Gmina Lipnik Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018



Podobne dokumenty
Plan Odnowy Miejscowości NIWKI

Plan Odnowy Miejscowości KRASOWICE

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GRABNO

Ankieta przeznaczona jest dla. mieszkańców gminy, podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy, radnych miasta i gminy.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZIMOWISKA

Plan odnowy miejscowości KRUCZYN

ANKIETA dotycząca opracowania Strategii Rozwoju Gminy Lelis na lata Konsultacje społeczne

Plan Odnowy Miejscowości Pawłowice Namysłowskie na lata

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Kargowa na lata

Plan Odnowy Miejscowości KUJAWY

Wzór planu odnowy miejscowości zgodny z zaleceniami Ministerstwa Rolnictwa oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

ANKIETA. Konsultacje społeczne prowadzone w ramach opracowywania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Goleniowskiego do roku 2020.

Plan Odnowy Miejscowości RADWAN

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BUKOWA ŚLĄSKA NA LATA

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

Plan Odnowy Miejscowości GŁUSZYNA

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI NIESADNA

Lokalna Grupa Działania Piękna Ziemia Gorczańska

Lokalna Grupa Działania Przyjazna Ziemia Limanowska. Analiza SWOT

Aktualizacja Strategii Rozwoju Gminy Trzebiechów na lata Konsultacje społeczne

Gmina Lipnik Plan Odnowy Miejscowości Kurów na lata

w sprawie: zmiany uchwały Nr XXXIII/239/09 z dnia 29 grudnia 2009 r. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Sidzina na lata

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

Gospodarka Sfera społeczna Turystyka 2. Prosimy o zaznaczenie 3 aspektów najpilniejszych do realizacji w celu poprawy warunków bytowych Gminie:

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

Strategia rozwoju Gminy i Miasta Pyzdry na lata Pyzdry, 2015 r.

Plan odnowy miejscowości Zalesie

ANKIETA. do Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Oborniki Śląskie na lata

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Opatówek Konsultacje społeczne

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

rozwoju obszarów w wiejskich w Polsce Warszawa, 9 października 2007 r.

potrzeb, które zostaną uwzględnione przy opracowywaniu Strategii w zakresie

Autor: Wenanta Anna Rolka

STRATEGIA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI NOWY DWÓR. na lata

Badanie ankietowe opinii społecznej dotyczące kierunków rozwoju, potrzeb społecznych i warunków życia w gminie Pokrzywnica


Podsumowanie sytuacji rozwojowej sołectwa

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

KONSULTACJE SPOŁECZNE Projekt nowej Lokalnej Strategii Rozwoju na lata ANALIZA SWOT + CELE

Rewitalizacja a odnowa wsi

Uchwała Nr XIII/85/2008 Rady Miejskiej Brześcia Kujawskiego z dnia 1 lutego 2008 roku. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy miejscowości Rzadka Wola.

II KONSULTACJE W SPRAWIE OPRACOWANIA STRATEGII ROZWOJU GMINY OSIEK NA LATA

UCHWAŁA NR XXXI/321/14 RADY GMINY PSZCZÓŁKI. z dnia 30 września 2014 r.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚĆI DUCHNÓW NA LATA

UCHWAŁA Nr XXXI/20S/2013

7. WDRAśANIE I MONITORING STRATEGII

Strategia rozwoju społeczno - gospodarczego gminy Wodzisław na lata

Badaniu podlegają 3 podstawowe obszary aktywności: gospodarka, środowisko (zarówno przyrodnicze, jak i przestrzenne) oraz społeczeństwo.

Zmianie ulega część 5 w Lokalnej Strategii Rozwoju tj. Część 5 Cele LGD. Otrzymuje ona następujące brzmienie :

Załącznik nr 1 do Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Siewierz do 2020 roku

Zbiorcze zestawienie analizy SWOT dla obszaru Lokalnej Grupy Działania Krajna Złotowska MOCNE STRONY

Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata Kielce, kwiecień 2008 r.

Ankieta dla mieszkańców rewitalizacja

WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY GMINY BYSTRZYCA KŁODZKA NA LATA

ANKIETA Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Baranów na lata I. Infrastruktura i gospodarka

Rzeszów, dnia 24 czerwca 2015 r. Poz UCHWAŁA NR VII/45/2015 RADY GMINY KURYŁÓWKA. z dnia 19 czerwca 2015 r.

Zakres Obszarów Strategicznych.

Uogólniona dla całego obszaru, objętego LSR, Analiza SWOT. z wykorzystaniem analiz SWOT z konsultacji przeprowadzonych w gminach

Burmistrz Lubrańca Krzysztof Wrzesiński

STRATEGIA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŚWINIEC

Opis przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach LSR:

Warsztat strategiczny 1

Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JASTRZĘBIE na lata

Badaniu podlegają 3 podstawowe obszary aktywności: gospodarka, środowisko (zarówno przyrodnicze, jak i przestrzenne) oraz społeczeństwo.

Podsumowanie Strategii Rozwoju Gminy Nowy Targ na lata

UCHWAŁA NR 166/XVIII/12 RADY MIEJSKIEJ GMINY ŚLESIN Z DNIA 07 MAJA 2012 ROKU

Najistotniejsze informacje dotyczące działań PROW Samorząd województwa wdraża niektóre działania PROW na lata :

UCHWAŁA NR 201/XX/12 RADY MIEJSKIEJ GMINY ŚLESIN Z DNIA 20 LIPCA 2012 ROKU

UCHWAŁA NR XXVI RADY GMINY MŚCIWOJÓW. z dnia 18 marca 2013 r.

Część II. Opracowanie celów strategicznych, operacyjnych oraz projektów, działań

ANKIETA OCENY POTRZEB REALIZACJI OKREŚLONYCH RODZAJÓW DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z REWITALIZACJĄ

PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI DORĘGOWICE

2. Promocja turystyki

PROSIMY O WYPEŁNIENIE ANKIETY DO r.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata PODSUMOWANIE DZIAŁANIA ODNOWA I ROZWÓJ WSI

FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE GMINA RYGLICE

A N E K S do PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY GRÓDEK

2.4 Infrastruktura społeczna

PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE

Wizja. 2. Gmina Bełżec przyjaznym miejscem życia i pracy z rozwijającym się rolnictwem oraz przedsiębiorczością.

ANKIETA. Strategia Rozwoju Gminy Babimost na lata Konsultacje społeczne

V a. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Stryków.

STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PUŁAWY DO 2020 ROKU Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI MYSZEWKO

ANKIETA INFORMACYJNA ZWIĄZANA Z PRZYGOTOWANIEM STRATEGII ROZWOJU GMINY PRZYTYK NA LATA

ANKIETA DOTYCZĄCA STRATEGII ROZWOJU GMINY CZEMPIŃ

UCHWAŁA Nr XXXII/169/2010 RADY GMINY BOROWIE z dnia 29 marca 2010 roku

Raport KONSULTACJE SPOŁECZNE. Lokalna Strategia Rozwoju. Analiza SWOT, Cele Strategiczne LSR

Uchwała Nr X/68/2011 Rady Gminy Manowo z dnia 29 września 2011roku. w sprawie zatwierdzenia zmiany w Planie Odnowy Miejscowości Wyszebórz

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXVII/167/09 Rady Gminy Łaszczów z dnia 29 października 2009 roku

MĘŻCZYŹNI. 85 i więcej WYBRANE DANE STATYSTYCZNE

Lokalna Grupa Działania na terenie powiatu świeckiego

Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Dolina Soły"

11.3.Inwestycje planowane do realizacji w latach

KONSULTACJE SPOŁECZNE Projekt nowej Lokalnej Strategii Rozwoju na lata ANALIZA SWOT + CELE

Program Rewitalizacji Gminy Iłża WYNIKI KONSULTACJI SPOŁECZNYCH

Spotkania konsultacyjne z mieszkańcami Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju LGD Bądźmy Razem na lata Twój pomysł ma znaczenie!

Transkrypt:

Załącznik 1 Do Uchwały Nr XXXVI/317/2010 z dnia 24 2010 r. Rady Gminy w Lipniku z dnia 24 lutego 2010 roku Gmina Lipnik Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Słabuszewice, styczeń 2010 r.

Plan Odnowy Miejscowości został opracowany zgodnie z zapisami,,rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznania pomocy finansowej w ramach działania «Odnowa i rozwój wsi» objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 z dnia 14 lutego 2008 roku [Dz. U. 2008, nr 38, poz. 220]. Autor Podpis mgr Justyna Goliat mgr Rafał Graczkowski Przy współpracy: Urzędu Gminy w Lipniku Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski ul. Targowa 18, 25-520 Kielce, XII piętro, pokój 1208/1228 tel./fax 041 343 01 23 e-mail: biuro@pro-inspiracja.pl www.pro-inspiracja.pl 2 z 63

Rozdział Nazwa Strona Spis treści 3 1. Wstęp 5 2. Uczestnicy debaty strategicznej reprezentujący miejscowość Słabuszewice 6 3. Metodologia 8 4. Obszar i czas realizacji Planu Odnowy Miejscowości 10 5. Charakterystyka Miejscowości Słabuszewice 11 5.1 PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna, powierzchnia i liczba 11 ludności 5.2 Historia miejscowości 12 5.3 Określenie przestrzennej struktury miejscowości 16 6. Inwentaryzacja zasobów słuŝących odnowie miejscowości 18 6.1 Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe 18 6.2 Obiekty i tereny 20 6.3 Infrastruktura społeczna 21 6.4 Infrastruktura techniczna 24 6.5 Przedsiębiorczość i rolnictwo 27 6.6 Kapitał społeczny i ludzki 29 7. Kluczowe obszary problemowe 33 8. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości 35 9. Miejscowość Słabuszewice w 2018 roku 39 10. Komplementarność celów strategicznych z innymi programami 40 11. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć 42 aktywizujących społeczność lokalną 11.1 Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane 43 przez mieszkańców miejscowości Słabuszewice 11.2 Zsumowanie kosztów zadań do realizacji w miejscowości 47 Słabuszewice z podziałem na cele 12. Opis zadania priorytetowego w ramach PROW 2007-2013 48 12.1 Harmonogram rzeczowo-finansowy zadania priorytetowego 50 3 z 63

13. Realizacja Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice 51 13.1 WdraŜanie 52 13.2 Finansowanie 53 13.3 Komunikacja społeczna i promocja 58 13.4 Monitoring 59 13.5 Aktualizacja 60 Bibliografia 61 Spis tabel 62 Spis fotografii 63 4 z 63

1. Wstęp Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości to wyzwanie, przed którym stanęły wszystkie aktywne społeczności lokalne zaangaŝowane w działania rozwojowe podejmowane na terenie ich małych ojczyzn. Plan Odnowy odpowiada na potrzebę kompleksowego i długofalowego podejścia do rozwoju miejscowości w szybko zmieniającym się i coraz bardziej konkurencyjnym otoczeniu. Dokument ten stanowi deklarację przyszłego stanu, do którego dąŝą zarówno jej mieszkańcy, jak i władze gminy. Rozwój poszczególnych miejscowości w Gminie to kluczowe zadanie dla władz lokalnych. W samorządzie tym od kilku lat władze uczestniczą w programach oraz projektach finansowanych z funduszy unijnych, dzięki, którym realizują przedsięwzięcia na rzecz rozwoju gminy oraz regionu. Dowodem działań podjętych w tym kierunku jest opracowanie Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice, który w sposób bezpośredni wiąŝe się z licznymi korzyściami. Dokument ten ma stanowić załącznik do projektów zgłaszanych w celu uzyskania pomocy finansowej w ramach krajowych programów pomocowych oraz środków unijnych. Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice dotyczy kilku najbliŝszych lat. W tym okresie realizowane będą, zgodnie z określonymi celami i priorytetami działania o charakterze rozwojowym. Realizacja poszczególnych zadań zostanie poprzedzona sporządzeniem niezbędnych opisów i uzasadnień, opracowaniem zakresu rzeczowego, określeniem kosztów i harmonogramu. Dokument został opracowany metodami oddolnymi wspólnie z mieszkańcami w trakcie zebrania zespołu roboczego ds. POM, a następnie poddany głosowaniu na Zebraniu Wiejskim w dniu 30 stycznia 2010 roku. Niniejsze opracowanie zostało opracowane zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Rozporządzenie z dnia 14 lutego 2008r. z późn. zm.). Zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację zasobów ukazującą stan rzeczywisty, analizę SWOT czyli zestawienie mocnych i słabych stron miejscowość oraz wynikające z niego szanse i zagroŝenia, plan działań inwestycyjnych oraz aktywizujących społeczność wraz z szacunkowymi kosztorysami i harmonogramem ich realizacji. 5 z 63

2. Uczestnicy debaty strategicznej reprezentujący miejscowość Słabuszewice. Plan Odnowy Miejscowości został opracowany na podstawie wyników sesji strategicznej, z udziałem liderów lokalnych, która odbyła się w dniu 14 stycznia 2010 roku. Zadaniem spotkania było zidentyfikowanie celów i kierunków działania w poszczególnych, przyjętych obszarach Ŝycia społecznego i gospodarczego oraz wyznaczenie najwaŝniejszych kierunków rozwoju miejscowości. Kolejnym etapem procesu konsultacji społecznej była hierarchizacja powyŝszych celów, stanowiących priorytety rozwojowe w perspektywie 2018 roku. Uczestnicy debaty strategicznej reprezentujący miejscowość Słabuszewice: 1. Borowska Anna 2. Borowska Maria 3. Malinowski Paweł 4. Mazur Stanisław 5. Paw Lidia 6. Sałata Jan 7. Szcześniak Zbigniew 8. Wawrzkiewicz Tomasz oraz moderatorzy zebrania: 1. Justyna Goliat 2. Rafał Graczkowski Łącznie w dyskusji wzięło udział 10 osób. 6 z 63

Zdjęcie nr 1 Debata Strategiczna. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski. Zdjęcie nr 2 Debata strategiczna. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski. 7 z 63

3. Metodologia Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Ideą Planu Odnowy Miejscowości jest włączenie w proces tworzenia jak najszerszego spektrum przedstawicieli lokalnej społeczności. Działania zawarte w dokumencie są koncentralizacją pomysłów wypracowanych podczas spotkań z przedstawicielami Słabuszewic. Do wygenerowania pomysłów wykorzystano metodę odroczonej krytyki definiowanej jako burza mózgów. Grupowe poszukiwanie rozwiązywania problemów ma wiele zalet wynikających z większych umiejętności twórczych grupy osób.,,burzę mózgów wykorzystano w połączeniu z metodą obserwacji uczestniczących polegającej na bezpośredniej obserwacji danej zbiorowości. Kolejnym instrumentem, który zastosowano w celu zebrania potrzebnych informacji do opracowania Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice była analiza strategiczna SWOT. Metoda ta pozwala na wygenerowanie szans rozwoju i zagroŝeń hamujących rozwój miejscowości. Analiza zasobów ma doprowadzić do wygenerowania mocnych i słabych stron miejscowości co w rezultacie pozwala skupić się na obszarach największej aktywności miejscowości. Pozostałymi metodami, które wykorzystano do zgromadzenia informacji potrzebnych do opracowania POM Słabuszewice były: badania literaturowe (głównie w zakresie dokumentacji), prezentacje za pomocą flipczartów i rzutników multimedialnych, analizy eksperckie. Proces tworzenia Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 1. Spotkanie z władzami miejscowości i gminy Omówienie najwaŝniejszych elementów składowych dokumentu, dyskusja na temat aktualnego stanu miejscowości, ustalenie terminów spotkań związanych z kolejnymi etapami przygotowywania dokumentu, 2. Spotkanie strategiczne z przedstawicielami miejscowości Słabuszewice. Prezentacja informacji ogólnych na temat Planu Odnowy Miejscowości, Warsztaty analiza potrzeb, opracowanie najwaŝniejszych celów oraz wizji danej miejscowości przy współudziale osób obecnych na spotkaniu, 8 z 63

3. Prace nad POM Słabuszewice Umieszczenie uwag ze spotkanie strategicznego 4. Zebranie wiejskie mieszkańców Słabuszewice w sprawie przyjęcia Planu. Prezentacja multimedialna opracowania, Dyskusja. Głosowanie oraz podjęcie uchwały przez zebranie wiejskie. 5. Prezentacja Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice na Sesji Rady Gminy w Lipniku. Podjęcie uchwały przez Radę. Opracowanie dokumentu według takiego planu działania gwarantuje uzyskanie jak najlepszych efektów rozwojowych miejscowości. Liczne konsultacje z mieszkańcami Słabuszewic oraz przedstawicielami Gminy Lipnik pozwoliły na wnikliwą analizę problemów oraz oczekiwań, dzięki czemu dokument ten odpowiada na wszystkie najwaŝniejsze potrzeby oraz zawiera najistotniejsze cele. 9 z 63

4. Obszar i czas realizacji Planu Odnowy Miejscowości Plan Odnowy Miejscowości jest kompleksowym dokumentem określającym projekty niezbędne do realizacji na terenie miejscowości Słabuszewice w latach 2010 2018. Jest on zgodny z priorytetami i celami dokumentów planistycznych wyŝszego rzędu (powiatowymi, regionalnymi, krajowymi i UE), co wykazano w dalszej części opracowana. Plan Odnowy Miejscowości przedstawia sytuację społeczno-gospodarczą Słabuszewic, formułuje problemy, zadania i projekty, których realizacja pozwoli osiągnąć oczekiwany poziom rozwoju. Jest narzędziem umoŝliwiającym podejmowanie efektywnych decyzji finansowych związanych z angaŝowaniem środków własnych gminy, jak i ubieganiem się o środki ze źródeł zewnętrznych. Przy opracowaniu Planu Odnowy Miejscowości, duŝą rolę odegrała społeczność lokalna reprezentująca Słabuszewice. Projekt był omawiany na zebraniu strategicznym Zespołu Roboczego ds. Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice (14 stycznia 2010 roku) oraz podczas Zebrania Wiejskiego (30 stycznia 2010 roku). 10 z 63

5. Charakterystyka Miejscowości Słabuszewice 5.1 PołoŜenie, przynaleŝność administracyjna, powierzchnia i liczba ludności Miejscowość Słabuszewice połoŝona jest w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Lipnik. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie naleŝała do województwa tarnobrzeskiego. Przez wieś przechodzi zielony szlak rowerowy do Opatowa. Sama gmina graniczy z gminami Iwaniska, Klimontów, Obrazów, Opatów, Wilczyce, Wojciechowice i stanowi 8,96% powierzchni powiatu opatowskiego. Słabuszewice są typowa wsią chłopsko rolniczą. Słabuszewice są jednym z sołectw Gminy Lipnik. W Gminie zlokalizowane są następujące sołectwa (22): Adamów, Grocholice, Gołębiów, Kaczyce, Kurów, Leszczków, Lipnik, Łownica, Malice Kościelne, MalŜyn, Męczennice, Międzygórz, Słabuszewice, Słoptów, Sternalice, Studzianki, Swojków, Włostów, Ublinek, Usarzów, Zachoinie, śurawniki. Miejscowość Słabuszewice na tle Gminy Lipnik 11 z 63

Sytuacja demograficzna jest bardzo waŝnym czynnikiem oddziaływującym na Ŝycie społeczne i gospodarcze kaŝdej jednostki administracyjnej. W związku z powyŝszym przedstawione poniŝej dane dotyczące sfery społecznej, naleŝy uznać za bardzo istotne, gdyŝ w sposób pośredni decydują o przyszłym potencjale demograficznym obszaru. Przyrost naturalny w ostatnim okresie sprawozdawczym przyjął wartość ujemną (tabela nr 1), co wynika z większej liczby zgonów niŝ urodzeń. Analizując dla miejscowości Słabuszewice strukturę płci i wieku moŝna zauwaŝyć przewagę kobiet nad męŝczyznami. Miejscowość Słabuszewice jest obszarem o stosunkowo młodej populacji, co zaprzecza ogólnej tendencji krajowej zgodnie z którą społeczeństwo zwłaszcza z obszarów wiejskich starzeje się. Ludność w wieku produkcyjnym stanowi 83,33% ogólnej liczby mieszkańców, według prognoz wskaźnik ten będzie wzrastać co związane jest z osiągnięciem wieku aktywności zawodowej i społecznej osób z wyŝu demograficznego lat 70-tych i 80-tych, poprawą warunków ekonomicznych i bytowych oraz lepszą sytuacją na rynku pracy. Świadczy to o pozytywnym zjawisku odmładzania społeczeństwa. Tabela 1 - Miejscowość Słabuszewice na tle Gminy Lipnik w statystyce stan na 31.12.2009 rok STRUKTURA LUDNOŚCI Słabuszewice Gmina Lipnik Stan ludności ogółem, w tym: 228 5825 Kobiety 145 2947 MęŜczyźni 143 2878 Urodzenia Ŝywe ogółem 4 57 Zgony ogółem 5 79 Przyrost naturalny 4 57 Ludność w wieku przedprodukcyjnym 44 921 (0-17 lat) Ludność w wieku produkcyjnym Kobiety (18-59 lat) / MęŜczyźni (18-64) K-80/M-110 K-1745/M- 2086 Ludność w wieku poprodukcyjnym Kobiety (60 lat i więcej) / MęŜczyźni (65 lat i więcej) K-38/M-16 K-736/M-337 Źródło: Urząd Gminy w Lipniku 12 z 63

Tabela 2 Struktura ludności miejscowości Słabuszewice i Gminy Lipnik wg wieku stan na 31.12.2009 r. Przedziały wieku w latach Miejscowość Słabuszewice Gmina Lipnik 0-6 19 357 7 15 25 564 16-19 16 382 20-60 174 3449 powyŝej 60 54 1073 Źródło: Urząd Gminy w Lipniku 13 z 63

5.2 Historia Miejscowości Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Dawniej pisano Szawłowice, Słabodzowice, Słabuszowice. Dziś zamiennie uŝywa się nazw Słabuszowice lub Słabuszewice. Słabuszewice są starą wsią połoŝoną w dolinie rzeki Opatówki. Na powierzchni 408 ha naleŝy do parafii Malice. Słabuszewice mają średniowieczna metrykę Długosz Przypisuje wieś jako Szawłowice. Wieś początkowo naleŝała do dóbr księcia sandomierskiego, ale Bolesław Wstydliwy podarował ja zakonnicom klaryskom z Zawichostu. W 1578 r. Słabuszewice naleŝały do Andrzeja Jakubowskiego. W następnych stuleciach wieś była kolejno w rękach kilku szlacheckich rodzin z ziem sandomierskich. Zdjęcie 3 Miejscowość Słabuszewice fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski W XIX w Słabuszewice naleŝały do znanego w Sandomierzu właściciela ziemskiego Franciszka Dutreppiego który miał tez Sternalice. Do dóbr Słabuszewickich wchodziły: folwark Międzygórz, Rogal i śurawniki. DzierŜawca tego majątku był Andrzej Konarski. Drogą rodzinnych działów Słabuszewice trafiły do Cichowskich. Ostatnia przed reforma rolną w 1945 r. właścicielka majątku była pułkownikowa Helena Rozwadowska, z domu Cichocka, która potem wyjechała do Afryki. W międzywojniu Słabuszewice składały się z 14 z 63

folwarku który miał 10 domów zamieszkałych przez 200 osób. W tym było 32 śydów, którzy zajmowali się młynarstwem i handlem. Natomiast wieś składała się wówczas z 30 domów w których mieszkało prawie 180 osób. Po II wojnie światowej wieś się odbudowała po zniszczeniach ale liczba ludności się zmniejszyła. We Wsi zachował się przebudowany dwór właścicieli dóbr po II wojnie światowej zamieniony na szkołę. Natomiast na pograniczu Słabuszewic i Malic, tuŝ przy szosie w dawnym wyrobisku pisaku moŝna znaleźć ciekawe okazy palaebotaniczne skamieniałe kawałki drewna- czyli skrzemieniałe araukarie, które rozniósł lodowiec w pokładach gliny zwałowej 1. 1 J. Myjak, Monografia Gminy Lipnik Wyd. Myjakpress 2000 15 z 63

5.3 Określenie przestrzennej struktury miejscowości Strukturę wewnętrzną kaŝdej miejscowości tworzy charakter zabudowy i kształt ulic, węzły komunikacyjne, parki, place i skwery, stadiony oraz zabudowa mieszkaniowa. Strukturę przestrzenną Słabuszewic kształtuje połoŝenie 50 45' 21'' na północ, 21 32' 44'' na wschód. Przez miejscowość przebiega drogi gminne. Miejscowość utytułowana jest na terenie pagórkowatym. Miejscowość geograficznie połoŝona jest na WyŜynie Małopolskiej, w skład której wchodzi WyŜyna Kielecka podzielona na 6 mezoregionów. Jeden z nich nazywa się WyŜyną Sandomierską, która jest przedłuŝeniem Gór Świętokrzyskich, cechuje ją pokrywa lessowa. Łagodne wzgórza przechodzą miejscami w płaszczyzny pól bardzo urodzajnych. śyzna ziemia w połączeniu z łagodnym klimatem sprzyja sadownictwu. Granice Gminy Lipnik z podziałem na sołectwa 16 z 63

Istniejący układ przestrzenny charakteryzuje się występowaniem zwartych form osadnictwa. Dominuje budownictwo typu małomiasteczkowego z charakterystyczną dla niego strukturą obiektów zlokalizowanych wzdłuŝ głównych ulic. Wieś posiada skrzyŝowanie dróg. PrzewaŜają budynki parterowe oraz dwu-kondygnacyjne w układzie wolnostojącym. Generalnie zakłada się utrzymanie wykształconych układów przestrzennych. W miejscowości znajdują się 2 mosty na rzece Opatówce. Cechą charakterystyczną układu osadniczego jest słabo wykształcone oraz zagospodarowane centrum, spełniające funkcje usługowe i rekreacyjne. Brak jest placówek oświatowych, sklepów wielobranŝowych czy usług typu fryzjer, bank. Na terenie miejscowości funkcjonuje jedynie jeden sklep spoŝywczo- monopolowy. Rolę ośrodka skupiającego Ŝycie publiczne i społeczne pełni teren na którym zlokalizowany jest budynek Ochotniczej StraŜy PoŜarnej. Funkcję dominanty przestrzennej ze względu na połoŝenie i kubaturę pełni StraŜnica. 17 z 63

6. Inwentaryzacja zasobów słuŝących odnowie miejscowości Zasoby sołectwa to wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi oraz otaczającego ją obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości przy budowaniu czy realizacji publicznych i prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Przy analizie zasobów wzięto pod uwagę następujące ich kategorie: środowisko przyrodnicze, środowisko kulturowe, dziedzictwo historyczne, obiekty, tereny, infrastruktura, gospodarka i rolnictwo, instytucje publiczne, organizacje społeczne. 6.1 Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Część miejscowości leŝy w malowniczej dolinie rzeki Opatówki, gdzie występują liczne wąwozy. Źródło rzeki znajduje się na wschodnim zboczu Góry Truskolaskiej (Pasmo Jeleniowskie), na wysokości 332 m n.p.m., ok. 10 km na zachód od Opatowa, a do Wisły uchodzi na wschód od wsi Słupcza powyŝej Zawichostu, na wysokości 138 m n.p.m. W dorzeczu rzeki Opatówki występują liczne wąwozy lessowe. W maju 2006 roku, na pograniczu Opatowa i Zochcinka, ruszyła budowa zbiornika wodnego zasilanego wodami Opatówki. Obecnie zbiornik (2 niecki) został całkowicie zapełniony. Teren miejscowości obejmuje pasmo najstarszych w Europie - Gór Świętokrzyskich. Zostały one wypiętrzone w erze paleozoicznej, za czasów hercyńskich ruchów górotwórczych, w okresie karbońskim. Są to góry niewysokie, gdyŝ najwyŝsze wzniesienie to Łysica mająca zaledwie 612 m. n. p. m.. Klimat Gór Świętokrzyskich znacznie róŝni się od otaczających je regionów. Średnia temperatura roczna wynosi 6-7 C. Warunki klimatyczne regionu kształtuje klimat polarnomorski i podzwrotnikowy WyŜyny Sandomierskiej. Obszar ten wyróŝnia się średnią temperaturą roku około 6,8 C, liczbą dni gorących w roku w przedziale pomiędzy 30-40, dni z mrozem 45. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec 17,7 C, najzimniejszym zaś luty 3,9 C. Pierwsze przymrozki pojawiają się juŝ w październiku, zanikają z początkiem maja co stanowi duŝe zagroŝenie w uprawie roślin, których okres wegetacyjny przypada na kwiecień i trwa do końca października. Łącznie dni z przymrozkami jest 208. Roczna suma opadów wynosi powyŝej 500 mm. Najwięcej przypada na miesiąc czerwiec i lipiec miesiącami najmniej deszczowymi są marzec i styczeń. 18 z 63

Lasów w miejscowości Słabuszewice nie jest duŝo. Urodzajna ziemia, wczesne osadnictwo, duŝe zaludnienie, to czynniki małej lesistości tego terenu. Największy las to kompleks w sąsiedniej miejscowości Międzygórzu o powierzchni 95.2 ha. W Słabuszewicach dominują drzewa ponad 50 letnie. U podnóŝa Opatówki spotyka się miejscami las wilgotny występujący pod Słabuszewicami. Obszary leśne występujące na tym terenie to głównie zadrzewienia dolin rzecznych, wąwozów oraz terenów nieprzydanych pod cele rolnicze. Jej uzupełnieniem są skupiska drzew pełniące rolę zadrzewień śródpolowych, przydroŝnych oraz siedlisk rolniczych. Drzewostan tych obszarów jest dość zróŝnicowany. Występująca na obszarze miejscowości fauna jest charakterystyczna dla obszaru nizinnego. Bardzo liczną grupę stanowią ssaki. Stosunkowo często występują gryzonie: myszy polne. DrapieŜniki reprezentowane są przez lisy, łasice. Na otwartych przestrzeniach występują zające. Spośród płazów najczęstszymi są: Ŝaba trawna, Ŝaba wodna, ropucha szara i zielona, jaszczurka zwinka, padalec, zaskroniec. W chwili obecnej na terenie Słabuszewic znajdują się następujące obiekty: - figura św. Jana Nepomucena - dworek Cichowskich - 6 figur przydroŝnych Zdjęcie nr 4 Figurka Świentego Jana Nepomucena. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski. 19 z 63

W Słabuszewicach znajdują się równieŝ nieczynne (zasypane) podziemia. Zagospodarowanie podziemi mogłoby przyczynić się do uaktywnienia ruchu turystycznego a tym samym powstania gospodarstw agroturystycznych, punktów gastronomicznych. 6.2 Obiekty i tereny Pojęcie centrum miejscowości, skupiającego Ŝycie społeczne i kulturalne w przypadku Słabuszewic przyjmuje postać obszaru na którym połoŝone są główne obiekty uŝyteczności publicznej: dawna szkoła mieszcząca się niegdyś w dworku Cichowskich budynek Ochotniczej StraŜy PoŜarnej wraz ze świetlicą i pracownią komputerową. Lokalizacja sołectwa z dala od drogi głównej nr 9 (ok. 4 km)., sprawia, Ŝe miejscowość moŝe pełnić role rekreacyjne. Niestety brak jest parków publicznych, skwerów i placów zabaw. Postulat zagospodarowania terenów przy budynku Ochotniczej StraŜy PoŜarnej był jednym z waŝniejszych jakie zgłosili mieszkańcy podczas debaty strategicznej. Z tym pojęciem wiąŝe się poprawa estetyki całego obszaru Słabuszewic. Zdjęcie nr 5. Budynek Ochotniczej StraŜy PoŜarnej w Słabuszewicach. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski 20 z 63

Ze względu na połoŝenie geograficzne, czyste i zdrowe środowisko, przez teren miejscowości widzie zielony szlak rowerowy do Opatowa. Aby upowszechnić turystykę rowerową w regionie niezbędne jest podjęcie działań mających na celu zapewnienie odpowiedniej infrastruktury (m.in. ścieŝki rowerowe, informacja o ciekawych miejscach i obiektach) oraz bazie noclegowej i gastronomicznej. Obecnie na obszarze Słabuszewic brak jest gospodarstw agroturystycznych stwarzających moŝliwości wypoczynku w zaciszu tutejszych okolic. Zajęcia sportowe i aktywność fizyczna realizowane są w szkole w Malicach. Przy budynku OSP znajduje się boisko do piłki noŝnej. 6.3 Infrastruktura społeczna W miejscowość brak jest obiektów infrastruktury społecznej. W granicach administracyjnych miejscowości mieści się jedynie sklep. Punkt apteczny jak i inne usługi zlokalizowane są w Lipniku. W Słabuszewicach funkcjonowała Szkoła Podstawowa, która mieściła się w wyremontowanym dworku państwa Cichowskich. Szkoła została zamknięta w 2004 roku z powodu zmniejszającej się liczby dzieci. Infrastruktura oświatowa na poziomie szkoły podstawowej i gimnazjum w Lipniku, gdzie uczęszcza młodzieŝ ze Słabuszewic całkowicie zaspokaja potrzeby lokalne. W całej gminie nie ma szkół ponad gimnazjalnych. Edukację w tym zakresie młodzieŝ kontynuuje w szkołach średnich w Opatowie i Sandomierzu. Na terenie Słabuszewic brak jest przedszkola pełniącego funkcję opiekuńczowychowawczą. Stanowi to dość istotny problem z punktu widzenia pracujących rodziców oraz znaczenia jakie dla rozwoju dziecka ma edukacja wczesnoszkolna. Powstanie placówki przedszkolnej jest jedną z potrzeb miejscowości. 21 z 63

Zdjęcie nr 6. Dworek Cichowskich dawny budynek szkolny. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski Na terenie miejscowości nie ma ośrodka zdrowia. Opiekę zdrowotną świadczy Ośrodek Zdrowia w Lipniku w którym zapewniona jest opieka ogólnolekarska i stomatologiczna. Mieszkańcy Gminy korzystają równieŝ z oddziału pomocy doraźnej w Opatowie i Sandomierzu Zadania z zakresu bezpieczeństwa realizuje posterunek policji we Włostowie, który podlega Komendzie Powiatowej w Opatowie. Obejmuje on swoim działaniem cały teren gminy. Ze względu na podlegający mu duŝy obszar, patrole policyjne są niezwykle rzadkie. Pomimo tego na terenie miejscowości, brak jest incydentów, które zakłócałyby porządek publiczny. Liczba dostępnych placówek kulturalnych i usług nie jest zadawalająca. Na terenie Gminy działa Gminny Ośrodek Kultury w Lipniku, który posiada filię w Włostowie, jednak w opinii mieszkańców Słabuszewic potrzebne są jego filie, tak, aby dostęp do kultury był jak największy. Dobrym rozwiązaniem jest kontynuacja Programu Integracji Społecznej z którego był finansowany Klub Seniora. W miejscowości brak jest równieŝ biblioteki publicznej. 22 z 63

Udział usług zaliczanych do infrastruktury społecznej powoduje wzrost skłonności mieszkańców do korzystania z rynkowych usług oświaty, kultury, sportu i innych dziedzin obsługi a w konsekwencji prowadzi do zahamowania zjawiska migracji i wzrostu znaczenia w regionie. Dlatego niezwykle waŝnym zadaniem władz lokalnych na kolejne lata jest podjęcie inicjatyw prowadzących do uzupełnienia bazy usług społecznych o takie elementy jak stworzenie miejsca do uprawiania sportu np. w formie kompleksu boisk sportowych (boisko do siatkówki, siłownia). 23 z 63

6.4 Infrastruktura techniczna Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna sprzyja właściwemu rozwojowi niemal wszystkich dziedzin Ŝycia społecznego i gospodarczego. Infrastruktura techniczna obejmuje m.in. infrastrukturę drogową, usługi w zakresie energetyki, dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków i odpadów, transportu, sieci telefonicznej itp. Zdjęcie nr 7. Główna droga przebiegająca przez miejscowość. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski. Infrastruktura drogowa Miejscowość dysponuje relatywnie dobrze rozwiniętą siecią dróg komunikacji lokalnej. Przez Słabuszewice przebiegają następujące drogi: - powiatowa o numerze 0732T, 0731T, jej długość to ok. 3 km - gminne o numerach 001423 T, 001423 T, o długość ok 7 Trakty komunikacyjne przebiegające przez miejscowość posiadają nawierzchnie asfaltową. Stan techniczny dróg jest stosunkowo zadawalający. Odmienne przedstawia się sytuacja z chodnikami których brakuje w miejscowości. W 2009 r. odbudowano drogę Słabuszewice śurawniki na odcinku 500 mb x 3,5 m szerokości 24 z 63

Telekomunikacja W zakresie telekomunikacji, miejscowość obsługuje automatyczna centrala telefoniczna TP S.A., łącząca telefony z siecią krajową. Powszechne jest równieŝ korzystanie z usług telefonii komórkowej. Mieszkańcy mają utrudniony dostęp do Internetu ze względu na pagórkowaty teren. W planach gminy Lipnik jest przeprowadzenie przez gminę (w tym przez Słabuszewice) światłowodu, który będzie umoŝliwiał nie tylko szybsze i tańsze korzystanie z Internetu, ale równieŝ połączenia telefoniczne oraz odbiór telewizji. Komunikacja transportowa Połączenia komunikacyjne oparte są głównie na drodze krajowej nr 9, pozostałe elementy mają charakter lokalny. Dzięki korzystnemu układowi linii autobusowych i busowych miejscowość ma bardzo dobre połączenie z Sandomierzem. Aby dojechać się do Opatowa naleŝy dostać się do Gołębiowa usytuowanego przy trasie nr 9. Miejscowość ma dogodne połączenia komunikacyjne z większością okolicznych miast i wiosek. Trudności komunikacyjne powstają jedynie w soboty i niedziele. Spowodowane jest to brakiem kursów w tych dniach. System komunikacji zbiorowej dla całej Gminy zapewniają połączenia autobusowe PKS Tarnobrzeg i Ostrowiec, którego uzupełnieniem są prywatne firmy przewozowe. W miejscowości zlokalizowane są dwa zadaszone przystanki autobusowe. Zdjęcie nr 8. Przystanek autobusowy w Słabuszewicach. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski 25 z 63

Na terenie miejscowości nie ma linii kolejowych. NajbliŜej połoŝoną trasa kolejową jest przebiegająca w odległości ok. 20 km linia łącząca Ostrowiec z Sandomierzem. Inwestycyjne na najbliŝsze lata nie zakładają budowy linii kolejowej przebiegającej przez teren gminy. Sieć wodociągowa, kanalizacyjna, gazowa Obszar gminy jest w 100% zwodociągowany. Miejscowość nie posiada uzbrojenia w sieć kanalizacji sanitarnej. Planuje się budowę kanalizacji w kolejnych latach. Oczyszczalnia ścieków zlokalizowana jest w miejscowości Włostów. Miejscowość nie jest równieŝ zgazyfikowana. NajbliŜsze przyłącze znajduje się w Gołębiowie. W 2009 r. wykonano ujęcie wody dla celów gospodarczych w miejscowości na kwotę 27.585,00 zł Gospodarka odpadami W miejscowości zorganizowaną zbiórką odpadów objętych jest 100% gospodarstw domowych. WyposaŜone są one w indywidualne pojemniki na śmieci. Gmina Lipnik naleŝy do Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza Koprzywianki. Zakład utylizacji odpadów komunalnych znajduje się w Janczycach. Obejmuje on 8,5 ha. Zakład posiada podstawowe instalacje niezbędne do zagospodarowania odpadów komunalnych przewidzianych dla obiektów o charakterze regionalnym takich jak: sortownia, kompostownia, składowisko oraz obiekty i elementy pomocnicze. 26 z 63

6.5 Przedsiębiorczość i rolnictwo. Obszar miejscowości ma zdecydowanie rolniczy charakter przewaŝają uŝytki rolne, Warunki glebowe w jego granicach kształtują się bardzo korzystnie. Produkcję rolniczą w miejscowości stanowią głównie gospodarstwa indywidualne. Sektor ten stanowi blisko 27 gospodarstw o przeciętnym areale 1-2 ha. Tak duŝe rozdrobnienie wpływa na dekoncentrację produkcji. W obrębie uŝytków rolnych największą powierzchnię zajmują grunty orne, następnie kolejno: łąki i pastwiska, sady, lasy i grunty leśne. Tabela 3 Struktura gospodarstw rolnych w miejscowości Słabuszewice i w Gminie Lipnik - stan na 31.12.2009 roku WYSZCZEGÓLNIENIE Miejscowość Słabuszewice Gmina Lipnik Liczba gospodarstw 80 1619 Powierzchnia gospodarstw ogółem w tym: 367,13 7.393,90 1-2ha 27 439 2-5ha 17 588 5-7ha 9 205 7-10ha 2 121 10-15ha 2 69 15 i więcej ha 5 48 Źródło: Urząd Gminy w Lipniku Uzupełniającymi działalność rolniczą formami aktywności gospodarczej są działające podmioty gospodarcze. Dominują firmy jednoosobowe oraz firmy zatrudniających kilka osób Stanowią one uzupełnienie rynku zatrudnienia. Firmy te działają w szeregu róŝnych branŝ m.in. handlowej, spoŝywczej, transportowej (tabela nr 3). Na terenie miejscowości brak jest zakładów przemysłowych, które generowałyby wystarczającą ilość miejsc pracy dla mieszkańców Słabuszewic i okolicznych wiosek. 27 z 63

W poniŝszej tabeli znajduje się zastawienie liczby podmiotów gospodarczych i branŝ, które reprezentują. Charakter prowadzonej działalności gospodarczej wyznacza trendy cieszące się największym zainteresowaniem mieszkańców. Tabela 4 - Struktura działalności gospodarczych prowadzonych w miejscowości Słabuszewice stan na 31.12.2009 r. WYSZCZEGÓLNIENIE Placówki handlowe i gastronomiczne Budownictwo Usługi transportowe Zakłady produkcyjno usługowe Inne OGÓŁEM: Źródło: Urząd Gminy w Lipniku Miejscowość Słabuszewice Gmina Lipnik 1 47 1 25 1 15-5 - 26 3 118 28 z 63

6.6 Kapitał społeczny i ludzki Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 Na kapitał społeczny i ludzki składa się szereg stowarzyszeń i organizacji formalnych i nieformalnych, które poprzez profil swojej działalności integrują lokalną społeczność jednocześnie angaŝując ją w róŝne działania promocyjne. Na terenie miejscowości działają następujące stowarzyszenia: - Kółko rolnicze. - Ochotnicza StraŜ PoŜarna w Słabuszewicach. Swoją tradycję OSP zaczęło od jesieni 1933 roku. Wiejska StraŜ PoŜarna w Słabuszewicach powstała na kanwie straŝy dworskiej, której zadaniem była ochrona mienia znajdującego się w obrębie dworu Cichowskich. Głównym powodem zorganizowania druŝyny OSP stał się wieli poŝar wsi, w którym uległa zniszczeniu większa część Słabuszewic. W 1935 r. wybudowano drewniany budynek straŝnicy. W latach 50 tych podjęto budowę remizy z pustaków. Remizę wybudowano w czynie społecznym. Środki na budowę pozyskano z organizacji zabaw tanecznych i loterii. W 1962 r. została wybudowana straŝnica, która słuŝy aŝ do dziś. Dzięki środkom gminnym w latach 2001-2003 gruntownie zmodernizowano remizę OSP Słabuszewice. Wykonano sanitariaty, ułoŝono płytki podłogowe, a takŝe wyrównano plac wokół remizy. Wykonano równieŝ asfaltowy dojazd do straŝnicy. Zdjęcie nr 9 Remiza StraŜacka z lat 50 -tych XX w. Źródło: Archiwum OSP Słabuszewice. 29 z 63

W 2003 roku OSP obchodziła 70 lecie. Na uroczystość przybyli znane osobistości m.in. Pan Mirosław Pawlak, ówczesny Poseł na Sejm, Prezes Zarządu Województwa OSP RP w Kielcach, Franciszek Wołoćko -Marszałek Województwa świętokrzyskiego, Włodzimierz Wójcik Wojewoda świętokrzyski i wielu innych. Zdjęcie nr 10 Uroczystość 70 -lecia Ochotniczej StraŜy PoŜarnej w Słabuszewicach Źródło: Archiwum OSP Słabuszewice Ochotnicza StraŜ PoŜarna jest motorem działań całej miejscowości. W budynku OSP funkcjonował w 2009 r. Klub Seniora finansowany z Programu Integracji Społecznej. Klubowicze brali udział w zajęciach z bukieciarstwa i gotowania. Zorganizowano równieŝ kurs komputerowy dla seniorów. W ramach projektu pojechano równieŝ na wycieczkę do Klubu Seniora w Kielcach gdzie pokazano dobre praktyki pozyskiwania funduszy z Unii Europejskiej. Klub zaplanował równieŝ wigilię. OSP pozyskało równieŝ dofinansowanie z Urzędu Marszałkowskiego - kwotę 6 800,00 zł. Środki te zostały wykorzystane na zakup wyposaŝenia świetlicy. 30 z 63

OSP dysponuje dwoma komputerami, sprzętem grającym oraz małym zapleczem kuchennym które wymaga modernizacji. OSP posiada równieŝ wóz straŝacki, pompę straŝacka i pływakową. Na wyposaŝeniu straŝy są równieŝ mundury bojowe i galowe, które są wykorzystywane przy róŝnego typu uroczystościach. Wstępnie zagospodarowano równieŝ teren wokół remizy, posadzono drzewka, wyrównano teren pod boisko, postawiono figurę świętego Floriana. Jednak teren wymaga jeszcze inwestycji. Zdjęcie nr 11. Stanowiska komputerowe. Fot. Pro-Inspiracja.pl Rafał Graczkowski Przy Ochotniczej StraŜy PoŜarnej funkcjonuje równieŝ Klub Sportowy, który ma swoja siedzibę w budynku OSP. Pomieszczenie wyposaŝone jest w łazienkę z natryskiem i umywalką. W siedzibie znajdują się równieŝ piłkarzyki. MłodzieŜ trenuje na boisku za remizą. W roku 2009 klubowicze zorganizowali wycieczkę do KSZO Ostrowiec, aby zobaczyć stadion z prawdziwego zdarzenia oraz jak trenują zawodowcy. W 2009 r. na terenach za remiza wyrównano teren i posadzono trawę pod boisko do piłki noŝnej. Ochotnicza StraŜ PoŜarna Słabuszewice posiada równieŝ MłodzieŜowa DruŜynę StraŜacką, która reprezentuje Słabuszewice w zawodach straŝackich. 31 z 63

Zdjęcie nr 12. Zawody MłodzieŜowych DruŜyn StraŜackich Źródło: Archiwum OSP Słabuszewice - Koło Gospodyń Wiejskich- w kole działa 20 pań. Swoją działalność Koło skupia wokół organizowania doŝynek gminnych, konkursu wieńców doŝynkowych. Na doŝynkach panie z koła prezentują swoje potrawy i wypieki. W 2009 w ramach Programu Integracji Społecznej zakupiono materiały na wieniec doŝynkowy oraz zakupiono stroje ludowe. Zdjęcie nr 13 Koło Gospodyń Wiejskich na DoŜynkach Gminnych. Źródło: Archiwum OSP Słabuszewice. 32 z 63

7. Kluczowe obszary problemowe Podczas spotkania przedstawicieli mieszkańców Słabuszewic, które odbyło się 14 stycznia 2010 r. w budynku Ochotniczej StraŜy PoŜarnej wyłoniono najwaŝniejsze problemy miejscowości. MoŜna je pogrupować w następujące obszary: niezadawalający stan infrastruktury społecznej brak wykształconego centrum miejscowości, słaba estetyka miejsca pełniącego tą funkcję zła jakość infrastruktury technicznej Problem główny: niezadawalający stan infrastruktury społecznej Problemy cząstkowe, wynikające z problemu głównego: brak opieki przedszkolnej, brak biblioteki publicznej, brak placu zabaw dla dzieci, słabe zagospodarowania terenów dworskich, mała aktywność społeczna mieszkańców, brak zakwaterowania turystów, brak funduszy na renowacje figur przydroŝnych, brak uzupełnienia stroi ludowych dla koła gospodyń wiejskich. Problem główny: brak wykształconego centrum miejscowości, słaba estetyka miejsca pełniącego tą funkcję Problemy cząstkowe, wynikające z problemu głównego: zbyt mały budynek Ochotniczej StraŜy PoŜarnej, niezaspakajający miejscowych potrzeb (potrzeba rozbudowy poddasza), poprawa estetyki terenu wokół OSP słaba oferta spędzania wolnego czasu dla dzieci, młodzieŝy i osób dorosłych, starszych, brak terenu na organizację imprez w plenerze, brak miejsc rekreacji, brak boiska do koszykówki, brak wyposaŝenia kuchni dla koła gospodyń, zanieczyszczona rzeka Opatówka. 33 z 63

Problem główny: zła jakość infrastruktury technicznej Problemy cząstkowe, wynikające z problemu głównego: poszerzenie i utwardzenie dróg, parking przy budynku OSP, odnowa stawów, mała ilość ścieŝek rowerowych, potrzeba polepszenia dostępu do Internetu, brak punktów gastronomicznych, brak kanalizacji, brak gazyfikacji wsi, rozbudowa szamba, zakup przystanków autobusowych, Brak oznakowania dróg na terenie miejscowości. 34 z 63

8. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości zostało poprzedzone przeprowadzeniem kompleksowej analizy czynników wewnętrznych i zewnętrznych związanych z rozwojem miejscowości. Analiza SWOT słuŝy do uporządkowania danych i informacji, jest wykorzystywana w uspołecznionym procesie planowania. Polega ona na ocenie szans i zagroŝeń procesu rozwoju w kontekście własnych atutów (silnych stron) i słabości. Nazwa SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strenghts silne strony, weaknesses - słabe strony, opportunities - szanse/moŝliwości, threats zagroŝenia Przedstawiona poniŝej analiza stanowi syntezę poszczególnych obszarów Ŝycia społeczno-gospodarczego miejscowości. Tabela 5 Analiza SWOT Mocne Strony Warunki naturalne Rzeka Opatówka Znaczący potencjał produkcji rolnej oraz ogrodniczej Grunty rolne niezanieczyszczone nawozami, pestycydami, metalami cięŝkimi i innymi zanieczyszczeniami przemysłowymi Słabe Strony Warunki naturalne Klęski Ŝywiołowe na terenach rolniczych powodujące wysokie straty Brak zagospodarowanego zbiornika wodnego Struktura agrarna - rozdrobnienie gospodarstw rolnych Zasoby dziedzictwa przyrodniczokulturalnego (pomniki przyrody, dworek Cichowskich, nieczynne podziemia) Atrakcyjne turystycznie połoŝenie, dogodne dla rozwoju agroturystyki Korzystne połoŝenie przy waŝniejszych szlakach komunikacyjnych (droga krajowa nr 9 w odległości ok. 4 km) Atrakcyjny pagórkowaty teren nadający się na prasy turystyczne Czyste powietrze Dobre Ŝyzne gleby oraz sprzyjające 35 z 63

uwarunkowania klimatyczne Zasoby techniczne Dobra nawierzchnia dróg zapewniających dobrą komunikację Pełna zwodociągowanie miejscowości Dobrze rozwinięta sieć komunikacji publicznej (PKS, bus) Zbiornik wodny dla celów rolniczych zorganizowana zbiórka odpadów komunalnych Wysoki poziom telefonizacji Zasoby techniczne Brak kanalizacji Brak inwestorów strategicznych oraz niskie nakłady inwestycyjne Brak gazyfikacji miejscowości Brak ścieŝek rowerowych oraz chodników dla pieszych Mała ilość terenów inwestycyjnych Słaba kondycja ekonomiczna gospodarstw rolnych oraz brak grup producenckich Brak bazy turystyczno gastronomicznej; brak gospodarstw agroturystycznych, Brak punktów gastronomicznych Niedostateczna baza do rozwoju kultury fizycznej i rekreacji dla mieszkańców Mała ilość obiektów pełniących funkcje kulturalne oraz społeczne Zasoby Ludzkie Ustabilizowana liczba mieszkańców utrzymująca się na stałym poziomie od kilku lat PręŜnie działająca Ochotnicza StraŜ PoŜarna Zdolność do pozyskiwania funduszy (PIS) Pozytywne nastawienie władz samorządowych Gminy, co do działań prorozwojowych podejmowanych przez mieszkańców Słabuszewic. Zasoby Ludzkie Brak wewnętrznego kapitału inwestycyjnego Brak miejsc wypoczynku i integracji mieszkańców (placów zabaw, parków) Brak większej liczby organizacji społecznych, animatorów lokalnych Zgrani mieszkańcy Klub seniora Klub sportowy Koło Gospodyń Wiejskich 36 z 63

Szanse Zasoby ludzkie DuŜy udział w strukturze demograficznej ludzi aktywnych zawodowo Dostępność zewnętrznych środków finansowania (np. z UE i krajowych) MoŜliwość realizacji projektów z wykorzystaniem środków z budŝetu Unii Europejskiej. Kultywowanie tradycji lokalnych Zagospodarowanie i wyposaŝenie remizy straŝackiej. Promocja atrakcyjnych elementów kultury, historii i zwyczajów ZagroŜenia Zasoby ludzkie Migracja zarobkowa młodych i wykształconych osób związana z małymi perspektywami Wzrost przestępczości Wzrost patologii społecznych spowodowanych brakiem oferty spędzania czasu wolnego Słaba integracja społeczeństwa, apatia społeczna, brak animatorów Ŝycia społecznego Postępujące zuboŝenie społeczeństwa w małych miejscowościach Stworzenie nowych miejsc pracy Systemowe rozwiązania związane z organizacją czasu wolnego dzieci i młodzieŝy. Zasoby Gospodarcze Dosyć dobry regionalny układ komunikacyjny Korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa ekologicznego Upowszechnianie informatycznych Powstawanie i rozwój agroturystyki technologii Pobudzenie przedsiębiorczości wśród mieszkańców Wyznaczenie nowych terenów inwestycyjnych Rozwój przemysłu rolno-spoŝywczego Zasoby Gospodarcze Brak inwestorów zewnętrznych Brak siły roboczej (migracja młodych ludzi) Zawiłe procedury korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania dla MŚP Niejasne i niestabilne przepisy prawa Słaby przepływ informacji o moŝliwościach rozwoju, wspomaganych przez dofinansowanie inwestycji ze środków unijnych Brak stabilizacji cen w rolnictwie Postępująca degradacja zabytków spowodowana brakiem funduszy na ich odnowę 37 z 63

Uproszczenie przepisów dotyczących zakładania własnej działalności gospodarczej Programy wyrównujące szanse rozwojowe mniejszych ośrodków wiejskich Zasoby techniczne Poprawa estetyki miejscowości Rozbudowa i modernizacja Budynku ochotniczej straŝy poŝarnej Budowa kompleksu sportowego (basen, korty tenisowe miejsce do imprez plenarnych) Brak moŝliwości zatrudnienia dla młodzieŝy Zasoby techniczne Ograniczony dostęp do środków UE i trudne procedury aplikacyjne Niezgodności w zakresie prawa polskiego z unijnym w zakresie ochrony środowiska powodujące blokowanie inwestycji 38 z 63

9. Miejscowość Słabuszewice w 2018 roku Podczas debaty strategicznej oraz zebrania wiejskiego wypracowano wspólnie wizję rozwoju Miejscowości na najbliŝsze lata. Słabuszewice są miejscowością, w której mieszkańcy zarabiają na agroturystyce, są liderami w produkcji ekologicznej Ŝywności są dumni ze swojej aktywności, mają oni moŝliwość uprawiania sportu, dostęp do kultury oraz sami aktywnie uczestniczą we wspólnych przedsięwzięciach, a w wolnych chwilach korzystają z miejsc rekreacji i wypoczynku. Wizja jest zapisem woli mieszkańców i ich deklaracją wspólnego urzeczywistniania nakreślonych celów. Wizja w swej istocie łączy wszystkie środowiska, siły i osoby na rzecz jej realizacji, jednak bez wskazywania sposobów i środków. Te zapewne będą wypadkową aspiracji, doświadczeń i pomysłowości mieszkańców i ośrodków decyzyjnych wcielających ją w Ŝycie. 39 z 63

10. Komplementarność celów strategicznych z innymi programami Konstrukcja Planu Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 zakłada spójność jego celów strategicznych z następującymi programami: Tabela 9. Komplementarność celów z innymi programami Lp. Program Cel/Priorytet/Działanie 1 2 3 4 5 Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2007-2013 Strategia Rozwoju Kraju 2007 2015. Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 2013). Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego do roku 2020 Cel 1: Rozwój konkurencyjności gospodarczej polskich regionów. Priorytet 1.4: Rozwój infrastruktury wzmacniającej konkurencyjność województw. (str. 28) Priorytet 2: Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej: Działanie: Infrastruktura społeczna infrastruktura kultury, turystyki i sportu. Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Działanie: Rozwój i poprawa infrastruktury technicznej i społecznej na obszarach wiejskich. (str. 40,54) Cel 3: Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski Cel 6: Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich (str. 42) Oś 3 Jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŝnicowanie gospodarki wiejskiej Działanie: Odnowa i rozwój wsi Działanie: Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Leader 2007-2013 Oś 4 WdraŜanie Lokalnej Strategii Rozwoju Cel 3: Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody i dóbr kultury Priorytet 1: Tworzenie warunków rozwoju turystyki, sportu i rekreacji Działanie: Modernizacja i rozbudowa bazy sportoworekreacyjnej w regionie Cel 5: Rozwój systemów infrastruktury technicznej i społecznej Priorytet 1: Rozbudowa i podnoszenie standardów infrastruktury społecznej Działanie 2: Poprawa dostępu do infrastruktury edukacyjnej na poziomie podstawowym i średnim Cel 6: Aktywizacja rolnictwa i wielofunkcyjny rozwój 40 z 63

obszarów wiejskich Priorytet 1: Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich umoŝliwiający przechodzenie ludności wiejskiej do zawodów pozarolniczych Działanie 5: Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej umoŝliwiający poprawę jakości Ŝycia na obszarach wiejskich (str. 85) 6 Strategia Rozwoju Gminy Lipnik 7 Plan Inwestycyjny Gminy Lipnik 41 z 63

11. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną PoniŜsza tabela zawiera przedsięwzięcia inwestycyjne, które zostały uzgodnione przez mieszkańców miejscowości Słabuszewice jako propozycje do Planu Odnowy Miejscowości. Umieszczone przedsięwzięcia zostały zaplanowane na lata 2010-2018. Zadania te mogą być współfinansowane z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w ramach działania Odnowa i rozwój wsi, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego oraz innych programów pomocowych. 42 z 63

11.1 Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane przez mieszkańców miejscowości Słabuszewice Tabela 6. Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane przez mieszkańców miejscowości Słabuszewice HARMONOGRAM ZADAŃ DO REALIZACJI W MIEJSCOWOŚCI SŁABUSZEWICE L.p. Nazwa inwestycji Harmonogram realizacji w latach Szacunkowa kwota końcowa brutto Źródło jej pozyskania Cel 1: Poprawa infrastruktury społeczno-sportowej 1. Budowa placu zabaw 2010-2011 40 000,00 zł 2. 3. 4. Remont figurek i kapliczek przydroŝnych (m.in.. figurka św. Jana Nepomucena) 2011-2014 30 000,00 zł Rozbudowa i nadbudowa remizy OSP wraz z wyposaŝeniem kuchni, wymianą pokrycia dachowego 2015-2018 500 000,00 zł Stworzenie miejsca rekreacji dla mieszkańców grill, ławeczki, altanka, alejki wyłoŝone kostką brukową 2011-2013 40 000,00 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 200-2013 działanie Odnowa i rozwój wsi + środki własne Gminy jako wkład własny Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 200-2013 działanie Odnowa i rozwój wsi + środki własne Gminy jako wkład własny Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 200-2013 działanie Odnowa i rozwój wsi + środki własne Gminy jako wkład własny 43 z 63

5. Ogrodzenie boiska sportowego 2012-2013 40 000,00 zł 6. 1. 2. 3. 4. 5. Zagospodarowanie budynku po byłej szkole i terenu wokół niej 2015-2018 1 000 000,00 zł Razem koszty realizacji zadań dla celu 1 1 650 000,00 zł Cel 2: Stworzenie oferty spędzania wolnego czasu i rozwoju w miejscowości DoposaŜenie kawiarenki internetowej w dodatkowe stanowiska komputerowe 2010-2011 40 000,00 zł DoposaŜenie Koła Gospodyń Wiejskich np. uzupełnienie strojów DoposaŜenie budynku OSP w sprzęt i urządzenia do rekreacji, uprawiania sportu np. siłownia, bilard Budowa ścieŝki rowerowej Organizacja zajęć dla mieszkańców miejscowości w OSP - zatrudnienie animatora lokalnego /9 lat x 20 tys. zł rocznie/ 2011-2012 10 000,00 zł 2011-2012 20 000,00 zł 2015-2018 200 000,00 zł 2011-2018 180 000,00 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 200-2013 działanie Odnowa i rozwój wsi + środki własne Gminy jako wkład własny Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki 44 z 63

6. 7. 8. 9. Budowa boiska utwardzonego do siatkówki i koszykówki 2012-2013 50 000,00 zł Wykonanie podium/sceny obok remizy do organizacji imprez rekreacyjno-sportowych 2014-2016 100 000,00 zł Organizacja Dni Słabuszewic, DoŜynek Gminnych/Parafialnych/Dnia sportu, itp. /10 tys. zł rocznie x 9 lat/ 2011-2018 90 000,00 zł Stworzenie oferty turystycznej wokół podziemi (badania archeologiczne, budowa produktu turystycznego) 2015-2018 100 000,00 zł 10. Powstawanie gospodarstw agroturystycznych 2011-2018 300 000,00 zł 11. Odnowienie stawu - pod rekreacje 2012-2013 50 000,00 zł 12. 1. DoposaŜenie Klubu Sportowego w sprzęt /5 tys. rocznie x 9 lat/ 2011-2018 45 000,00 zł Razem koszty realizacji zadań dla celu 2 1 185 000,00 zł Cel 3: Poprawa estetyki miejscowości Poprawa estetyki w miejscowości poprzez przycinkę i usunięcie oraz nowe nasadzenia krzewów 2011-2014 50 000,00 zł Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi Prywatne osoby, rolnicy - PROW działanie "RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" Prywatne osoby, rolnicy - PROW działanie "RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" Małe granty LGD, Programy Fundacji Wspomagania Wsi, Polsko- Amerykańskiej Fundacji Wolności, Program Operacyjny Kapitał Ludzki Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi 45 z 63

2. 3. 4. 5. 1. Oznakowanie miejscowości MAPA Słabuszewic na tle gminy/powiatu Oczyszczenie rzeki Opatówki Oznakowanie dróg w miejscowości (tablice gdzie są jakie numery domów) Lokalizacja koszty do śmieci w miejscowości BieŜące remonty i utrzymanie dróg i oświetlenia ulicznego Plan Odnowy Miejscowości Słabuszewice na lata 2010-2018 2011-2014 20 000,00 zł 2012-2015 100 000,00 zł 2011-2013 10 000,00 zł 2011-2013 50 000,00 zł Razem koszty realizacji zadań dla celu 3 230 000,00 zł Cel 4: Poprawa infrastruktury technicznej 2. Budowa chodników 2012-2018 1 500 000,00 zł 3. Budowa przystanków autobusowych 2013-2015 60 000,00 zł 4. Budowa kanalizacji 2015-2018 3 000 000,00 zł 5. Budowa gazociągu 2015-2018 3 000 000,00 zł Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi Środki własne gminy, dotacje zewnętrzne LGD itp. małe granty lub Odnowa i rozwój wsi 2010-2018 100 000,00 zł Środki własne gminy Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Środki własne gminy + dotacje z kolejnego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 46 z 63