Potrzeby modernizacji. budynków w Polsce Dr inż. Arkadiusz Węglarz Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Statystyki dotyczące budynków Wiek Dom Domy Budynki Budynki budynku jednorodzinny wielorodzinnemieszkalneniemieszkalne Rok [mln m 2 ] [mln m 2 ] [mln m 2 ] [mln m 2 ] < 1975 236,5 242,7 479,2 163,6 642,8 1975-1990 120,5 123,6 244,1 83,4 327,5 1990-2001 56,7 58,1 114,8 39,2 154 2002-2011 64 63,1 127,1 43,4 170,5 Razem 477,7 487,5 965,2 329,6 1294,8 Procent 37% 38% 75% 25% 100% Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 2
Budynki w Polsce http://www.izolacje.com.pl/artykul-galeria/id1595,budownictwo-zero-lub-prawiezeroenergetyczne-w-warunkach-polskich?gal=1&zdjecie=4284 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 3
Ocena potencjału modernizacji budynków Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 4
Budynki referencyjne Jednorodzinny budynek mieszkalny wolnostojący. Jednorodzinny budynek mieszkalny bliźniaczy. Jednorodzinny budynek mieszkalny w zabudowie szeregowej. Standardowy budynek wielorodzinny 4 klatkowy, 4 kondygnacyjny, 48 mieszkaniowy, Standardowy budynek wielorodzinny wysokościowy, 11 kondygnacyjny, 44 mieszkaniowy, Szpital, Przychodnia lekarska, Szkoła z sala gimnastyczna Budynek wyższej uczelni, Budynek biurowy, Budynek hotelowy, Budynek Handlu i usług, Pozostałe niemieszkalne bez przemysłowych Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 5
Rodzaj Budynku Powierzchnia ścian zewnętrznych Powierzchnia okien Powierzchnia dachu lub stropodachu Powierzchnia podłogi na gruncie lub stropu nad nieogrzewaną piwnica Powierzchnia ogrzewana Af m2 m2 m2 m2 m2 Jednorodzinny budynek mieszkalny wolnostojący. 230,55 46,5 140,44 147,98 199,3 Jednorodzinny budynek mieszkalny bliźniaczy. Jednorodzinny budynek mieszkalny w zabudowie szeregowej. 165,94 50,98 156,92 114 221,0 61,24 21,68 93,69 83,48 130,7 Standardowy budynek wielorodzinny 4 klatkowy, 4 1229,39 342,83 592,75 593 1757,3 kondygnacyjny, 48 mieszkaniowy, Standardowy budynek wielorodzinny wysokościowy, 11 2157,54 788,7 428,12 428,12 4238,4 kondygnacyjny, 44 mieszkaniowy, Szpital, 2266,76 536,93 630,55 610,55 3281,0 Przychodnia lekarska, 1165,63 245,29 711,1 521,1 1842,0 Szkoła z sala gimnastyczna 1869,1 520,7 934 934 3640,0 Budynek wyższej uczelni, 3036,43 682,57 711,1 526,32 4107,0 Budynek biurowy, 2252,01 2181,08 1027 1013,25 8988,0 Budynek hotelowy, 3595,75 1029,05 1392,49 1319,25 10060,6 Budynek Handlu i usług, 5542,29 2220,08 9929,9 8319,15 20642,4 Pozostałe niemieszkalne bez przemysłowych 240,42 27,96 124,4 152,36 141,5 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 6
Warianty i koszty termomodernizacji Zakres modernizacji - gr. [cm] ociepleń, rekuperacja [%] Lp. Wariant Ściany Dachy Podłoga Okna Wentylacja 1. Wariant 1 15 20 10 0,9 2. Wariant 2 20 25 15 0,9 3. Wariant 3 25 30 20 0,9 80% 4. Wariant 4 30 35 25 0,9 80% Ceny jednostkowe termomodernizacji z robocizną i narzutami [zł/m2] Lp. Wariant Ściany Dachy Podłoga Okna Instalacja 1. Wariant 1 180 80 110 580 120 2. Wariant 2 214 90 152 580 100 3. Wariant 3 250 100 194 580 84 4. Wariant 4 290 110 236 580 72 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 7
Zestawienie wyników dla wariantu optymalnego. Energia końcowa Opis Domy jednorodzinne Domy wielorodzinne Budynki niemieszkalne Wszystkie budynki Średnie koszty modernizacji budynków na poziomie kraju [mln zł], w przedziale Średnie oszczędności energii końcowej po modernizacji na poziomie kraju [Mtoe/rok], w przedziale Od 180 929 Od 146 266 Od 112 696 Od 445 377 do 361 857 do 292 532 do 225 392 do 890 753 Od 2,9 do 11,7 Od 2,4 do 9,7 Od 1,7 do 6,7 Od 6,7 do 26,8 Koszt uzyskania 1 toe oszczędności energii końcowej Przyjęty czas życia efektów inwestycji 20 lat [zł/toe], w przedziale Od 1 541 do 3 081 Od 1 514 do 3 027 Od 1 682 do 3 363 Od 1 661 do 3 321 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 8
Kluczowy problem termomodernizacja domów jednorodzinnych 40% powierzchni użytkowej budynków w Polsce to domy jednorodzinne (około 50% budynków mieszkalnych) Około polowa Polaków mieszka w domach jednorodzinnych Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 9
Budynki jednorodzinne w Polsce Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 10
Budynki jednorodzinne w Polsce W Polsce jest blisko dwa miliony budynków jednorodzinnych nie posiadających żadnego ocieplenia ścian zewnętrznych (38%), spośród tych domów półtora miliona korzysta z przestarzałych kotłów węglowych. Są to budynki energochłonne, gdzie energia cieplna zamiast służyć ogrzewaniu pomieszczeń jest marnotrawiona i ucieka przez nieszczelne ściany. Roczna emisja pyłu całkowitego (TSP) z tych domów wynosi 89,9 tys. ton, stanowiąc 40% całkowitej emisji TSP z budynków jednorodzinnych. Emisja CO2 to 27 miliona ton na rok (47% całkowitej emisji z budynków jednorodzinnych). Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 11
Głęboka termomodernizacja budynek po termomodernizacji spełnia obecnie obowiązujące wymagania jak dla budynków nowych (POIiŚ) budynek po termomodernizacji spełnia wymagania jak dla budynków nowych, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2021 r. EP EPgr oraz U Ugr, inne wymagania cząstkowe Priorytety na dofinansowanie budowy budynków pasywnych (RPO) EP H+W 15 kwh/(m 2 rok), U Ugr, inne cząstkowe wymagania Koszty kwalifikowane różnica pomiędzy kosztami budowy budynku standardowego i pasywnego (naciąganie kosztów) Kto i jak będzie weryfikował aplikacje? Definicja głębokiej termomodernizacji RPO oczekują projektowania pasywnych budynków publicznych niemal na masową skalę (w programie LEMUR przez rok podpisano klika umów!!!) Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 12
Głęboka termomodernizacja Koszt całkowity (termomodernizacja i zakup nowego źródła ciepła): 138 093,43 zł na dom Parametr Budynek przeciętny/typowy najczęściej występujący w Polsce Budynek stermomodernizowany z nowym kotłem retortowym na węgiel Redukcja Energia użytkowa 191,34 38,68-152,66 [kwh/(m2*rok)] Sprawność 0,60 0,75 +0,15 wytwarzania Sprawność instalacji 0,874 0,874 Bz. Energia końcowa 291,90 47,21-244,69 [kwh/(m2*rok)] Emisje TSP [kg] 64 1-63 Emisje NOx [kg] 23 4-19 Emisje SO2 [kg] 60 10-50 Emisje B[a]P [kg] 0,04 0,0002-0,037 Emisje CO2 [t] 14 2-12 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 13
Przykład głębokiej termomodernizacji Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 14
Trzy wymiary korzyści głębokiej termomodernizacji Korzyści ekonomiczne Korzyści środowiskowe Korzyści społeczne Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 15
Korzyści ekonomiczne Wynikające z oszczędności w zużyciu energii, a także rozwoju aktywności gospodarczej i wzrostu liczby nowych miejsc pracy w sektorach związanych z termomodernizacją. Według szacunków BPIE, roczne oszczędności energii, osiągnięte dzięki termomodernizacji, mogą w roku 2030 sięgnąć od 5% do 26% zużycia z roku 2013. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 16
Korzyści społeczne Wynikające przede wszystkim z ograniczenia zjawisk ubóstwa energetycznego i wykluczenia społecznego. Koszty zapewnienia odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach, zarówno w zimie jak i w lecie, przekraczają od 10-20% budżetu gospodarstwa domowego) pozostaje zagrożonych 16% - 25% gospodarstw domowych w Polsce Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 17
Korzyści środowiskowe Korzyści środowiskowe, wynikające z ograniczenia lokalnych zanieczyszczeń powietrza (pyły, benzo(a)piren, NOx) i emisji dwutlenku węgla (CO2) prowadzących do zmian klimatu. Potencjalne zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do roku 2030 (w stosunku do roku 2010), osiągnięte w wyniku termomodernizacji budynków, może sięgać 8-59%. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 18
Możliwość wykorzystania SBC w procesie wsparcia termomodernizacji domów jednorodzinnych w Polsce Przyjmijmy, że w wyniku termomodernizacji osiągnięto oszczędności energii w wysokości 100 kwh/m2/rok, czyli 12,8 MWh/na rok na średni dom jednorodzinny (1,1 toe/rok) Aby osiągnąć pakiet 10 toe i należy zmodernizować nieco ponad 9,1 domu przyjmijmy 10 domów Przy założeniu, że opłata zastępcza będzie wynosić 1500.- zł za 1 toe to za oszczędności z termomodernizacji jednego domu firma otrzyma około 1650.- zł Czy to się opłaca Inwestorowi??????? Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 19
Finansowanie głębokiej termomodernizacji budynków w Polsce Konieczny jest system wsparcia procesu głębokiej termomodernizacji budynków w tym szczególnie domów jednorodzinnych Czy potrzebna jest nowelizacja Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów??????? Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 20
Podsumowanie 180 160 165,40 Globalne emisje pyłu TSP [tys. t] i CO2 [mln ton] z tzw. przeciętnych/typowych budynków w Polsce 140 120 100 80 74,98 60 40 20 0 35,84 7,58 25,36 16,25 stan bazowy sc. 1 wymiana źródła sc.2. modernizacja normalna 33,44 7,24 sc.3. modernizacja głęboka 11,50 3,44 1,53 sc.4. wymiana źródła i modernizacja normalna 5,13 sc. 5. wymiana źródła i modernizacja głęboka pył TSP [tys. t] CO2 [mln t] Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 21
Źródła Informacji 1. Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2012 roku, GUS Warszawa 2014. 2. Strategia modernizacji budownictwa: mapa drogowa 2050, praca zbiorowa zrealizowana przez pracowników: Instytutu Ekonomiki Środowiska (IEŚ), Buildings Performance Institute Europe (BPIE), Narodowej Agencji Poszanowania Energii S.A. (NAPE), Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. (KAPE) oraz PwC Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 22
Laboratorium przemysłowe Polsko-Japońskiego Centrum Efektywności Energetycznej Dziękuję za uwagę Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. www.kape.gov.pl ul. Nowowiejska 21/25 tel. 22 825 86 92 fax. 22 825 78 74 e-mail: kape@kape.gov.pl Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 23