12 Międzynarodowe Targi Urządzeń, Technologii do Wytwarzania i Zastosowania Pelletu i Brykietu PELLETS-EXPO & BRYKIET-EXPO Konferencja Rynek pelet i brykietów możliwości rozwoju Bydgoszcz, 16.06.2015r. Ustawa o odnawialnych źródłach energii Stan obecny i perspektywy wykorzystania OZE. Edmund Wach Ustawa o OZE Cele: Spełnienie wymagań dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE - 5 lat po czasie Redukcja kosztów energii z OZE Ostatnie koszty zielonych certyfikatów wyniosły ok. 4 mld zł, z czego 75% trafiło do koncernów energetycznych z tytułu dużej energetyki wodnej i współspalania, co przełożyło się na wzrost kosztów en.el. o 6%, a powinno o 1,5% Pełna kontrola przyrostu OZE przez Państwo co? kto? gdzie? ile? za ile? 2 1
Rozdz.1. Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa określa 1) zasady i warunki wykonywania działalności w zakresie wytwarzania: a) energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, b) biogazu rolniczego w instalacjach odnawialnego źródła energii, c) biopłynów; 2) mechanizmy i instrumenty wspierające wytwarzanie: a) energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, b) biogazu rolniczego, c) ciepła w instalacjach odnawialnego źródła energii; 3 Przepisy ogólne cd. (1) 3) zasady wydawania gwarancji pochodzenia energii elektrycznej wytwarzanej z OŹE w instalacjach OŹE; 4) zasady realizacji krajowego planu działania w zakresie OZE; 5) warunki i tryb certyfikowania instalatorów mikroinstalacji, małych instalacji i instalacji OŹE o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż 600 kw oraz akredytowania organizatorów szkoleń; 6) zasady współpracy międzynarodowej w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz wspólnych projektów inwestycyjnych. 4 2
Przepisy ogólne cd. (2) 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do biokomponentów, paliw ciekłych i biopaliw ciekłych zużywanych w transporcie w rozumieniu ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych 3. Do przyłączenia instalacji odnawialnego źródła energii do sieci stosuje się przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.) 5 Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 18) mała instalacja instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 40 kw i nie większej niż 200 kw, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 120 kw i nie większej niż 600 kw; 19) mikroinstalacja instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kw, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kv lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kw; 6 3
Rozdział 2 Zasady i warunki wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji oraz małej instalacji, z wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego lub z biopłynów osoby fizyczne przedsiębiorcy Rozdział 3 Zasady i warunki wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego lub biopłynów oraz wytwarzania biogazu rolniczego lub biopłynów osoby fizyczne wpisane do ewidencji producentów przedsiębiorcy 7 Rozdział 4 Mechanizmy i instrumenty wspierające wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, biogazu rolniczego oraz ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii Art. 41 8. Cena zakupu energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1, wynosi 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale 10. Sprzedawca zobowiązany jest obowiązany do zakupu energii elektrycznej z nowobudowanych instalacji odnawialnego źródła energii, od wytwórcy energii z mikroinstalacji do 3 kw po stałej cenie : 1) hydroenergia 0,75 zł za 1 kwh; 2) energia wiatru na lądzie 0,75 zł za 1 kwh; 3) energia promieniowania słonecznego 0,75 zł za 1 kwh. 15. Sprzedawca zobowiązany jest do zakupu energii elektrycznej z nowobudowanych instalacji odnawialnego źródła energii, od wytwórcy energii z mikroinstalacji o mocy powyżej 3 kw do 10 kw po stałej cenie : 1) biogaz rolniczy 0, 70 zł za 1 kwh; 2) biogaz pozyskany z surowców pochodzących ze składowisk odpadów 0,55 zł za 1 kwh; 3) biogaz pozyskany z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków 0,45 zł za 1 kwh; 4) hydroenergia 0,65 zł za 1 kwh; 5) energia wiatru na lądzie 0,65 zł za 1 kwh; 6) energia promieniowania słonecznego 0,65 zł za 1 kwh. 8 4
Rozdział 4 (c.d.) Art. 45 1. Świadectwo pochodzenia wydaje Prezes URE na wniosek wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, o której mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 42 ust. 1 i 5. Art. 63 1. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia lub świadectwa pochodzenia biogazu rolniczego są zbywalne i stanowią towar giełdowy w rozumieniu ustawy o giełdach towarowych. 9 Rozdział 4 c.d. Art. 71 (Aukcje) 1. Wytwórca energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, o której mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 42, może złożyć do Prezesa URE deklarację o przystąpieniu do aukcji. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii wytwarzanej w instalacjach: 1) spalania wielopaliwowego, z wyłączeniem dedykowanych instalacji spalania wielopaliwowego; 2) odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 5 MW, wykorzystujących hydroenergię do wytworzenia energii elektrycznej; 3) odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 MW wykorzystujących do wytwarzania energii elektrycznej biomasę, biopłyny, biogaz lub biogaz rolniczy, z wyłączeniem instalacji odnawialnych źródeł energii wykorzystujących do wytwarzania tej energii elektrycznej biomasę, biopłyny, biogaz lub biogaz rolniczy, spalanych w wysokosprawnej kogeneracji o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 MWt. 10 5
Rozdział 4 c.d. Art. 77 (ceny referencyjne) o en. el. z wiatru 1MW 1MW o en. el. z hydro 1MW 1MW o en. el. z geotermii o en. el. ze słońca 1MW 1MW o en. el. z wiatru na morzu 11 Rozdział 5 Gwarancje pochodzenia energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii w instalacjach odnawialnego źródła energii Rozdział 6 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 12 6
Rozdział 7 Warunki i tryb wydawania certyfikatów instalatorom mikroinstalacji, małych instalacji i instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż 600 kw oraz akredytowania organizatorów szkoleń (UDT) Art. 136 2. Certyfikat potwierdza posiadanie kwalifikacji do instalowania następujących rodzajów instalacji odnawialnego źródła energii: 1) kotłów i pieców na biomasę lub 2) systemów fotowoltaicznych, lub 3) słonecznych systemów grzewczych, lub 4) pomp ciepła, lub 5) płytkich systemów geotermalnych. 13 Rozdział 8 Zasady współpracy międzynarodowej w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz wspólnych projektów inwestycyjnych Art. 161 2. Transfer statystyczny odbywa się na podstawie umowy międzynarodowej albo na podstawie umowy cywilnoprawnej. 5. W przypadku nieosiągnięcia przez Rzeczpospolitą Polską krajowego celu, o którym mowa w art. 126 ust. 2 pkt 1, w poprzednim roku kalendarzowym, nie dokonuje się transferów statystycznych z Rzeczypospolitej Polskiej. 6. Zawarcie umowy cywilnoprawnej wymaga uzyskania zgody Rady Ministrów. Art. 164 2. Wspólny projekt energetyczny. Art. 165 Konieczne jest wyrażenie zgody Ministra Gospodarki na przystąpienie przedsiębiorstwa energetycznego do wspólnego projektu energetycznego. 14 7
Rozdział 10 Zmiany w przepisach obowiązujących Art. 178 Ustawa o podatku dochodowym Art. 179 Ustawa Prawo Energetyczne 15 Rozdział 11 Przepisy przejściowe Art. 179 Od dnia wejścia w życie rozdziału 4 stawka netto opłaty, o której mowa w art. 95 ust. 1, wynosi 2,51 złotych za 1 MWh i obowiązuje do końca roku kalendarzowego, w którym rozdział 4 wszedł w życie. Art. 194 Do dnia 31.12.2020r. dla współspalania ( 20%) przysługuje świadectwo pochodzenia ze współczynnikiem 0,5. 16 8
Nowelizacja ustawy OZE Projekt MG z dnia 15.05.2015r. 1. Art. 4, 5 i 6 wprowadzenie dodatkowych obowiązków informacyjnych dla prosumenta, OSD i URE 2. Art. 39- wykluczenie jakiejkolwiek innej pomocy dla korzystających z FiT 3. Art. 41. ust. 2a obowiązek zakupu do określonej granicy, np. dla wiatraków do 3kW 650 kwh/ kw r, dla PV do 10kW - 950 kwh/ kw r 4. Art. 41. ust. 8a- obniżenie bazowej stawki FiT: dla PV do 3kW z 0,75 do 0,64 zł/kwh, dla PV powyżej 3kW z 0,65 do 0,49 zł/kwh (przy stopie dyskonta 3,58%) 5. Art. 41. ust. 8c- umożliwienie występowania o wyższą taryfę z widełek 6. Art. 185 zwiększenie opłaty OZE do 4,01 zł / MWh 17 Rozporządzenie w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może być sprzedana w drodze aukcji w 2016 r. (projekt 25.02.2015) Instalacje Rząd kupi w ramach aukcji Max. wartość en. el. Istniejące 4 579 491 MWh w tym < 4000 MWh/MW/rok 2 289 745 MWh 1 744 694 319 zł Zmodernizowane (po 1.01.2016) 0 0 Nowe 50 449 950 MWh w tym < 4000 MWh/MW/rok 30 907 350 MWh 18 201 331 716 zł < 1 MW 12 612 488 MWh 5 927 933 456 zł Inwestycje uruchomione przed 2016 r.: zielone certyfikaty przez 15 lat liczonych od dnia uruchomienia produkcji lub przejście na system aukcyjny Inwestycje uruchomione po 2016 r.: zgłoszenie do aukcji i wstrzymanie uruchomienia produkcji do ogłoszenia jej wyników 18 9
OZE w Polsce i na świecie Dlaczego OZE? zapobieżenie wzrostowi temperatury o mniej niż 2 o C, co oznacza konieczność utrzymania zanieczyszczenia atmosfery CO 2 na poziomie 450 ppm uniezależnienie od paliw kopalnych rozwój innowacyjnych technologii wytwarzania energii 20 10
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE Cele udziału OZE w energii finalnej UE na rok 2020 i stan rok 2005 Malta Luksemburg Węgry Cypr Czechy Belgia Słowacja Holandia Wielka Brytania Polska Irlandia Bułgaria Włochy Grecja Niemcy Hiszpania Litwa Francja Rumunia Słowenia Estonia Dania Portugalia Austria Finlandia Łotwa Szwecja 0 10 20 30 40 50 60 Cele dla UE udziału OZE na rok 2030: - 27% OZE - 40% redukcja emisji GHG (w stosunku do 1990 r.) 21 Emisja CO 2 Emisja gazów cieplarnianych w Polsce w 2012r. : 400 mln t, w tym CO 2 : 320 mln t Emisja CO 2 z użytkowania różnych nośników energii [kg CO 2 /kwh paliwa] Średnie zużycie energii elektrycznej w Pomorskiem w gospodarstwie domowym 1 900 kwh/rok 1 kwh = 1 kg CO 2 22 11
wartość energii końcowej w kwh/(m 2 rok) Potencjał oszczędności w budownictwie mieszkaniowym 300 250 200 150 100 50 energia gospodarstwa domowego wentylacja ciepła woda ogrzewanie 0 23 OZE w Polsce - regulacje prawne Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne; nowelizacja z lipca 2013 r. Mały trójpak Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego Krajowy Plan Działania w zakresie OZE (2010 r.) Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii 24 12
Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 2010 2020 MW GWh MW GWh Energia wodna 952 2 279 1 152 2 969 Energia geotermalna 0 0 0 0 Energia słoneczna 1 1 3 3 Energia wiatrowa 1 100 2 310 6 650 15 210 Biomasa 380 6 028 2 530 14 218 stała 300 5 700 1 550 10 200 biogaz 80 328 980 4 018 biopłyny 0 0 0 0 Ogółem 2 433 10 618 10 335 32 400 25 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14.08.2008 i 12.10.2012 w sprawie OZE Wg propozycji Ministerstwa Gospodarki (CIRE, Pilitowski, 08.05.2013) 26 13
Dane z rynku energii Jedn. 2013 2014 Produkcja energii elektrycznej brutto TWh 162,5 (1) 156,5 (1) Zużycie krajowe energii elektrycznej brutto TWh 158,0 (1) 158,7 (1) Nadwyżka eksportu nad importem TWh 4,5 (1) -2,1 Sprzedaż do odbiorcy końcowego TWh 127,0 130 (1) Produkcja z OZE TWh 17 (3) 19,8 (2) współspalanie TWh 3,9 3,9 biomasowe dedykowane TWh 4,1 5,2 % OZE brutto/netto sprzedaż % 10,8/13,4 12,5/15,2 Zużycie biomasy: mln t 8,7 10 Tablica 2 Dane z rynku energii 1 URE; 2 ARE; 3 GUS; w tym współspalanie mln t 4 4 w tym import mln t 2 2,5 27 OZE w Polsce w latach 2011-2014 Zużycie energii elektrycznej z OZE w 2014 r. Zużycie 158,7 TWh Sprzedaż do odbiorcy końcowego 130 TWh Produkcja OZE 19,8 TWh Obowiązek zakupu 13% Wykonanie 15,2% Nadwyżka zielonych certyfikatów na rynku obecnie 12 TWh 28 14
Energetyka wiatrowa w Polsce w 2014 r. Moc zainstalowana: 3834 MW Energia wytworzona: 6,9 TWh 4500 4000 3500 3390 MW 3834 MW 3000 2500 2000 1815 MW 2534 MW 1500 1000 500 210 MW 324 MW 599 MW 924 MW 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 źródło: cire.pl; EuroObserv ER 29 Energetyka wiatrowa na świecie w 2014 r. Moc turbin wiatrowych na świecie: Świat - 363 000 MW przyrost w 2014 r.: 45 000 MW Europa - 128 800 MW przyrost w 2014 r.: 11 800 MW Azja - 114 000 MW Ameryka Płn. - 80 000 MW Nowe inwestycje w 2013 r.: Chiny - 16 900 MW Niemcy - 3 360 MW, 5270 MW w 2014 r. (52,4 TWh) Wlk. Brytania - 2 420 MW Kanada - 1 600 MW USA - 1 090 MW Polska - 444 MW w 2014 r. 30 15
Ogniwa fotowoltaiczne na świecie 31 Ogniwa fotowoltaiczne 32 16
Ogniwa fotowoltaiczne najlepsza 10 33 Ogniwa fotowoltaiczne Przewidywana zmiana cen instalacji PV /kwp 3000 2500 2500 2000 1500 1000 1439 914 782 702 650 609 583 563 500 0 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 34 17
/W Ogniwa fotowoltaiczne Przewidywana zmiana cen mikro instalacji PV na dachach domów /W 2,4 2,2 2 1,8 1,6 1,4 1,2 1 2012 2015 2020 35 Ogniwa fotowoltaiczne w Polsce MW 36 18
1000 ton Ceny ciepła w gospodarstwie domowym w zależności od użytych paliw (03.2015) 220,00 200,00 180,00 172,06 193,06 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 31,78 28,15 52,29 31,67 34,01 32,10 118,56 59,36 84,37 57,35 91,06 20,00 0,00 37 Produkcja i zużycie pelet drzewnych w Polsce w latach 2003-2013 600 500 510 600 600 600 470 400 300 200 100 0 410 400 380 380 350 300 280 230 200 160 120 60 35 20 25 0 6 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Produkcja pelet drzewnych Zużycie pelet drzewnych 38 19
Rozwój instalacji prosumenckich w Polsce Liczba instalacji Moc zainstalowana 2013 41 0,2 MW 2014 576 2,8 MW 2015 2020 200 300 tys. 800 MW 39 Dziękuję za uwagę 20