Agencja Rynku Rolnego

Oddział Terenowy w Szczecinie Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Szczecinie 1

W województwie zachodniopomorskim użytki rolne zajmują ponad 966 tys. ha. W 2014 r. na obszarze województwa zarejestrowanych było blisko 30 000 gospodarstw rolnych, z czego aż 46% stanowią gospodarstwa powyżej 10 ha użytków rolnych. Średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w Zachodniopomorskiem wynosi 30,20 ha i jest najwyższa w kraju. Agencja Rynku Rolnego (ARR) administruje programami Wspólnej Polityki Rolnej i krajowymi, które służą rolnikom, konsumentom, producentom oraz najmłodszym odbiorcom działań i inicjatyw dzieciom i młodzieży. Źródłem finansowania mechanizmów jest Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG), budżet krajowy i środki pochodzące z funduszy promocji produktów rolno-spożywczych.

Oddział Terenowy w Szczecinie Dopłaty do materiału siewnego Od 15 stycznia do 25 czerwca 2015 r. można składać wnioski o dopłatę z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w ramach pomocy de minimis w rolnictwie. To kolejny, dziewiąty już rok dopłat udzielanych przez ARR. Łączna kwota pomocy de minimis w rolnictwie przyznana producentowi rolnemu m.in. przez ARR, ARiMR, ANR oraz inne organy i instytucje w okresie 3 lat podatkowych (tj. w roku, w którym został złożony wniosek oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat podatkowych) nie może przekroczyć 15 000 euro. Dużym ułatwieniem jest możliwość składania wniosków poprzez system ELF (służący do wypełniania ich w formie elektronicznej) znajdujący się na stronie www.arr.gov.pl. Korzystanie z systemu jest bezpłatne i nie wymaga uzyskania kodów dostępu. W 2015 r. obowiązuje nowy wzór wniosku o przyznanie dopłaty. W 2014 r. do OT w Szczecinie wpłynęły 2832 wnioski o przyznanie dopłaty na łączną kwotę blisko 9 mln zł. Liczba składanych wniosków wskazuje na wyraźny wzrost zainteresowania rolników z terenu województwa zachodniopomorskiego tym mechanizmem. W porównaniu z rokiem 2007, w którym program został uruchomiony, liczba ta wzrosła czterokrotnie. Kwota przyznana przez OT ARR w Szczecinie w ramach pomocy de minimis w kolejnych sezonach lat 2007 2014 1

Produkcja mleka Po zniesieniu kwot mlecznych od 1 kwietnia 2015 r. produkcja mleka jest nielimitowana. Przez jedenaście lat funkcjonowania mechanizmu kwotowania mleczarstwo przeszło proces gruntownej restrukturyzacji, obejmującej przekształcenia własnościowe, koncentrację przetwórstwa i modernizację produkcji. W efekcie nastąpiła koncentracja gospodarstw produkujących mleko. mającym na celu wzmocnienie pozycji przetargowej rolników w łańcuchu marketingowym, są regulacje rynkowe stwarzające państwom członkowskim możliwość wprowadzenia formalnych pisemnych umów kontraktacyjnych na dostawy mleka, zawieranych między producentami mleka a jego odbiorcami. Głównym celem umów kontraktacyjnych jest minimalizacja Liczba dostawców hurtowych i bezpośrednich w woj. zachodniopomorskim (stan na 1 kwietnia każdego roku) W woj. zachodniopomorskim na koniec marca br. pozostało 671 dostawców hurtowych posiadających kwotę dostaw do mleczarni i 357 dostawców bezpośrednich posiadających kwotę sprzedaży bezpośredniej, którzy mają obowiązek do 14 maja br. rozliczyć się z ostatniego roku kwotowego. Aby zminimalizować skutki zniesienia kwotowania produkcji mleka, opracowany został przez Radę UE i Parlament Europejski w Brukseli tzw. pakiet mleczny. Jednym z podstawowych założeń przewidzianych w pakiecie mlecznym, ryzyka cenowego, a także kontrola podaży. Przepisy rozporządzenia dają producentom możliwość t worze - nia organizacji producentów, które będą prowadziły zbiorowe negocjacje cen za dostawy mleka przez swoich członków. Organizacje, zatwierdzane przez państwa członkowskie, będą także miały możliwość prowadzenia negocjacji z podmiotami skupującymi spoza własnego państwa. Całkowita ilość mleka objęta negocjacjami zbiorowymi przez jedną organizację producentów nie będzie mogła przekroczyć 33% całkowitej produkcji mleka 2

Oddział Terenowy w Szczecinie w danym państwie członkowskim oraz 3,5% całkowitej produkcji mleka w UE. Przyjęte rozwiązanie ma służyć wzmocnieniu pozycji negocjacyjnej producentów rolnych. Jednocześnie pakiet mleczny ze względu na rozdrobnienie struktury podmiotowej w produkcji mleka przewidział także możliwość tworzenia organizacji międzybranżowych. Mogą się one składać z przedstawicieli producentów, przetwórców i handlowców funkcjonujących w sektorze mleka. Zajmować się mają m.in.: publikacją danych statystycznych na temat cen skupu mleka oraz ilości zawartych umów na dostawy mleka, prowadzeniem prac badawczych na temat rynku mleka, poszukiwaniem sposobów ograniczania stosowania produktów ochrony zdrowia zwierząt, rozwijaniem metod służących poprawie jakości produkcji, promocją przetworów mlecznych itp. W związku z wejściem w życie pakietu miała zostać zapewniona także poprawa przejrzystości produkcji mleka w UE poprzez utrzymanie systemu przekazywania danych statystycznych o produkcji mleka po zniesieniu systemu kwotowania produkcji mleka. Należy zauważyć, że część przepisów oraz założeń przewidzianych w pakiecie ma charakter fakultatywny, a więc do państwa członkowskiego należy decyzja o implementacji poszczególnych rozwiązań do krajowego porządku prawnego. Pojawiają się w nim jednak także rozwiązania obligatoryjne, które państwo członkowskie ma obowiązek wdrożyć i realizować na swoim terytorium. I tak w Polsce przepisy wynikające z pakietu zostały wcielone do porządku prawnego poprzez wejście w życie ustawy z dnia 13 września 2013 r. zmieniającej ustawę o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. Mleko w szkole Polska jest jednym z krajów UE, które najlepiej wykorzystują środki przeznaczone na realizację programów prozdrowotnych i prospołecznych, wspierających konsumpcję artykułów spożywczych. Realizacja tych programów przez ARR jest pozytywnie oceniana zarówno przez instytucje unijne, jak i krajowe. Rok 2014/20145 jest jedenastym rokiem funkcjonowania programu Mleko w szkole w Polsce. Jego celem jest promowanie zasad zdrowego odżywiania, jak również wzrost spożycia mleka i jego przetworów wśród dzieci i młodzieży uczęszczającej do placówek oświatowych, tj. przedszkoli i szkół (z wyłączeniem szkół wyższych). 3

W roku szkolnym 2014/2015 dostawcy z woj. zachodniopomorskiego dostarczali mleko i przetwory mleczne dla ponad 106 tys. dzieci z blisko 490 placówek oświatowych. W programie Mleko w szkole uczestniczy w naszym województwie ponad 90% szkół podstawowych. OT Szczecin corocznie organizuje konkursy i programy prozdrowotne, propagujące spożywanie mleka i jego przetworów. Jednym z nich jest konkurs Moja Mleczna Kraina mający na celu promocję zdrowych nawyków żywieniowych wśród uczniów z zachodniopomorskich szkół podstawowych. Rokrocznie wydawany jest również kalendarz ilustrowany pracami plastycznymi dzieci, które zwyciężyły w zmaganiach plastycznych. Owoce i warzywa w szkole Program realizowany jest już szósty rok. W ramach programu dzieci nie tylko otrzymują bezpłatnie porcje owoców i warzyw, ale również biorą udział w działaniach edukacyjnych, informujących o zdrowych nawykach żywieniowych oraz zaletach spożywania owoców i warzyw. Każde dziecko uczestniczące w programie otrzymuje jednorazowo porcję składającą się z jednego produktu owocowego i jednego produktu warzywnego. Dotychczasowa ocena realizacji programu potwierdziła, że przyczynił się Konferencja promująca program Owoce i warzywa w szkole pt. Owoce mają pozytywne moce, Szczecin 2014 r. 4

Oddział Terenowy w Szczecinie on do istotnego wzrostu spożycia owoców i warzyw przez dzieci oraz do zwiększenia wiedzy na temat zasad zdrowego odżywiania. Program wpłynął pozytywnie na zmianę nastawienia dzieci uczestniczących w programie i ich rodziców do jedzenia owoców i warzyw, co potwierdza ocena Komisji Europejskiej. W drugim semestrze roku szkolnego 2014/2015 owoce i warzywa dostarczane są w naszym województwie do 59 789 dzieci z 428 szkół podstawowych, tj. ponad 86% szkół podstawowych w województwie. Aktywność OT Szczecin w propagowaniu programu corocznie owocuje nowymi pomysłami i konkursami. W 2015 r. odbędzie się konferencja oraz impreza plenerowa programu Owoce i warzywa w szkole, skierowana do dyrektorów szkół oraz dzieci i młodzieży szkół podstawowych woj. zachodniopomorskiego. Działania podejmowane w szkołach podstawowych w ramach promocji programu Mleko w szkole i Owoce i warzywa w szkole Fundusze promocji produktów rolno-spożywczych Od lipca 2009 r. funkcjonuje 9 odrębnych Funduszy Promocji: Mleka, Mięsa Wieprzowego, Mięsa Wołowego, Mięsa Końskiego, Mięsa Owczego, Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych, Owoców i Warzyw, Mięsa Drobiowego, Ryb. Celem funduszy jest wspieranie marketingu rolnego, a także spożycia i promocji produktów rolno- -spożywczych. Fundusze wspierają także działania zmierzające do zdobycia nowych i trwałych rynków zbytu oraz zwiększenia konkurencyjności rodzimych produktów rolno-spożywczych. Stawki wpłat na poszczególne fundusze określa ustawa. ARR zapewnia ich obsługę administracyjną. W jej ramach OT Szczecin co kwartał przyjmuje deklaracje wpłat. W 2014 r. przedsiębiorcy i producenci z województwa zachodniopomorskiego odprowadzili na fundusze blisko 536 tys. zł najwięcej na Fundusz Promocji Mięsa Drobiowego. Na terenie województwa, już kilkakrotnie, ze 5

środków funduszy skorzystała Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka Oddział Koszalin wraz ze Szczecińskim Związkiem Hodowców Bydła, organizując wystawę Bydła Mlecznego w Barzkowicach oraz konkurs Moja Mleczna Kraina. Zachodniopomorska Izba Rolnicza we współpracy z OT Szczecin zrealizowała w 2014 r., już po raz kolejny: Piknik Zbożowy, Piknik Wieprzowy oraz Drobiowy. Wsparcie rynku produktów pszczelich Rolnicy z terenu województwa zachodniopomorskiego uczestniczą również w mechanizmie realizowanym bezpośrednio przez Centralę ARR Wsparcie rynku produktów pszczelich. Wsparcie to służy przede wszystkim poprawie jakości miodu oraz wzmocnieniu poszczególnych ogniw związanych z produkcją i zbytem produktów pszczelich, a w dalszej perspektywie wpływa na stopniową i trwałą poprawę warunków w sektorze pszczelarskim. Korzystanie z dofinansowania działań prowadzonych w sektorze pszczelarskim jest możliwe na podstawie zatwierdzonego przez KE trzyletniego Krajowego Programu Wsparcia Pszczelarstwa. W 2014 r. pszczelarze z naszego województwa otrzymali blisko 1 mln zł (z tego prawie 75% na zakup sprzętu i leków). Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym, powołany do życia w 2014 r., ma na celu ograniczenie skali ubóstwa w krajach członkowskich Unii Europejskiej poprzez wspieranie systemów krajowych świadczących pomoc osobom najbardziej potrzebującym i będzie realizowany w formie krajowych programów operacyjnych. Programy te będą w 85% współfinansowane właśnie ze środków Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym, 6

Oddział Terenowy w Szczecinie Zgodnie z przepisami ustawy Prawo energetyczne od stycznia 2011 r. działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania biogazu rolniczego lub wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego stanowi działalność regulowaną, w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospopozostałe 15% wyasygnują budżety krajowe. Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014 2020 realizowany w Polsce w ramach ww. funduszu będzie obejmował zakup i dystrybucję żywności oraz obligatoryjne działania towarzyszące. Działania, prowadzone przez organizacje partnerskie, mają na celu włączenie społeczne osób objętych programem. Działania kontrolne Działania realizowane przez OT ARR w Szczecinie obejmują również kontrole, które przeprowadza Sekcja Kontroli Technicznych. Mają one na celu weryfikację spełnienia warunków oraz uczestnictwa przedsiębiorców i indywidualnych rolników w mechanizmach Wspólnej Polityki Rolnej. W latach 2004 2014 szczeciński oddział przeprowadził 11 936 kontroli. Monitorowanie rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych darczej, wymagającą wpisu do rejestru przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się wytwarzaniem biogazu rolniczego. ARR monitoruje produkcję biogazu rolniczego w Polsce. W marcu 2015 r. zarejestrowane były 52 biogazownie rolnicze, z czego 7 z województwa zachodniopomorskiego. 7

Działania informacyjne i promocyjne Stoisko informacyjne OT ARR w Szczecinie podczas XXVII Targów Rolnych AGRO POMERANIA 2014 w Barzkowicach ARR w coraz szerszym zakresie realizuje działania informacyjne i promocyjne, które wspierają wzrost spożycia produktów rolno-spożywczych. Sekcja Informacji i Promocji OT ARR w Szczecinie koncentruje swoją działalność na promocji systemów żywności, produktów regionalnych, tradycyjnych i lokalnych. Działania takie wpływają na zmianę upodobań żywieniowych konsumentów i przyczyniają się nie tylko do ugruntowania pozycji rynkowej rodzimych produktów, lecz także do zdobywania nowych rynków zbytu. Dyrektor oddziału Bartłomiej Toszek, udzielający wywiadu podczas II edycji Warsztatów Kulinarnych z Agencją Rynku Rolnego pod nazwą QMP Smak Dobrej Wołowiny, Kołobrzeg 2015 r. 8 W trakcie cyklicznych inicjatyw i imprez rolniczych, m.in.: targów, pokazów, warsztatów, konferencji, olimpiad, konkursów, OT w Szczecinie wystawiał stoiska informacyjno-konsultacyjne cieszące się dużym zainteresowaniem obecnych i potencjalnych beneficjentów. W 2015 roku OT kontynuuje współpracę z Wojewódzkim Zespołem ds. Zachodniopomorskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, współorganizując konferencję dla dyrektorów i koordynatorów zdrowia, poświęconą programom prozdrowotnym. W 2015 roku OT w Szczecinie zamierza zaangażować, kolejny już raz, Polskie Radio Szczecin S.A. oraz TVP Szczecin, aby dotrzeć z przekazem do szerokiego grona potencjalnych beneficjentów. W 2015 r. szczeciński oddział ARR uczestniczył również w eliminacjach centralnych XIX Olimpiady Wiedzy o Żywieniu i Żywności, które odbywały się w Zespole Szkół nr 6 im. Mikołaja Reja w Szczecinie. Tematyką wiodącą tegorocznej edycji było bezpieczeństwo żywności i żywienia. W marcu 2015 r. OT Szczecin zorganizował, podczas Targów Gastro Hotel w Kołobrzegu, II edycję Warsztatów Kulinarnych z Agencją Rynku Rolnego pod nazwą QMP Smak Dobrej Wołowiny. Zespoły miały do wykonania potrawę z wołowiny QMP (Quality Meat Program). System certyfikacji mięsa wołowego stworzony został po to, by wspierać produkcję dobrej wołowiny. Wołowina QMP pozyskiwana jest ze specjalnie wyselekcjonowanych ras bydła, hodowanych z myślą o mięsie kulinarnym, które doskonale sprawdza się w kuchni.

Oddział Terenowy w Szczecinie Dyrektor oddziału Bartłomiej Toszek, wręczający nagrody laureatom Eliminacji Centralnych XIX Olimpiady Wiedzy o Żywieniu i Żywności w Zespole Szkół nr 6 im. Mikołaja Reja w Szczecinie, 19-21 marca 2015 r. Wołowina ta stanowi doskonałą bazę dla wielu tradycyjnych dań mięsnych, a także inspirację dla całkiem nowych kulinarnych pomysłów. W warsztatach uczestniczyły cztery zespoły ze szkół gastronomicznych: Zespól Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Wincentego Witosa w Boninie, Zespół Szkół Ekonomiczno-Hotelarskich im. Emilii Gierczak w Kołobrzegu, Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Osadników Wojskowych w Mieszkowicach oraz Zespół Szkół nr 6 im. Mikołaja Reja w Szczecinie. Wystawienie podczas targów w Kołobrzegu stoiska informacyjno-promocyjnego, przeprowadzenie warsztatów kulinarnych, jak również pokaz kulinarny i degustacja Live cooking show dań na bazie wołowiny, wpłynęły na zwiększenie popytu na produkty regionalne, tradycyjne i uprawiane metodami ekologicznymi, w szczególności na wołowinę QMP. II edycja Warsztatów Kulinarnych z Agencją Rynku Rolnego pod nazwą QMP Smak Dobrej Wołowiny odbywających się podczas Targów Gastro-Hotel w Kołobrzegu, 11 13 marca 2015 r. Wszystkich zainteresowanych mechanizmami WPR i krajowymi, administrowanymi przez OT ARR w Szczecinie zapraszamy do siedziby oddziału przy ul. Niedziałkowskiego 21, 71-410 Szczecin tel. 91 464 82 00 faks 91 422 57 76

Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Szczecinie e-mail: szczecin@arr.gov.pl Agencja Rynku Rolnego Centrala ul. Nowy Świat 6/12 00-400 Warszawa ul. Niedziałkowskiego 21 71-410 Szczecin Dyrektor Bartłomiej Toszek Zastępca Dyrektora Włodzimierz Różański Sekretariat: tel. 91 464 82 00 Kancelaria: tel. 91 464 82 23, 91 464 82 71 91 464 82 72 faks 91 422 57 76 Sekcje: Sekcja Finansowo-Księgowa tel. 91 464 82 50 Sekcja Administracji tel. 91 464 82 23 Stanowisko ds. Teleinformatyki tel. 91 464 82 26 Sekcja Kontroli Technicznych tel. 91 464 82 39 Sekcja Interwencji tel. 91 464 82 36, 91 464 82 60, 91 464 82 61, 91 464 82 62 Sekcja Kwotowania Produkcji Mleka tel. 91 464 82 40 Sekcja Informacji i Promocji tel. 91 464 82 56, 91 464 82 63 www.arr.gov.pl Telefoniczny Punkt Informacyjny 22 661 72 72 ARR kwiecień 2015 ISBN 978-83-64002-68-7 od lipca 2015 r. zmiana siedziby: ul. Karolkowa 30 01-207 Warszawa Broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. ARR zastrzega, że publikacja ta nie stanowi oferty kierowanej 10 do beneficjentów ani nie jest zobowiązaniem ARR do działań mogących wynikać z treści broszury.