Warszawa, 12.10.2016 r. Prognoza KUKE Upadłości firm w Polsce Z danych pochodzących z Monitora Sądowego i Gospodarczego wynika, że sądy gospodarcze we wrześniu 2016 r. ogłosiły upadłość 59 przedsiębiorstw. Było to o 51,3% więcej niż w sierpniu 2016r. (39 firm) oraz o 31,1% więcej niż we wrześniu 2015 r., w którym upadło 45 podmiotów. We wrześniu 2016 r. najwyższe natężenie upadłości wystąpiło w województwie mazowieckim (1,05%), natomiast najniższe w województwie świętokrzyskim (0,33%). Średnie natężenie upadłości spółek prawa handlowego w Polsce uległo podwyższeniu do poziomu 0,82% z 0,79% przed miesiącem, przed rokiem we wrześniu wynosiło ono 1,08%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy (październik 2015 r. wrzesień 2016 r.) na skutek niewypłacalności, działalność gospodarczą zakończyło 638 przedsiębiorstw. Suma upadłości po wrześniu 2016 r. okazała się o 2,3% większa od zanotowanej na koniec sierpnia (upadło 624 firmy). Przed rokiem, we wrześniu 2015 r. roczna krocząca suma upadłości wynosiła 759. Wynik z tego miesiąca jest lepszy od zeszłorocznego o -17,1%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 1
najmniejszą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w lutym 2016 r. (47 firm). Największą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w marcu 2016 r. (60 firm). Prognoza na rok 2016 Rok 2016 przyniósł wprowadzenie w życie prawa restrukturyzacyjnego oraz znowelizowanych przepisów prawa upadłościowego, w wyniku których wprowadzenie sanacji przedsiębiorstwa ma pierwszeństwo. Spowodowało to zachwianie dotychczasowych statystyk, co przekłada się na zmniejszenie ilości upadłości. Warto jednak zauważyć, że ostatni miesiąc przerwał dziewięciomiesięczną dobrą passę obniżania się rocznej kroczącej sumy upadłości. Przy aktualnym wyhamowaniu trendu spadkowego można spodziewać się, iż w całym roku 2016 łączna suma upadłości może zamknąć się w przedziale 600-650 podmiotów. Dla porównania w całym roku 2015 upadło 737 przedsiębiorstw. Jednocześnie suma podmiotów, które upadły oraz tych które poddano sanacji w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wyniosła po wrześniu 761. W analogicznym okresie poprzedniego roku liczba samych tylko bankructw wynosiła 759 podmiotów. Aktualnie więc pozostaje wciąż sprawą otwartą na jakim poziomie ustabilizuje się liczba podmiotów zbankrutowanych oraz tych, które zostaną poddane sanacji. Należy spodziewać się, iż ilość podmiotów poddanych restrukturyzacji będzie wzrastać, ponieważ zasadniczo ta grupa jest potencjalnie szersza, gdyż dotyczy również podmiotów zagrożonych niewypłacalnością. Roczna dynamika produkcji sprzedanej przemysłu w sierpniu uległa znaczącemu wzrostowi do 7,5% z -3,4% notowanych w lipcu. Głównym czynnikiem wpływającym na taki stan rzeczy jest przetwórstwo przemysłowe (największy dział rodzimego przemysłu), gdzie w miejsce lipcowej dynamiki -2,8% odnotowano 9,4%. W dostawach wody i gospodarowaniu ściekami sprzedaż zwiększyła się do 5,4% z notowanych w lipcu -0,1%. W pozostałych dwóch działach odnotowano spadek sprzedaży. W górnictwie i wydobywaniu sprzedaż zmniejszyła się o 2,8% (wobec nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 2
lipcowych -8,7%). W wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę roczna dynamika sprzedaży wciąż była ujemna, w dodatku uległa nieznacznemu pogłębieniu z -9,1% w czerwcu do -9,4% w sierpniu. Spośród 34 działów przemysłu wzrost produkcji w stosunku do wyników sprzed roku zanotowano w 26. Było to między innymi produkcja: wyrobów tekstylnych (o 31,0%), pozostałego sprzętu transportowego (o 23,8%), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 20,2%), maszyn i urządzeń (o 19,1%), mebli (o 17,6%), wyrobów z pozostałych mineralnych niemetalicznych (o 14,4%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 13,4%), wyrobów z metali (o 12,9%). Spadek produkcji w stosunku do poziomu z sierpnia 2015r. miał miejsce w 8 działach, m.in. w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń (o 17,0%) i w produkcji napojów (o 11,6%). Dane dotyczące budownictwa po raz kolejny są bardzo niskie. W dodatku w przeciwieństwie do pierwszych miesięcy roku nie mogą być już tłumaczone niekorzystną aurą. W sierpniu sprzedaż zmniejszyła się z przyczyn sezonowych o 2,8%, przez co spadek sprzedaży w ujęciu rocznym pogłębił się. Roczna dynamika sprzedaży budowlanej uległa obniżeniu do -20,5% (wobec -18,8% w lipcu). Po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym produkcja budowlano montażowa była o -5,5% niższa niż w lipcu i o -20,3% mniejsza niż przed rokiem. Głównym problemem budownictwa jest regres w robotach infrastrukturalnych oraz w budownictwie inwestycyjnym zlecanym przez przedsiębiorstwa. W sierpniu bowiem, podobnie jak w lipcu i czerwcu, liczba oddanych do użytku mieszkań okazała się znacząco wyższa niż przed rokiem (to samo tyczy się liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto oraz liczby wydanych pozwoleń na budowę). Dynamika roczna obrotów sprzedaży w handlu detalicznym po sierpniu wzrosła z 2,0% do 5,8%. Wzrosty sprzedaży w skali roku zostały odnotowane w siedmiu grupach: pojazdy samochodowe (o 15,9%, po lipcowym 0,2%), żywność, napoje i wyroby tytoniowe (5,4%), pozostała sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach (6,4%), farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (13,0%), tekstylia, odzież, obuwie (13,5%), meble, RTV, AGD (10,9%) oraz prasa i książki (o 6,8%). Nieznaczny spadek nastąpił w grupie pozostałe (np. sprzedaż przez internet) (o 0,3%) oraz w paliwach (o 4,5%). Spadki w grupie paliw (pamiętajmy, że do grupy tej nie zalicza się tylko paliwa do samochodów) powinny być raczej utożsamiane z ich niższymi niż w zeszłym roku cenami, aniżeli z faktycznie mniejszym apetytem na te dobra. Sprzedaż hurtowa okazała się o 4,6% wyższa niż w lipcu. Przed rokiem w sierpniu zanotowany był spadek na poziomie 5,7%. Dlatego też roczna dynamika sprzedaży uległa znaczącej poprawie z 1,0% w lipcu do 12,0%. Wielu ekonomistów i analityków traktuje dane o wynikach handlu hurtowego jako swoistą informację wyprzedzającą do tego, co może w perspektywie kilku miesięcy dziać się w handlu detalicznym, a jednocześnie na wskazanie aktualnej sytuacji w eksporcie i inwestycjach. Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw i całej gospodarce wciąż rośnie. Bezrobocie systematycznie okazuje się sporo niższe niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Wzrosty wynagrodzeń, choć niezbyt duże w ujęciu nominalnym, nabierają na znaczeniu zestawione z mającą miejsce od dłuższego już czasu deflacją. Sprzyja to wydatkom konsumpcyjnym. Nie można także zapominać o uruchomionym w kwietniu rządowym programie 500+. Wszystkie wyżej wymienione czynniki powoli zaczynają przekładać się na ożywienie w handlu, zwłaszcza jeżeli nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 3
spojrzy się na dane roczne. Należy zauważyć jednocześnie, iż od kwietnia 2016 r. roczna dynamika depozytów gospodarstw domowych osiąga wartości dwucyfrowe. Wygląda na to, iż Polacy część z dodatkowych środków postanowili zaoszczędzić. Podniesienie poziomu płacy minimalnej oraz wprowadzenie programu 500+ w sposób naturalny wymusi podniesienie poziomu wynagrodzeń w branżach opartych na niskich kosztach pracowników. W przypadku branż takich jak sprzątanie czy ochrona, aby utrzymać dotychczasowy poziom usług, konieczne będzie podniesienie cen usług Z drugiej strony, zagrożeniem w tym przypadku może być obniżenie popytu na przedmiotowe usługi ze względu na skokowy wzrost cen. Będzie on wymuszony dla całej branży. Podmiot który zdecyduje się na konkurowanie ceną najprawdopodobniej, w krótkim czasie zacznie borykać się z problemami natury płynnościowej. Podniesienie płacy minimalnej oraz Program Rodzina 500+ może bardziej wpłynąć na podmioty, które ulokowały produkcję w Polsce ze względu na niskie koszty pracy. Argumentem za tym by pozostawić produkcję w Polsce jest fakt członkostwa w Unii Europejskiej, co stanowi wartość samą w sobie. Wyprowadzenie produkcji poza Unię - w szczególności gdy w obecnej chwili Federacja Rosyjska, Ukraina oraz Republika Białoruś przeżywają kryzys, który do końca nie wiadomo w którą stronę będzie ewoluował - jest mało prawdopodobne. Upadłości spółek prawa handlowego We wrześniu ogłoszono upadłość 46 przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego. Jest to o 53,3% więcej niż w zeszłym miesiącu, gdy upadło ich 30. W stosunku do września ub. r. (30 bankructw) wynik bieżącego miesiąca większy o 53,3% lepszy. nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 4
Upadłości indywidualnych działalności gospodarczych We wrześniu udział firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej w ramach wszystkich upadłości wynosił 22%. Średni poziom udziału tych firm w ramach wszystkich upadłości w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wynosił około 31%. W ostatnim miesiącu 13 osób zakończyło prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej ze względu na niewypłacalność. Było to o 44,4% więcej niż w sierpniu (9 upadłości) oraz o -13,3% mniej w stosunku do września 2015r. (15 bankructw). nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 5
Natężenia upadłości w wybranych branżach Stosunek upadłości spółek prawa handlowego w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm obecnych na rynku kształtował się we wrześniu 2016 r. na poziomie 0,82%. nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 6
W ciągu miesiąca natężenie upadłości w budownictwie uległo niewielkiemu wzrostowi z poziomu 1,54% i wynosi obecnie 1,56%. W analogicznym okresie 2015 r. wynosiło ono 2,12%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,45%) łączne natężenie wyniosło 2,01%. Zgodnie z danymi GUS w okresie styczeń sierpień oddano do użytkowania o 11,6% więcej mieszkań niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Jednocześnie rozpoczęto budowę o 6,2% więcej mieszkań niż w okresie styczeń lipiec 2015 r. oraz wydano pozwoleń na budowę o 13,7% więcej mieszkań niż rok temu. Natomiast wyniki sprzedaży działalności budowlano-montażowej za okres styczeńsierpień okazały się o -14,9% gorsze od tych z analogicznego okresu roku poprzedniego. Z danych GUS wynika, iż negatywne dane z sektora budowlanego w bieżącym roku umiejscowione są w sektorze infrastrukturalnym. Do niedawna będący motorem branży plan Budowy Dróg Krajowych doznał zadyszki związanej z czasowym brakiem nowych kontraktów na budowę dróg oraz infrastruktury kolejowej. Istnieje ryzyko dodatnie, iż wraz z pojawieniem się nowych kontraktów wyniki branży budowlanej wystrzelą do góry. Niestety jeśli bieżący stan będzie się przeciągał zaczną pojawiać się masowe zamknięcia firm budowlanych oraz bankructwa związane z tym, iż przedsiębiorcy zaopatrzyli się w maszyny na kredyt na konto realizacji przyszłych kontraktów. W przypadku długoterminowego braku nowych funduszy do obsługi zadłużenia przedsiębiorstwa zaczną upadać. Firmy budowlane konkurują ze sobą ceną co obniża rentowność projektów. Ofiarami tej sytuacji są producenci materiałów budowlanych. Co prawda natężenie upadłości w tej branży maleje, gdyż przed rokiem natężenie upadłości w branży producentów materiałów budowlanych wynosiło a obecnie 0,64% (przed miesiącem było to 0,89%). Jednakże wraz z natężeniem restrukturyzacji łączne natężenie podmiotów, które mają poważne problemy wynosi aż 1,39%. Wymuszanie jak najniższych cen poprzez niskie stawki przetargów połączone z odwlekanym terminem zapłaty doprowadza do utraty płynności podmioty z przedmiotowej branży. Przed rokiem natężenie upadłości wśród producentów metali wynosiło 1,78% a obecnie 3,21% (przed miesiącem było to 2,85%). Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,36%) poziom zbiorczego natężenia wyniósł 3,57%. Przedmiotowe dane wskazują na to, iż wiele przedsiębiorstw z branży metalowej posiada problem w utrzymaniu płynności. Problemy tej branży tyczą głównie podmiotów nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 7
zatrudniających poniżej 50 osób, ponieważ z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż po drugim kwartale bieżącego roku 79,2% przedsiębiorstw zatrudniających 50 osób i więcej z przedmiotowej branży wykazywało zysk netto. Przed rokiem w analogicznym okresie było to 76,8%. Wzrosła również liczba podmiotów raportujących do GUS do 178 z 164 w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. W działalności finansowej i ubezpieczeniowej mamy do czynienia ze wzrostem poziomu natężenia upadłości w ciągu miesiąca z 1,52% do. Rok temu po sierpniu poziom natężenia upadłości w przedmiotowej grupie wynosił 2,57%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji () łączne natężenie wyniosło. Po pierwszym półroczu 2016 r. dynamika wzrostu przedmiotowej branży jako składowa Produktu Krajowego Brutto obniżyła się do 2,9%, co istotnie ograniczyło skalę wzrostu ogółem wypracowaną w innych częściach gospodarki. Przedmiotowa branża w kwartale pierwszym osiągnęła aż 18,1% wzrostu i przyczyniła się do zdynamizowania gospodarki widać było to również w obniżeniu poziomu upadłości w tym okresie. Przed rokiem, we wrześniu 2015 r. największe natężenie upadłości notowano w działalności finansowej i ubezpieczeniowej (2,57%), budownictwie (2,12%) oraz produkcja materiałów budowlanych (). W zestawieniu z wrześniem 2015 r. istotny spadek natężenia upadłości widoczny był m.in. w magazynowaniu i działalności pocztowej (0,15% wobec 1,41%) oraz produkcja materiałów budowlanych (0,64% wobec ). W ciągu roku największy wzrost natężenia upadłości wystąpił w pozostałych niesklasyfikowanych działach (4,64% wobec 1,63%) oraz produkcji metali (3,21% wobec 1,78%). nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 8
Natężenia upadłości w poszczególnych województwach We wrześniu 2016 r. najwyższy stosunek upadłości przedsiębiorstw w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm w danym województwie wystąpił w województwie mazowieckim, śląskim oraz zachodniopomorskim i wyniósł w przypadku wszystkich trzech województw 1,05%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji łączne natężenia w przypadku przedmiotowych województw prezentuje się odpowiednio 1,27%, 1,31% oraz 1,10%. Należy wspomnieć również o województwie dolnośląskim, którego łączne natężenie wynosi po wrześniu 1,26%. Najmniejsze natężenia upadłości odnotowano w województwach: łódzkim (0,37%), świętokrzyskim (0,41%). nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 9
Pogorszenie sytuacji w ciągu 12 miesięcy zanotowano w sześciu województwach. Największy wzrost natężenia upadłości zanotowano w województwie opolskim (z 0,32% na 0,56%) oraz śląskim (z 0,81% na 1,05%). Pogorszenie sytuacji odnotowano jeszcze w województwie lubelskim (z 0,64% do 0,82%), podlaskim (z 0,48% do 0,56%), podkarpackim (z 0,81% do 0,56%) i lubuskim (z 0,63% do 0,70%). Sytuacja poprawiła się w dziesięciu województwach, z czego najbardziej w zachodniopomorskim (z 1,79% na 1,05%). Kontakt dla mediów: Katarzyna Jedlińska Rzecznik Prasowy + 48 605 152 169 katarzyna.jedlinska@kuke.com.pl Andrzej Kochman Ekonomista + 48 (22) 35 68 359 andrzej.kochman@kuke.com.pl nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 10
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo Górnictwo i wydobycie węgla i piasku PKD - 1,2,3 A PKD - 5,6,7,8,9 B Produkcja wyrobów z drewna Produkcja wyrobów z papieru PKD - 16 C Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych PKD - 17 C Farmacja i leki PKD - 20 C 4,00% 3,50% Produkcja metali PKD - 21 C Produkcja metalowych wyrobów (bez maszyn) PKD - 24 C PKD - 25C Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja samochodów i części PKD - 28C PKD - 29C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach Pozostała produkcja wyrobów Naprawa maszyn i urządzeń. PKD -32 C PKD - 33C 4,00% Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny samochodów oraz naprawa samochodów PKD - 41,42,43 F PKD - 45 G Transport Magazynowanie i działalność pocztowa PKD - 49,50,51 H PKD - 52,53 H Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Działalność związana z rynkiem nieruchomości Działalność związana z rynkiem nieruchomości PKD - 64,65,66 K PKD - 68L Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna PKD - 85 P PKD - 86,87,88 Q Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Produkcja artykułów spożywczych,napojów i wyrobów tytoniowych Tekstylia i odzież (skóry) PKD -10,11,12 C PKD -13,14,15 C Poligrafia i reprodukcja 6,00% 5,00% 4,00% Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i rafinacji ropy naftowej PKD - 18 C PKD - 19 C PKD - 22 C Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych PKD - 23 C Produkcja materiałów budowlanych Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja urządzeń elektrycznych PKD - 26C PKD - 27 C Produkcja pozostałego sprzętu transportowego Produkcja mebli PKD -30 C PKD - 31 C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną i gaz Dostawa wody i gospodarka ściekami oraz odpadami PKD - 35 D PKD - 36,37,38,39 E Handel hurtowy Handel detaliczny PKD - 46G PKD- 47G Hotele i restauracje Informacja i komunikacja PKD - 55,56 I PKD - 58,59,60,61,62,63 J Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania PKD - 69,70,71,72,73,74,75 M PKD - 77,78,79,80,81,82 N 3,50% Kultura, rozrywka i rekreacja 6,00% 5,00% 4,00% Pozostałe niesklasyfikowane działy PKD - 90,91,92,93 R PKD - 94,95,96 S Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE PODKARPACKIE PODLASKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. LUBELSKIE LUBUSKIE MAZOWIECKIE OPOLSKIE POMORSKIE ŚLĄSKIE WIELKOPOLSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego