RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 119107 (22) Data zgłoszenia: 17.06.2010 (19) PL (11) 65867 (13) Y1 (51) Int.Cl. B21D 1/02 (2006.01) B21D 3/02 (2006.01) (54) Oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów (43) Zgłoszenie ogłoszono: 14.02.2011 BUP 04/11 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: FABRYKA ZMECHANIZOWANYCH OBUDÓW ŚCIANOWYCH FAZOS SPÓŁKA AKCYJNA, Tarnowskie Góry, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 30.03.2012 WUP 03/12 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: LUCJAN OCHMAN, Tarnowskie Góry, PL PL 65867 Y1
2 PL 65 867 Y1 Opis wzoru Przedmiotem wzoru użytkowego jest oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów stosowane w procesie technologicznym, w operacji prostowania wyrobów o przekroju okrągłym lub płaskowników i blach, szczególnie na prasach hydraulicznych. Znane są ze stanu techniki konstrukcje oprzyrządowania na obrabiarki i prasy hydrauliczne o budowie podtrzymek i pryzm kształtowych, na których opiera się i mocuje prostowane wyroby. Zarówno podtrzymki jak i pryzmy umożliwiają zgrubne ustawienie obrabianych przedmiotów, ale przy dużych ciężarach prostowanych wyrobów, nie mają możliwości dokładnego obracania i przesuwania detali, dla odpowiedniego ustawienia krzywizny prostowanego przedmiotu. Z praktyki warsztatowej jest znane oprzyrządowanie na prasę hydrauliczną, zbudowane z dwóch stałych pryzm umieszczonych na stole prasy, na których jest wsparty pręt lub tłoczysko podlegające prostowaniu. Pręt jest obracany ręcznie, krzywizną w górne położenie i nastawiany tak, aby stempel prasy hydraulicznej wywierał nacisk w najbardziej wygiętym miejscu. Jest to czynność uciążliwa, gdyż trzeba pokonać duże opory tarcia o wewnętrzną powierzchnię pryzm, a jednocześnie mało dokładna i nie ma pewności, czy wygięcie prostowanego pręta zostanie zlikwidowane. Znana jest z wynalazku 142 652 pt. Podtrzymka tokarska stała, konstrukcja podtrzymki do obróbki przedmiotów w kształcie wałka, która pozwala na dokładne centrowanie przedmiotu obrabianego i jest zawieszona za pośrednictwem wysięgnika obrotowo i suwliwie na pionowym słupie, poza tokarką. Podtrzymka jest zbudowana z korpusu podstawy, płyty prowadnicy, oraz dolnej i górnej obudowy. Płyta prowadnicy ma dwa przesuwne klocki z rolkami tocznymi. Przesuwne klocki z rolkami ułatwiają zamocowanie i zdjęcie przedmiotu obrabianego, ale nie dają możliwości jego obrotu i ustawienia do operacji prostowania, zwłaszcza w przypadku dużej krzywizny. Znane jest także z wynalazku 136 154 pt. Urządzenie ustawczo-mocujące podbijaki do maszyn torowych na obrabiarce, rozwiązanie konstrukcyjne zawierające szczęki, o powierzchniach nachylonych w kierunku wzdłużnym do kształtu mocowanego przedmiotu przeznaczonego do obróbki. Dodatkowo konstrukcja urządzenia zawiera elastycznie wypychane trzpienie oporowe, o powierzchni kulistej, wysuwane pod naciskiem sprężyn. Ułatwia to ustawienie i centrowanie obrabianego podbijaka, który jest odkuwką o skomplikowanym kształcie, ale nie nadaje się do zastosowania przy operacjach technologicznych prostowania wyrobów w kształcie pręta. Celem wzoru użytkowego jest uniknięcie niedoskonałości znanych rozwiązań i skonstruowanie oprzyrządowania, którego konstrukcja umożliwia łatwe i bezpieczne prostowanie wyrobów, zwłaszcza prętowych. Cel ten uzyskano konstruując oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów, które jest montowane na znanej konstrukcji prasy hydraulicznej wyposażonej w stempel i stół, a na nim umieszczone dwie kształtowe pryzmy. Oprzyrządowanie według wzoru użytkowego ma na każdej z pryzm stałych, umocowany element dołączny, zawierający podatne rolki, a na stemplu ma kształtową głowicę z pryzmatycznym wycięciem, obejmującym profil prostowanego pręta. Oprzyrządowanie według wzoru użytkowego jest przedstawione na rysunku, którego fig. 1 ukazuje widok z boku prasy hydraulicznej z zamontowanym oprzyrządowaniem, fig. 2 i fig. 3 przedstawia dwa widoki konstrukcji elementu dołącznego, a fig. 4 i fig. 5 widok z boku i z góry na kształtową wkładkę. Oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów jest zbudowane z dwóch elementów dołącznych 9 umocowanych do pryzm stałych 8 umieszczonych na stole 2 prasy hydraulicznej 1, a także z kształtowej głowicy 4, umocowanej do stempla 3 prasy 1. Głowica 4 ma pryzmatyczne wycięcie 7, obejmujące profil prostowanego pręta 15. Każdy z elementów dołącznych 9 jest umocowany do pryzmy stałej 8 śrubami łączącymi 16 i posiada podatne rolki 10, umieszczone w kasecie 11 i podparte sprężyną 12. Na rolkach 10 spoczywa prostowany pręt 15. W trakcie operacji prostowania, pod naciskiem stempla 3 z głowicą 4, rolki 10 chowają się do kaset 11 i pręt 15 wspiera się na pryzmach stałych 8. Kształtowa głowica 4 oprzyrządowania jest połączona ze stemplem 3 prasy 1 połączeniem gwintowym 6 i ma w swej konstrukcji przelotowy otwór 5 służący do montażu lub demontażu głowicy 4. Oprzyrządowanie ma dodatkowo dwie kształtowe wkładki 13 z ogranicznikami 14, które wypełniają wewnętrzne profile pryzm stałych 8, pozwalając na prowadzenie operacji prostowania elementów konstrukcyjnych w postaci pręta płaskiego lub elementu blachy. Konstrukcja oprzyrządowania według wzoru użytkowego zapewnia zmniejszenie uciążliwości operacji technologicznej prostowania, poprawę warunków pracy na stanowisku prasy hydraulicznej,
PL 65 867 Y1 3 a także większą uniwersalność założonej technologii i wzrost wydajności pracy. Przedmiot wzoru użytkowego może być wykorzystany w procesie technologicznym, na przykład po operacji obróbki cieplnej. OPIS OZNACZEŃ RYSUNKOWYCH (oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów) 1 - prasa hydrauliczna 2 - stół prasy 3 - stempel 4 - kształtowa głowica 5 - przelotowy otwór montażowy 6 - połączenie gwintowe 7 - pryzmatyczne wcięcie 8 - pryzma stała 9 - element dołączny 10 - podatne rolki 11 - kaseta 12 - sprężyna 13 - wkładka (zamykająca pryzmę stałą) 14 - ograniczniki (obejmujące pryzmę) 15 - prostowany pręt 16 - śruby łączące Zastrzeżenia ochronne 1. Oprzyrządowanie do prostowania wyrobów, zwłaszcza prętów składające się z dwóch kształtowych pryzm stałych, umocowanych rozłącznie na stole prasy hydraulicznej i stempla zamocowanego do prasy w przybliżeniu w osi prostowanego wyrobu, znamienne tym, że ma na każdej z pryzm stałych (8) umocowany element dołączny (9), zawierający podatne rolki (11), a jego stempel (3) jest zaopatrzony w kształtową głowicę (4) z pryzmatycznym wycięciem (7) obejmującym profil prostowanego pręta (15). 2. Oprzyrządowanie według zastrz. 1, znamienne tym, że każdy z jego elementów dołącznych (9) jest zbudowany z rozbieralnej kasety (11), wewnątrz której jest umieszczony wspornik zakończony podatnymi rolkami (10), z których każda jest podparta sprężyną (12), przy czym ugięcie sprężyny jest tak dobrane, że rolki (10) chowają się co najmniej do pozycji równej ze skośną powierzchnią pryzm stałych (8). 3. Oprzyrządowanie według zastrz. 1, znamienne tym, że jego kształtowa głowica (4) ma w swojej środkowej części przelotowy otwór montażowy (5) i jest połączona z konstrukcją stempla (3) połączeniem gwintowym (6). 4. Oprzyrządowanie według zastrz. 1, znamienne tym, że ma dodatkowo dwie kształtowe wkładki (13), z których każda zamyka pryzmę stałą (8) i obejmuje ją od zewnątrz, ogranicznikami (14).
4 PL 65 867 Y1 Rysunki
PL 65 867 Y1 5
6 PL 65 867 Y1 Departament Wydawnictw UP RP