Sygn.akt IVP 94/15 UZASADNIENIE Powodowie Ireneusz G, Radosław G, Dariusz J, Mariusz K, Mirosław K, Marek K, Jacek M i Marcin T wnieśli pozwy skierowane przeciwko Skarbowi Państwa Zakładowi Karnemu w Czerwonym Borze, w których domagali się udzielenia im czasu wolnego w zamian za ponadwymiarowy czas służby odpowiednio : a) Radosława G w wymiarze 57godzin i 30 minut( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 94/15), b) Mirosława K w wymiarze 65 godzin( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 95/15), c) Marka K w wymiarze 429 godzin i 30 minut ( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 96/15), d) Mariusza K w wymiarze 212godzin i 15 minut ( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 97 /15), e) Marcina T w wymiarze 249godzin i 15 minut ( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 100 /15), f) na rzecz Ireneusza G w wymiarze 55 godzin i 20 minut. ( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 101 /15), g) Jacka M w wymiarze 78 godzin ( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 102 /15), h) Dariusza J w wymiarze 37 godzin (( sprawa została zarejestrowana pod sygn.akt IVP 103/15), oraz zasądzenia kosztów zastępstwa prawnego zgodnie z normami. 1
Uzasadnienia wyżej wskazanych żądań, zawartych w poszczególnych pozwach, były tożsame. Przede wszystkim powodowie wskazali, że są funkcjonariuszami Służby Więziennej, pełniącymi służbę w Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze. Podali,że : Ireneusz G w okresie od 1 października 2010r. do 22 października 2013r., Radosław G w okresie od 5 kwietnia 2012r. do 20 czerwca 2013r., Dariusz J w okresie od2 grudnia 2011r. do 19 września 2013r., Mariusz K w okresie od 5 kwietnia 2012r,. do 16 lipca 2014r., Mirosław K w okresie od 22 września 2011r. do 18 września 2014r., Marek K w okresie od 2 lutego 2012r. do 23 grudnia 2013r., Jacek M w okresie od 1 września 2011r. do 30 grudnia 2013r., Marcin T w okresie od 1 grudnia 2010r. do 3 grudnia 2013r. pełnili służbę w wielozmianowym rozkładzie czasu służby. W trakcie pełnienia służby na polecenie przełożonych okres ich obecności w jednostce skracany był do czasu wskazanego w ww. notatkach służbowych w rubryce uwagi. Wskazali,że zgodnie z art.131 ustawy o z dnia 9 kwietnia 2010r. o służbie więziennej (Dz. U. 2010 r. Nr 79 poz. 523 z późn. zm.) w zamian za przedłużony czas służby funkcjonariuszowi przysługuje czas wolny, w tym wymiarze który powinien być przyznany w okresie rozliczeniowym wskazanym w art. 121 ust. 1 tej ustawy. Podali,że pisemnie zwrócili się dyrektora Zakładu Karnego w Czerwonym Borze o przeliczenie i skorygowanie wypracowanych nadgodzin, wskazując błędy w rozliczeniu dni służby w formie wykazu dni, za które błędnie wyliczono ilość godzin pełnionej służby. W przedmiotowych wnioskach wskazali ilość godzin nadliczbowych z racji pozostawania w dyspozycji do pełnienia służby w czasie ponad okres wskazany w notatkach. Podali,że zgodnie z obowiązującym ich wymiarem czasu służby mieli pełnić służbę w wymiarze 12 godzin, np. od godziny 6 do 18.Na skutek polecenia przełożonych przebywali na terenie jednostki, np. do godziny 12, a od godziny 12 do 18 pozostawali dyspozycji przełożonych poza terenem jednostki. Pozwany nie uwzględnił w rozliczaniach czasu służby, czasu pozostawania przez nich w dyspozycji pracodawcy w dniach, w których przełożony polecił im opuścić teren jednostki wcześniej przed zakończeniem wyznaczonej służby. Ilość godzin 2
pozostawania w dyspozycji pracodawcy wskazali we wnioskach skierowanych do dyrektora Zakładu Karnego Czerwonym Borze. W odpowiedzi na ich wnioski o ponowne przeliczenie i skorygowanie wypracowanych nadgodzin w ww. okresach, pozwany zaliczył do czasu ich służby tylko część wskazanych przez nich nadgodzin. Podali, iż w związku z tym, że pracodawca nieprawidłowo rozliczył wypracowane przez nich nadgodziny we wskazanych przez nich okresach, wystosowali do pozwanego wezwania o przyznanie czasu wolnego za wszystkie przepracowane nadgodziny w spornych okresach. Do dnia złożenia pozwów pozwany nie ustosunkował się do niniejszych wezwań. Wartość przedmiotu sporu została wyliczona jako równoważnik średniej wysokości stawki za godzinę stosunku do pensji funkcjonariuszy. Pozwany Skarb Państwa Zakład Karny w Czerwonym Borze wniósł o oddalenie wszystkich pozwów i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego zwrotu kosztów zastępstwa prawnego zgodnie z normami. Pozwany uzasadniając swoje stanowisko procesowe podał,że powodowie byli zwalniani do domu przed upływem czasu służby w wymiarze 12 godzin, w poszczególnych dniach przez nich wskazanych we wnioskach skierowanych do Dyrektora Zakładu Karnego w Czerwonym Borze o ponowne przeliczenie ich czasu służby w spornych okresach. Podniósł, że mając na uwadze definicję czasu służby, zawartą w art. 120 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, nie można twierdzić, że wcześniejszy powrót funkcjonariusza do domu wypełnia przesłankę pozostawania w dyspozycji przełożonego, a miejsce zamieszkania powoda jest innym miejscem wyznaczonym do wykonywania zadań służbowych. Powodowie, zdaniem pozwanego, w żaden sposób nie wykazali, że jako miejsce wykonywania zadań służbowych przełożony, udzielając zwolnienia, wskazał im ich miejsce zamieszkania, ewentualnie inne miejsce, w którym przebywali. Powodowie nie udowodnił także, że we wskazanych przez siebie godzinach znajdowali się w takim stanie 3
psychofizycznym, który umożliwiał im w każdej chwili podjęcie czynności zmierzających do realizacji zadań związanych z pełnioną służbą. Przyjęcie zatem za prawidłowe toku rozumowania powodów, w ocenie pozwanego, jest nie tylko sprzeczne z zasadą logicznego rozumowania, czy zasadą racjonalnego ustawodawcy, ale jest także sprzeczne z treścią art. 127 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, czy też treścią art. 128 ust. 1 tej ustawy. Zdaniem pozwanego nie można przyjąć, że pobyt funkcjonariusza w domu można traktować jako równoznaczny pozostawaniu w dyspozycji przełożonego, który pozostawania w takiej dyspozycji nie wymagał. Dodatkowo stwierdził, że powodowie nie wykazali także, iż pozostawali w gotowości w trybie art. 136 ustawy o Służbie Więziennej. Wskazał,że zwolnienie z dalszego pełnienia służby w danym dniu, opuszczenie jednostki i udanie się w dowolnym kierunku (dom, inne zajęcia własne), w kontekście art. 120 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, nie daje żadnych podstaw do uznania liczby godzin, będących różnicą pomiędzy czasem służby w danym dniu wynikającym z rozkładu czasu służby i liczbą godzin rzeczywiście pełnionej służby w tym dniu, za czas pełnienia służby. Z uwagi na powyższe, w ocenie pozwanego, wyliczenia godzin nadliczbowych (uwzględnienie części godzin z wniosków powodów) dokonano prawidłowo, w oparciu o obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa. Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje: Powodowie Ireneusz G, Radosław G, Dariusz J, Mariusz K, Mirosław K, Marek K, Jacek M i Marcin T są funkcjonariuszami Służby Więziennej, pełniącymi służbę w Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze( dowód: akta osobowe powodów). Powodowie w spornych okresach( wskazanych z pozwach) świadczyli służbę w wielozmianowym rozkładzie czasu służby zgodnie z uregulowaniem z art. 125 ustawy z 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014r. poz. 1415 t.j.) 4
w dniach wskazanych w dziennych rozkładach służby oraz w dniach, w których uczestniczyli w szkoleniach i ćwiczeniach ewentualnie przebywali w podróży służbowej(dowód: rozkłady służby powodów w spornych okresach k. 22-41,70-132, 154-210,238-299,327-404,431-460,491-586, 611-620). Na skutek rozkazu przełożonego powodów - Adama B z dnia18 lutego 2011r. powodowie w spornych okresach wskazanych w ich pozwach, na skutek tego rozkazu byli zwalniani przez przełożonego przed upływem czasu służby wynikającej z rozkładu czasu służby, co było odzwierciedlane zapisami w raportach przebiegu służby. Powodowie w związku z tym byli zobowiązani do opuszczenia jednostki, lecz zdarzały się przypadki,iż byli ponownie wzywani na służbę. Powodowie w spornych okresach także mieli wyznaczane służby nie 12 godzinne, lecz 8 godzinne. Powodowie na skutek zwalniania ze służby po 8 godzinach mieli wyznaczaną kolejną służbę w dzień następny, który winien być dla nich dniem wolnym ( dowód: rozkaz Adama B k. 637, raporty przebiegu służby i strzelania powodów w spornych okresach: k.645-2034,2135-2470, rozkłady służby k. k22-41,70-132, 154-210,238-299,327-404,431-460,491-586, 611-620, 2015-2134 ). Powodowie zwrócili się do dyrektora Zakładu Karnego w Czerwonym Borze z wnioskami o ponowne przeliczenie i skorygowanie wypracowanych przez nich nadgodzin w dniach podanych w załączonych do tych wniosków zestawieniach( dowód : wnioski powodów k. 10-11, 54-55, 221-223,312-315,417-419,470-473 ). Dyrektor Zakładu Karnego w Czerwonym Borze zlecił więc komisji w składzie: Leszek M kierownik Działu Ochrony i Andrzej P wychowawca Działu Penitencjarnego, dokonanie sprawdzenia ilości wypracowanych przez powodów nadgodzin. Komisja została później rozgrzeszona o kolejnych dwóch członków: Jacka G technika Działu kwatermistrzowskiego i Magdalenę W -młodszego inspektora ds/kadr. Komisja najpierw w dwuosobowym składzie, a następnie w czteroosobowym składzie, przy uwzględnieniu art. 226 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, dokonała sprawdzenia rozkładów służb, książek dowódcy zmiany, wykazów szkoleń, listy szkoleń, rozkładów służb. Komisja sprawdziła czas służy powodów w datach przez nich wskazanych w ich wnioskach. Komisja sprawdzała 5
więc ile godzin każdy z powodów był na służbie we wskazanych w ich wnioskach dniach. Członkowie komisji weryfikacji ilości godzin służby powodów w spornych datach dokonywali kierując się wytycznymi dyrektora generalnego co do wyliczania godzin nadliczbowych. Członkowie komisji uznali,że przy systemie pracy wielozmianowej dopuszczalne jest zwolnienie funkcjonariusza przez upływem 12 godzinnej służby, gdy wykonał swoje czynności służbowe, o czym decydował dowódca zmiany. Komisja ustaliła, że powodowie w spornych okresach pełnili służbę zgodnie z rozkładami w ilości godzin wskazanymi w rozkładzie i w tych godzinach byli w dyspozycji pozwanego.komisja uznała,że powodowie nie pozostawali w dyspozycji pozwanego w dniach, gdy dochodziło do skrócenia im czasu służy, ani też w dniach, gdy mieli wyznaczane służby krótsze niż 12 godzinne. Komisja sporządziła notatki służbowe wskazując w nich liczbę nadgodzin uznanych po weryfikacji. Powodowie nie zgodzili się z wyliczeniami ilości nadgodzin wykazanymi w notatkach służbowych sporządzonych przez członków komisji ( dowód: k. 2035v-2036v zeznania św. Leszka M, k. 2036v-2037 zeznania św. Andrzeja P, notatki służbowe k. 13-14, 60-61,142-143,224-226,311,414,473-478,597). Dyrektor Zakładu Karnego w Czerwonym Borze w odpowiedzi na wnioski powodów o weryfikację ilości wypracowanych przez nich nadgodzin poinformował ich,że odmawia zaliczenia w całości do czasu służby wskazanych przez nich w ich wnioskach dni, w których ich zadaniem nastąpiło błędne obliczenie czasu służby. Wskazał,że zalicza do czasu służby: - powodowi Radosławowi G 74 godziny( k. 12), - powodowi Mirosławowi K - 102 godziny( k. 59), - powodowi Markowi K- 20 godzin(k.144), - powodowi Dariuszowi J 6 godzin( k. akt 598)). - powodowi Mariuszowi K- 37 godzin i 55 minut( k. akt 220), - powodowi Jackowi M -177 godzin(k. akt 474), 6
- powodowi Marcinowi T - 69 godzin i 30 minut( k. akt 310-311) -powodowi Ireneuszowi G - 111 godzin i 40 minut (k. akt 415). Powodowie w związku z tym wystosowali do pozwanego wezwania do przyznania im dni wolnych w wymiarze wskazanym w tychże pismach( dowód: wezwania k. 9, 52, 146, 227,319,423,483,603). W odpowiedzi na te wezwania dyrektor Zakładu Karnego w Czerwonym Borze poinformował powodów,iż dokonano przeliczenia godzin nadliczbowych i zostały uwzględnione te godziny, w których funkcjonariusz pozostawał w dyspozycji przełożonego w jednostce organizacyjnej lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania zadań służbowych, w tym również związanych z uczestnictwem w szkoleniach lub doskonaleniu zawodowym oraz odbywaniu podróży służbowych. Wskazał,że funkcjonariusz zwalniany do domu po wykonaniu czynności służbowych, jak też na własną prośbę, nie pozostaje w dyspozycji przełożonego do pełnienia służby. W związku z tym brak jest przesłanek do zaliczenia do czasu służby godzin wskazanych w ich wnioskach ( dowód: pisma dyrektora ZK w Czerwonym Borze k.7, 58,144,228,310,422,474,598). Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie nie był sporny, co do przebiegu służb powodów w spornych okresach, okresu ich trwania oraz rodzaju tej służby, oraz faktu,że powodowie opuszczali jednostkę przed upływem 12 godzin służby. Okoliczności te ustalono w oparciu o zeznania świadków i wyżej wymienione dokumenty.sąd dał wiarę zeznaniom świadków Leszka M i Andrzeja P, albowiem są one obiektywne i spójne. Nadto mają odzwierciedlenie w zgromadzonych w sprawie dokumentach, których wiarygodność nie była kwestowana przez żadną ze stron. Istota sporu w przedmiotowej sprawie dotyczyła ustalenia ilości nadgodzin należnych powodom z tytułu pełnienia w spornych okresach( wskazanych w pozwach powodów) służb w obowiązującym ich wielozmianowym rozkładzie czasu służb. 7
Bezspornym było,iż powodowie pełnili służby w wielozmianowym rozkładzie czasu pracy, zgodnie z uregulowaniem z art. 125 ustawy z 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014r. poz. 1415 t.j.) Czasem służby jest czas, w którym funkcjonariusz pozostaje w dyspozycji przełożonego w jednostce organizacyjnej lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania zadań służbowych, w tym również związanych z uczestnictwem w szkoleniu lub doskonaleniu zawodowym oraz odbywaniem podróży służbowych( art. 120 ust. 1 ww.ustawy). Czas służby wynosi przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy( art. 121 ust. 1 ww. ustawy). Obowiązujący funkcjonariusza wymiar czasu służby w przyjętym okresie rozliczeniowym ustala się w sposób następujący: mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie, dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, przy czym każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu służby o 8 godzin( art. 121 ust. 2 ww.ustawy). Tygodniowy czas służby łącznie z przedłużonym czasem służby nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym( art. 122 ust. 1 ww. ustawy). Wymiar czasu służby funkcjonariusza w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w służbie, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy( art. 121 ust.4 ww.ustawy). Ustawa o służbie więziennej w art. 123 ww. ustawy wprowadza rozkłady czasu służby: wielozmianowe - na stanowiskach służbowych, na których wymaga się pełnienia służby w systemie zmianowym lub ciągłym, 8
jednozmianowe - na pozostałych stanowiskach. Funkcjonariusz pełni służbę w wielozmianowym rozkładzie czasu pracy na zmiany trwające po 12 godzin, po których następują 24 godziny wolne od służby albo 48 godzin, jeżeli zadania służbowe były wykonywane w porze nocnej, w dniach i godzinach rozpoczęcia i zakończenia służby ustalonych przez kierownika jednostki organizacyjnej. Istotą pełnienia służby w systemie wielozmianowym jest przedłużenie czasu służby z 8 do 12 godzin w trakcie doby. Po 12 godzinach służby funkcjonariuszowi przysługuje prawo do 24-godzinnego albo 48-godzinnego odpoczynku, jeżeli 12- godzinna służba przypadała w porze nocnej. Ustalanie godzin rozpoczęcia i zakończenia służby winni więc uwzględniać powszechne regulacje obowiązujące w tym zakresie. Służba funkcjonariuszy jednozmianowych zawsze przebiega w ustawowym wymiarze chyba, że pełnią ją w dniu, który zgodnie z harmonogramem jest dniem wolnym od służby. Funkcjonariusze wielozmianowi mogą zaś w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego pełnić służbę różnie: w jednym miesiącu ponad ustawowy wymiar, w innym poniżej tego wymiaru. Istotnym jest, aby w przyjętym okresie rozliczeniowym ich służba, była tak zaplanowana, żeby odpowiadała ustawowemu wymiarowi godzin w danym okresie. W ocenie Sądu jest niezgodna z wyżej wskazanymi regułami ustawowymi sytuacja, gdy przełożony skraca funkcjonariuszowi czas służby w poszczególnych dniach. Znaczy to, że gdy funkcjonariusz miał pełnić służbę 12 godzinną, a po np. 7 lub 8 godzinach zostaje zwolniony z obowiązków, z nakazaniem opuszczenia jednostki. W ocenie Sądu, sytuacja taka jest dopuszczalna tylko na wniosek funkcjonariusza i gdy przełożony wyrazi na to zgodę. Niedopuszczalnym jest zaś sytuacja,gdy funkcjonariusz zatrudniony w wielozmianowym rozkładzie służby, po stawieniu się do jednostki celem pełnienia 12 godzinnej służby, dowiaduje się,że w tym dniu nie będzie pełnił służby lub w trakcie służby zostaje zwolniony np. po 6,7, czy 8 godzinach. Nie jest także dopuszczalne planowanie w harmonogramach służb 9
w wymiarze niższym niż 12 godzinne, albowiem jest to wymiar ustawowy, od którego zależy także ustawo zagwarantowany czas wolny ( art. 125 ww. ustawy). Zatem czasowe granice pozostawania funkcjonariusza w dyspozycji określa obowiązujący go ustawowy wymiar czasu służby i prawo do określonej ilości godzin odpoczynku dobowego i tygodniowego. Istotne dla rozliczenia czasu służby ma więc prawidłowe obliczenie obowiązującego funkcjonariusza wymiaru czasu służby w okresie rozliczeniowym i takie zaplanowanie harmonogramu, by uwzględniał on dni służby, dni wolne od służby oraz godziny rozpoczynania i kończenia służy, przy uwzględnieniu dobowego( 12 godzinnego) czasu służby i przeciętnie 40 godzinnego tygodniowego czasu służby,w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy. W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że w spornych okresach powodowie w dniach wskazanych przez nich we wnioskach złożonych do dyrektora ZK w Czerwonym Borze, powinni pełnić zgodnie z obowiązującym ich ustawowym wymiarem służbę 12 godzinną, lecz na skutek rozkazu przełożonego, byli zwalniani przed końcem służby, np. po 7,8 godzinach. Powodowie byli w związku z tym zmuszeni do opuszczenia jednostki. Część z nich, z uwagi,iż zamieszkują poza Czerwonym Borem i wspólnie z innymi funkcjonariuszami dojeżdżają do miejsca pełnienia służby jednym samochodem, oczekiwali na parkingu na zakończenie służby przez kolegów, z którymi dojeżdżali do miejsca pełnienia służby, inni jechali do domu i tam do czasu upływu godzin służby, oczekiwali na dyspozycje przełożonego. Zdarzały się także sytuacje,że powodowie byli w razie potrzeby ponownie wzywani na służbę. Bezspornym było także,że w pewnych okresach w harmonogramach powodowie mieli zaplanowaną służbę w wymiarze 8 godzin na dobę, zamiast w wymiarze 12 godzin, a kolejną służbę w dniu następnym, który powinien być dniem wolnym. To powodowało, że powodowie świadczyli pracę w dniach, w których winni odbierać czas wolny należny im przy wielozmianowym rozkładzie służby ( dowód: harmonogramy służby). 10
Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej sądowej z zakresu rachunkowości na okoliczność wyliczenia ilości godzin służby powodów: a) Ireneusza G w okresie od 1 października 2010r. do 22 października 2013r., b) Radosława G w okresie od 5 kwietnia 2012r. do 20 czerwca 2013r., c) Dariusza J w okresie od 2 grudnia 2011 r. do 19 września 2013r., d) Mariusza K w okresie od 5 kwietnia 2012r. do 16 lipca 2014r., e) Mirosława K w okresie od 22 września 2011 r. do 18 września 2014r., f) Marka K w okresie od 2 lutego 2012r. do 23 grudnia 2013r., g) Jacka M w okresie od 1 września 2011 r. do 30 grudnia 2013r., h) Marcina T w okresie od 1 grudnia 2010r.. do 3 grudnia 2013r. i należnego powodom dodatkowego czasu wolnego w zamian za przedłużony czas służby w ww. okresach przy założeniu że: 1. powodowie w spornych okresach świadczyli służbę w wielozmianowym rozkładzie czasu służby zgodnie z uregulowaniem z art. 125 ustawy z 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014r. poz. 1415 t.j.) w dniach i godzinach wskazanych w dziennych rozkładach służby oraz w dniach, w których uczestniczyli w szkoleniach i ćwiczeniach ewentualnie przebywali w podróży służbowej. 2. Powodowie w spornych okresach świadczyli służbę w wielozmianowym rozkładzie czasu służby zgodnie z uregulowaniem z art. 125 ustawy z 9 kwietnia 201 Or. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014r. poz. 1415 t.j.) w dniach i godzinach wynikających dziennych raportów przebiegu służby oraz w dniach, w których uczestniczyli w szkoleniach i ćwiczeniach oraz przebywali w podróży służbowej. 11
Biegła sądowa zakresu rachunkowości Joanna Gąsiewska, rozliczyła czas służby poszczególnych powodów. Biegła do rozliczenia czasu służby uwzględniła tylko dni wskazane przez powodów, obowiązujący powodów wielozmianowy rozkład służby - po 12 godzin. Czas służby powodów za lata 2010-2012 ustaliła na podstawie rozkładów służby i raportów przebiegu służby, a czas służby powodów za lata 2013-2014 ustalony został na podstawie rozkładów służby, raportów przebiegu służby i kart czasu pracy. Biegła dokonywała ustalenia czasu pracy powodów w oparciu o przepisy ustawy z 9 kwietnia 2010r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014r. poz. 1415 t.j.), pomniejszając ustaloną liczę godzin służby o liczbę godzin uwzględnionych przez pozwanego na skutek korekty godzin służby dokonanej przez powołaną komisję, wskazanych w notatkach załączonych do poszczególnych pozwów. Biegła ustaliła,że powodom należy się czas wolny w wymiarze nieuwzględnionym przez Zakład Karny w Czerwonym Borze następującej ilości godzin : 1. Ireneuszowi G za okres od 1 października 2010r. do 22 października 2013r. - 143 godziny, 2. Radosławowi G za okres od 5 kwietnia 2012r. do 20 czerwca 2013r. - 46 godzin i 30 minut, 3. Dariuszowi J za okres od 2 grudnia 2011 r. do 19 września 2013r. - 40 godzin, 4. Mariuszowi K za okres od 5 kwietnia 2012r. do 16 lipca 2014r. - 170 godzin, 5. Mirosławowi K za okres od 22 września 2011 r. do 18 września 2014r. - 109 godzin i 45 minut, 6. Markowi K za okres od 2 lutego 2012r. do 23 grudnia 2013r. - 197 godzin i 30 minut, 7. Jackowi M za okres od 1 września 2011 r. do 30 grudnia 2013r. - 190 godzin, 8. Marcinowi T za okres od 1 grudnia 2010r. do 3 grudnia 2013r. - 252 godziny i 45 minut( dowód: opinia k. 2473-2497 oraz opinia uzupełniająca k.2519-2524). Sąd opinię bieglej sądowej uznał za wiarygodny dowód w sprawie. Opinia jest jasna, 12
pełna, przekonująca i szczegółowo uzasadniona, z powołaniem się na konkretne okoliczności faktyczne i właściwe przepisy prawne. Dlatego też płynące z niej wnioski,w ocenie Sądu, nie budzą wątpliwości. Nadto przyjęte przez biegłą do opinii założenia znajdują oparcie w wyżej omówionym materiale dowodowym, przez co opinii nie można postawić zarzutów nierzetelności czy mylnych założeń Stąd też Sąd kierując się opinią biegłej sądowej z dnia 9 maja 2016r., uzupełnioną opinią z 28 czerwca 2016r. przyjął, iż w okresach objętym sporem poszczególni powodowie pełnili służby w wielozmianowym rozkładzie służby i nie zostali prawidłowo rozliczeni z czasu służby. Powodów obowiązywał 12 godzinny czas służby i w zależności do pory pełnienia służby 24 lub 48 godzinny czas wolny. Z uwagi na nieprawidłowo rozplanowany czas służb powodów, powodowie w spornych okresach pełnili służby w dniach, które powinny być dniami wolnymi i nie otrzymali za przedłużony czas służby zagwarantowanego im ustawowo czasu wolnego. Powodowie winni zatem otrzymać z tego tytułu czas wolny w wymiarze ustalonym w opinii bieglej sądowej zgodnie z treścią art. 131 ustawy o Służbie Więziennej. Sąd uznał zatem wszystkie powództwa za słuszne co do zasady. Powództwa powodów Ireneusza G, Dariusza J, Mirosława K, Jacka M i Marcina T Sąd uznał za zasadne także co do wysokości, a powództwa powodów Radosława G, Mariusza K i Marka K za słuszne co do zasady, a co do wysokości zawyżone. W związku z tym Sąd nakazał pozwanemu udzielenie powodom: Ireneuszowi G, Dariuszowi J, Mirosławowi K, Jackowi M Marcinowi T czasu wolnego w wymiarze przez nich dochodzonym w pozwach pomimo, iż biegła sądowa w opinii wyliczyła,że przysługuje im czas wolny za sporne okresy w wyższym wymiarze. Sąd był bowiem związany żądaniami powodów i nie był uprawniony do orzekania ponad ich żądania. Sąd uznał zaś powództwa powodów Radosława G, Mariusza K i Marka K za uzasadniane co do ilości czasu wolnego w wymiarze ustalonym w opinii biegłej 13
sądowej i dlatego oddalił ich powództwa w zakresie przekraczającym ustalony w opinii wymiar czasu wolnego. Z tych względów orzeczono jako w wyroku na podstawie art. 131 w związku z art. 125 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej ( Dz. U.2016.713 j.t. ). O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zakresie pozwów powodów Ireneusza G, Dariusza J, Mirosława K, Jacka M i Marcina T, a na podstawie art. 100 kpc (zdanie drugie) w zakresie pozwów wniesionych przez powodów Radosława G, Mariusza K i Marka K. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono na podstawie 11 ust.1 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu( Dz.U.2013.490 j.t.). 14