NOWY ODDECH KOPALNI ONI PRACUJĄ BEZPIECZNIE NIE TYLKO OCHRONA

G A Z E T A F I R M O W A n r 7 ( 1 0 ) p a ź d z i e r n i k 2 0 0 9 NOWY ODDECH KOPALNI ONI PRACUJĄ BEZPIECZNIE NIE TYLKO OCHRONA W W W. K W S A. P L

G A Z E T A F I R M O W A NASZA KOMPANIA PAŹDZIERNIK Drodzy Czytelnicy! Praca górnika to nie beztroskie osiem godzin za biurkiem. Środowisko kilkaset metrów pod ziemią nie jest przyjazne, występują znaczne zagrożenia potęgujące się wzajemnie. Górotwór to żywy organizm, który podatny na łatwe samozapalenie cały czas pracuje, odpręża się, targany jest wstrząsami. Napełniony metanem gotów jest nieustannie pokazywać swą niebezpieczną naturę. Górnicy zjeżdżają na dół z pełną świadomością tego stanu rzeczy. Wiedzą jednak, że współczesna nauka i technika stoją po ich stronie. Dzisiejsze urządzenia i ekwipunek w dyspozycji górników sprawiają, że ich praca jest o wiele bardziej bezpieczna niż przed laty, mimo że sięgają po węgiel znacznie głębiej. Nakłady finansowe na bezpieczeństwo pracy są niebagatelne i stanowią znaczną część kosztów wydobycia węgla. Na tym nikt nie oszczędza. Na szali leży bowiem życie i zdrowie górników. Drogie i nowoczesne urządzenia to jednak nie wszystko. Ważna jest także wiedza i wyszkolenie tych, którzy na co dzień znajdują się w chwili zagrożenia. Ważna jest umiejętność zachowania się w sytuacji kryzysowej, szybkość podjętych decyzji, właściwe wykorzystanie urządzeń i sprzętu. Istotna jest też racjonalna ocena ryzyka zagrożenia. Tę wiedzę posiedli w doskonałym stopniu finaliści VI edycji konkursu Pracuję Bezpiecznie. Odpowiadali z powodzeniem na najtrudniejsze pytania. Najważniejsze jednak jest to, że ich wiedza i doświadczenie nie pozostanie tylko przy nich. Praca w górnictwie to działanie w grupie. Jeżeli lider pracuje bezpiecznie, to cała grupa nie popełnia błędów. I na tym przede wszystkim polega znaczenie tego konkursu. Redakcja W KOMPANII 3 Węgiel z KW SA na eksport Umowa między Kompanią Węglową a Węglokoksem 4 Nowy oddech KWK Chwałowice 7 KWK Piast chroni górną Wisłę Realizacja programu działań proekologicznych przez KW SA 10 VI finał konkursu BHP Oni pracują bezpiecznie 13 Specjalny fundusz dla górniczych wdów Rozmowa z Bogdanem Ćwiękiem, prezesem Fundacji Rodzin Górniczych WYDARZENIA 14 Pies szuka dla zabawy Psy pomagają ratownikom w poszukiwaniu górników przysypanych w zawałach 17 Krew dla górników ofiar katastrofy w kopalni Wujek-Śląsk Akcje solidarności braci górniczej z poszkodowanymi kolegami 18 Nie tylko ochrona Rozmowa z Henrykiem Reymanem, prezesem Zarządu Konsorcjum Ochrony Kopalń W CENTRUM UWAGI 21 Oddział trzeci koncentracja wydobycia Dobre wyniki produkcyjne oddziału w KWK Brzeszcze-Silesia 22 Rzetelny partner Rozmowa z Piotrem Kuśką, prezesem Zarządu, dyrektorem naczelnym Centrum Informatyki 24 Puchar dla drużyny MEUD-2 Turniej piłki nożnej o Puchar Dyrektora Technicznego KWK Marcel LUDZIE I MIEJSCA 25 230 lat węgla w Łaziskach (6) Czasy PRL 28 90-lecie zasłużonego klubu Historia Slavii Ruda Śląska 30 Zapomniane kopalnie (3) Podróży sentymentalnej w czasie ciąg dalszy 32 Ga ler ia Nasze zdjęcia wśród nominowanych do nagrody Zdjęcie Roku KOMPA N I A W ĘGL OWA Gazeta f irmowa Redakcja: Biuro Komunikacji KW SA Redaktor naczelny: Jan Czypionka j.czypionka@kwsa.pl Adres redakcji: 40-039 Katowice ul. Powstańców 30, p. 64 tel. 032 7572025 Wydawca: Kompania Węglowa SA 40-039 Katowice ul. Powstańców 30 Projekt i skład: Agencja Reklamowa Greenhouse Sp. z o.o. Druk: Tolek, drukarnia im. K. Miarki Zdjęcie na okładce: Nowa stacja wentylatorów kopalni Chwałowice (fot. Jan Czypionka) Oddano do druku: 30 października 2009 r.

W K O M PA N I I Węgiel z KW SA na eksport Umowa międz y Kompanią Wę glową a Wę glokok s e m Prezesi Jerzy Podsiadło i Mirosław Kugiel po podpisaniu umowy eksportowej na rok 2010. Fot. Jan Czypionka Wroku 2010 Kompania Węglowa może wyeksportować nawet 7,5 mln t węgla. 22 października br. w siedzibie spółki w Katowicach podpisana została umowa dotycząca sprzedaży tego surowca na rynki zagraniczne. Partnerem Kompanii jest katowicki Węglokoks. Kontrakt zasadniczy przewiduje sprzedaż za granicę 6,8 mln t węgla, natomiast opcjonalnie KW SA może wyeksportować za pośrednictwem Węglokoksu dodatkowe 700 tys. t. Podpisana umowa pozwoli nam przystąpić do planowania sprzedaży na rok przyszły. Kontrakt ten będziemy w stanie zrealizować w sposób planowy i bezpieczny. Analizując kilka ostatnich lat w handlu węglem na rynku krajowym i zagranicznym, widać, że długofalowe planowanie obarczone jest wysokim ryzykiem. Musimy sobie też zdawać sprawę, że nie unikniemy importu węgla. Są obszary na tym trudnym rynku, w których konkurowanie jest prawie niemożliwe powiedział Mirosław Kugiel, prezes Kompanii Węglowej. Według obecnych szacunków, przyszłoroczna produkcja węglowej spółki wyniesie 41 mln t węgla. Obecnie na zwałach Kompanii zalega 3,5 mln t surowca. Zwały są w stanie pomieścić jeszcze ok. 1 mln t. Jest mi szczególnie miło, że współpraca z Kompani Węglową odbywa się na tak wysokim poziomie ilościowym w porównaniu do roku 2008 czy 2007. Myślę, że kontrakt będzie wypełniony w całości przez obie strony, a przyszłe lata będą tak dobre, jak zapowiada się 2010 rok wyraził nadzieję Jerzy Podsiadło, prezes Węglokoksu. W roku 2007 Polska wyeksportowała 10,5 mln t węgla kamiennego, w roku 2008 6,7 mln t, prognozy na rok 2009 przewidują eksport na poziomie 6,0-6,5 mln t 3

W K O M PA N I I Budynek nowej stacji wentylatorów kopalni Chwałowice. Fot. Jan Czypionka Nowy oddech KWK Chwałowice W K W K Chwałow ice o ddano do u ż y tkowania n ową s t ację went y latorów pr z y s z y bie V, k tóra z astąpiła s t arą s t ację f unkcjonującą pr z y t y m s z y bie, a dodatkowo umożliwiła o d w r ze ś nia br. w y łączenie z e k sploat acji i r ozpoczę c ie lik w idacji s t acji went y latorów pr z y s z y bie Marcin Wuroczystości udział wzięli wiceprezesi Kompanii Węglowej SA Marek Uszko i Piotr Rykala. Instalację poświęcił ks. prałat Teodor Suchoń. Inwestycja ta była kopalni niezbędna dla utrzymania w przyszłości zdolności wydobywczych na poziomie 10 000 t/d, co wymaga zintensyfikowania eksploatacji złoża węgla w najbardziej metanowych rejonach, tj. w częściach III zachodniej i V zachodniej. Całkowity koszt budowy stacji wyniósł 14,6 mln zł. W przyjętym docelowym modelu KWK Chwałowice przewidziano udostępnienie nowych, głębiej zalegających pokładów (o metanonośności w granicach III i IV kategorii zagrożenia metanowego), co pociąga za sobą konieczność stopniowego zwiększenia intensywności przewietrzania wszystkich wyrobisk podziemnych w latach 2007-2015 do poziomu 24 000 m 3 /min. Zamierzenia te mogą być zrealizowane tylko poprzez utrzymanie stacji wentylatorów głównych przy szybie VII zapewniającej wydatek powietrza V = 12 000 m 3 /min oraz uruchomienie nowej stacji wentylatorów szybu V również o wydajności 12 000 m 3 /min. Ze względu na złożony charakter zadania i konieczność utrzymania w początkowym okresie budowy również funkcji materiałowo-zjazdowej szybu V, realizacja została rozłożona na 3 lata i następujące etapy. Etap I (zrealizowany w roku 2006), obejmujący budowę linii zasilającej 20 kv, budynku rozdzielni z wyposażeniem i instalacjami towarzyszącymi. 4

4 lipca 2006 r. podpisano umowę z firmą Zakład Elektroniki Górniczej ZEG SA na wykonanie dostaw i robót związanych z I etapem budowy. Podwykonawcami zatrudnionymi przy wykonaniu robót były firmy: OPA-ROW Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowo- -Handlowe BUDMED Sp. z o.o. Roboty zakończono 29 grudnia 2006 r. Etap II (realizacja w latach 2007-2009): budowa dyfuzorów; budowa budynku wentylatorów z kanałami wentylacyjnymi, wyposażeniem i instalacjami towarzyszącymi; rozbiórka budynku nadszybia; budowa nowej wieży wyciągowej szybu V wraz z wyposażeniem i instalacjami towarzyszącymi (po uprzedniej likwidacji dotychczas użytkowanego górniczego wyciągu szybowego oraz rozbiórce stalowej wieży wyciągowej); budowa ogrodzenia, dróg i placów. Umowę na wykonanie robót i dostawę urządzeń dla wyposażenia stacji wentylatorów w zakresie II etapu podpisano 15 czerwca 2007 r. z firmą Zakład Elektroniki Górniczej ZEG SA. Podwykonawcami zatrudnionymi przy wykonywaniu zadań objętych zakresem umowy były następujące firmy: CARBOAUTOMATYKA SA, Zakład Usług Technicznych ZUT B.A. Taborscy SJ, ZARMEN Sp. z o.o., Praca stacji monitorowana jest przez centralną jednostkę sterowniczą. Dane pomiarowe są archiwizowane i dostępne dla obsługi na interfejsach graficznych STALKOWENT Sp. z o.o., PPHU TREX-HAL Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Montażu Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Górniczych Pemug SA. Roboty związane z wykonaniem II etapu budowy zakończono 31 marca 2009 r. Przed uruchomieniem nowej stacji w KWK Chwałowice czynne były 3 szyby wentylacyjne, tj. szyb V, szyb VII oraz szyb Marcin (przejęty po zlikwidowanej KWK Rymer ). Szyb Marcin jest płytkim szybem (głębokość 200 m) o średnicy 3,3 m, co ogranicza maksymalną możliwą do osiągnięcia wydajność wentylatorów (zabudowane wentylatory WOK-2,3 zapewniały wydajność 6 200 m 3 /min). Eksploatacja pokładów poniżej poziomu 550 m w części zachodniej kopalni wymagała utrzymania długich dróg wentylacyjnych odprowadzających zużyte powietrze do wymienionego szybu. Nowa stacja wentylatorów szybu V wraz z drogą odprowadzenia zużytego powietrza z części III zachodniej i V zachodniej poprzez przekop pochyły XXXVIII pozwoli na likwidację szybu Marcin i wyrobisk wentylacyjnych, którymi odprowadzane było zużyte powietrze do tego szybu. Dotychczas eksploatowana stacja wentylatorów przy szybie V od roku 1967 wyposażona była w 2 wentylatory promieniowe typu WPR-180/1,8 napędzane silnikami synchronicznymi o mocy 365 kw i zasilane napięciem 6 kv o następujących parametrach nominalnych: wydajność: 7 000 m 3, spiętrzenie: 950-130 Pa. Oficjele otwierający nową stację wentylatorów w kopalni Chwałowice zabrali na pamiątkę odcinki wstęgi. Od lewej: Stanisław Konsek, dyrektor Centrum Wydobywczego Południe, Marek Uszko, wiceprezes KW SA, Piotr Rykala, wiceprezes KW SA, Marek Budziński, dyrektor techniczny kopalni Chwałowice Inżynier Piotr Posłuszny obsługuje napęd stacji wentylatorów 5

W K O M PA N I I Dotychczas eksploatowana stacja wentylatorów przy szybie V od roku 1967 wyposażona była w 2 wentylatory promieniowe typu WPR-180/1,8 W nowej stacji zabudowane są dwa wentylatory promieniowe kopalniane typu WPK 3,9/M (jeden lewy i jeden prawy) produkcji POWEN SA Zabrze o następujących parametrach: wydajność regulowana w granicach 9 000-14 000 m 3 /min; spiętrzenie: 1 500-3 500 Pa; prędkość obrotowa regulowana: 350-500 obr/min; napęd poprzez silniki asynchroniczne klatkowe o mocy 1 100 kw na napięcie 690 V. Silniki wentylatorów wyposażone są w płynną regulację obrotów za pomocą przemienników częstotliwości. Układy sterowania urządzeń stacji wentylatorów są zbudowane na bazie swobodnie sterowalnych sterowników firmy GE FANUC. Ze względu na konieczność zagwarantowania niezależności pracy wentylatorów, każdy z nich posiada własny węzeł komunikacyjny współpracujący z centralną jednostką sterującą zabudowaną na stanowisku operatorskim w pomieszczeniu obsługi. Stacja jest przystosowana do pracy w następujących trybach: Tryb automatyczny urządzenie uruchamiane jest przez sterownik w ciągu technologicznym z zachowaniem wszystkich blokad technologicznych. Tryb centralny urządzenie załączane jest z poziomu wizualizacji z zachowaniem wszystkich blokad technologicznych. Możliwe jest załączanie ze stanowiska dyspozytora energomaszynowego z terenu macierzystego kopalni po uprzednim uprawnieniu go przez opera- tora systemu na szybie V. Tryb miejscowy urządzenie jest załą- czane ze skrzynki lokalnej z zachowa- niem wszystkich blokad technologicznych. Tryb ręczny urządzenie jest załączane ze skrzynki lokalnej bez zachowania blo- kad technologicznych tzw. tryb remontowy. Stacja pracuje w układzie automatycznym bez stałej obsługi w budynku wentylatorów (w razie potrzeby istnieje możliwość przejścia do sterowania ręcznego ze skrzynek sterowniczych i panelu operatorskiego zabudowanych obok urządzeń oraz z klawiatury z interfejsem graficznym na stanowisku operatorskim). Praca stacji monitorowana jest przez centralną jednostkę sterowniczą. Dane są pomiarowe archiwizowane i dostępne dla obsługi na interfejsach graficznych. Łączność pomiędzy stacją wentylatorów a macierzystym terenem KWK Chwałowice odbywa się za pomocą modemów radiowych zapewniających komunikację głośnomówiącą oraz przesyłanie sygnałów analogowych i binarnych. Dla wykonywania okresowych rewizji i napraw szybu stosowany będzie górniczy wyciąg rewizyjno-naprawczy złożony z klatki wyciągu, zawieszenia z łącznikiem obrotowym, samojezdnego wyciągu ratowniczego firmy SIEMAG z wciągarką bębnową, liny nośnej ø 24 mm i koła linowego o średnicy 1000 mm. Po uruchomieniu nowej stacji wentylatorów szybu V powstała możliwość likwidacji wyrobisk na poziomach 390 m i 550 m od szybów głównych do części V zachodniej, III i V wschodniej Po uruchomieniu nowej stacji wentylatorów szybu V powstała możliwość likwidacji wyrobisk na poziomach 390 m i 550 m od szybów głównych do części V zachodniej, III i V wschodniej, co również pozwoli na likwidację filarów ochronnych dla kilku głównych wyrobisk wentylacyjnych i przewozowych oraz większe wykorzystanie zasobów przewidzianych do eksploatacji w tych częściach obszaru górniczego. Łącznie zlikwidowanych zostanie około 18 km wyrobisk, co przyniesie efekt w postaci uproszczenia sieci wentylacyjnej oraz zmniejszenia kosztów ich utrzymania Marcin. i przewietrzania. Dodatkową korzyścią osiągniętą w wyniku realizacji zadania jest likwidacja obiektów i zbędnej infrastruktury na p o w i e r z c h n i a c h szybu V i szybu Nowa stacja wentylatorów w znakomity sposób pozwoli na uporządkowanie struktury organizacyjnej kopalni powiedział Marek Uszko, wiceprezes KW SA. Zwiększy się bezpieczeństwo pracy poprzez zapewnienie właściwej wentylacji w pokładach metanowych. To jest nowy oddech kopalni, zapewniający jej spokojną przyszłość na długie lata. 6

KWK Piast chroni górną Wisłę W celu ochrony górnej Wisły przed nadmiernym zasalaniem wodami kopalnianymi, K WK Piast podejmuje działania w ykorzystujące możliwości zastosowania hydrotechnicznej metody kontrolowane - go zrzutu wód kopalnianych do rzeki Wisły Metoda hydrotechniczna polega na czasowym gromadzeniu słonych wód kopalnianych w zbiornikach retencyjnych i kontrolowanym odprowadzaniu tych wód do rzeki tak, aby nie przekraczać akceptowanego stężenia sumy chlorków i siarczanów, dopuszczalnego dla danego odcinka rzeki. Ponieważ chłonność rzeki zależna jest od ilości wody przepływającej w czasie, możliwe jest takie sterowanie zrzutami wód, aby: w okresach wysokich przepływów wody w rzece zrzucać większe ładunki chlorków i siarczanów, w okresie niskich przepływów wstrzymać zrzut lub prowadzić go w ograniczonym zakresie. W 2002 roku Główny Instytut Górnictwa opracował koncepcję (zaktualizowaną w 2008 r.) hydrotechnicznego rozwiązania problemu słonych wód z kopalń Piast i Ziemowit na podstawie możliwości czasowej retencji wód w wyrobiskach zlikwidowanej kopalni Czeczott, obecnie Ruchu II KWK Piast oraz w przykopalnianych zbiornikach retencyjnych. Idea zastosowania metody hydrotechnicznej dla ochrony górnej Wisły przed zrzutem słonych wód dołowych z kopalń Piast i Ziemowit opiera się na następujących założeniach: przemiennych i równomiernych w ciągu doby zrzutach wód dołowych z Ruchu I KWK Piast i z KWK Ziemowit do przyujściowego odcinka Gostyni, retencjonowaniu części wód słonych z tych kopalń w zbiorniku retencyjno-dozującym po zlikwidowanej kopalni Piast" Ruch II w okresie niskich stanów wody w rzece, zrzucie wód ze zbiornika retencyjnego do rzeki w okresie wysokich jej stanów przy zachowaniu odpowiedniego stopnia rozcieńczenia, gwarantującego akceptowalne stężenie sumy jonów Cl i SO 4. Hala pomp W ramach realizacji programu działań proekologicznych opartych na koncepcji ochrony hydrotechnicznej Wisły przed zasolonymi wodami kopalnianymi z wykorzystaniem zlikwidowanej kopalni Piast Ruch II jako zbiornika retencyjno-dozującego, wykonano następujące, główne zadania: przeprowadzono proces likwidacji KWK Piast Ruchu II (byłej kopalni Czeczott ), z myślą zachowania jej funkcjonalności jako zbiornika retencyjno-dozującego, zaprzestano 9 lipca 2007 r. pompowania wód z KWK Piast Ruchu II i ich zrzutu do Gostyni, a tym samym rozpoczęto proces samozatapiania kopalni, wybudowano na terenie kopalni Piast przepompownię umożliwiającą skierowanie ok. 20 m 3 /min najbardziej zasolonych wód kopalnianych do Gostyni lub zbiornika retencyjno dozującego w KWK Piast Ruchu II, dokonano modernizacji istniejących rurociągów tłocznych o średnicy ø 600 mm na długości 9 557 m łączących Ruch I z Ruchem II kopalni Piast, rozpoczęto w lipcu 2008 r. proces przerzutu najbardziej zasolonych wód z poziomów 650 m KWK Piast Ruch I i KWK Ziemowit do zbiornika retencyjno dozującego w KWK Piast Ruchu II za pośrednictwem wybudowanego układu przesyłowego, wykonano system monitoringu i sterowania zrzutami wód zarówno z KWK Piast i KWK Ziemowit, jak i z pozostałych kopalń Kompanii Węglowej SA, dla których odbiornikiem jest Wisła. 7

W K O M PA N I I Wprowadzenie nowego sposobu odprowadzania wód kopalnianych wymagało budowy nowej przepompowni oraz budowy i modernizacji rurociągów tłocznych. Przepompownia została wyposażona w sześć pomp pionowych, diagonalnych, posadowionych bezpośrednio na żelbetowym stropie zbiornika czerpalnego. Pompy typu 25D17 2x2G1 0/07 o wydajności 300 m 3 /godz. wykonano jako specjalne, dostosowane do pompowania wody zasolonej. Modernizacja wszystkich rurociągów w systemie retencyjnodozującym przeprowadzona została metodą reliningu, to jest przez wprowadzenie do wnętrza istniejących rurociągów rur o mniejszej średnicy z PEHD polietylenu o wysokiej gęstości. Monitorowanie i sterowanie zrzutem wód do Gostyni lub do zbiornika retencyjnodozującego na Ruchu II jest prowadzone na podstawie aktualizowanych na bieżąco danych ze stacji pomiarowych IMiGW zlokalizowanych na rzekach: Gostynia, Wisła, Przemsza w punktach wodowskazowych, Modernizacja wszystkich rurociągów w systemie retencyjno-dozującym przeprowadzona została metodą reliningu przy których zabudowano konduktometry. Przepływomierze i konduktometry zostały także zabudowane na rurociągach przesyłowych. Informacje zawierające dane dotyczące natężenia przepływu wody w rzekach, stopień ich zasolenia, ilości wód odpompowywanych z dołu kopalni i ich zasolenie są przekazywane drogą radiową do systemu Dyspozytor w KWK Piast, zbiornika retencyjnodozującego w Ruchu II. gdzie są odpowiednio przetwarzane ze wskazaniem zasad dozowania wód dołowych do Gostyni lub ich przepompowywania do Ostatnim etapem będzie wykonanie inwestycji pozwalającej na uruchomienie pompowni głębinowej na zbiorniku retencyjno-dozującym na Ruchu II, umożliwiającej odprowadzanie wody z tego zbiornika do rzeki Gostynia. Przekształcenie zbiornika w system retencyjno-dozujący będzie polegało na: zabudowie w szybie 1 KWK Piast Ruchu II agregatów głębinowych, umożliwiających wypompowywanie zasolonych wód do odbiornika powierzchniowego rzeki Gostynia przy stanach średnich i wysokich, w ilości uzależnionej od wielkości przepływu w rzece, modernizacji istniejącego rurociągu zrzutowego ø 600 mm na Ruchu II. Szyb 2 posłuży do doprowadzania wód do zbiornika, natomiast szyby 3 i 4 posłużą do prowadzenia obserwacji zatapiania kopalni oraz mogą być szybami rezerwowymi w przypadku uszkodzenia lub konieczności zlikwidowania szybu 1 lub szybu 2. Projektuje się zabudowanie w szybie 1 czterech agregatów pompowych, o wydajności nominalnej ok. 8 m 3 /min każdy. Sumaryczna wydajność pomp umożliwi odpompowanie w stosunkowo krótkim czasie (w okresie wysokich stanów wody w Wiśle) wód zretencjonowanych. Pojemność zbiornika retencyjno-dozującego określona została na około 2 mln m 3 w zakresie poziomów od dolnego (minimalnego) na rzędnej -150 m do górnego na rzędnej ok. +30 m n.p.m., co przy maksymalnym dopływie ok. 20 m 3 /min pozwoli zachować czas retencji, w okresach niskich stanów wód powierzchniowych, do ok. 2 miesięcy. Na realizację projektu pod nazwą»system hydrotechnicznej ochrony górnej Wisły przed zasalaniem wodami dołowymi KWK Piast «Kompania Węglowa SA Oddział Na realizację projektu KWK Piast otrzymała dofinansowanie z NFOŚiGW i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania Sektorowego Programu Operacyjnego - Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Dotychczasowa realizacja programu działań proekologicznych przez Kompanię Węglową SA spowodowała znaczną poprawę stanu środowiska wodnego. Do najważniejszych osiągniętych efektów realizacji programu należy zaliczyć: ulokowanie w zrobach kopalni Piast Ruchu II najbardziej zasolonych wód w ilości około 5 mln m 3 i ładunku Cl+SO 4 310 000 t, redukcję po lipcu 2007 r. sumarycznego ładunku jonów Cl + SO 4 2 odprowadzanego z KWK Piast do rzeki Gostynia w zlewni górnej Wisły w związku z zaprzestaniem zrzutu zasolonych wód z Ruchu II KWK Piast, zmniejszenie średnio o ok. 400 t/d, w stosunku do lat poprzednich, całości ładunku niesionego przez Wisłę, (co stanowi redukcję o ok. 14 %), redukcję ładunku chlorków i siarczanów w wodach odprowadzanych do rzeki Gostynia o 555,3 t/d, częściowe wyeliminowanie występujących dotąd silnych, dobowych wahań zasolenia (wyrównanie stężeń chlorków i siarczanów) w wodach powierzchniowych, które są szkodliwe z hydrobiologicznego punktu widzenia. 8

Budynek pomp systemu KWK Piast otrzymała dofinansowanie z NFOŚiGW i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO-WKP). W wyniku realizacji projektu będą stworzone warunki do osiągnięcia standardów ochrony środowiska w rzece Wisła w przekroju poniżej ujścia Przemszy, tj. uzyskanie wartości stężeń sumy chlorków i siarczanów poniżej 1 g/l w ciągu 365 dni w roku (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego) oraz wyeliminowania dobowych wahań zasolenia w wodach powierzchniowych. Realizacja zadań proekologicznych umożliwiła również uzyskanie w 2008 r. nowego pozwolenia wodnoprawnego udzielonego przez marszałka województwa śląskiego na odwodnienie zakładów górniczych i odprowadzanie niewykorzystanych wód kopalnianych do cieków powierzchniowych na okres trzech lat i będzie zapewne pozytywnie skutkowało w przyszłości przy uregulowaniu stanu formalnoprawnego w zakresie gospodarki wodami zasolonymi. Tekst i zdjęcia: Rajmund Horst Schemat pompowni głębinowej Wola 9

Laureaci konkursu (od lewej) Mieczysław Mokwa, Brunon Botorek i Bogusław Gibek odbierają nagrody z rąk prezesa KW SA Mirosława Kugiela VI Finał konkursu wiedzy BHP O ni pracują bezpie c z nie Eliminacje konkursu Pracuję Bezpiecznie, w których na różnych etapach uczestniczyła cała załoga Kompanii Węglowej SA, rozpoczęły się od audytu stanowisk. Następnie w zakładach wydobywczych przeprowadzono niezwykle złożone i trudne testy, które wyłoniły półfinalistów. O awans do finału konkursu walczyło 18 górników. Ostatecznie w finale konkursu o wygraną konkurowało 10 osób. Do walki o zwycięstwo przystąpili: Bogdan Mazurkiewicz z KWK Marcel, Mieczysław Mokwa z KWK Brzeszcze-Silesia, Krzysztof Syroka z KWK Knurów, Ireneusz Dudziński z KWK Bobrek-Centrum, Sławomir Rypiński z KWK Pokój, Tomasz Tomczyk z KWK Sośnica-Makoszowy, Janusz Kuszka z KWK Halemba-Wirek, Zbigniew Wojsz z KWK Bolesław Śmiały, Brunon Botorek z KWK Rydułtowy-Anna, Bogusław Gibek z KWK Szczygłowice. Zasady finału przypominały popularny teleturniej Jeden z Dziesięciu. Konkurs prowadził red. Andrzej Kotulecki. Odpowiedzi oceniało trzysobowe jury pod przewodnictwem Andrzeja Pakury, dyrektora Biura BHP KW SA. Emocji nie brakowało od samego początku. Po dwóch seriach pytań trzech zawodników straciło punkty. Z biegiem minut i pytań pomyłek było coraz więcej, bo i pytania stawały się coraz trudniejsze. Każda błędna odpowiedź była karana przekłuciem balonów, a każdy z uczestników miał ich trzy. Gdy stracił wszystkie, był wyeliminowany z dalszej gry. Do ścisłego finału zakwalifikowali się: Bogusław Gibek z KWK Na 16 kopalń Kompanii, w dwóch zagrożenie metanem nie występuje (KWK Piast" i KWK Ziemowit ) niezagrożony metanem 29 % I kategoria 12,3 % II kategoria 12,5 % III kategoria 23,7 % VI kategoria 22,5 % Wielkość wydobycia węgla z pokładów zagrożonych metanem w 2009 r. w kopalniach KW SA (styczeń-sierpień) 10

[%] 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Wielkość wydobycia węgla z pokładów zagrożonych tąpaniami w 2009 r. w kopalniach KW SA (styczeń-sierpień) Piekary Bobrek-Centrum Bielszowice Halemba-Wirek Skłonność węgla do samozapalenia w kopalniach KW SA Pokój Bolesław Śmiały Knurów Sośnica-Makoszowy Szczygłowice Brzeszcze-Silesia niezagrożony tąpaniami 40,4 % I stopień 40,6 % II stopień 0,9 % III stopień 18,1 % Piast Kopalnie KW SA mała średnia duża Ziemowit Chwałowice Jankowice Marcel Rydułtowy-Anna Szczygłowice, Brunon Botorek z KWK Rydułtowy-Anna i Mieczysław Mokwa z KWK Brzeszcze-Silesia. Po trzecim etapie, w którym uczestnicy po raz kolejny pokazali swoje doskonałe przygotowanie, ustalona została kolejność. Pierwsze miejsce wywalczył Mieczysław Mokwa z KWK Brzeszcze-Silesia. Drugie miejsce zajął Brunon Botorek z KWK Rydułtowy-Anna. Trzecią lokatę po zaciętej rywalizacji zajął Bogusław Gibek z KWK Szczygłowice. Zwycięzca odpowiedział łącznie na 27 pytań i tylko cztery razy stracił punkty. Wszystkim finalistom gratuluje wiedzy powiedział Andrzej Pakura, ogłaszając wynik finałowych zawodów. Finaliści wywalczyli nagrody pieniężne. Największe były dla liderów bezpiecznej pracy. Za zwycięstwo 8 tys. zł, za drugie miejsce 6 tys. zł, za trzecie miejsce 4 tys. zł. Jestem pod wrażeniem dużej wiedzy uczestników finałów. Przysłuchując się pytaniom razem z wiceprezesem Magierą z Wyższego Urzędu Górniczego, stwierdziliśmy, że pytania były trudne. Nie na wszystkie umiałbym prawidłowo odpowiedzieć. Zwycięzcy konkursu będą mieli wśród kolegów opinię omnibusów w zakresie znajomości przepisów BHP powiedział, gratulując finalistom Mirosław Kugiel, prezes KW SA. Podczas gali w Lędzinach rozstrzygnięto nie tylko konkurs wiedzy, ale także rywalizację na prace popularyzujące ocenę ryzyka zawodowego w górnictwie. W tym roku konkurs Pracuję bezpiecznie był bowiem przeprowadzany w dwóch formach. Rywalizacja projektów promocyjnych była przygotowana w ramach kampanii społecznej pt.: Ryzyko zawodowe w górnictwie, której głównymi organizatorami był Centralny Instytutu Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy we współpracy z Wyższym Urzędem Górniczym. Zgłoszono prace plastyczne, filmowe, multimedialne. Do oceny jurorów zgłoszono 14 projektów. Pierwsze miejsce otrzymali autorzy filmu z KWK Brzeszcze-Silesia (4 tys. zł). Drugie miejsce (2,5 tys. zł) wywalczył autor prezentacji przesłanej z KWK Ziemowit. Trzecie miejsce (1,5 tys. zł) uzyskała seria prac planszowych z KWK Szczygłowice. W części artystystycznej finału, w sali Piast w Lędzinach, wystąpiła Filharmonia Zabrzańska. Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka 11

W K O M PA N I I MIECZYSŁAW MOKWA ZWYCIĘZCA KONKURSU BRUNON BOTOREK II MIEJSCE W KONKURSIE Pytania były bardzo trudne, ale udało się. Cieszę się z wygranej. Nie spodziewałem się aż takiego sukcesu. Teraz mogę spokojnie odpocząć po tych nerwach. Na pewno wybierzemy się z żoną na jakąś dalszą wycieczkę motocyklową, bo oboje lubimy taką właśnie formę wypoczynku. Nie było zbyt wiele czasu na przygotowania, ale i tak oceniam, że poszło mi dobrze. Szkoda tylko, że w kopalniach nie rozpropagowano bardziej konkursu, bo zainteresowanie z pewnością byłoby większe, a przez to sama idea bardziej oddziaływałaby na nasze środowisko. BOGUSŁAW GIBEK III MIEJSCE W KONKURSIE To był mój debiut w tym konkursie, więc bardzo się cieszę z zajętego trzeciego miejsca. Nie miałem zbyt wiele czasu na naukę, ale wykorzystywałem każdą wolną chwilę, także podczas wycieczki zakładowej, kiedy jeszcze szlifowałem wiedzę. Kopalnie wchodzące w skład Kompanii Węglowej SA Kopalnie zagrożone tąpaniami (14 spośród 16) Kopalnie metanowe* * KWK Piast i KWK Ziemowit są zaliczane do kopalń niemetanowych 2 1 3 4 1 5 2 3 1 2 2 1 3 3 4 4 Centrum Północ Centrum Wschód Centrum Południe Centrum Zachód 1. Piekary 2. Bobrek-Centrum 3. Pokój 4. Bielszowice 5. Halemba-Wirek 1. Bolesław Śmiały 2. Ziemowit 3. Piast 4. Brzeszcze-Silesia 1. Chwałowice 2. Rydułtowy-Anna 3. Jankowice 4. Marcel 1. Sośnica-Makoszowy 2. Knurów 3. Szczygłowice 12

Specjalny fundusz dla górniczych wdów Rozmowa z Bogdanem Ćwiękiem, prezesem Fundacji Rodzin Górniczych Katastrofa w kopalni Wujek-Śląsk uzmysłowiła, że nadal nie rozwiązane są niektóre problemy świadczeń dla rodzin poszkodowanych górników... W istocie, pojawił się problem, który dość dotkliwie uderza w te rodziny. Wdowy po górnikach, którzy zginęli w pracy zanim one skończyły 50 lat, znalazły się w trudnej sytuacji. Oczywiście najlepsze rozwiązanie to uregulowanie tej kwestii ustawowo, ale mam świadomość, że klimat nie jest dziś korzystny ku temu. Pojawiają się głosy, że górnictwo jest jedną z wielu branż, gdzie występuje podobny problem i nie powinno być specjalnie wyróżniane. Stąd pomysł poszukiwań innych rozwiązań. Skąd wziąć więc fundusze na ten cel? Na spotkaniach w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach przedstawiciele Fundacji Rodzin Górniczych, politycy, wojewoda śląski i szefowie spółek węglowych ustalili, że wdowy, którym nie należy się renta rodzinna, powinny dostać wsparcie ze spółek górniczych. Każda ze spółek węglowych stworzy specjalny fundusz wypadkowy, na który regularnie będą trafiać pieniądze pochodzące z zysków kopalń albo odpisów podatkowych. Pomoc kierowana do rodzin ofiar wypadków górniczych nie będzie więc obciążała budżetu państwa. Jak daleko zaawansowane są prace nad realizacją tego pomysłu? Opracowany został szczegółowy projekt wskazujący źródła finansowania pomocy i zasady jej przydzielania. Przedsiębiorstwa górnicze mają wkrótce przedstawić propozycje modelu wsparcia dla ofiar górniczych katastrof. Środki finansowe wpływałyby na konto FRG, która następnie wypłacałaby je potrzebującym. Specjalny fundusz nie jest jedyną zaproponowaną formą pomocy... Zaproponowano także wsparcie poprzez preferencyjne zatrudnianie w kopalniach dzieci i żon poległych górników. Do tej pory nikt nie odmawiał rodzinom ofiar katastrof takiej pomocy, ale teraz chcemy, by stało się to oficjalnie usankcjonowane. Są to jednak zawsze kwestie delikatne i wymagane jest zainteresowanie taką formą pomocy ze strony rodzin poszkodowanych górników. To ma być ich przywilej. Czasem takie rozwiązanie jest lepsze niż inna forma pomocy, bo zdarza się, że gdy dzieci kończą naukę, to żona poległego górnika zostaje bez renty. Zaoferowana praca w kopalni może być w tej sytuacji bardzo pomocna. Dziękuję za rozmowę. Jan Czypionka Od 1999 roku renta rodzinna przysługuje wdowom, które w chwili śmierci męża skończyły 50 lat lub były niezdolne do pracy albo wychowują dziecko (do 18. roku życia). Prawo do renty mają także te wdowy, które 50 lat skończą w czasie pięciu lat od śmierci lub od osiągnięcia pełnoletności przez dzieci. Z okokło tysiąca wdów po górnikach, którzy zginęli przy pracy, prawa do renty rodzinnej nie ma około 50 kobiet. Fot. Jan Czypionka Fundacja Rodzin Górniczych została założona w 1997 r. Działa na rzecz rodzin górników poszkodowanych w wypadkach. Wypłaca zapomogi, funduje stypendia, organizuje wypoczynek dla dzieci i młodzieży. W okresie istnienia Fundacji przyznano łącznie stypendia dla 1 569 osób. Fundacja do roku 2009 przekazała podopiecznym rodzinom 1 114 jednorazowych zapomóg finansowych. Środki finansowe, jakie dotychczas Fundacja przekazała swoim podopiecznym w różnych formach pomocy, przekraczają 8,8 mln zł. Tylko w roku 2008 wykorzystano ponad 1,7 mln zł. Bogdan Ćwięk, prezes Fundacji Rodzin Górniczych 13

W Y D A R Z E N I A Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza OSP Kęty podczas ćwiczeń w kopalni Piast. Fot. Wojciech Wikarek Pies szuka dla zabawy P s y p omagają ratow nikom w poszuk i waniu górników pr z y s y p anych w zawałach Czuka brała udział w przeszukaniu gruzowiska zawalonej hali targowej w Chorzowie. Dziś jest psim emerytem. Nie oznacza to, że już nie pracuje. Zmieniła się tylko jej rola. Teraz jest psem terapeutycznym. Pomaga chorym dzieciom w leczeniu trudnych schorzeń. Niedługo po zawaleniu się hali musiałem ją wycofać z dalszych akcji... wspomina Maciej Cienkosz, przewodnik Czuki, ratownik Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej OSP Kęty. Dziś szkoli nowego psa labradora o imieniu Ramzes. To już dojrzały pies-ratownik, który zdał celująco egzaminy poszukiwania w terenie i w gruzowisku. Jego opiekun pracuje od wielu lat w kopalni Piast jako ratownik górniczy. Brał udział w wielu niebezpiecznych akcjach i jego doświadczenie podsunęło mu pomysł, że psy, które świetnie spisują się na otwartym terenie i na gruzowiskach, mogłyby także z powodzeniem być wykorzystane przy poszukiwaniu górników przysypanych w zawałach. Pierwsze wspólne dołowe ćwiczenia strażaków z Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej OSP Kęty wraz z psami oraz zastępu ratowniczego Kopalnianej Stacji Ratownictwa Górniczego odbyły się latem tego roku w kopalni Piast w Bieruniu. W ćwiczeniach wzięła udział grupa straży pożarnej pod dowództwem Jana Wołoszyna. Razem z przewodnikami na dół kopalni zjechały cztery psy, dwa rasy border collie oraz dwa labradory. Ćwiczenia odbyły się na pochylni wydobywczej 659 poziomu 650 m. Psom nie ułatwiano zadania. Na pozorantów, którzy zostali ukryci w różnych miejscach, wybrano osoby spoza grupy. Były to osoby nieznane ani psom, ani przewodnikom. Także miejsce ukrycia było poufne. Mimo tych 14

Maciej Cienkosz szkoli labradora o imieniu Ramzes. Fot. Jan Czypionka trudności psy poradziły sobie bezbłędnie i szybko. Wszyscy pozoranci zostali odnalezieni. Średni czas poszukiwań 12 minut. Maciej Cienkosz twierdzi, że gdyby podobną akcję miały przeprowadzić zastępy tradycyjne ratownicze bez użycia psów, poszukiwanie mogłoby trwać nawet dwie doby. Kolejne ćwiczenia w kopalni przewidziane są jeszcze przed końcem roku. Tymczasem psy przechodzą cyklicznie dwa razy w tygodniu specjalistyczne szkolenie. Mam okazję obserwować ćwiczenia w ruinach dawnego ośrodka wypoczynkowego w Kozubniku. Niegdyś perła wczasowa, dziś ponury obraz dewastacji. Idealny jednak do takich szkoleń. Pełen zakamarków i ciemnych pomieszczeń, w których można ukryć pozoranta. Jest zimno, na okolicznych stokach leży już śnieg. Pozorant musi być ciepło ubrany, żeby nie zamarzł w oczekiwaniu na odnalezienie? pytam dość naiwnie. Psy poradzą sobie bardzo szybko pada odpowiedź ale ciepłe ubranie przyda się, ponieważ pozorant musi być schowany co najmniej na godzinę przed rozpoczęciem poszukiwań. I w istocie tak się dzieje. Lacky ruchliwy border collie z przewodniczką Elżbietą Wacięgą znajduje dobrze schowanego i zakamuflowanego pozoranta po kilku minutach. Drugi zaginiony oczekiwał na odnalezienie niewiele dłużej. Za chwilę do akcji przystępuje Maciej Cienkosz i jego Ramzes. Tym razem pozorant został ukryty w części ruin, gdzie panują zupełne ciemności. Pies bezbłędnie odnajduje zapach i trafia na zaginionego błyskawicznie. Sygnałem, że zadanie zostało wykonane, jest głośne szczekanie. Pies siada przy odnalezionym i daje znak. 15

W Y D A R Z E N I A W terenie psy poszukiwawcze są specjalnie oznakowane noszą specjalne obroże i kamizelki żeby zarówno odnaleziony, jak i osoby postronne wiedziały, z kim mają do czynienia. W gruzowiskach pies wykonuje zadanie goły. Chodzi o to, żeby nie zaczepił czymś o wystające elementy zawalonych konstrukcji. To, co wygląda na automatyczne działanie, to efekt długich i żmudnych ćwiczeń. Poprzedniego psa Cienkosz ćwiczył przez cztery lata. Każdy pies przed dopuszczeniem do akcji musi zdać trudny egzamin osobno poszukiwanie w terenie, osobno w gruzowiskach. Takie sprawdziany odbywają się co roku, bo nabyte umiejętności należy weryfikować. Ramzes wyszczekał swojego pozoranta. Teraz kolej na nagrodę chwilę zabawy. Bo psy szukają właśnie dla zabawy wyjaśnia Maciej Cienkosz... Jan Czypionka Kolejne ćwiczenia na dole w kopalni już zimą Lacky ruchliwy border collie z przewodniczką Elżbietą Wacięgą znajduje dobrze schowanego i zakamuflowanego pozoranta po kilku minutach Fot. Jan Czypionka 16

Krew oddaje rodzina Robakowskich. Na zdjęciu od lewej: Daniel, Jakub i Iwona Krew dla górników ofiar katastrofy w kopalni Wujek-Śląsk Tragiczna kat astrofa w kopalni Wujek-Śląsk ur uchomiła law inowo akcje solidarności braci górniczej z poszko dowany mi kolegami We wszystkich kopalniach Kompanii Węglowej odbyła się zbiórka krwi na rzecz górników rannych w wypadku. Organizatorami akcji oddawania krwi na ten szczytny cel były Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach oraz służby bhp Kompanii Węglowej. Klub Honorowych Dawców Krwi PCK im. dra Floriana Ogana w Knurowie odpowiedział na apel pomocy dla ofiar katastrowy w kopalni Wujek-Śląsk, ogłaszając akcję oddawania krwi 4 października br. Akcja obyła się w salkach knurowskiej parafii Matki Boskiej Częstochowskiej, gdzie 34 mieszkańców miasta oddało ponad 15 litrów bezcennego płynu. Wśród dawców były nie tylko osoby związane z górnictwem, ale również ci, których mocno wzruszyła tragedia w kopalni Wujek. Jesteśmy wdzięczni wszystkim, którzy rozumiejąc górniczą tragedię oraz związaną z nią potrzebę krwi, odpowiedzieli na nasz apel powiedział Stanisław Bogumił, honorowy prezes Klubu Honorowych Dawców Krwi im. dra Floriana Ogana w Knurowie. Należą się również podziękowania księdzu proboszczowi Janowi Buchcie za udostępnienie pomieszczeń, a Urzędowi Miasta i dyrekcji KWK Knurów za pomoc w organizowaniu tej akcji podkreślił Stanisław Frydrych, prezes Klubu HDK im. dra Floriana Ogana. W czasie trwania akcji do oddania krwi zgłosiło się 55 osób, z czego po badaniach oddały krew 34 osoby. Tekst i zdjęcie: Stefan Rusinowski 17

W K O M PA N I I Nie tylko ochrona R o z m o w a z H e n r y k i e m R e y m a n e m, p r e z e s e m Z a r z ą d u K o n s o r c j u m O c h r o n y K o p a l ń Marka Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z. o.o. jest stosunkowo nowa na naszym śląskim rynku usług, proszę o krótkie przedstawienie historii powstania spółki? Początki działalności Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z o.o. sięgają lat 90 ubiegłego wieku i są nierozerwalnie związane ze śląskim przemysłem wydobywczym i górniczą tradycją. W obecnej formie prawnej spółka działa od 1 marca 2006 roku, kiedy to doszło do połączenia Nadwiślańskiego Zakładu Ochrony Mienia Sp. z o.o. ze spółką Kopalnie Rudzkie SA. Jedynym udziałowcem, a zarazem kontrahentem strategicznym spółki, jest Kompania Węglowa SA w Katowicach. Zawarte w nazwie spółki słowo ochrona na pewno przekłada się na rodzaj świadczonych usług. Proszę o przedstawienie w kilku słowach zakresu prowadzonej działalności? Pomimo jednoznacznie brzmiącej nazwy Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z o.o. prowadzi działalność w różnych segmentach usług. Działalnością kluczową ze względu na wielkość zatrudnienia i strukturę przychodów jest ochrona osób i mienia. Od chwili utworzenia jesteśmy niekwestionowanym regionalnym liderem w sektorze usług ochrony osób i mienia zakładów objętych obowiązkową ochroną. Ponadto, szczycimy się osiągnięciami na rynku zarządzania nieruchomościami. Świadczymy również usługi gospodarcze, budowlane oraz usługi szeroko pojętej ochrony przeciwpożarowej. Jaki jest potencjał kadrowy zarządzanego przez Pana przedsiębiorstwa? Naszą największą wartością jest doświadczona, profesjonalna i sprawdzona w działaniu załoga. Dysponujemy odpowiednim zapleczem logistycznym i technicznym. Od chwili powstania notujemy dynamiczny rozwój, dając przykład właściwego procesu i kierunku restrukturyzacji w przemyśle wydobywczym. Według stanu na 30 września 2009 roku spółka zatrudnia Henryk Reyman, prezes Zarządu KOK Sp. z o.o. 1538 pracowników, w tym ok. 30 % stanowią kobiety. W dominującym Oddziale Ochrony Fizycznej zatrudnionych jest 1182 pracowników, z czego aż 75 % ma licencję pracownika ochrony I bądź II stopnia. Od początku roku spółka przyjęła ogółem 264 pracowników, przede wszystkim pracowników wykwalifikowanych, przy czym załogę Oddziału Ochrony Fizycznej zasiliło 147 nowych pracowników posiadających celu opracowano specjalny program aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Skutkiem jego wdrożenia jest zatrudnienie 176 osób z lekkim stopniem niepełnosprawności i 37 z umiarkowanym. Równocześnie Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z o.o. dąży do stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych swoich pracowników, finansując tam, gdzie to możliwe, koszty szkoleń i kursów dokształcających. licencje. Jednym z priorytetów spółki jest Wspomniał Pan, że kontrahentem sukcesywne odmłodzenie zatrudnionej strategicznym spółki jest Kompania Węglowa załogi. Obecnie średni wiek pracowników to 42 lata. Spółka otwarta jest także na pracowników niepełnosprawnych. W tym SA, jak zatem przedstawia się struktura sprzedaży spółki za rok ubiegły? Za rok 2008 sprzedaż z tytułu świadczonych 18

usług wyniosła ogółem ok. 57 mln zł netto, z czego ponad 80 % to udział sprzedaży na rzecz Kompanii Węglowej SA. Zarządzanie spółką o takim wachlarzu usług wymaga szerokiej wiedzy menedżerskiej i doświadczenia w kierowaniu tak wielkim zespołem. Proszę zatem szerzej omówić, na co mogą liczyć obecni i potencjalni klienci spółki? Nasze logo widnieje na większości kopalń i zakładów Kompanii Węglowej SA oraz na wielu zakładach przemysłowych i jednostkach administracyjnych Górnego Śląska i północno-zachodniej Małopolski. Ochronę osób i mienia, bo o niej tutaj mowa, realizujemy poprzez posterunki stałe, doraźne i patrolowe. Do wykonywania zadań wyznaczamy przeszkolonych, jednolicie umundurowanych pracowników. W ramach usług ochrony możemy również zaoferować konwojowanie wartości pieniężnych i materiałów niebezpiecznych z wykorzystaniem specjalnych pojazdów oraz pracowników wyposażonych w niezbędne środki ochrony oraz broń palną. Świadczymy także usługę monitoringu elektronicznego i wizyjnego wraz z projektowaniem i montażem systemów zabezpieczeń technicznych. Specjalizujemy się przede wszystkim w projektowaniu i montażu zaawansowanych systemów telewizji przemysłowej z cyfrową archiwizacją obrazu oraz systemów alarmowych najnowszej generacji. Stosowane przez nasze służby techniczne rozwiązania i technologie charakteryzują się wysoką skutecznością i bezawaryjnością dzięki wykorzystaniu podzespołów i urządzeń najnowszej generacji dostarczanych przez wiodących producentów. Przy elektronicznym zabezpieczeniu obiektów, oprócz tradycyjnych łączy analogowo-cyfrowych, wykorzystujemy przyznane nam przez Urząd Komunikacji Elektronicznej częstotliwości radiowe. Naszym klientom gwarantujemy całodobowy serwis gwarancyjny i pogwarancyjny oraz modernizację i konserwację istniejących systemów zabezpieczeń technicznych. Dzięki niezawodności oferowanych systemów elektronicznych oraz skuteczności działania wyspecjalizowanych grup interwencyjnych oferowana przez nas usługa ma charakter kompleksowy. Poza kopalniami i zakładami Kompanii Węglowej SA Od chwili powstania notujemy dynamiczny rozwój, dając przykład właściwego procesu i kierunku restrukturyzacji w przemyśle wydobywczym Krystian Świerkot kierowca-ratownik Oddziału Ochrony Przeciwpożarowej w gotowości do akcji ochraniamy ponad 150 różnych obiektów zarówno prywatnych, jak i skupionych w sektorze małego i średniego biznesu oraz jednostek administracji samorządowej. Potwierdzeniem wysokiej jakości świadczenia usług ochrony jest Certyfikat Polskiego Związku Pracodawców Ochrona. Drugim co do znaczenia rodzajem wykonywanych usług jest zarządzanie nieruchomościami. Posiadamy w tym zakresie wieloletnie doświadczenie, wykorzystując je zarówno w bieżącej działalności, jak i udzielając się jako członek Ogólnopolskiej Izby Gospodarki Nieruchomościami. Dysponujemy bogatym zapleczem technicznym. Zatrudniamy wysoko kwalifikowaną kadrę, włącznie z osobami posiadającymi licencje zawodowe zarządców nieruchomości. Zarządzamy z pełną gwarancją stosowania aktualnego prawa i standardów zawodowych, kierując się zasadami etyki zawodowej, a czynności zarządzania traktujemy ze szczególną starannością właściwą dla ich zawodowego charakteru. Zarządzamy przede wszystkim substancją mieszkaniową Kompanii Węglowej SA, obejmującą ok. 5 200 mieszkań znajdujących się w 366 budynkach, 280 lokalami Pracownicy ochrony obszaru KWK Halemba- -Wirek Ruch Halemba Sebastian Tkaczenko i Andrzej Wielorański 19

użytkowymi, 3 400 garażami oraz pozostałą infrastrukturą towarzyszącą, na którą składają się kotłownie, wymiennikownie ciepła, sieć centralnego ogrzewania, kanalizacyjna, wodna, place i drogi osiedlowe. W zarządzanej przez nas substancji mieszka ok. 20 tys. osób. Poza substancją należącą do Kompanii Węglowej SA zarządzamy również 28 wspólnotami mieszkaniowymi (ok. 1 000 mieszkań), w imieniu których prowadzimy księgi rachunkowe, rozliczenia z kontrahentami oraz dokumentację techniczną i ocenę techniczną nieruchomości, na ich rzecz sporządzamy analizy ekonomiczne i plany zarządzania nieruchomością. Zapewniamy pełną, jawną kontrolę nad finansami wspólnoty i nad sposobem sprawowania zarządu. W ramach zarządzania organizujemy zamiany mieszkań, zagospodarowujemy pustostany, prowadzimy sprzedaż mieszkań Kompanii Węglowej SA, obsługujemy wykup uwłaszczeniowych obligacji mieszkaniowych wyemitowanych przez byłe spółki węglowe. Gwarantujemy całodobowe pogotowie awaryjne. Oprócz wymienionych usług oferujemy również usługi ochrony przeciwpożarowej. Posiadamy wymagane atesty krajowych producentów sprzętu pożarniczego oraz profesjonalne wyposażenie warsztatu remontowego. Dysponujemy specjalistycznym sprzętem wykorzystywanym do różnych prac na wysokościach, np.: drzewostanu, jak konserwacja wymiana rynien, malowanie elewacji, mycie okien, wymiana plakatów na billboardach, usuwanie nawisów śnieżnych, sopli itp. Dodatkowo w Rudzie Śląskiej przy ul. Niedurnego 13 prowadzimy ręczną myjnię samochodową. Oferujemy wszechstronne usługi czystościowe w zakresie: sprzątania pomieszczeń biurowych, sprzątania terenów zewnętrznych, konserwacji i pielęgnacji trawników. Ponadto świadczymy usługi w zakresie: dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji wykonywane w łaźniach, obiektach wczasowych, budynkach biurowych itp. Dysponujemy niezbędnymi maszynami i urządzeniami oraz wysokiej jakości środkami czystości dezynfekująco-konserwującymi. Nasza doświadczona ekipa budowlana sprawdza się w pracach murarskich, układaniu glazury, płyt i gładzi gipsowych, Spółka negocjuje warunki nowego projektu związanego z uruchomieniem usługi prowadzenia centrum demontażowego na terenie likwidowanego Ruchu Wirek w Rudzie Śląskiej Józef Lihs pracownik ochrony obsługujący Centrum Monitoringu obszaru KWK Pokój remontach dachów, robotach dekarskich, ocieplaniu budynków oraz pracach wyburzeniowych i rozbiórkowych. Specjalizujemy się ponadto w opracowaniu wycen majątkowych oraz prac projektowo-kosztorysowych ze szczególnym uwzględnieniem opinii budowlanych, koreferatów do kosztorysów budowlanych związanych z likwidacją szkód górniczych. Świadczymy również usługi w zakresie obsługi kopalnianych placów składowych obejmujące: załadunek, wyładunek i transport materiałów, segregację złomu, rozładunek skały płonnej oraz odpadów poprodukcyjnych, czy też przygotowanie drewna dla potrzeb produkcji i celów opałowych. Posiadamy dwa własne ośrodki wczasowe doskonałe na wypoczynek letni. Są to: położona obok plaży Fregata we Władysławowie oraz leśne ustronie Brzegi w Brzegach Zborowskich Lublińca. koło Oferta usługowa spółki jest imponująca, proszę zatem powiedzieć, jakie cele stawia Pan przed przedsiębiorstwem w najbliższej przyszłości? Oczywistym jest, że podstawowym celem działalności spółki i miernikiem jej sukcesu ekonomicznego jest wzrost wartości rynkowej. Strategicznym celem Zarządu jest ustawiczne podnoszenie poziomu świadczonych usług, zwiększenie portfela klientów, a co za tym idzie, ugruntowanie pozycji lokalnego lidera w wiodących dziedzinach działalności. W przypadku Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z o.o., jako spółki obsługującej kontrahenta strategicznego, kluczem do jej dalszego rozwoju jest skuteczne dążenie do wyrównania proporcji wynikających z przychodów osiąganych na rynku macierzystym w stosunku do rynku zewnętrznego. Dlatego też priorytetem w poszerzaniu usług ochrony fizycznej i zabezpieczeń technicznych jest pozyskiwanie nowych kontraktów w obszarze dużych zakładów produkcyjno-usługowych oraz w sektorze małego i średniego biznesu. W działalności związanej z administrowaniem i zarządzaniem substancją mieszkaniową nadrzędnym celem jest konieczność zwiększenia rynku obsługiwanych wspólnot mieszkaniowych. W chwili obecnej spółka negocjuje warunki nowego projektu związanego z uruchomieniem usługi prowadzenia centrum demontażowego na terenie likwidowanego Ruchu Wirek w Rudzie Śląskiej. Istotą powyższego przedsięwzięcia jest przygotowanie wyeksploatowanych i uszkodzonych maszyn i urządzeń górniczych do remontów. Niezmiernie ważnym czynnikiem determinującym osiągnięcie wysokiej pozycji na rynku jest prowadzenie ekspansywnej, a przede wszystkim skutecznej polityki marketingowej zarówno w spółce, jak i w otoczeniu zewnętrznym przedsiębiorstwa. Nie należy również zapominać o dalszym prowadzeniu konstruktywnego dialogu z organizacjami związkowymi, co przy zatrudnieniu oscylującym wokół 1 500 osób stanowić może o sile i potencjale naszego przedsiębiorstwa. Myślę, że wyrażę nie tylko swoją opinię, twierdząc, że Konsorcjum Ochrony Kopalń Sp. z o.o. postrzegana jest jako przykład właściwego procesu i kierunku restrukturyzacji oddziałów powierzchniowych kopalń, a jej działalność jest niewątpliwym stabilizatorem na lokalnych rynkach pracy, wpływając na poczucie bezpieczeństwa i spokój społeczny w środowisku górniczym. Dziękuję za rozmowę. 20

W C E N T R U M U WA G I Oddział trzeci koncentracja wydobycia G3 jest jedny m z tr ze c h o ddziałów w ydoby wc z ych w K W K B r ze s zc ze -Silesia, k tór y o d d ł u ż s ze g o c z asu uz y skuje dobre w y nik i produkc y jne. Z adanie dobowe o ddziału to w ydobycie 18 0 0 ton wę gla. Plan ten jest s y s temat yc z nie pr zekraczany Oddział prowadzi eksploatację ściany nr 702 w pokładzie 352 na poziomie 740 m. W ścianie są 123 sekcje obudowy zmechanizowanej typu Glinik 06/20 Poz. Do urobienia węgla stosowany jest kombajn KGS 600 N. Współpracuje on z zainstalowanym w ścianie przenośnikiem zgrzebłowym Rybnik 750 z napędami K-200. Urobek ze ściany odstawiany jest taśmociągami Gwarek 1000, umiejscowionymi w chodniku podścianowym i na pochylni taśmowej do odstawy głównej. Rytmiczna praca maszyn i urządzeń wchodzących w skład wyposażenia rejonu ściany 702 zapewnia spokojną realizację zadań wydobywczych. Specyfika pracy i szeroki zakres wykonywanych robót powoduje, że gros pracowników G3 jest wysokiej klasy specjalistami górniczymi, znającymi górnictwo na wielu płaszczyznach. Są to pracownicy bezpośrednio związani z produkcją. To właśnie od nich w dużej mierze zależy ilość wydobytego węgla. Jak mówi kierownik oddziału trzeciego Marek Mańdok, załoga G3 to zgrany 125-osobowy zespół ludzi. Na dobre wyniki produkcyjne oddziału składa się zaangażowanie wszystkich zatrudnionych w G3, jednak we współpracy z oddziałami pomocniczymi, tj.: elektrycznym, mechanicznym, przewozowym, wentylacyjnym, wyróżniają się brygady przodowych: Marka Wójcika, Grzegorza Matejko, Wiesława Dwornika, Janusza Witka. Na co dzień w realizacji zadań wydobywczych kierownikowi Markowi Mańdokowi pomagają sztygarzy zmianowi: Piotr Pochopień, Stanisław Solecki, Mariusz Góral, Bronisław Kokot, Artur Tobiczyk. Załodze oraz dozorowi oddziałowemu G3 życzymy bezpiecznej pracy. Maria Domżał WIADOMOŚCI ZE WSCHODU 21