INSTRUKCJE WYTYCZNE PORADNIKI Barbara Szudrowicz Metody obliczania izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami w budynku według PN-EN 12354-1:2002 i PN-EN 12354-2:2002 Poradnik Methods for calculating sound insulation between rooms in a building according to PN-EN 12354-1:2002 and PN-EN 12354-2: 2002 Guide Warszawa 2016
KOMITET REDAKCYJNY SERII Redaktor naczelny Zastępca redaktora naczelnego Sekretarz Członkowie prof. dr hab. inż. LEONARD RUNKIEWICZ dr inż. JADWIGA FANGRAT mgr DANUTA SZCZEPAŃSKA dr inż. BARBARA FRANCKE dr inż. ROMAN GAJOWNIK dr inż. TADEUSZ JAROSZ mgr inż. JAN SIECZKOWSKI Opracowanie redakcyjne dr MICHAŁ GAJOWNIK Opracowanie komputerowe SŁAWOMIR KOSIARSKI Projekt okładki EWA KOSSAKOWSKA Niniejszy poradnik uaktualnia częściowo, głównie w zakresie nowelizacji przepisów, Poradnik nr 406/2005 Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2016 ISBN 978-83-249-8447-3- (wersja papierowa) ISBN 978-83-249-8454-1 (PDF) Wydawca i Autorzy dołożyli wszelkich starań, aby publikowane informacje pochodziły z rzetelnych źródeł. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności ani też nie zaciąga zobowiązań w wyniku wykorzystania przez użytkowników treści niniejszej publikacji. W szczególności nie ponosi odpowiedzialności w stosunku do czytelników i/lub strony trzeciej za jakiekolwiek poniesione straty, wydatki i szkody bezpośrednie i pośrednie, łącznie z utratą zysku i innych korzyści majątkowych, które mogły powstać lub być związane bezpośrednio lub pośrednio z treściami opublikowanymi, w tym ewentualnymi błędami lub pominięciami zawartymi w publikowanych materiałach. Sekcja Wydawnictw Naukowych 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 www.itb.pl Sklep internetowy klient.itb.pl 2
Spis treści Streszczenie... 5 Summary... 6 Część I 1. Wstęp... 9 1.1. Przedmiot poradnika... 9 1.2. Zakres poradnika... 10 1.3. Przeznaczenie poradnika... 11 1.4. Pojęcia i wielkości stosowane w poradniku... 11 1.5. Skróty zastosowane do oznaczenia rodzaju konstrukcji... 15 2. Systematyka dróg przenoszenia dźwięku powietrznego między pomieszczeniami... 15 3. Ogólne zasady obliczania izolacyjności od dźwięków powietrznych przegrody przy uwzględnieniu wpływu pośredniego przenoszenia dźwięku między pomieszczeniami... 19 4. Obliczanie izolacyjności akustycznej przegrody wewnętrznej w budynku przy uwzględnieniu bocznego przenoszenia dźwięku... 21 4.1. Rodzaje metod obliczeniowych i warunki graniczne ich zastosowania... 21 4.2. Metoda dokładna według PN-EN 12354-1:2002... 22 4.3. Metoda uproszczona według PN-EN 12354-1:2002... 22 4.4. Metoda szacunkowa... 23 5. Obliczanie izolacyjności akustycznej ściany wewnętrznej w budynku przy uwzględnieniu pośredniego przenoszenia dźwięku przez podwieszony sufit... 35 5.1. Zasady ogólne... 35 5.2. Obliczenia izolacyjności akustycznej wzdłużnej sufitu podwieszonego w warunkach rzeczywistych... 36 6. Obliczanie izolacyjności akustycznej ściany wewnętrznej w budynku przy uwzględnieniu pośredniego przenoszenia dźwięku powietrznego przez podniesioną podłogę... 41 7. Obliczanie izolacyjności akustycznej ściany wewnętrznej w budynku przy uwzględnieniu pośredniego przenoszenia dźwięku drogą pomieszczenie korytarz pomieszczenie... 42 7.1. Zasady ogólne... 42 7.2. Metoda obliczania izolacyjności akustycznej drogi pośredniej pomieszczenie korytarz pomieszczenie... 43 3
8. Obliczanie wpływu bocznego przenoszenia dźwięku na izolacyjność od dźwięków uderzeniowych w budynku... 45 8.1. Wpływ bocznego przenoszenia dźwięków uderzeniowych na izolacyjność od dźwięków uderzeniowych masywnych stropów w budynku... 45 8.2. Boczne (wzdłużne) przenoszenie dźwięków uderzeniowych przez podniesioną podłogę... 46 9. Uwagi końcowe... 46 Bibliografia... 49 Część II Część II.1 Wpływ bocznego przenoszenia dźwięku (wartości poprawki K a do wzoru 4) na izolacyjność akustyczną ścian masywnych rozdzielających pomieszczenia przy różnych rodzajach ścian bocznych i różnych rodzajach ścian zewnętrznych (patrz schemat na rys. 8)... 53 Część II.2 Wpływ bocznego przenoszenia dźwięku (wartości poprawki K a do wzoru 4) na izolacyjność akustyczną stropów przy różnych rodzajach ścian działowych i różnych rodzajach ścian zewnętrznych (patrz schemat na rys. 9)... 85 Część II.3 Wpływ bocznego przenoszenia dźwięku (wartości poprawki K a do wzoru 4) na izolacyjność akustyczną ścian z płyt gipsowo-kartonowych (STG) na kształtownikach zimnogiętych przy różnych rodzajach masywnych ścian bocznych i różnych rodzajach masywnych ścian zewnętrznych (patrz schemat na rys. 10)... 117 4
METODY OBLICZANIA IZOLACYJNOŚCI AKUSTYCZNEJ MIĘDZY POMIESZCZENIAMI W BUDYNKU WEDŁUG PN-EN 12354-1:2002 I PN-EN 12354-2:2002 Streszczenie Przedmiotem poradnika są dane do projektowania budynków pod względem akustycznym, obejmujące metody obliczeniowego wyznaczania izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami w budynku przy uwzględnieniu wpływu pośredniego, w tym bocznego, przenoszenia dźwięków powietrznych i uderzeniowych. Metody te uwzględniają modele i algorytmy obliczeniowe podane w PN-EN 12354-1:2002 i PN-EN 12354-2:2002 oraz odpowiednie (określone w poradniku) parametry akustyczne konstrukcji wyznaczone na podstawie badań laboratoryjnych przeprowadzonych zgodnie z właściwymi normami PN- -EN ISO. Poradnik składa się z dwóch części. W części I omówiono schematy dróg pośredniego i bocznego przenoszenia dźwięku w budynku wraz z odpowiadającymi im metodami obliczania ich wpływu na izolacyjność akustyczną w budynku. Część II obejmuje tablice zawierające dane wyjściowe do określonego w poradniku zakresu obliczeń. Normy PN-EN 12354-1:2002 i PN-EN 12354-2:2002 podają metodę dokładną i uproszczoną wyznaczania izolacyjności akustycznej przegród w budynku z uwzględnieniem wpływu bocznego przenoszenia dźwięku. Obok tych metod w poradniku podano metodę szacunkową, odnoszącą się do izolacyjności od dźwięków powietrznych, opracowaną w Zakładzie Akustyki ITB przy uwzględnieniu modeli obliczeniowych wg PN-EN 12354-1:2002. Dane wyjściowe do zastosowania metody szacunkowej zestawiono w tablicach zawartych w II części poradnika. Odnoszą się one do masywnych ścian wewnętrznych i stropów o różnych rozwiązaniach materiałowo-konstrukcyjnych oraz do ścian wewnętrznych z płyt gipsowo- -kartonowych w budynkach o konstrukcji masywnej. Uwzględnione w poradniku przypadki pośredniego przenoszenia dźwięków powietrznych odnoszą się do sytuacji, gdy pomieszczenia połączone są podwieszonym sufitem i/lub podniesioną podłogą oraz sytuacji, w których pomieszczenia przylegają do wspólnego korytarza. 5
METHODS FOR CALCULATING SOUND INSULATION BETWEEN ROOMS IN A BUILDING ACCORDING TO PN-EN 12354-1:2002 AND PN-EN 12354-2:2002 Summary The subject of the guide are data for the design of buildings in terms of acoustic behaviour, including the methods of calculation for determining sound insulation between rooms in a building and taking account of indirect impact, including lateral transfer of airborne and impact noise. The above methods also take account of the models and computational algorithms specified in PN-EN 12354-1:2002 and PN-EN 12354-2:2002 as well as the relevant (as defined in the guide) acoustic parameters of the structure determined as a result of laboratory tests conducted in accordance with the relevant PN-EN ISO standards. The guide consists of two parts. Part 1 discusses the patterns of paths of indirect and lateral sound transmission in the building, along with the corresponding methods of calculating their influence on sound insulation in the building. Part 2 contains tables with output data for the range of calculations specified in the guide. Standards PN-EN 12354-1:2002 and PN-EN 12354-2:2002 provide the precise and simplified methods for the determination of sound insulation of partitions in the building, including the impact of lateral sound transmission. In addition to these methods, the guide presents an estimation method, relating to airborne sound insulation, developed at the Acoustics Department of the Building Research Institute (ITB) and taking account of the computational models set forth in PN-EN 12354-1:2002. The output data to be used in the estimation method are presented in the tables contained in Part 2 of the Guide. They refer to the massive internal walls and floors of various solutions of material and design, and to internal walls made of plasterboard in buildings of a massive structure. The cases of indirect transmission of airborne sound included in this guide refer to the situations where the rooms are connected by a suspended ceiling and/or a raised floor and situations where the rooms are adjacent to a common corridor. 6