PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GRODZIEC NA LATA 2009-2016 GMINA GRODZIEC

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GRODZIEC NA LATA 2009-2016 GMINA GRODZIEC Urząd Gminy ul. Główna 17 62-580 GRODZIEC tel/fax: (+48 63) 248 55 00 www.grodziec.pl marzec 2009

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 2 SPIS TREŚCI WSTĘP... 4 1. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI... 6 2. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA... 7 2.1. PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności... 7 2.1.1...PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna 7 2.1.2...Liczba ludności 7 2.1.3... Powierzchnia i zagospodarowanie przestrzenne 8 2.2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń mających wpływ na powstanie układu przestrzennego... 8 3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUśĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI10 3.1. Zasoby przyrodnicze... 10 3.1.1. Gleby, wody, surowce mineralne... 10 3.1.2. Świat roślinny i zwierzęcy... 11 3.2. Dziedzictwo kulturowe, zabytki... 12 3.3. Infrastruktura społeczna... 13 3.3.1. Placówki oświatowe i kulturalne... 13 3.3.2. Infrastruktura turystyczna, sportowa i rekreacyjna... 15 3.3.3. Ochrona zdrowia... 16 3.3.4. Ochrona przeciwpoŝarowa... 17 3.3.5. Obiekty religijne... 17 3.4. Infrastruktura techniczna... 17 3.4.1. Wodociągi i zaopatrzenie w wodę... 17 3.4.2. Kanalizacja i gospodarka ściekowa... 18 3.4.3. Gospodarka odpadami stałymi... 18 3.4.4. Gazyfikacja zaopatrzenie w gaz... 18 3.4.5. Telefonizacja... 18 3.4.6. Drogownictwo i komunikacja... 18 3.4.7. Sytuacja mieszkaniowa... 19 3.5. Gospodarka i rolnictwo... 19 3.5.1. Bezrobocie... 19 3.5.2. Przedsiębiorstwa... 20 3.6. Działające organizacje pozarządowe... 20 4. INWENTARYZACJA ZASOBÓW, SŁUśĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI22 5. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI GRODŹCA JACY JESTEŚMY?... 24 6. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI GRODZIEC... 27 7. WIZJA STANU DOCELOWEGO JAKI MA BYĆ GRODZIEC ZA KILKA LAT?... 29

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 3 8. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ... 32 8.1. Specyfikacja celów oraz zadań i przedsięwzięć rozwojowych... 32 8.2. Priorytetyzacja i opis zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność34 8.3. Opis projektów uwzględniających finansowanie w ramach działania Odnowa wsi w Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich... 39 9. WDRAśANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI... 41 10. MONITOROWANIE, OCENA, AKTUALIZACJA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA42 11. SPIS TABEL... 44 12. SPIS WYKRESÓW... 44 13. SPIS RYSUNKÓW... 44

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 4 WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości Grodziec jest dokumentem, stanowiącym załącznik do wniosku w przypadku ubiegania się o środki strukturalne w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, działanie Odnowa i rozwój wsi. Beneficjentem tego działania są: 1) Jednostki samorządu terytorialnego 2) Instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego 3) Osoby prawne lub jednostki organizacyjne, nie posiadająca osobowości prawnej, działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania 4) Organizacje pozarządowe o statusie organizacji poŝytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie, której cele statutowe są zbieŝne z celami działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Ostatecznymi beneficjentami są mieszkańcy miejscowości, naleŝących do gmin wiejskich, miejsko-wiejskich i miejskich w wyłączaniem miast, liczących więcej niŝ 5.000 mieszkańców. Realizacja powyŝszego działania ma na celu: podniesienie standardu Ŝycia i pracy na wsi podniesienie atrakcyjności turystycznej wzrost atrakcyjności inwestycyjnej zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych rozwój toŝsamości społeczności wiejskiej i zachowanie dziedzictwa kulturowego W ramach działania wspierane będą projekty, obejmujące przede wszystkim: realizację inwestycji w zakresie modernizacji i wyposaŝenia obiektów, pełniących funkcje kulturalne, rekreacyjne i sportowe odnowę obiektów zabytkowych, charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptacji na cele publiczne modernizację przestrzeni publicznej na wsi publiczną infrastrukturę przyczyniającą się do rozwoju funkcji turystycznych wsi oraz działania związane z promocją regionu Istotny element tego działania stanowi pobudzanie aktywności środowisk lokalnych i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości, związanych z miejscową specyfiką społeczną, kulturową i przyrodniczą. W Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 jest mowa o tym, Ŝe wnioskodawca, będący gminą, dołącza do wniosku między innymi Plan Odnowy Miejscowości wraz z opisem planowanych do realizacji zadań, zawierający w szczególności: Charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowana operacja

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 5 Inwentaryzację zasobów słuŝących odnowie miejscowości Ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie, co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia planu odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji Niniejszy Plan Odnowy Miejscowości spełnia powyŝsze wymagania. W ramach Planu opisane są zasoby miejscowości, wypracowana na forum zebrań wiejskich wizja rozwoju wsi oraz zestaw celów strategicznych wraz z priorytetami rozwoju. Niniejszy plan został przygotowany z udziałem mieszkańców miejscowości. Polegał on na: 1) Spotkaniu Rady Sołeckiej w dniu 4 marca 2009 roku, podczas którego: uzupełniono i zinterpretowano dane do części raportowej planu oceniono posiadane zasoby oraz przygotowano propozycję analizy SWOT przygotowano propozycję wizji rozwoju miejscowości sporządzono zestawienie planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność, którą następnie uporządkowano w kolejności, wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju; dla kaŝdego przedsięwzięcia określono zakres rzeczowy oraz zaproponowano czas i koszty realizacji. 2) Zebraniu Mieszkańców, które odbyło się w dniu 20 marca 2009 roku. Uczestnicy spotkania zgłosili swoje uwagi, które były przegłosowywane, a te, które uzyskały akceptację większości, były na bieŝąco uwzględniane w treści planu. Dotyczyły one zarówno szczegółowego zakresu realizacji poszczególnych zadań, jak i kolejności. Ostateczna kolejność została przegłosowana. Plan został przyjęty na końcu spotkania. Plan Odnowy Miejscowości został opracowany przy wsparciu konsultantów Stowarzyszenia Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych w Poznaniu.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 6 1. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI Plan odnowy miejscowości opracowany został dla miejscowości Grodziec, administracyjnie przynaleŝącej do Gminy Grodziec, w powiecie konińskim, w województwie wielkopolskim. Plan przygotowano w związku z ubieganiem się Gminy o środki strukturalne na lata 2007-2013. Opracowany dokument jest wymagany przy składaniu wniosków w ramach działania Odnowa i rozwój wsi w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 7 2. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA 2.1. PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności 2.1.1. PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna Gmina Grodziec połoŝona jest w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim i graniczy z gminami: Blizanów, Chocz, Gizałki, Rychwał, Rzgów, Stawiszyn, Zagórów. Odległość gminy od miasta Konina wynosi około 30 km. Kształt gminy zbliŝony jest do owalnego. Największą miejscowością jest wieś Grodziec, która spełnia rolę lokalnego ośrodka handlu i usług. Inne większe skupiska ludności to wsie: Królików, Biała, Łagiewniki, Lądek, Biskupice. Rysunek 2.1. PołoŜenie miejscowości Grodziec 2.1.2. Liczba ludności Źródło: Urząd Gminy Grodziec Liczba ludności w latach 2004-2008 przedstawia się w Grodźcu następująco: Rok 2004: 1.425 osób Rok 2005: 1.442 osoby Rok 2006: 1.428 osób Rok 2007: 1.447 osób Rok 2008: 1.450 osób.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 8 Od roku 2004 liczba mieszkańców miejscowości wzrosła o 25 osób, na przestrzeni ostatnich 5 lat ulegała więc nieznacznym wahaniom. Wykres 2.1. Liczba ludności wsi Grodziec w latach 2004-2008 Liczba ludności w latach 2004-2008 1455 1450 1445 1440 1435 1430 1425 1420 1415 1410 2004 2005 2006 2007 2008 Źródło: Urząd Gminy Grodziec 2.1.3. Powierzchnia i zagospodarowanie przestrzenne Powierzchnia Gminy Grodziec wynosi 117,7 km 2. Jest to teren o nie skaŝonym środowisku; zachodnia część gminy zaliczona została do obszaru krajobrazu chronionego. Znajduje się tu największy w województwie kompleks lasów, obejmujący 4,3 tys. ha (łącznie lasy zajmują 37,3% powierzchni gminy). Powierzchnia uŝytków rolnych sięga 6,5 tys. ha, w tym około 30% stanowią łąki i pastwiska. Zmeliorowanych jest około 85% gruntów. Z uwagi na niezbyt wysoką jakość gleb, w uprawach dominują Ŝyto i ziemniaki, a w hodowli trzoda chlewna. DuŜe powierzchnie łąk i pastwisk stwarzają dobre warunki do hodowli bydła i owiec. 2.2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń mających wpływ na powstanie układu przestrzennego Miejscowość Grodziec po raz pierwszy jest wzmiankowana w dokumencie z 1394 r. Była własnością szlachecką. W drugiej połowie VII w. była tu kuźnica niewielki warsztat hutniczy z dymarką, słuŝącą do wytopu Ŝelaza z rudy darniowej i młotem (napędzanym kołem wodnym), którym przesuwano otrzymany produkt w celu usunięcia zawartego w nim ŜuŜla. Pokłady rudy darniowej, których grubość dochodziła w okolicy wsi do 2 m, były eksploatowane jeszcze po II wojnie światowej. Latem 1940 r. hitlerowcy utworzyli we wsi getto dla ludności pochodzenia Ŝydowskiego z ówczesnego powiatu konińskiego. Przebywało w nim około 2.000 osób. Część z nich wywieziono w marcu 1941 r. do tzw. Generalnej Guberni, a pozostałych w październiku 1941 r. wymordowano w lasach pod Kazimierzem Biskupim. Później na przełomie 1942 i 1943 r. hitlerowcy urządzili we wsi obóz pracy dla śydów. Lasy, połoŝone na zachód od wsi, były w 1944 r. terenem działania radzieckich grup zwiadowczych, zrzucanych na spadochronach na tyły frontu. W skład tych grup wchodzili takŝe Polacy. W niewielkiej odległości od Grodźca

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 9 miały swe leśne obozowiska, m.in. oddziały Sergiusza Iliaszewicza (pseudonim Zygmunt Sokołowski ) i Mikołaja Kozubowskiego (pseudonim Merkuriusz ). Ich działalność nie byłaby moŝliwa bez ścisłej współpracy z miejscową ludnością. Polacy ukrywali zwiadowców w swych zabudowaniach, dostarczali im Ŝywności oraz zbierali potrzebne informacje. Punkty kontaktowe zwiadowców znajdowały się m.in. w Grodźcu, Białobłotach, Ciświcy Starej i Lądku.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 10 3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUśĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI 3.1. Zasoby przyrodnicze 3.1.1. Gleby, wody, surowce mineralne Gleby na terenie gminy naleŝą do słabych, w związku z czym ich przydatność rolnicza nie jest zbyt duŝa. Podział gleb na poszczególne klasy bonitacyjne przedstawia się następująco: Kl. III a, IIIb 8,2 ha Kl. IVa 117 ha Kl. IVb 2.400 ha Kl. VI, VIz 3.960 ha. Warunki glebowe na terenie gminy są niezbyt korzystne. Gleby gruntów ornych to przede wszystkim piaski całkowite, piaski naglinowe i gliny. Gleby wytworzone z piasków, połoŝone na wyniesieniach terenowych, są bardzo ubogie, natomiast gleby wytworzone z piasków naglinowych i glin to gleby o duŝej przydatności rolniczej. Gleby murszowo-torfowe to przede wszystkim uŝytki zielone. Największy udział mają bardzo ubogie gleby Ŝytnio-łubinowe kompleksów 6 i 7 klasy VI i VIz (3.960 ha). Są to gleby wytworzone z piasków, połoŝone na wyniesieniach terenowych; duŝy ich udział występuje w południowej części gminy. Gleby wyŝszej jakości występują w dolinie Czarnej Strugi. Są to gliny i piaski naglinowe bardzo dobrych kompleksów III i IV. Gleby te występują w okolicach między Grodźcem a Janowem od wsi Mokre do Królikowa, w rejonie Łagiewnik, Wielołęki, Białej. Są to tereny połoŝone w centralnej i północnej części gminy. Gleby gliniaste usytuowane są w okolicach Królikowa i Białej. W bezpośredniej dolinie Czarne Strugi oraz na południowy wschód od Grodźca występują gleby murszowo-torfowe są to uŝytki zielone. Niewielki obszar gleb torfowych połoŝony jest równieŝ we wsi Nowa Ciświca. Liczba i wielkość gospodarstw w Gminie Grodziec są następujące: od 1-2 ha grupa A: 252 gospodarstwa od 2-5 ha grupa B: 274 gospodarstwa od 5-7 ha grupa C: 144 gospodarstwa od 7-10 ha grupa D: 170 gospodarstw od 10-15 ha grupa E: 100 gospodarstw powyŝej 15 ha grupa H: 65 gospodarstw. Łącznie: 1.005 gospodarstw, dodatkowo takŝe w gminie znajduje się 422 gospodarstw wielkości do 1 ha. Miejscowość Grodziec jest uboga w surowce mineralne, Ŝadnego nie eksploatuje się na skalę przemysłową, występują jedynie udokumentowane złoŝa węgla brunatnego i torfu. ZłoŜa węgla brunatnego występują w rejonie wsi Aleksandrówek nie są obecnie eksploatowane, planowane jest włączenie ich do programu inwestycyjnego Kopalni Węgla Brunatnego Konin w ramach projektowanej odkrywki Piaski.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 11 Przez gminę Grodziec przepływa rzeka Czarna Struga. 3.1.2. Świat roślinny i zwierzęcy Na ogólną powierzchnię gminy Grodziec, wynoszącą 117,7 km², powierzchnia lasów i gruntów leśnych w miejscowości Grodziec wynosi ogółem 502 ha, w tym lasów niepaństwowych 36,56 ha. Lesistość całej gminy wynosi 37,3%. Pod tym względem gmina zajmuje I miejsce w powiecie konińskim, którego wskaźnik lesistości wynosi zaledwie 15,5 %. Dla porównania : lesistość Europy wynosi 32% lesistość Polski 29,2% lesistość powiatu konińskiego 15,5% lesistość gminy Grodziec 37,3%. Lasy państwowe nadzorowane są przez Nadleśnictwo Grodziec, podległe Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu, natomiast lasy prywatne przez Starostę Konińskiego. Podstawowym gatunkiem lasów jest sosna, która stanowi ponad 80% wszystkich drzewostanów. Dalsze miejsce pod względem udziału zajmują: olcha, dąb, brzoza i świerk. Zmieniające się w ostatnich latach uwarunkowania polityki rolnej, zmierzające do racjonalnego, a przede wszystkim do efektywnego wykorzystania gruntów rolnych, powodują zwiększoną podaŝ gruntów, które wypadają z produkcji rolnej i powiększają areał gruntów, przeznaczonych do zalesienia. Grodziec posiada bardzo duŝe bogactwo szaty roślinnej, jak i róŝnorodność gatunków świata zwierzęcego. Znaczna część lasów powstała w wyniku zalesiania gruntów nieprzydatnych dla rolnictwa. Obszary te połoŝone są w rejonie siedziby Nadleśnictwa Grodziec i naleŝało by uznać je za rezerwaty przyrody. Szata roślinna pozostałej (rolniczej) części Grodźca to roślinność urządzona. Zajmuje ona przede wszystkim ekosystemy pól uprawnych i sadów. Na szczególną uwagę zasługuje park o powierzchni około 16,12 ha przy zespole pałacowym w Grodźcu z wieloma pomnikami przyrody. Na terenie Grodźca zarejestrowano kilkanaście pomników przyrody, a mianowicie: dąb szypułkowy o obwodzie pierśnicy 450-650 cm i wysokości 28-30 m - 9 sztuk aleja grabowa długości 100 m, wysokość drzew około 24 m. Poza tym liczne zadrzewienia występują na cmentarzu rzymsko-katolickim w Grodźcu. Uzupełnieniem roślinności są liczne zadrzewienia przydroŝne, przywodne i śródpolne, łąki, sady oraz przydomowe ogrody. W krajobrazie rolniczym zieleń ta pełni zarówno funkcje krajobrazowo-estetyczną, jak i ekologiczną, korzystnie wpływając na mikroklimat oraz walory uŝytkowe środowiska rolniczego. Typ szaty roślinnej ma duŝy wpływ na gatunki zwierząt, które występują na tym terenie. Rolę naturalnych siedlisk dla rodzimych przedstawicieli dzikiej fauny pełnią: tereny podmokłe w dolinach rzecznych w odniesieniu do gatunków związanych z obszarami zalewowymi, do

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 12 których zaliczają się m.in. ptaki z rzędu siewkowych, uznane za grupę zagroŝoną wyginięciem w skali całego kontynentu oraz zalesione wydmy w stosunku do gatunków, związanych z większymi i zróŝnicowanymi wiekowo kompleksami leśnymi, wśród których znajdują się m.in. pszczołojad, myszołów, jelenie, dziki i borsuki. Nie bez znaczenia ma takŝe dominujący na terenie Grodźca sposób zagospodarowania terenu jako grunty orne. Rolniczy charakter całej gminy (o znacznym stopniu rozdrobnienia) stwarza dogodne warunki bytowania dla gatunków roślin i zwierząt, przystosowanych do bytowania w agrocenozach, a stanowiących w skali kontynentu element zanikający, np. zbiorowiska chwastów polnych, populacje wróblaków polnych: potrzeszcza, skowronka, świergotka polnego, itp. Na polach spotkać moŝna baŝanty i kuropatwy, które potrzebują do bytowania pól uprawnych z małymi kępami lasów i zadrzewień, które występują zarówno w Grodźcu, jak i równieŝ na całej powierzchni gminy. Na omawianym obszarze spośród licznej fauny ptaków wyróŝnić moŝna, oprócz gatunków pospolitych, skupiska ptaków wodno-błotnych głównie w dolinie rzeki oraz oczek wodnych i bagien. Rejony bardziej przesuszone zajmowane są przez zbiorowiska typowe dla krajobrazu rolniczego o niskiej intensywności. Konsekwencją bogactwa siedliskowego jest duŝa róŝnorodność faunistyczna, najsilniej wyraŝająca się w bogactwie ptaków, które reprezentowane są przez liczne gatunki, w tym rzadkie i ginące (m.in.: bąk, bączek, perkozy: dwuczuby, zausznik, perkozek i rdzawoszyi, kokoszka, kropiatka i zielonka). Zarośla i szuwary są miejscem występowania ptaków wróblowych (trzciniak, wąsatka, trzcinniczek, brzęczka, rokitniczka, świreszczak i łozówka). PobrzeŜa zadrzewień i starszych zakrzewień są miejscem występowania Ŝurawia, remiza i ortolana. Natomiast tereny otwarte, w szczególności turzycowiska i łąki wilgotne, są siedliskami dla wodniczki oraz derkacza, kszyka, rycyka, gatunków brodźca krwawodziobego i kulika wielkiego gatunków ptaków zaliczanych do najbardziej zagroŝonych wyginięciem w skali Europy. Płazy reprezentowane są przez wszystkie gatunki, występujące na niŝu Polski, z ropuchą paskówką i traszką grzebieniastą włącznie. Najliczniejszym przedstawicielem gadów jest zaskroniec oraz jaszczurka zwyczajna, choć spotkać moŝna takŝe jaszczurkę Ŝyworodną i Ŝmiję zygzakowatą. Ssaki tego obszaru takŝe stanowią pełną reprezentację fauny niŝowej części Polski. Na uwagę zasługuje fakt pojawiania się tutaj łosi, dla których jednakŝe obszar ten nie stanowią stałej ostoi. Bezkręgowce są najsłabiej poznaną grupą zwierząt, tym niemniej z całą pewnością występują tutaj m. in. tygrzyki paskowane oraz kilka gatunków waŝek. Tereny o lokalnych wartościach środowiska przyrodniczego stanowią doliny Czarnej Strugi z kompleksami leśnymi. Ponadto na obszarach leśnych występują cenne stanowiska roślinności bagiennej, tj. bagna zwyczajnego, podlegającego ochronie gatunkowej oraz liczne stanowiska rosiczki, równieŝ podlegającej ochronie gatunkowej. Obszary te, połoŝone w rejonie siedziby Nadleśnictwa Grodziec, powinny być wkrótce uznane za rezerwaty przyrody. 3.2. Dziedzictwo kulturowe, zabytki Zabytki znajdujące się na terenie miejscowości to: zespół kościoła parafialnego z I w. zespół kościoła ewangelicko-augsburskiego z I w. zespół dworski z VII - I w. z parkiem (16,12 ha)

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 13 cmentarz ewangelicko-augsburski z początku wieku. Rysunek 2.2. Neogotycki kościół rzymsko-katolicki z I w. Źródło: Urząd Gminy Grodziec Rysunek 2.3. Pałac z II połowy VIII w. połoŝony w zabytkowym parku Źródło: Urząd Gminy Grodziec 3.3. Infrastruktura społeczna 3.3.1. Placówki oświatowe i kulturalne Samorządową instytucją kultury, działającą w krajowej sieci bibliotecznej jest Biblioteka Publiczna Gminy Grodziec. Swoją działalnością obejmuje ona całą Gminę. Biblioteka zapewnia dostęp do literatury mieszkańcom Gminy oraz słuŝy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych i informacyjnych, upowszechnianiu wiedzy i rozwojowi kultury. Biblioteka w swych zasobach posiada około 17 tysięcy wartościowych pozycji. Biblioteka zapewnia bezpłatny i powszechny dostęp do Internetu. Do dyspozycji mieszkańców Gminy są trzy stanowiska komputerowe z dostępem do sieci.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 14 W miejscowości znajduje się Zespół Szkół. W jego skład wchodzą: Gimnazjum - 12 oddziałów, 175 uczniów (rok szkolny 2008/2009). 20 maja 1996 roku oddano do uŝytku nowy obiekt szkolny, gdzie prowadzone są zajęcia dla klas I-III, w roku 1999/2000 oddano drugą część obiektu, w której prowadzone są zajęcia dla klas IV- VI oraz gimnazjum. W 2007 roku oddano do uŝytku halę widowiskowo-sportową. Przy szkole działa równieŝ stołówka. Przedszkole Samorządowe w Grodźcu W roku szkolnym 2008/2009: liczba oddziałów 3 liczba uczniów 72. Przedszkole jest obiektem dwukondygnacyjnym i zajmuje lewy segment Zespołu Szkół w Grodźcu. Przy budynku znajduje się plac zabaw, zagospodarowany w zieleń i urządzenia do zabaw na świeŝym powietrzu. Bez wątpienia wielkim atutem miejscowości jest Nadleśnictwo Grodziec i utworzony na jego terenie Ośrodek Edukacji Leśnej, pełniący szczególną rolę w promocji Gminy. Koncentruje on uwagę szerokich rzesz społeczeństwa, wywierając wpływ na wraŝliwość na problemy środowiska. Aktualnie w skład kompleksu Ośrodka wchodzą następujące obiekty: 1. Izba edukacyjna - interesująca ekspozycja spreparowanych skamienielin, zwierząt, roślin (w tym rzadkich i chronionych) w formie przedstawiającej biotopy, nisze ekologiczne i środowiska. W sali istnieje moŝliwość skorzystania z prezentacji multimedialnej, przedstawiającej opisy eksponatów (kiosk multimedialny) oraz odsłuchania nagrań odgłosów przyrody (nagłośnienie w systemie DTS). 2. Model kopalni węgla brunatnego i elektrowni - wykonana przez uczniów makieta, przedstawiająca jedną z charakterystycznych dla regionu form działalności gospodarczej - wydobycie węgla oraz produkcję energii elektrycznej. Model wyeksponowany w drewnianym budynku wraz z wystawą fotografii, przedstawia problemy eksploatacji środowiska oraz jego rekultywacji. 3. Ochronka dla zwierząt - zagroda wolnościowa dla zwierząt dzikich i domowych, umoŝliwiająca zwiedzającym obserwacje ich zachowania. Aktualnie w zagrodzie moŝna oglądać: sarny, daniele, dziki, baŝanty, bociany białe, kaczki, gęsi, pawie, konie, świnki wietnamskie, ozdobne odmiany baŝantów i perliczek. Dzikie zwierzęta pozyskano do hodowli od osób wcześniej je przetrzymujących, a więc oswojone, bez szans na przeŝycie na wolności, bądź ranne i kalekie. 4. Ekspozycja makiet i tablic edukacyjnych, związanych z szeroko pojętymi zagadnieniami przyrodniczo-leśnymi 5. ŚcieŜka w koronach drzew - platforma widokowa, umoŝliwiająca obserwację zwierząt w Ochronce oraz prowadzenie zajęć edukacyjnych, np. dotyczących piętrowej budowy lasu 6. Grill urządzenie, pozwalające na przygotowanie posiłku dla nawet duŝych grup zwiedzających bezpośrednio na ognisku 7. Na zapleczu kompleksu powstaje teren rekreacyjno-sportowy, umoŝliwiający równieŝ realizację programów, związanych z ruchem na świeŝym powietrzu przez odwiedzające ośrodek wycieczki szkolne. Dotychczasowa działalność edukacyjna polegała głównie na przekazywaniu wiedzy przyrodniczo-leśnej, promowaniu zasad prawidłowego zachowania się w lesie oraz informowaniu o pracy leśnika podczas spotkań z dziećmi i młodzieŝą szkolną.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 15 W ramach współpracy i edukacji podejmowane są działania: Przekazywanie karmy dla ptaków do szkół, organizowanie pogadanki na temat roli i znaczenia ptaków w przyrodzie Współpraca ze szkołami w Akcji sprzątania Świata Przekazywanie szkołom sadzonek do obsadzania terenów przyszkolnych Fundowanie nagród w konkursach ekologicznych Wizyty dzieci w okresie wiosennym na powierzchniach odnowieniowych (praktyczny pokaz sadzenia drzewek w lesie) Pogadanki przeprowadzane przez leśniczych w szkołach na temat ochrony przeciwpoŝarowej w lasach i szkodliwości wypalania łąk Podczas wizyt dzieci i młodzieŝy w lesie zapoznawanie z gatunkami drzew i roślin runa. 3.3.2. Infrastruktura turystyczna, sportowa i rekreacyjna Głównymi kierunkami, w jakich ma się rozwijać Grodziec, jest rekreacja, agroturystyka i rolnictwo. W związku z tym, iŝ liczba podróŝujących z roku na rok się zwiększa, turystyka staje się w coraz szybszym tempie nie tylko atrybutem współczesnego stylu Ŝycia, czy impulsem rozwoju gospodarczego, ale i największym przemysłem świata. Turystyka, jak kaŝda rozwijająca się gałąź przemysłu, sprzyja nowym inwestycjom, oferuje nowe miejsca pracy, powstrzymuje migrację ludności do miast i przede wszystkim słuŝy zdrowiu. Przy ograniczeniu przestrzeni ekologicznej preferowana jest forma turystyki łagodnej. KaŜdą postać tej formy turystyki ograniczają warunki środowiska przyrodniczego, wymogi zdrowotne wypoczywających oraz moŝliwości ekonomiczne i techniczne miejsc turystycznej penetracji, w których muszą być respektowane zasady i zwyczaje lokalnej społeczności. Wiele atrakcji dostarcza równieŝ stadnina koni hucuły. Stwarza to dogodne warunki dla rozwoju turystyki i wypoczynku. Na obszarze Gminy Grodziec preferowaną formą turystyki zgodną z w/w zasadą jest: turystyka pobytowa na terenach wiejskich turystyka pobytowa w gospodarstwach wiejskich, czyli agroturystyka rozwój turystyki sportowej. Miejscowość Grodziec ma znakomite warunki dla rozwoju tych form turystyki. Składają się na nie: dogodny dojazd korzystne połoŝenie duŝa lesistość terenu o istotnych walorach klimatycznych czyste środowisko przyrodnicze brak większych skupisk ludności i uciąŝliwości przemysłowych moŝliwość rozproszenia form wypoczynku pobytowego w naturalnym krajobrazie wiejskim. Bez wątpienia wielkim atutem miejscowości jest Nadleśnictwo Grodziec i utworzony na jego terenie Ośrodek Edukacji Leśnej, w skład którego wchodzi: a) Izba edukacyjna składająca się z: kuchni oraz zaplecza stołówki sali zabaw izb noclegowych na około 60 osób (7 pokoi) natrysków, WC

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 16 izby edukacji leśnej b) ŚcieŜka edukacyjna w koronach drzew c) Amfiteatr d) Małe ZOO (wybiegi dla dzików, danieli, saren, woliera dla baŝantów) e) Wiata f) Grill g) Budowa kolektora słonecznego h) Plac zabaw. Zaplecze sportowe miejscowości stanowi Hala Sportowa przy Zespole Szkół, oddana do uŝytkowania w 2007 roku. Hala sportowa wyposaŝona jest w płytę boiska o wymiarach 34,5 m x 19,5 m, siłownię, salkę korekcyjną, pokój nauczycieli wychowania fizycznego, część socjalną oraz magazyn sprzętu. Hala dostosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Rysunek 2.4. Hala Sportowa przy Zespole Szkół w Grodźcu Źródło: Urząd Gminy Grodziec Obok hali sportowej znajdują się boiska do piłki noŝnej, piłki siatkowej, piłki ręcznej, piłki plaŝowej oraz piłki koszykowej. Kluby sportowe działające na terenie Grodźca to: Uczniowski Klub Sportowy Tęcza - w jego sekcjach ćwiczy 45 osób Ludowy Uczniowski Klub Sportowy Piast - Ziemia Grodziecka, klub działa od 1999 roku, ćwiczy w nim 50 osób. Wymienione wyŝej kluby sportowe działają przy Zespole Szkół w Grodźcu. Sekcje, w jakich ćwiczy młodzieŝ, to: piłka noŝna, tenis stołowy, piłka ręczna, lekkoatletyka. 3.3.3. Ochrona zdrowia Na terenie miejscowości znajdują się następujące placówki zdrowia: 1. Przychodnia Lekarza Rodzinnego i Specjalistyczna MEDICUS przychodnia działa w oparciu o umowy na świadczenie usług medycznych z Wielkopolskim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia. Przychodnia MEDICUS na podstawie stosownej umowy dzierŝawi od Urzędu Gminy w Grodźcu pomieszczenia w budynku byłego Ośrodka Zdrowia przy ul. Głównej 38 w Grodźcu. Przychodnia Lekarza Rodzinnego i Specjalistyczna MEDICUS zatrudnia:

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 17-2 lekarzy rodzinnych - lekarza pediatrę - lekarza ginekologa - 2 pielęgniarki dyplomowane - rejestratorkę medyczną. W Przychodni Lekarza Rodzinnego i Specjalistycznej MEDICUS udzielanych jest miesięcznie około 2.000 porad z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, w tym około 10% wizyt domowych. Przychodnia świadczy równieŝ usługi z zakresu ginekologii i połoŝnictwa dla wszystkich pacjentek z rejonu gminy Grodziec. Przychodnia ta brała udział w programie Profilaktyka Chorób Układu KrąŜenia. Organizowane są tzw. Dni Konsultacyjne w gabinetach tejŝe przychodni. 2. Zakład Usług Pielęgniarskich ZDROWIE zakład ten jest niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej. Mieści się w budynku byłego Ośrodka Zdrowia. Zakład działa w oparciu o umowę na świadczenie usług pielęgniarskich z Wielkopolskim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia. Usługi świadczą dwie pielęgniarki środowiskowo-rodzinne. Usługi pielęgniarskie świadczone są w domu chorego, ponadto pełnione są dyŝury, które mają na celu ułatwienie kontaktu z pacjentami i ich rodzinami. Zakład Usług Pielęgniarskich prowadzi równieŝ promocję zdrowia poprzez przekazywanie wiedzy o zdrowiu, sposobach i warunkach jego utrzymania oraz czynnikach zagroŝenia. Zakład współpracuje równieŝ z młodzieŝą szkolną, organizując pogadanki, w ramach których uczniowie zapoznają się z problemem nałogów, takich jak alkoholizm, nikotynizm, narkomania oraz AIDS. 3.3.4. Ochrona przeciwpoŝarowa W miejscowości znajduje się jednostka Ochotniczej StraŜy PoŜarnej. 3.3.5. Obiekty religijne W w Grodźcu znajduje się Kościół Parafialny - Parafia została załoŝona w VI w. (do 1818 r. naleŝała do arch. gnieźnieńskiej). Pierwszy kościół parafialny p.w. św. Andrzeja Apostoła, drewniany, który istniał na pewno od początku funkcjonowania parafii, w l poł. VIII w. zupełnie podupadł. W jego miejscu Aleksander KoŜuchowski, dziedzic miejscowy, wystawił w 1746 r. nowy kościół drewniany, który spalił się w 1893 r. Od niepamiętnych czasów kościół grodziecki posiadał figurę Najświętszej Maryi Panny, uwaŝaną powszechnie za cudowną (obecnie nie istniejąca). Obecny kościół parafialny p.w. św. Wojciecha zbudowany za czasów ks. Wojciecha Góreckiego, w latach 1893-1900, był konsekrowany w 1901 r. 3.4. Infrastruktura techniczna 3.4.1. Wodociągi i zaopatrzenie w wodę Grodziec jest miejscowością w pełni zwodociągowaną. Na terenie Gminy znajduje się szesnaście zwodociągowanych miejscowości o łącznej długości sieci, wynoszącej 104,9 km i 1.108 przyłączach. ZuŜycie wody w gospodarstwach domowych jest zbliŝone do średniego w gminach wiejskich i nieco mniejsze niŝ średnia dla powiatu.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 18 3.4.2. Kanalizacja i gospodarka ściekowa Na terenie gminy jest brak zbiorczych systemów kanalizacyjnych. Istnieją trzy oczyszczalnie lokalne przy szkołach w Grodźcu, Lipicach i Biskupicach. Ścieki z gospodarstw domowych są najczęściej gromadzone w osadnikach gnilnych i wywoŝone do oczyszczalni w sąsiedniej gminie Rychwał. Do roku 2013 planowane jest wybudowanie oczyszczalni ścieków w Grodźcu. Dla Gminy Grodziec został opracowany plan aglomeracji, włączony do krajowego programu oczyszczania ścieków. Aglomeracja obejmuje tereny gminy wiejskiej, objęte systemem kanalizacji zbiorczej, zakończonej oczyszczalnią ścieków, zlokalizowaną w miejscowości Tartak. Obszar aglomeracji na terenie gminy wiejskiej swym zasięgiem obejmuje następujące miejscowości: Grodziec, Królików, Tartak, Łagiewniki, Grodziec-Wiatraki, Lądek. 3.4.3. Gospodarka odpadami stałymi Z gospodarstw domowych odpady (plastik, szkło) odbierają PGKiM Konin i Skórtex Gizałki. Trafiają one na wysypisko w Koninie. Selektywna zbiórka odpadów obejmuje teren całej Gminy; mieszkańcy zostawiają odpady w punktach zbiorczych, skąd są one odbierane do miejsca składowania przez PGKiM (koszt pokrywa Urząd Gminy). W przypadku odpadów niesegregowanych, mieszkańcy podpisują indywidualnie umowy z w/w podmiotami. Ponadto raz w roku organizowane są masowe zbiórki makulatury i plastiku zajmują się tym głównie szkoły. Ponadto szkoły corocznie uczestniczą w akcji Sprzątanie świata. 3.4.4. Gazyfikacja zaopatrzenie w gaz W powiecie konińskim, z gmin wiejskich, tylko gmina Stare Miasto posiada sieć rozdzielczą gazową (22,8 km, 141 gospodarstw domowych). W gminie Grodziec brak jest sieci gazowej. W przyszłości planuje się wykonać odejście nitki gazociągu Konin-Rychwał na teren gminy Grodziec w celu zaopatrzenia w gaz takich miejscowości, jak: Grodziec, Janów, Królików, Łagiewniki, Biała i Biskupice. W pierwszej kolejności przewiduje się więc gazyfikację większych miejscowości. 3.4.5. Telefonizacja Grodziec jest miejscowością w całości stelefonizowaną. 3.4.6. Drogownictwo i komunikacja Na terenie Gminy nie ma waŝnych szlaków komunikacyjnych. Do najwaŝniejszych naleŝy jedynie droga wojewódzka Jarocin Rychwał Tuliszków Nr 443 (odcinek dł. 9,68 km) oraz 4 drogi powiatowe: l/ Nr 206 - Stare Miasto - Modlibogowice - Grodziec (odcinek 4,5 km) 2/ Nr 207 - Tartak - Biskupice - Podbiel (odcinek 8,2 km) 3/ Nr 257 - Lipice - Lądek - Królików (odcinek 3,48 km)

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 19 4/ Nr 258 - Ciświca - Grodziec (odcinek ok. 7,00 km). Razem długość dróg powiatowych wynosi 23,18 km. Na terenie Gminy brak jest sieci kolejowej. Średnia odległość od Grodźca do wjazdu na autostradę A-2 wynosi około 20 km, a do Konina około 30 km. Zasadniczym problemem wszystkich dróg jest ich niedostateczna nośność oraz zły stan, wymagający ciągłej modernizacji. PKS umoŝliwia dojazd do następujących miejscowości: Konin, Kierunki: Grodziec - Królików, Lądek, Lipice, Biskupice, Zagórów, Rychwał, Gizałki, Pyzdry, Tuliszków, Turek, Konin, Jarocin, Leszno, Głogów, Lubin, Poznań, Wrocław, Zgorzelec. 3.4.7. Sytuacja mieszkaniowa Na terenie miejscowości znajdują się następujące budynki mieszkalne: 4 bloki mieszkalne 3 bloki szeregowe po 7 rodzin w jednym, co daje 21 rodzin około 420 domów jednorodzinnych. 3.5. Gospodarka i rolnictwo 3.5.1. Bezrobocie W Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych jest 191 osób bezrobotnych z terenu Gminy (stan na 31 grudnia 2008 roku). Spośród nich 130 osób to kobiety, 104 osoby to długotrwale bezrobotni (zarejestrowani powyŝej 12 miesięcy), 67 osób poniŝej 25 roku Ŝycia, 16 osób powyŝej 50 roku Ŝycia oraz 23 osoby z prawem do zasiłku. Bezrobocie na terenie Gminy na przestrzeni lat 1996 2008 ilustruje poniŝszy wykres. Wykres 3.1. Bezrobocie na terenie Gminy Grodziec w latach 1996-2008 Bezrobocie na terenie Gminy w latach 1996-2008 700 600 500 400 300 200 100 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Źródło: Urząd Gminy Grodziec

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 20 3.5.2. Przedsiębiorstwa Na terenie Grodźca działa około 190 przedsiębiorstw, a na terenie całej jest ich 206, w tym: Handel - 77 Produkcja (w tym 1 piekarnia i 1 masarnia) - 15 Transport 12 Mechanika - 6 Usługi i pozostałe branŝe 96. 3.6. Działające organizacje pozarządowe Na terenie miejscowości działają następujące organizacje: Rada Sołecka, OSP Grodziec, Koło Pszczelarskie, Stowarzyszenie Rodzina, Kultura, Edukacja, Rozwój Wsi, Centrum w Grodźcu, ZHP. W Gminie Grodziec funkcjonuje ogniwo Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, które jest stowarzyszeniem pozarządowym, prowadzącym działalność poŝytku publicznego. Towarzystwo jest rzecznikiem dziecka, promuje i chroni jego prawa, biorąc pod uwagę prawa i obowiązki jego rodziców, opiekunów prawnych lub innych osób za nie odpowiedzialnych. Jedną z wielu funkcji współczesnych placówek TPD jest zapewnienie dzieciom opieki wychowawczej. Głównym zadaniem Towarzystwa jest współudział w tworzeniu właściwych warunków rozwoju dzieci i młodzieŝy poprzez: organizowanie pomocy i opieki nad dziećmi z rodzin biednych, rozbitych, wielodzietnych, niewydolnych wychowawczo oraz zagroŝonych patologią społeczną podejmowanie działań, mających na celu poprawę zdrowia dzieci udzielanie pomocy rodzicom w wykonywaniu zadań opiekuńczych i wychowawczych organizowanie i zabezpieczenie wypoczynku wakacyjnego dla dzieci bez zaplecza socjalnego zapobieganie umieszczaniu dziecka poza rodziną organizowanie i prowadzenie działalności opiekuńczej i wychowawczej dla dzieci pozbawionych opieki domu rodzinnego ochrona dziecka przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej prowadzenie profilaktyki w zakresie uzaleŝnień, w tym szczególnie alkoholizmu i narkomanii. Jedną z wielu funkcji współczesnych placówek TPD jest zapewnienie dzieciom opieki wychowawczej. Podstawową komórką, która realizuje tę funkcję poza szkołą, jest Środowiskowe Ognisko Wychowawcze, które mieści się w Starym Pałacu przy ulicy Parkowej 7 w Grodźcu. Ognisko jest niepubliczną placówką opiekuńczo-wychowawczą wsparcia dziennego. Placówka działa w najbliŝszym środowisku lokalnym dziecka: wspiera rodzinę w sprawowaniu jej podstawowych funkcji zapewnia pomoc rodzinie i dzieciom, sprawiającym problemy wychowawcze, zagroŝonym demoralizacją, przestępczością lub uzaleŝnieniem współpracuje ze szkołą, ośrodkiem pomocy społecznej i innymi instytucjami w rozwiązywaniu problemów wychowawczych.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 21 Ognisko tworzy się dla dzieci w wieku od 6 do 14 lat z utrudnioną socjalizacją, z zaburzeniami zachowania, mających trudności w nauce, wychowujących się w trudnych warunkach materialnych i wychowawczych. Ognisko sprawuje opiekę częściową, polegającą na uzupełnieniu tych funkcji rodziny, które nie mogą być prawidłowo wypełniane w określonym czasie i zakresie. Do zadań ogniska naleŝy praca z dzieckiem, a w szczególności: pomoc wychowankom w pokonywaniu trudności w nauce i rozwiązywaniu trudności Ŝyciowych i rodzinnych rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków wdraŝanie wychowanków do przestrzegania zasad współŝycia społecznego, kształtowanie właściwego stosunku i motywacji do nauki i pracy, podnoszenie kultury osobistej wychowanków, eliminowanie zaburzeń zachowania, agresji, przemocy, wulgarności współpraca z rodziną wychowanka, pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, podtrzymywanie emocjonalnych więzi dziecka z rodziną. Ognisko jest czynne w ciągu całego roku we wszystkie dni robocze, co najmniej 4 godziny dziennie. Czas pracy dostosowany jest do potrzeb dzieci i rodziców. WaŜną rolę na terenie gminy Grodziec w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych odgrywają: Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, działająca w oparciu o Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Punkt Konsultacyjny Grupa AA Pałacowa.

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 22 4. INWENTARYZACJA ZASOBÓW, SŁUśĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI Dla oceny zasobów miejscowości niezbędne stało się pogrupowanie poszczególnych zasobów i ocena ich pod kątem znaczenia dla miejscowości. Synteza oceny znalazła się w Tabeli 4.1. Środowisko przyrodnicze Tabela 4.1. Ocena zasobów miejscowości Grodziec Rodzaj zasobu walory krajobrazu (park, otaczające lasy, czyste powietrze, zwierzyniec pohrabiowski) walory świata roślinnego (gł. dęby) walory świata zwierzęcego wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) gleby surowce mineralne (glina, torf) Środowisko kulturowe walory architektury wiejskiej i osobliwości kulturowe (stara zabudowa kamieniczki, kościoły) walory zagospodarowania przestrzennego zabytki zespoły artystyczne (orkiestra, chór) Dziedzictwo religijne i historyczne miejsca, osoby i przedmioty kultu święta, odpusty, pielgrzymki tradycje, obrzędy, gwara (Dni Grodźca) legendy, podania i fakty historyczne waŝne postacie historyczne (arcybiskup, hrabia) specyficzne nazwy Brak Jest o znaczeniu średnim lub małym Jest o znaczeniu duŝym Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 23 działki pod domy letniskowe działki pod zakłady usługowe i przemysł pustostany mieszkaniowe, magazynowe i poprzemysłowe tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (młyn, gorzelnia, tartak) place i miejsca publicznych spotkań (stadion, hala sportowa, remiza) miejsca sportu i rekreacji (j.w.) Gospodarka, rolnictwo specyficzne produkty (konie huculskie, miody) znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe moŝliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne (trociny z tartaku) Sąsiedzi i przyjezdni korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (droga wojewódzka, 20 km do autostrady) ruch tranzytowy przyjezdni stali i sezonowi Instytucje placówki opieki społecznej (OPS, pogotowie opiekuńcze, rodziny zastępcze) szkoły dom kultury inne Ludzie, organizacje społeczne OSP KGW Stowarzyszenia (AA, TPD, ZHP) Darczyńcy i sponsorzy Źródło: Opinie mieszkańców podczas zebrania Rady Sołeckiej oraz obrad Zebrania Wiejskiego

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 24 5. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI GRODŹCA JACY JESTEŚMY? W Tabeli 5.1. zostały zgromadzone informacje na temat miejscowości Grodziec. Opisane zostały cechy charakterystyczne wsi, jej funkcje, baza materialna, sposób zorganizowania mieszkańców oraz inne fakty, definiujące miejsce miejscowości w systemie osadniczym Gminy. Tabela 5.1. Opis miejscowości Grodziec Wyszczególnienie Co ją wyróŝnia? Jakie pełni funkcje? Kim są mieszkańcy? Co daje utrzymanie? Jak zorganizowani są mieszkańcy? Opis Dogodny dojazd, korzystne połoŝenie, duŝa lesistość terenu o istotnych walorach klimatycznych, czyste środowisko przyrodnicze, brak większych skupisk ludności i uciąŝliwości przemysłowych, moŝliwość rozproszenia form wypoczynku pobytowego w naturalnym krajobrazie wiejskim, Nadleśnictwo Grodziec i utworzony na jego terenie Ośrodek Edukacji Leśnej, Zespół Pałacowo-Parkowy Siedziba władz Gminy, skupia na swoim terenie placówki oświatowe, placówki opieki zdrowotnej, opieki społecznej, atrakcje turystyczno-rekreacyjne, sportowe, przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, miejsca religijne i rolniczo-mieszkaniowe. Mieszkańcy to: rolnicy przedsiębiorcy głównie z sektora usług pracujący w pobliskich miastach młodzieŝ emeryci renciści bezrobotni. Około 70% mieszkańców to członkowie rodzin, osiedlonych tutaj od dawna. DuŜy jest odsetek osób starszych. praca na roli sektor publiczny (urzędy) działalność gospodarcza emerytury i renty sporo osób dojeŝdŝa do pracy do Konina sporo osób wyjechało do pracy za granicę Rada Sołecka OSP Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 25 W jaki sposób rozwiązują problemy? Jaki wygląd ma nasza wieś? Jakie obyczaje i tradycje są u nas pielęgnowane i rozwijane? Jak wyglądają mieszkania i obejścia? Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Jakie jest rolnictwo? Jakie są powiązania komunikacyjne? Co proponujemy dzieciom i młodzieŝy? Średnia aktywność społeczna, słaba frekwencja na spotkaniach, inicjatorem jest głównie Gmina Rada Gminy Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - jest rzecznikiem dziecka, promuje i chroni jego prawa, biorąc pod uwagę prawa i obowiązki jego rodziców, opiekunów prawnych lub innych osób za nie odpowiedzialnych Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Punkt Konsultacyjny, oraz Grupa AA Pałacowa Miejscowość jest ładna, jest w niej duŝo zieleni, mankamentem jest stan przebiegającej przez centrum drogi wojewódzkiej. Obyczaje i tradycje, które są pielęgnowane w naszej miejscowości to te, związane ze świętami religijnymi (odpusty). Co roku w czerwcu organizowane są Dni Grodźca. Z tej okazji odbywają się festyny, począwszy od Dnia Dziecka, przez 10.06. - dzień poświęcony pamięci ks. Arcybiskupa Bronisława Dąbrowskiego po zawody straŝackie,organizowane w II połowie czerwca. Są one zadbane, porządne i czyste z estetycznymi domami, ładnymi, barwnymi, kwitnącymi ogrodami, atrakcyjne, kameralne i chroniące środowisko. Otoczenie i środowisko są atrakcyjne ze względu na duŝą lesistość terenu o istotnych walorach klimatycznych, czyste środowisko przyrodnicze, brak większych skupisk ludności i uciąŝliwości przemysłowych. Jedynym mankamentem jest brak oczyszczalni ścieków, co negatywnie wpływa na stan czystości wód. Rolnictwo jest drobne i rozdrobnione, gospodaruje na glebach o niskiej i średniej jakości. Dominującym kierunkiem produkcji rolnej jest uprawa zbóŝ, W zakresie produkcji zwierzęcej przewaŝa trzoda chlewna oraz bydło. Na terenie nie ma waŝnych szlaków komunikacyjnych. Do najwaŝniejszych naleŝy droga wojewódzka oraz 4 drogi powiatowe. Połączenia autobusowe są dobre. Nasze propozycje dla dzieci i młodzieŝy to przede wszystkim moŝliwości, udostępnione przez placówki edukacyjne oraz działające przy nich kluby sportowe. Istniejące przy szkole Uczniowskie Kluby Sportowe dają moŝliwość rozwijania się dzieci i młodzieŝy w takich dyscyplinach sportowych, jak: piłka noŝna, tenis stołowy, piłka ręczna, lekkoatletyka. Istnieje moŝliwość korzystania z Internetu w bibliotece,

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 26 młodzieŝ uczy się 2 języków obcych w szkołach, działa prywatna szkoła języków obcych, prowadzonych jest wiele zajęć pozalekcyjnych. Źródło: Opinie mieszkańców podczas zebrania Rady Sołeckiej oraz obrad Zebrania Wiejskiego

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 27 6. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI GRODZIEC PoniŜej zostały podsumowane silne i słabe strony miejscowości oraz szanse i zagroŝenia. Tabela 6.1. Analiza SWOT miejscowości Grodziec Silne strony 1) Nadleśnictwo Grodziec i utworzony na jego terenie Ośrodek Edukacji Leśnej 2) Dobre warunki dla rozwoju turystyki 3) Dogodny dojazd 4) Korzystne połoŝenie 5) DuŜa lesistość terenu o istotnych walorach klimatycznych 6) Czyste środowisko przyrodnicze 7) Spokój, poczucie bezpieczeństwa 8) Brak większych skupisk ludności i uciąŝliwości przemysłowych 9) Tereny pod inwestycje 10) Łatwy dostęp do edukacji Szanse 1) Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw 2) Wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego i walorów przyrodniczych (szczególnie pałaców i parku), w tym dla rozwoju turystyki 3) MoŜliwość stworzenia atrakcyjnego krajobrazowo, wygodnego i bliskiego naturze miejsca zamieszkania w przyjaznym środowisku społecznym 4) Rozwój nowych miejsc pracy w usługach Słabe strony 1) Brak surowców mineralnych, Ŝadnego nie eksploatuje się na skalę przemysłową 2) Brak oczyszczalni ścieków wraz z kanalizacją 3) Stan drogi wojewódzkiej 4) Brak przygotowanych terenów inwestycyjnych 5) Bezrobocie 6) Mało gospodarstw agroturystycznych 7) Mała konkurencyjność gospodarstw rolnych 8) Brak gospodarstw nakierowanych na uprawę zdrowej Ŝywności 9) Brak podmiotów, oferujących usługi turystyczne 10) Brak ośrodka opiekuńczego dla osób starszych 11) Zbyt małe zaangaŝowanie społeczne mieszkańców 12) Brak miejsca spotkań dla młodzieŝy 13) Brak ośrodka kultury, zbyt mała oferta kulturalna dla osób dorosłych 14) Zły stan budynków parafii ewangelickoaugsburskiej 15) Brak zbiornika małej retencji ZagroŜenia 1) Brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki rolnej, skomplikowane przepisy 2) Upadanie małych i drobnych gospodarstw rolnych 3) Ucieczka ludzi młodych i wykształconych 4) Wypadki na drodze wojewódzkiej 5) Alkoholizm 6) Wzrost zachorowalności mieszkańców na

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 28 na rzecz rekreantów z pobliskich miast, Grodziec wraz z innymi obszarami Gminy moŝe być,,zielonym zapleczem okolicznych aglomeracji 5) Popyt w Polsce i Europie na usługi turystyczne, oparte o zasoby przyrodnicze oraz walory kulturowe 6) Zwiększanie się dostępności do kapitałów i środków pomocowych, w tym pochodzących z Unii Europejskiej choroby nowotworowe Źródło: Opinie mieszkańców podczas zebrania Rady Sołeckiej oraz obrad Zebrania Wiejskiego

Plan Odnowy Miejscowości Grodziec, Gmina Grodziec 29 7. WIZJA STANU DOCELOWEGO JAKI MA BYĆ GRODZIEC ZA KILKA LAT? PoniŜej znajdują się sformułowane przez mieszkańców opinie na temat ogólnego obrazu miejscowości w perspektywie 8-letniej. Sformułowane zdania są niejako wizją stanu wsi. Marzę, aby moja miejscowość rozwinęła się w kierunku infrastruktury technicznej i komunikacyjnej; tj. budowa oczyszczalni wraz z kanalizacją, rozbudowa sieci wodociągowej, budowa i modernizacja dróg, modernizacja i zagospodarowanie terenów zielonych i placów, gazyfikacja. NajwaŜniejsze zadania, jakie naleŝy zrealizować, mają na celu podniesienie poziomu Ŝycia, likwidację bezrobocia, przyciągnięcie inwestorów, poprawę stanu środowiska naturalnego. W okolicy o tak duŝych walorach krajobrazowych powinno powstać wiele gospodarstw agroturystycznych oraz gospodarstw, nakierowanych na produkcję zdrowej Ŝywności. Byłbym szczęśliwy, gdyby wizja rozwoju naszej miejscowości, polegająca na przeprowadzeniu wyŝej wymienionych działań w zakresie infrastruktury technicznej, komunikacyjnej oraz rekreacyjno-turystycznej, została osiągnięta w najbliŝszych latach, otwierając wiele moŝliwości dla okolicy, jej mieszkańców oraz przejezdnych i turystów. W oparciu o przeprowadzoną analizę potrzeb mieszkańców stwierdzono, Ŝe głównym ich celem jest dynamiczny i zrównowaŝony rozwój miejscowości Grodziec, mający zapewnić dostęp do instytucji kultury, szeroko rozumianej komunikacji i nowoczesnej infrastruktury. Mieszkańcy miejscowości zostali takŝe poproszeni o bardziej precyzyjne określenie stanu docelowego wsi. Odpowiedzi zostały podsumowane w poniŝszej tabeli. Tabela 7.1. Wizja stanu docelowego miejscowości Grodziec Wyszczególnienie Co ma ją wyróŝniać? Jakie ma pełnić funkcje? Kim mają być mieszkańcy? Opis Estetyka i nieskaŝone środowisko, ładniejszy niŝ dotychczas wygląd dobra droga i chodniki, parkingi, ładniejsze domostwa, zagospodarowane pałace, park i stawy Grodziec ma pełnić funkcje mieszkalne i rekreacyjnoturystyczne, co ma sprzyjać nowym inwestycjom, rozwojowi gospodarczemu, oferować nowe miejsca pracy, a co za tym idzie powstrzymanie migracji ludności do miast, rozwój gospodarstw agroturystycznych. WaŜnym jest, aby Grodziec funkcjonował jako lokalny ośrodek handlu i usług, który ma w przyszłości słuŝyć przejezdnym i turystom, wypoczywającym na naszym terenie. Ponadto Grodziec ma być aktywnym centrum kultury Gminy. Grodziec powinien zachować tradycyjny, dotychczasowy charakter, jeŝeli chodzi o jego