Pieniądze to nie wszystko jak przygotować projekt PO KL, aby stworzyć stabilne miejsca pracy w ramach spółdzielni socjalnej? Waldemar śbik Kielce, czerwiec 2012 r.
Plan prezentacji Spółdzielnia socjalna, czyli co? Spółdzielnia socjalna Warunki skutecznego tworzenia miejsc pracy w spółdzielni Modele wsparcia finansowego w 7.2.2 Na co warto zwrócić uwagę?
Spółdzielnie socjalne - istota dobrowolne zrzeszenie, które prowadzi działalność gospodarczą w celu reintegracji zawodowej i społecznej osób, które wypadły z rynku pracy (np. bezrobotnych czy niepełnosprawnych) organizacja hybrydowa łącząca cechy przedsiębiorstwa i organizacji pozarządowej
Warunki skutecznego tworzenia miejsc pracy w spółdzielni
Sukces spółdzielni socjalnej
Grupa nie da się stworzyć dobrej spółdzielni z przypadkowych ludzi: przyszli członkowie spółdzielni muszą najpierw stworzyć grupę, zespół i zacząć sobie ufać warto równieŝ by nabrali poczucia współodpowiedzialności za działania swoje i spółdzielni socjalnej tworzenie spółdzielni socjalnych w wyniku zaciągu po szkoleniach (bez przemyślenia pomysłu i bez zbudowania zaufania) jest bez sensu
Grupa ocena potencjału ludzi: czy mamy wystarczające kwalifikacje zawodowe by dostarczyć produkt wysokiej jakości? czy będziemy w stanie współpracować ze sobą? kto będzie liderem, prezesem, członkiem zarządu? czy ta osoba ma doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej, zarządzaniu ludźmi, sprzedaŝy?
Pomysł koncentracja bardziej na pomyśle, niŝ na dotacjach podejście biznesowe - refleksja nad tym: kto będzie naszym klientem? czy będziemy w stanie zaspokoić potrzeby naszych klientów lepiej niŝ konkurencja? na jaką sprzedaŝ realnie moŝemy liczyć? jakie będziemy mieli przychody? czy utrzymamy się na rynku biorąc pod uwagę planowane koszty? tego rodzaju analiza powinna zostać skonkretyzowana w postaci biznes planu
Wsparcie zewnętrzne w ramach projektu 7.2.2 PO KL: wsparcie doradczo szkoleniowe wsparcie finansowe wsparcie pomostowe inne: finansowe np. zwolnienie z opłat rejestracyjnych, częściowe zwolnienie z podatku dochodowego, wsparcie dla działających spółdzielni (dotacja na przystąpienie z FP, PRFON) niefinansowe np. dostęp do zamówień (klauzule społeczne, otwarty konkurs ofert, zasada konkurencyjności w PO KL), lokal na preferencyjnych warunkach
Podsumowanie przygotowanie skutecznej spółdzielni socjalnej wymaga: troskliwego doboru członków z uwzględnieniem nie tylko kwalifikacji zawodowych, ale i np. umiejętności pracy w grupie dalszej realnej pracy nad grupą, umiejętnościami komunikacyjnymi poszczególnych osób troskliwego wyboru pomysłu, który będzie stwarzał realne szanse utrzymania się na rynku dalszej realnej pracy nad pomysłem by zwiększyć szanse na sukces rynkowy pomocy spółdzielni w odnalezieniu się w swoim otoczeniu rynkowym i społecznym
Spółdzielnia osób prawnych jako ciekawe rozwiązanie często mniejsze ryzyko z p.w. projektodawcy odpowiedzialność za prowadzenie spółdzielni spoczywa na osobach prawnych spółdzielnia z udziałem JST a zlecenia
Projekty 7.2.2 z dotacjami
Modele wsparcia finansowego spółdzielni socjalnej w 7.2.2 1. załoŝenie spółdzielni socjalnej przez osoby fizyczne 2. przystąpienie osoby fizycznej do spółdzielni socjalnej załoŝonej przez osoby fizyczne 3. przystąpienie osoby fizycznej do spółdzielni socjalnej załoŝonej przez osoby prawne 4. zatrudnienie w spółdzielni socjalnej załoŝonej przez osoby prawne
Cechy wspólne róŝnych modeli dotacja w związku z załoŝeniem spółdzielni przez, przystąpieniem do spółdzielni lub zatrudnieniem następujących osób: bezrobotnych osoby, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 7 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (m.in. osoby bezdomne, uzaleŝnione od alkoholu, zwalniane z zakładów karnych) niepełnosprawne innych, o ile są osobami niezatrudnionymi wykluczonymi społecznie lub zagroŝonymi wykluczeniem społecznym z co najmniej jednego powodu, o którym mowa w art. 7 ustawy o pomocy społecznej
Cechy wspólne róŝnych modeli wykluczenie ze wsparcia osób, które np. prowadziły działalność gospodarczą w ciągu ostatnich 12 miesięcy maksymalna wysokość: wsparcia finansowego 20 tys. / osobę (200 tys. / spółdzielnię) wsparcia pomostowego kwota minimalnego wynagrodzenia (1 500 zł) na osobę na miesiąc umowa zawierana jest ze spółdzielnią socjalną (spółdzielnia a nie uczestnicy projektu będzie więc beneficjentem pomocy de minimis)
Dotacja 20 tys. zł na członka załoŝyciela wydatki niezbędne do rozpoczęcia działalności gospodarczej np. maszyny, urządzenia, dostosowanie pomieszczeń Wsparcie pomostowe udzielane w okresie do 6 / do 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy o udzielenie wsparcia pomostowego wypłacane miesięcznie w kwocie do wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na dzień wypłacenia dotacji cel: pokrycie obligatoryjnych opłat, które przedsiębiorca musi zawsze ponosić niezaleŝnie od poziomu przychodów np. czynsz, księgowość, ZUS, ubezpieczenia
Cechy wspólne róŝnych modeli obowiązki spółdzielni socjalnej: działania i wydatkowania środków zgodnie z biznes planem prowadzenia działalności przez okres nie krótszy niŝ 12 miesięcy rozliczenie otrzymanych środków poddanie się kontroli właściwych organów kontrolnych
Cechy wspólne róŝnych modeli zwrot środków w przypadku m.in.: wykorzystania środków niezgodnie z biznes planem (np. kupno wyposaŝenia, którego nie było w zestawieniu) prowadzenia działalności przez okres krótszy niŝ 12 miesięcy złoŝenie niezgodnego z prawdą oświadczenia na etapie ubiegania się o wsparcie
RóŜnice
RóŜnice między modelami model 1-3 obowiązek członkostwa danej osoby przez 12 miesięcy model 4 obowiązek zatrudnienia danej osoby przez 12 miesięcy uwaga: obowiązek zostaje uznany za spełniony jeśli ustanie członkostwa lub zatrudnienia nastąpiło z inicjatywy członka / pracownika, a środki nie podlegają zwrotowi, jeŝeli: spółdzielnia będzie prowadziła działalność przez 12 miesięcy w miejsce odchodzącej osoby spółdzielnia przyjmie / zatrudni nowego członka / pracownika (z grup kwalifikowalnych i w pierwszej kolejności z osób objętych wsparciem doradczo szkoleniowym, ale nie objętych wsparciem finansowym w ramach danego projektu)
Na co zwrócić uwagę przygotowując i realizując projekt 7.2.2 z dotacjami Uwagi praktyczne
Na co zwrócić uwagę? wielopoziomowa rekrutacja wsparcie doradczo szkoleniowe umowy planowanie działań i płynność finansowa udzielanie pomocy de minimis monitoring spółdzielni socjalnych czego warto unikać
Wielopoziomowa rekrutacja Etap 1: dotarcie do szerokiego grona potencjalnych uczestników projektu: minimalizacja ryzyka, Ŝe nie będzie z kogo wybierać spotkania informacyjne dla zainteresowanych kontakty z osobami prawnymi ogłoszenie o naborze wraz z podaniem do publicznej wiadomości regulaminu rekrutacji i formularza rekrutacyjnego (faktyczna rekrutacja powinna trwać co najmniej 21 dni)
Wielopoziomowa rekrutacja Etap 2: nabór pomysłów: formularz zgłoszeniowy (weryfikacja kwalifikowalności) wraz z opisem pomysłu ocena pomysłu przez dwie losowo wybrane osoby zalecana weryfikacja pomysłów (niektórych np. uzyskujących pewną minimalną liczbę punktów) poprzez rozmowę z zainteresowanymi osobami (niektóre pomysły wyglądają dobrze tylko na papierze) moŝliwość zmiany przyznanej liczby punktów w wyniku weryfikacji lista pomysłów / osób przechodzących do następnego etapu
Wielopoziomowa rekrutacja Etap 3: Weryfikacja predyspozycji do załoŝenia i prowadzenia spółdzielni socjalnej: test kompetencji prowadzone np. przez psychologa lub doradcę zawodowego lub rozmowa z Komisją Rekrutacyjną przykładowe kryteria: motywacja kwalifikacje oraz doświadczenie w pracy, która będzie przedmiotem działalności danej spółdzielni umiejętność pracy w grupie predyspozycje do pracy i prowadzenia spółdzielni o planowanym profilu efekt: lista osób zakwalifikowanych do udziału w projekcie, lista osób rezerwowych
Wsparcie doradczo szkoleniowe obowiązkowa diagnoza potrzeb (w tym w razie potrzeby równieŝ dla danej grupy) warto przewidzieć szkolenia zawodowe dla części uczestników projektu (zwłaszcza osób długotrwale bezrobotnych, ale nie tylko) część szkoleń powinna być obowiązkowa - kaŝdy przyszły spółdzielca powinien np.: wiedzieć jak działa spółdzielnia znać zaleŝność wynagrodzenia od pieniędzy zarobionych przez spółdzielnię znać swoją odpowiedzialność umieć oszacować ryzyko swoje i spółdzielni
Wsparcie doradczo szkoleniowe propozycja absolutnie minimalnego pakietu szkoleń (moje zdanie): myślenie biznesowe 1 dzień biznes plan 2 dni spółdzielczość socjalna 2 dni współpraca w grupie 2 dni doradztwo efekt: dopracowanie koncepcji działania danej spółdzielni, przygotowanie biznes planu, dokumentów rejestrowanych i innych niezbędnych do rozpoczęcia działalności
Wsparcie doradczo szkoleniowe rezygnacja z części tej formy wsparcia, jeśli uczestnicy udokumentują udział w podobnych działaniach szkoleniowo doradczych (zalecana weryfikacja wiedzy) zbyt długi cykl szkoleń (odsunięcie perspektywy pracy np. o 6 miesięcy) moŝe zmniejszyć motywację uczestników informacja tego rodzaju (ile czasu upłynie zanim spółdzielnia będzie mogła rozpocząć działalność?) powinna być znana na etapie rekrutacji
Wsparcie doradczo szkoleniowe po zarejestrowaniu: opiekun dla kaŝdej spółdzielni pomoc w efektywnym wykorzystaniu dotacji pomoc w rozwiązywaniu pojawiających się problemów, w tym: pomoc w poszukiwaniu zleceń, marketingu (opiekun biznesowy) pomoc w rozwiazywaniu problemów interpersonalnych (np. psycholog) doradztwo prawne (np. obowiązki przedsiębiorcy, rozliczenia w spółdzielni, prowadzenie wewnętrznych spraw zgodnie z przepisami prawa)
Planowanie działań konieczność równoległego prowadzenia kilku procesów: wsparcia szkoleniowego wsparcia doradczego: dokumenty do KRS, biznes plan zakładania spółdzielni socjalnej
Planowanie działań Wsparcie szkoleniowej Doradztwo: dokumenty do KRS Szkolenie zawodowe ZłoŜenie dokumentów w KRS i rejestracja Doradztwo: biznes planu, w tym przygotowanie biznes planu Nabór wniosków o wsparcie finansowe KOP Proced. odwoł. Podpisani e umów 2 tyg. 2 tyg. 2 tyg. 2 tyg. 2 tyg. Czas
Planowanie działań i płynność finansowa po zarejestrowaniu spółdzielni i przyznaniu środków finansowych powinniśmy mieć moŝliwość wypłaty dotacji zarządzanie projektem i procedura rozliczania z IP moŝe utrudnić spełnienie tego obowiązku (czasem spółdzielnie czekają na środki kilka tygodni) przedłuŝające się oczekiwanie na środki moŝe zmniejszyć motywację uczestników i co w tym przypadku - waŝniejsze szanse na sukces rynkowy (wejście na rynek poza sezonem) musimy to uwzględnić planując nasz projekt i rozliczenia z IP
Umowy konieczność zapewnienia prawidłowości wydatkowania środków i ujęcia obowiązków: umowa trójstronna: projektodawca spółdzielnia socjalna osoba fizyczna umowa: projektodawca spółdzielnia socjalna + umowa wewnętrzna: spółdzielnia - członkowie
Udzielanie pomocy de minimis wybrane obowiązki: monitorowanie wcześniej udzielonej pomocy de minimis wystawienie zaświadczeń o udzielonej pomocy przygotowywanie sprawozdań do UOKiK więcej informacji: www.uokik.gov.pl uwaga: zwolnienie z opłaty za wpis spółdzielni socjalnej w KRS jest pomocą de minimis, spółdzielnia ubiegając się o wsparcie po zarejestrowaniu powinna przedłoŝyć odpowiednie zaświadczenie
Monitoring spółdzielni socjalnych weryfikacja: faktu prowadzenia działalności gospodarczej (propozycja: wypis z KRS i ostatnio wystawiona faktura lub zawarta umowa) wykorzystania zakupionych towarów i usług zgodnie z charakterem prowadzonej działalności, w tym zatwierdzonym biznes planem posiadania sprzętu i wyposaŝenia zakupionego z dotacji stanu członkostwa lub zatrudnienia
Inne propozycja: nabory do projektu łączone dla wszystkich modeli (czyli m.in. na spółdzielnię osób prawnych i fizycznych) zwiększa to elastyczność projektu i zmniejsza ryzyko
Czego warto unikać? zbytnie zawęŝenie grupy docelowej (osobowo i terytorialnie) moŝe znacznie utrudnić realizację projektu zakładania, Ŝe liczba uczestników zrekrutowanych do projektu = liczba osób biorących udział w szkoleniach = liczba osób, które otrzymają dotację (załóŝ raczej, Ŝe nie wszyscy przejdą całość szkoleń i / lub nie wszyscy ostatecznie wejdą do spółdzielni)
Źródła Ogólne zasady udzielania wsparcia na zakładanie, przystępowanie, zatrudnianie w spółdzielni socjalnej w ramach poddziałania 7.2.2 PO KL Wsparcie ekonomii społecznej z dnia 6 lutego 2012 r. wydane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Dokumentacja konkursowa 7.2.2 w woj. świętokrzyskim 2011 r.
Dziękuję za uwagę Waldemar śbik e-mail: wzbik@szkoleniaes.pl www.spoledzielniasocjalnawpraktyce.pl (strona w budowie)