Możliwości wykorzystania badań DNA w prowadzonych postępowaniach na przykładzie Nadleśnictwa Czarna Białostocka Czarna Białostocka, 24 wrzesień 2012
AKTA SPRAWY S-19/11 Leśnictwo Wilcza Jama oddział 84b Meldunek dotyczył wyrębu i kradzieży 2 wywróconych drzew (dąb i jesion) o łącznej masie 0,75m3 i wartości 144,50 złotych. Drzewa skradziono ze strefy ochronnej, gdzie nie można prowadzić prac z pozyskania. 2
W wyniku działań operacyjnych wytypowano potencjalnego sprawcę tej kradzieży. Podejrzany zajmował się sprzedażą drewna na opał okolicznym mieszkańcom. ustalono 2 posesje, na które podejrzany dostarczył drewno opałowe. Na wskazanych posesjach stwierdzono drewno w postaci polan ułożonych rzędami w pomieszczeniach. 3
Wytypowany sprawca zaprzeczył, że to on dokonał kradzieży. Dodatkowo okazał asygnaty na zakupione drewno, które to sprzedawał okolicznym mieszkańcom. Na jednej z posesji zabezpieczono po kilka polan pochodzących od drewna dębu i jesionu, które mogło pochodzić ze skradzionych drzew. Pobrano próbki celem wykonania badań DNA. Badania DNA dębu wykluczyły pochodzenie zabezpieczonego drewna z kradzieży. Dla jesionu obecnie nie wykonuje się badań DNA. Sprawa została umorzona a dowody zabezpieczone w w/w sprawie są przechowywane w magazynie Prokuratury przez okres 15 lat. Genetycy maja 14 lat na ewentualne badania drewna jesionu. 4
Analizy DNA drzew leśnych skuteczne narzędzie w rękach Straży Leśnej nawet jeśli sama analiza się nie odbywa. 5
AKTA SPRAWY S-04/11 Leśnictwo Kwasówka oddział 55i Meldunek dotyczył nielegalnego wyrębu i kradzieży dwóch drzew (gatunek dąb i świerk) o łącznej masie 4,54m3 i wartości 2167,19 złotych 6
W wyniku działań operacyjnych ustalono potencjalnego sprawcę nielegalnego wyrębu i kradzieży. Na posesji należącej do wytypowanego sprawcy odnaleziono drewno, które przekształcono w całości na opał. 7
W ułożonym stosie drewna ujawniono polana pochodzące od części odziomkowych drzewa świerku, bez cech umożliwiających dopasowanie do części odziomkowej. Na posesji odnaleziono tylko 2 polana pochodzące od drewna dębu oraz starsze opoły pozostałe z piłowania drewna na deski. 8
Zabezpieczono ujawnione drewno pochodzące z drewna świerkowego i dębowego. Sprawca nie przyznawał się do winy. Poinformowaliśmy go o planowanym badaniu DNA oraz wysokich kosztach takiego badania, którymi zostanie obciążony. Ostatecznie sprawca przyznaje się do winy. Składa pisemne oświadczenie o tym kiedy i jak dokonał wyrębu i kradzieży 2 drzew. Dobrowolnie naprawia szkodę przez zapłacenie 2167,19 złotych na rzecz Nadleśnictwa Czarna Białostocka. 9
Do Sądu wysłano akt oskarżenia wraz z wnioskiem o dobrowolne poddanie się karze i wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy. Sąd nie dowierza materiałowi zebranemu w sprawie i wzywa świadków na rozprawę. Sąd interesowało w jaki sposób podejrzany został nakłoniony do przyznania się do winy. Wypytywał czy strażnicy czasem siłowo nie wymusili zeznań od podejrzanego. Informacja o badaniach DNA i ich wysokich kosztach spowodowały przyznanie się do winy. Zapada prawomocny wyrok skazujący Łączna odzyskana kwota to 6501,57 złotych 10
AKTA SPRAWY S-20/11 Leśnictwo Sławno oddział 97 Meldunek dotyczył nielegalnego wyrębu i kradzieży 5 drzew gatunek olsza o łącznej masie 0,78m3 i wartości 136,50 złotych 11
Sprawcę wyrębu i kradzieży drzew olszy z oddziału 97 dobrze znano. Był nim mieszkaniec pobliskich zabudowań, który zarobkowo wędził mięso. Skradzione drewno spalał w wędzarce. Wędzenie odbywało się w godzinach wieczornych. 12
Po wejściu Strażników na posesję skradzione drewno zostało zużyte do opalenia wędzarni. Przy wędzarni stwierdzono resztki drewna olszy pochodzące z różnego okresu. 13
Sprawca nie przyznawał się do winy. Na miejscu zabezpieczono trociny oraz kilkanaście odłamków pochodzących z drewna olszy, które miały posłużyć do wykonania badań DNA. Ostatecznie w obliczu wysokich kosztów planowanych badań DNA sprawca przyznaje się do winy i zostaje skazany. W sprawie odzyskano wartość skradzionego drewna oraz zasądzoną nawiązkę. 14
AKTA SPRAWY S-22 i 24/12 Leśnictwo Czeremcha i Polanki 2 meldunki dotyczą kradzieży drewna stosowego z terenu 2 leśnictw. Łącznie sprawcy skradli 4,16m3 drewna gatunek dąb i brzoza o wartości 821,75 złotych 15
W wyniku działań operacyjnych ustalono sprawcę tych kradzieży (którym okazał się znany recydywista leśny) Na posesji odnaleziono opoły drewna dębowego po piłowane na odcinki około 30 cm, ułożone pod zadaszeniem w 3 rzędach. Ujawniono również drewno sosnowe po piłowane na kantówkę o długości ok. 3mb niewiadomego pochodzenia, oraz korę brzozową znajdującą się na skrzyni ładunkowej pojazdu. W wyniku przeprowadzonych czynności zabezpieczono kilkanaście opołków pochodzących od części odziomkowych dębu oraz nieregularne kawałki kory brzozowej. Podejrzanego poinformowano o planowanym wykonaniu badań DNA z zabezpieczonego materiału oraz o ich kosztach, sprawca przyznaje się do 2 kradzieży drewna stosowego, składając obszerne wyjaśnienia. Wynik - Skazujący prawomocny wyrok Sądu. Nadleśnictwo odzyskało 2465,25 złotych 16
WNIOSKI Badania DNA mogą przyczynić się do zwiększenia ilości wykrytych spraw, co wykazano w powyższej prezentacji. Brak wszystkich gatunków drzew dla których można wykonać badania DNA. Uregulowanie przepisów LP dotyczących ponoszenia kosztów wykonania badań DNA. Przekaz medialny o możliwości wykorzystania badań DNA przy kradzieżach drewna powinien ograniczać się do informacji ogólnikowych. 17
Dziękuję za uwagę Borys Wojciech Komendant Straży Leśnej przy Nadleśnictwie Czarna Białostocka Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. nr 3 02-362 Warszawa sekretariat@lasy.gov.pl tel. +48 22 322 33 44, fax +48 22 233 44 55 18