MIEJSKI PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA NA 2006 ROK Załącznik do Uchwały Nr XLII/549/2006 Rady Miasta Legionowo z dnia 25 stycznia 2006 r. Zasadniczym celem Miejskiego Programu Promocji Zdrowia na 2006 rok jest poprawa stanu zdrowia mieszkańców miasta i wprowadzenie mody na zdrowy styl życia. Niekorzystne warunki społeczne, nieprawidłowe odżywianie, niski stopień kultury zdrowotnej, niewystarczalna dostępność opieki profilaktycznej i leczniczej odgrywają zasadniczą rolę w powstaniu i przebiegu chorób oraz w nasilaniu się zjawisk patologii społecznej. Dostęp do systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego jest dość szeroki, jednakże nie jest równy dla wszystkich kategorii społecznych. Mimo formalnie powszechnego systemu opieki zdrowotnej istnieje ryzyko wykluczenia niektórych mieszkańców Legionowa z powodu deficytów funkcjonowania ochrony zdrowia. Zaniedbania sfery promocji zdrowia i profilaktyki powoduje w konsekwencji, że proces wykrywania schorzeń i przeciwdziałania im jest spóźniony. Jednym z zadań Gminy Legionowo realizowanych w ramach Miejskiego Programu Promocji Zdrowia na 2006 rok jest obniżanie skali problemów zdrowotnych występujących wśród mieszkańców Legionowa, promowanie właściwego stylu życia oraz wyrównywanie szans dostępu do specjalistycznej opieki zdrowotnej. Realizacja Miejskiego Programu Promocji Zdrowia wynika z zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2001 Nr 142 poz. 1591 z późn. zm.) oraz zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, określonych w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135 z późn. zm.). Do zadań tych należy: 1) opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców Legionowa; 2) przekazywanie powiatowi legionowskiemu informacji o realizowanych programach zdrowotnych; 3) inicjowanie i udział w wytyczaniu kierunków przedsięwzięć lokalnych zmierzających do zaznajamiania mieszkańców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz ich skutkami; 4) podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców Legionowa. Realizacja zadań i ich finansowanie odbywać się będzie zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, po wyborze realizatora programu zdrowotnego w drodze konkursu ofert ogłoszonego przez Gminę Legionowo. Zasady konkursu na realizatorów programów zdrowotnych w ramach Miejskiego Programu Promocji Zdrowia na rok 2006r. zostaną ogłoszone na trzydzieści dni przed dokonaniem wyboru ofert przez wywieszenie na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Legionowo oraz w Biuletynie Informacji Publicznej pod adresem www.bip.legionowo.pl. Kompletna oferta konkursowa składać się będzie z wypełnionego formularza ofertowego opracowanego przez Referat Zdrowia Publicznego i Spraw Społecznych oraz: - w przypadku zakładów opieki zdrowotnej: aktualnego wypisu z rejestru wojewody lub Ministra Zdrowia, aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego z części dotyczącej rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz
publicznych zakładów opieki zdrowotnej, kserokopii statutu, - w przypadku oferentów prowadzących działalność gospodarczą: aktualnego zaświadczenia o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego z części dotyczącej rejestru przedsiębiorców, - w przypadku jednostek budżetowych: kserokopii statutu, - w przypadku oferentów składających ofertę jako organizacja pozarządowa funkcjonująca na podstawie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: kserokopii statutu, wypisu z właściwej ewidencji gospodarczej lub rejestru (np. z Krajowego Rejestru Sądowego) ważny, sprawozdania merytorycznego i finansowego z działalności organizacji za ostatni rok. Kompletną ofertę konkursową należy złożyć w zapieczętowanej kopercie pocztą lub osobiście na adres: Urząd Miasta Legionowo ul. marsz. J. Piłsudskiego 3, 05 120 Legionowo. Wyboru ofert dokona w terminie 7 dni od dnia otwarcia ofert Prezydent Miasta Legionowo na podstawie oceny dokonanej przez Komisję Konkursową, która zostanie powołana przez Prezydenta Miasta Legionowo. Wyniki konkursu zostaną podane do wiadomości publicznej przez wywieszenie na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Legionowo i ogłoszone w Biuletynie Informacji Publicznej pod adresem www.bip.legionowo.pl 1. Sytuacja zdrowotna mieszkańców Legionowa. Gmina Legionowo nie przeprowadzała dokładnych badań diagnozujących sytuację zdrowotną mieszkańców miasta, natomiast szacujemy, że większość problemów zdrowotnych jest podobna jak w skali kraju. Z ogólnopolskich badań przeprowadzonych w 2005r. przez Instytut Pentor wynika, że Polacy oceniają stan swojego zdrowia raczej dobrze. Ponad połowa Polaków (59 %) uznaje swój stan zdrowia za dobry lub bardzo dobry, kolejne 28 % uważa, że jest on "taki sobie, ani dobry ani zły". Bardzo dobrym zdrowiem cieszy się 17 % osób. Zły lub bardzo zły stan zdrowia deklarowało 13 % badanych. Przedstawione wyniki ukazują, że stan zdrowia Polaków nie powinien niepokoić, jednakże pamiętać należy, że ocena stanu zdrowia jaką wystawiło sobie nasze społeczeństwo jest oceną subiektywną. Wśród mieszkańców Polski wzrasta potrzeba częstszych wizyt u lekarza - nie tylko w sytuacji, kiedy dokuczają im naprawdę poważne dolegliwości. Polacy coraz częściej dostrzegają potrzebę konsultacji swojego stanu zdrowia z lekarzem specjalistą. Mieszkańcy Legionowa borykają się z licznymi problemami zdrowotnymi wśród których wymienić należy: 1) Niekorzystny dla zdrowia styl życia (mała aktywność fizyczna, nieprawidłowy sposób odżywiania, palenie tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu, używanie substancji psychoaktywnych, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem), 2) Choroby układu krążenia, 3) Nowotwory złośliwe, 4) Urazy (głównie w wyniku wypadków drogowych), 5) Choroby układu oddechowego (choroby przewlekłe płuc) i trawiennego, 6) Zaburzenia psychiczne, 7) Choroby zakaźne (WZW typu B, gruźlica, AIDS), 8) Niepełnosprawność, która spowodowana jest głównie schorzeniami narządu ruchu, chorobami układu krążenia, urazami i chorobami przewlekłymi. Sytuacja społeczno ekonomiczna Polaków jest trudna, ponieważ nasze społeczeństwo musi borykać się z takimi problemami jak: bezrobocie, ubóstwo oraz różnego rodzaju
dysfunkcje rodzinne. Oferta badań i konsultacji medycznych zapewniona przez Narodowy Fundusz Zdrowia jest niewystarczająca i trudno dostępna. Na bezpłatne konsultacje u lekarza specjalisty trzeba oczekiwać miesiącami. Zła sytuacja materialna nie pozwala najuboższym mieszkańcom miasta korzystać z prywatnych wizyt lekarskich, które są niestety bardzo kosztowne. Wychodząc naprzeciw problemom mieszkańców, Gmina Legionowo wprowadza różnego rodzaju programy zdrowotne przeznaczone dla ubogich mieszkańców miasta oraz dla dzieci i młodzieży z legionowskich szkół, mając nadzieję, że dzięki nim podniesie się świadomość zdrowotna mieszkańców Legionowa oraz polepszy ich stan zdrowia. 2. Założenia Miejskiego Programu Promocji Zdrowia. Gmina Legionowo kontynuować będzie Samorządowy Program Promocji Zdrowia w Zakresie Prewencji Chorób Nowotworowych. Ta część Programu realizowana będzie przez Starostwo Legionowskie w ramach porozumienia samorządów Powiatu Legionowskiego. Gmina Legionowo zamierza również realizować wybrane zadania własne określone w Miejskim Programie Promocji Zdrowia na 2006r. współpracując z organizacjami pozarządowymi, zakładami opieki zdrowotnej i innymi podmiotami. Prezydent Miasta Legionowo będzie wydawał decyzje w sprawach świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni, potwierdzając ich prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Decyzje takie wydaje się po zgromadzeniu następujących dokumentów: potwierdzenie posiadania przez świadczeniobiorcę obywatelstwa polskiego, zamieszkiwanie przez świadczeniobiorcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz przeprowadzenie u świadczeniobiorcy rodzinnego wywiadu środowiskowego. Gmina Legionowo współpracuje przy wydawaniu tych Decyzji z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Legionowie, który przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy. W ramach wywiadu zostaje ustalone czy świadczeniobiorca spełnia kryterium dochodowe, które w przypadku osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty 461 zł, natomiast w przypadku osoby w rodzinie dochód na osobę nie przekracza 316 zł (stan prawny na dzień 20.10.2005), ponadto pracownik socjalny ustala czy nie zachodzi dysproporcja między udokumentowaną przez świadczeniobiorcę wysokością dochodu, a sytuacją majątkową świadczeniobiorcy. Gmina Legionowo będzie w miarę możliwości zakupywać sprzęt rehabilitacyjny oraz materiały pomocnicze dla instytucji użyteczności publicznej w celach poprawy stanu zdrowia mieszkańców Legionowa, a także ułatwienia im kompleksowego funkcjonowania w miejskiej społeczności. 3. Zadania realizowane w Programie. Samorządowy Program Promocji Zdrowia w Zakresie Prewencji Chorób Nowotworowych, realizowany przez Powiat Legionowski przy ścisłej współpracy z Urzędem Miasta Legionowo. W ramach programu realizowana będzie edukacja oraz badania profilaktyczne: A) Badania mammograficzne + USG (w wypadkach koniecznych). B) Badania cytologiczne. C) Badania PSA pod kątem wyeliminowania nowotworu prostaty dla mężczyzn od 50 życia.
D) Badania jelita grubego. Program skierowany jest na profilaktykę: A) Raka sutka. B) Raka macicy. C) Raka gruczołu krokowego. D) Raka jelita grubego. Adresaci programu: Kobiety w wieku 50-69 rok życia, w przypadku badań przesiewowych raka sutka. Kobiety w wieku 30-59 rok życia, w przypadku badań przesiewowych raka macicy. Mężczyźni w wieku powyżej 50 roku życia, w przypadku badań przesiewowych raka gruczołu krokowego. Kobiety i mężczyźni w wieku 50-74 rok życia, w przypadku badań przesiewowych raka jelita grubego. Program Mały Ratownik. W każdej sytuacji należy zachować spokój, starać się myśleć logicznie i postępować racjonalnie. Ci, którzy krzyczą i czynią niepotrzebne zamieszanie, z pewnością nie pomogą rannemu. Wręcz przeciwnie, mogą niechcący pogorszyć sytuację. Gmina Legionowo zadba o to, aby nauczyć naszych mieszkańców podstawowych zasad niezbędnych podczas niesienia potrzebującemu pierwszej pomocy medycznej. W tym celu prowadzone będą specjalistyczne szkolenia dla dwóch grup odbiorców. W trakcie szkoleń mieszkańcy Legionowa poznają podstawowe zasady niesienia pierwszej pomocy przedlekarskiej. A) Zajęcia z pomocy przedlekarskiej zrealizowane zostaną w legionowskich szkołach. Adresatami zajęć będą uczniowie klas gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, których nie objęto tym programem w latach 2004, 2005. Celem programu będzie nauka podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia życia, pomocy w zadławieniach, w urazach kończyn, w złamaniach, urazach kręgosłupa, krwawieniach zewnętrznych. Zajęcia prowadzić będzie kadra medyczna posiadająca zaświadczenie o ukończeniu kursu pomocy przedlekarskiej zgodnie ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej. B) Szkolenie dla specjalistów którzy pracują z klientami zagrożonymi utratą zdrowia i życia (kadra medyczna, strażnicy miejscy, strażacy, pracownicy samorządowi oraz pracownicy jednostek organizacyjnych gminy). Zajęcia prowadzić będzie kadra medyczna posiadająca zaświadczenie o ukończeniu kursu pomocy przedlekarskiej zgodnie ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Zajęcia choreoterapeutyczne dla grupy mieszkańców Legionowa potrzebujących wsparcia psychicznego niezbędnego podczas procesów zdrowienia. Celem zajęć dla grupy mieszkańców Legionowa potrzebujących wsparcia psychicznego jest wzmacnianie procesów zdrowienia, zwiększających możliwość przezwyciężenia choroby oraz wzbogacenie konwencjonalnych metod leczenia. Udowodniono, że zdrowie jednostki uwarunkowane jest jej stanem fizycznym, psychicznym i społecznym. Gmina Legionowo stara się zapewnić mieszkańcom uczestniczącym w programie, wsparcie w
powrocie do równowagi psycho-fizycznej wykorzystując metody pracy takie jak: terapia przez taniec, gimnastyka relaksacyjna oraz elementy muzykoterapii. Program Białe Soboty - przeznaczony dla najuboższych mieszkańców miasta (w tym dzieci i młodzieży). Wychodząc z założenia, iż lepiej zapobiegać niż leczyć, Gmina Legionowo będzie wspierać akcje ułatwiające dostęp mieszkańców do badań diagnostycznych, szczepień przeciw grypie, we współpracy z zakładami opieki zdrowotnej, w formie Białych Sobót. Adresatami diagnostycznych badań przesiewowych i oświaty zdrowotnej będą najubożsi mieszkańcy miasta, szczególnie dzieci i młodzież z grup ryzyka. Realizacja programu będzie miała miejsce w dni wolne od pracy, aby mogło w nim uczestniczyć jak najwięcej mieszkańców naszego miasta (w tym szczególnie dzieci i młodzieży). Prowadzenie zajęć z zakresu orientacji w terenie dla osób niedowidzących i niewidomych szczególnie tych, którzy zrzeszeni są w Polskim Związku Niewidomych. Jednym z celów rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządu wzroku (niewidomych i niedowidzących), mających trudności w komunikowaniu się z otoczeniem, jest umożliwienie tym osobom wyrównania szans w życiu społecznym. Celem programu jest aktywizacja społeczna oraz propagowanie zdrowego, aktywnego stylu życia, stworzenie szansy równego uczestnictwa w życiu społecznym, przeciwdziałanie dyskryminacji ludzi upośledzonych oraz integracja środowiska osób niepełnosprawnych. Krzewienie idei krwiodawstwa wśród mieszkańców Legionowa. Współpraca Gminy Legionowo z Polskim Czerwonym Krzyżem ma na celu propagowanie i popularyzowanie wśród mieszkańców Legionowa idei honorowego krwiodawstwa, organizowanie zbiorowego i indywidualnego oddawania krwi we współpracy z placówkami służby krwi, otaczanie należytą troską i opieką honorowych dawców krwi oraz udzielanie im pomocy w trudnych sytuacjach życiowych, organizowanie otwartych imprez kulturalno oświatowych i turystyczno sportowych dla honorowych dawców krwi, propagowanie idei honorowego krwiodawstwa i krwiodawców w środkach masowego przekazu. Edukacja mieszkańców miasta w zakresie przeciwdziałania wystąpieniu cukrzycy i powikłaniom cukrzycowym. A)Przekazywanie osobom chorym na cukrzycę informacji o sposobach radzenia sobie z tym przewlekłym schorzeniem. B)Edukacja osób zdrowych w zakresie udzielenia informacji o zagrożeniach jakie niesie ze sobą nieprawidłowe odżywianie. Według ostatnich badań zleconych przez Katedrę Chorób Metabolicznych Collegium Medicum prowadzoną przez prof. dr hab. n. med. Jacka Sieradzkiego oraz Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, stan wiedzy dotyczącej cukrzycy jest w Polsce na alarmująco niskim poziomie. Na tej podstawie Gmina Legionowo zdecydowała, że w każdej z legionowskich szkół będą się odbywały spotkania młodzieży z dietetykiem, który przekaże podstawowe informacje na temat zdrowego stylu odżywiania i wskaże zagrożenia jakie może nieść za sobą nieprzestrzeganie tych zasad
dla dalszego rozwoju organizmu. Bezpośrednia realizacja zadań należeć będzie do podmiotów wyłonionych w drodze konkursu ofert, a zaangażowanie organizacji pozarządowych i zakładów opieki zdrowotnej pozwoli na optymalizację kosztów, to jest osiągnięcie zakładanych w programie celów przy użyciu mniejszych środków finansowych i rzeczowych. 5. Koordynacja programu. Koordynację programu prowadzi Referat Zdrowia Publicznego i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Legionowo. W realizację włączone są: Starostwo Legionowskie, zakłady opieki zdrowotnej, szkoły, stowarzyszenia, organizacje pozarządowe w tym Polski Czerwony Krzyż, Polski Związek Niewidomych, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków specjaliści i wolontariusze, media. 6 Finansowanie programu. Środki finansowe na realizację zadań wydzielone zostały w budżecie Gminy Legionowo w ramach Miejskiego Programu Polityki Zdrowotnej.