Historia ruchów LGBT na Ukrainie Slajd 1. Pierwsze LGBT organizacje na Ukrainie i rozwój ruchu LGBT Historia kształtowania się organizacji LGBT na Ukrainie jest długa i wielotorowa. Początki sięgają 1993 roku, kiedy w Mikołajewie powstało Stowarzyszenie Gejów, Lesbijek i Biseksualistów LiGA, więcej na ten temat w prezentacji o organizacji. Również jednymi z pierwszych zarejestrowanych organizacji i grup inicjatywnych LGBT były: Regionalne centrum informacyjne i obrony praw gejów i lesbijek Nash mir (Nasz świat) w Ługańsku w 1990 r., organizacja społeczna Gej- alians w Kijowie w 2002 r., ukraińska społeczna organizacja Gej forum Ukrainy w Kijowie w 2004 roku. Pewnego rodzaju skupiającą (wysiłek, wiedza i ambicje w stosunku do LGBT/MSM) strukturą była Stała grupa odwołania w sprawach projektów LGBT i MSM- na Ukrainie. Na chwilę zakończenia działalności składała się ona z 5 liderów ruchu LGBT na Ukrainie i 5 obserwatorów mających prawo głosu, którzy byli przedstawicielami największych organizacji wspierających tę inicjatywę. Obecnie najbardziej aktywnymi koalicjami ruchu LGBT i grup inicjatywnych na Ukrainie są: Grupa ekspertów w zakresie zdrowia i praw gejów i innych MSM na Ukrainie, której powstanie było zainicjowanie przez organizacje realizujące projekty, dostarczające wsparcia instytucjonalnego i finansowego dla rozwoju MSM na Ukrainie. Ta grupa istnieje od października 2012 roku. Dużą rolę w rozwoju ruchu LGBT odgrywa Rada organizacji LGBT na Ukrainie (więcej na ten temat slajd nr 3). 1
Slajd 2. Powstanie Rady organizacji LGBT na Ukrainie W lutym 2005 roku podczas VI Ukraińskiej konferencji organizacji pomagających zakażonym na HIV i chorych na AIDS we Lwowie odbyło się spotkanie z przedstawicielami organizacji pozarządowych, które są związane z aktywizmem na rzecz LGBT. Na tym spotkaniu została podjęta zasadnicza decyzja, aby zjednoczyć organizacje LGBT na Ukrainie pod nazwą Koalicja. Została również powołana grupa robocza w celu przygotowania niezbędnych dokumentów. 18 kwietnia podczas I Konferencji Ukraińskiej ruchów LGBT i MSM w Kijowie, przedstawiciele stron zainteresowanych osiągnęli konsensus i zatwierdzili dokument Ogólne oświadczenie związane z potrzebą powstania Federacji LGBT organizacji na Ukrainie. To oświadczenie zostało podpisane przez 36 osób, które przedstawiały 23 podmioty ruchu LGBT i MSM, w tym 16 organizacji i 7 grup inicjatywnych. Rada organizacji LGBT na Ukrainie została zalegalizowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości Ukrainy 17 stycznia 2011 roku. Rada organizacji LGBT na Ukrainie z dnia 22 października 2011 łączy w sobie 21 z 36 organizacji LGBT na Ukrainie. Są zatwierdzone cztery główne kierunki działania Rady: 1. przedstawicielski, ekspercki, doradczy 2. przeciwdziałanie stygmatyzacji i dyskryminacji LGBT na Ukrainie 3. mobilizacja i organizacja rozwoju społeczności LGBT na Ukrainie 4. Zdrowie LGBT/MSM/WSW System organizacji: walne zgromadzenie (zarząd, który składa się z przedstawicieli pełnomocników organizacji- członków Rady) 6 wyspecjalizowanych komisji (którymi kierują szefowi komisji współprzewodniczący Rady) jednostki strukturalne, które powstały do działalności Rady podzielone na obszary: 2
- ochrona praw człowieka - działanie prawnicze i rzecznicze - ruch LGBT - zdrowie - badanie, monitoring, ocena - etyka i polityka wewnętrzna sekretariat techniczny Slajd 3. Krótka analiza sytuacji osób LGBT na Ukrainie (projekt BtG organizacji SOS z Holandii) Zorganizowane przez Centrum ekspertyz społecznych Państwowej Akademii Nauk Ukrainy dla organizacji SOS z Holandii w 2012 roku w ramach projektu programu: Wypełnianie szczelin. Zdrowie i prawa kluczowych grup społeczeństwa. Badanie zostało zrealizowane w następujących aspektach: społeczno- ekonomiczna i polityczna sytuacja, a także wpływ na zmiany życia LGBT na Ukrainie rozpowszechnienie i zachorowalność na AIDS profilaktyka HIV poziom wiedzy i zachowań przedstawicieli społeczności LGBT na temat HIV Poziom wiedzy i zachowań MSM na temat praw człowieka sytuacja LGBT i innych grup docelowych społeczność i infrastruktura LGBT Polityka państwa i budżet 3
Zakres usług finansowanych przez SOS z Holandii LGBT na Ukrainie Badanie odbywało się w Mikołajewie, Odessie, Symferopolu. W wyniku badania powstały rekomendacje: opracowanie i finansowanie programów profilaktycznych dla WSW i osób transpłciowych opracowanie i wdrażanie programów profilaktycznych dla MSM / LGBT migrantów rozwój programów wymiany doświadczeń i dobrych praktyk opracowanie i wdrażanie programów szkoleniowych dla działaczy LGBT na temat pracy społecznej planowanie i wdrażanie programów obrony prawnej mających na celu zmniejszenie poziomu homofobii/transfobii Szczegółowe dane a także krótką analizę sytuacji osób LGBT na Ukrainie możemy przesłać do osób zainteresowanych drogą elektroniczną. Slajd 4. Aspekty prawne sytuacji LGBT przedstawicieli na dzień dzisiejszy Zestawy homofobicznych projektów ustawodawczych: 8711 (0945) propaganda homoseksualizmu (złożony 20.06.2011): wprowadza grzywny/pozbawienie wolności do 5 lat za rozpowszechnienie informacji na temat homoseksualizmu 10290 (1155) - propaganda homoseksualizmu (złożony 30.03.2012): zakaz nakierowanej do dzieci propagandy jednopłciowych stosunków seksualnych 10729 - propaganda homoseksualizmu (złożony 07.007.2012) w tej chwili odrzucony 4
1155 propaganda stosunków jednopłciowych (złożony 24.12.2012) 2133 przeciwko adopcji przez rodziny homoseksualne (złożony 30.01.2013) 2342-1 dyskryminacja ze względu na orientację seksualną (data złożenia 05.03.2013) orientacja seksualna dosłownie została wyłączona z przejawów do nie dyskryminacji Ustawy w obronie LGBT: 2342 (data złożenia 19.02.2013) zakazuje dyskryminację ze względu na orientację seksualną w pracy (złożony przez Gabinet Ministrów Ukrainy) Dyskusje na temat LGBT: zerwanie politycznego tabu dyskusji? na temat LGBT w okresie za 2006-2007 większe niż dziesięciokrotne zwiększenie ilości materiałów na temat LGBT Aktywne i spolaryzowane dyskusje w sieci Slajd 5. LGBT NGO na Ukrainie 42 LGBT organizacji 25 MSM- serwisów z nich 10 to LGBT 20 nieformalnych LGBT grup 11 organizacji wspierających rozwój LGBT i MSM Centrum informacyjne LiGA dla organizacji LGBT, grup inicjatywnych i profesjonalnych, które udziela informacji na temat organów ścigania, prawników, psychologów, lekarzy, dziennikarzy. Opracowanie: Yuliya Orza 5
Te materiały dostępne są na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0 Polska" (CC-BY-SA 3.0 PL). Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów oraz Fundacji Kultura dla Tolerancji. Zezwala się na dowolne wykorzystanie treści - pod warunkiem zachowania niniejszej informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, posiadanych praw oraz o projekcie "Polska-Ukraina: strategie, dobre praktyki i doświadczenia na polu aktywizmu LGBT". Treść licencji jest dostępna na stronie http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl. 6