LKA 4113-001-05/2014 D/14/504 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LKA 4113-001-05/2014 D/14/504 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę D/14/504 - Przygotowanie szkół do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Katowicach Kontroler Dariusz Bienek, specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 90622 z dnia 22 kwietnia 2014 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) Jednostka kontrolowana Szkoła Podstawowa nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Pszowie, ul. Karola Miarki 16, 44-370 Pszów 1. Regon: 000729273. Kierownik jednostki kontrolowanej Bogusława Seemann, Dyrektor Szkoły 2. (dowód: akta kontroli str. 3-4) Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej II. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości 3, działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie w roku szkolnym 2013/2014 oraz jej przygotowanie do objęcia dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym z dniem 1 września 2014 r.. Pozytywnie oceniono w szczególności: podział sal lekcyjnych klas I-III na część edukacyjną i rekreacyjną, ich wyposażenie w odpowiednie materiały dydaktycznonaukowe, dostosowanie mebli w tych salach do wzrostu uczniów, zapewnienie dzieciom możliwości korzystania z ciepłego posiłku, organizację zajęć zwiększających szanse edukacyjne uczniów zdolnych oraz uczniów mających trudności w nauce, zapewnienie odpowiedniej kadry nauczycieli do edukacji uczniów sześcioletnich oraz funkcjonowanie w szkole miejsca zabaw utworzonego w ramach programu Radosna Szkoła. Najwyższa Izba Kontroli jako nieprawidłowe ocenia niedostosowanie mebli w pracowni komputerowej i pracowni języka angielskiego oraz w jadalni Szkoły do wymogów ergonomii uczniów klas I oraz brak trwałych oznaczeń rozmiaru niektórych krzeseł i stolików dla uczniów klas I-III. Ponadto NIK zwraca uwagę, że nie osiągnięto standardów zalecanych przez Ministra Edukacji Narodowej dotyczących przebywania w świetlicy szkolnej uczniów klas najmłodszych razem z uczniami klas IV-VI oraz nie dostosowano wysokości zamontowanych sanitariatów do zróżnicowanego wzrostu uczniów. 1 Zwana dalej Szkołą lub SP 2. 2 Zwana dalej Dyrektorem. 3 NIK stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2

Opis stanu faktycznego III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Zapewnienie przez szkołę warunków lokalowych i wyposażenia do edukacji uczniów sześcioletnich. Szkoła składa się z dwóch budynków: głównego (starego) i dodatkowego (nowego) połączonych korytarzem. W budynku głównym znajduje się pięć sal lekcyjnych 4 i świetlica, a w dodatkowym dwie sale lekcyjne dla klas I-III, biblioteka, sala zabaw i sala gimnastyczna. W roku szkolnym 2013/2014 w Szkole uczyło się 139 uczniów w sześciu oddziałach (po jednym oddziale w klasach I-VI) 5. (dowód: akta kontroli str. 5, 38-39, 49-50) 1.1. W roku szkolnym 2013/2014 Szkoła nie dysponowała wystarczającą liczbą sal lekcyjnych dla klas I-III. Do dyspozycji 3 oddziałów były 2 sale lekcyjne. Do SP 2 uczęszczało 68 6 uczniów klas I-III, z tego w klasach: I 26, II 18 i III 24. Na rok szkolny 2014/2015 założono otwarcie dwóch oddziałów klasy I, w związku z czym planowano zwiększenie oddziałów nauczania wczesnoszkolnego do 4. Zaplanowano także, że do klas I-III będzie uczęszczało 94 dzieci, z tego 50 do oddziałów klasy I, 26 do klasy II i 18 do klasy III. (dowód: akta kontroli str. 6-7, 13-14, 30, 50) Zajęcia edukacyjne w klasach I-III w roku szkolnym 2013/2014 odbywały się w dwóch salach lekcyjnych - nr 7 i nr 8. Zajęcia te dla klasy I przeprowadzano w godzinach od 8 00 do 13 20 w salach: nr 7 (10 godz. tygodniowo), nr 8 (6 godz.), gimnastycznej (3 godz.), komputerowej (1 godz.) oraz w pracowni języka angielskiego (2 godz. tygodniowo). (dowód: akta kontroli str. 10, 13-14, 26, 29) Zajęcia edukacyjne prowadzono zamiennie w salach nr 7 i 8, ponieważ tylko jedną z nich wyposażono w tablicę multimedialną, sprzęt audio-wizualny i komputer z dostępem do internetu. Ponadto Dyrektor wyjaśniła, że część godzin dydaktycznych przeprowadza się w sali nr 8 w formie edukacyjno-zabawowej, ponieważ salę tę, ze względu na większą powierzchnię, wyposażono w większość pomocy dydaktycznych służących do tego typu zajęć. (dowód: akta kontroli str. 43-44, 47) 1.2. Na rok szkolny 2014/2015, pomimo planowanego zwiększenia liczby oddziałów na pierwszym etapie kształcenia, nie założono z uwagi na ograniczenia lokalowe - zwiększenia liczby sal lekcyjnych dla klas I-III. Nauczanie w trybie zmianowym obejmie wszystkie (4) oddziały klas I-III. (dowód: akta kontroli str. 26, 30) 1.3. Sale lekcyjne dla klas najmłodszych przygotowano zgodnie z pkt. 3 Zalecanych warunków i sposobu realizacji edukacji wczesnoszkolnej zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 7. Obie sale - nr 7 i nr 8 podzielono na dwie części: edukacyjną i rekreacyjną, wyposażono w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć, sprzęt audiowizualny oraz gry i zabawki dydaktyczne. Zorganizowano w nich kąciki tematyczne i biblioteczki. Części edukacyjne sal 4 Na parterze sala do nauki języka polskiego i matematyki, na piętrze komputerowa, przyrodnicza i do nauki języka angielskiego. 5 Stan na 25.04.2014 r. 6 Stan na 25.04.2014 r. 7 Dz. U. 2012, poz. 977, zwane dalej Zaleceniami MEN 3

wyposażono w tablice (w sali nr 7 również w tablicę multimedialną) stoliki i krzesła, natomiast części rekreacyjne w mobaklocki 8 oraz kształtki rehabilitacyjne z pianki i dywany do zabaw. Salę nr 7 wyposażono w komputer z dostępem do internetu, natomiast część rekreacyjną sali nr 8 w różnego rodzaju przyrządy rekreacyjne (np. piłki do siedzenia, piłki sensoryczne i inne) i materac składany. (dowód: akta kontroli str.43-44) 1.4. Sale lekcyjne nr 7 i nr 8 wyposażono w stoliki i krzesła w różnych rozmiarach (2, 3 i 4) 9 oraz z regulowaną wysokością blatu stolika i siedziska krzesła (o zakresie rozmiarów 3-5). (dowód: akta kontroli str. 43-44) Z informacji Dyrektora wynika, że na początku każdego roku szkolnego doboru rozmiaru mebli szkolnych dla uczniów dokonują wychowawcy klas I III razem z pielęgniarką szkolną oraz konserwatorem. Ponadto dodała, że: W miesiącu czerwcu br. odbędzie się dzień otwarty dla przyszłych uczniów (6- i 7-latków), w trakcie którego pielęgniarka wstępnie oszacuje ich wzrost. Zgodnie z zapisami kart zdrowia uczniów SP 2, pomiaru wzrostu dokonuje się u uczniów klas I, III i V. (dowód: akta kontroli str. 35, 55) W wyniku oględzin stwierdzono, że krzesła i stoliki, stanowiące wyposażenie sal nr 7 i 8 (za wyjątkiem stolików o stałej wysokości blatu 10 ), nie mają trwałych oznaczeń ich rozmiarów. (dowód: akta kontroli str. 43-44) Uczniowie klasy I uczestniczyli w bieżącym roku szkolnym raz w tygodniu w lekcji informatyki oraz dwa razy w lekcjach języka angielskiego. Zajęcia te odbywały się w pracowniach. Salę komputerową wyposażono tylko w trzy zestawy mebli (dwa krzesełka + stolik) dostosowanych do wzrostu uczniów (w rozmiarze 3 i 4). Pracownię języka angielskiego wyposażono w indywidualne stanowiska do nauki języka, w których wysokość blatów stanowisk i siedzisk krzeseł odpowiadała rozmiarowi pomiędzy 4 i 5. (dowód: akta kontroli str. 29, 38-39) 1.5. Szkoła posiadała miejsce zabaw, przeznaczone dla najmłodszych uczniów, w postaci sali, przy korytarzu w bezpośrednim sąsiedztwie sal lekcyjnych dla klas I-III, na stałe przystosowanej do celów rekreacyjno-dydaktycznych. Nauczyciele wraz z uczniami mieli do niej ciągły, nieograniczony dostęp. (dowód: akta kontroli str. 41) Szkoła otrzymała wsparcie finansowe na zakup pomocy dydaktycznych do miejsca zabaw w ramach rządowego programu Radosna Szkoła. Projekt zrealizowano w roku szkolnym 2011/2012. W wyniku oględzin stwierdzono, że część pomocy dydaktycznych i wyposażenia miejsca zabaw znajduje się w salach lekcyjnych dla klas I-III i w magazynie sali gimnastycznej. (dowód: akta kontroli str. 26, 31, 38-39, 41) Dyrektor wyjaśniła: Zakupione w ramach programu Radosna Szkoła pomoce dydaktyczne i wyposażenie celowo zostały rozmieszczone w sali zabaw, w dwóch salach lekcyjnych i sali gimnastycznej, aby nauczyciele i uczniowie mieli swobodny 8 Mobaklocki wykonane są z pianki pokrytej trwałą i zmywalną tkaniną. Można je łączyć w tory przeszkód, jak również tworzyć przestrzenne konstrukcje 9 Według kryteriów nadanych przez PN-EN 1729-1:2007 (zwanych dalej Kryteriami ), rozmiar 2 odpowiada wzrostowi ucznia 108-121 cm, rozmiar 3 119-142 cm, rozmiar 4 133-159 cm, rozmiar 5 146-176,5 cm, rozmiar 6 159-188 cm. 10 Stoły o stałej wysokości blatu posiadały oznaczenie rozmiaru w postaci kolorowych, odpowiadających rozmiarowi, gumowych zakończeń nóg od strony podłogi. 4

dostęp do tych pomocy. Sala zabaw nie pomieściłaby całego sprzętu w efekcie nie spełniła by swojej roli. Sale nr 7, 8 i sala gimnastyczna są naprzemiennie wykorzystywane przez uczniów i nauczycieli klas I-III, zgodnie z planem lekcji ( ).Sala gimnastyczna wyposażona jest zarówno w pojedyncze elementy jak i całe zestawy sprzętu rekreacyjnego, które pozwalają na prowadzenie z dziećmi klas I III zróżnicowanych form zajęć ruchowych. Takich zajęć nie można przeprowadzać w sali zabaw ze względu na jej wymiary. (dowód: akta kontroli str. 35) 1.6. Szkoła nie posiada placu zabaw. Dyrektor wyjaśniła, że od 2011 r. czyni starania w celu otrzymania terenu, na którym planuje się wykonanie boiska sportowego, a w następnej kolejności - placu zabaw. (dowód: akta kontroli str. 26, 41) W piśmie z 5 maja 2014 r. zastępca Burmistrza Pszowa poinformował Dyrektor o przejęciu przez gminę nieruchomości, na której władze miasta planują, w zależności od możliwości finansowych, wybudować boisko szkolne w roku 2015 lub 2016. (dowód: akta kontroli str. 70) 1.7. W szkolnej świetlicy liczba stolików i krzeseł była odpowiednia do liczby dzieci korzystających z zajęć świetlicowych, w tym tylko pięć krzeseł i cztery stoliki były w rozmiarze 4, odpowiednim dla uczniów klas I-III. (dowód: akta kontroli str. 15-16, 42) Wyjaśniając powyższe Dyrektor stwierdziła, że do grupy świetlicowej zapisanych jest pięciu uczniów klas I III, uczęszczających systematycznie na zajęcia, a dwóch korzysta z tych zajęć okazjonalnie. Dodała również, że W roku szkolnym 2014/2015 w związku z naborem do klasy I sześciolatków (wg arkusza organizacyjnego będzie ich 15) przewidywane jest doposażenie świetlicy w dodatkowy sprzęt dostosowany do ich wzrostu (osiem krzesełek i cztery stoliki w rozmiarze 3). MEN z oświatowej subwencji ogólnej posiada rezerwę, z której nasza szkoła chce skorzystać. Szkoła złożyła wniosek o przydział środków na zakup sprzętu i pomocy do świetlicy szkolnej. Zakup nastąpi w okresie wakacji letnich. (dowód: akta kontroli str. 34-37) 1.8. W roku szkolnym 2013/2014 uczniowie najmłodsi mieli możliwość zjedzenia w Szkole ciepłego posiłku. (dowód: akta kontroli str. 26-28) 1.9. W budynku SP-2 wydzielono jadalnię przeznaczoną do spożywania posiłków. W wyniku oględzin stwierdzono, że jadalnia była czysta, wyposażona w całości w krzesła i stoliki w rozmiarze 6 (odpowiada wzrostowi 159-188 cm). (dowód: akta kontroli str. 42) 1.10. Stosownie do 4a Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach 11 Szkoła w roku szkolnym 2013/2014 zapewniała uczniom z klas I-III możliwość pozostawiania części podręczników i przyborów szkolnych, udostępniając w tym celu dzieciom półki i szuflady w meblach ustawionych w salach, w których odbywały się zajęcia tych klas. (dowód: akta kontroli str. 43-44) 11 Dz. U. z 2003 Nr 6, poz. 69, zwane dalej rozporządzeniem bhp. 5

Ustalone nieprawidłowości 1.11. Uczniom klasy I w roku szkolnym 2013/2014 zapewniono bezpieczny dostęp do pomieszczeń sanitarnych (łazienek i ubikacji). Pomieszczenia te znajdowały się w przejściu pomiędzy nowym i starym budynkiem Szkoły, ok. 3 m od korytarza, przy którym znajdowały się sale lekcyjne i sala zabaw. W łazienkach zapewniono ciepłą i zimną wodę oraz środki higieny osobistej. Utrzymane były w czystości, a kontrolę zapewniały woźna, sprzątaczki bądź dyżurujące w czasie przerw nauczycielki. Wysokości zamontowanych w nich sanitariatów (umywalek, pisuarów oraz misek ustępowych) nie zróżnicowano, a tym samym nie dostosowano do wzrostu najmłodszych uczniów. (dowód: akta kontroli str. 40) Wyjaśniając niedostosowanie wysokości zamontowanych sanitariatów do potrzeb najmłodszych Dyrektor stwierdziła: Wyposażenie sanitarne (pisuary, umywalki i muszle klozetowe) zostało zamontowane w łazienkach uczniowskich w latach 80-tych. W roku 1996 łazienki zostały zmodernizowane, ale w projekcie nie wzięto pod uwagę wzrostu uczniów. ( ) Przewidujemy dostosowanie wyposażenia do potrzeb uczniów przez zamontowanie podestów pod pisuary, natomiast umywalki zostaną obniżone. Z kolei w jednej z kabin zostanie zamontowana muszla w odpowiednim rozmiarze. Zmiany zostaną wprowadzone w łazienkach dla chłopców i dziewczynek w okresie wakacyjnym. (dowód: akta kontroli str. 34-36) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. Krzeseł i stolików, stanowiących wyposażenie pracowni komputerowej, pracowni języka angielskiego oraz jadalni, nie dostosowano do wzrostu uczniów klas I-III. Zgodnie z 9 ust. 2 rozporządzenia bhp sprzęty, z których korzystają osoby pozostające pod opieką szkoły lub placówki, dostosowuje się do wymagań ergonomii. 1.1. Pracownia komputerowa posiadała 10 stanowisk komputerowych, z niedostosowanym do wzrostu uczniów wyposażeniem. Krzesła przy stanowiskach były w rozmiarze 5, natomiast wysokość blatu stanowisk odpowiadała rozmiarowi 6. Oprócz stanowisk na środku sali znajdowało się sześć zestawów mebli (krzesełko i stolik), z których dwa były w rozmiarze 4, jeden w rozmiarze 3 oraz trzy w rozmiarze 5. (dowód: akta kontroli str. 38-39) Dyrektor wyjaśniła: Pracownia komputerowa, którą doposażaliśmy w sprzęt i meble w roku 2005, była przeznaczona dla uczniów klas IV-VI, ponieważ w ramowych planach nauczania dla klas I-III nie uwzględniono zajęć komputerowych. Obecnie, ze względu na ograniczoną powierzchnię sali, jedyną możliwością było dostawienie 3 stolików i 6 krzesełek, odpowiednich do wzrostu uczniów klas I-III. Dodała również, że: W związku z większą liczbą oddziałów klas I-III w roku szkolnym 2014/2015 (4 oddziały) nauczyciele będą prowadzić zajęcia komputerowe (1 godzina tygodniowo dla oddziału) w sali nr 7 i 8. Do ich dyspozycji będzie sprzęt komputerowy (laptopy), pozyskany w ramach programu rządowego cyfrowa szkoła. (dowód: akta kontroli str. 46) 1.2. Wyposażenia pracowni języka angielskiego nie dostosowano do wzrostu najmłodszych uczniów. Wysokość blatów stanowisk odpowiadała rozmiarowi 5, natomiast wysokość siedziska krzeseł rozmiarowi pomiędzy 4 i 5. (dowód: akta kontroli str. 38-39) 6

Dyrektor, wyjaśniając powyższe, stwierdziła, że: w ramach doposażenia szkół z oświatowej subwencji ogólnej na rok szkolny 2014/2015 zakupiony zostanie dodatkowy sprzęt przystosowany do grupy sześciolatków - maty do języka angielskiego Skaczemy po angielskich słowach. (dowód: akta kontroli str. 34) NIK zauważa, że o ile maty takie stanowią narzędzie, które można zastosować dla podniesienia atrakcyjności zajęć, nie mogą one stanowić zamiennika mebli dostosowanych do potrzeb najmłodszych uczniów. Ocena cząstkowa 1.3. Wyposażenia jadalni nie dostosowano do wzrostu uczniów klas I-III. Wszystkie krzesła i stoliki stanowiące wyposażenie jadalni były w rozmiarze 6. (dowód: akta kontroli str. 42) Dyrektor wyjaśniła: Wyposażenie jadalni jest w całości w rozmiarze 6, ponieważ do tej pory nie zwrócono na ten fakt uwagi. Nie było żadnych uwag ze strony uczniów i ich rodziców. Problem zaistnieje w momencie, kiedy ze stołówki będą korzystać uczniowie 6-cio letni. W przyszłym roku szkolnym planowane jest doposażenie jadalni w stoliki i krzesła. W pierwszym tygodniu września, po rozeznaniu ilu uczniów klasy I będzie korzystało z dożywiania w stołówce szkolnej, dopasujemy odpowiednią liczbę stolików w rozmiarze 3 i 4. Stołówka szkolna rozpoczyna swoja działalność po 10 września. (dowód: akta kontroli str. 35-36) 2. Krzesła i stoliki w salach lekcyjnych dla klas I-III nie były prawidłowo oznaczone w zakresie ich rozmiaru. Zgodnie z Wytycznymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej w sprawie dostosowania mebli edukacyjnych do wysokości ciała uczniów/wychowanków placówek oświatowych, wszystkie meble należy oznakować w sposób widoczny i trwały oraz prawidłowo zestawić. Jednocześnie numer (rozmiar) mebla można zastąpić kolorem wg PN-EN 1729-1:2007. Większość krzeseł, stanowiących wyposażenie sal nr 7 i 8 oraz sali zabaw nie miało trwałych oznaczeń ich rozmiarów. (dowód: akta kontroli str. 43-44) Wyjaśniając powyższe Dyrektor stwierdziła: Oznakowania wykonane przez producenta są nietrwałe. Na krzesłach było to oznaczenie w formie kółeczek o średnicy 1 cm z kolorowej folii naklejone na metalowa ramę. W wyniku użytkowania i konserwacji sprzętu oznakowanie uległo zniszczeniu. Stoliki oznakowane są za pomocą kwadratowych nasadek na zakończeniu nóg stolika. To oznakowanie również jest nietrwałe (wskutek przesuwania ulega zniszczeniu). Aby w przyszłości zapobiec tego typu niespodziankom postanowiliśmy, iż w okresie wakacji letnich blaty i siedziska (od spodu) oznakowane zostaną cyframi wykonanymi farbą olejną w kolorze odpowiednim dla danego rozmiaru. Zdaniem NIK, meble powinny być oznakowane w widocznym miejscu. (dowód: akta kontroli str. 34-36) Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, działalność Szkoły w zbadanym zakresie. 7

Opis stanu faktycznego 2. Zapewnienie przez szkołę warunków organizacyjnych do edukacji uczniów sześcioletnich. 2.1. W roku szkolnym 2013/2014 do klasy I uczęszczało 26 uczniów, którzy należeli do tej samej grupy rówieśniczej 12. (dowód: akta kontroli str. 13-14, 48, 50) 2.2. Od 1 września 2014 r. Dyrektor zaplanowała przyjęcie 50 uczniów do dwóch oddziałów klasy I. Zajęcia edukacyjne zaplanowano w klasach nie przekraczających 25 dzieci, co odpowiadało zapisom art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw 13. (dowód: akta kontroli str. 26, 30) 2.3. Stosownie do pkt 6 Zaleceń MEN w roku szkolnym 2013/2014 edukację w oddziale klasy I powierzono jednemu nauczycielowi (wychowawcy) poza zajęciami z języka angielskiego, które prowadził inny nauczyciel - anglista. (dowód: akta kontroli str. 11, 14) 2.4. W badanym roku szkolnym w SP-2 zajęcia świetlicowe prowadzono w stałej grupie wychowawczej, liczącej 25 uczniów, zgodnie z wymogami określonymi w 7 ust. 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 14. W tej grupie było ośmioro 15 dzieci z klas I-III, w tym pięciu uczniów z klasy I. (dowód: akta kontroli str. 15-16, 36, 46) Dyrektor wyjaśniła, że w celu zorganizowania zajęć świetlicowych dla uczniów klas I-III prowadzący codziennie (po zakończeniu lekcji tych klas, od godz. 12 20 ), wykorzystywał salę zabaw. Do świetlicy przechodził z całą grupą dopiero po zakończeniu lekcji przez którąkolwiek z klas IV-VI. (dowód: akta kontroli str. 46) Uwagi dotyczące badanej działalności NIK zwraca uwagę, że ze względu na rozpoczęcie edukacji przez sześciolatków w roku szkolnym 2014/2015 oraz duże zróżnicowanie wieku rozwojowego dzieci, organizacja zajęć świetlicowych dla jednej grupy uczniów wszystkich klas nie sprzyja budowaniu poczucia bezpieczeństwa dzieci z klas najmłodszych, o którym mowa w pkt 2 Zaleceń MEN i w 2 rozporządzenia bhp. Opis stanu faktycznego 2.5. Część zajęć edukacyjnych w klasie I (język angielski, informatyka oraz wychowanie fizyczne) w roku szkolnym 2013/2014 zorganizowano w sposób tradycyjny, tzn. lekcje trwały po 45 min. Lekcje te odbywały się w pracowniach i sali gimnastycznej, co wymagało dostosowania czasu ich trwania do planu lekcji wszystkich klas. Pozostałe zajęcia dydaktyczne uczniów klasy I zorganizowano w sposób porównywalny z organizacją zajęć w oddziałach przedszkolnych, a czas ich trwania ustalał nauczyciel prowadzący, zachowując ogólnotygodniowy czas zajęć, zgodnie z 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ramowych statutów. Zajęcia te odbywały się w godzinach od 8 00 do 12 20. 12 25 uczniów urodzonych było w 2006 r., a 1 w 2007 r. 13 Dz. U. poz. 1265. 14 Dz. U. Nr 61, poz. 624, ze zm., zwane dalej rozporządzeniem w sprawie ramowych statutów. 15 W trakcie roku szkolnego 2013/2014 skreślony został jeden uczeń. 8

Ocena cząstkowa Z wyjaśnień Dyrektora wynika, że nauka odbywała się w ławkach, ale również przez zabawę na dywanie, bądź w kącikach tematycznych. Zajęcia rozpoczynały się w części rekreacyjnej, gdzie następowało nawiązanie do tematu lekcji poprzez rozmowy, zabawy, scenki dramowe, czytanie krótkich tekstów, opowiadanie lub rozwiązywanie zagadek. Następnie dzieci siadały przy stolikach i wykonywały ćwiczenia pisemne w kartach pracy. Po ich wykonaniu wracały na dywan i bawiąc się, manipulując różnymi przedmiotami, układając klocki - rozwiązywały zadania matematyczne. Następnie wracały do stolików i rozwiązywały zadania w kartach pracy. Kiedy dzieci nie potrafiły już skupić uwagi na wykonywanym zadaniu, wracały do części rekreacyjnej, gdzie odbywały się zajęcia muzyczno-ruchowe i relaksacyjne. Po nich, ponownie w części edukacyjnej, rysowały, malowały, kolorowały, bądź wycinały obrazki związane z tematem lekcji. Czasu tych zajęć nie ograniczał dzwonek szkolny, lecz dostosowano go do potrzeb i możliwości uczniów. (dowód: akta kontroli str. 27, 29) 2.6. Szkoła w roku szkolnym 2013/2014 umożliwiła uczniom klasy I korzystanie ze szkolnej pracowni komputerowej. Zajęcia odbywały się w środę na piątej godzinie lekcyjnej. Uczniowie mieli do dyspozycji 26 laptopów oraz dostęp do 10 stanowisk komputerowych. (dowód: akta kontroli str. 29, 38-39, 43-44) 2.7. Szkoła w ww. roku szkolnym, stosownie do pkt 18 Zaleceń MEN, zapewniała uczniom z klasy I zajęcia pozalekcyjne rozwijające ich indywidualne uzdolnienia, organizując zajęcia umożliwiające spędzenie czasu wolnego (zajęcia świetlicowe, koła zainteresowań: taneczne, teatralne, plastyczne i szachowe) oraz zwiększające szanse edukacyjne (gimnastyka korekcyjna, zajęcia z uczniem zdolnym, terapia zajęciowa, logopedia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, matematyczne). Z klasy I w powyższych zajęciach udział wzięło: - 5 uczniów (19,2% uczniów klasy I) w zajęciach świetlicowych, - 4 uczniów (15,4%) w zajęciach koła tanecznego, - 7 uczniów (26,9%) w zajęciach koła teatralnego, - 6 uczniów (23,1%) w zajęciach koła plastycznego, - 1 uczeń (3,8%) w zajęciach koła szachowego i w zajęciach z uczniem zdolnym, - 25 uczniów (96,1%) w zajęciach z gimnastyki korekcyjnej, - 3 uczniów (11,5%) w terapii zajęciowej, - 5 uczniów (19,2%) w zajęciach z logopedycznych, - 4 uczniów (15,4%) w zajęciach dydaktyczno- wyrównawczych, - 6 uczniów (23,1%) w dodatkowych zajęciach z matematyki. (dowód: akta kontroli str. 27-28) 2.8. W Szkoła stworzono warunki pozwalające na budowę poczucia bezpieczeństwa u najmłodszych uczniów poprzez dostosowanie części nowego budynku do prowadzenia zajęć dydaktycznych w ramach nauczania wczesnoszkolnego. Sale lekcyjne, przeznaczone do prowadzenia zajęć w klasach I-III, znajdowały się na parterze nowej części SP-2 z osobnym wejściem 16. Na korytarzu, przy którym znajdowały się ww. sale lekcyjne, sala zabaw oraz biblioteka, ustawiono szafki na ubrania tylko dla dzieci klas I-III. (dowód: akta kontroli str. 38-39) Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Szkoły w zbadanym zakresie. 16 Uczniowie klas starszych wchodzili do Szkoły wejściem głównym, znajdującym się w starym budynku. 9

Opis stanu faktycznego Ocena cząstkowa Wnioski pokontrolne Prawo zgłoszenia zastrzeżeń 3. Zapewnienie odpowiedniej kadry nauczycieli do edukacji uczniów sześcioletnich. 3.1. Liczba nauczycieli zatrudnionych odpowiadała liczbie planowanych na rok szkolny 2014/2015 oddziałów, a tym samym spełniony był wymóg 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli 17. (dowód: akta kontroli str. 26, 30, 53-54) 3.2. W badanym roku szkolnym Szkoła zapewniła możliwość podnoszenia kwalifikacji nauczycielom nauczania wczesnoszkolnego. Uczestniczyli oni w następujących szkoleniach: Rozpoznawanie potrzeb i możliwości uczniów na starcie szkolnym proces diagnozy dziecka rozpoczynającego naukę w szkole 18 oraz Sześciolatek w szkole to nie takie proste 19. (dowód: akta kontroli str. 56-62) Dyrektor w roku szkolnym 2013/2014, w ramach nadzoru pedagogicznego, wspomagała nauczycieli nauczania wczesnoszkolnego poprzez zorganizowanie szkoleń w ramach konferencji Rady Pedagogicznej. W badanym roku szkolnym przeprowadzono dwa szkolenia dla nauczycieli w zakresie edukacji dzieci sześcioletnich: 14 listopada 2013 r. oraz 29 kwietnia 2014 r. (dowód: akta kontroli str. 63-69) Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Szkoły w zbadanym zakresie. IV. Uwagi i wnioski Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 20, wnosi o: 1. Podjęcie działań w celu dostosowania do zasad ergonomii mebli szkolnych w pracowniach komputerowej i języka angielskiego oraz w świetlicy szkolnej i w jadalni. 2. Wykonanie trwałego oznaczenia rozmiaru mebli w widocznym miejscu. V. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach: jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK, kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do Dyrektora Delegatury NIK w Katowicach. 17 Dz. U. z 2013r., poz. 1207. 18 Szkolenie zorganizowane 05.02.2014 r. przez Centrum Kształcenia Nauczycieli LIBRUS uczestniczyły w nim 4 nauczycielki nauczania wczesnoszkolnego oraz pedagog szkolny. 19 Szkolenie zorganizowane 28.04.2014 r. przez Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Wodzisławiu Śląskim uczestniczyły w nim 2 nauczycielki nauczania wczesnoszkolnego. 20 Dz. U. z 2012 r., poz. 82 ze zm., zwanej dalej ustawą o NIK. 10

Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli Delegatury w Katowicach, w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Katowice, dnia 10 czerwca 2014 r. Kontroler Dariusz Bienek specjalista kontroli państwowej Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Katowicach 11