Możliwości działania organów celnych państw Unii Europejskiej wobec towarów, które mogą naruszać skuteczne w Unii prawa własności intelektualnej - dr Andrzej Drzewiecki XXXII SEMINARIUM RZECZNIKÓW PATENTOWYCH SZKÓŁ WYŻSZYCH
Plan 1. Handel towarami podrobionymi oraz pirackimi 2. Źródła prawa 3. Zakres stosowania rozporządzenia nr 608/2013 4. Procedura stosowana na gruncie rozporządzenia nr 608/2013 5. Podsumowanie
Rodzaj zatrzymywanych towarów Rodzaj najczęściej zatrzymywanych towarów na zewnętrznych granicach UE źródło: Komisja Europejska
Kraje z których pochodzą towary Kraje z których pochodzą towary zatrzymywane na granicach zewnętrznych UE źródło: Komisja Europejska
Liczba zatrzymanych towarów Liczba towarów zatrzymanych na zewnętrznych granicach UE Rok Liczba zatrzymanych towarów 2002 84.951.039 2003 92.218.700 2004 103.546.179 2005 75.733.068 2006 128.631.295 2007 79.076.458 2008 178.908.278 2009 117.959.298 2010 103.306.928 2011 114.772.812 2012 39.917.445 źródło: Komisja Europejska
Naruszane prawa własności intelektualnej Najczęściej naruszane prawa własności intelektualnej źródło: Komisja Europejska
Ramy prawne Rozporządzenie Rady (EWG) z 1.12.1986 r. nr 3842/86 ustanawiające środki zakazu zapobiegające dopuszczaniu do wolnego obrotu towarów podrobionych (Dz.U. L 357 z 18.12.1986 r., s. 1. Rozporządzenie Rady (WE) nr 3295/94 z 22.12.1994 r. ustanawiające środki uniemożliwiające dopuszczanie do swobodnego obrotu, wywozu, powrotnego wywozu lub poddawania procedurze zawieszającej towarów podrabianych i towarów pirackich (Dz.U. L 341 z 30.12.1994 r., s. 8) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1383/2003 z 22.7.2003 r. dotyczące działań organów celnych skierowanych przeciwko towarom podejrzanym o naruszenie niektórych praw własności intelektualnej oraz środków podejmowanych w odniesieniu do towarów, co do których stwierdzono, że naruszyły takie prawa Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 608/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej przez organy celne oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1383/2003 (Dz. U. L 181 z 29.6.2013, s. 15) dalej: ROZPORZĄDZENIE GRANICZNE (Dz. U. L 96 z 2.8.2003 r., s. 7)
Zakres zastosowania rozporządzenia 608/2013 W jakiej sytuacji organy celne mogą podjąć działania? art. 1 ust. 1 rozporządzenia 608/2013: ( ) w przypadku gdy towary podejrzane o naruszenie prawa własności intelektualnej podlegają lub powinny podlegać dozorowi celnemu lub kontroli celnej na obszarze celnym Unii, zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października1992 r. ustanawiającym wspólnotowy kodeks celny chodzi w szczególności o towary: a) zgłoszone do dopuszczenia do swobodnego obrotu, wywozu lub powrotnego wywozu; b) wprowadzane na obszar celny Unii lub opuszczające ten obszar; c) objęte procedurą zawieszającą, lub znajdujące się w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym
Zakres zastosowania rozporządzenia 608/2013 Rodzaj stosowanej procedury celnej źródło: Komisja Europejska
Wyłącznie z zakresu stosowania rozporządzenia 608/2013 Wyłączenia z zakresu stosowania rozporządzenia 608/2013: tzw. obrót turystyczny ( ) rozporządzenie nie ma zastosowania do towarów o charakterze niehandlowym, znajdujących się w bagażu osobistym podróżnych (art. 1 ust. 4) tzw. import równoległy ( ) rozporządzenie nie ma zastosowania do towarów, które wyprodukowano za zgodą uprawnionego ani do towarów wyprodukowanych przez osobę odpowiednio upoważnioną przez uprawnionego do wyprodukowania pewnej ilości towarów, lecz w ilości przekraczającej ilość uzgodnioną przez tę osobę i uprawnionego (art. 1 ust. 5).
Obrót turystyczny
Zakres zastosowania rozporządzenia 608/2013 Prawa własności intelektualnej, których podejrzenie naruszenia umożliwia podjęcie działań na podstawie rozporządzenia 608/2013: a) prawo do znaku towarowego; b) prawo do wzoru przemysłowego; c) prawo autorskie lub prawa pokrewne; d) prawo do oznaczenia geograficznego; e) patent; f) dodatkowe świadectwo ochronne na produkt leczniczy; g) dodatkowe świadectwo ochronne na produkt ochrony roślin; h) prawo do odmiany rośliny; i) prawo do topografii układu scalonego; j) prawo do wzoru użytkowego; k) prawo do nazwy handlowej.
Zakres zastosowania rozporządzenia 608/2013 Środki przewidziane rozporządzeniem 608/2013 można stosować w stosunku do: towarów będących przedmiotem działań naruszających prawo własności intelektualnej urządzeń, produktów lub części składowych zaprojektowanych, wyprodukowanych lub przystosowanych głównie w celu umożliwienia lub ułatwienia obejścia technologii, urządzeń lub części składowych mających zapobiegać lub ograniczać nieuprawnione korzystanie z utworów lub przedmiotów praw pokrewnych form lub matryc specjalnie zaprojektowanych lub przystosowanych do wytwarzania towarów naruszających prawo własności intelektualnej, jeżeli taka forma lub matryca ma związek z działaniem naruszającym prawo własności intelektualnej
Działania krajowych organów celnych Działania krajowych organów celnych Podejmowane z urzędu (art. 18) Podejmowane na wniosek (art. 17)
Wniosek o podjęcie działań Podmioty uprawnione do złożenia wniosku osoby wskazane w rozporządzeniu w zakresie w jakim są uprawnione do wszczęcia postępowania w celu ustalenia czy zostało naruszone prawo własności intelektualnej Wniosek kierowany do wyznaczonych przez państwa członkowskie organów celnych Dyrektor Izby Celnej w Warszawie Wniosek składany na urzędowym formularzu (możliwość wykorzystania systemów elektronicznego przetwarzania danych) wniosek powinien zawierać informacje dot. m.in. wnioskodawcy, przedstawiciela, praw własności intelektualnej, towarów autentycznych, innych informacji niezbędnych, aby organy celne mogły rozpoznać kwestionowane towary
Przebieg postępowania poinformowanie wnioskodawcy o uwzględnieniu lub odrzuceniu wniosku przekazanie wniosku do organów celnych w państwie lub państwach członkowskich UE zawieszenie zwolnienia lub zatrzymanie towarów II. wszczęcie postępowania w celu ustalenia czy zostało naruszone prawo własności intelektualnej I. zniszczenie towarów powiadomienie o zawieszeniu zwolnienia lub zatrzymaniu zgłaszającego lub posiadacza towarów oraz wnioskodawcy
Podsumowanie Najważniejsze zmiany wprowadzone rozporządzeniem granicznym: rozszerzenie katalogu praw własności intelektualnej objętej zakresem rozporządzenia rozporządzenie zawiera przepisy o charakter wyłącznie proceduralnym obligatoryjne stosowanie procedury uproszczonej przewidującej możliwość niszczenia towarów szczególna procedura stosowana w odniesieniu do małych przesyłek towarów podrobionych oraz pirackich wydłużenie okresu zawieszenia dopuszczenia towarów lub ich zatrzymania w przypadku działań podejmowania przez organy celne z urzędu