F AKTURY W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG Sankcje za wadliwe wystawianie faktur Gdynia, 10 lutego 2014
RODZAJE ODPOWIEDZIALNO CI Odpowiedzialność podatkowa Odpowiedzialność karna skarbowa
ODPOWIEDZIALNO Ć PODATKOWA (1) 3a. Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: 1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi: a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący, b) w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii; 2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku; 3) wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;
ODPOWIEDZIALNO Ć PODATKOWA (2) 4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne: a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności, b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością, c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności; 5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego; 6) [uchylono] 7) wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.
PRZEPISY PRAWA Artykuł 62 Kodeksu Karnego Skarbowego (KKS): 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych. 2. Kto fakturę lub rachunek, określone w 1, wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem posługuje się, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. 3. Karze określonej w 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje wystawionej lub otrzymanej faktury lub rachunku, bądź dowodu zakupu towarów. [ ] 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w 1-4 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
ODPOWIEDZIALNO Ć KARNA SKARBOWA Kodeks Karny Skarbowy Art. 1. 1. Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. 2. Nie jest przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwo ć jest znikoma. 3. Nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.
WYMIAR KARY Artykuł 23 KKS: 1. Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej; jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa - 720. [ ] 3. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Artykuł 53 KKS: 4. Minimalne wynagrodzenie jest to wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
MINIMALNE A NAJNIŻSZE WYNAGRODZENIE Minimalne co roku ustalane w ramach negocjacji trójstronnych: - od 1 stycznia 2005r. do 31 grudnia 2005r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 849 zł. - od 1 stycznia 2006r. do 31 grudnia 2006r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 899,1zł. - od 1 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2007r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 936 zł. - od 1 stycznia 2008r. do 31 grudnia 2008r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 1.126 zł. - od 1 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2009r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 1.276 zł - od 1 stycznia 2010r. do 31 grudnia 2010r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 1.317 zł. - od 1 stycznia 2011r. do 31 grudnia 2011r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1.386 zł. - od 1 stycznia 2012r. do 31 grudnia 2012r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1.500 zł. - od 1 stycznia 2013r. do 31 grudnia 2013r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1.600 zł. - od 1 stycznia 2014r. do 31 grudnia 2014r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1.680 zł Najniższe wynagrodzenie określane ustawowo: Od 1 listopada 1999 r. - 670 zł; Od 1 marca 2000 r. - 700 zł; Od 1 stycznia 2001 r. - 760 zł;
PRZYPADEK MNIEJSZEJ WAGI Artykuł 53 KKS: Czyn zabroniony jako wykroczenie skarbowe, które w konkretnej sprawie, ze względu na jej szczególne okoliczności - zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe - zawiera niski stopień społecznej szkodliwości czynu, w szczególności gdy uszczuplona lub narażona na uszczuplenie należność publicznoprawna nie przekracza ustawowego progu z 6 (tj. pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu zabronionego), a sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie wskazują na rażące lekceważenie przez sprawcę porządku finansowoprawnego lub reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, albo sprawca dopuszczający się czynu zabronionego, którego przedmiot nie przekracza kwoty małej wartości, czyni to z pobudek zasługujących na uwzględnienie.
WYSOKO Ć GRZYWNY Artykuł 48 KKS: 1. Kara grzywny może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej (tj. 168 zł do 33.600 zł) 2. Mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (tj. do 3.360 zł).
NIERZETELNO Ć I WADLIWO Ć Nierzetelna faktura z art. 62 2 k.k.s. to zarówno faktura nieodzwierciedlająca rzeczywistego przebiegu zdarzenia, jak i faktura fikcyjna, dokumentująca czynność nieistniejącą. Wystawienie tej ostatniej (fikcyjnej) faktury godzi w prawidłowość ustalenia i wykonania zobowiązań podatkowych wobec Państwa, zwłaszcza gdy podatnik nieświadomy jej fikcyjności wypełnia swe zobowiązania finansowe. Faktura nieprawidłowo stwierdzająca fakty, w szczególności pomniejszająca podatek poprzez bezpodstawność stwierdzenia powinności zwrócenia podatku VAT albo obniżenia podatku należnego o podatek obliczony - godzi w obowiązek podatkowy i przyczynia się do zwiększenia zysku sprawcy o wartość podatku mu zwracanego. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 kwietnia 2004 r., II AKa 65/04
FAKTURA PUSTA A ODPOWIEDZIALNO Ć KARNOSKARBOWA Obecnie zatem wystawca faktury nie mającej w ogóle odzwierciedlenia w stanie faktycznym ma także obowiązek uiszczenia podatku VAT. W konsekwencji na gruncie obecnej ustawy o podatku od towarów i usług wystawca tzw. faktury pustej jako zobowiązany do uiszczenia wskazanego w niej podatku, narusza zawsze art. 62 2 k.k.s. jako wystawca nierzetelnej faktury, godzący w obowiązek podatkowy. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2008 r., II KK 347/07
ZANIŻENIE WARTO CI TOWARU 1. Tzw. faktura VAT jest dokumentem, o jakim mowa w art. 271 1 k.k., zaś wystawca takiego dokumentu jest "inną osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu. Jeżeli jednak sprawca wystawia fakturę nierzetelną, godząc w obowiązek podatkowy, to dopuszcza się on czynu zabronionego, określonego w art. 62 2 lub 5 k.k.s., stanowiącego lex specialis". 2. Strona przedmiotowa przestępstwa określonego w art. 273 k.k. zawiera się w zwrocie "używa dokumentu". Chodzi tu o takie używanie, które prowadzi do wykorzystania znaczenia prawnego dokumentu. Trzeba mieć na uwadze, że omawiana faktura VAT była nierzetelna tylko w części dotyczącej ceny sprzedaży samochodu. Skoro zatem, jak już wyżej nadmieniono, R. G. użył owej faktury VAT tylko w tym celu, aby zarejestrować kupiony przezeń samochód, to jako oczywista jawi się konstatacja, że zaniżona w tym dokumencie cena transakcji nie miała żadnego znaczenia prawnego dla dokonania tejże czynności. Takie zatem zachowanie R. G. nie wypełniło znamion przestępstwa określonego w art. 273 k.k. Postanowienie SN z dnia 23 listopada 2006 r., Sąd Najwyższy, IV KK 321/06
F AKTURY W PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG Sankcje za wadliwe wystawianie faktur Gdynia, 10 lutego 2014