2,G2,=(-5/+792/56,H0(-/< ():A392565=((HD*+7(2,3?-.:A39256,MOQ@OVN<O):A392560525(-.D25/1(;05-5, =(4,-5/25/*5F2,=5F35,2,D79A)9/25,3?=(0,W2,=5F35,=(3?()9A3/8(()*+,3452, )7D8516(J3D05255@,+,6;/=79/=5FU,+1(*C/7.392.3?2,+7,*5/05255< P0,*.392.=79.6:,)=(0,0525(-/8(@2,=(-5/+792/8(@()=:.-(-/8(QK=(6,9,2( '(0,0525(-/*:D;A)(=79.:A39,25,05255)(*9.29H5(739.3?<E.7>;25,*5F)-,7o- )9,4/=>00525(-.3?G)(=:.-(-/M9,*50,4A3/N5()=:.-(-/M()H5(739/N<O=7>39-y- '(25;/4=79/)*+,-5(2(=()*+,-(-/D6:,).=(:A39/J(H-()>-8:>-2.3?=>00i- 2,7.*D26DR<S<T,65*3?/1,+1(;/15/U9,*+(*(-,25/9,7>-2(=79.9,*50,25D4/)2o- E7,95/1(;05-(B35)-D*+7(22/8(9,*50,25,=()39,*=7,37/1(2+(-.3?1(;/=o- niowych. stronnym, jak i dwustronnym. SZ OS W PI PU OL. SZ OS W PI OT. 3.3.1. POLA LINIOWE