Informacje o pracach nad projektami zmian w szkolnictwie artystycznym Warszawa, 08.10.2012 r.
Powody wprowadzenia zmian: Propozycje zmian mają charakter ewolucyjny i są wprowadzane ze względu na: Konieczność dostosowania kształcenia do możliwości i potrzeb coraz młodszych dzieci. Ekspansję nowych technologii i konieczność dostosowania metod nauczania do nowych realiów. Zmiany na rynku pracy. Krajowe Ramy Kwalifikacji, które wymuszają inne niż dotychczas opisanie efektów kształcenia.
Wstępny harmonogram prac związanych z wprowadzeniem zmian w szkolnictwie artystycznym 2012 rok 3 września 2012 r. w 17 szkołach muzycznych I stopnia rozpoczął się pilotaż nowych ramowych planów nauczania. 27-28 września 2012r. Warszawa -konferencja Nowoczesna Szkoła Artystyczna. Dyrektorzy z wybranych szkół, w których prowadzony jest pilotaż prezentują pierwsze doświadczenia z realizacji pilotażu. Przedstawiono wstępny projekt nowych ramowych planów nauczania dla szkół muzycznych I i II stopnia, plastycznych i baletowych. 8-10 października 2012Radziejowice -spotkanie dyrektorów szkół muzycznych I stopnia, w których prowadzony jest pilotaż. Szkolenie i dyskusja. II połowa października 2012 r. spotkanie z ekspertem w sprawie opracowania metodologii tworzenia podstaw programowych. Październik, listopad, grudzień 2012 r. spotkania z ekspertami. Wypracowanie projektu nowych ramowych planów nauczania dla szkół muzycznych II stopnia. 3
Wstępny harmonogram prac związanych z wprowadzeniem zmian w szkolnictwie artystycznym 2013-2014 Od stycznia 2013 r.prace nad projektem rozporządzenia dotyczącego podstaw programowych oraz innych rozporządzeń. 27 lutego 2013r. -podsumowanie I semestru pilotażu w szkołach muzycznych I stopnia. Marzec 2013 r. -pierwsze spotkanie z dyrektorami szkół muzycznych II stopnia, którzy zgłosili się do prowadzenia pilotażu w roku szkolnym 2013/2014. 20 marca 2013 r. -Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Lubaczowie - pierwsza wizyta studyjna dyrektorów szkół muzycznych I stopnia prowadzących pilotaż. Wymiana doświadczeń. 17 kwietnia 2013- Zespół Państwowych Szkół Muzycznych w Bydgoszczy - druga wizyta studyjna dyrektorów szkół muzycznych I stopnia prowadzących pilotaż. Wymiana doświadczeń. 8-9 lipca 2013Radziejowice -spotkanie dyrektorów szkół muzycznych I stopnia, w których prowadzony jest pilotaż. Szkolenie, dyskusja i podsumowanie roku. 1 września 2013 r. rozpoczyna się pilotaż w wybranych szkołach muzycznych II stopnia. II połowa września 2013 r. Przywództwo inspiracje ogólnopolska konferencja dla nauczycieli szkół artystycznych. Dyrektorzy szkół muzycznych II stopnia prezentują pierwsze doświadczenia z realizacji pilotażu. 1 września 2014 r. rozpocznie się wdrażania zmian we wszystkich szkołach. 4
Od 5 kwietnia 2012 r., tj. od momentu zatwierdzenia kierunków zmian w szkolnictwie artystycznym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, odbyło się wiele spotkań z dyrektorami szkół artystycznych, na których zaprezentowano kierunki zmian w szkolnictwie artystycznym. Rozpoczęliśmy w ten sposób debatę na ich temat. W tym samym czasie powołany został zespół do spraw legislacji, który pracował pod merytoryczną opieką Departamentu Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej MKiDN. 5
Skład zespołu: Skład podstawowy: 1. Prof. Wiktor Jędrzejec, dyrektor DEK MKiDN. 2. Beata Drewniacka, naczelnik DEK MKiDN. 3. Urszula Twarowska, prawnik DEK MKiDN. 4. Marzenna Maksymienko, wicedyrektor CEA. 5. Małgorzata Rosińska-Kocon, dyrektor CENSA. 6. Mariusz Tokarski, wicedyrektor CENSA. 6
Skład rozszerzony: 7. Prof. Maria Murawska, AM Bydgoszcz. 8. Prof. Krystian Kiełb, AM Wrocław. 9. Prof. Grzegorz Kurzyński, AM Wrocław. 10. Eugeniusz Buda, wizytator CEA. 11. Beata Lewińska-Gwóźdź, dyrektor ZPSP w Warszawie. 12. Jolanta Chliszcz, wizytator CEA. 13. Sylwia Świsłocka-Karwot, wizytator CEA. 14. Mirosław Różalski, dyrektor OSB w Poznaniu. 7
Prace Zespołu koncentrowały się m.in. na: Wypracowaniu metodyki zapisu nowych ramowych planów nauczania; Stworzeniu ramowych planów nauczania dla szkół muzycznych I stopnia; Stworzeniu ramowych planów nauczania dla szkół muzycznych II stopnia; Uaktualnieniu ramowych planów nauczania szkół baletowych i plastycznych. Od kwietnia do września 2012 r. odbyło się 15 spotkań Zespołu. W wielu z nich uczestniczyli zaproszeni do dyskusji eksperci różnych dziedzin. Propozycje zmian prezentowano przedstawicielom Polskiej Rady Muzycznej, Instytutu Muzyki i Tańca, autorytetom w dziedzinie kameralistyki i instrumentalistom. 8
Pilotaż Wprowadzenie pilotażu poprzedziły 2 spotkania informacyjne (16 lipca i 27 sierpnia 2012 r.). Dyrektorzy uczestniczący w spotkaniach informacyjnych, oprócz nowych ramowych planów nauczania, otrzymali projekty podstaw programowych w zakresie nowych przedmiotów, listę osób, które będą wspierały realizację pilotażu oraz harmonogram wspólnych spotkań dyrektorów szkół uczestniczących w pilotażu. Szkoły biorące udział w pilotażu objęte zostały zindywidualizowaną opieką szkoleniową Centrum Edukacji Nauczycieli Szkół Artystycznych. Dyrektorzy szkół pilotażowych są uczestnikami internetowego forum dyskusyjnego, poświęconego wyłącznie problematyce realizowanego pilotażu. 3 września 2012 r. pilotaż nowych ramowych planów nauczania rozpoczął się w 17 szkołach muzycznych I stopnia: 9
1. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina, Bydgoszcz. 2. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. nr 5 im. Henryka Wieniawskiego, Warszawa. 3. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Sochaczew. 4. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st., Pisz. 5. Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I iii st. im. Stanisława Moniuszki, Bielsko-Biała. 6. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Krzysztofa Komedy, Lubaczów. 7. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Opole. 8. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Olsztyn. 9. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. Fryderyka Chopina, Bytom. 10. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Juliusza Zarębskiego, Inowrocław. 11. Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Mieczysława Karłowicza, Mielec. 12. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Emila Młynarskiego, Augustów. 13. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. prof. Jerzego Żurawlewa, Bochnia. 14. Szkoła Muzyczna I stopnia w Dobczycach, Dobczyce. 15. Państwowa Szkoła Muzyczna I st., Kolbuszowa. 16. Zespół Szkół Muzycznych im. Stanisława Moniuszki, Łódź. 17. Państwowa Szkoła Muzyczna I st. nr 4 im. Karola Kurpińskiego, Warszawa. W przyszłym roku szkolnym planowany jest pilotaż projektowanych zmian w wybranych szkołach muzycznych II stopnia. 10
Zmiany w szkolnictwie artystycznym Szkoły muzyczne 11
Szkoła muzyczna I stopnia najważniejsze kierunki zmian Wzrost roli muzykowania zespołowego zespół instrumentalny jako przedmiot główny w dziale muzykowania zespołowego(od 4 klasy w cyklu sześcioletnim lub od 3 w cyklu czteroletnim) oraz obowiązkowe zajęcia z zespołu instrumentalnego w dziale instrumentalnym. Szerszy dostęp i świadomy wybór kształcenia muzycznego Kursy przygotowawcze dla kandydatów. Indywidualizacja procesu nauczania możliwość przyznania dodatkowych dla najzdolniejszych uczniów. Zwiększona autonomia dyrektorów szkół dyrektorzy otrzymują dodatkowe y na zajęcia oraz decydują o rodzaju zajęć realizowanych w ramach przedmiotu Zespół (klasy 1-3 lub 1-2 w cyklu czteroletnim). 12
Szkoła muzyczna I stopnia Elastyczność siatki wynikająca z rozwiązań systemowych Stara ramówka Godziny obowiązkowe dla wszystkich uczniów. Kurs dla kandydatów do szkół. Nowa ramówka 1 35 1 / 3 (26 1 / 3 ) Godziny obowiązkowe dla wszystkich uczniów. 30 1 / 3 (22 1 / 3 ) Godziny dodatkowe do dyspozycji dyrektora. 6 (4) * zajęć przypadających na ucznia w cyklu kształcenia (w nawiasach cykl czteroletni). 13
Szkoła muzyczna I stopnia Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 1-3 cyklu sześcioletniego Stara ramówka Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 4* 2 Zajęcia z akompaniatorem X 1 Instrument główny 4 2 Zajęcia z akompaniatorem X 3 Kształcenie słuchu 4 Rytmika 9 Razem: 13 3 Rytmika z elementami kształcenia słuchu 4 Zespół 3 6 Razem: 13 * zajęć w ujęciu tygodniowym przypadających na ucznia. 14
Szkoła muzyczna I stopnia Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 1-2 cyklu czteroletniego Stara ramówka Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 4* 2 Zajęcia z akompaniatorem X 3 Kształcenie słuchu 4 4 Audycje muzyczne 1 5 Chór lub orkiestra 2 1 Instrument główny 4 2 Zajęcia z akompaniatorem X 3 Podstawy kształcenia słuchu 4 4 Zespół 2 Razem: 10 Razem: 11 * zajęć w ujęciu tygodniowym przypadających na ucznia. 15
Szkoła muzyczna I stopnia (klasy 1-2 cyklu czteroletniego lub 1-3 cyklu sześcioletniego) Najważniejsze zmiany: Kurs dla kandydatów jest on realizowany na wniosek kandydatów do szkoły. Zajęcia prowadzą nauczyciele rytmiki oraz instrumentaliści prezentujący kandydatom instrumenty nauczane w danej szkole. Połączenie przedmiotów Kształcenie słuchu i Rytmika w jeden przedmiot Rytmikazelementamikształceniasłuchu * (wwymiarze6tygodniowo w sześcioletnim cyklu kształcenia). Nowy przedmiot grupowy: Zespół w wymiarze 3 tygodniowo w sześcioletnim cyklu kształcenia ** w praktyce może to być np.: zespół rytmiczny, taneczny, ludowy lub wokalny. * W cyklu czteroletnim zamiast Rytmiki z elementami kształcenia słuchu jest przedmiot Podstawy kształcenia słuchu (w wymiarze 4 ). ** W cyklu czteroletnim na Zespół przeznacza się 2 y. 16
Szkoła muzyczna I stopnia Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 4-6 cyklu sześcioletniego Stara ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 6 2 Zajęcia z akompaniatorem X Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 2 Zespół instrumentalny 7 3 Fortepian dodatkowy 1 1 / 3 4 Kształcenie słuchu 6 5 Audycje muzyczne 3 6 Chór, zespół lub orkiestra 6 3 Zajęcia z akompaniatorem X 4 Zajęcia indywidualne 1 1 / 3 5 Kształceniesł. i audycje muz. 6 Chór lub orkiestra 3 6 Razem: 22 1 / 3 * zajęć w ujęciu tygodniowym przypadających na ucznia. Razem: 17 1 / 3 17
Szkoła muzyczna I stopnia Porównanie ramowych planów nauczania dla klas 3-4 cyklu czteroletniego Stara ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 4 2 Zajęcia z akompaniatorem X Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 2 Zespół instrumentalny 5 3 Fortepian dodatkowy 1 1 / 3 4 Kształcenie słuchu 4 5 Audycje muzyczne 2 6 Chór, zespół lub orkiestra 4 Razem: 15 1 / 3 3 Zajęcia z akompaniatorem X 4 Zajęcia indywidualne 1 1 / 3 5 Kształceniesł. i audycje muz. 6 Chór lub orkiestra 2 4 Razem: 12 1 / 3 * zajęć w ujęciu tygodniowym przypadających na ucznia. 18
Szkoła muzyczna I stopnia (klasy 3-4 cyklu czteroletniego lub 4-6 cyklu sześcioletniego) Najważniejsze zmiany: Wprowadzenie działu instrumentalnego oraz działu muzykowania zespołowego. W dziale muzykowania zespołowego przedmiot Zespół instrumentalny jest oceniany tak, jak instrument główny (egzamin komisyjny) ocenę z instrumentu wystawia pedagog (odwrotnie niż w dziale instrumentalnym). Obowiązkowy Zespół instrumentalny dla wszystkich uczniów. Połączenie przedmiotów: Kształcenie słuchu i Audycje muzyczne w jeden przedmiot w wymiarze 6 tygodniowo w cyklu kształcenia. Nowy przedmiot indywidualny: Zajęcia indywidualne zamiast fortepianu dodatkowego (w identycznym wymiarze ). W praktyce mogą to być zajęcia z dowolnego instrumentu lub inne zajęcia indywidualne (np. improwizacja). Chór lub orkiestra zostały zmniejszone do 3. Dyrektor szkoły ma do dyspozycji 6 na realizację dodatkowych zajęć (mogą to być np. zajęcia uzupełniające lub dodatkowe zajęcia). 19
Klasy IV-VI szkoły muzycznej I stopnia przykładowy podział w działach: instrumentalnym i muzykowania zespołowego w dziale instrumentalnym np.: 6 gry na instrumencie i 1 a zespołu, w dziale muzykowania zespołowego np.: -3 1/3 gry na instrumencie i 3 2/3 zespołu. Pozostanie możliwość zwiększania wymiaru zajęć z gry na instrumencie, pojawi się także możliwość zwiększania wymiaru zajęć z przedmiotu zespółnajzdolniejszym uczniom, na zasadach określonych w statucie szkoły.
Szkoła muzyczna II stopnia stopień zaawansowania prac O ile propozycje zmian dla szkół muzycznych I stopnia są dokładnie określone, a nowe ramowe plany nauczania weryfikowane przez 17 szkół biorących udział w pilotażu, o tyle w przypadku rozwiązań dla szkół muzycznych II stopnia, prace są na etapie precyzowania pomysłów poprzez konsultacje w zespołach eksperckich. Godzinowe wymiary poszczególnych pozycji w ramowym planie nauczania są ciągle dyskutowane, dlatego w prezentowanym projekcie nie zostały podane y przypadające na pojedyncze zajęcia. Szczegółowe propozycje zostaną przedstawione po zakończeniu procesu konsultowania zmian, nie później niż do końca marca 2013 roku. 21
Szkoła muzyczna II stopnia najważniejsze kierunki zmian Bardziej wszechstronne kompetencje i umiejętności absolwenta szersza oferta edukacyjna szkół dająca lepsze przygotowanie do kontynuowania edukacji. Atrakcyjniejsze zajęcia uczeń w trakcie edukacji ma możliwość wyboru części przedmiotów zgodnie ze swoimi zainteresowaniami. Większa rola muzykowania zespołowego możliwość poszerzenia wymiaru zajęć z zespołu kameralnego dla wszystkich instrumentalistów. Nowe specjalności specjalności realizowane do tej pory jako eksperyment będą mogły być realizowane przez każdą szkołę, jeżeli ta będzie posiadała odpowiednią kadrę. Położenie szczególnego nacisku na praktyczny aspekt realizacji zajęć ogólnomuzycznych odniesienie wiedzy i umiejętności do głównego przedmiotu nauczania oraz korelacja treści między przedmiotami. 22
Szkoła muzyczna II stopnia Propozycja ramowych planów nauczania dla specjalności Instrumentalista Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 2 Zajęcia z akompaniatorem 3 Zajęcia w ramach specjalności zawodowej 27 4 Kształcenie słuchu 5 Historia muzyki z lit. muz. 6 Harmonia praktyczna 7 Zasady muzyki z elementamikomputerowej edycji nut 8 Moduł Zajęcia słuchowe 9 uzupełniający do wyboru (min. 6 /co najmniej Zajęcia warsztatowe 10 1 z każdego rodzaju) Zajęcia ogólnomuzyczne 29 6 23
Szkoła muzyczna II stopnia Obowiązujący ramowy plan nauczania dla specjalności Instrumentalista Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Instrument główny 13 2 Fortepian 3 1 / 3 1) 3 Zajęcia z akompaniatorem x 4 Nauka akompaniamentu 2 5 Improwizacja organowa 2 6 Zespół kameralny 4 7 Orkiestra lub chór 6 Obowiązkowe zajęcia edukacyjne cd. 8 Kształcenie słuchu 12 9 Zasady muzyki 2 10 Harmonia 6 11 Literatura muzyczna 4 12 Historia muzyki z literaturą 9 13 Formy muzyczne 4 Razem 2) : 62 65 1 / 3 1. Pozycja nr 2 nie dotyczy uczniów klasy fortepianu, poz. 4 dotyczy wyłącznie uczniów klasy fortepianu, poz. 5 dotyczy wyłącznie uczniów klasy organów. 2. Całkowity wymiar obowiązkowych zajęć edukacyjnych to: 62 y dla klasy fortepianu, 65 1 / 3 dla klasy organów, 63 1 / 3 dla pozostałych klas. 24
Szkoła muzyczna II stopnia Zajęcia w ramach specjalności zawodowej orkiestra lub chór, zespół kameralny, studia orkiestrowe, nauka akompaniamentu dla pianistów, improwizacja dla klawesynistów i organistów oraz fortepian obowiązkowy dla uczniów grających na pozostałych instrumentach. Moduł uzupełniający zajęcia słuchowe zawierające takie treści jak: solfeż tradycyjny, solfeż barwy, trening pamięci muzycznej, słyszenie mikrotonowe, warsztat słuchu absolutnego. Moduł uzupełniający zajęcia warsztatowe zawierające takie treści jak: wstęp do kontrapunktu, dwudziestowieczne systemy harmoniczne, współczesna notacja, podstawy instrumentacji, ćwiczenia z kompozycji, ćwiczenia z aranżacji, harmonia jazzowa, podstawy dyrygowania, czytanie partytur. Moduł uzupełniający zajęcia ogólnomuzyczne zawierające takie treści jak: analiza muzyczna, współczesne techniki kompozytorskie, krytyka muzyczna, wykonawstwo muzyki dawnej, instrumentoznawstwo, folklor muzyczny, historia jazzu i muzyki rozrywkowej, podstawy prawa autorskiego i przedsiębiorczości w kulturze i sztuce. Treści przedmiotu Zasady muzyki zostaną rozszerzone o elementy komputerowej edycji nut. Treści przedmiotu Formy muzyczne zostaną częściowo przeniesione do programu Historii muzyki z literaturą muzyczną oraz do modułu zajęcia ogólnomuzyczne Analiza muzyczna. 25
Zmiany w szkolnictwie artystycznym Szkoły plastyczne 26
Szkoły plastyczne (OSSP i LP) najważniejsze kierunki zmian Aktualność ramówek niezależnie od zmieniających się technologii i potrzeb edukacyjnych. Indywidualizacja procesu nauczania dostosowanie kształcenia do potrzeb uczniów i bazy dydaktycznej szkoły oraz dodatkowe y na pracę z uczniem zdolnym. Podział przedmiotów artystycznych przedmioty obowiązkowe i moduły uzupełniające. Zwiększona autonomia dyrektorów szkół dyrektorzy mogą decydować o rodzaju zajęć. 27
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych Elastyczność siatki wynikająca z rozwiązań systemowych Stara ramówka Nowa ramówka Godziny obowiązkowe dla wszystkich uczniów. Godziny obowiązkowe 70 70 dla wszystkich uczniów. Godziny dodatkowe do dyspozycji dyrektora. 12 28
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych Stara ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Historia sztuki 9 2 Rysunek i malarstwo 21 Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Historia sztuki 9 2 Rysunek i malarstwo 21 3 Rzeźba 6 4 Podstawy fotografii i filmu 4 5 Podstawyprojektowania kompozycja 6 Sztuka stosowana 12 4 Razem: 70 14 3 Rzeźba 6 4 Podstawyprojektowania kompozycja 5 Specjalność/ specjalizacja 12 4 Razem: 64 12 29
Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych moduły dodatkowe Stara ramówka Moduły dodatkowe Nowa ramówka Moduły dodatkowe 1 Multimedia 1-2 0 0 2 Fotografia i film 1-2 3 Zespołowe projekty artystyczne 1-2 Razem: 6 6 30
Liceum Plastyczne Elastyczność siatki wynikająca z rozwiązań systemowych Stara ramówka Nowa ramówka Godziny obowiązkowe dla wszystkich uczniów. Godziny 70 obowiązkowe 70 dla wszystkich uczniów. Godziny dodatkowe do dyspozycji dyrektora. 4 31
Liceum Plastyczne Porównanie ramowych planów nauczania Stara ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Historia sztuki 8 2 Rysunek i malarstwo 16 Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Historia sztuki 8 2 Rysunek i malarstwo 16 3 Rzeźba 3 4 Podstawy fotografii i filmu 3 5 Podstawyprojektowania kompozycja 6 Sztuka stosowana 16 3 Razem: 70 21 3 Rzeźba 6 4 Podstawyprojektowania kompozycja 5 Specjalność/ specjalizacja 16 3 Razem: 64 32 15
Liceum Plastyczne moduły dodatkowe Stara ramówka Moduły dodatkowe Nowa ramówka Moduły dodatkowe 1 Multimedia 1-2 0 0 2 Fotografia i film 1-2 3 Zespołowe projekty artystyczne 1-2 Razem: 6 6 33
Zmiany w szkolnictwie artystycznym Szkoły baletowe 34
Ogólnokształcąca szkoła baletowa Zawód: Tancerz Stara ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Taniec klasyczny 50 Taniec ludowy i 10 charakterystyczny 2 Taniec ludowy i 10 3 Partnerowanie 8 4 Taniec współczesny 8 5 Taniec historyczny 2 6 Rytmika + 54 Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 9 Wiedza o tańcu 10 10 Interpretacja muzycznoruchowa 11 Zasady charakteryzacji 2 12 Techniki uzupełniające 12 4 Razem: 173 7 Umuzykalnienie 13 8 Audycje muzyczne 35
Ogólnokształcąca szkoła baletowa Zawód: Tancerz, specjalność:taniec klasyczny, taniec współczesny Nowa ramówka Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1 Taniec klasyczny 50 2 Taniec współczesny 10 3 4 Taniec ludowy, charakterystyczny i historyczny 10 Techniki uzupełniające do wyboru w klasach I-IX 24 + 52 * Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 8 Historia tańca 10 9 Zasady charakteryzacji 1 Razem: 170 5 Rytmika 6 Umuzykalnienie 13 7 Audycje muzyczne * Godziny przeznaczone do dowolnego podziału na zwiększenie tygodniowej liczby na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz na realizację wybranej specjalności. 36
Ogólnokształcące szkoły baletowe najważniejsze kierunki zmian Poszerzenie możliwości wprowadzania różnorodnych technik wspierających dwa podstawowe kierunki kształcenia: klasyczny i współczesny. Pogłębienie procesu kształcenia ucznia kreatywnego, otwartego na zmiany zachodzące w europejskiej choreografii. Poszerzenie autonomii dyrekcji szkół, rad pedagogicznych i rad rodziców w podejmowaniu decyzji dotyczących profilu kształcenia artystycznego. 37