Technologia jako inspiracja dla interdyscyplinarnych badań naukowych
Technologia jako inspiracja dla interdyscyplinarnych badań naukowych Red. dr Dorota Nowalska-Kapuścik Recenzent: dr hab. Anna Dolata
Copyright by Olgierd Abramski, Łukasz Balwicki, Mateusz Boike,Tomasz Borko, Michał Brzeziński, Justyna Czerwińska, Marek Jankowski, Tadeusz Jędrzejczyk, Agata Konieczna, Grzegorz Libor, Ewelina Markowska, Joanna Marszalec, Dorota Nowalska-Kapuścik, Piotr Popowski, Marlena Robakowska, Wioleta Tomczak, Anna Tyrańska-Fobke, Olga Tytko, Marzena Zarzeczna-Baran & e-bookowo 2017 Recenzja książki: dr hab. Anna Dolata Grafika na okładce: shutterstock Projekt okładki: e-bookowo ISBN e-book 978-83-7859-813-8 Wydawca: Wydawnictwo internetowe e-bookowo www.e-bookowo.pl Kontakt: wydawnictwo@e-bookowo.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, rozpowszechnianie części lub całości bez zgody wydawcy zabronione Wydanie I 2017
Dorota Nowalska-Kapuścik Spis treści Wstęp 7 Justyna Czerwińska WIRTUALNE ZAGROŻENIA - DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU BEZPIECZEŃSTWO DZIECI ONLINE STOWARZYSZENIA TWÓRCZYCH UMYSŁÓW 11 Dorota Nowalska-Kapuścik BANKI CZASU W DZIELNICACH BIEDY JAKO PRZYKŁAD INNOWACYJNYCH WZORÓW KONSUMOWANIA 29 Grzegorz Libor UBÓSTWO ENERGETYCZNE A ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY 45 Olgierd Abramski CZY NALEŻY OGRANICZAĆ TURBOKAPITALIZM? UWAGI NA MARGINESIE DYSKURSU O ROLI PAŃSTWA I SPOŁECZEŃSTWA W GOSPODARCE NA POCZĄTKU XXI WIEKU 59 Joanna Marszalec STORYTELLING W MEDIACH 105 Olga Tytko CZY BĘDZIEMY NA BATERIE? 121 Tomasz Borko EWOLUCJA CYBERPRZESTĘPCZOŚCI 137 Anna Tyrańska-Fobke, Marlena Robakowska, Marzena Zarzeczna-Baran, Piotr Popowski, Michał Brzeziński, Łukasz Balwicki, Marek Jankowski, Tadeusz Jędrzejczyk, Mateusz Boike, Agata Konieczna, Wioleta Tomczak NOWE KIERUNKI I METODY EDUKACYJNYCH KAMPANII ZDROWOTNYCH ANALIZA WYBRANYCH KAMPANII 151
Ewelina Markowska ROZWÓJ GOSPODARCZY PAŃSTWA A POTENCJAŁ DOCHODOWY GMIN ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM MIASTA RADOMIA 165 Urszula Król INSTRUMENTY PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU WYKORZY- STYWANE W RADOMIU W CELU ROZWOJU GMINY I ZWIĘKSZE- NIA POZIOMU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI JEJ MIESZKAŃCÓW 181 Urszula Król Rola gmin w kreowaniu innowacyjności i konkurencyjności regionu oraz rozwoju przedsiębiorczości 197
Wstęp Łacińskie słowo civilis wskazuje na postrzeganie cywilizacji jako poziomu rozwoju osiągniętego przez społeczeństwo w danej epoce historycznej ze szczególnym uwzględnieniem poziomu kultury materialnej (zwłaszcza wiedzy ścisłej i techniki), będącej wskaźnikiem opanowania przez ludzi sił przyrody i wykorzystania jej bogactw [1] Biorąc pod uwagę powyższe, trudno się dziwić, że wśród wielu, wciąż pojawiających się koncepcji zmierzających do identyfikacji stanu współczesnego społeczeństwa, cywilizacja technologii jawi się jako jedna z bardziej trafionych propozycji. Obserwowany w ostatnich latach rozwój technologiczny, stanowiący pokłosie ekspansji nowych dziedzin techniki i gospodarki, zrewolucjonizował życie człowieka, zmieniając bezpowrotnie losy nie tylko obecnych, ale i przyszłych pokoleń. Tempo i zakres dokonujących się zmian budzi podziw, ale i przerażenie. Zwolennicy technologii doceniają szybkość komunikacji, dostęp do nowoczesnych sprzętów zwłaszcza tych, ułatwiających codzienne funkcjonowanie. Przeciwnicy wskazują na zanieczyszczenie środowiska, zanikanie tradycyjnych wartości i degradację norm społecznych. Książka, którą polecamy Państwa uwadze, nie stanowi próby rozstrzygnięcia sporu pomiędzy dwom wskazanymi obozami. Wśród Autorów znaleźli się zarówno sympatycy, jak i oponenci nowoczesnych technologii. Odmienność poglądów jest tu sprawą 7
drugorzędną; istotne jest bowiem to, że zarówno dla tych pierwszych, jak i dla drugich technologia stanowiła (i nadal stanowi) inspirację do podejmowanych badań naukowych. Monografię otwiera tekst Justyny Czerwińskiej zatytułowany Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży online w praktyce społecznej. Funkcjonowanie w rzeczywistość wirtualnej nieuchronnie związane jest z koniecznością szybkiego i efektywnego reagowania na zagrożenia, które wraz ze sobą niesie. Najbardziej zagrożone przemocą rówieśniczą, hejtingiem, sekstingiem czy groomingiem są dzieci i młodzież, stąd też warto akcentować fakt, iż walka o bezpieczeństwo najmłodszych leży w zainteresowaniu nie tylko instytucji pracujących z młodocianymi, ale również wytwórców nowych technologii. W kolejnym artykule autorstwa Doroty Nowalskiej-Kapuścik uwaga skoncentrowana została wokół sformułowania odpowiedzi na pytanie, czy przyczyną popularyzacji innowacyjnych sposobów konsumowania jest potrzeba pielęgnowania postaw wpisujących się w rozwój zrównoważony, czy raczej konieczność wynikająca z niepewnej sytuacji finansowej konsumentów. Tekst poświęcony został jednemu z przejawów konsumpcji kolaboratywnej Bankom Czasu pojawiających się jako forma wymiany usług w społecznościach usytuowanych w tzw. dzielnicach biedy. W monografii znalazło się również miejsce na rozważania poświęcone wieloaspektowym problemom społecznym, stanowiącym realne wyzwanie dla krajów Unii Europejskiej. Próby określenia zależności pomiędzy ubóstwem energetycznym a roz- 8
wojem technologicznym podjął się Grzegorz Libor. Tymczasem Olgierd Abramski zastanawia się nad skutkami niekontrolowanego rozwoju stawiając jednocześnie pytanie Czy należy ograniczać turbokapitalizm? Uwagi na marginesie dyskursu o roli państwa i społeczeństwa w gospodarce na początku XXI wieku. Z kolei Joanna Marszalec w tekście Storytelling w mediach, nie tylko przedstawia podstawowe założenia tytułowego storytellingu, ale również wskazuje na możliwość wykorzystania jego właściwości w mediach tak, aby forma przekazu poszczególnych treści jak najlepiej odpowiadała na szerokie potrzeby widzów, czytelników, słuchaczy. Rozważaniom o sile i zasięgu oddziaływania technologii na ludzi w różnych aspektach życia poddała się Olga Tytko, wskazując na konieczność analizowania tegoż wpływu na rynek pracy, medycynę, architekturę czy motoryzację. Następny tekst poświecony został zarysowaniu problematyki związanej z rynkiem płatności elektronicznej w Polsce oraz w krajach członkowskich Unii Europejskiej, a także zakreśleniu najważniejszych etapów jego rozwoju na przestrzeni lat. Zadania tego podjął się Tomasz Borko w artykule Ewolucja cyberprzestępczości. Celem kolejnego tekstu autorstwa Anny Tyrańskiej-Fobke, Marleny Robakowskiej, Marzeny Zarzecznej-Baran, Piotra Popowskiego, Michała Brzezińskiego, Łukasza Balwickiego, Marka Jankowskiego, Tadeusza Jędrzejczyka oraz Mateusza Boike było wskazanie przykładów tzw. dobrych praktyk realizowanych w zakresie konstruowania i prowadzenia nowoczesnych i dostosowanych do potrzeb zmieniającego się świata edukacyjnych kampanii 9
zdrowotnych w Polsce oraz wskazanie na zasadność stosowania w nich nowoczesnych rozwiązań. Dla Eweliny Markowskiej istotne było przedstawienie związku pomiędzy rozwojem gospodarczym, a potencjałem dochodowym gmin, ze szczególnym uwzględnieniem miasta Radomia. Jak sygnalizuje bowiem Autorka, zadaniem poszczególnych państwa jest zapewnienie warunków sprzyjających wzrostowi i rozwojowi gospodarczemu; ten z kolei wpływa - między innymi na potencjał dochodowy gmin. Książkę zamykają teksty Urszuli Król. Pierwszy z nich poświęcony został prezentacji instrumentów przeciwdziałania bezrobociu wykorzystanych w Radomiu w celu rozwoju gminy i zwiększenia poziomu przedsiębiorczości jej mieszkańców; drugi natomiast oscyluje wokół zagadnieniu innowacyjności postrzeganej jako kategoria ekonomiczna. Książka nie ujrzałaby światła dziennego, gdyby nie cenne uwagi, niezwykle szczegółowo i sumiennie wpracowane w recenzji wydawniczej przygotowanej przez Panią Doktor habilitowaną Annę Dolatę. Za wszystkie komentarze i wskazówki, chciałabym w tym miejscu serdecznie podziękować. Dorota Nowalska-Kapuścik Bibliografia [1] Pojęcie cywilizacja, w: Słownik Języka Polskiego, PWN, http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/cywilizacja;3888917.html, Data dostępu do źródła internetowego 19.04.2017 10