Załcznik nr 37 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Geografia A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 1800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent posiada podstawow wiedz z zakresu geografii oraz zna relacje kształtujce funkcjonowanie systemu przyroda człowiek. Zna podstawowe procesy zachodzce w przyrodzie, społeczestwie i gospodarce. Posiada umiejtnoci wykorzystywania wyników analiz i informacji o naturalnych i antropogenicznych zjawiskach i procesach dla potrzeb kompleksowego gospodarowania i zarzdzania przestrzeni. Absolwent jest przygotowany do: pracy w instytucjach zajmujcych si rodowiskiem przyrodniczym, jego kształtowaniem i ochron; pracy w instytucjach zajmujcych si gospodark przestrzenn, warunkami ycia ludzi oraz organizacj działalnoci społeczno-gospodarczej oraz pracy w szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym w stopniu niezbdnym do wykonywania zawodu. Absolwent jest przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 210 28 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 450 61 Razem 660 89 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 210 28 1. Podstaw geografii 30 2. Astronomicznych podstaw geografii 30 3. Systemów informacji geograficznej 30 4. Matematyki i statystyki 30 5. Fizyki i chemii Ziemi 30 6. Ekonomii 30 7. Socjologii 30 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 450 61 1. Geomorfologii 2. Hydrologii i oceanografii 3. Meteorologii i klimatologii 4. Geografii ekonomicznej 5. Geografii społecznej 6. Geografii osadnictwa 7. Geografii politycznej 8. Geografii regionalnej Polski 9. Geografii regionalnej wiata 10. Geologii 11. Kartografii i topografii 12. Gleboznawstwa i geografii gleb 13. Kształtowania i ochrony rodowiska 14. Gospodarki przestrzennej 15. Planowania przestrzennego 16. Teledetekcji 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie podstaw geografii Treci kształcenia: Przedmiot i zakres geografii. Geografia nauk o rodowisku geograficznym pojmowanym jako rodowisko ycia człowieka. Geneza i zarys rozwoju myli geograficznej. Polska myl geograficzna i jej twórcy. Struktura wiedzy geograficznej geografia ogólna i regionalna, specjalistyczne obszary geografii ogólnej. Zwizek geografii z innymi naukami. Funkcje geografii poznawcze, wychowawcze, praktyczne. Orodki geograficzne w Polsce najwaniejsze nurty i osignicia badawcze. Naukowe czasopisma geograficzne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty i specyfiki geograficznego ujcia rzeczywistoci; rozumienia genezy geografii jako nauki i wiedzy praktycznej o rodowisku miejscu ycia człowieka. 2. Kształcenie w zakresie astronomicznych podstaw geografii Treci kształcenia: Układy współrzdnych sferycznych stosowane w astronomii i geografii. Elementarne zjawiska na sferze niebieskiej. Wpływ atmosfery ziemskiej na obserwacje ciał niebieskich. Ruch roczny Słoca. Czas skale czasowe uywane w astronomii. Instrumenty 2
astronomiczne. Wyznaczanie szerokoci i długoci geograficznej oraz czasu i azymutu z obserwacji astronomicznych. Wykorzystywanie sztucznych satelitów Ziemi. Prawa ruchu planet. Układ Słoneczny. Słoce i jego oddziaływanie na Ziemi. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si wiedz z zakresu astronomii do okrelenia relacji midzy Ziemi jako planet a zjawiskami zachodzcymi w atmosferze, hydrosferze i litosferze; umiejscawiania tych zjawisk na powierzchni Ziemi. 3. Kształcenie w zakresie systemów informacji geograficznej Treci kształcenia: Systemy Informacji Geograficznej i ich zwizki z geografi. (GIS Geographic Information System). Dane przestrzenne i atrybuty, cechy danych. Modele danych: wektor raster. Obiekty przestrzenne topologia. Typy baz danych. Przetwarzanie danych. Cyfrowy model rzeby. ródła danych geograficznych. Wprowadzanie danych. Wizualizacja zawartoci bazy danych. wiatowy System Wyznaczania Współrzdnych (GPS Global Positioning System). Podstawowe programy GIS. GIS jako narzdzie analiz przestrzennych zastosowania. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania Systemów Informacji Geograficznej jako podstawowych narzdzi do tworzenia baz danych o rodowisku; wykorzystywania Systemów Informacji Geograficznej do analiz przestrzennych; posługiwania si danymi cyfrowymi i podstawowymi programami GIS. 4. Kształcenie w zakresie matematyki i statystyki Treci kształcenia: Rachunek macierzowy zastosowania do rozwizywania układów równa. Układy współrzdnych i ich transformacje. Elementy rachunku róniczkowego i całkowego. Elementy statystyki matematycznej. Elementy analizy statystycznej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si matematycznym opisem zjawisk i procesów przestrzennych; posługiwania si metodami matematycznymi i statystycznymi w geografii; abstrakcyjnego rozumienia problemów z zakresu geografii fizycznej i społeczno-ekonomicznej. 5. Kształcenie w zakresie fizyki i chemii Ziemi Treci kształcenia: Ewolucja materii we Wszechwiecie. Pole elektromagnetyczne. Pole geomagnetyczne. Ruchy ciał niebieskich w układzie topocentrycznym. Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi. Zjawiska zwizane z układami Ziemia Słoce oraz Ziemia Ksiyc. Drgania i fale. Teoria elastycznoci w badaniu orodków skalnych. Zjawisko promieniotwórczoci, przemiany promieniotwórcze. Badania fizyczne mikrostruktury minerałów i skał. Zasady zachowania energii i masy. Dynamika płynów. Termodynamika fenomenologiczna. Woda i procesy w niej zachodzce. Migracje pierwiastków chemicznych w wodzie i atmosferze. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania praw fizyki i chemii do wyjanienia genezy zjawisk wystpujcych w rodowisku; prognozowania zachowania rodowiska; identyfikowania skutków działania praw przyrody; wykorzystywania praw przyrody w działalnoci człowieka. 6. Kształcenie w zakresie ekonomii Treci kształcenia: Działalno gospodarcza jako czynnik zmian rodowiska ycia człowieka i krajobrazu. Etapy rozwoju nowoytnej gospodarki wiatowej z perspektywy geograficznej. Podstawowe kategorie ekonomiczne. Czynniki wpływajce na koniunktur gospodarcz w rónych koncepcjach ekonomicznych. Wpływ procesów globalnych na sytuacj gospodarcz. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si elementarnymi pojciami z dziedziny ekonomii; rozumienia rónych koncepcji rozwoju gospodarczego; rozumienia podstawowych procesów gospodarczych i ich wpływu na rodowisko ycia człowieka i poziom zaspokojenia jego potrzeb. 3
7. Kształcenie w zakresie socjologii Treci kształcenia: Socjologia jako nauka. Podstawowe kategorie pojciowe socjologii społeczestwo, społeczno, tosamo terytorialna, zbiorowo, wspólnota terytorialna, wizi społeczne, stosunki społeczne. Metody badawcze socjologii. Struktura społeczna. wiadomo i tosamo społeczna. Symbole i kultura. Grupy i organizacje. Instytucje społeczne. Interakcje społeczne. Nierównoci społeczne. Dewiacje i zaburzenia społeczne. Terytorialne postaci ycia zbiorowego. Wiejskie i miejskie formy ycia społecznego. Społeczestwo współczesne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si podstawowymi kategoriami pojciowymi socjologii; rozumienia przyczyn stratyfikacji oraz przebiegu procesów społecznych; rozumienia wpływu procesów społecznych na zrónicowanie przestrzeni i krajobrazu. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie geomorfologii Treci kształcenia: Metody badawcze geomorfologii. Czynniki endogeniczne i procesy egzogeniczne w powstawaniu i kształtowaniu form powierzchni Ziemi. Wietrzenie. Procesy i formy denudacyjne. Rzebotwórcza działalno rzek. Procesy i formy krasowe. Rzebotwórcza działalno lodowców i ldolodów, formy rzeby plejstoceskiego i współczesnego zlodowacenia. Strefa peryglacjalna. Procesy i formy eoliczne. Rzeba litoralna. Formy biogeniczne. Formy antropogeniczne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania form powierzchni Ziemi oraz ich genezy; oceny intensywnoci procesów rzebotwórczych w rónych warunkach rodowiskowych; oceny skutków działania procesów rzebotwórczych dla rodowiska geograficznego i człowieka; wykorzystywania narzdzi badawczych w pracy terenowej i gabinetowej. 2. Kształcenie w zakresie hydrologii i oceanografii Treci kształcenia: Metody badawcze hydrologii. Hydrosfera, obieg wody, zasoby wodne. Bilans wodny. Modele matematyczne obiegu wody. Wody podziemne. ródła. Elementy potamologii, limnologii i glacjologii. Kartowanie hydrograficzne. Gospodarka wodna i ochrona wód. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania metod badawczych hydrologii do rozpoznawania, prognozowania i wyjaniania zjawisk zwizanych z kreniem i retencj wód; wskazywania moliwoci zaistnienia zjawisk ekstremalnych w rodowisku wodnym; oceny wpływu zjawisk ekstremalnych na działalno człowieka. 3. Kształcenie w zakresie meteorologii i klimatologii Treci kształcenia: Metody badawcze meteorologii i klimatologii. Atmosfera temperatura, cinienie, prdy powietrzne, para wodna, opady atmosferyczne. Promieniowanie Słoca, Ziemi i atmosfery. Temperatura gleby, rozkład przestrzenny temperatury na Ziemi. Czynniki klimatotwórcze. Przestrzenny rozkład cinienia na globie. Ogólna cyrkulacja atmosfery. Rozmieszczenie opadów. Klasyfikacja klimatów. Zmiany klimatu. Elementy biometeorologii i bioklimatologii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania i interpretowania stanów atmosfery; okrelania typów pogody; prognozowania pogody na podstawie danych meteorologicznych z sieci stacji oraz własnych pomiarów; okrelania wpływu warunków pogodowych na zdrowie człowieka, gospodark i rodowisko geograficzne. 4. Kształcenie w zakresie geografii ekonomicznej Treci kształcenia: Rozwój i osignicia geografii ekonomicznej. rodowisko przyrodnicze i jego rola w działalnoci produkcyjnej człowieka. Rozwój produkcji rolinnej i zwierzcej. 4
Problemy wyywienia ludnoci. Rozwój przemysłu, czynniki lokalizacji przemysłu. Transport i łczno. Region ekonomiczny. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: przetwarzania i wykorzystywania danych i wiedzy o gospodarce w przestrzeni; rozumienia zjawisk i procesów gospodarczych; wykorzystywania wiedzy z zakresu geografii ekonomicznej dla celów poznawczych i utylitarnych. 5. Kształcenie w zakresie geografii społecznej Treci kształcenia: Podstawowe pojcia i koncepcje geografii społecznej. Człowiek i zbiorowoci ludzkie jako przedmiot bada geograficznych. Rozmieszczenie, dynamika i struktury ludnoci. rodowisko w wiadomoci człowieka. Struktury i powizania społecznoprzestrzenne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: korzystania ze ródeł statystycznych dotyczcych rónych zagadnie i problemów społecznych w przestrzeni; rozpoznawania procesów ludnociowych oraz ich zwizków ze rodowiskiem przyrodniczym i społecznogospodarczym; analizowania i interpretowania struktur społecznych; analizowania i interpretowania terytorialnych nierównoci w poziomie ycia ludnoci. 6. Kształcenie w zakresie geografii osadnictwa Treci kształcenia: Problemy badawcze geografii osadnictwa. Czynniki kształtujce osadnictwo rozwój społeczny, gospodarczy i cywilizacyjny oraz rola i znaczenie rodowiska przyrodniczego. Osadnictwo wiejskie. Powstanie i rozwój miast. Systemy osadnicze. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: analizowania i oceniania procesów kształtujcych sie osadnicz; wykorzystywania teorii, modeli i metod badawczych z zakresu geografii osadnictwa; wyjaniania i kształtowania relacji midzy rozwojem sieci osadniczej a innymi zjawiskami i procesami w przestrzeni społeczno-gospodarczej. 7. Kształcenie w zakresie geografii politycznej Treci kształcenia: Mapa polityczna wiata w przeszłoci i obecnie. Terytorium pastwa i jego granice. Podział polityczny mórz i oceanów. Konflikty zbrojne. Geografia elektoralna. Ekopolityka globalna. Ekonomiczne i polityczne organizacje midzynarodowe. Problemy globalizacji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia współczenie zachodzcych przemian politycznych na wiecie, ich genezy i uwarunkowa; identyfikowania regionów konfliktowych i skutków globalizacji. 8. Kształcenie w zakresie geografii regionalnej Polski Treci kształcenia: Jednostki strukturalno-tektoniczne. Paleogeografia. Klimat. Wody powierzchniowe i podziemne, bilans wodny. Surowce mineralne. Zbiorowiska rolinne. Typy krajobrazu naturalnego jego przeobraenia. Podziały regionalne Polski. Charakterystyka fizyczno-geograficzna regionów. Struktura współczesnej gospodarki. Baza i produkcja surowcowa. Zrónicowanie struktur demograficznych. Podziały administracyjne. Struktura przemysłu. Infrastruktura techniczna. Współpraca i obroty handlowe z zagranic. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania wiedzy z zakresu geografii fizycznej i ekonomicznej Polski do okrelenia relacji midzy człowiekiem a rodowiskiem w rónej skali przestrzennej oraz w pracach projektowych w rónych sektorach gospodarki, administracji publicznej i szkolnictwa. 9. Kształcenie w zakresie geografii regionalnej wiata Treci kształcenia: Historia geologiczna Ziemi. Charakterystyka rzeby kontynentów. Warunki klimatyczne w skali globalnej. Cechy wód powierzchniowych, flory i fauny. Ludno Ziemi. Polityczna mapa wiata. Charakterystyka gospodarki wiatowej. Zjawiska katastroficzne w przeszłoci geologicznej i zachodzce współczenie. Charakterystyka 5
kontynentów i regionów cechy fizyczno-geograficzne, naturalne rodowisko, ochrona przyrody. Człowiek i jego rola, surowce mineralne, gospodarka. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykazywania powiza midzy elementami rodowiska a działalnoci człowieka; wskazywania zagroe i skutków zagospodarowania powierzchni Ziemi w skali globalnej i kontynentalnej. 10. Kształcenie w zakresie geologii Treci kształcenia: Metody badawcze geologii. Wiek Ziemi, stratygrafia, budowa Ziemi, litosfera, płaszcz i jdro Ziemi. Diastrofizm. Wulkanizm i plutonizm. Metamorfizm. Transport i akumulacja osadów, rodowiska sedymentacyjne. Rodzaje skał i minerałów. Geologia historyczna. Paleogeografia globalne zmiany rodowiska w historii Ziemi. Współczesne procesy geologiczne. Działalno człowieka i jej wpływ na litosfer oraz zasoby Ziemi. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania elementów budowy litosfery; rozpoznawania zjawisk geologicznych; okrelania wpływu zjawisk geologicznych na działalno gospodarcz człowieka. 11. Kształcenie w zakresie kartografii i topografii Treci kształcenia: Kształt i wymiar Ziemi. Układy współrzdnych. Odwzorowania kartograficzne. Treci i rodzaje map. Metody przedstawiania rzeby. Generalizacja kartograficzna. Graficzne przedstawianie danych statystycznych. Klasyfikacja map topograficznych. Midzynarodowa mapa wiata. Mapy i atlasy tematyczne. Topografia i jej zadania. Instrumenty geodezyjne. Redakcja i sporzdzanie map. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: redagowania i sporzdzania map z wykorzystaniem technologii informacyjnej. 12. Kształcenie w zakresie gleboznawstwa i geografii gleb Treci kształcenia: Gleba jako wielofunkcyjny komponent rodowiska przyrodniczego. Czynniki i procesy glebotwórcze. Profil glebowy jako zapis dziejów funkcjonowania rodowiska. Poziomy genetyczne i diagnostyczne gleb. Jednostki taksonomiczne gleb, systematyka gleb Polski, taksonomie midzynarodowe. Geograficzne uwarunkowania rozmieszczenia gleb na kontynentach. Gleby Polski i ich waloryzacja. Mapy gleb. Naturalne i antropogeniczne zagroenia dla pokrywy glebowej na kuli ziemskiej. Strategie ochrony gleb. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: okrelania i rozpoznawania typów gleb i ich elementów składowych; wykorzystywania terenowych i laboratoryjnych metod badawczych; wskazywania optymalnego zagospodarowania gleb. 13. Kształcenie w zakresie kształtowania i ochrony rodowiska Treci kształcenia: Geoekologia, kształtowanie i ochrona rodowiska. Struktura rodowiska przyrodniczego. Ochrona atmosfery. Funkcje gleb. Zasoby gleby w zespole elementów przyrody. Dewastacja i degradacja oraz rekultywacja gleb. Zasoby wodne a potrzeby gospodarki. Zanieczyszczanie wód podziemnych i morskich. Hydrologiczne efekty procesu urbanizacji. Podstawy prawne ochrony wód. Relacje człowiek rodowisko. Mapy wykorzystywania krajobrazu. Wyznaczniki stanu rodowiska w skali globalnej i regionalnej. Rozwój idei ochrony rodowiska. Działalno gospodarcza człowieka a zagroenia dla rodowiska w skali globalnej. Główne kierunki zrównowaonego rozwoju na wiecie. Ochrona przyrody. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: okrelania stanu rodowiska; identyfikowania zagroe powodowanych działaniami gospodarczymi człowieka; waloryzowania rodowiska dla potrzeb człowieka; oceniania wpływu działalnoci człowieka na rodowisko. 14. Kształcenie w zakresie gospodarki przestrzennej Treci kształcenia: Zasady lokalizacji działalnoci społeczno-gospodarczej. Równowaga przestrzenna. Interakcje i relacje przestrzenne. Przestrzenna struktura gospodarki i 6
społeczestwa dynamika i ewolucja. Praktyczny wymiar gospodarki przestrzennej ład przestrzenny. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: analizowania rozwoju społecznoekonomicznego i zagospodarowania przestrzennego w rónej skali geograficznej; oceniania uwarunkowa i skutków zagospodarowania przestrzennego; programowania rozwoju gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego. 15. Kształcenie w zakresie planowania przestrzennego Treci kształcenia: Planowanie przestrzenne plan a pojcie studium zagospodarowania przestrzennego. Narzdzia planowania. Funkcja planowania regionalnego. Struktura planu zagospodarowania przestrzennego. Unormowania prawne i organizacyjne dotyczce planowania przestrzennego. Społeczna akceptacja koncepcji przestrzennego zagospodarowania obszarów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia idei tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego; konstruowania planów zagospodarowania przestrzennego zgodnie z normami prawno-administracyjnymi i wymogami rodowiska. 16. Kształcenie w zakresie teledetekcji Treci kształcenia: Współczesne techniki i systemy teledetekcyjne. Zakresy promieniowania elektromagnetycznego wykorzystywane w zdalnych badaniach Ziemi. Fotogrametryczne zdjcia lotnicze. Informatyka teledetekcyjna. Interpretacja zdj oraz obrazów satelitarnych. Teledetekcja rodowiska geograficznego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania obrazów satelitarnych i zdj lotniczych do analizy rodowiska; wykorzystywania obrazów satelitarnych i zdj lotniczych do planowania działalnoci człowieka; wskazywania obszarów zagroonych antropopresj w oparciu o techniki analityczne i cyfrowe. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 3 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny obejmowa treci humanistyczne lub inne poszerzajce wiedz ogóln w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej, bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii. 4. Programy nauczania powinny przewidywa wiczenia terenowe. 5. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. 7
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent posiada zaawansowan w relacji do studiów pierwszego stopnia wiedz z zakresu geografii wzbogacon o wiedz ogóln z obszaru nauk cisłych, społecznych, ekonomicznych i przyrodniczych. Absolwent umie analizowa zjawiska i procesy przyrodnicze, gospodarcze i społeczne w rónych skalach przestrzennych globalnej, regionalnej i lokalnej. Absolwent posiada umiejtnoci kompleksowej oceny rodowiska ycia człowieka oraz kreatywnego wykorzystywania wiedzy i wykonywania pracy zawodowej. Jest przygotowany do pełnienia funkcji kierowniczych oraz do pracy w szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent jest przygotowany do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 60 8 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 120 16 Razem 180 24 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 60 8 1. Metodologii bada geograficznych 30 2. Filozofii 30 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 120 16 1. Globalnych problemów geografii społeczno-ekonomicznej 2. Globalnych problemów geografii fizycznej 8
3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie metodologii bada geograficznych Treci kształcenia: Obszar zainteresowa i zadania metodologii geografii. Struktura metodologiczna działów geografii. Modele bada geograficznych z uwzgldnieniem załoe badawczych geografii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: identyfikowania problemów rodowiskowych i społeczno-gospodarczych w przestrzeni; analizowania zjawisk i procesów przestrzennych; wnioskowania o zjawiskach i procesach przestrzennych. 2. Kształcenie w zakresie filozofii Treci kształcenia: Główne kierunki filozofii. Filozofia a nauki przyrodnicze. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia kwestii, zakresu, postaw i warunków odpowiedzialnego postpowania człowieka w wiecie współczesnym i wobec przyszłoci; wykorzystywania wiedzy ogólnej i metodologii filozofii do rozumienia problemów filozoficznych w geografii. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie globalnych problemów geografii społeczno-ekonomicznej Treci kształcenia: ródła cywilizacji społecznej i gospodarczej. System: ludno gospodarka rodowisko przyrodnicze. Globalizacja jej istota oraz uwarunkowania. Procesy integracji midzynarodowej. Mobilno ludnoci a zmiany globalne. Współczesne procesy społeczno-gospodarcze ich wyraz przestrzenny. Urbanizacja. Problemy ywnociowe na wiecie. Perspektywy rozwoju społeczno-gospodarczego wiata. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia współzalenoci w systemie człowiek przyroda rodowisko przyrodnicze; identyfikowania uwarunkowa rozwoju społeczno-gospodarczego w rónych skalach od globalnej do lokalnej; krytycznej oceny ródeł i informacji o wiecie współczesnym. 2. Kształcenie w zakresie globalnych problemów geografii fizycznej Treci kształcenia: Globalne zmiany rodowiska ich ziemskie oraz pozaziemskie przyczyny. Interakcje ocean atmosfera kontynent. Globalne zmiany atmosfery skutki dla hydrosfery, biosfery, rzeby powierzchni Ziemi i działalnoci człowieka. Dynamika ekosystemów lasów tropikalnych. Pustynnienie i stepowienie przyczyny. Wyczerpywanie i antropogeniczna degradacja zasobów Ziemi. Klski ywiołowe globalne konsekwencje. Prognozowanie globalnych zmian rodowiska przyrodniczego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: identyfikowania globalnych problemów rodowiskowych; rozpoznawania przyczyn i złoonych uwarunkowa problemów rodowiskowych; okrelania powiza przyczynowo-skutkowych i przewidywania skutków zmian globalnych w rónych skalach czasowych; krytycznego analizowania informacji pochodzcych z rónych ródeł. IV. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa wiczenia terenowe. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 9