Podstawy Technik Wytwarzania, cz. II

Podobne dokumenty
CIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 1 POWŁOKI KONWERSYJNE-TECHNOLOGIE NANOSZENIA

Laboratorium Ochrony przed Korozją. Ćw. 9: ANODOWE OKSYDOWANIEALUMINIUM

Nauka przez obserwacje - Badanie wpływu różnych czynników na szybkość procesu. korozji

KOMUNIKAT nr 1 Odpowiedzi na pytania

Laboratorium Ochrony przed Korozją. GALWANOTECHNIKA II Ćw. 6: ANODOWE OKSYDOWANIE ALUMINIUM

INSTYTUT INśYNIERII MATERIAŁOWEJ POLITECHNIKA ŁÓDZKA

Laboratorium Ochrony przed Korozją. GALWANOTECHNIKA Część I Ćw. 7: POWŁOKI NIKLOWE

Ć W I C Z E N I E 9 GALWANICZNE POWŁOKI NIKLOWE

OCHRONA PRZED KOROZJĄ

Laboratorium Ochrony przed Korozją. GALWANOTECHNIKA I Ćw. 5: POWŁOKI OCHRONNE NIKLOWE I MIEDZIOWE

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ

w_08 Chemia mineralnych materiałów budowlanych c.d. Chemia metali budowlanych

OCHRONA PRZED KOROZJĄ

Politechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna. Przedmiot: BIOMATERIAŁY. Metody pasywacji powierzchni biomateriałów. Dr inż. Agnieszka Ossowska

Kształtowanie powierzchniowe i nie tylko. Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG

Elektrochemia - prawa elektrolizy Faraday a. Zadania

Właściwości niklu chemicznego

Podstawy Technik Wytwarzania, cz. II

Elektrochemia elektroliza. Wykład z Chemii Fizycznej str. 4.3 / 1

Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania

1. Otrzymywanie proszków metodą elektrolityczną

Wrocław dn. 18 listopada 2005 roku

PODSTAWY KOROZJI ELEKTROCHEMICZNEJ

ELEKTROGRAWIMETRIA. Zalety: - nie trzeba strącać, płukać, sączyć i ważyć; - osad czystszy. Wady: mnożnik analityczny F = 1.

RHODUNA Diamond Bright Rodowanie błyszcząco-białe

Elektrochemiczne osadzanie antykorozyjnych powłok stopowych na bazie cynku i cyny z kąpieli cytrynianowych

ĆWICZENIE 11 CHEMICZNE BARWIENIE METALI I STOPÓW

PL B1. Uniwersytet Śląski w Katowicach,Katowice,PL BUP 20/05. Andrzej Posmyk,Katowice,PL WUP 11/09 RZECZPOSPOLITA POLSKA

POWŁOKI GALWANICZNE. Wprowadzenie

Elektroliza: polaryzacja elektrod, nadnapięcie Jakościowy oraz ilościowy opis elektrolizy. Prawa Faraday a

TEST NA EGZAMIN POPRAWKOWY Z CHEMII DLA UCZNIA KLASY II GIMNAZJUM

OCHRONA PRZED KOROZJĄ

Przetwarzanie energii: kondensatory

Cynkowanie ogniowe chroni stal przed korozją. Warunki elementu konstrukcji

NORMALIZACJA W DZIEDZINIE POWŁOK GALWANICZNYCH I METOD ICH BADAŃ

Karta pracy III/1a Elektrochemia: ogniwa galwaniczne

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342

ELEKTRODY i OGNIWA. Elektrody I rodzaju - elektrody odwracalne wzgl dem kationu; metal zanurzony w elektrolicie zawieraj cym jony tego metalu.

Fragmenty Działu 8 z Tomu 1 PODSTAWY ELEKTROCHEMII

Schemat ogniwa:... Równanie reakcji:...

Ć W I C Z E N I E 7 WPŁYW GĘSTOŚCI PRĄDU NA POSTAĆ OSADÓW KATODOWYCH MIEDZI

Wpływ metody odlewania stopów aluminium i parametrów anodowania na strukturę i grubość warstwy anodowej 1

Przetwarzanie energii: kondensatory

TECHNOLOGIE ZABEZPIECZANIA POWIERZCHNI Technologies for protecting the surface Kod przedmiotu: IM.D1F.45

ZABYTKI KAMIENNE I METALOWE, ICH NISZCZENIE I KONSERWACJA PROFILAKTYCZNA POD REDAKCJ WIES AWA DOMOS OWSKIEGO

SurTec 609 Zetacoat. rewolucyjny system pasywacji powierzchni wszelkich metali przed malowaniem

PODSTAWY OBLICZEŃ CHEMICZNYCH.. - należy podać schemat obliczeń (skąd się biorą konkretne podstawienia do wzorów?)

KOROZJA. KOROZJA: Proces niszczenia materiałów spowodowany warunkami zewnętrznymi.

Zakres tematyczny. Podział stali specjalnych, ze względu na warunki pracy:

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

OGNIWA GALWANICZNE I SZREG NAPIĘCIOWY METALI ELEKTROCHEMIA

KOROZJA ELEKTROCHEMICZNA i OCHRONA PRZED KOROZJĄ.

43 edycja SIM Paulina Koszla

PL B1. Sposób lutowania beztopnikowego miedzi ze stalami lutami twardymi zawierającymi fosfor. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL

TŻ Wykład 9-10 I 2018

Zadanie 2. Przeprowadzono następujące doświadczenie: Wyjaśnij przebieg tego doświadczenia. Zadanie: 3. Zadanie: 4

WYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI

LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE. Ćwiczenie nr 2 Temat: Wyznaczenie współczynnika elektrochemicznego i stałej Faradaya.

POWŁOKI ANTYKOROZYJNE I DEKORACYJNE

Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej

Ć W I C Z E N I E 6. Nadnapięcie wydzielania wodoru na metalach

PVD-COATING PRÓŻNIOWE NAPYLANIE ALUMINIUM NA DETALE Z TWORZYWA SZTUCZNEGO (METALIZACJA PRÓŻNIOWA)

Zabezpieczanie żelaza przed korozją pokryciami. galwanicznymi.


ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342

ELEKTROLIZA. Oznaczenie równoważnika elektrochemicznego miedzi oraz stałej Faradaya.

PL B1. Politechnika Świętokrzyska,Kielce,PL BUP 10/08. Wojciech Depczyński,Jasło,PL Norbert Radek,Górno,PL

ĆWICZENIE 18 Elektroliza - +

Chłodnice CuproBraze to nasza specjalność

QUALANOD SPECIFICATIONS UPDATE SHEET No. 16 Edition Page 1/1

Laboratorium Ochrony przed Korozją. Ćw. 10: INHIBITORY

ZANIECZYSZCZENIA POCHODZĄCE Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ

(57) czących pow łok mosiężnych, zwłaszcza na przedm (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

PL B1. Elektrolityczna, nanostrukturalna powłoka kompozytowa o małym współczynniku tarcia, zużyciu ściernym i korozji

Odpady ciekłe z zakładowej regeneracji srebra inne niż wymienione w * Kwas siarkowy *

Technologia ogniw paliwowych w IEn

Doskonałe powierzchnie to nasza pasja.

stali ochrona protektorowa

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Metody łączenia metali. rozłączne nierozłączne:

PRZYGOTOWANIE I OCENA ZGŁADÓW METALOGRAFICZNYCH DO BADANIA MIKROSKOPOWEGO

CHARAKTERYSTYKA MECHANIZMÓW NISZCZĄCYCH POWIERZCHNIĘ WYROBÓW (ŚCIERANIE, KOROZJA, ZMĘCZENIE).

Nowa technologia - Cynkowanie termodyfuzyjne. Ul. Bliska Skoczów Harbutowice jet@cynkowanie.com

Szczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019

Wrocław dn. 22 listopada 2005 roku. Temat lekcji: Elektroliza roztworów wodnych.

Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych

Korozja kontaktowa depolaryzacja wodorowa.

RAPORT roczny za 2018 rok

Protect Plus System. Wolny od chromu VI. System zabezpieczenia antykorozyjnego. do galwanicznych warstw cynku i stopu cynku.

Powstawanie żelazianu(vi) sodu przebiega zgodnie z równaniem: Ponieważ termiczny rozkład kwasu borowego(iii) zachodzi zgodnie z równaniem:

C/Bizkargi, 6 Pol. Ind. Sarrikola E LARRABETZU Bizkaia - SPAIN

Dobór materiałów konstrukcyjnych

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia r.

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ PŁ LABORATORIUM TECHNOLOGII POWŁOK OCHRONNYCH ĆWICZENIE 2

WYTWARZANIE POWŁOK METODĄ ELEKTROLITYCZNĄ I ZANURZENIOWĄ

Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej

Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej z chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej

Transkrypt:

Podstawy Technik Wytwarzania, cz. II dr inż. Marcin Słoma Zakład Mikrotechnologii i Nanotechnologii

TECHNOLOGIA POWŁOK 2

POWŁOKA Warstwa materiału wytworzona lub nałożona na powierzchnię elementu w sposób naturalny lub sztuczny. Powłoka jest wykonana z innego materiału niż element. Celem powłoki jest uzyskanie określonych właściwości ochronnych, technicznych lub dekoracyjnych. Przeznaczenie powłok: - Ochrona przed korozją (cynkowanie, pokrycia malarsko-lakiernicze). - Zapewnienie szczególnych cech technicznych (złocenie i srebrzenie styków, cynowanie ścieżek i końcówek lutowniczych, warstwy TiC/TiN na narzędziach skrawających). - Względy estetyczne (barwienie elementów, złocenie i srebrzenie biżuterii, powłoki szkliste). 3

KOROZJA Proces stopniowego niszczenia materiałów przez czynniki środowiskowe, zachodzący na powierzchni (i pod nią). Proces ma charakter reakcji (elektro)chemicznych, mikrobiologicznych lub fizycznych (przemiany fazowe, uszkodzenia przez promieniowanie). Rezultatem jest stopniowa zmiana mikrostruktury powierzchni, geometrii elementu oraz jego właściwości użytkowych. - metale: mechanizm elektrochemiczny lub chemiczny, - beton: chemiczne i fizykochemiczne niszczenie spoiwa i kruszywa (wietrzenie, wypłukiwanie), - drewno: procesy mikrobiologiczne i chemiczne (zgnilizna korozyjna drewna), - skały, szkło, tworzywa sztuczne: topnienie, rozpuszczanie, ługowanie. Stan, w jakim użytkowane są metale, jest stanem sztucznym, nietrwałym termodynamicznie. Korozja jest więc naturalną tendencją osiągnięcia równowagi termodynamicznej, czyli postaci, w której metale występują w przyrodzie. 4

KOROZJA Prędkość korozji [μm/rok]: Środowisko: miejskie wybrzeże (umiarkowany) wybrzeże (tropiki) przemysłowe pustynia Fe 30 90 60 190 25 620 40 100 2 3 Zn 1 6 4 28 1 15 3 11 0 1 Al 0 12 b.d. 1 b.d. 5

TECHNIKI WYTWARZANIA POWŁOK Powłoki metalowe (metale lub stopy) na metalach lub niemetalach: 1. Powłoki galwaniczne (galwanostegia) z metali lub stopów metali wytwarzane z udziałem prądu elektrycznego. 2. Chemiczne (redukcja jonów metali), bezprądowe, na dowolnych tworzywach konstrukcyjnych. 3. Zanurzeniowe (ogniowe), w roztopionym metalu (Sn, Zn, Pb, Al i stopy). 4. Dyfuzyjne (Cr, Al, Si, Be) głównie do elementów stalowych. 5. Metalizacja natryskowa gazowa, łukowa, plazmowa (Zn, Sn, Pb, stal nierdzewna). 6. Platerowane (nawalcowywanie warstwy Al, Cu, Ag, stali kwasoodpornej, także detonacyjnie). 7. Natopione (wiązką laserową, elektronów, elektroiskrowe). 8. Techniki PVD i CVD. 6

TECHNIKI WYTWARZANIA POWŁOK Powłoki niemetalowe (związki metali, ceramika, tworzywa sztuczne) na metalach lub niemetalach: 1. Konwersyjne utlenianie anodowe elektrochemiczne (Al, Mg i ich stopy), fosforanowanie (Fe, Zn, Al), chromianowanie (stopy Mg), utlenianie chemiczne (oksydowanie stopy Fe). 2. Emalie szkliste, ceramiczne (nieorganiczne). 3. Powłoki malarsko-lakiernicze. 4. Powłoki z tworzyw sztucznych (natryskiwanie, fluidyzacja). 5. Techniki PVD i CVD. 7

POWŁOKI GALWANICZNE Powłoki z metali lub stopów metali nakładane na podłoża przewodzące prąd elektryczny w oparciu o prawa elektrolizy Faraday a w procesie zwanym galwanostegia. Powłoki są trwale związane z podłożem, w odróżnieniu od galwanoplastyki gdzie powłoki są oddzielane od powierzchni wzorca. 1. Masa substancji ulegającej podczas elektrolizy przemianom elektrochemicznym na elektrodach jest wprost proporcjonalna do wielkości ładunku elektrycznego, przepuszczonego przez elektrolit. m=k I t=k Q 2. Masy różnych substancji wydzielonych przez jednakową ilość elektryczności (ładunku) są proporcjonalne do ich równoważników elektrochemicznych (k). Cu: k = 1,2 g h-1 A-1 8 Cr: k = 0,3 g h-1 A-1 Ag: k = 4,0 g h-1 A-1

POWŁOKI GALWANICZNE Parametry technologiczne: 1. Gęstość prądu If 2. Rodzaj i stężenie elektrolitu 3. Temperatura elektrolitu T 4. Czas trwania procesu t 5. Materiał anody Gęstość prądu wpływa na wydajność osadzania warstwy zgodnie z prawem Faradaya m=η k I t, gdzie η sprawność (wydajność prądowa procesu). Jeżeli If wzrasta, to wzrasta masa metalu osadzonego na katodzie. Jednak od pewnej wartości If następuje pogorszenie jakości powłoki. 9

POWŁOKI GALWANICZNE - przy małej gęstości prądu powstaje struktura gruboziarnista - przy bardzo dużej gęstości prądu występują uszkodzenia powłoki, wydzielanie wodoru, powstawanie dendrytów Wielkość kryształów Parametry technologiczne: VW > Vz VW Vz uszkodzenia Gęstość prądu If A/dm2 10 VW prędkość wzrostu kryształów Vz prędkość powstawania zarodków krystalizacji

POWŁOKI GALWANICZNE Parametry technologiczne: 1. Gęstość prądu If wydajność procesu, struktura powłoki. 2. Rodzaj i stężenie elektrolitu pozwala na większe gęstości prądu. 3. Temperatura elektrolitu T wzrost ruchliwości jonów i lepsza dyfuzja, zwiększenie średnicy ziaren. 4. Czas trwania procesu t grubość powłoki. 5. Materiał anody rodzaj powłoki, jakość materiału powłoki. 11

POWŁOKI GALWANICZNE Przebieg procesu - Przygotowanie powierzchni: czyszczenie (piaskowanie, szczotkowanie, polerowanie ścierne), odtłuszczanie (rozpuszczalniki, detergenty, chemiczne), trawienie, polerowanie. - Właściwe nakładanie powłoki jedno lub wielowarstwowej. - Obróbka wykończeniowa powłoki (opcjonalnie): pasywacja, kilkustopniowe mycie, suszenie, dodatkowe zabezpieczanie. 12

MIEDZIOWANIE Przeprowadza się w kąpielach kwaśnych lub cyjankowych. Kąpiel do miedziowania stali (przykład): - NaCN (cyjanek sodowy) 55g/l - CuCN (cyjanek miedziawy) 40g/l - NaOH 15g/l - Winian sodowo-potasowy 40g/l Warunki: T = 18 25 C, If = 0,5 1 A/dm2, t = kilka minut, grubość powłoki h=f(t). Anody wykonane z Cu (99,7%) źródło: PHU Omega, LPKF AG 13

NIKLOWANIE Kąpiel do niklowania z połyskiem (przykład): - NiSO4 7H2O (siarczan niklawy) 200-400 g/l - NiCl2 6H2O (chlorek niklawy) 5-80 g/l - H3BO3 (kwas borowy) 25-40 g/l - Substancje nabłyszczające (związki organiczne, sole metali ciężkich). Warunki: T=45 55 C, If = 1 5 A/dm2. Anody niklowe (nikiel elektrolityczny). Czas procesu zależny od oczekiwanej grubości powłoki Źródło: Thomasnet, TaylorsFirearms 14

CHROMOWANIE Kąpiel do chromowania dekoracyjnego g 3μm: - CrO3-400g/l - H2SO4-4g/l Warunki: T = 45 55 C, If = 15 30 A/dm2, t = kilka minut. Anoda: Pb lub Pb+Sb (6-8%) Kąpiel do chromowania technicznego g=12-400μm: - CrO3-150g/l - H2SO4-1,5 g/l Warunki: T = 53 54 C, If = 30 45A/dm2, t = godziny. miedziowanie niklowanie chromowanie. 15

ZŁOCENIE Przeprowadza się w kąpielach alkalicznych (cyjankowych) lub kwasowych. Przykład elektrolitu do złocenia (pozłacania): - K[Au(CN)2] cyjanozłocian potasowy lub cyjanek złotawo-potasowy 10g/l - C6H8O7 kwas cytrynowy 20g/l - Dodatki nabłyszczające: Ni (0,25g/l), Co (0,35g/l) Warunki: T = 20 35 C, If = 0,4 0,6A/dm2. Anody: ze stali kwasoodpornej, czasami ze złota. 16

SREBRZENIE ALUMINIUM (I INNYCH METALI) Umożliwia wytworzenia powłoki o dużej odporności chemicznej i korozyjnej, z doskonałą przewodnością elektryczną i cieplną, także stykową. źródło: Elbit, UPRP 17

POWŁOKI STOPOWE Przykłady powłok stopowych technicznych: - Ag-Pb, Sn-Pb: przeciwcierne, - Ni-Fe, Ni-Co-Fe: warstwy magnetyczne, - W-Ni, W-Co: styki w przekaźnikach elektrycznych dużej mocy. Przykład osadzania stopu W-Co: - Na2WO4 2H2O (wolframian sodowy) 28g/l - CoSO4 7H2O (siarczan kobaltowy) 70g/l - C6H8O7 (kwas cytrynowy) - NH4Cl (chlorek amonowy) - NH3 do ph 8,2 Warunki: T = 50 55 C, If =16 20A/dm2. Anody: wolframowe lub kobaltowe Zawartość W w powłoce 65%. Twardość warstwy μ HV do 7000 MPa (700 kg/mm2) 18

marcello.iq.pl/pannonia/galwanizacja.pdf 19

WŁAŚCIWOŚCI POWŁOK GALWANICZNYCH Korozja elektrochemiczna (galwaniczna): powstawanie mikroogniw na styku metali w środowisku elektrolitycznym - Zn jest bardziej elektroujemny od Fe (aktywny chemicznie), chroni Fe elektrochemicznie, sam ulegając korozji. Powłoka zachowuje się jak anoda (roztwarza się) - powłoka anodowa. - Ni chroni podłoże tylko mechanicznie, ale w przypadku przerwania powłoki, roztwarzaniu (korozji) ulega Fe - powłoka katodowa. Warstwa pośrednia Cu zapewnia odporność (+0,34 V). 20

WŁAŚCIWOŚCI POWŁOK GALWANICZNYCH Naprężenia mechaniczne (własne) w warstwach wytworzonych galwanicznie są przyczyną pękania powłok, odwarstwiania lub powstawania pęcherzy. Do kontroli rodzaju naprężeń można zastosować jednostronne pokrywanie cienkich blaszek kontrolnych podczas procesu zasadniczego. W zwykłych warunkach osadzaniu Ni, Co, Rh, Mn oraz Cr towarzyszą naprężenia rozciągające (+), natomiast Zn, Cd, Pb naprężenia ściskające (-). Stwierdzono związek rodzaju i wartości naprężeń z temperaturą topnienia metalu. Jest to powiązanie wynikające z różnych typów krystalizacji metali. 21

POWŁOKI KONWERSYJNE To powłoki niemetalowe, nieorganiczne (najczęściej tlenki metali lub związki z resztami kwasowymi), utworzone z udziałem metalu podłoża. Przejście metalu ze stanu wolnego do związku, czyli konwersja (stąd nazwa), w którym jest bardziej stabilny pod względem termodynamicznym. Powłoki konwersyjne mogą być wytwarzane z udziałem prądu lub bezprądowo. Najważniejsze procesy są następujące: a) anodowe utlenianie Al (elektrolityczne) b) fosforanowanie stali c) utlenianie stali (oksydowanie) d) chromianowanie Al, Zn, Cd. 22

ANODOWE UTLENIANIE Al - ANODOWANIE Polega na wytworzeniu warstwy Al2O3 na powierzchni podłoża z Al lub stopu Al z udziałem prądu elektrycznego. Przedmiot pokrywany jest dołączony jako anoda (stąd nazwa). Elektrolitem jest wodny roztwór kwasu siarkowego. Aby nie następowało roztwarzanie katody jest ona wykonana z Pb. Cząsteczki wody i kwasu siarkowego dysocjują tworząc jony. Podstawowa reakcja na anodzie jest następująca: 2 Al3(+) + 3SO42(-) + 3H2O Al2O3 + 3H2SO4 Anoda pokrywa się warstwą Al2O3 natomiast reszta kwasowa ulega rekombinacji łącząc się z wodorem w cząsteczkę kwasu i ponownie dysocjując. Parametry technologiczne procesu: U = 10 20 V, If = 1,2 1,5 A/dm2, T = 18 20 C. 23

ANODOWE UTLENIANIE Al - ANODOWANIE Powłoka Al2O3 jest porowata. Z tego względu nie spełnia funkcji zabezpieczającej przed wpływem czynników zewnętrznych. Jednak można ją nasycać barwnikami, uzyskując efekty dekoracyjne. Barwienie przeprowadza się na gorąco (T 60 70 C) w roztworach barwników organicznych lub nieorganicznych, które wypełniają pory. Zabieg uszczelniania zasklepiający pory polega na zanurzeniu przedmiotu we wrzącej wodzie destylowanej na okres godziny lub w odpowiednich chemikaliach (roztwory soli) na kilka minut. Powłoki Al2O3 są twarde, odporne na ścieranie odporne na korozję, estetyczne, kruche. 24 źródło: Wickwerks

FOSFORANOWANIE Fosforanowanie stosowane jest najczęściej do pokrywania stali i polega na zanurzeniu elementu w roztworze H3PO4, co powoduje wytworzenie powłoki FePO4 (fosforanu żelazowego) oraz Fe2O3. Fosforanowanie można również stosować do Zn i jego stopów oraz Al. Powłoka może może budowę bezpostaciową (grubość 1 1,5μm) lub krystaliczną (grubość 1 20μm). Powłoki są elastyczne, miękkie i dobrze związane z podłożem. Samodzielna powłoka jest porowata i nie stanowią zabezpieczenia antykorozyjnego, więc poddaje się ją procesom nasączania olejami, tłuszczami lub woskiem. Zastosowanie: - jako podkład pod powłoki malarsko lakiernicze, - jako powłoki elektroizolacyjne, - jako powłoki przeciwcierne (przygotowanie blach do przeróbki plastycznej), zwiększające odporność na zużycie części maszyn. źródło: Viega 25

OKSYDOWANIE (Czernienie) polega na przekształceniu Fe w najbardziej trwały tlenek Fe3O4 (magnetyt). Obróbkę przeprowadza się w stężonych roztworach NaOH, NaNO3, NaNO2. Odtłuszczanie Trawienie Utlenianie chemiczne Płukanie w ciepłym roztworze mydła Suszenie Nasycanie olejem lub woskiem. Zastosowanie: dekoracyjne, elementy przyrządów optycznych, broń. 26 źródło: ExBake, Browning, Kipp

CHROMIANOWANIE Umożliwia wytworzenia pasywnej powłoki na detalach metalowych, która znacznie poprawia odporność korozyjną materiału, przy zachowaniu wytrzymałości mechanicznej i termicznej. Chromianowaniu można poddawać Zn, Cd, Cu i jej stopy, Ag, Mg i jego stopy, Al i jego stopy. Powłoka właściwa składa się z tlenków Cr i ma grubość 0,1 1 μm. Przed wysuszeniem jest porowata. Zastosowanie: ochronne i dekoracyjne (barwienie) oraz jako podkład pod powłoki malarskie. źródło: ECM 27

grafit.mchtr.pw.edu.pl/mars/ptw2 mars@mchtr.pw.edu.pl 28