"Wykorzystanie biologicznego sprzężenia zwrotnego oraz zrobotyzowanych systemów do nauki chodu w rehabilitacji" Mgr Anna Poświata
Aby osiągnąć możliwie najwyższy stopień indywidualnej fizycznej i psychicznej sprawności! (Roth,1988) Innowacyjna rehabilitacja: Biofeedback Roboty rehabilitacyjne
Biofeedback dostarczenie informacji na temat wykonywanej czynności ruchowej dostarczenie informacji na temat rezultatu wykonywanej czynności ruchowej Wyobraź sobie trening strzelecki bez bramki, Wyobraź sobie trening strzelecki bez bramki, celu???...
Plan terapii: - Siła - Zakres ruchomości - Wzorce ruchowe - Równowaga, postawa - Wytrzymałość - Percepcja Biofeedback jest integralną częścią rehabilitacji
Wykorzystanie Biofeedbacku Równowaga Rehabilitacja kończyny górnej i dolnej Aktywność mięśniowa Reedukacja chodu
Równowaga Stabilne Podłoże ALFA
Równowaga Niestabilne Podłoże SIGMA
Rehabilitacja kończyny górnej Pablo
Rehabilitacja kończyny dolnej Leg Tutor
Aktywność mięśniowa semg Noraxon
Reedukacja chodu Bieżnia Gait Trainer
ROBOTY REHABILITACYJNE Rozwój nauki, w tym lepsze poznanie mechanizmów wpływających na neuroplastyczność OUN Rozwój technologiczny Roboty pojawiają się w różnych dziedzinach życia
Roboty pojawiły się również w rehabilitacji CEL: - Zintensyfikowanie treningu - Ułatwienie pracy z pacjentem (pacjenci neurologiczni, ergonomia pracy terapeutów) - Wzmocnienie motywacji - Umożliwienie wykonania ruchu, który nie byłby możliwy bez udziału robota
Czynniki oraz zasady wpływające na optymalną stymulację OUN 1. Trening ukierunkowany na specyficzne zadania 2. Właściwa stymulacja sensomotoryczna 3.Ciągle stymulowanie celem uzyskania prawidłowej postawy i wyzwalania optymalnych reakcji motorycznych podczas terapii 4.Rozpoczęcie terapii w możliwie najkrótszym czasie 5. Ograniczanie występujących kompensacji Barbeau H., Fung J., The role of rehabilitation in the recovery of walking in the neurological population. Curr Opi Neurol 14: 735-740, 2001
Rozwój zautomatyzowanej rehabilitacji chodu EGZOSZKIELET Nogi są poruszane za pomocą zautomatyzowanej ortezy na bieżni chód bieżni END-EFFECTOR Podstawy pod nogi są programowalne Pacjent stoi na dwóch podstawach, które się poruszają Możliwość treningu faz chodu lub chodzenia po schodach
System Modułowy
Technologia End Effector
Wskazania Udar Uszkodzenia mózgu Uszkodzenia rdzenia kręgowego Choroba Parkinsona Dziecięce porażenie mózgowe Stwardnienie rozsiane Pacjenci ortopedyczni
Przeciwskazania Znaczne zaburzenia ortostatyczne Niestabilne złamania Ciężka osteoporoza Znaczne uszkodzenia skóry Znaczne schorzenia stawów mogące spowodować ból podczas treningu Znaczna asymetria kończyn nie dająca się skorygować obuwiem Brak współpracy Masa ciała powyżej 150 kg
Możliwość ustawień: Szybkość - ustawia szybkość w zakresie od 0 do 2,3 km/h Kadencja - ustawia liczbę kroków na minutę w zakresie od 0 do 70 Długość kroku - ustawia długość kroków w zakresie od 0 do 55 cm Wysokość kroku - ustawia długość kroku w zakresie od 0 do 27 cm Oderwanie palców - umożliwia ustawienie kąta oderwania palców w zakresie ±10 Kontakt pięty z podłożem Initial contact umożliwia zmianę kąta kontaktu w zakresie ±10
Informacje treningowe: Całkowity Czas Aktywności Czas Chodzenia po Podłodze Czas Wchodzenia po Schodach Czas Schodzenia ze Schodów Średnie odciążenie Maksymalne odciążenie Kroki Schody Przebyta Odległość Liczba Przerw Czas Aktualnej Przerwy
Technologia END EFFECTOR Badania kliniczne m.in. : Udar: Pohl 2007, Geroin 2010, Iosa 2011 Uraz rdzenia kręgowego : Hesse 2004 Mózgowe porażenie dziecięce : Smania 2011
Robot-assisted practice of gait and stair climbing in nonambulatory stroke patients Stefan Hesse, MD; 1* Christopher Tomelleri, PhD; 2 Anita Bardeleben, MA; 1 Cordula Werner, MA; 1 Andreas Waldner, MD 2 Trening chodu i wchodzenia po schodach przy użyciu robota u pacjentów nieambulatorajnychpo udarze
Kryteria włączenia: Wiek poniżej 80 lat Pierwszy udar, max 10 tygodni od incydentu Index Barthel 30-55 /100 (aktywności życia codziennego) Umiejętność siedzenia z nogami na ziemi oraz stania z podparciem Skala FAC 1-5 Brak znacznej spastyczności Brak znacznych zaburzeń kardiologicznych Brak innych zaburzeń neurologicznych lub ortopedycznych wpływających na chód Brak znacznych zaburzeń poznawczych
Terapia: 15 pacjentów grupa badawcza 30 min terapii przy użyciu Robota GEO (w tym podpięcie i odpięcie sama terapia 15-20 min) + asysta w kolanie jeśli była potrzebna 5-15 min chód, 5-10 min chód po schodach Minimum 300 kroków po ziemi 50 kroków po schodach 30 min rehabilitacji tradycyjnej z nastawieniem na reedukację chodu 4 tygodnie, 20 sesji treningowych
Terapia: 15 pacjentów grupa kontrolna 60 minut rehabilitacji tradycyjnej z nastawieniem na reedukację chodu 4 tygodnie, 20 sesji treningowych Pacjenci z obu grup objęci byli również ogólnym programem usprawniania (m.in. masaż, terapia zajęciowa)
Narzędzia badawcze: Skala FAC ocena funkcjonalna, zależność w poruszaniu się (0- całkowita zależność, 5- niezależność, w tym chodzenie po schodach) RMI (Rivermead Mobility Index) ocena mobilności od przewrócenia w łóżku do biegu 10 metrowy test chodu Ocena siły mięśniowej po udarze za pomocą Motricity Index (0-100) Ocena spastyczności za pomocą skali REPAS 5 ruchów biernych (resistance to passive movement scale) Dokonano oceny na początku i końcu terapii oraz 3 miesiące po terapii
Wyniki: W grupie badawczej w sposób istotny statystycznie poprawiły się w stosunku do grupy kontrolnej wyniki: Niezależność w poruszaniu się Skala FAC Mobilność - Skala RMI
Prędkość chodu - 10 metrowy test chodu Siła mięśniowa - Motricity Index Nie było istotnych różnic statystycznych dotyczących spastyczności między grupami
Podsumowanie: Reedukacja chodu przy użyciu robotów opartych o technologię END-Effector to obiecująca forma terapii umożliwiająca pacjentom bardziej intensywny i skuteczny trening oraz odciążająca terapeutów Czynne wspomaganie + użycie FES wydaje się być najbardziej aktywną formą reedukacji chodu przy zachowaniu jednocześnie w pełni fizjologicznego wzorca
Oddolne sterowanie chodem jest związane ze stabilizacją kończyn - przez pacjenta. Terapeuta na początku terapii wspiera manualnie kończynę dolną. Z czasem asysta jest coraz mniejsza (ewentualnie trening w ortezach) Efekty terapeutyczne osiągane są szybciej (np. w porównaniu z treningiem BWS) Potrzeba dalszych badań, w tym na terenie Polski
Dziękuję za uwagę