Krzeszowice, dnia 14 marca 2013 r. Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny w Gminie Krzeszowice w roku 2012 i przedstawienie potrzeb związanych z realizacją zadań Podstawa prawna: art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.) Na mocy Uchwały Nr XVI/157/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 26.01.2012 r., Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krzeszowicach został wyznaczony jako jednostka organizacyjna Gminy Krzeszowice organizująca realizację zadania administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny prowadzonego w formie pracy z rodziną. W celu realizacji zadań określonych w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zwanej dalej ustawą, w dniu 01.03.2012 r. w strukturze Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzeszowicach utworzono Sekcję Wspierania Rodziny. W 2012 roku, w Sekcji zatrudnione były następujące osoby: Kierownik: od dnia 01.03.2012 r. - w wymiarze pełnego etatu; Asystenci rodziny, wykonujący swoje obowiązki w zadaniowym systemie czasu pracy: - 15.03.2012-15.04.2012 - trzy osoby w wymiarze po 0,5 etatu, - 16.04.2012-30.09.2012 - dwie osoby w wymiarze po 0,5 etatu, - 01.10.2012-31.12.2012 - jedna osoba w wymiarze 0,75 etatu, zaś druga 0,5 etatu; Inspektor: od dnia 01.04.2012 r. w wymiarze 0,5 etatu. Psycholog: od dnia 15.03.2012 w wymiarze 0,5 etatu; Specjalista pracy z rodziną: od dnia 01.07.2012 r. w wymiarze pełnego etatu. Do zadań GOPS w zakresie realizacji ustawy należy: l. Opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny; 2. Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny; 3. Tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych przez:
a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa; b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających; c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; 4. Finansowanie: a) kosztów szkoleń dla rodzin wspierających; b) podnoszenie kwalifikacji przez asystentów; c) kosztów związanych z udzieleniem pomocy przez rodziny wspierające. 5. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo - terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. 6. Sporządzenie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. 7. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy. 8. Przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji, dotyczących zaległości z tytułu nie ponoszenia opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. W odniesieniu do ww. punktów, realizacja zadań z zakresu wspierania rodziny w roku 2012 wyglądała następująco: 1. Pierwszy rok obowiązywania nowych uregulowań z zakresu wspierania rodziny umożliwił zdiagnozowanie występujących w Gminie Krzeszowice problemów w omawianej materii oraz określenie zadań i kierunków ich rozwoju w kolejnych latach, dając w ten sposób podstawę do stworzenia gminnego programu wspierania rodziny, który stanowił kontynuację Gminnego programu opieki nad dzieckiem i rodziną na lata 2007 2012. W dniu 28 lutego 2013 r. Rada Miejska w Krzeszowicach przyjęła - w drodze Uchwały Nr XXVIII/315/2013 - Gminny Program Wspierania Rodziny na terenie Gminy Krzeszowice na lata 2013 2015. 2. W 2012 roku, GOPS stwarzał możliwości podnoszenia kwalifikacji asystentom rodziny poprzez udział w szkoleniach, których celem było zapoznanie się z warsztatem pracy asystenta oraz omówienie trudności napotykanych podczas pracy z rodzinami objętymi ich wsparciem. Ponadto asystenci rodziny w związku z wykonywaniem swoich obowiązków
na bieżąco konsultowali się z pracownikami socjalnymi, specjalistą pracy z rodziną, psychologiem, prawnikiem, członkami Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, jak również kuratorami, pracownikami szkół i przedszkoli, a także osobami zatrudnionymi w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Krakowie. W siedzibie PCPR były organizowane spotkania z udziałem asystentów rodziny, mające na celu przekazanie informacji i wymianę poglądów dotyczących pracy z rodzinami, w których małoletni zostali umieszczeni w pieczy zastępczej. 3. Tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem realizacja i koszty: a) Praca z rodziną, dostęp do specjalistycznego poradnictwa. W 2012 roku GOPS, po spełnieniu przesłanek określonych w art. 11 ustawy, przydzielił asystenta rodziny łącznie dla 22 rodzin, spośród ogółem 41 rodzin, co do których powzięto informacje o istnieniu problemów opiekuńczo wychowawczych. W minionym roku, 21 dzieci pochodzących z rodzin, z którymi pracował asystent rodziny, przebywało w jednej z form pieczy zastępczej, zaś pozostałych 40 małoletnich pozostawało pod opieką rodziców biologicznych. Na dzień 31.12.2012 r. wsparciem asystentów rodziny było objętych 13 rodzin. Z pozostałymi rodzinami praca asystenta rodziny została zakończona z uwagi na uzyskanie pozytywnych efektów założonych w planie pracy z rodziną lub zaprzestanie współpracy przez rodzinę. Warto zaznaczyć, że współpraca ze strony rodziny jest dobrowolna - tylko w skrajnych przypadkach może być podejmowana na podstawie postanowienia sądu rodzinnego (w 2012 roku w Gminie Krzeszowice nie odnotowano takiego przypadku). Gmina Krzeszowice podjęła starania w 2012 roku dotyczące otrzymania dotacji celowej z budżetu państwa na pokrycie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny, w ramach Resortowego programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2012 Asystent rodziny. Przekazana w listopadzie 2012 roku, za pośrednictwem Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, kwota 22 449,00 zł stanowiła niemal 90% przeznaczonych przez GOPS wydatków, związanych z zatrudnieniem asystentów rodziny w 2012 roku. Dostęp do specjalistycznego poradnictwa realizowany był na bieżąco poprzez udzielanie porad psychologicznych i prawnych oraz organizowanie grup wsparcia. W 2012 roku psycholog udzielił ogółem 180 porad dla klientów GOPS. Ponadto psycholog prowadził wspólnie z asystentem rodziny - 13 spotkań grup wsparcia rodziny, skierowanych do osób, objętych wsparciem asystenta rodziny, a także wspólnie ze specjalistą pracy z rodziną - 13 spotkań grup wsparcia dla osób doświadczających przemocy
w rodzinie. Ponadto prawnik udzielił łącznie 23 porad prawnych, polegających na przedstawieniu szczegółowych informacji dot. przysługujących uprawnień i możliwości oraz w zależności od potrzeb na sporządzeniu projektów pism procesowych, w szczególności z zakresu prawa rodzinnego. b) Rodziny wspierające. W 2012 roku na terenie Gminy Krzeszowice nie została ustanowiona żadna rodzina wspierająca, wobec czego Gmina nie poniosła żadnych kosztów związanych z realizacją tego zadania. c) Placówki wsparcia dziennego. Na terenie Gminy Krzeszowice funkcjonują dwie placówki wsparcia dziennego w Krzeszowicach i Tenczynku. Wymienione podmioty realizują zadania wskazane w art. 24 ust. 2 ustawy, tj.: - opieka i wychowanie; - pomoc w nauce; - organizacja czasu wolnego; - zabawa i zajęcia sportowe; - rozwój zainteresowań. Po uprzednim przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego: Prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach wsparcia dziennego dla 60 dzieci, mieszkańców Gminy Krzeszowice w okresie od dnia 15 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. na terenie Gminy Krzeszowice, Gmina Krzeszowice zleciła organizacji pozarządowej Caritas Archidiecezji Krakowskiej to zadanie, przeznaczając na jego realizację w 2012 roku kwotę 200 000 zł. W placówkach wsparcia dziennego zatrudnione są osoby pełniące funkcję wychowawcy lub pedagoga, legitymujące się wykształceniem wyższym pedagogicznym lub z zakresu pracy socjalnej. W zakresie pomocy w nauce dużą rolę odgrywa udział wolontariuszy w zajęciach placówki starszej młodzieży z krzeszowickich szkół. Placówki Wsparcia Dziennego w Krzeszowicach i Tenczynku przestrzegały zapisu ustawowego, w myśl którego liczba dzieci uczęszczających do tychże placówek nie mogła być wyższa niż po 30 dziennie. Ogółem, w ciągu całego 2012 roku z placówki w Krzeszowicach korzystało łącznie 54 dzieci, zaś w Tenczynku - 51 dzieci.
4. Koszty szkoleń pracowników Sekcji Wspierania Rodziny wyniosły w 2012 roku 2 445,00 zł. Natomiast z uwagi na wspomniany wyżej fakt braku ustanowienia rodziny wspierającej, Gmina Krzeszowice nie poniosła żadnych kosztów szkoleń rodzin wspierających oraz związanych z udzieleniem pomocy przez rodziny wspierające. 5. Zgodnie z art. 191 ustawy, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi w pierwszych trzech latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej - odpowiednio - 10%, 30% i 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka (w pozostałej części 90%, 70% i 50% - wskazane koszty ponosi starosta). W 2012 roku w pieczy zastępczej zostało umieszczonych 15 małoletnich pochodzących z terenu gminy. Wydatki Gminy Krzeszowice w omawianym zakresie kształtowały się następująco: - instytucjonalna piecza zastępcza - 10 492,75 zł; - rodzinna piecza zastępcza 3 605,81 zł. Łączny koszt poniesiony przez Gminę Krzeszowice za pobyt w pieczy zastępczej małoletnich pochodzących z terenu gminy od wejścia w życie ustawy, tj. 01.01.2012 r., do 31.12.2012 r. wyniósł zatem 14 098,56 zł. 6. Sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny za pierwsze i drugie półrocze 2012 roku zostały sporządzone przez GOPS zgodnie ze wzorem określonym przez rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sprawozdań rzeczowofinansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej: z dnia 22 lutego 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 240) oraz z dnia 4 grudnia 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1371). 7. Monitoring sytuacji dzieci z rodzin zagrożonych kryzysem lub przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej, zamieszkałych na terenie gminy prowadzony jest na bieżąco przez asystentów rodziny oraz pracowników socjalnych zatrudnionych w GOPS. Dodać należy, iż asystenci rodziny nadal monitorują sytuację rodzin, z którymi zakończyli współpracę.
Potrzeby związane z realizacją zadań wykonywanych z zakresu wspierania rodziny zostały zawarte w Gminnym Programie Wspierania Rodziny terenie Gminy Krzeszowice na lata 2013 2015, wśród których na szczególną uwagę zasługują: - dalsze podnoszenie kwalifikacji przez asystentów rodziny, poprzez udział w szkoleniach i innych formach kształcenia; - finansowanie kosztów zatrudnienia asystentów rodziny możliwość ponownego otrzymania dotacji celowej z budżetu państwa (wnioskowana dotacja - 30 000 zł); - rozwój poradnictwa psychologicznego i prawnego, tworzenie grup wsparcia rodziny; - zlecanie prowadzenia dwóch placówek wsparcia dziennego (w 2013 roku wskazane zadanie nadal realizuje Caritas Archidiecezji Krakowskiej); - udział w finansowaniu pobytu dziecka w pieczy zastępczej w szerszym zakresie niż w 2012 roku (po upływie pierwszego roku kalendarzowego pobytu dziecka, ponoszona przez Gminę Krzeszowice odpłatność wzrasta do 30% całkowitych kosztów); - koszty organizowania szkoleń i tworzenia warunków do działania rodzin wspierających (w przypadku ich utworzenia). Skuteczna realizacja wskazanych potrzeb, wynikających z przepisów ustawy, powoduje zatem konieczność wydatkowania środków finansowych w większym wymiarze niż w 2012 roku.