Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Brzegu

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Brzegu OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU BRZESKIEGO 2013 1

Spis treści: Wstęp 3 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 8 II. Stan sanitarny w zakresie epidemiologii 11 III.Jakość wody przeznaczonej do spożycia 22 IV Obiekty użyteczności publicznej 26 V. Stan sanitarny przedsiębiorstw podmiotów leczniczych 27 VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo wychowawczych 28 VII. Stan sanitarny środowiska pracy 35 VIII Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku 41 I X. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny 55 X. Działalność oświatowo zdrowotna i promocja zdrowia 59 XI. Ocena obiektów przekazanych pod nadzór Opolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego 67 2

WSTĘP Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( tekst jednolity ( Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz.1263 z późn. zm.). Została powołana w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem czynników szkodliwych lub uciążliwych środowiska oraz zapobiegania powstawaniu chorób zakaźnych i zawodowych. Działalność nadzorową Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Brzegu, polegająca na kontroli spełnienia wymagań obowiązujących przepisów prawnych w zakresie utrzymania pożądanych norm zdrowotnych jest możliwa dzięki profesjonalnej, stale kształcącej się kadrze pracowników, a także wdrożeniu kompleksowego systemu zarządzania jakością. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzegu sprawuje nadzór nad warunkami: - higieny środowiska - higieny pracy w zakładach pracy - higieny procesów nauczania i wychowania w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych - higieny wypoczynku i rekreacji - zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku - higieniczno sanitarnymi zakładów opieki zdrowotnej. Zadania te realizowane są poprzez: - sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego, - prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych, -inicjowanie, organizowanie, koordynowanie i prowadzenie działalności oświatowo-zdrowotnej w celu kształtowania odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzegu obejmuje swoją działalnością następujące gminy: Miasto Brzeg, Gminę Skarbimierz, Gminę Lewin Brzeski, Gminę Grodków, Gminę Lubsza, Gminę Olszanka. Teren ten, o łącznej powierzchni 877 km 2, składający się z 6 gmin, 3 miast tj. Brzeg, Grodków, Lewin Brzeski oraz 118 miejscowości wiejskich, zamieszkuje około 91.985 tyś. mieszkańców. W celu zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego powiatu brzeskiego w 2013 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna przeprowadziła łącznie 1487 kontroli i wizytacji. W celu wyegzekwowania nałożonych podczas kontroli obowiązków wydano 551 decyzji administracyjnych, nałożono 47 mandatów karnych na łączną kwotę 9.700 zł. Do badań w zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody oraz prowadzonego nadzoru epidemiologicznego chorób zakaźnych pobrano łącznie 504 próbek. Realizując swoje obowiązki Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny współpracował ze Starostą Powiatu Brzeskiego oraz Burmistrzami i Wójtami Miast i Gmin w powiecie brzeskim. Współpraca dotyczyła w szczególności działań w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego, działań antykryzysowych, działań nad środkami zastępczymi oraz promocji zdrowia. Ponadto współpracowano z Powiatowym Lekarzem Weterynarii, Komendantem Państwowej Straży Pożarnej, Komendą Policji, Inspekcją Ochrony Roślin, Inspekcją Ochrony Środowiska oraz z lokalnymi mediami. Przedstawiony w tym opracowaniu stan sanitarno-higieniczny powiatu brzeskiego za 2013 rok prezentuje rzetelnie stan bezpieczeństwa sanitarnego naszego regionu. Zawarte w poszczególnych rozdziałach oceny i analizy są efektem skrupulatnej pracy pracowników tutejszej inspekcji sanitarnej. W roku 2013 były realizowane zadania w następujących zakresach: I. w dziedzinie zapobiegania i zwalczania chorób; Do głównych zadań Oddziału Epidemiologii Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa opolskiego w 2013 roku zakresie należało: 1. sprawowanie nadzoru nad realizacją programu szczepień ochronnych oraz gospodarką szczepionkami, 2. monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych i zakażeń, 3

3. sprawowanie nadzoru nad stanem sanitarnym podmiotów leczniczych (zakładów opieki zdrowotnej i innych zakładów świadczących usługi medyczne). II. nadzoru nad warunkami środowiska w placówkach nauczania i wychowania oraz wypoczynku dzieci i młodzieży : Do głównych zadań pionu Higieny Dzieci i Młodzieży Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa opolskiego w 2013 roku należało podejmowanie działań mających na celu zapewnienie odpowiednich warunków środowiska placówek nauczania i wychowania oraz wypoczynku dzieci i młodzieży, a w szczególności ; 1. sprawowanie nadzoru sanitarnego nad placówkami oświatowo-wychowawczymi oraz wypoczynku dzieci i młodzieży, 2. dokonywanie ocen warunków środowiska placówek nauczania i wychowania w zakresie oświetlenia, wyposażenia w bezpieczny, sprawny sprzęt i ergonomiczne meble oraz zapewnienia odpowiednich warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, 3. ocena realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin w szkolnych pracowniach, klaso-pracowniach chemicznych, 4. sprawowanie nadzoru nad prawidłową organizacją procesu nauczania poprzez przeprowadzanie higienicznych ocen rozkładów zajęć lekcyjnych, 5. sprawdzanie warunków sanitarnych w gabinetach profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkołach, 6. współpraca z dyrektorami placówek, samorządami lokalnymi, służbą zdrowia i innymi instytucjami w celu poprawy warunków środowiska placówek nauczania i wychowania oraz wypoczynku dzieci i młodzieży. III.. nadzoru higieny pracy w zakładach pracy ; Główne kierunki działania Oddziału Higieny Pracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa opolskiego w 2013 roku: zapobieganie chorobom zawodowym, które związane są z występowaniem w środowisku pracy czynników chemicznych, fizycznych, rakotwórczych i biologicznych, nadzór sanitarny nad warunkami pracy, nadzór nad warunkami pracy w warsztatach samochodowych, nadzór nad warunkami pracy w zakładach przemysłu drzewnego, nadzór nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia we 1907/2006 (REACH) dot. chemikaliów, nadzór nad wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem produktów biobójczych. Podczas prowadzonych kontroli w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego środowiska pracy, zgodnie z zadaniami statutowymi, zwracano uwagę na higieniczne warunki pracy oraz ocenę ryzyka zawodowego pracowników narażonych na działanie czynników szkodliwych (np. substancji i mieszanin chemicznych niebezpiecznych, czynników rakotwórczych oraz czynników szkodliwych, takich, jak hałas, drgania, zapylenie, mikroklimat zimny, mikroklimat gorący) i uciążliwych (np. oświetlenie, mikroklimat umiarkowany). Stopień narażenia określano m.in. na podstawie wyników badań i pomiarów wykonywanych w środowisku pracy a także analizy sporządzonych dokumentów oceny ryzyka zawodowego. Powyższe zadania miały na celu identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń, ich ocenę oraz podejmowanie działań w przypadku wykazanych nieprawidłowości. 4

IV. główne kierunki działania w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego ; Istotnym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego jest eliminowanie nieprawidłowości natury sanitarnej już na etapie planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytkowania obiektów budowlanych. Zadania te realizuje się poprzez: 1. Przeprowadzanie oględzin obiektów budowlanych, na wniosek inwestorów, w związku z art. 56 ustawy Prawo budowlane. 2. Wydawanie opinii sanitarnej dla obiektów, dla których w decyzji o pozwoleniu na budowę nie nałożono obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie, lub aptek celem ich rejestracji w nadzorze farmaceutycznym - na wniosek inwestorów. 3. Kontrolowanie obiektów w trakcie ich realizacji oraz przekazywanych do użytkowania pod względem zgodności z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi. 4. Wydawanie opinii, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). 5. Wydawanie opinii w sprawie ustalenia zakresu raportu dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (w związku z art. 70 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). 6. Wydawanie opinii o przedsięwzięciu przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (w związku z art. 77 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). 7. Zajmowanie stanowiska w przypadku zawiadomienia w sprawie przystapienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany (w związku z art. 17 pkt 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). 8. Zajmowanie stanowiska w przypadku zawiadomienia w sprawie przystapienia do sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub jego zmiany (w związku z art. 11 pkt 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). 9. Uzgadnianie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko (w związku z art. 53 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). 10. Opiniowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (w związku z art. 54 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). 11. Opiniowanie kompletnych dokumentacji projektowych - na wniosek inwestorów lub projektantów. 12. Wydawanie opinii w sprawach przedsięwzięć wspomaganych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej. 5

V. nadzoru nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli i.basenach kąpielowych oraz nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej, tj: 1.Prowadzenie monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi obejmującego m.in.: - pobieranie do badań laboratoryjnych próbek wody w miejscach podawania wody do sieci wodociągu oraz w miejscach czerpania wody przez konsumentów, zgodnie z ustalonym harmonogramem pobierania próbek, - sprawowanie nadzoru sanitarnego nad obiektami służącymi do zaopatrywania ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Stacje Uzdatniania Wody), - opracowywanie ocen jakości wody przeznaczonej do spożycia, - sprawowanie nadzoru nad materiałami i wyrobami stosowanymi w procesach uzdatniania i dystrybucji wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 2.Nadzór nad jakością wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli i basenach kąpielowych : - pobieranie do badań laboratoryjnych próbek wody z miejsc wykorzystywanych do kąpieli i basenów kąpielowych, - przygotowanie komunikatów o jakości wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli przed sezonem letnim i w trakcie trwania sezonu, - sprawowanie nadzoru sanitarnego nad ww. obiektami. 3.Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad obiektami użyteczności publicznej ze szczególnym uwzględnieniem zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy biologicznej, obiektów hotelarskich, obiektów sportowych, zakładów pogrzebowych i przedsiębiorstw podmiotów leczniczych. VI. nadzoru na warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku; Zapewnienie bezpiecznej żywności wymaga szeregu działań podejmowanych w sposób skoordynowany i zintegrowany. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności opiera się na systemie kontroli wewnętrznej realizowanej przez przedsiębiorcę (operatora żywności) oraz systemie kontroli zewnętrznej sprawowanej przez ograny urzędowej kontroli żywności. Celem urzędowej kontroli żywności jest nadzór nad przestrzeganiem przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących: - warunków produkcji, - przechowywania i sprzedaży żywności, - transportu, - warunków żywienia zbiorowego, - nadzoru nad jakością zdrowotną żywności, - warunków produkcji i obrotu przedmiotami użytku, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, kosmetykami oraz wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie ludzi. Kontrole przeprowadzane przez przedstawicieli PIS prowadzone są wg wytycznych i procedur opracowanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego. W trakcie kontroli kompleksowych przeprowadza się ogólną ocenę stanu sanitarnego obiektów. Kontrola obejmuje stan techniczny obiektu, zaopatrzenie zakładu w wodę, stan higieny personelu, higienę produkcji (w tym obecność szkodników, ciągłość łańcucha chłodniczego środków łatwo psujących się), dystrybucję żywności, dokumentację zakładu (w tym prowadzenie zapisów dotyczących dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej, wdrażanie zasad systemu HACCP). W 2013r. w ramach zawartych porozumień oraz w związku z nieprawidłowościami stwierdzanymi w nadzorowanych obiektach, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Brzegu współpracował z Weterynaryjną Inspekcją Sanitarną, Wojewódzkim Inspektoratem Farmaceutycznym w Opolu, Opolskim Wojewódzkim Inspektorem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Okręgowym Inspektoratem Pracy w Opolu, Komendą Powiatową Policji w Brzegu, Powiatowym Inspektoratem Nadzoru Budowlanego w Brzegu, Komendantem Powiatowym Straży Pożarnej w Brzegu. 6

VII. w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej; W roku 2013 główne kierunki działań promocji zdrowia wynikały z sytuacji epidemiologicznej, występujących problemów, potrzeb zdrowotnych ludności, zapisów Narodowego Programu Zdrowia oraz zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia. Programy i akcje prozdrowotne inicjowane i przeprowadzane przez Państwową Inspekcję Sanitarną skierowane były do dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz rodziców i opiekunów dzieci, nauczycieli, wychowawców i pedagogów szkolnych, pacjentów zakładów opieki zdrowotnej, pracowników służby zdrowia oraz do mieszkańców powiatu brzeskiego. 7

I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ROKU 2013 NA TERENIE POWIATU BRZESKIEGO. W ocenie sytuacji epidemiologicznej w roku 2013 zastosowano podstawowe mierniki epidemiologiczne tj. zapadalność na 100 tyś. mieszkańców. W tabeli podano współczynniki charakteryzujące rok 2013, na podstawie których można określić sytuację epidemiologiczną na terenie Powiatu Brzeskiego i Województwa Opolskiego. Na wykresach w sposób graficzny zostały przedstawione współczynniki zapadalności charakteryzujące wybrane jednostki chorobowe z roku 2013 i lat wcześniejszych. Sytuacja demograficzna na terenie Powiatu Brzeskiego w latach 2004-2013. Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogół. 92.674 92.637 92.276 92.216 92.103 92.153 92.095 92.002 92.390 91.985 Miasto 53.198 53.021 52.758 52.620 52.263 52.189 52.940 52.910 52.186 51.953 Wieś 39.476 39.616 39.518 39.596 39.840 39.964 39.155 39.092 40.204 40.032 Analiza zachorowań na niektóre choroby zakaźne zapadalność na 100 tyś. mieszkańców w miastach i gminach powiatu brzeskiego w roku 2013r. Jednostka chorobowa Jednostka administracyj na salmon ellazatrucie pokarm owe wiruso we zakaże nie jelit - rotawir us krztusie c płoni ca borelio za odra Różyczka WZW A WZW B WZW C WZW B+C nagm. zap.pr zyusz. Miasto Brzeg 8,1 40,5 2,7 29,7 16,2-32,4-13,5 5,4-8,1 Gmina Skarbimierz Miasto i Gmina Lewin Brzeski Miasto i Gmina Grodków 13,0 13,0 - - - - - - 13,0 - - 13,0-30,0 7,4 341, 0 7,4-526,4-7,4 30,0-7,4 15,2 111,3-5,1 45,5-25,3 - - - - 20,2 Gmina Lubsza 22,2 66,6-311, 0 22,2-133,3 - - - - - Gmina Olszanka - 60,3-120, 5 60,3 - - - - - - - Powiat Brzeg 9,8 55,4 2,2 100, 0 22,3-108,7-7,6 6,5-9,8 Województwo Opolskie 11,8 49,2 1,4 1,0 42,8 0,2 94,6-4,2 5,2-9,2 8

Zapadalność na WZW typ - A na 100 tyś. mieszkańców w Powiecie Brzeskim i Wojewówdztwie Opolskim w latach 2004-2013 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Powiat Brzeski 0,0 1,0 0,0 0,0 0,0 1,1 1,1 0,0 0,0 0,0 Województwo Opolskie 0,0 0,3 0,3 0,1 0,1 0,4 0,2 0,1 0,2 0,0 Zapadalność WZW typu B na 100 tyś. mieszkańców w Powiecie Brzeskim i Województwie Opolskiem w latach 2004-2013 12 10 8 6 4 2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Powiat Brzeski 4,1 0,0 2,2 2,2 3,2 3,3 6,5 8,7 2,2 7,6 Województwo Opolskie 3,1 4,9 4,7 5,8 6,6 7,9 12,0 10,7 4,0 4,2 9

Zapadalność na grypę w Powiecie Brzeskim i Województwie Opolskim na 100 tyś. mieszkańców w latach 2004-2013 Tysiące 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Powiat Brzeski 4 376,0 4 364,0 3 459,0 3 072,0 6 289,7 18 013,5 8 443,5 12 841,0 9 775,9 15 375,3 Województo Opolskie 1184,8 2386,3 1143,4 2957,1 1838,7 4665,7 2560,5 3065,7 2275,2 5541,9 Zapadlaność na salmonelozę w Powiecie Brzeskim i Województwie Opolskim na 100 tyś mieszkańców w latach 2004-2013 60 50 40 30 20 10 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Powiat Brzeski 22,6 18,3 22,8 15,3 15,2 14,1 10,9 10,9 21,6 9,8 Wojewodztwo Opolskie 56,3 27,9 24,8 26,6 20,3 16,7 14,7 13,1 12,7 11,8 10

II. STAN SANITARNY W ZAKRESIE EPIDEMILOGII NADZÓR NAD REALIZACJĄ PROGRAMU SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH Walka z chorobami zakaźnymi to przede wszystkim systematyczne prowadzenie szczepień ochronnych. Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Brzegu jest koordynatorem szczepień, nadzoruje, planuje, zaopatruje placówki wykonujące szczepienia w szczepionki, sporządza sprawozdania z wykonania szczepień ochronnych. Na terenie powiatu w 2013 roku działało 26 punktów szczepień wykonujących wszystkie szczepienia obowiązujące w ramach Programu Szczepień Ochronnych szczepienia dzieci i młodzieży przeciwko: gruźlicy, wzw typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, odrze, śwince i różyczce, przeciwko Haemophilus influenzae typu B oraz szczepienia przeciwko tężcowi po narażeniu. W trakcie przeprowadzania kontroli w zakresie szczepień ochronnych nie odnotowano znacznych opóźnień w stosunku do obowiązującego kalendarza szczepień. Stwierdzane opóźnienia spowodowane były odsunięciami od szczepień dzieci z uwagi na stan ich zdrowia lub wynikały z niewywiązywania się matek z obowiązku zgłaszania się do szczepień. Niedopełnianie obowiązku szczepień dotyczy głównie dzieci z rodzin romskich. Na terenie powiatu brzeskiego mieszka znaczna liczba rodzin pochodzenia romskiego, które często zmieniają miejsce pobytu w obrębie kraju, a także emigrują za granicę. Z tego względu wyegzekwowanie obowiązku stawienia się matki z dzieckiem do szczepień jest trudne, a w wielu przypadkach niemożliwe. Wpływ na stan zaszczepienia mają również migracje. Dzieci powracające spoza granic kraju nie mają wykonanych szczepień przeciwko takim jednostkom chorobowym jak m. in: gruźlica, wirusowe zapalenie wątroby typu B. Przyczyną takiego stanu rzeczy są różnice w Programach Szczepień Ochronnych w krajach europejskich. Jednak szczepienia powyższe są systematycznie uzupełniane. Zaobserwowano ponadto zwiększanie się liczby dzieci, których rodzice nie wyrażają zgody na wykonanie szczepień przeciwko wybranym jednostkom chorobowym, np. przeciwko gruźlicy, przeciwko odrze, śwince, różyczce, przeciwko Haemophilus influenzae, przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi lub odmawiają wykonania wszystkich szczepień. W 2013r. dotyczyło to 64 dzieci, w tym rodzice 14-u dzieci nie wyrazili zgody na wykonanie wszystkich szczepień zawartych w obowiązkowym Programie Szczepień Ochronnych. W ramach nadzoru nad realizacją Programu Szczepień Ochronnych kontrolowano też prowadzenie dokumentacji szczepień oraz prawidłowość gospodarki preparatami szczepionkowymi. W tym zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. Wyszczepialność wśród dzieci i młodzieży w zakresie poszczególnych szczepień obowiązkowych wynosi średnio 99,1 % (na podstawie rocznego sprawozdania ze szczepień za rok 2013). Przykłady uodpornienia dzieci przeciwko wybranym jednostkom chorobowym na podstawie rocznego sprawozdania za rok 2013 przedstawia poniższa tabela: Powiat brzeski Błonica, tężec (młodzież ukończony 14 rok życia) Błonica, tężec oraz poliomyelitis (dzieci - ukończony 4 rok życia) Odra, świnka, różyczka (dzieci - ukończony 4 rok życia) Odra, świnka różyczka (dzieciukończony 10 rok życia) Wzw typu B (dzieci ukończon y 4 rok życia) Gruźlica (noworodki) 97,9 % 99,0 % 99,4 % 99,7 % 99,5 % 99,0 % 11

Porównanie stanu zaszczepienia dzieci i młodzieży w wybranych jednostkach chorobowych w roku 2011, 2012 i 2013 wg rocznych sprawozdań ze szczepień ochronnych przedstawia poniższa tabela: Powiat brzeski Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w wybranych jednostkach chorobowych (%). 6 rok życiap/błonicy, 14 rok 19 rok życia- 10 rok życia p/tężcowi i życia- tężcowi p/tężcowi i błonicy p/odrze, i krztuścowi błonicy śwince i różyczce Ogółem średnia (%) 2011r. 77,0 81,2 78,9 92,9 82,5 2012r. 74,6 88,1 76,4 98,9 84,5 2013r. 74,4 84,5 77,7 99,7 84,1 W 2013 r., w populacji dzieci przedszkolnych i szkolnych, podlegających szczepieniom w danym roku kalendarzowym, uzyskano pogorszenie wykonania szczepień średnio o 0,4 % w porównaniu do roku ubiegłego, m. in. z następujących przyczyn: - z powodu zwiększonej liczby zachorowań na ospę wietrzną w II połowie 2013r. (w związku z czym przesunięto planowane szczepienia na późniejszy termin, włącznie z 2014r.), - z powodu rosnącej liczby rodziców nie wyrażających zgody na wykonanie szczepień u dzieci, - z powodu migracji dzieci za granicę, bez wycofania deklaracji przynależności do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (brak możliwości wykonania szczepienia przy jednoczesnym obowiązku wykazania w sprawozdaniu karty szczepień nieobecnego dziecka). Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B W dalszym ciągu prowadzone są działania mające na celu poprawę sytuacji epidemiologicznej wirusowego zapalenia wątroby typu B. Szczególny nacisk kładzie się na uodpornienie populacji poprzez szczepienie przeciwko wzw typu B. W 2013 roku przeciwko wzw typu B zaszczepiono 1427 osoby, w tym: - 1 osobę przebywającą w stałym kontakcie z osobą zakażoną wirusem zapalenia wątroby typu B, - 3 pracowników służby zdrowia, - 8 uczniów Policealnej Szkoły Medycznej, - 6 osób dializowanych, - 5 osób z przewlekłym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C, - 693 osoby szczepionką zakupioną z własnych środków finansowych, - 706 dzieci w ramach obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych, - 5 osób z otoczenia osób chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Szczepienia zalecane W 2013r. wykonano następujące szczepienia zalecane, które nie są finansowane przez Ministerstwo Zdrowia, tj.: przeciwko wzw typu A - 22 osoby, przeciwko grypie 2009 osób, przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu 5 osób, przeciwko Streptococcus pneumoniae 224 osoby (szczepienia częściowo finansowane przez Ministerstwo Zdrowia, tj. dla noworodków z niską masą urodzeniową oraz urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży oraz dla dzieci przewlekle chorych), przeciwko zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego 7 osób, 12

przeciwko ospie wietrznej 90 osób (szczepienia w części finansowane przez Ministerstwo Zdrowia, tj. dla dzieci przewlekle chorych oraz narażonych na zakażenie ze względów środowiskowych- domy dziecka, żłobki, inne instytucje opiekuńcze), przeciwko biegunce rotawirusowej 117 niemowląt, przeciwko Neisseria meningitidis 48 osób. MONITORING SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH I ZAKAŻEŃ wybrane jednostki chorobowe W 2013r. w ramach zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych przeprowadzono 102 dochodzenia epidemiologiczne, dotyczące podejrzeń zachorowań/ zachorowań oraz zakażeń na następujące jednostki chorobowe: - krztusiec 2, - borelioza 20, - posocznica 7, - zapalenie opon mózgowo rdzeniowych i mózgu 2, - salmoneloza 9, - wirusowe zapalenie wątroby typu B 8, - wirusowe zapalenie wątroby typu C - 7, - gruźlica 25, - podejrzenia zakażenia wirusem wścieklizny w przypadku pokąsań przez zwierzęta 18, - zakażenia wywołane przez wirusy zapalenia wątroby typu B 3, - zakażenia wywołane pałeczkami Salmonella 1. Dochodzenia epidemiologiczne przeprowadzane były w sytuacjach takich chorób zakaźnych i zakażeń, w których wymagane jest: - ustalenie źródła zakażenia, - wykrycie czynnika etiologicznego zakażenia bądź zachorowania, - objęcie nadzorem epidemiologicznym osób z otoczenia chorego lub zakażonego, - przeprowadzenie dezynfekcji w celu przerwania dróg szerzenia zakażenia. Krztusiec W 2013r. sytuacja epidemiologiczna w zakresie zachorowań na krztusiec uległa polepszeniu w stosunku do roku ubiegłego. W 2013r. odnotowano 2 przypadki zachorowań, natomiast w 2012r. - 7 przypadków zachorowań. Zachorowania dotyczyły osób dorosłych (kobieta w wieku 40 lat i mężczyzna, w wieku 30 lat). Jedna z osób które zachorowały na krztusiec miała wykonany komplet obowiązkowych szczepień ochronnych przeciwko krztuścowi (mężczyzna - 4 dawki), natomiast u drugiej osoby, brak było danych dotyczących szczepień przeciwko krztuścowi, z uwagi na fakt zmiany miejsca zamieszkania i związane z tym zaginięcie dokumentacji szczepień. Od zaszczepienia do zachorowania u osoby szczepionej upłynął okres 30 lat. Borelioza W 2013r zgłoszono 20 przypadków zachorowań na tę jednostkę chorobową. Zachorowania dotyczyły zarówno mieszkańców wsi (8 przypadków), jak również mieszkańców miast (12 przypadków). Większość zachorowań występowała wśród osób dorosłych (18 przypadków), natomiast wśród dzieci wystąpiły 2 przypadki zachorowań. Wszystkie zachorowania zostały potwierdzone laboratoryjnymi badaniami serologicznymi. 13

Analiza przeprowadzonych dochodzeń epidemiologicznych wskazuje, że niemal wszystkie zakażone osoby były narażone na kontakt z wektorami przenoszącymi boreliozę (tj. zgłaszane były ukąszenia przez kleszcze lub stwierdzano wystąpienie rumienia wędrującego). Do zakażeń doszło wskutek przebywania na terenie kompleksów leśnych oraz w parkach, w gminach takich jak: Łubniany, Olszanka, Lubsza, Namysłów, Nysa, Brzeg, Grodków. Salmoneloza W 2013r. zarejestrowano 12 nosicieli pałeczek Salmonella, w tym 7-u po przebytym zakażeniu pałeczkami Salmonelli, 4-ch wykrytych w ramach badań osób ze styczności z osobami chorymi i 1 w grupie badających się do celów sanitarno epidemiologicznych. Po ponownym wykonaniu badań do celów sanitarno epidemiologicznych 16 nosicieli skreślono z ewidencji, natomiast 9-u pozostało w rejestrze nosicieli na 2014r. W 2013r. zarejestrowano 9 przypadków zachorowań wywołanych pałeczkami Salmonella. Podobnie jak w latach ubiegłych dominującym typem serologicznym była Salmonella Enteritidis. Wirusowe zapalenie wątroby typu B oraz C Wirusowe zapalenie wątroby typu B Sytuacja epidemiologiczna w zakresie zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B w 2013r. uległa pogorszeniu, w stosunku do roku ubiegłego. W roku 2013r. odnotowano 8 przypadków zachorowań, natomiast w roku 2012 zgłoszono tylko 1 przypadek zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B. Zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby typu B (8 przypadków) zgłoszone zostały jako przypadki przewlekłe i dotyczyły osób dorosłych. W większości (6 zachorowań) były to przypadki bezobjawowe. Zgłoszone przypadki zachorowań, w większości dotyczyły mężczyzn (6 przypadków), natomiast pozostałe 2 przypadki zachorowań stanowiły kobiety. Najbardziej prawdopodobną drogą, wskutek której mogło dojść do zakażeń we wszystkich 8 przypadkach zachorowań były drobne zabiegi chirurgiczne oraz zabiegi stomatologiczne. Na 8 przypadków zachorowań, tylko 2 osoby były szczepione przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Wirusowe zapalenie wątroby typu C Sytuacja epidemiologiczna w zakresie zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C w 2013r. uległa polepszeniu, w stosunku do roku ubiegłego. W roku 2013r. odnotowano 7 przypadków zachorowań, natomiast w roku 2012 zgłoszono 11 przypadków zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Zachorowania na wirusowe zapalenia wątroby typu C (7 przypadków) zgłoszone zostały jako przypadki potwierdzone wg definicji z 2005r. i 2009r., jedynie 1 przypadek zachorowania zgłoszony został wg definicji z 2005r. Zgłoszone przypadki zachorowań, w większości dotyczyły mężczyzn (4 przypadki), natomiast pozostałe 3 przypadki zachorowań stanowiły kobiety. Zachorowania dotyczyły osób dorosłych. W większości (6 przypadków) były to zachorowania, którym towarzyszyły objawy chorobowe, takie jak: osłabienie, bóle brzucha, objawy dyspeptyczne, złe samopoczucie. Najbardziej prawdopodobną drogą, wskutek której mogło dojść do zakażeń we wszystkich 7 przypadkach zachorowań były zabiegi chirurgiczne oraz zabiegi stomatologiczne. 14

Styczność i narażenie na wściekliznę W 2013r. przeprowadzono 18 dochodzeń epidemiologicznych w przypadku podejrzenia zakażenia wirusem wścieklizny po pogryzieniu przez zwierzęta. W wyniku przeprowadzonych dochodzeń epidemiologicznych ustalono, iż w 6 przypadkach nie było aktualnych szczepień przeciwko wściekliźnie lub właściciel psa był nieznany, a sprawcą narażenia były zwierzęta domowe, psy i koty. W związku z powyższym wszystkie osoby narażone na zakażenie wirusem wścieklizny skierowano do Poradni Chorób Zakaźnych (punktu konsultacyjnego szczepień przeciwko wściekliźnie), celem specjalistycznej konsultacji lekarskiej. W zakresie nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniem wirusem wścieklizny kontynuowano współpracę z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii w Brzegu. W ramach w/w współpracy od Powiatowego Lekarza Weterynarii w Brzegu otrzymano: - 114 informacji dotyczących przeprowadzonych obserwacji zwierząt w kierunku wścieklizny (ujemne wyniki obserwacji), - 5 informacji dotyczących badań zwłok zwierząt w kierunku wścieklizny metodą immunofluorescencji bezpośredniej (ujemne wyniki badań), - 4 informacje dotyczące badań zwłok zwierząt metodą próby biologicznej (ujemne wyniki badań). Na podkreślenie zasługuje fakt efektywnej współpracy z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii w Brzegu, jak również natychmiastowe obejmowanie nadzorem weterynaryjnym zwierząt będących sprawcami pokąsań. Grypa Celem nadzoru epidemiologicznego nad grypą i innymi wirusami oddechowymi, opartego na systemie SENTINEL, jest pozyskiwanie danych na temat aktywności w/w wirusów na danym terenie, w danej populacji. Dane te obejmują informacje epidemiologiczne oraz dane wirusologiczne. Następnie, na podstawie informacji uzyskiwanych w oparciu o system SENTINEL, możliwa jest ocena sytuacji epidemiologiczno wirusologicznej w całym kraju. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej biorący udział w programie Sentinel: 1. lek. med. Zbigniew Krzywonos, lek. med. Joanna Bracka, lek. med. Justyna Frątczak Zakład Usług Medycznych KAMMED, ul. Herberta 1, 49-300 Brzeg, 2. lek. med. Aleksander Szpak, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PRZYCHODNIA TRZY KOTWICE, ul. Trzech Kotwic 6, 49-300 Brzeg. Ponadto w związku z prowadzonym nadzorem nad grypą, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Brzegu podjął działania polegające na: 1. monitorowaniu sytuacji epidemiologicznej w zakresie grypy typu A/H1N1 w powiecie brzeskim (m. in. codziennie oraz tygodniowe raporty dotyczące potwierdzonych przypadków zgonów wywołanych określonym typem wirusa grypy oraz dodatnich wyników badań laboratoryjnych potwierdzających zakażenie określonym typem wirusa (A, AH1N1pdm09, AH3N2, B), 2. uaktualnieniu Planu postępowania przeciwepidemicznego zawierającego informacje o środkach transportu wykorzystywanych w sytuacjach wystąpienia zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne oraz o obiektach przewidzianych do wykorzystania przy zwalczaniu epidemii. Posocznica W 2013r. zarejestrowano 6 przypadków posocznicy. W 6 przypadkach ustalonym czynnikiem etiologicznym był: Streptococcus pneumoniae. We wszystkich przypadkach prowadzona była hospitalizacja oraz wdrożone leczenie. 15

Gruźlica W związku z prowadzonym nadzorem nad gruźlicą w 2013r. Państwowa Inspekcja Sanitarna, przeprowadziła 25 dochodzeń epidemiologicznych, w wyniku których gruźlica potwierdzona została w 17 przypadkach. Na podstawie dochodzeń epidemiologicznych ustalono także, iż w większości przypadków osobami chorującymi na gruźlicę były osoby bezrobotne (10 przypadków zachorowań), natomiast w 7 przypadkach osobami chorującymi na gruźlicę były osoby bezrobotne oraz dodatkowo samotne i bezdomne. Z analizy zachorowań na gruźlicę wynika, że 12 przypadków zachorowań stanowiła gruźlica płuc, potwierdzona mikroskopowym badaniem plwociny lub posiewem (A. 15.0 lub A 15.1), 4 przypadki dotyczyły zachorowań na gruźlicę płuc bakteriologicznie i histologicznie ujemną (A 16.0), natomiast 1 przypadek dotyczył gruźlicy kości i stawów (A 18.0). Ponadto analiza zachorowań na gruźlicę wykazała dominację zachorowań wśród mężczyzn (12 przypadków), natomiast u kobiet wystąpiło 5 przypadków zachorowań. W ramach w/w dochodzeń epidemiologicznych objęto nadzorem lekarskim 100 osób z tzw. wysokiego ryzyka (ze środowiska domowego), które w okresie ok. 3 miesięcy od rozpoznania kontaktowały się z osobami chorymi na gruźlicę, który polegał na kierowaniu w/w osób do specjalistycznych poradni, celem konsultacji lekarskiej. Choroby wieku dziecięcego Większość chorób wieku dziecięcego, przeciwko którym od lat prowadzone są szczepienia ochronne, tj. poliomyelitis, odra, błonica, tężec nie występuje na terenie powiatu brzeskiego. W roku 2013 w dalszym ciągu kontynuowano nadzór nad ostrymi porażeniami wiotkimi dzieci do lat 14-tu hospitalizowanych na oddziałach dziecięcych. W związku z powyższym, kontaktowano się z lekarzami oddziału dziecięcego Brzeskiego Centrum Medycznego w Brzegu, z częstotliwością raz w miesiącu, w celu uzyskania informacji o ewentualnych przypadkach ostrych porażeń wiotkich. W 2013r. podobnie jak w 2012r. na terenie powiatu brzeskiego nie odnotowano przypadków ostrych porażeń wiotkich. Inne choroby zakaźne Ogółem w 2013r. odnotowano 2 przypadki zapalenia mózgu, które zostały sklasyfikowane jako przypadki nieokreślone. Choroby zakaźne szczególnie niebezpieczne W związku ze stałą gotowością do działań w przypadku zagrożenia niebezpieczną chorobą zakaźną, uaktualniono, Plan postępowania przeciwepidemicznego. W Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Brzegu funkcjonuje całodobowy telefon alarmowy, pod którym przyjmowane są informacje o występujących na terenie powiatu brzeskiego zagrożeniach. 16

PRZEDSIĘBIORSTWA PODMIOTÓW LECZNICZYCH (ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ I INNE ZAKŁADY ŚWIADCZĄCE USŁUGI MEDYCZNE) ; Od 2010r. pod nadzór sanitarny Opolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego przekazano następujące obiekty: - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Brzeskie Centrum Medyczne, ul. Mossora 1, 49-300 Brzeg, - Dom Pomocy Społecznej, ul. Mickiewicza 15, 49-200 Grodków, - Dom Pomocy Społecznej, Jędrzejów 16,49-200 Grodków. PRZEDSIĘBIORSTWA PODMIOTÓW LECZNICZYCH (ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ) W 2013r. w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego ogółem skontrolowano 56 zakładów opieki zdrowotnej, spośród 72 będących pod nadzorem Oddziału Epidemiologii. Przychodnie, ośrodki zdrowia oraz inne zakłady opieki zdrowotnej Dezynfekcja Na podstawie przeprowadzonych w 2013r. kontroli sanitarnych 56-u przychodni, stwierdzono, iż zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne w skontrolowanych przychodniach było wystarczające. W wyniku kontroli nie stwierdzono również nieprawidłowości dotyczących rejestracji stosowanych środków dezynfekcyjnych. Zaopatrzenie w mydło płynne i ręczniki jednorazowego użytku również nie budziło zastrzeżeń w 56 skontrolowanych w tym zakresie przychodniach. Dobór środków dezynfekcyjnych w 55 skontrolowanych zakładach opieki zdrowotnej był prawidłowy, zakres działania preparatów dezynfekcyjnych był odpowiedni w stosunku do zagrożenia, z wyjątkiem 1 placówki, w której zastosowano niewłaściwy preparat do dezynfekcji systemów ssących (preparat o zbyt małym zakresie bójczym w stosunku do zagrożenia). Jeżeli chodzi o sposób mycia narzędzi i sprzętu medycznego, to 19 placówek spośród 23 skontrolowanych używających sprzętu wielokrotnego użytku, myło narzędzia wyłącznie w sposób ręczny, natomiast 4 placówki stosowały tzw. sposób mieszany mycia, tj. używało do tego celu urządzeń myjących oraz myło narzędzia w sposób ręczny. Na 23 placówki używające narzędzi i sprzętu wielokrotnego użytku, miejscem przeprowadzania dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego w 17 placówkach, był gabinet zabiegowy, natomiast wydzielone pomieszczenie do tego celu posiadało jedynie 6 placówek. Na 56 skontrolowanych przychodni, wszystkie posiadały opracowane instrukcje stosowania i sporządzania środków dezynfekcyjnych, z wyjątkiem 1 placówki, która posiadała procedurę niezgodną z aktualną wiedzą medyczną. 17

Sterylizacja Na podstawie przeprowadzonych w 2013r. kontroli stwierdzono, iż zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego użytku we wszystkich przychodniach było wystarczające. Wyposażenie w aparaturę sterylizacyjną w przychodniach i innych placówkach będących zakładami opieki zdrowotnej stanowiło 17 sterylizatorów parowych. Wszystkie skontrolowane placówki wykonujące sterylizację we własnym zakresie, bądź też zlecające usługę sterylizacji na zewnątrz, prowadziły dokumentację procesów sterylizacji. W ramach kontroli wewnętrznej procesów sterylizacji, placówki stosowały kontrolę fizyczną, chemiczną i biologiczną. Kontrole skuteczności procesu sterylizacji przy użyciu wskaźników chemicznych wykonywane były w placówkach w sposób systematyczny, wskaźniki chemiczne używane były do każdego procesu, bądź też umieszczane były we wnętrzu każdego pakietu. Kontrole biologicznej skuteczności procesów sterylizacji przy użyciu wskaźników biologicznych wykonywane były systematycznie, z następującą częstotliwością: raz w miesiącu, raz na dwa miesiące, raz na kwartał. Przychodnie prowadziły odpowiednią dokumentację w tym zakresie. Prawidłowe wyniki kontroli skuteczności procesów sterylizacji, świadczą o właściwym stanie technicznym urządzeń oraz prawidłowo monitorowanych procesach sterylizacji mających wpływ na zdrowie publiczne. Dezynsekcja i deratyzacja W 2013r. w 56 skontrolowanych placówkach nie istniała potrzeba przeprowadzania zabiegów dezynsekcji i deratyzacji. PODMIOTY LECZNICZE (INDYWIDUALNE PRAKTYKI LEKARSKIE I PIELĘGNIARSKIE) W 2013r. w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego skontrolowano 55 indywidualnych praktyk lekarskich (spośród 84 będących pod nadzorem Oddziału Epidemiologii) oraz 1 praktykę pielęgniarską (spośród 3 będących pod nadzorem w/w Oddziału). Skontrolowano 56 praktyk, co stanowi 64 % ogółu podmiotów będących pod nadzorem w/w Oddziału. 18

Stan sanitarno - techniczny praktyk Stan sanitarno techniczny skontrolowanych indywidualnych praktyk lekarskich i 1 praktyki pielęgniarskiej, podobnie jak w roku ubiegłym nie budził zastrzeżeń. Do 6-u praktyk wystosowano zalecenia dotyczące przeprowadzania oraz dokumentowania przeprowadzania kontroli wewnętrznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010r. w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwości prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych (Dz. U. Nr 100, poz. 646) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010r. w sprawie sposobu dokumentowania realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych oraz warunków i okresu przechowywania tej dokumentacji (Dz. U. Nr 100, poz. 645). Dezynfekcja Na podstawie przeprowadzonych w 2013r. kontroli sanitarnych w 55 indywidualnych praktykach lekarskich i 1 pielęgniarskiej, stwierdzono, iż zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne w skontrolowanych placówkach było wystarczające. Nie stwierdzono również nieprawidłowości dotyczących braku rejestracji stosowanych środków dezynfekcyjnych. Zaopatrzenie w mydło płynne i ręczniki jednorazowego użytku również nie budziło zastrzeżeń. Dobór środków dezynfekcyjnych we wszystkich skontrolowanych praktykach był prawidłowy, zakres działania preparatów dezynfekcyjnych był odpowiedni w stosunku do zagrożenia. Jeżeli chodzi o sposób mycia narzędzi i sprzętu medycznego, to 22 praktyki lekarskie spośród 36 skontrolowanych praktyk używających sprzętu wielokrotnego użytku, myło narzędzia wyłącznie w sposób ręczny, natomiast 14 indywidualnych praktyk lekarskich stosowało mieszany sposób mycia, tj. myło narzędzia w sposób ręczny oraz w urządzeniach myjących. Miejscem przeprowadzania dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego w 31 skontrolowanych placówkach były gabinety zabiegowe, natomiast 5 indywidualnych praktyk lekarskich posiadało wydzielone do tego celu pomieszczenia. Na 55 skontrolowanych indywidualnych praktyk wszystkie posiadały opracowane instrukcje stosowania i sporządzania środków dezynfekcyjnych. Sterylizacja Na podstawie przeprowadzonych w 2013r. kontroli stwierdzono, iż zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego użytku we wszystkich praktykach było wystarczające. Wyposażenie w aparaturę sterylizacyjną w skontrolowanych praktykach lekarskich stanowiły 32 sterylizatory parowe. Wszystkie skontrolowane w zakresie sterylizacji indywidualne praktyki lekarskie wykonywały sterylizację we własnym zakresie, bądź też praktyki lekarskie zlecały usługę sterylizacji szpitalowi. Wszystkie skontrolowane praktyki lekarskie prowadziły dokumentację procesów sterylizacji. W ramach kontroli wewnętrznej procesów sterylizacji, placówki stosowały kontrolę fizyczną, chemiczną oraz biologiczną. Kontrole skuteczności procesu sterylizacji przy użyciu wskaźników chemicznych wykonywane były w indywidualnych praktykach lekarskich systematycznie; przy użyciu wskaźników chemicznych kontrolowany był każdy proces, bądź też wskaźniki chemiczne umieszczane były we wnętrzu każdego pakietu. Kontrole biologicznej skuteczności procesów sterylizacji przy użyciu wskaźników biologicznych wykonywane były systematycznie, z częstotliwością: raz w miesiącu, raz na dwa miesiące, raz na kwartał. 19

Praktyki lekarskie prowadziły odpowiednią dokumentację w tym zakresie. Prawidłowe wyniki kontroli skuteczności procesu sterylizacji świadczą o właściwym stanie technicznym urządzeń oraz prawidłowo monitorowanych procesach sterylizacji mających wpływ na zdrowie publiczne. Ponadto do 1 praktyki lekarskiej wystosowano zalecenie dotyczące przeprowadzania biologicznej kontroli skuteczności procesu sterylizacji przy użyciu większej liczby wskaźników biologicznych oraz 1 zalecenie do 1 praktyki lekarskiej dotyczące stosowania w procesie sterylizacji opakowań papierowo foliowych przeznaczonych do zestawów stomatologicznych. Dezynsekcja i deratyzacja W skontrolowanych w 2013r. praktykach lekarskich i pielęgniarskiej nie było konieczności przeprowadzania zabiegów dezynsekcji i deratyzacji. Utrzymanie czystości pomieszczeń i porządku otoczenia Bieżący stan sanitarny pomieszczeń wszystkich skontrolowanych obiektów oraz ich otoczenia nie budził zastrzeżeń. Utrzymaniem czystości w skontrolowanych praktykach zajmowały się osoby zatrudnione w placówkach: personel, sprzątaczki lub sprzątanie pomieszczeń zapewnione było w ramach umowy najmu. W w/w obiektach wydzielone były pomieszczenia porządkowe lub miejsca służące do przechowywania środków czystości oraz preparatów myjąco dezynfekcyjnych. Postępowanie z bielizną W zakresie postępowania z bielizną skontrolowano 56 obiektów. W wyniku kontroli, stwierdzono, iż w 12 obiektach stosowana była wyłącznie bielizna wielokrotnego użytku, w 3 obiektach wyłącznie bielizna jednorazowego użytku, natomiast w 41 obiektach stosowana była bielizna jednorazowego i wielokrotnego użytku. Bielizna czysta w skontrolowanych obiektach przechowywana była w wydzielonych szafkach. Bielizna brudna gromadzona była w wydzielonych koszach wyłożonych workami foliowymi lub na bieżąco zabierana do prania. Miejsce prania bielizny wielokrotnego użytku: Pralnie: - Spółdzielnia Pracy i Usług Pralniczych CHEMIPRAL, ul. Oławska 1, 49-300 Brzeg 11 obiektów, pranie bielizny zapewnia pracodawca we własnym zakresie 42 obiekty. Transport bielizny z pralni oraz do pralni odbywał się w workach foliowych. Realizowany był przez zleceniobiorcę lub zleceniodawcę, przy użyciu środka transportu. Bielizna jednorazowego użytku (fartuchy jednorazowego użytku, podkłady na kozetki jednorazowego użytku, jednorazowe śliniaki dentystyczne) po użyciu traktowana była jako odpad komunalny lub odpad medyczny. Skontrolowane placówki posiadały opracowane procedury postępowania z bielizną. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania z bielizną. 20

Gromadzenie, transport, unieszkodliwianie, magazynowanie odpadów medycznych W 2013r. nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania z odpadami medycznymi w 52 skontrolowanych w tym zakresie obiektach (w w/w zakresie nie skontrolowano 3 obiektów, gdyż nie są w nich wytwarzane odpady medyczne). Skontrolowane placówki posiadały podpisane umowy ze specjalistyczną firmą SPALMED Zofia Karpa, Książ Wielki, Wielka Wieś 51B/12 na odbiór odpadów medycznych. Zbieranie odpadów medycznych w miejscu ich wytwarzania było prawidłowe. Odpady medyczne o ostrych końcach i krawędziach, zbierane były do pojemników jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, pozostałe odpady medyczne gromadzone były w ww. pojemnikach lub w czerwonych workach. Oznakowane odpady medyczne przed wywozem do utylizacji, magazynowane były w przenośnych urządzeniach chłodniczych (lodówkach) w temperaturze poniżej 10º C. Czas magazynowania odpadów medycznych nie przekraczał 30 dni. Zaopatrzenie w wodę Wszystkie skontrolowane obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych. Jakość wody w skontrolowanych placówkach spełnia wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29.03.2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). W tej grupie obiektów nie badano wody ciepłej pod kątem bakterii Legionella sp. 21

III. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA Na terenie powiatu brzeskiego w 2013r. nadzorem sanitarnym objętych było 14 wodociągów, w tym: 13 wodociągów publicznych oraz 1 wodociąg zakładowy. W zakresie jakości wody przeznaczonej do spożycia skontrolowano 14 wodociągów, natomiast pod kątem stanu sanitarnego skontrolowano 14 Stacji Uzdatniania Wody. W ramach prowadzonego monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia w 2013r. z nadzorowanych wodociągów pobrano do badań laboratoryjnych 127 próbek wody do badań mikrobiologicznych oraz 110 próbek wody do badań w zakresie parametrów fizykochemicznych, przeprowadzając 56 kontroli związanych pobieraniem próbek wody do badań. Podstawowe źródło zaopatrzenia ludności w wodę stanowią wody podziemne ujmowane z warstw czwarto i trzeciorzędowych, jedynie wodociąg publiczny Brzeg korzysta z wody mieszanej (woda pochodząca z ujęć podziemnych oraz z ujęcia powierzchniowego ok. 0,5 % surowca do produkcji wody). Tabela nr 1. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę przeznaczoną do spożycia na terenie poszczególnych gmin powiatu brzeskiego. Lp. Gmina Liczba ludności zaopatrywanej w wodę na terenie gminy (tys.) 1 Brzeg 36,20 2. Lewin Brzeski 13,34 3. Grodków 19,59 4. Lubsza 9,01 5. Olszanka 5,02 6. Skarbimierz 7,39 Na terenie powiatu brzeskiego niezwodociagowany jest przysiółek Lednica (gmina Lubsza), zamieszkały przez ok. 10 osób. Wodociągi o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d W 2013r. na terenie powiatu brzeskiego eksploatowane były 4 wodociągi będące w tej grupie, tj.: Michałów, Łosiów, Jankowice Wielkie, Strzegów. W 2013r. ze względu na ponadnormatywną zawartość niklu (23±6 µgni/l, przy dopuszczalnej wartości 20 µgni/l) w wodzie podawanej do sieci wodociągu publicznego Strzegów, woda była przydatna do spożycia na warunkach przyznanego przez PPIS w Brzegu odstępstwa do dnia 23.06.2013r. W związku z wydaną decyzją zarządca wodociągu tj.: Grodkowskie Wodociągi i Kanalizacja sp. z o.o. podjął działania naprawcze polegające na doprowadzeniu do zbiornika wody czystej na SUW w Strzegowie wody uzdatnionej pochodzącej z wodociągu Gnojna. Mieszanie wody uzdatnionej z obu wodociągów dało efekt obniżenia zawartości niklu w wodzie podawanej do sieci wodociągu Strzegów, którego zawartość jest zgodna z obowiązującymi wymaganiami rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007r., Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). W 2013r. w tej grupie wodociągów stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego 1 Stacji Uzdatniania Wody, w związku z powyższym wydano decyzję nakazową, która została wykonana w 2013r. Wodociągi o produkcji wody 100-1000 m 3 /dobę. W tej grupie w 2013r. znajdowało się 7 wodociągów, tj.: Wójtowice, Gnojna, Nowy Świat, Śmiechowice, Skarbimierz, Brzezina, Łukowice Brzeskie. W 2013r. w porównaniu do 2012r. poprawiła się jakość wody podawanej do sieci 2 wodociągów (Brzezina, Skarbimierz) w zakresie związków manganu, w związku z wykonaniem przez zarządcę ww. wodociągów obowiązków wynikających z decyzji nałożonych w 2012r. W IV kwartale 2013r. w wodzie podawanej do sieci wodociągu publicznego Skarbimierz ponownie stwierdzono ponadnormatywną zawartość manganu: 468 µgmn/l (przy dopuszczalnej wartości 50 µgmn/l). W związku z 22

powyższym wydano decyzję nakazującą doprowadzenie wody podawanej do sieci wodociągu publicznego Skarbimierz pod względem zawartości związków manganu do wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, w terminie do dnia: 15.01.2014r. Obowiązki nałożone ww. decyzją zostały wykonane pod koniec 2013r., zarządca wodociągu przedstawił sprawozdanie z badań wody, zgodnie z którym jakość wody podawanej do sieci wodociągu publicznego Skarbimierz pod względem zawartości związków manganu spełniała wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W 2013r. tak jak w roku ubiegłym, w związku z okresowym występowaniem ponadnormatywnej zawartości alachloru i Σ pestycydów w wodzie podawanej do sieci wodociągu Nowy Świat woda była przydatna do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa (odstępstwo zostało przyznane do dnia 27.06.2014r.). W 2013r. z 14 próbek wody uzdatnionej pobranych łącznie przez zarządcę wodociągu w ramach wewnętrznej kontroli jakości wody oraz przez pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Brzegu, w celu oznaczenia Σ pestycydów oraz alachloru, ponadnormatywną zawartość alachloru (0,19-0,22 µg/l, przy dopuszczalnej wartości 0,1 µg/l) stwierdzono w 2 próbkach wody. Zawartość alachloru w pozostałych oznaczanych próbkach wody oraz zawartość Σ pestycydów w 14 pobranych próbkach wody spełniała wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Okresowe występowanie ww. parametrów w wodzie podawanej do sieci wodociągu publicznego Nowy Świat związane jest m.in. ze zmienną zawartością alachloru oraz pestycydów w wodzie surowej pochodzącej z poszczególnych studni zlokalizowanych w Nowym Świecie stanowiących ujęcie wody dla ww. wodociągu oraz z mniejszą ilością wody uzdatnionej podawanej ze Stacji Uzdatniania Wody w Śmiechowicach do zbiornika wody uzdatnionej zlokalizowanego na Stacji Uzdatniania Wody w Nowym Świecie. Przedstawiony przez zarządcę wodociągu harmonogram działań naprawczych obejmuje odwiert nowej studni, natomiast aby zapewnić jak najniższą zawartości ww. parametrów w wodociągu publicznym Nowy Świat do czasu wykonania działań naprawczych zarządca wodociągu podejmuje następujące działania, m.in. zwiększanie ilości wody podawanej z SUW w Śmiechowicach, do zbiornika wody uzdatnionej zlokalizowanego na Stacji Uzdatniania Wody w Nowym Świecie (w porównaniu do ilości wody ujmowanej ze studni zlokalizowanych w Nowym Świecie), określona ilość wody surowej ujmowanej ze studni w Nowym Świecie poddawana jest dodatkowemu procesowi uzdatniania: odwróconej osmozie. Ponadto zarządca wodociągu prowadzi monitoring jakości wody podawanej do sieci ww. wodociągu m.in. w zakresie alachloru oraz pestycydów z częstotliwością raz w miesiącu. Alachlor jest przed i powzrostowym herbicydem stosowanym do zwalczania roślin jednorocznych i innych chwastów szerokolistnych w uprawach kukurydzy i innych roślin. Zmniejszenie się zawartości alachloru w glebie następuje w wyniku jego ulatniania się, rozkładu pod wpływem światła i biodegradacji. Biorąc pod uwagę dane o kancerogenności alachloru zalecana dopuszczalna wartość dla wody do picia wg wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia WHO odpowiadająca dodatkowemu ryzyku zachorowania na nowotwór złośliwy w ciągu całego życia równemu 10-5 wynosi 20µg/litr (jedno dodatkowe zachorowanie na raka na 100 000 ludności używającej w ciągu 70 lat wodę do picia, zawierającą daną substancję o określonym zalecanym dopuszczalnym stężeniu). Zachowanie dopuszczalnej wartości parametru alachloru na poziomie 1,0 µg/l oraz Σ pestycydów na poziomie 1,30 µg/l w wodzie przeznaczonej do spożycia w okresie, na które zostało udzielone odstępstwo oraz przy ustalonych warunkach w okresie obowiązywania odstępstwa nie stanowi potencjalnego zagrożenia dla zdrowia ludzi. Wodociągi o produkcji wody 1000 10 000 m 3 /dobę. W tej grupie znajdowały się 3 wodociągi, tj.: Brzeg, Lewin Brzeski, Grodków. W 2013r. jakość wody z ww. wodociągów podobnie jak w 2012r. nie budziła zastrzeżeń. W tej grupie wodociągów stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego 1 Stacji Uzdatniania Wody, nieprawidłowości zostały usunięte po przeprowadzonej kontroli, w związku z czym umorzono postępowanie administracyjne. Tabela nr 2. Wykaz wodociągów zaopatrujących ludność powiatu brzeskiego w wodę przeznaczoną do spożycia na dzień 31.12.2013r. 23

Lp. Producent wody (nazwa, adres) 1. Przedsiebiorstwo Wodociagów i Kanalizacji w Brzegu sp. z o.o., ul. Wolności 15, 49-300 Brzeg 2. Usługi Wodno- Kanalizacyjne "Hydro-Lew" sp. z o.o., ul. Moniuszki 8a, 49-340 Lewin Brzeski 5. Eksploatowany wodociąg (zaopatrywane miejscowości) Produkcja wody (m 3 /d) Liczba zaopatrywanej ludności (tys.) 1. Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia wodę. Brzeg (Brzeg, Gierszowice, Janów, Krzyżowice, Obórki, Olszanka, Pogorzela, Przylesie) 6 200 39,52 Lewin Brzeski (Lewin Brzeski, Borkowice, Błażejowie, Niwa - przysiółek, Buszyce, Leśniczówka, Chróścina, Golczowice, Jasiona, Kantorowice, Łosiów- część, Chorzelin, Piaski - przysiółek, Nowa Mała Wieś, Oldrzyszowice, Przecza, Raski - przysiółek, Ptakowice, Różyna, Sarny Małe, Skorogoszcz, Wronów Stroszowice, Strzelin, Mikolin) 1 255 13,01 3. Łukowice Brzeskie "EKO- (Łukowice Brzeskie, Małujowice, SKARBIMIERZ" sp. 846 1,53 Bierzów, Pępice oraz Skarbimierz z o.o., ul.akacjowa Osiedle teren przemysłowy) 9, 49-318 4. Skarbimierz Osiedle Skarbimierz (Skarbimierz Osiedle) 291 2,02 6. Grodkowskie Grodków Wodociągi i Kanalizacja sp. z o.o., Tarnów Grodkowski 46d, 49-200 Grodków Brzezina (Brzezina, Lipki, Zielęcice, Skarbimierz, Kopanie, Prędocin, Zwanowice, Kruszyna, Pawłów, Żłobizna) (Grodków, Głębocko, Gola Grodkowska, Golka - przysiółek, Nowa Wieś Mała, Osiek Grodkowski, Tarnów Grodkowski, Żelazna, Kopice, Więcmierzyce) 7. Wójtowice (Wójtowice, Jędrzejów, Starowice Dolne, Sulisław, Żarów) 455 3,84 1 330 12,13 154 1,18 8. Gnojna (Bąków, Gałążczyce, Gierów, Gnojna, Jeszkotle, Kolnica, Lipowa, Lubcz, Mikołajowa, Młodoszowice, Przylesie Dolne, Wierzbna, Wierzbnik, Polana, Wojsław, Zielonkowice) 567 5,21 9. Strzegów (Bogdanów, Jaszów, Kobiela, 63 1,07 Strzegów, Wojnowiczki) 10 Zakład Gospodarki Michałów Komunalnej w Olszance zs. (Michałów, Czeska Wieś) 61 0,91 11. w Czeskiej Wsi, Jankowice Wielkie Czeska Wieś 61, 49-332 Olszanka (Jankowice Wielkie) 92 0,79 Jakość wody na koniec 2013r.- kwestionowane parametry przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia przydatna do spożycia 24

12. Zakład Gospodarki Nowy Świat Komunalnej w (Boruta, Borucice, Mąkoszyce, Lubszy zs. w Borek - osada, Nowy Świat, Śmiechowicach, Rogalice, Książkowice - przysiółek, Śmiechowice 20, 49-314 Pisarzowice Smolarnik - przysiółek, Roszkowice, Kopalina - przysiółek, Tarnowiec) 13. 1. Spółdzielnia Mieszkaniowa w Łosiowie, ul. Główna nr 1, 49-330 Łosiów 332 2,08 Śmiechowice (Błota, Zamcze, Czepielowice, Stawy - osada, Złotówka - osada, Dobrzyń, Garbów - osada, Kościerzyce, Leśna Woda - przysiółek, Lubicz, Lubsza, Michałowice, Myśliborzyce, Nowe Kolnie, Piastowice, Pisarzowice, Szydłowice, Śmiechowice ) 730 6,93 2. Inne podmioty podające wodę. Łosiów wodociąg zakładowy (Łosiów - część) 46 0,33 przydatna do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa: Σ pestycydów, alachlor (występowanie okresowe). przydatna do spożycia przydatna do spożycia Ocena jakości ciepłej wody pod względem obecności bakterii Legionella sp. Zasady pobierania próbek ciepłej wody w kierunku bakterii Legionella sp. oraz procedury postępowania w zależności od wyników badania bakteriologicznego określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007 r. Nr 61, poz. 417 z póź. zm.). W 2013r. kontrole jakości ciepłej wody w zakresie bakterii Legionella sp. przeprowadzono w 3 obiektach (2 obiekty hotelarskie na terenie miasta Brzeg oraz zakład opiekuńczo leczniczy na terenie miasta Grodków), do badań laboratoryjnych pobrano ogółem 11 próbek wody ciepłej. Jakość wody ciepłej w zakresie Legionella sp. w skontrolowanych obiektach spełniała wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007r., Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). Tabela nr 3. Działalność kontrolno represyjna w 2013r. dot. nadzorowanych wodociągów. Działalność kontrolno - represyjna Wodociągi o produkcji wody [m 3 /d] <100 100-1000 1000-10000 RAZEM Liczba wodociągów 4 7 3 14 Liczba skontrolowanych wodociągów 4 7 3 14 stanu sanitarno-technicznego 5 7 4 16 Liczba przeprowadzonych kontroli związanych z poborem próbek wody 9 20 27 56 Liczba pobranych fizykochemicznych 18 39 53 110 próbek wody do badań mikrobiologicznych 18 44 65 127 Liczba wydanych decyzji Nakazowych Finansowych dot. jakości wody dot. stanu sanitarnotechnicznego - 1-1 1 - - 1 dot. jakości wody - 1 1 dot. stanu sanitarnotechnicznego 1 1 2 25

IV. OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W 2013r. skontrolowano 153 z 259 nadzorowanych obiektów użyteczności publicznej tj.: ustępy publiczne, baseny kąpielowe, miejsca wykorzystywane do kąpieli, obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, dworce i przystanki PKP, dworce PKS, tereny rekreacyjne (parki, skwery), cmentarze, obiekty sportowe (stadiony, hale sportowe), domy kultury, parkingi, stacje paliw, zakłady pogrzebowe, zakłady karne, przystanki PKS, przeprowadzono 180 kontroli ww. obiektów. Ponadto skontrolowano 33 środki transportu: autobusy, środki transportu do przewozu zwłok i szczątków ludzkich, środek transportu do przewozu chorych. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej. W ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Brzegu na dzień 31.12.2013r. znajdowały się 122 zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej oraz inne, w których świadczone są więcej niż jedna z ww. usług. W 2013r. skontrolowano 57 obiektów, z czego 60% stanowią zakłady fryzjerskie, 25% zakłady kosmetyczne, 5% zakłady odnowy biologicznej oraz 10% zakłady, w których świadczone są więcej niż jedna z ww. usług. W 2013r. podobnie jak w roku 2012r. bieżący stan sanitarny kwestionowano w 1 zakładzie fryzjerskim. Pracownika zakładu ukarano mandatem oraz pouczono o konieczności stałego utrzymywania pomieszczeń i wyposażenia zakładu w odpowiednim stanie sanitarnym. W 2013r. podobnie jak w roku ubiegłym w skontrolowanych obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania z bielizną, postępowania z odpadami, a także nieprawidłowości z zakresu stanu sanitarno technicznego pomieszczeń oraz wyposażenia obiektów. Baseny kąpielowe i miejsca wykorzystywane do kąpieli. W 2013r. na terenie powiatu brzeskiego funkcjonował 1 basen kryty w Brzegu, 1 basen odkryty w Grodkowie, czynny w sezonie letnim oraz 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli (w Lewinie Brzeskim przy ul. Nysańskiej, oraz Leśna Przystań w Głębocku). W 2013r. z krytej pływalni w Brzegu pobrano 60 próbek wody do badań laboratoryjnych, natomiast w sezonie letnim z niecek basenu w Grodkowie pobrano 20 próbek wody do badań laboratoryjnych, w żadnej próbce wody nie stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Organizatorzy miejsc wykorzystywanych do kąpieli zgodnie z obowiązującymi przepisami przedstawili wyniki badań wody pobranej z akwenów przed sezonem (czerwiec) oraz w sezonie letnim (sierpień), w celu wydania przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Brzegu oceny jakości wody. Ponadto w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w miesiącu lipcu pobrano próbki wody do badań laboratoryjnych z 2 miejsc wykorzystywanych do kąpieli funkcjonujących na terenie powiatu brzeskiego w sezonie letnim. W sezonie letnim 2013r. jakość wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli nie budziła zastrzeżeń, na bieżąco wydawano oceny jakości wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli na terenie powiatu brzeskiego oraz komunikaty informujące o jakości wody w ww. akwenach, które zamieszczane był na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Brzegu. Ponadto przeprowadzono kontrole stanu sanitarnego ww. obiektów podczas których nie stwierdzono nieprawidłowości. Pozostałe obiekty użyteczności publicznej. W 2013r. w wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno porządkowego skontrolowanych obiektów. W 2013r. wykonane zostały zalecenia wydane w 2012r. dot. doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno technicznego ścian i sufitu w poczekalni dworca PKP. W wyniku przeprowadzonych kontroli w zakładzie karnym związanych z interwencjami osadzonych wydano 2 zalecenia dot. doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego ścian i sufitów w 2 celach, zalecenia zostały wykonane. Ponadto w 2013r. skontrolowano 33 środki transportu, w tym: 13 środków transportu do przewozu zwłok i szczątków ludzkich, 19 autobusów komunikacji publicznej oraz 1 środek transportu do przewozu chorych. Bieżący stan sanitarny skontrolowanych środków transportu nie budził zastrzeżeń. 26

V. STAN SANITARNY PRZEDSIĘBIORSTW PODMIOTÓW LECZNICZYCH Zakłady opiekuńczo lecznicze. Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Brzegu znajduje się 1 zakład opiekuńczo leczniczy. W 2013r. w wyniku przeprowadzonej kontroli obiektu nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego oraz porządkowego obiektu, nie stwierdzono również nieprawidłowości w zakresie postępowania z bielizną oraz odpadami medycznymi w skontrolowanym zakładzie opiekuńczo leczniczym. Przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia. W 2013r. skontrolowano 39 obiektów w tej kategorii z 45 będących w ewidencji, co stanowi 87%. W porównaniu do roku ubiegłego w 2013r. zmniejszyła się liczba obiektów ocenionych negatywnie pod względem stanu sanitarno technicznego na koniec roku (na koniec 2012r. negatywnie w ww. zakresie oceniono 4 obiekty, natomiast na koniec 2013r. negatywnie oceniono 1 obiekt). W 2013r. wyegzekwowano 3 decyzje wydane w 2012r. na obiekty, które nie spełniały wymagań obowiązujących przepisów na dzień 31.12.2012r. Jeden z obiektów wykazanych na koniec 2012r. jako niespełniający wymagań pod kątem sanitarno technicznym również nie spełniał ww. wymagań na dzień 31.12.2013r. W 2013r. podobnie jak w 2012r. nie stwierdzono nieprawidłowości oraz uchybień w zakresie postępowania z bielizną oraz w zakresie gospodarowania odpadami medycznymi. Bieżący stan sanitarny skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Ponadto do 4 placówek wystosowano zalecenia pokontrolne dotyczące przeprowadzania oraz dokumentowania przeprowadzania kontroli wewnętrznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010r. w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwości prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych (Dz. U. Nr 100, poz. 646) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010r. w sprawie sposobu dokumentowania realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych oraz warunków i okresu przechowywania tej dokumentacji (Dz. U. Nr 100, poz. 645). Inne obiekty (m.in.: pogotowia ratunkowe, medyczne laboratoria diagnostyczne, zakłady rehabilitacji leczniczej, pracownie stomatologii, długoterminowa opieka pielęgniarska). W 2013r. skontrolowano 22 obiekty w tej kategorii z 27 będących w ewidencji, co stanowi 81%. W 2013r. w skontrolowanych obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego, dla porównania w 2012r. 1 obiekt nie odpowiadał ww. wymaganiom. W 2013r. podobnie jak w roku 2012 nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania z bielizną oraz postępowania z odpadami medycznymi w nadzorowanych obiektach. Do 1 placówki wystosowano zalecenia dotyczące zwiększenia liczby mopów i ściereczek służących do utrzymania czystości pomieszczeń. W wyniku kontroli przeprowadzonych w 2013r. do 1 placówki wystosowano zalecenie dotyczące potwierdzenia zapoznania się przez pracowników z procedurami dotyczącymi zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Ponadto w 2013r. w wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że 6 placówek nie realizowało zapisów przepisów prawa dotyczących przeprowadzania i dokumentowania kontroli wewnętrznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, w związku z czym wystosowano zalecenia do powyższych placówek. Bieżący stan sanitarny skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. 27

VI. STAN SANITARNY SZKÓŁ I INNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWO- WYCHOWAWCZYCH Zadaniem pionu Higieny Dzieci i Młodzieży Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania dotyczące higieny i stanu sanitarnego pomieszczeń oraz sprzętu używanego w placówkach oświatowo-wychowawczych i wypoczynku dzieci i młodzieży. W 2013 roku w ewidencji Sekcji Higieny Dzieci i Młodzieży znajdowały się 73 stałe placówki nauczania i wychowania, w tym 11 zespołów szkół (w których funkcjonowało: 11 przedszkoli, 13 szkół podstawowych, 5 gimnazjów i 1 szkoła policealna). Skontrolowano wszystkie placówki będące w ewidencji. Skontrolowano również 10 turnusów wypoczynku letniego dzieci i młodzieży. Rodzaj stałych placówek nauczania i wychowania znajdujących się pod nadzorem Sekcji Higieny Dzieci i Młodzieży, wraz z danymi ilościowymi, zostały przedstawione na wykresie nr 1. Wykres 1. Stałe placówki nauczania i wychowania znajdujące się pod nadzorem Sekcji Higieny Dzieci i Młodzieży Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Brzegu w 2013r. Stan sanitarno-techniczny placówek. W 2013 roku przeprowadzono 121 kontroli w placówkach nauczania i wychowania oraz wypoczynku dzieci i młodzieży. Wydano 29 decyzji administracyjnych (18 decyzji merytorycznych oraz 11 decyzji płatniczych). Decyzje wydane w celu poprawy stanu sanitarnego dotyczyły: zapewnienia właściwego stanu sanitarno-technicznego ścian i sufitów w salach zajęć dla dzieci, sali gimnastycznej, szatni, pomieszczeniu higieniczno-sanitarnym, ciągach komunikacyjnych, doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego podłóg w salach zajęć dla dzieci, szatni, korytarzu ogólnym, zapewnienia zgodnego z Polską Normą oświetlenia elektrycznego w salach lekcyjnych, salach zajęć dla dzieci, zapewnienia właściwej wentylacji w pomieszczeniach pobytu dzieci, 28