Politechnika Gdańska. Wydział Chemiczny. Katedra Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej. Materiały Konstrukcyjne

Podobne dokumenty
Metale nieżelazne - miedź i jej stopy

ĆWICZENIE Nr 1/N. Laboratorium Materiały Metaliczne II. Opracowali: dr Hanna de Sas Stupnicka, dr inż. Sławomir Szewczyk

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE

BADANIA WTRĄCEŃ TLENKOWYCH W BRĄZIE KRZEMOWYM CUSI3ZN3MNFE METODĄ MIKROANALIZY RENTGENOWSKIEJ

Stale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne

STOPY METALI NIEŻELAZNYCH

Do metali nieżelaznych stosowanych w budowie maszyn i urządzeń technicznych zalicza się: miedź, nikiel, cynk, cynę, ołów, aluminium, magnez i chrom

Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu.

Wpływ metody odlewania stopów aluminium i parametrów anodowania na strukturę i grubość warstwy anodowej 1

Kierunek studiów: Mechanika i Budowa Maszyn semestr II, 2016/2017 Przedmiot: Podstawy Nauki o Materiałach II

Zespół Szkół Samochodowych

Stal - definicja Stal

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE

ĆWICZENIE Nr 7/N Opracowali: dr Hanna de Sas Stupnicka, dr inż. Sławomir Szewczyk

CIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE

Zespół Szkół Samochodowych

w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

OK Autrod 1070 (OK Autrod 18.01)*

Austenityczne stale nierdzewne

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 1 POWŁOKI KONWERSYJNE-TECHNOLOGIE NANOSZENIA

OK Autrod 1070 (OK Autrod 18.01)*

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

Co to jest stal nierdzewna? Fe Cr > 10,5% C < 1,2%

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342

O naszej konkurencyjności decydują: wysokie parametry jakościowe produktów, rzetelna obsługa, terminowość realizacji zamówień.

Metale i niemetale. Krystyna Sitko

Skład chemiczny wybranych stopów niklu do obróbki plastycznej

Laboratorium Ochrony przed Korozją. Ćw. 9: ANODOWE OKSYDOWANIEALUMINIUM

PL B1. Uniwersytet Śląski w Katowicach,Katowice,PL BUP 20/05. Andrzej Posmyk,Katowice,PL WUP 11/09 RZECZPOSPOLITA POLSKA

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali

PODSTAWY OBLICZEŃ CHEMICZNYCH.. - należy podać schemat obliczeń (skąd się biorą konkretne podstawienia do wzorów?)

Laboratorium Ochrony przed Korozją. GALWANOTECHNIKA II Ćw. 6: ANODOWE OKSYDOWANIE ALUMINIUM

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania

Stopy metali nieżelaznych

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa

PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

10. METALE NIEŻELAZNE I ICH STOPY. Opracował: dr inż. Adam Bunsch

ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND

Zakres tematyczny. Podział stali specjalnych, ze względu na warunki pracy:

ĆWICZENIE 11 CHEMICZNE BARWIENIE METALI I STOPÓW

MIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA

Nauka przez obserwacje - Badanie wpływu różnych czynników na szybkość procesu. korozji

PIERWIASTKI STOPOWE W STALACH

Zadanie 2. Przeprowadzono następujące doświadczenie: Wyjaśnij przebieg tego doświadczenia. Zadanie: 3. Zadanie: 4

WPŁYW ZABIEGÓW USZLACHETNIANIA NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE

Newsletter nr 6/01/2005

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 11

Metody łączenia metali. rozłączne nierozłączne:

LABORATORIUM KOROZJI MATERIAŁÓW PROTETYCZNYCH

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ

ĆWICZENIE Nr 2/N. 9. Stopy aluminium z litem: budowa strukturalna, właściwości, zastosowania.

SILUMIN NADEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

OK Tigrod 308L (OK Tigrod 16.10)*

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE PLASTYCZNOŚĆ. Zmiany makroskopowe. Zmiany makroskopowe

OKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK132 NA PODSTAWIE METODY ATND.

Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach

8. Miedź i stopy miedzi

SCENARIUSZ ZAJĘĆ TEMAT: ŚWIAT METALI.

STRUKTURA STOPÓW UKŁADY RÓWNOWAGI FAZOWEJ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Analizy olejów smarnych z bloku 11 Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.

SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

METALE LEKKIE W KONSTRUKCJACH SPRZĘTU SPECJALNEGO - STOPY MAGNEZU

KONSTRUKCJE METALOWE - LABORATORIUM. Produkcja i budowa stali

Plan: 1) krutki opis w ramach wstępu 2) Występowanie 3) Otrzymywanie 4) Właściwości 5) Związki 6) Izotopy 7) Zastosowanie 8) Znaczenie biologiczne

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:...

WPŁ YW LITU NA WŁ A Ś CIWOŚ CI I ODPORNOŚĆ KOROZYJNĄ STOPÓW Al-Zn-Mg W WODZIE MORSKIEJ

1. OZNACZANIE STALI WEDŁUG NORM EUROPEJSKICH

LAF-Polska Bielawa , ul. Wolności 117 NIP: REGON:

LABORATORIUM MATERIAŁOZNAWSTWA

MECHANIKA KOROZJI DWUFAZOWEGO STOPU TYTANU W ŚRODOWISKU HCl. CORROSION OF TWO PHASE TI ALLOY IN HCl ENVIRONMENT

ZANIECZYSZCZENIA POCHODZĄCE Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Chłodnice CuproBraze to nasza specjalność

Politechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna. Przedmiot: BIOMATERIAŁY. Metody pasywacji powierzchni biomateriałów. Dr inż. Agnieszka Ossowska

Stopy żelaza Iron alloys

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 608

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342

Stopy żelaza. Mechanika i Budowa Maszyn I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Recykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji

KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE

Metaloznawstwo II Metal Science II

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10

Wiktor WODECKI. Wydział Odlewnictwa. Akademia Górniczo-Hutnicza, ul.reymonta 23, Kraków

Materiały konstrukcyjne

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1 B23P 17/00 F16C 33/12

Technologie Materiałowe II Wykład 2 Technologia wyżarzania stali

ĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka

Przetwarzanie energii: kondensatory

MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I. dr inż. Hanna Smoleńska

7 czerwca

Badania elektrochemiczne. Analiza krzywych potencjodynamicznych.

43 edycja SIM Paulina Koszla

Odlewnicze stopy żelaza. Staliwa niestopowe

Wpływ warunków obróbki cieplnej na własnoci stopu AlMg1Si1*

CHARAKTERYSTYKA ZMIAN STRUKTURALNYCH W WARSTWIE POŁĄCZENIA SPAJANYCH WYBUCHOWO BIMETALI

Rys. 1. Próbka do pomiaru odporności na pękanie

Transkrypt:

Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny Katedra Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej Materiały Konstrukcyjne Stopy aluminium i stopy miedzi Juliusz Orlikowski Gdańsk 2009

Wprowadzenie Teoretyczne Stopy Aluminium Aluminium charakteryzuje się dobrymi właściwościami fizycznymi i technologicznymi, to powoduje, iż ciągle nowe dziedziny techniki zainteresowane są stosowaniem aluminium i jego stopów. Rozwój techniki i uprzemysłowienia sprawia, że metale i ich stopy są eksploatowane w coraz ostrzejszych warunkach środowiskowych i przy rosnących wymaganiach wytrzymałościowych czego skutkiem mogą być zachodzące procesy korozyjne. Najczęściej stosowanymi składnikami stopowymi w stopach aluminium są: miedź, krzem, magnez, mangan, cynk, które są podstawą stopów dwuskładnikowych, jak i trójskładnikowych. Większość dodatków stopowych tworzy twarde i kruche fazy międzymetaliczne z aluminium, bądź z innymi dodatkami stopowymi. Składniki Mn, Mg, Si, Cu występują w postaci roztworów stałych, a również w pewnym zakresie stężeń roztworów stałych w temperaturze otoczenia w postaci faz międzymetalicznych Al 6 Mn, Al 3 Mg 2, Mg 2 Si, Al 2 Cu. Zmiana rozpuszczalności umożliwia utwardzenie dyspersyjne stopów. Składniki stopowe, które nie rozpuszczają się w aluminium np. Fe i Ni występują w postaci wtrąceń faz międzymetalicznych Al 3 Fe, Al 5 Fe, Al 5 FeSi i in.. Inne dodatki stopowe takie jak Mn, Ti, i Cr zwiększają odporność na korozję, a zmniejszają ją Cu i Fe, natomiast Mg w postaci fazy Al 3 Mg 2 powoduje korozję międzykrystaliczną. Drobnoziarnistość struktury zapewnia Ti, Ni, Cr i Mn, przy czym Mn hamuje w podwyższonych temperaturach wzrost ziarna. Dla polepszenia skrawalności wprowadza się mniej niż 1,5 % Pb, który nie rozpuszcza się. Stopy aluminium podzielone są na serie od 1000 do 8000. Podział ten jest podyktowany różnym składem chemicznym w zależności od zastosowanych składników stopowych i opisuje go norma PN-EN 573-1:2006: 1XXX Aluminium o różnej czystości minimum 99 % 2XXX Stopy aluminium - miedź Al Cu - Mg 3XXX Stopy aluminium mangan Al Mn 4XXX Stopy aluminium krzem Al Si 5XXX Stopy aluminium magnez Al Mg 6XXX Stopy aluminium magnez krzem Al Mg - Si

7XXX Stopy aluminium cynk magnez Al Zn - Mg 8XXX Pozostałe stopy (np. z zawartością litu) Tabela 1. Podstawowe składy chemiczne stopów aluminium. Oznaczenie stopu Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Cr inne Al 1050A 0,25 0,4 0,05 0,05 0,05 0,07 0,05-0,03 99,50 2024 0,5 0,5 3,8-4,9 0,3-0,9 1,2-1,8 0,25 0,15 0,1 0,15 reszta 3003 0,6 0,7 0,05-0,2 1,0-1,5-0,10 - - 0,15 reszta 4006 0,8-1,2 0,5-0,8 0,10 0,05 0,01 0,05-0,20 0,15 reszta 5083 0,4 0,4 0,10 0,4-1,0 4,0-4,9 0,25 0,15 0,05-0,25 0,15 reszta 6060 0,3-0,6 0,1-0,3 0,10 0,10 0,35-0,6 0,15 0,10 0,05 0,15 reszta 7020 0,35 0,40 0,20 0,05-0,50 1,0-1,4 4,0-5,0-0,1-0,35 0,15 reszta 7075 0,4 0,5 1,2-2,0 0,30 2,1-2,9 5,1-6,1 0,2 0,18-0,28 0,15 reszta 8011A 0,4-0,80 0,5-1,0 0,10 0,10 0,10 0,10 0,05 0,10 0,15 reszta Aluminium 1050A - Al99,5 Aluminium 1050 charakteryzują się bardzo dobrą odpornością korozyjną oraz ze względu na niższe własności mechaniczne bardzo dobrą formowalnością. Ze względu na czystość posiadają wysoką przewodność cieplną, elektryczną i termiczną. Znajduje zastosowanie w produkcji naczyń, pojemników, garnków do produktów spożywczych i chemicznych, przedmiotów gospodarstwa domowego, tablic znaków informacyjnych, reklam. Stop aluminium 2024 - AlCu4Mg1 Stopy aluminium z Cu i Mg oraz niewielkim dodatkiem Mn albo Fe, lub Si nazywane są duraluminium lub duralami miedziowymi. Zwiększenie stężenia miedzi oraz magnezu powoduje zwiększenie własności wytrzymałościowych i zmniejszenie własności plastycznych oraz podatności durali na obróbkę plastyczną. Miedź pogarsza odporność na

korozję, magnez polepsza. Dodatki Fe, Mn, Ti podwyższają żarowytrzymałość tworzenie faz bogatych w te pierwiastki. Stop typu 2024 stosowany jest głównie w przemyśle lotniczym. Stop aluminium 5019 - AlMg5 Stopy aluminium z magnezem wykazują największą spośród stopów aluminium odporność na korozję i najmniejszą gęstość. Stężenie magnezu w tych stopach zawarte jest w przedziale od 0,5 do ok. 13%. Stopy o małym stężeniu Mg wykazują dużą podatność na obróbkę plastyczną, natomiast o dużym stężeniu bardzo dobre własności odlewnicze. Stopy aluminium z magnezem do obróbki plastycznej, zwane hydronaliami, mają strukturę dwufazową roztworu stałego α i wydzieleń fazy β. Charakteryzują się podwyższonymi własnościami mechanicznymi, odpornością na korozję w środowisku wody i atmosfery morskiej oraz dobrą spawalnością i podatnością na głębokie tłoczenie. Stop aluminium 7075 AlMg5Zn2 Stop typu 7075 należy do grupy stopów trójskładnikowych, charakteryzujący się bardzo wysoką wytrzymałością na rozrywanie oraz dużą twardością. Dodatki stopowe powodują, że ten stop posiada bardzo niską odporność korozyjną. Właściwości wytrzymałościowe stopów aluminium Na Rys. 1. przedstawiono wykresy badań mechanicznych niektórych stopów aluminium Naprężenie / MPa Odkształcenie

Odkształcenie Naprężenie / MPa Naprężenie / MPa Odkształcenie Rys. 1. Wykresy wytrzymałościowe stopów aluminium Korozja aluminium. W szeregu napięciowym metali aluminium ma jeden z najniższych potencjałów elektrochemicznych ( E 0 = -1,7 V ), jest więc pierwiastkiem bardzo aktywnym, ale już pod wpływem powietrza lub wody pokrywa się warstewka pasywną. Obecność rozpuszczonego w wodzie tlenu nie jest warunkiem konieczny do przejścia aluminium w stan pasywny. Warstwę pasywną stanowi tlenek metalu, którego grubość na tym metalu, utworzoną na skutek kontaktu z powietrzem, szacuje się na 2-10 nm. W środowisku wodnym powstaje amorficzna, porowata warstwa tlenkowa o znacznie większej grubości. Obecność warstwy pasywnej hamuje procesy korozji elektrochemicznej i ma duży wpływ na odporność korozyjną aluminium w wielu środowiskach. W technice często stosuje się anodowe

utlenianie aluminium różnych elektrolitach i przy różnych gęstościach prądu, które ma na celu pogrubienie warstewki tlenkowej. Ponieważ odporność aluminium wiąże się z warstwą pasywną, zatem będzie ono odporne w środowiskach sprzyjających wytworzeniu się takiej warstwy oraz w takich, które nie powodują jej rozpuszczenia. Mechanicznie uszkodzona warstewka ochronna może być odbudowana przez utleniające środowisko agresywne bądź tez miejsce uszkodzenia może stać się ośrodkiem powstawania wżerów i miejscowych uszkodzeń korozyjnych. Stopy miedzi Miedź występuje w przyrodzie w postaci rodzimej oraz w rudach siarczkowych. Jest pierwiastkiem odznaczającym się bardzo dobrą przewodnością elektryczną i cieplną oraz znaczną plastycznością lecz niewielką wytrzymałością na rozciąganie, którą można zwiększyć przez obróbkę plastyczną na zimno. W wilgotnym powietrzu miedź pokrywa się warstewką patyny, która jest zasadowym węglanem miedzi CuCO3 Cu(OH)2, zabezpieczającym w pewnym stopniu materiał przed dalszą korozją. Atmosfera przemysłowa zawierająca SO2 lub NH3 działa na miedź agresywnie. Stopy miedzi z cynkiem Mosiądzami nazywane są stopy miedzi z cynkiem jako głównym składnikiem. Mosiądzami zwykłymi nazywa się stopy zawierające tylko miedź i do 45% cynku. Jeżeli mosiądze zawierają oprócz miedzi i cynku inne dodatki stopowe, wówczas nazywane są mosiądzami wieloskładnikowymi. Mosiądze są podatne na korozję elektrochemiczną (szczególnie stopy dwufazowe α + β). Korozja ta powoduje tzw. odcynkowanie stopu, tj. wytrącanie miedzi na powierzchni wyrobu w postaci gąbczastej powłoki. Odcynkowaniu ulegają mosiądze szczególnie w ośrodkach utleniających. Mosiądze α w stanie umocnionym są wrażliwe na korozję naprężeniową, zwaną sezonowym pękaniem, a szczególnie intensywnie w środowisku zawierającym amoniak nawet w śladowych ilościach. Zabezpieczenie przed sezonowym pękaniem uzyskuje się wykonując dokładne odprężenie wyrobów w temperaturze 250 C, w czasie 4 5 godzin. Brązy Brązami nazywa się stopy miedzi z cyną oraz podwójne stopy miedzi z takimi pierwiastkami, jak: Al, Pb, Si, Mn, Be. Oprócz stopów podwójnych stosuje się również stopy wieloskładnikowe. Nazwa poszczególnych gatunków brązu pochodzi od głównego składnika

lub składników stopowych, np. brąz cynowy, aluminiowy, krzemowy, cynowo-ołowiowy. Brązy cynowe należą do najstarszych stopów technicznych i są stosowane powszechnie do dnia dzisiejszego. Zastosowanie techniczne znalazły stopy o zawartości mniejszej niż 20% Sn. Struktura brązów zależy od składu chemicznego, sposobu odlewania oraz stanu materiału. Rodzaje brązów: Brąz cynowy Zawiera od 1% do 9% cyny: Ma barwę szarą, której intensywność wzrasta wraz z zawartością cyny. Mogą zawierać także inne dodatki stopowe, takie jak cynk (2,7% do 5%), ołów (1,5% do 4,5%) oraz domieszki fosforu (0,1% do 0,3%) z zanieczyszczeniami nie przekraczającymi 0,3%. Symbole brązów cynowych to B2 (CuSn2), B4 (CuSn4), B6 (CuSn6), B43 (CuSn4Zn3), B443 (CuSn4n4Pb3), B444 (CuSn4n4Pb4). Brązy cynowe używane są na elementy sprężyste, trudno ścieralne, a przy większej zawartości ołowiu na tuleje i panwie łożyskowe, monety, elementy pracujące w wodzie morskiej, armaturę. Brąz aluminiowy Zawiera od 4% do 11% aluminium: Może zawierać także inne dodatki stopowe, takie jak żelazo (2,0% do 5,5%), mangan (1,5% do 4,5%) oraz nikiel (3,5% do 5,5%), z zanieczyszczeniami nie przekraczającymi 1,7%. Symbole brązów aluminiowych to BA5 (CuAl5), BA8 (CuAl8), BA93 (CuAl9Fe3), BA1032 (CuAl10Fe3Mn2), BA1044 (CuAl10Fe4Ni4), BA92 (CuAl9Mn4). Cechują się dobrymi własnościami wytrzymałościowymi. Brązy aluminiowe stosowane są na części do przemysłu chemicznego, elementy pracujące w wodzie morskiej, monety, styki ślizgowe, części łożysk, wały, śruby, sita. Brąz berylowy Zawiera od 1,6% do 2,1% berylu: Może zawierać także inne dodatki stopowe, takie jak nikiel w połączeniu z kobaltem (0,2% do 0,4%) oraz tytan (0,1% do 0,25%), z zanieczyszczeniami nie przekraczającymi 0,5%. Symbole brązów berylowych to BB2 (CuBe2Ni (Co)), BB1T (CuBe1,7NiTi), BB2T (CuBe2NiTi). Brązy berylowe stosowane są na elementy sprężyste, elementy aparatury chemicznej, elementy żaroodporne, np. gniazda zaworów, narzędzia nieiskrzące. Brąz krzemowy BK31 (CuSi3Mn1): Zawiera 2,7% do 3,5 krzemu i 1,0% do 1,5% manganu, przy zanieczyszczeniach nie przekraczających 1,0%. Stosowany jest na siatki, elementy sprężyste, elementy w przemyśle chemicznym, elementy odporne na ścieranie, konstrukcje spawane.

Brąz manganowy BM123 (CuMn12Ni3): zawiera 11,5% do 13% manganu i 2,5% do 3,5% niklu przy dopuszczalnych zanieczyszczeniach do 1%. Stosowany na oporniki wysokiej jakości. Inne stopy miedzi Miedzionikle są przerabianymi plastycznie stopami miedzi, w których głównym składnikiem stopowym jest nikiel w ilości powyżej 2%. Cechą szczególną miedzionikli jest odporność na ścieranie i korozje oraz dobra plastyczność która umożliwia wytwarzanie w nich np. monet (MN25) Stopy oporowe miedzi są stopami z niklem (do 41%), cynkiem (do 28%), manganem (do 13%), aluminium (do 3,6%) i żelazem (do 1,5%). Charakteryzują się stosunkowo wysokim oporem elektrycznym (rezystywnością) i małym współczynnikiem cieplnym oporu. Wykonanie ćwiczenia Ćw. 1 Celem ćwiczenia jest rozróżnienie typu stopu w zależności od mierzonej wartości potencjału stacjonarnego. Należy przeszlifować na papierze ściernym następujące próbki stopów: 1050A, 2024, 5019, 7075. Próbki stopów należy umieścić w naczyniach w środowisku 1% NaCl. Bezpośrednio po zanurzeniu badanych stopów aluminium należy wykonywać pomiary potencjałów za pomocą kalomelowej elektrody odniesienia przy pomocy stacjonarnego miernika napięcia. Pomiary należy wykonywać co 30s w ciągu 12 minut. Wyniki pomiarów umieścić na wspólnym wykresie. Należy skomentować uzyskane wyniki pomiarów. W sprawozdaniu należy umieścić odpowiedzi na następujące pytania: Jaki stop charakteryzuje się najwyższym potencjałem stacjonarnym, dlaczego? Jaki stop charakteryzuje się najniższym potencjałem stacjonarnym, dlaczego? Czy wyższa wartość potencjału może świadczyć o większej odporności korozyjnej konkretnego stopu? Ćw. 2 Celem ćwiczenia jest sprawdzenie w jaki sposób funkcjonują mikroogniwa jakie znajdują się w strukturze stopów aluminium (wtrącenia). W tym celu należy zbudować dwa ogniwa: Al

Mg oraz Al Cu. Elektrody z w/w metali (po oszlifowaniu na papierze ściernym) należy umieścić w naczyniach i dokonać pomiaru potencjału po okresie około 5 minut po umieszczeniu w środowisku 1% NaCl. Następnie poprzez zeroamperomierz zewrzeć oba metale. Przez okres 8 minut rejestrować wartość prądu płynącego w ogniwie oraz potencjały elektrod co 1 minutę. Wyniki pomiarów umieścić na wspólnym wykresie. Należy skomentować uzyskane wyniki pomiarów. W sprawozdaniu należy umieścić odpowiedzi na następujące pytania: Czy aluminium ulega korozji w którymś z ogniw, dlaczego? apisz równania reakcji jakie występują w ogniwach. Ćw 3. Celem ćwiczenia jest określenie jak różnią się właściwości elektrochemiczne głównych składników mosiądzów i brązów (stopy miedzi). W tym celu należy zbudować dwa ogniwa: Cu Zn oraz Cu Sn. Elektrody z w/w metali (po oszlifowaniu na papierze ściernym) należy umieścić w naczyniach i dokonać pomiaru potencjału po okresie około 5 minut po umieszczeniu w środowisku 1% NaCl. Następnie poprzez zeroamperomierz zewrzeć oba metale. Przez okres 8 minut rejestrować wartość prądu płynącego w ogniwie oraz potencjały elektrod co 1 minutę. Wyniki pomiarów umieścić na wspólnym wykresie. Należy skomentować uzyskane wyniki pomiarów. W sprawozdaniu należy umieścić odpowiedzi na następujące pytania: W jakim ogniwie występują największa różnica potencjałów, dlaczego? Jaki to ma wpływ na korozyjność brązów cynowych i mosiądzów? Ćw. 4 Celem ćwiczenia jest wizualna ocena stopów miedzi i aluminium oraz wykonanie badań twardości niektórych stopów aluminium i miedzi. W tym celu należy opisać wygląd (kolor, połysk) dostarczonych stopów. Następnie za pomocą twardościomierza dokonać pomiarów twardości. W sprawozdaniu należy umieścić odpowiedzi na następujące pytania: Jak odróżnić brązy cynowe od mosiądzów? Jaki stop ma największą twardość, dlaczego?