Edukacja i wychowanie wyzwania współczesności redakcja naukowa Lidia Pawelec CZĘŚĆ I. WSPÓŁCZESNOŚĆ W EDUKACJI PROBLEMY I ROZWIĄZANIA Część II. Kierunki współczesnego wychowania rola rodziny Kielce 2013 3
SPIS TREŚCI Część I WSPÓŁCZESNOŚĆ W EDUKACJI PROBLEMY I ROZWIĄZANIA Spis treści części I.... 5 LIDIA PAWELEC Wprowadzenie do części I.... 9 ROZDZIAŁ I. AKTUALNE ZAGADNIENIA WSPÓŁCZESNEJ EDUKACJI... 11 1. ALINA SZCZUREK-BORUTA Uwrażliwianie kulturowe i kształtowanie (się) tożsamości perspektywa edukacji międzykulturowej... 13 2. JANUSZ CZERNY Harvard Education... 25 3. IRENA STAŃCZAK Szkoła między podawaniem wiadomości a samodzielnością w myśleniu... 31 4. TOMASZ PAWELEC Edukacja medialna w polskiej szkole (i nie tylko) mit czy rzeczywistość?... 43 5. MARIUSZ WIŚNIEWSKI Hidden curriculum reprodukcją kultury prawomocnej... 63 6. WIOLETTA ZBROŻYNA Podmiotowość ucznia zagrożeniem dla autorytetu nauczyciela?... 73 7. IVAN PAVLOV Punkty krytyczne ścieżki rozwoju zawodowego nauczycieli na Słowacji... 99 8. LIDIA PAWELEC Wychowanie a phronesis... 109 5
EDUKACJA I WYCHOWANIE WYZWANIA WSPÓŁCZESNOŚCI ROZDZIAŁ II. WSPIERANIE WSZECHSTRONNEGO ROZWOJU UCZNIA... 123 9. MAREK KĄTNY Elementy ekologii we współczesnej polskiej prozie dla młodych odbiorców... 125 10. ANNA STAWECKA Rola wychowania we wspieraniu rozwoju osobowości dzieci w młodszym wieku szkolnym... 137 11. ANNA HAJDUKIEWICZ Czynniki wpływające na rozwój potencjału biograficznego młodego człowieka w społeczeństwie globalnym... 155 12. KATARZYNA ROGOZIŃSKA Wychowanie estetyczne inspiracją do twórczości muzycznej dzieci... 169 13. BEATA BUGAJSKA-JASZCZOŁT, MONIKA CZAJKOWSKA Rozwój umiejętności złożonych... 181 14. AGATA JOPKIEWICZ, MAGDALENA LELONEK Aktywność fizyczna jako czynnik stymulujący rozwój funkcji poznawczych dzieci i młodzieży... 203 15. EWA JAGIEŁŁO Matematyczne myślenie... 213 ROZDZIAŁ III. KWESTIE BEZPIECZEŃSTWA I ZAGROŻEŃ W EDUKACJI... 225 16. MARIAN KOPCZEWSKI, LIDIA PAWELEC Profilaktyka przeciwdziałania zachowaniom aspołecznym młodzieży... 227 17. ROMUALD KALINOWSKI Edukacja dla Bezpieczeństwa wybrane problemy... 247 18. MARIAN KOPCZEWSKI, LIDIA PAWELEC Ocena negatywnych skutków oddziaływań z cyberprzestrzeni na młode pokolenie w społeczeństwie informacyjnym... 259 19. ANDRZEJ KOBIAŁKA Zadania straży miejskiej a poczucie bezpieczeństwa dzieci... 277 20. HONORATA KOPACZ, PAULINA PIOTROWSKA Oddziaływania wychowawcze wobec osób pozbawionych wolności... 297 6
Część II KIERUNKI WSPÓŁCZESNEGO WYCHOWANIA ROLA RODZINY Spis treści części II.... 315 LIDIA PAWELEC Wstęp do części II.... 319 ROZDZIAŁ IV. WYCHOWANIE WEDŁUG RÓŻNYCH KONCEPCJI PEDAGOGICZNYCH I DZIAŁAŃ SPOŁECZNYCH... 321 21. ANDRZEJ BAŁANDYNOWICZ Rodzinne domy terapeutyczne wsparte na Korczakowskiej idei sumienia i autoodpowiedzialności... 323 22. ANNA KLIM-KLIMASZEWSKA Wychowanie przedszkolne w koncepcji pedagogicznej Rudolfa Steinera... 345 23. BARBARA SURMA Pedagogiczny aspekt wychowania w sferze phronesis w koncepcji Marii Montessori... 361 24. JOLANTA DUNAJ-TARKOWSKA Profilaktyka niedostosowania społecznego w domach dziecka... 375 25. URSZULA HUDASZEK Beztroskie lata czy patologiczne dzieciństwo?... 383 26. JOLANTA DUNAJ-TARKOWSKA Socjalizacja, resocjalizacja czy terapia w domach dziecka?... 407 27. ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK Trudności wychowawcze w codzienności szkolnej... 417 28. ANNA HAJDUKIEWIWCZ Nowy wymiar relacji nauczyciel i wychowanek w aspekcie przemian współczesności... 439 29. HUBERT PAWELEC Relacje nauczyciela z uczniem we współczesnej szkole... 455 30. STANISŁAW KOWALSKI Wartości, jako cel działań wychowawczych... 471 7
EDUKACJA I WYCHOWANIE WYZWANIA WSPÓŁCZESNOŚCI 31. TOMASZ ŁĄCZEK Sukces życiowy jako wartość w procesie wychowania młodzieży szkolnej... 491 32. OLGA DOMIŃSKA Reformy pracy wychowawczej przedszkoli w aspekcie historycznym... 499 33. JERZY ZDAŃSKI Polska polityka edukacyjna kształtowania kompetencji nauczycieli po 1989 r.... 505 ROZDZIAŁ V. WYCHOWANIE W RODZINIE WYBRANE PROBLEMY... 521 34. JÓZEF SOWA Aksjologiczne aspekty procesu wychowania w rodzinie... 523 35. KS. MARIUSZ SZTABA Drogi i bezdroża współczesnego wychowania w Polsce. Rzecz o fundamentalnym wyborze pomiędzy realizmem a idealizmem w tworzeniu adekwatnej koncepcji wychowania... 543 36. SYLWESTER BĘBAS Ojcostwo jako wartość. Pedagogiczne aspekty wychowania do ojcostwa... 563 37. WIOLETA ADAMCZYK BĘBAS Macierzyństwo jako wartość. Pedagogiczne aspekty wychowania do macierzyństwa... 583 38. MARIA KOTOMSKA Odpowiedzialność rodzicielska kluczem do sukcesu wychowawczego... 597 39. LECH HYB Rodzina jako składnik systemu wychowawczego sukces czy porażka?... 625 40. ANTONI KASPRZYCKI Wpływ rodziny na wychowanie dziecka... 641 8