ABC PRAKTYCZNEJ NAUKI ZAWODU Zgodnie ze statutem Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców do podstawowych zadań Cechu należy między innymi: a) ochrona praw i reprezentowanie interesów swoich członków wobec organów władzy i administracji państwowej, organów samorządu terytorialnego, sądów, związków zawodowych, urzędów i instytucji; b) prowadzenie na rzecz członków działalności społeczno - organizacyjnej, kulturalnej, oświatowej, socjalnej i gospodarczej; c) utrwalanie więzi środowiskowej i postaw zgodnych z zasadami etyki i godności zawodowej polskiego rzemieślnika; d) wykonywanie, na podstawie upoważnienia Izby Rzemieślniczej i Przedsiębiorczości, w której Cech jest zrzeszony, zadań z zakresu nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle pracowników młodocianych zatrudnionych w przedsiębiorstwach prowadzonych przez członków Cechu; W przypadku zawarcia pisemnego porozumienia pomiędzy Zarządem Cechu a Zarządem Izby Rzemieślniczej w Białymstoku - opartego o uprzednie uchwały obu tych organów - Cech z upoważnienia Izby Rzemieślniczej sprawuje nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego pracowników młodocianych, zatrudnianych przez członków Cechu prowadzących działalność na obszarze jego działania. Nadzór, o którym mowa realizowany jest w szczególności przez wykonywanie zadań: a) współpracy z samorządem powiatu i gmin, dyrektorami i radami pedagogicznymi szkół zawodowych, w których młodociani pracownicy zatrudniani są w celu przygotowania zawodowego u pracodawców - rzemieślników realizują dokształcanie teoretyczne w formach szkolnych; b) współpracy z organami nadzoru nad warunkami pracy w zakładach szkolących; c) przyjmowania od pracodawców szkolących oświadczeń dotyczących spełniania warunków do szkolenia i ustalającego maksymalną liczbę szkolonych pracowników młodocianych; d) prowadzenia ewidencji pracodawców - rzemieślników szkolących, informowania o stanie zatrudnienia pracowników młodocianych szkolonych w zawodzie i o miejscach wolnych do wykorzystania w procesie szkolenia;
e) prowadzenia ewidencji umów o pracę w celu przygotowania zawodowego realizowanego u pracodawców - rzemieślników; f) ustalenia posiadającej przygotowanie pedagogiczne osoby odpowiedzialnej za nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych w rzemiośle; g) organizowania cyklicznych spotkań instruktażowych z mistrzami szkolącymi; h) prowadzenia doradztwa oraz udzielanie informacji na temat zasad prawnych związanych ze szkoleniem zarówno dla szkolących jak i dla szkolonych, prowadzenie działalności mediacyjnej w zakresie sporów wynikłych na tle realizacji procesu szkolenia. i) udzielania informacji o wolnych miejscach do nauki zawodu w zakładach rzemieślniczych, udzielanie pomocy młodocianym pragnącym z uzasadnionych przyczyn zmienić miejsce lub profil szkolenia; j) promowania nauki zawodu prowadzonej w rzemieślniczych zakładach przez upowszechnianie informacji o płynących stąd korzyściach dla szkolących i szkolonych wraz z określeniem praw i obowiązków stron procesu szkolenia k) przygotowywanie, udostępnianie i informowanie o dokumentacji niezbędnej do realizacji procesu szkolenia i sposobie jej prowadzenia; l) organizowanie - w miarę potrzeby - uroczystego podpisywania umów o pracę w celu przygotowania zawodowego połączonego z omówieniem podstawowych praw i obowiązków mistrzów i młodocianych uczniów przy udziale ich rodziców. Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców w Suwałkach: 1. Zrzesza w swoich szeregach 82 Pracodawców/Rzemieślników, którzy posiadają niezbędne kwalifikacje do zawierania umów o pracę w celu przygotowania zawodowego. 2. Współpracuje z Zespołem Szkół Technicznym w Suwałkach oraz z Zespołem Szkół Nr 6 im Karola Brzostowskiego w Suwałkach. 3. Posiada możliwość zapewnienia uczniom młodocianym odbywanie praktycznej nauki zawodu w następujących zawodach: blacharz, dekarz, murarz-tynkarz, elektryk, monter instalacji sanitarnych, stolarz, elektromechanik, blacharz pojazdów samochodowych, mechanik pojazdów samochodowych, cukiernik, piekarz, kucharz, wędliniarz, fryzjer, fotograf, zegarmistrz itd.
4. Wysokość składki członkowskiej w Cechu ustala Walne Zgromadzenie Członków i na dzisiejszy wynosi w skali miesiąca : - 30,00 zł dla członków którzy nie szkolą uczniów - 40,00 zł dla członków zajmujących się szkoleniem uczniów dzień Pracodawca / Rzemieślnik/ zrzeszony w Cechu posiadający dyplom mistrza (lub wykształcenie minimum średnie w zawodzie, którego zamierza nauczać) i kurs instruktorów praktycznej nauki zawodu może zatrudniać młodocianych w celu przygotowania zawodowego. Można zatrudnić młodocianego, który łącznie spełnia następujące dwa warunki tj. 1. ukończył co najmniej gimnazjum oraz 2. przedstawi świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu (art. 191 k.p.). Pracodawca zawiera z pracownikiem młodocianym umowę w celu przygotowania zawodowego. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego powinna określać w szczególności: rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy), czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego; należy podkreślić, że chodzi o czas trwania przygotowania zawodowego, a nie samej umowy, która co do zasady zawierana jest na czas nieokreślony, sposób dokształcania teoretycznego, wysokość wynagrodzenia. Umowę o pracę z pracownikiem młodocianym w celu przygotowania zawodowego zawiera się na czas nieokreślony. Oznacza to, że umowa taka nie rozwiązuje się wraz z upływem okresu przygotowania zawodowego, lecz trwa nadal po uzyskaniu przez niego kwalifikacji zawodowych, przekształcając się z mocy prawa w zwykły umowny stosunek pracy na czas nieokreślony wymagający przekształcenia stosownie do nowych warunków. Podstawowym celem umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego jest praktyczne przygotowanie do wykonywania pracy przez pracownika młodocianego która daje możliwość dokształcenia teoretycznego w formie szkolnej lub pozaszkolnej. Przygotowanie zawodowe może odbywać się w dwóch formach : poprzez naukę zawodu albo przyuczenie do wykonywania określonej pracy. Umowa o przygotowanie zawodowe powinna określać, który z tych rodzajów przygotowania zawodowego ma miejsce.
Nauka zawodu ma na celu przygotowanie młodocianych do pracy w charakterze kadry wykwalifikowanej i obejmuje praktyczną naukę zawodu organizowaną u pracodawcy. Aktualnie przepis rozporządzenia mówi, że nauka zawodu trwa 36 miesięcy i kończy się egzaminem czeladniczym ucznia. Młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski. Stosunek procentowy tego wynagrodzenia wynosi: w pierwszym roku nauki - nie mniej niż 4 proc., w drugim roku - nie mniej niż 5 proc., a w trzecim roku nauki - nie mniej niż 6 proc. Wynagrodzenie to podlega kwartalnej waloryzacji, która następuje każdego pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ogłoszono informację o jego wysokości w poprzednim kwartale. Przyuczenie do wykonywania określonej pracy ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego (przyuczonego) pracownika i może dotyczyć wybranych prac związanych z nauką zawodu. Przyuczenie może trwać od 3 do 6 miesięcy, a w odniesieniu do młodocianych uczestników Ochotniczych Hufców Pracy okres ten może być przedłużony do czasu ukończenia gimnazjum i trwać łącznie nie dłużej niż 22 miesiące. Przyuczenie do wykonywania określonej pracy kończy się egzaminem sprawdzającym. Młodocianym odbywającym przyuczenie do wykonywania określonej pracy przysługuje nie mniej niż 4 proc. wynagrodzenia należnego młodocianym odbywającym naukę zawodu. Pracodawca zatrudniający młodocianych w celu przygotowania zawodowego jest obowiązany do: - kierowania na badania wstępne, okresowe i kontrolne / koszty ponosi pracodawca/ - prowadzenia akt osobowych - wypłacania wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenie za czas choroby - udzielania młodocianemu urlop wypoczynkowego - wprowadzenia do treści regulaminu pracy " wykazu prac wzbronionych młodocianym, rodzaju prac i wykazu stanowisk pracy dozwolonych pracownikom młodocianym w celu odbywania przygotowania zawodowego, wykazu lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż przygotowanie zawodowe" (art. 1041 1 pkt 6, 7 i 7a k.p.). - prowadzenia rejestru wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, z wyodrębnieniem stanowisk pracowników młodocianych - zapewnienia odzieży roboczej i sprzętu ochrony osobistej - zapewnienia bezpiecznych warunków pracy
- zwolnienia od pracy młodocianego pracownika na czas potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach szkolnych lub kursach dokształcających (dotyczy klas wielo-zawodowych). DOFINANSOWANIE DLA PRACODAWCY Pracodawca, który zatrudnia młodocianych w celu przygotowania zawodowego może wystąpić z wnioskiem o zawarcie umowy do Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży, które jest właściwe ze względu na miejsce odbywania przez młodocianego przygotowania zawodowego za pośrednictwem Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców o refundację wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne wypłacane młodocianemu. Na dzień 01.05.2014 r. kwoty te przedstawiają się następująco: I rok nauki - wynagrodzenie 4 % tj. 152,93 zł + 18,19% składki ZUS/ 9,76 % skł, emeryt, 6,5 % skł. rent. i 1,93% składka wypadkowa/ - łącznie 180,75 zł (Składka wypadkowa, może być różna u pracodawców.) II rok nauki wynagrodzenie 5 % tj. 191,17 zł + 18,19% - łącznie 225,94 zł III rok nauki wynagrodzenie 6 % tj. 229,40 zł + 18,19% - łącznie 271,13 zł Wnioski składane są kwartalnie. Po ukończeniu szkoły i nauki zawodu u pracodawcy oraz po zdaniu egzaminu czeladniczego lub sprawdzającego - pracodawca może wystąpić z wnioskiem do Wójta, Burmistrza lub Prezydenta Miasta właściwego dla miejsca zamieszkania ucznia o dofinansowanie kosztów kształcenia. Refundacja kosztów kształcenia ucznia wynosi: nauka zawodu w okresie kształcenia trwającym przez 24 miesiące 4.587,00 zł ( wypłacane do 31.12.2014 r.), nauka zawodu w okresie kształcenia trwającym przez 36 miesięcy 8.081,00 zł oraz za przyuczenie do wykonywania określonej pracy 254,00 zł (za każdy pełny miesiąc kształcenia). KOSZTY ZDOBYCIA I POTWIERDZENIA POSIADANYCH KWALIFIKACJI SZKOLĄCEGO 850,00 zł + 25,00 zł za dyplom ozdobny - koszt egzaminu mistrzowskiego członka Cechu 1250,00 zł + 25,00 zł za dyplom ozdobny - koszt egzaminu mistrzowskiego osoby nie należącej do Cechu (wysokość opłat ustalana przez Zarząd IRz i P Białystok). 750,00 zł - koszt kursu instruktorów praktycznej nauki zawodu