K A R T A P R Z E D M I O T U AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ WYDZIAŁ DOWODZENIA I OPERACJI MORSKICH I. CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: Prawa człowieka i etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych Kierunek studiów: Bezpieczeństwo wewnętrzne Poziom studiów: studia I stopnia Forma studiów: stacjonarne Specjalność: wszystkie Profil: akademicki Liczba ECTS: 4 Semestr: Wymagania wstępne: Język wykładowy: Cel przedmiotu: II. C0 C0 C0 Kod: podstawowa wiedza o prawie polski Zapoznanie z podstawowymi źródłami, instytucjami i mechanizmami ochrony praw człowieka Przybliżenie treści praw i wolności jednostki wobec państwa Wskazanie metod i środków dozwolonych działań i czynności operacyjnych funkcjonariuszy służb państwowych EFEKTY KSZTAŁCENIA Zakres Kod Opis efektu Sposób oceny Wiedza: Ccz0 Student ma podstawową wiedzę z zakresu konstrukcji normatywnej, systematyki i granic wymagalności międzynarodowo chronionych praw jednostki oraz etyki zawodowej funkcjonariuszy publicznych Ccz0 Student zna podstawowe krajowe, europejskie i międzynarodowe instytucje i mechanizmy ochrony praw człowieka Ccz03 Student zna i rozumie międzynarodowo chronione prawa i wolności człowieka Ccz04 Student zna podstawowe źródła prawa i zobowiązania międzynarodowe w dziedzinie ochrony praw człowieka Umiejętności: Ccz05 Student potrafi dokonać analizy prawnej prostego stanu faktycznego z zakresu ochrony praw człowieka Ccz06 Student potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i zastosować podstawowe konstrukcje prawne dla rozwiązywania problemów pojawiających się w pracy zawodowej funkcjonariuszy publicznych w kontekście ochrony praw człowieka Ccz07 Student posiada umiejętność przygotowania i ustnego zaprezentowania linii argumentacji z zakresu ochrony praw człowieka Kompetencje Ccz08 Student potrafi pracować w grupie nad rozwiązaniem społeczne problemu lub doborem właściwych argumentów Ccz09 Student prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy natury prawnej i etycznej związane z wykonywaniem czynności służbowych funkcjonariuszy publicznych Ccz kazus praca pisemna / prezentacja wystąpienie ustne wystąpienie ustne praca pisemna
III. Forma W0 W0 W03 W04 W05 W06 W07 W08 W09 W0 W TREŚCI PROGRAMOWE Tematyka Wprowadzenie do przedmiotu (geneza ochrony praw człowieka, kodyfikacja i systematyka ochrony praw człowieka, kategoria godności ludzkiej, generacje praw człowieka, standard (strasburski) prawa, porządek krajowy a porządek międzynarodowy w dziedzinie ochrony praw człowieka) Specyfika zobowiązań międzynarodowych w dziedzinie praw człowieka (autonomiczny charakter pojęć konwencyjnych, zobowiązania pozytywne i negatywne a zakres obowiązków władzy państwowej, horyzontalny efekt praw człowieka, zasady i przypadki ograniczenia praw człowieka limitacja i derogacja, obowiązek implementacji standardów strasburskich) Instytucjonalne i proceduralne gwarancje praw człowieka (instytucje i mechanizmy ochrony praw człowieka w systemie uniwersalnym, regionalnym (m.in. RE, UE); Europejska Konwencja Praw Człowieka i protokoły dodatkowe RP jako strona EKPC; indywidualna skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu warunki dopuszczalności, właściwość ETPC, skład i procedura) Prawo do życia (charakter prawny, założenia i treść prawa do życia, wyjątki (w tym problem kary śmierci), zgodne z prawem przypadki pozbawienia życia, zobowiązania proceduralne, procedura użycia środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariuszy publicznych, najważniejsze orzecznictwo) Zakaz tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania i karania (charakter prawny, założenia i treść ]zakazu tortur i nieludzkiego traktowania, absolutny charakter prawa - ius cogens, problem tortur w dobie walki z terroryzmem, najważniejsze orzecznictwo; problem traktowania podczas zatrzymania, przesłuchania i w warunkach izolacyjnych) Zakaz niewolnictwa, poddaństwa oraz pracy przymusowej lub obowiązkowej (treść zakazu niewolnictwa, poddaństwa oraz pracy przymusowej lub obowiązkowej, współczesne formy niewolnictwa, w tym handel ludźmi; zastępcza służba wojskowa, świadczenia w czasie klęsk żywiołowych) Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego (istota, założenia, charakter prawny i treść prawa do wolności i bezpieczeństwa, przypadki legalnego pozbawienia wolności, gwarancja habeas corpus, najważniejsze orzecznictwo, minimalne standardy w zakresie więziennictwa) Prawo do poszanowania prywatności, domu, życia rodzinnego i korespondencji (charakter prawny i treść prawa do poszanowania życia prywatnego, rodzinnego, mieszkania i korespondencji; rodzina de iure a rodzina de facto; prawa do zawarcia małżeństwa, klauzula limitacyjna, orzecznictwo; ochrona danych osobowych i informacji niejawnych) Wolność myśli, sumienia, religii i przekonań (konwencyjny zakres, wolności myśli, sumienia, religii i przekonań, konstytucyjne gwarancje, krajowe regulacje w zakresie roli Kościoła i pozycji związków wyznaniowych, klauzula limitacyjna (wolność jednostki versus dobro ogólne) Wolność ekspresji oraz pokojowych zgromadzeń i zrzeszenia się (wolność ekspresji, granice swobody artystycznej, wolność pokojowych zgromadzeń i zrzeszenia się, członkostwo partyjne lub związkowe, warunki legalności manifestacji w prawie polskim, działania służb porządkowych) Prawo do słusznego procesu i prawo do skutecznego środka prawnego (prawo do sądu; gwarancje procesowe; minimalny standard karnoprocesowy; pojęcie sądu ; wymóg rozsądnego czasu postępowania jako, polska skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki; najważniejsze orzecznictwo; reżim odpowiedzialności państwa i funkcjonariuszy publicznych; prawo do skutecznego Liczba godzin
środka prawnego z art. 3 EKPC, zakaz retroakcji prawa karnego) W Wprowadzenie do etyki. Podstawowe pojęcia W3 Podstawowe zasady etyki zawodowej funkcjonariuszy służb państwowych C0 Prawo do życia. Zasady użycia siły (w tym broni palnej) przez funkcjonariuszy publicznych C0 Zakaz tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania. Zasady zatrzymania, przeszukiwania, przesłuchiwania. Traktowanie osób w warunkach izolacyjnych C03 Zakaz niewolnictwa, poddaństwa oraz pracy przymusowej lub obowiązkowej C04 Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Przypadki zgodnego z prawem zatrzymania, aresztowanie i pozbawienia wolności C05 Prawo do poszanowania prywatności, domu, życia rodzinnego i korespondencji C06 Wolność myśli, sumienia, religii i przekonań C07 Wolność ekspresji oraz pokojowych zgromadzeń i zrzeszenia się C08 Prawo do słusznego procesu i prawo do skutecznego środka prawnego C09 Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka C0 Zasady etyki w funkcjonowaniu organów administracji publicznej (standardy pracy urzędniczej) C Etyka działania służb mundurowych (Siły Zbrojne, Policja, SG, ŻW, BOR, AW, ABW i inne) C Rozliczenie (test i kazusy) IV. KORELACJA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Forma Kod efektu przedmiotu Kod efektu kierunkowego Kod efektu obszarowego W0 Ccz0, Ccz04 BW_W6 SA_W0, SA_W07 W0 Ccz0, Ccz03 BW_W6 SA_W0, SA_W05 W03 Ccz0, Ccz03 SA_W0, SA_W05 BW_W07, BW_W6, BW_W0 W04 SA_W0, SA_W05, Ccz0, Ccz03, Ccz06 SA_U06 W05 SA_W0, SA_W05, Ccz0, Ccz03, Ccz06 SA_U06 W06 Ccz03 BW_W6 SA_W05 W07 SA_W0, SA_W05, Ccz0, Ccz03, Ccz06 SA_U06 W08 W09 Ccz03 Ccz03 SA_W05 SA_W05 W0 SA_W0, SA_W05, Ccz0, Ccz03, Ccz06 SA_U06 W Ccz0, Ccz03 BW_W6 SA_W0, SA_W05 W W3 C0 C0 C03 Ccz0 Ccz0 Ccz0, Ccz03, Ccz05 BW_U06,, BW_U0, BW_K0, BW_U06,, BW_U0, BW_K0, BW_K0 SA_W0 SA_W0 SA_K0, SA_K04 SA_K0, SA_K04 SA_W0, SA_W05, SA_U05
C04 C05 C06 C07 C08 C09 C0 C Ccz0, Ccz03, Ccz05, Ccz09 Ccz0, Ccz03, Ccz05 Ccz0, Ccz0, Ccz08 Ccz0, Ccz06, Ccz09 Ccz0, Ccz06, Ccz09 BW_U06,, BW_U0, BW_K0,, BW_U0, BW_K0, BW_U0, BW_K0, BW_U0, BW_K0, BW_U0, BW_K0 BW_W07, BW_W30, BW_U06, BW_U09 V. NAKŁAD PRACY STUDENTA Forma aktywności Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin niekontaktowych Wykład 0 Ćwiczenia 9 Seminaria Konwersatoria Konsultacje Rozliczenie rygorów przedmiotu Przygotowanie do ćwiczeń 9 Opanowanie informacji 5 Przygotowanie do rozliczenia rygorów RAZEM 40 35 VI. METODY DYDAKTYCZNE SA_K0, SA_K04 SA_K0, SA_K04 SA_W0, SA_W05, SA_U05, SA_K04 SA_K0, SA_K04 SA_W0, SA_W05, SA_U05 SA_W0, SA_W0, SA_K0 SA_W0, SA_U06, SA_K04 SA_W0, SA_U06, SA_K04 Razem liczba godzin Pkt. ECTS 75 3. Wykład (w tym wykład z prezentacją multimedialną). Ćwiczenia audytoryjne - praca w grupie, analiza przypadków (kazusów), praca nad problemem prawnym lub etycznym (prezentacja pisemna i ) 3. Wykład konserwatoryjny i dyskusja VII. FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU Rygor Kryteria składowe Waga ocena z kolokwium lub odpowiedzi ustnej,0 Zaliczenie rozwiązanie kazusu praca pisemna lub wystąpienie ustne 0 Egzamin VIII. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA OBOWIĄZKOWA. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Rzym, 4..950). B. Gronowska, T. Jasudowicz, M. Balcerzak, M. Lubiszewski, R. Mizerski, Prawa człowieka i ich ochrona, Toruń 005 3. M.A. Nowicki, Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 009 UZUPEŁNIAJĄCA. B. Banaszak et al., System ochrony praw człowieka, Kraków 005. M. Balcerzak (oprac.), Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór źródeł, TNOiK, Toruń 007
3. T. Jasudowicz, Administracja wobec praw człowieka, Toruń 997 4. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, pod red. L. Garlickiego, t. i, C.H. Beck, Warszawa 00-0 5. Hanna Bajorek-Ziaja, Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz skarga do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, LexisNexis, Warszawa 008 IX. PROWADZĄCY PRZEDMIOT Stopień, Imię i nazwisko adres e-mail dr Marta Szuniewicz martaszuniewicz@wp.pl