REKOMENDACJA S ROK PO WPROWADZENIU JAK ZMIENIŁO SIĘ ŻYCIE KREDYTOBIORCÓW Warszawa, 12 lipca 2007 ABC REKOMENDACJI S = + 20% 1
S W PRAKTYCE Założenia dla kalkulacji: 4-osobowa rodzina o łącznych dochodach 3500 zł netto, mieszkają w mieście o 100 tys. mieszkańców, nie spłacają żadnych kredytów, potrzebują kredytu o 30- letnim okresie spłaty z możliwie niskim wkładem własnym (w większości przypadków 100 proc. wartości nieruchomości). Bank PLN CHF Kredyt Bank 437 364 Lukas Bank 376 305 Raiffeisen Bank 370 296 PKO BP 347 289 Polbank 346 278 Millennium 327 267 Nordea Bank 305 254 Santander 300 244 BPH 298 263 Bank BGŻ 296 247 Dom 255 236 BZ WBK 252 192 Fortis Bank 248 207 Mbank 219 183 MultiBank 219 183 EXPANDER A RYNEK 2006 7% Expander 3,3 mld zł Cały rynek 44,43 mld zł 93% 2
PLN vs CHF 100% 90% PLN 80% 70% 60% 50% 40% CHF 30% 20% 10% 0% 2006.01 2006.02 2006.03 2006.04 2006.05 2006.06 2006.07 2006.08 2006.09 2006.10 2006.11 2006.12 2007.01 2007.02 2007.03 2007.04 2007.05 UDZIAŁ CHF STYCZEŃ 2006 95,0% 90,0% 85,0% 80,0% 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 55,0% 50,0% <2 000 2 001-4 000 4 001-6 000 6 001-8 000 8 001-10 000 >10 000 2006.01 3
UDZIAŁ CHF CZERWIEC 2006 95,0% 90,0% 85,0% 80,0% 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 55,0% 50,0% <2 000 2 001-4 000 4 001-6 000 6 001-8 000 8 001-10 000 >10 000 2006.01 2006.06 UDZIAŁ CHF MAJ 2007 95,0% 90,0% 85,0% 80,0% 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 55,0% 50,0% <2 000 2 001-4 000 4 001-6 000 6 001-8 000 8 001-10 000 >10 000 2006.01 2006.06 2007.05 4
% CHF WG DOCHODU KLIENTA 95,0% 90,0% 85,0% 80,0% 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 2006.01 2006.02 2006.03 2006.04 2006.05 2006.06 2006.07 2006.08 2006.09 2006.10 2006.11 2006.12 2007.01 2007.02 2007.03 2007.04 2007.05 <2 000 2 001-4 000 4 001-6 000 WNIOSKI Nastąpił znaczący spadek liczby kredytów w CHF zaciąganych przez osoby z dochodami <2000 zł netto (z około 90% do około 65%), Najwięcej kredytów w CHF biorą osoby o dochodach 2.000 4.000 zł netto, Rekomendacja wzbudziła tymczasowe zainteresowanie kredytami w CHF we wszystkich grupach dochodowych. 5
ŚREDNIA WARTOŚĆ KREDYTU 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 IQ 2006 IIQ 2006 IIIQ 2006 IVQ 2006 IQ 2007 IIQ 2007 <2000 CHF ŚREDNIA WARTOŚĆ KREDYTU 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 IQ 2006 IIQ 2006 IIIQ 2006 IVQ 2006 IQ 2007 IIQ 2007 <2000 CHF <2000 PLN 6
ŚREDNIA WARTOŚĆ KREDYTU 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 IQ 2006 IIQ 2006 IIIQ 2006 IVQ 2006 IQ 2007 IIQ 2007 <2000 CHF <2000 PLN ogólna WNIOSKI Średnia wartość kredytu w PLN dla osób o dochodach <2000 zł netto znacząco spadła, ponieważ kredyty w PLN biorą osoby które po Rekomendacji S nie mogą zaciągnąć kredytu w CHF, Kredyt w CHF w grupie <2000 biorą obecnie głównie osoby o dochodach 1600-2000 zł netto, dlatego średnia wartość kredytu rośnie, Średnia wartość kredytu w IIIQ 2007 przekroczy 300 tys. zł. 7
ILE M 2 PRZY DOCHODACH <2000? STYCZEŃ 2006 163.327 zł MAJ 2007 204.981 zł 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Bielany Brodno Srodmiescie Goclaw Kabaty Mokotow Ochota Praga Polnoc Praga Poludnie Saska Kepa 2006.01 2007.05 Tarchomin Ursus Ursynow Wilanow Wola Zoliborz ZMIANA PREFERENCJI KREDYTOBIORCÓW Pozostałe przyczyny zmian preferencji kredytobiorców: a/ spadek różnicy w stopach procentowych między frankiem szwajcarskim a złotym 6 5 4 3 2 1 0 2006-01-04 2006-02-04 2006-03-04 2006-04-04 2006-05-04 2006-06-04 2006-07-04 2006-08-04 2006-09-04 2006-10-04 2006-11-04 2006-12-04 2007-01-04 2007-02-04 2007-03-04 2007-04-04 2007-05-04 2007-06-04 2007-07-04 3M LIBOR CHF WIBOR 3M 8
ZMIANA PREFERENCJI KREDYTOBIORCÓW b/ wyższe marże odsetkowe dla kredytów nominowanych w CHF, marża PLN 0,8% - 1,1% marża CHF 1,4% - 2,0% c/ dodatkowe koszty związane ze spłatą rat oraz przewalutowaniem kredytu na walutę krajową (tzw. spread) może stanowić nominalnie ok. 7% wartości nominalnej kredytu. Porównanie rat kredytowych 100 000 CHF, marże 1,6% CHF / 1,0% PLN, Okres: 20 lat, spread 4,7% (0,1070 zł), kurs CHFPLN 2,28 zł. Rata CHF = 1451 zł Rata PLN = 1567 zł Dif_% = 7,4% ZMIANA PREFERENCJI KREDYTOBIORCÓW Wrażliwość rat kredytu na zmiany stóp procentowych i kursu walutowego: a/ spadek różnicy w stopach do poziomu 1% powoduje zmianę różnicy w racie o ok. 7,5 pkt. procentowego b/ utrzymanie różnicy w stopach procentowych przy jednoczesnym ich wzroście powoduje relatywne zmniejszenie korzyści wynikające z niższych stóp dla CHF Kurs CHFPLN 2,6600 2,6100 2,5600 2,5100 2,4600 2,4100 2,3600 2,3100 2,2600 2,2100 2,1600 2005-12-30 2006-01-30 2006-02-28 2006-03-30 2006-04-30 2006-05-30 2006-06-30 2006-07-30 2006-08-30 2006-09-30 2006-10-30 2006-11-30 2006-12-30 2007-01-30 2007-02-28 2007-03-30 2007-04-30 2007-05-30 CHFPLN Break Even 9
PERSPEKTYWY STÓP PROCENTOWYCH Średnioterminowe prognozy stóp procentowych na podstawie kwotowań kontraktów na przyszłą stopę procentową FRA (forward rate agreement) 3M 3x6 6x9 9x12 12x15 PLN 4,78% 4,94% 5,14% 5,35% 5,65% CHF 2,70% 3,0% 3,23% 3,39% 3,40% spread 2,08% 1,94% 1,91% 1,96% 2,25% Kwotowania FRA w tabeli pokazują obecne prognozy rynku co do przyszłych, trzymiesięcznych stóp procentowych. Odzwierciedlają one oczekiwania uczestników rynku, dotyczące m.in. inflacji oraz parametrów polityki monetarnej. FRANK CZY ZŁOTY? Podejście obiektywne: premia w postaci niższego kosztu finansowania jest związana z wzięciem na siebie dodatkowej porcji ryzyka Podstawowe problemy kredytobiorcy: a/ konieczność oparcia założeń na zmiennych prognozowalnych w bardzo krótkim terminie w stosunku do okresu kredytowania, b/ problem z oszacowaniem ryzyka w bardzo długim terminie, c/ indywidualne podejście do ryzyka uwzględniające własne możliwości finansowe ( bufor bezpieczeństwa ). 10
OGRANICZENIE OKRESU? 30,0 29,0 28,0 27,0 26,0 25,0 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 29,4 28,9 28,5 27,8 27,9 27,5 27,1 26,3 26,3 24,4 23,8 24,1 IQ 2006 IIQ 2006 IIIQ 2006 IVQ 2006 IQ 2007 IIQ 2007 CHF PLN OGRANIECZENIE LTV? 90,00% 85,00% 84,75% 85,00% 86,28% 86,04% 82,80% 83,03% 80,00% 78,61% 78,49% 76,53% 80,96% 79,01% 80,41% 75,00% 70,00% IQ 2006 IIQ 2006 IIIQ 2006 IVQ 2006 IQ 2007 IIQ 2007 CHF PLN 11
REKOMENDACJA S ROK PO WPROWADZENIU Dziękujemy za uwagę! 12