Uchwała nr 234/XXXVII/10 Rady Miejskiej w Cybince z dnia 01 marca 2010 r. w sprawie zatwierdzenia Planu odnowy miejscowości Białków realizowanego w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. z 2001 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz 10 ust. 2 pkt 2 lit. b Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 (Dz. U. z 2008 r. Nr 38, poz. 220) uchwala się, co następuje: 1 Zatwierdza się Plan odnowy miejscowości Białków o treści jak w załączniku do niniejszej uchwały, który będzie realizowany w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. 2 Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Cybinki. 3 Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.
ZAŁĄCZNIK DO UCHWAŁY NR 234/XXXVII/10 RADY MIEJSKIEJ W CYBINCE z dnia 01 marca 2010 r. Gmina Cybinka, Miejscowość Białków www.cybinka.pl Plan Odnowy Miejscowości Białków Cybinka 2010
WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości Białków jest dokumentem określającym strategię działań wsi w sferze społeczno-gospodarczej na lata 2010-2015. Bezpośrednim powodem stworzenia Planu Odnowy Miejscowości Białków jest chęć efektywnego pozyskiwania funduszy strukturalnych na rzecz wsi (w szczególności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013) oraz potrzeba perspektywicznego wyznaczenia kluczowych kierunków rozwoju miejscowości. Opracowanie dokumentu planistycznego, jakim jest Plan Odnowy Miejscowości Białków to kolejny etap starań mieszkańców o ukierunkowanie rozwoju wsi. Przedkładany plan jest zgodny z dokumentami strategicznymi rozwoju kraju, regionu oraz Gminy Cybinka. Podstawą opracowania Planu jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Program Społeczno-Gospodarczy na lata 2007-2010 oraz Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cybinka. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, jej historię, analizę zasobów słuŝącą przedstawieniu stanu rzeczywistego, SWOT czyli mocne i słabe strony wsi, planowane kierunki rozwoju, a takŝe zakładane przedsięwzięcia wraz z szacunkowymi kosztami i harmonogramem planowanych działań. Projekty zawarte w niniejszym Planie nie mają charakteru komercyjnego. Plan Odnowy Miejscowości Białków jest planem otwartym, który w zaleŝności od potrzeb i uwarunkowań finansowych będzie mógł być aktualizowany. Takie sformułowanie pozwala na pewną swobodę, jeśli chodzi o moŝliwość dopisywania nowych działań, a takŝe zmienianie kolejności ich realizacji w latach 2010-2020, w zaleŝności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE. Plan Odnowy Miejscowości Białków poprzez realizację wskazanych w nim przedsięwzięć przyczyni się do podniesienia standardu Ŝycia jego mieszkańców oraz zwiększenia atrakcyjności całej miejscowości i regionu.
I Charakterystyka miejscowości 1. PołoŜenie Miejscowość Białków leŝy szerokości geograficznej 52 10' 00'' N 14 48' 00'' E w środkowo-zachodniej części województwa lubuskiego w powiecie słubickim, w Gminie Cybinka. Białków jest jednym z 12 sołectw wchodzących w skład Gminy. Miejscowość jest oddalona o 2 km od miasta Cybinka, będącego siedzibą samorządu gminnego. Ryc. 1. PołoŜenie miejscowości Rąpice na terenie Gminy Cybinka (źródło: www.cybinka.pl) 2. Historia Wieś o XIII-wiecznej metryce, w źródłach pisanych wzmiankowana dopiero w 1413 roku. Materiały archeologiczne wskazują na istnienie tutaj osadnictwa w epokach pradziejowych, jak i we wczesnym średniowieczu. ZałoŜona na planie owalnicy ma dobrze zachowany pierwotny układ, czytelny w obecnej wielodroŝnicy. W 1427 r. Białków naleŝał do rodziny von Waldow, a w 1480 do von Grunberg. W 1575 r. dobra białkowskie podzielone zostały na Grunbergów i Kalkrentów. W 1724 r. brak Białkowa w wykazie dóbr szlacheckich, co wskazuje, Ŝe był wówczas wsią domenalną. W roku 1804 r. znowu Białków był w prywatnych rękach rodziny Tauemssinen. Liczył wówczas 399 mieszkańców. Wieś liczyła wówczas 92 domy, wiatrak i kuźnię. Obecny kościół z 1840 r. stoi na miejscu starszego,
najpewniej szachulcowego. XVII-wieczny pałac zaadaptowany został na szkołę. Białkówek powstał zapewne w XIX wieku, jako folwark naleŝący do dóbr w Białkowie. Resztki zabudowy folwarcznej z zarządcówką pochodzą z drugiej poł. XIX w. i z lat 30-tych XX w. 3. Zabytki Najstarszym zabytkiem wsi jest zespół pałacowo-parkowo-folwarczny połoŝony w południowo-wschodniej i wschodniej części wsi, w którym obecnie znajduje się szkoła. Składa się z części rezydencjonalnej, gospodarczej i kolonii mieszkalnej. Pałac wzniesiono pod koniec XVIII w., w stylu klasycystycznym. W pobliŝu zespołu usytuowany jest kościół wzniesiony w 1840 r. w stylu neoromańskim. Jest to jednonawowa świątynia z małym, prostokątnym prezbiterium i kwadratową wieŝą od zachodu, do której przylegają klatki schodowe. Bryła kościoła zamknięta dwuspadowym dachem, klatki schodowe dachem pulpitowym, a wieŝa niską kopułą z latarnią o dachu wielopołaciowym. Elewacje wieloosiowe o duŝych otworach okiennych zamkniętych łukiem półkolistym, powtórzonym w gzymsie nadokiennym. Obie budowy są wpisane do rejestru zabytków. 4. Ludność statystyka Miejscowość Białków zamieszkuje według stanu na dzień 23.02.2010 r. 601 mieszkańców, co stanowi 8,52% wszystkich mieszkańców Gminy. Ludność zamieszkująca miejscowość Białków to w większości ludność napływowa i ich potomkowie. Wielu starszych mieszkańców pochodzi z Polski wschodniej. Ludzie ci przybyli tu po II wojnie światowej. 5. Usługi Ludność Białkowa W wieku < 18 132 Dorośli 469 Kobiety 309 MęŜczyźni 292 Razem 601 Zakres usług świadczonych w miejscowości jest znikomy i nie jest w stanie zaspokoić lokalnych potrzeb mieszkańców. W efekcie tego mieszkańcy muszą dojeŝdŝać do Cybinki lub innych większych ośrodków, co stanowi duŝe utrudnienie. Na terenie miejscowości znajduje się szkoła podstawowa. Do najwaŝniejszych podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie wsi naleŝą: firma transportowa, oraz 2 sklepy spoŝywczoprzemysłowe. Na terenie sołectwa działa 99 gospodarstw rolnych. Rolnictwo jest tu w większości ekstensywne, tj. mające na celu tylko zaspokojenie własnych potrzeb. Mieszkańcy Białkowa to ludzie chętnie angaŝujący się w lokalne Ŝycie społeczne, kulturalne i religijne. Społeczność wsi zorganizowana jest w następujących grupach: Radzie Sołeckiej, Radzie Parafialnej, Ochotniczej StraŜy PoŜarnej i Towarzystwie Miłośników Polesia. Mieszkańcy naleŝący do tych grup angaŝują się takŝe w Ŝycie kulturalne wsi poprzez organizację festynów, pikników, zabaw wiejskich. 6. Potencjał gospodarczy Białkowa 6.1 Komunikacja Białków usytuowany jest przy drodze powiatowej, pozostałe drogi są własnością gminną. Przez miejscowość przebiega trasa autobusowa Rąpice Cybinka Słubice.
6.2 Zaopatrzenie w energię i gaz Znajdująca się na terenie wsi Białków sieć energetyczna jest bardzo dobrze rozwinięta i w pełni zaspokaja potrzeby wszystkich mieszkańców. W obszarze wsi nie występuje linia gazyfikacyjna, budynki ogrzewane są na paliwa stałe. 6.3 Ciepłownictwo Głównym źródłem zanieczyszczeń na terenie sołectwa Białków są przede wszystkim przestarzałe systemy grzewcze, stosowane niemal we wszystkich gospodarstwach domowych. W obrębie zabudowy jednorodzinnej, która tu dominuje, przewaŝają indywidualne systemy grzewcze. 6.4 Gospodarka wodno-ściekowa Na terenie wsi Białków znajduje się ujęcie wody i wodociąg wiejski zasilający wieś. Miejscowość nie jest wyposaŝona w sieć kanalizacyjną, ścieki z gospodarstw domowych są odprowadzane do zbiorników bezodpływowych, a następnie odbierane przez firmy posiadające na ten cel zezwolenie Burmistrza. 6.5 Zagospodarowanie odpadami Gospodarka odpadami prowadzona jest w ramach Celowego Związku Gmin CZG-12 realizowanego dla 15 gmin, w tym Gminy Cybinka na podstawie Kompleksowego Regionalnego Programu Gospodarki Odpadami. 6.6 Telekomunikacja Mieszkańcy posiadają dostęp do róŝnych operatorów telefonów stacjonarnych i komórkowych oraz do Internetu. II. Analiza SWOT Analiza SWOT jest techniką słuŝąca do porządkowania informacji. W tym wypadku ma ona na celu określenie strategii, kierunków rozwoju oraz sposobów realizacji planu odnowy miejscowości Rąpice. Analiza ta polega na określeniu mocnych i słabych stron oraz szans i zagroŝeń wsi. Nazwa wywodzi się od pierwszych liter angielskich słów: strenghts (mocne strony) wszystko to, co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu; weaknesses (słabe strony) wszystko to, co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu; opportunities (szanse) wszystko to, co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany; threats (zagroŝenia) wszystko to, co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo niekorzystnej zmiany.
Mocne strony aktywny potencjał ludzki, bliskie połoŝenie względem Cybinki i Słubic, teren pod budowę bazy sportoworekreacyjnej utwardzone drogi łączące wsie, własne ujecie wody pitnej z walory przyrodniczo-turystyczne szlaki turystyki pieszej, rowerowej i konnej, obiekty zabytkowe, kościół i pałac z zabudowaniami folwarcznymi, silne gospodarstwa rolne. Słabe strony brak kanalizacji sanitarnej, brak miejsc spotkań, brak obiektów rekreacyjnych, brak placu zabaw dla dzieci, słabo rozwinięta agroturystyka, brak planu zagospodarowania przestrzennego, brak zaangaŝowania przedsiębiorców, brak sponsorów, brak organizacji imprez i czasu wolnego dla dzieci i młodzieŝy. Szanse integracja mieszkańców, wspólne działania na rzecz wsi, integracja młodzieŝy w sporcie, zagospodarowanie i przebudowa centrum wsi, zagospodarowanie terenu rekreacyjnego boisko, teren sportowo-rekreacyjny ze stanicą rowerową, budowa świetlicy, stworzenie bazy kulturalnoedukacyjnej i rekreacji w obiekcie, utworzenia placu zabaw dla dzieci, tworzenie gospodarstw eko i baz agroturystycznych imprezy integracyjne, sportowe i okolicznościowe kultywowanie tradycji Polesia, ciągi pieszo-rowerowe poprawą bezpieczeństwa i rozwoju turystyki, budowa sieci kanalizacyjnej. ZagroŜenia emigracja zarobkowa, ucieczka młodzieŝy do miasta, bezrobocie i wykluczenie społeczne, uboŝenie społeczeństwa, zagroŝone wzrostem patologii, brak w chwili obecnej grup producenckich, niska świadomość i wiedza o programach unijnych i płynących z nich korzyściach, brak środków na budowę infrastruktury ( kanalizacja i dokończenie inwestycji drogowych) starzejące się społeczeństwo Zapewnienie rozwoju miejscowości oraz stworzenie jak najlepszych warunków Ŝycia mieszkańcom wsi Białków stanowi priorytet w wyznaczaniu kierunków rozwoju sołectwa Białków. Zgodnie z priorytetem oraz mając na uwadze wnioski z analizy SWOT planuje się następujące kierunki rozwoju Białkowa: podniesienie estetyki miejscowości, poszerzenie oferty kulturalnej i edukacyjnej dla mieszkańców, modernizacja i budowa infrastruktury technicznej i turystycznej, podnoszącej atrakcyjność wsi,
rozwój funkcji turystycznej, w tym agroturystyki i turystyki wodnej, ze względu na wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe, rozwój działalności kulturalnej i rekreacyjno-sportowej, podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Białkowa, w tym wykorzystanie lokalizacji przy drodze powiatowej, podejmowanie działań promujących miejscowość wśród turystów i inwestorów. Wymienione kierunki rozwoju Białkowa wpisują się w cele zapisane w Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cybinka, a przede wszystkim w cele związane z efektywnym wykorzystaniem zasobów środowiska naturalnego i bogactwa zasobów kulturowych oraz wyposaŝenie miejscowości w nowoczesną infrastrukturę komunalną III. Opis planowanych działań Biorąc pod uwagę fakt, iŝ mieszkańcy Białkowa chcą zmienić wizerunek swojej wsi, a proponowane zewnętrzne programy pomocowe są niepowtarzalną szansą dla skutecznego podjęcia działania postanowione, Ŝe największe potrzeby mieszkańców wsi to: budowa kanalizacji sanitarnej, remonty dróg gminnych, budowa boiska sportowego remont świetlicy wiejskiej Planowane inwestycje mają na celu przede wszystkim podniesienie atrakcyjności turystycznej Białkowa, stworzenie warunków do rozwoju mikroprzedsiębiostw jak równieŝ poprawę warunków Ŝycia mieszkańców. Wszystkie działania w połączeniu z walorami przyrodniczymi mogą w przyszłości przyczynić się do wzrostu liczby przejeŝdŝających turystów, a tym samym do rozwoju turystyki w Białkowie. Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna i społeczna wsi stanowi jedną z najwaŝniejszych barier rozwoju Białkowa, zarówno pod względem społecznym, jak i gospodarczym. Wychodząc naprzeciw w/w problemom zostaną podjęte działania, które w znacznym stopniu przyczynią się do zacierania dysproporcji między wsią a miastem. Zaplanowane w ramach niniejszego programu inwestycje będą pełnić funkcje administracyjne, kulturalne, rekreacyjne i sportowe. Istotnym elementem działań w ramach programu będzie pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulacja współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Celami zaplanowanych inwestycji są stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju samorządności na szczeblu lokalnym, jego uatrakcyjnienie jako miejsca zamieszkania oraz przeciwdziałanie patologiom społecznym. PołoŜnie Białkowa stanowi szansę na rozwój turystyczny miejscowości. Jej walory przyrodniczo-krajobrazowe, architektura wiejska, stanowią podstawę do rozwoju turystyki. Podjęcie tego typu zadań wpłynie w znacznym stopniu na rozwój wsi, co z kolei moŝe wpłynąć na zwiększenie ilości turystów i tworzenie nowych gospodarstw agroturystycznych. Rozwój turystyczny moŝe w znaczny sposób ograniczyć bezrobocie i marginalizację społeczeństwa. Ograniczeniu wykluczenia wsi moŝe słuŝyć równieŝ aktywizacja społeczno-kulturalna mieszkańców wsi. W celu realizacji powyŝszych załoŝeń w najbliŝszym czasie naleŝy podjąć następujące zadania: remont i modernizacja sali wiejskiej, utworzenie Centrum Kultury, w ramach którego organizowane będą festyny, imprezy integrujące lokalną społeczność, budowa boiska sportowego,
Planowane działania: Cel 1 Rozwój infrastruktury turystycznej 580 000 zł Stworzenie ścieŝek rowerowych Oznakowanie szlaków turystycznych Wykorzystanie jeziora jako bazy rekreacyjno sportowej Oznakowanie zabytków i wydanie folderu Cel 2 Poprawa infrastruktury komunalnej 1 500 000 zł PołoŜenie asfaltu Budowa chodników Utworzenie dróg lokalnych Budowa systemu odbioru ścieków komunalnych Cel 3 Rozwój bazy sportowej i rekreacyjnej 340 000 zł Budowa boiska sportowego Ogrodzenie placów zabaw Organizacja imprez o charakterze sportowym i rekreacyjnym Cel 4 Poprawa infrastruktury kulturowo- oświatowej 500 000 zł Modernizacja budynków uŝyteczności publicznej świetlica, remiza Cel 5 Integracja mieszkańców 110 000 zł Organizacja imprez dla mieszkańców Zorganizowanie mini-przedszkola na bazie świetlicy wiejskiej Hierarchia waŝności zadań w latach 2010-2020 Cel Zadanie Kto realizuje Rozwój bazy sportowej Modernizacja boisk sportowych i rekreacyjnej Budowa placów zabaw Gmina Cybinka Organizacja imprez o charakterze sportowym i rekreacyjnym Poprawa infrastruktury Budowa chodników Remont dróg lokalnych Budowa kanalizacji Gmina Cybinka Poprawa infrastruktury kulturowo- oświatowej Modernizacja budynków uŝyteczności publicznej świetlica, remiza, biblioteka Integracja mieszkańców Organizacja imprez dla mieszkańców Gmina Cybinka Mieszkańcy Gmina Cybinka
Fot.1. Droga w Białkowie (źródło: www.cybinka.pl autor: Zieriusz) Fot. 2. Dom w Białkowie (źródło: www.cybinka.pl, autor: Edward Radkiewicz)
Fot. 3. Plebania w Białkowie (źródło: www.cybinka.pl, autor: Edward Radkiewicz) Fot. 4. Zabytkowy Kościół w Białkowie (źródło: www.cybinka.pl, autor: Izabela Stachowiak)
Uzasadnienie do uchwały w sprawie zatwierdzenia Planu odnowy miejscowości Białków realizowanego w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. Plan odnowy miejscowości Białków jest dokumentem niezbędnym przy ubieganiu się o finansowe środki zewnętrzne. Jednym z takich źródeł jest dofinansowanie w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. Plan odnowy wsi Białków stanowi załącznik do niniejszej uchwały. W ramach składanego wniosku o dofinansowanie ma być realizowane zadanie pt. Poprawa warunków rekreacyjno sportowych poprzez budowę ogólnodostępnego trawiastego boiska wielofunkcyjnego i bieŝni ogólnej w Białkowie.