Kraków, dnia czerwca 2008 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w KRAKOWIE 30-038 Kraków, ul. Łobzowska 67 (012) 633 77 22, 633 77 24, 633 37 09 fax (012) 633 74 55. P/08/074 LKR-41008-3/08 Jego Magnificencja Prof. dr hab. Ryszard Borowiecki Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Wystąpienie pokontrolne NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie przeprowadziła na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 30 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (j.t. Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701), zwanej dalej ustawą o NIK, kontrolę organizacji i finansowania studiów podyplomowych w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie (poprzednio Akademii Ekonomicznej) w latach akademickich od 2005/2006 do 2007/2008 (semestr zimowy). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 8 maja 2008 r. i omówione na naradzie pokontrolnej w dniu 15 maja 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Rektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. Ustalenia kontroli NIK pozwalają na wyraŝenie pozytywnej oceny w zakresie organizacji i finansowania studiów podyplomowych w badanym okresie. PowyŜszą ocenę ogólną uzasadniają następujące uwagi i oceny szczegółowe: 1. W kontrolowanym okresie organizację studiów podyplomowych regulowały m.in.: Uchwała nr 25/2006 z dnia 29 maja 2006 r. w sprawie zasad tworzenia studiów podyplomowych w Akademii Ekonomicznej w Krakowie oraz wprowadzenia regulaminu studiów podyplomowych w Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Zarządzenie 1
nr R 014/01/2000 z dnia 22 lutego 2000 r. w sprawie nadania Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania regulaminu studiów podyplomowych MBA i MBA(PA) 1, regulaminu studiów podyplomowych oraz studiów pomaturalnych, zmienione następnie Zarządzeniem R-014/29/2001 z dnia 12 lipca 2001 r. oraz Zarządzenie nr R-014/35/2000 z dnia 2 października 2000 roku w sprawie zasad organizacji i prowadzenia studiów podyplomowych. Senat Uczelni nie uchwalił w formie odrębnego aktu prawnego wytycznych dla wydziałów w zakresie wykonywania podstawowych zadań uczelni, określonych w art. 13 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyŝszym 2, tj. m.in. w zakresie kształcenia w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy w ramach studiów podyplomowych. JednakŜe brak ten UEK zrekompensował określając w powyŝszej Uchwale Nr 25/2006 zasady tworzenia takich studiów. 2. Kontrolą NIK objęto 28 studiów podyplomowych, tj. 21 % z 131 odbywających się w Uczelni w kontrolowanym okresie. Spośród badanych 28 studiów 15 zostało zorganizowanych przez jednostki pozawydziałowe Uczelni, tj. Krakowską Szkołę Biznesu (zwaną dalej KSB, która do października 2007 r. funkcjonowała pod nazwą: Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie) i Małopolską Szkołę Administracji Publicznej, zwane dalej Szkołami. Wszystkie zbadane przez Izbę studia podyplomowe mieściły się w zakresie prowadzonych przez Uniwersytet kierunków studiów. 3. Izba nie wnosi uwag do sposobu ustalania programów stanowiących podstawę kształcenia na studiach. Programy poszczególnych studiów zostały zatwierdzone odpowiednio przez Radę Programową Szkoły (KSB), Radę Wydziału Zarządzania Jakością, Radę Wydziału Finansów bądź przez Radę Programową Studium Skarbowości, powołanego przez Uczelnię we współpracy z Izbą Skarbową w Krakowie przy Katedrze Finansów Wydziału Finansów. Część programów studiów stanowiła załącznik do umów zawartych z podmiotami zewnętrznymi w celu przeprowadzenia studiów podyplomowych, i tak np. z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie ( Akademia Dziedzictwa ) czy z Towarzystwem Naukowym Organizacji i Kierownictwa Oddział w Częstochowie ( Skarbowość ). 1 Master of Business Administration, MBA (Public Administration). 2 Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm. 2
Programy studiów podyplomowych Szacowanie nieruchomości, Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami oraz Zarządzanie nieruchomościami uwzględniały wymogi, określone w Komunikatach Ministra Infrastruktury 3 z dnia 23 grudnia 2004 r. i w Komunikatach Ministra Budownictwa 4 z dnia 20 czerwca 2007 r. Programy studiów podyplomowych zaliczonych przez Uczelnię do studiów o charakterze kwalifikująco doskonalącym zawierały m.in. zagadnienia objęte egzaminem sprawdzającym kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych 5. 4. W ocenie Izby za dobrą praktykę naleŝy uznać powołanie w KSB koordynatora ds. jakości kształcenia, do którego obowiązków naleŝała przede wszystkim ocena poziomu procesu dydaktycznego studiów podyplomowych organizowanych w Szkole, ocena działalności organizacyjnej studiów podyplomowych oraz przeprowadzanie wśród słuchaczy ankiet oceniających poziom merytoryczny i organizacyjny zajęć. 5. W latach 2005-2007 z tytułu prowadzenia studiów podyplomowych Uczelnia osiągnęła łącznie przychody w wysokości 20.720,6 tys. zł, co stanowiło 5,7 % łącznej sumy przychodów z działalności operacyjnej. Koszty z tego tytułu wyniosły w badanym okresie 13.696,2 tys. zł, co stanowiło 3,8 % łącznych kosztów działalności operacyjnej Uczelni. NIK nie wnosi uwag do sposobu ewidencji i rozliczania przez Uczelnię kosztów studiów podyplomowych. Zgodnie z obowiązującymi w Uczelni Zasadami (polityką) rachunkowości koszty, a w tym takŝe koszty studiów podyplomowych, ewidencjonowane były na kontach zespołu 4 (koszty według rodzajów) i na kontach zespołu 5 (koszty według typów działalności). Analityka do konta 500 (koszty bezpośrednie działalności dydaktycznej) była prowadzona w podziale na jednostki organizacyjne, tj. wydziały, katedry, jednostki międzywydziałowe i jednostki pozawydziałowe. Koszty ogólne Uczelni, gromadzone na koncie 551, były rozliczane na poszczególne rodzaje działalności, w tym na studia podyplomowe prowadzone przez Szkoły i na studia podyplomowe prowadzone w katedrach. 3 Komunikaty w sprawie ustalenia minimalnych wymogów programowych dla studiów podyplomowych w zakresie: pośrednictwa w obrocie nieruchomościami (Dz. Urz. MI z 2004 r. Nr 23, poz. 251), szacowania nieruchomości (Dz. Urz. MI z 2004 r. Nr 23, poz. 253). 4 Komunikaty w sprawie ustalenia minimalnych wymogów programowych dla studiów podyplomowych w zakresie: pośrednictwa w obrocie nieruchomościami (Dz. Urz. MB z 2007 r. Nr 3, poz. 15), zarządzania nieruchomościami (Dz. Urz. MB z 2007 r. Nr 3, poz. 17), szacowania nieruchomości (Dz. Urz. MB z 2007 r. Nr 3, poz. 16). 5 Dz. U. Nr 120, poz. 1022 ze zm. 3
6. Izba pozytywnie ocenia sposób uregulowania przez Uczelnię zasad ustalania odpłatności za studia podyplomowe oraz sposób określania wysokości tych odpłatności. Rektor w swych zarządzeniach ustalił w roku akademickim 2005/2006 tryb pobierania opłat za uczestnictwo w studiach podyplomowych. W latach akademickich 2006/2007 i 2007/2008 (semestr zimowy) kwestie odpłatności za studia podyplomowe regulowały postanowienia Regulaminu odpłatności związanych z procesem kształcenia w Akademii Ekonomicznej w Krakowie (Uchwała Senatu z dnia 24 kwietnia 2006 r.) i Uchwała Senatu w sprawie zasad tworzenia studiów podyplomowych w Akademii Ekonomicznej w Krakowie oraz wprowadzenia regulaminu studiów podyplomowych w Akademii Ekonomicznej w Krakowie (z dnia 29 maja 2006 r.). Wysokości opłat za poszczególne studia były określane zarządzeniami Rektora w sprawie wysokości opłat związanych z procesem kształcenia na studiach podyplomowych i zarządzeniami Rektora powołującymi dane studia, a w przypadku studiów podyplomowych organizowanych we współpracy z innymi podmiotami postanowieniami zawartych w tym zakresie umów. Ponadto na pozytywną ocenę Izby zasługują działania podjęte przez Uczelnię w zakresie ujednolicenia zasad kalkulowania kosztów studiów podyplomowych. W trakcie kontroli NIK, tj. w dniu 14 kwietnia 2008 r., Rektor Uczelni wydał Zarządzenie w sprawie zasad opracowywania kosztorysów studiów podyplomowych i zasad rozliczania, w którym wskazano m.in., Ŝe studia podyplomowe działają na zasadzie samofinansowania, według programu oraz kosztorysu zaakceptowanego przez Radę Wydziału, ich kosztorys wymaga zatwierdzenia przez prorektora właściwego ds. kształcenia oraz uzyskania kontrasygnaty kwestora, kosztorys ma być sporządzany jako składnik projektu studiów podyplomowych oraz po zakończeniu studiów - kosztorys wynikowy. Obowiązek ten nie dotyczy Szkół, które rozliczają się z całokształtu swojej działalności. 7. Izba nie wnosi uwag w zakresie kadry dydaktycznej prowadzącej zajęcia w ramach zbadanych studiów podyplomowych oraz lokalizacji zajęć. Informacje zamieszczone na stronie internetowej Uczelni zawierały dane dotyczące studiów podyplomowych, a w szczególności informacje o cenie, programie i wykładowcach. 8. Kontrola NIK stwierdziła brak w aktach sześciu studiów podyplomowych organizowanych przez KSB dokumentów potwierdzających posiadanie przez słuchaczy wyŝszego wykształcenia. Dotyczyło to łącznie 13 uczestników studiów podyplomowych 4
Zarządzanie nieruchomościami, Rachunkowość i Finanse dla początkujących, Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, Rachunkowość i Finanse dla zaawansowanych. Dyrektor Szkoły wyjaśnił, Ŝe osoby nie przedkładające dokumentu poświadczającego posiadanie wyŝszego wykształcenia są przyjmowane na studia podyplomowe, jednakŝe mają one obowiązek przedłoŝyć powyŝsze dokumenty pod rygorem nie dopuszczenia do obrony pracy dyplomowej lub nie wydania dokumentów ukończenia studiów podyplomowych. Izba zwraca jednak uwagę na normę zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy Prawo o szkolnictwie wyŝszym, która stanowi, iŝ studia podyplomowe przeznaczone są dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyŝszych. Stosownie do art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego Pan Rektor ma prawo zgłosić do dyrektora Delegatury NIK w Krakowie umotywowane zastrzeŝenia w sprawie ocen i uwag zawartych w tym wystąpieniu. W związku z odstąpieniem od formułowania wniosków pokontrolnych Delegatura NIK w Krakowie nie oczekuje odpowiedzi na powyŝsze wystąpienie. Otrzymują: 1) Adresat 2) Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego NIK 3) Akta kontroli 5