1 Programy te mogą operować na dwuwymiarowej lub trójwymiarowej przestrzeni, zazwyczaj w kartezjańskim układzie odniesienia. 2 4 2 Drzewo projektu Pasek narzędzi rysunkowych Obszar rysunku Wiersz poleceń 3 grafika wektorowa - obraz zadany jest zbiorem odcinków i łuków z ich atrybutami wizualnymi 5 4 Nazwa może być nieco myląca, ponieważ obrazy mogą składać się nie tylko z wektorów (odcinków), ale również z innych figur geometrycznych Cechą grafiki wektorowej jest to, że zapamiętywane są charakterystyczne dla danych figur dane (parametry), np. dla okręgu będzie to środek i promień, dla odcinka współrzędne punktów końcowych, a dla krzywych parametrycznych współrzędne punktów kontrolnych. Program, jeśli musi narysować obraz na urządzeniu (bądź to rastrowym, bądź wektorowym), na podstawie posiadanych danych wygeneruje obraz tych figur bardzo ważną zaletą tej reprezentacji jest możliwość dowolnego powiększania obrazów, bez straty jakości. 6
7 Mają określone atrybuty mówiące o: grubości i kolorze linii, kolorze wypełnienia figury lub wypełnieniu niejednolitym jak wypełnienie gradientem albo wzorem, stopniu przezroczystości Podstawowym objektami (elementami) są odcinki, łuki i okręgi. Typów elementów jest bardzo wiele; zależy to w dużej mierze od konkretnego programu, jego przeznaczenia i stopnia zaawansowania. Podstawowe kształty 8 8 Dla ułatwienia rysowania bardziej złożonych elementów programy oferują zazwyczaj gotowe kształty; mogą to być: prostokąty, wieloboki, gwiazdy, elementy schematów blokowych, pola tekstowe, mapy bitowe itd., itp. W przypadku inżynierskich programów graficznych mogą to być elementy wymiarowe, różne elementy opisu rysunku technicznego jak: tolerancje kształtu i położenia, symbole chropowatości powierzchni itd. W ramach tworzenia rysunku wektorowego możliwy jest szereg operacji transformujących obiekty: łączenie, przecinanie, odbijanie, kopiowanie itp.. Elementarne figury: prostokąt, okrąg, łuk, wielokąt foremny, wielokąt gwiaździsty, spirala, krzywe Béziera Standardowe atrybuty: grubość i kolor linii rysowania, kolor wypełnienia, zaokrąglenia rogów oraz ich przekształcenia takie jak konwersja figur elementarnych w krzywe, czy narzędzie strzępienia krzywej Grupowanie oraz scalanie obiektów ze sobą, operacje boolowskie między obiektami (przycinanie, część wspólna itp.) Wstawianie obrazu rastrowego (bez wektoryzacji) z możliwością przekształcania go jako całości 9 9 10 Import grafik wektorowych oraz wektoryzacji grafik rastrowych Biblioteka obiektów pozwalająca na zapamiętanie ogólnego wzoru obiektu, a następnie stosowanie poprzez odwołania do niego przy podaniu przekształceń dotyczących konkretnego egzemplarza Technologia podobna do masek w grafice rastrowej Prowadnice (linie pomocnicze), siatki oraz linijki pomagające w dokładnym umieszczaniu obiektów Podział obrazu na warstwy Obrazy wektorowe można łatwo przetwarzać w ich odpowiedniki bitmapowe podając jedynie docelową rozdzielczość obrazu rastrowego. Operacja konwersji w przeciwną stronę, tzw. wektoryzacja lub trasowanie, jest trudna i niejednokrotnie nie daje spodziewanych wyników. 11 12
eps (PostScript) pdf svg (w3c) swf (Adobe) cdr (Corel) wmf (Windows) Darmowe Cenon Dia Karbon14 OpenOffice.org Draw Skencil (Sketch) Sodipodi Synfig Tgif Xara Xtreme dla Linux Komercyjne ACD Canvas Adobe Illustrator Adobe Flash Adobe FreeHand Artstream Artworks CorelDRAW ConceptDraw DrawWell EazyDraw Elgorithms MagicTracer idraw igrafx Designer Intaglio Jasc WebDraw jfig Kai Power Tools Metafile Companion Aplikacje internetowe LiTha-Paint Gliffy The Mikon Machine 13 14 Microsoft Expression Graphic Designer Microsoft Expression Interactive Designer Mayura Draw OmniGraffle PDF FLY PhotoLine 32 Real-DRAW Satori Paint Serif DrawPlus SignBlazer SmartDraw Stone Software Create Vector Effects WinFIG Xaos Tools Xara Xtreme 15 16 17 18
19 Przestrzenią grafiki rastrowej jest dwuwymiarowa macierz pikseli Obiektem jest piksel. Jego własnościami jest kolor (lub poziom przezroczystości) jaki może przyjąć Narzędzia służą do zmiany wyżej wymienionej własności, zazwyczaj zbioru pikseli a nie pojedynczego piksela Mogą to być narzędzia, które symulują działanie np. pędzla, ołówka, spray a czy gumki Przykładem grafiki rastrowej jest zdjęcie fotograficzne wczytane do komputera 20 20 22 grafika rastrowa - obraz zadany jest prostokątną tablicą punktów (pikseli - PIctute PI ELements) EL opisanych atrybutami wizualnymi 21 21 Podstawowe elementy programu przeznaczonego do obróbki grafiki rastrowej Przybornik z narzędziami: rysunkowymi i formatującymi Programy do grafiki rastrowej oprócz prosty funkcji (np. kopiowanie, skalowanie) udostępniają także ogromną liczbę funkcji służących do transformacji i przetwarzania obrazów graficznych. Zaczynając od najprostszych takich jak np.: Paleta kolorów Obszar grafiki Lista warstw Oryginalny obraz 23 23 Ostre krawędzie negatyw 24 24
Podobnie jak w grafice wektorowej programy te oferują również narzędzie warstw. Tak naprawdę obraz rastrowy może być tylko jednowarstwowy. Jednak programy do grafiki rastrowej umożliwiają zapisanie w jednym pliku projektu graficznego wiele obrazów rastrowych prezentując je na oddzielnych warstwach. Zaawansowane przekształcenia: + mozaika Szkło = Metalizacja Nakładanie warstw 25 25 26 26 Palety barw mogą być następujące: RGB 16 mln kolorów, pozwala na wierne przedstawienie obrazu. Do zapisu potrzeba 24 bity na kolor. Do zapisu zdjęcia 800x600 pikseli potrzeba 1440kB. GrayScale 256 odcieni szarości, pozwala na wierne przedstawienie czarno białego obrazu. Do zapisu potrzeba 8 bitów na kolor. Obraz 800x600 zajmuje tylko 480 kb. 27 27 Bitmap czerń + biel, nie zawiera odcieni szarości, dość rzadko używany, tylko obrazy czarno-białe, monochromatyczne. Wystarcza 1 bit na kolor. Obraz 800x600 zajmowałoby tylko 60 kb. 28 28 Format zapisu wybieramy w zależności od przeznaczenia obrazu. JPEG - w formacie tym można zapisać kolor 24-bitowy. JPEG może zapisać obraz ze stuprocentową wiernością, jednakże częściej stosuje się go do skompresowanego zapisu plików graficznych. Pozwala to na znaczne oszczędzenie miejsca na dysku, znacznie obniża też ilość danych transmitowanych podczas ściągania obrazu w tym formacie z sieci. Pliki w formacie JPEG rozpoznajemy po rozszerzeniu.jpg lub.jpeg. IndexedColor pozwala na stworzenie własnej palety barw od 8 do 256 odcieni, paleta ta może się składać z tzw. kolorów systemowych (Windows lub Macintosh), albo kolorów dostosowanych (tzw. adaptive). Niezwykle istotnym zagadnieniem jest kwestia rozmiaru pliku rastrowego. Rozmiar takiego pliku zależy od użytej palety barw oraz formatu zapisu. W odróżnieniu od grafiki wektorowej obraz rastrowy traci swą jakość, kiedy go przeskalujemy, zmniejszymy bądź powiększymy. Utrata jakości nastąpi zawsze, kiedy zostanie on użyty (wyświetlony, wydrukowany) w rozdzielczości innej niż jego własna. GIF - można w nim zapisać obraz zawierający do 256 kolorów. Obraz zapisany w pliku GIF jest skompresowany, w związku z tym zajmuje o wiele mniej miejsca na dysku. Poza statycznymi obrazami, w formacie GIF można też zapisywać krótkie animacje, będące serią klatek animacji zapisanych w tym formacie (tzw. GIF animowany). Charakterystyczną cechą tego formatu jest możliwość zapisu informacji o przezroczystości pixela. Pliki formatu GIF rozpoznajemy po rozszerzeniu.gif. 29 29 30 30
BMP - jeden z popularniejszych formatów przechowywania obrazu w pamięci komputera. Pliki posiadają rozszerzenie.bmp. Obraz jest przechowywany w pliku bmp jako bitmapa. Nie jest on w żaden sposób skompresowany, co powoduje duży rozmiar pliku w standardzie bmp w porównaniu do formatów takich jak gif czy jpeg. TIFF - format zapisu plików graficznych. TIFF jest rodzajem bitmapy wykorzystującym różne metody kompresji; istnieje też możliwość zapisu bez kompresji. TIFF zapisuje 24-bitowy kolor. Ten rodzaj plików ma rozszerzenia.tif lub.tiff Od ang. Tag Image File Format lub Tagged Image File Format Opatentowana pierwszy raz przez firmę Texas Instruments w latach 70 Wielkość obrazka rastrowego nie może zostać zmniejszona bez utraty jego jakości Wysokość i szerokość bitmapy liczona jest jako liczba pikseli Często stosuje się technikę kompresji danych celem zmniejszenia wielkości zajmowanego miejsca Liczba bitów na piksel opisuje liczbę możliwych do uzyskania kolorów PPI piksele na cal miara pikseli w monitorze komputerowym - ok. 130 obecnie DPI punkty na cal miara rozdzielczości drukarek i skanerów ok. 1200 obecnie 31 31 32 Cyfrowa obróbka obrazu Fotografia cyfrowa Cyfrowe wideo i telewizja World Wide Web Grafika fotorealistyczna Bez kompresji: BMP XCF (Gimp) Kompresja bezstratna lub stratna JPEG 2000 TIFF PNG Kompresja bezstratna PNG GIF Kompresje stratne JPEG 33 34 Komercyjne Ability Photopaint ACD Canvas Adobe Fireworks Adobe Photoshop Adobe Photoshop Elements Alias Sketchbook CodedColor Corel Painter Corel Paint Shop Pro Corel Photo-Paint GraphicConverter Microsoft Digital Image Microsoft Office Picture Manager Microsoft Paint Neopaint Ocad OpenCanvas Photogenics PicMaster Pixel PD Pro Digital Painter Texture Maker TVPaint Ulead PhotoImpact Ultimate Paint WinImages PixBuilder Photo Editor Freeware Artweaver ArtRage Brush Strokes Image Editor Picasa Pixia Project Dogwaffle Free Version OpenCanvas Mootif.com Online graphics editor Open-source CinePaint GIMP GIMPShop JDraw KolourPaint KOffice's Krita mtpaint Paint.NET Seashore Tux Paint http://pixlr.com/app/ http://picnik.com/ http://splashup.com/ http://flauntr.com/ http://fotoflexer.com/ http://myimager.com/ https://photoshop.com/express/landing.html http://pixenate.com/ http://picture2life.com/ 35 36
37 3D Studio Max Maya SOFTIMAGE XSI Cinema 4D Lightwave Blender Luxology Modo (ang. graphics viewer lub image viewer) - program należący do kategorii przeglądarek plików pozwalający wyświetlić w uproszczony sposób zawartość pliku graficznego utworzonego w innej aplikacji w jednym z wielu formatów graficznych, a także skopiować fragment zawartości pliku, wydrukować grafikę i wyświetlić podstawowe informacje o pliku. 38 Niektóre przeglądarki grafiki nie zawierają żadnych narzędzi edycyjnych i wyświetlają zawartość pliku w trybie "tylko do odczytu". Inne zawierają podstawowe narzędzia edycyjne (np. obracanie, odwracanie) i organizacyjne (tworzenie pokazów slajdów, budowanie katalogu miniatur). ACDSee CoffeeCup Free Viewer Plus Digikam F-spot FotoBus Front Row IPhoto IrfanView XnView Picasa 39 40 Zalety Wady GW zwarty opis strukturalność opisu możliwość łatwej transformacji do obrazu rastrowego o dowolnej rozdzielczości, łatwość transformacji niewielki realizm obrazu GR realizm możliwość pokazania szczegółów duża objętość trudności z transformacją, brak strukturalności 41