Przebarwienia
Przebarwienia skóry problem medyczny czy kosmetyczny? Przebarwienia skóry mogą stanowić istotny defekt kosmetyczny. Pod względem obrazu histologicznego przebarwienia można podzielić na : naskórkowe skórne mieszane
Naskórkowe powstają w wyniku nagromadzenia w naskórku nadmiernej liczby melanocytów (komórki wytwarzające barwnik) lub nadprodukcji melaniny. Skórne melanina zlokalizowana w skórze w warstwie brodawkowej Mieszane barwnik gromadzi się w naskórku i w skórze
Jakie mogą być przyczyny powstawania przebarwień: Pod wpływem promieniowania słonecznego dochodzi do samoistnego pojawiania się przebarwień o podłożu hormonalnym ciąża stosowanie doustnej antykoncepcji stosowanie zastępczej terapii hormonalnej okres menopauzy inne kuracje hormonalne choroby wątroby zaburzenia miesiączkowania zapalenia przydatków niedoczynność nadnerczy nadczynność tarczycy działanie substancji fitotoksycznych lub fotoalergizujących, znajdujących się w lekach, kosmetykach, mydłach.
Aby określić poziom, w którym znajduje się przebarwienie stosuje się badanie w lampie Wooda. Jest to ważne ze względu na metodę leczenia i rokowanie. Wyróżniamy następujące rodzaje przebarwień: Piegi Melasma (ostuda) Plamy soczewicowate (starcze) Przebarwienia pozapalne
Piegi
Piegi są plamami barwnikowymi leżącymi w poziomie skóry, o równej powierzchni, najczęściej rozsiane, umiejscowione głównie w okolicach odsłoniętych. Wielkość ich porównywana jest z wielkością łebka od szpilki lub ziarna soczewicy. Barwa piegów jest żółta lub ciemnobrunatna. Najczęściej umiejscowione są one na twarzy, w okolicach dekoltu, na przedramionach i grzbietach rąk. Nie spotyka się ich na dłoniach i podeszwach. Ich cechą charakterystyczną jest blednięcie zimą oraz nasycanie się barwnikiem wiosną i latem pod wpływem promieni słonecznych. Piegi tworzą zazwyczaj symetryczne układy i mają tendencję do gromadzenia się. Skłonność do ich występowania dziedziczy się jako cechę dominującą, a występują szczególnie często u osobników rudych i blondynów. Z wiekiem piegi wykazują skłonność do ustępowania.
Różnicowanie Piegi należy różnicować z plamami soczewicowatymi, które są zazwyczaj większe i występują głównie na skórze osłoniętej.
Leczenie W leczeniu piegów stosuję się wyłącznie preparaty działające miejscowo. Wśród nich należy wymienić środki złuszczające i odbarwiające. Złuszczenie skóry ( maść rezorcynowa) powoduje usuniecie piegów, które jednak po pewnym czasie nawracają. Trwałe usuniecie piegów można uzyskać stosowaniem fenolu. W razie niedokładnej techniki mogą powstać blizny. Chorzy powinni unikać światła słonecznego, które nasila piegi w tym celu zaleca się stosowanie odpowiednich maści i kremów chroniących.
Ostuda Wiele z nas stosuje doustną antykoncepcję hormonalną, ale tylko niektóre wiedzą o tym, że tabletki hormonalne mają właściwości fotouczulające. A co to właściwie znaczy? Otóż zawarte w tabletkach hormony przyspieszają uwalnianie melaniny, a gdy dodamy do tego promienie UV może się to skończyć brzydkimi przebarwieniami skóry. U niektórych mogą to być wyłącznie drobniutkie piegi, które mogą zniknąć równie szybko jak się pojawiły. Czasem jednak przebarwienia są o wiele większe i niestety nieodwracalne. Mamy tu na myśli tzw. ostudę.
Ostuda (melasma) - zazwyczaj brązowe, symetryczne plamy na policzkach, czole, rzadziej nad górną wargą lub na karku. Ostuda jest bezpośrednio powiązana z następującymi stanami: - -ciąża - menopauza - zaburzenia miesiączkowania - stany zapalne przydatków - doustne leki antykoncepcyjne - przewlekła choroba wątroby - stan wyniszczenia - niektóre kosmetyki, np. olejek bergamotowy
Nie jest to stan nieodwracalny. Takie przebarwienia można leczyć (m.in. środkami wybielającymi, mikrodermabrazją itp.) lecz jest to kosztowne i długotrwałe, a mimo wszystko nie gwarantuje, że przebarwienia znikną całkowicie.
Jak się chronić? Jeśli bierzesz tabletki hormonalne unikaj długotrwałego opalania lub całkowicie z niego zrezygnuj (tym bardziej jeśli korzystasz z solarium!!!). Oceń (sama bądź u dermatologa) jak bardzo jesteś narażona na przebarwienia (czy pojawiały się już kiedyś, jak Twoja skóra reaguje na słońce itd.) Wychodząc na słońce zawsze nakładaj na twarz i ciało kremy z wysokimi filtrami. Zapomnij o piciu herbatki z dziurawca (on także ma właśc. fotouczulające). Bacznie przyglądaj się swojej skórze.
Plamy soczewicowate
Plamy soczewicowate mogą być wrodzone lub nabyte. Mają one charakter drobnych plamek brązowego koloru (różne odcienie) dość licznie rozsianych na plecach, klatce piersiowej, skórze rąk, twarzy i przedramionach, są nieco większe niż piegi i znacznie bardziej odgraniczone. Zmiany te mogę powstawać w wyniku działania promieni słonecznych (plamy soczewicowate słoneczne); często występują również u osób starszych (plamy starcze, zmiany stałe). Zmiany te mogą występować pojedynczo lub też mogą licznie pokrywać powierzchnię skóry głównie odkrytych części ciała (twarzy, rękach, przedramionach).
Plamy soczewicowate powstające na skutek działania promieni słonecznych mają zdolność stopniowego samoistnego zanikania. Plamy starcze są zmianami o charakterze stałym.
Rozpoznano również plamy soczewicowate złośliwe, są one często przyczyną czerniaka złośliwego. Charakteryzują się one ciemnym zabarwieniem czasami dany obszar jest nieregularnie zabarwiony, są to zmiany wypukłe. Najczęściej spotyka się je na twarzy kobiet starszych. Cechują się wolnym rozwojem jak również tym, iż wywodzący się z nich czerniak ma charakter łagodny.
Profilaktyka Podstawą zapobiegania przebarwieniom jest ochrona przeciwsłoneczna. Podobnie jak w przypadku profilaktyki czerniaka polega na ograniczeniu ekspozycji na promieniowanie słoneczne, stosowaniu kremów z filtrem chroniących przed UVB i UVA (wysokość filtra musi być dobrana odpowiednio do fototypu skóry i intensywności promieniowania)
Leczenie powstałych przebarwień W zależności od rodzaju przebarwienia i głębokości zmian lekarz dermatolog dobiera odpowiednią metodę : Peelingi chemiczne AHA BHA Wielohydroksykwasy Pochodne witaminy A Mikrodermabrazja Preparaty wybielające przebarwienia do stosowania w domu itp
Preparaty dostępne na rynku:
Dziękuję za uwagę Magdalena Gałońska Kosmetologia Gr L7