System UNIX 2. Micha l Tanaś, PhD Adam Mickiewicz University, Faculty of Physics

System UNIX 2 Micha l Tanaś, PhD Adam Mickiewicz University, Faculty of Physics http://www.amu.edu.pl/~mtanas Michal.Tanas@amu.edu.pl

useradd login zak ladanie nowego konta -c komentarz pole komentarza w /etc/passwd, zazwyczaj imie i nazwisko posiadacza konta -d katalog g lówny katalog danego użytkownika (tzw. home directory). -m tworzenie katalogu domowego -e YYYY-MM-DD data wygaśniecia konta. -g grupa podstawowa grupa użytkownika -G grupa1,grupa2,... pozosta le grupy do których ma należeć tworzony użytkownik

useradd login zak ladanie nowego konta -s shell shell użytkownika. Musi być jednym z wymienionych w /etc/shells. -u numer numer UID użytkownika, musi być unikalny. W przypadku braku tego parametru system nada użytkownikowi pierwszy wolny UID. -o pozwala na utworzenie użytkownika z nie-unikalnym UID em.

groupadd nazwa zak ladanie nowej grupy -g numer numer GID grupy, musi być unikalny. W przypadku braku tego parametru system nada użytkownikowi pierwszy wolny GID. -o pozwala na utworzenie grupy z nie-unikalnym GID em. adduser i addgroup interaktywne nak ladki na useradd i groupadd

usermod login zmiana w laściwości konta użytkownika login -c komentarz zmiana pola komentarza w /etc/passwd, zazwyczaj imie i nazwisko posiadacza konta -d katalog zmiana g lównego katalogu danego użytkownika (tzw. home directory). -m skopiowanie starego katalogu domowego w nowe miejsce. -e YYYY-MM-DD nowa data wygaśniecia konta. -g grupa nowa podstawowa grupa użytkownika -G grupa1,grupa2,... nowa lista pozosta lych grup do których należy użytkownik

usermod login zmiana w laściwości konta użytkownika login -s shell nowy shell użytkownika. Musi być jednym z wymienionych w /etc/shells. -u numer zmiana UID u. Wszystkie pliki znajdujace sie w katalogu domowym automatycznie otrzymuja nowego w laściciela, dla pozosta lych plików trzeba to zrobić recznie. -o pozwala przydzielenie użytkownikowi UID u używanego przez kogoś innego.

usermod login zmiana w laściwości konta użytkownika login -l nowy login zmiana nazwy konta. Nie zmienia nazwy katalogu domowego. -L zablokowanie konta (to samo można osiagn ać wpisujac niemożliwy wynik funkcji crypt do /etc/passwd (np. nologin). -U odblokowanie konta

groupmod nazwa zmiana w laściwości grupy -g numer nowy numer GID, musi być unikalny. -o pozwala na przydzielenie grupie GID a używanego już przez kogoś innego. -n nowa nazwa zmiana nazwy grupy

userdel login usuni ecie konta użytkownika o nazwie login -r skasowanie katalogu domowego groupdel usuni ecie grupy

/etc/passwd informacje o kontach użytkowników login:has lo:uid:gid:komentarz:katalog:shell login nazwa konta has lo może zawierać: has lo zaszyfrowane przy pomocy crypt albo MD5 puste pole brak has la znak x oznacza że has lo znajduje sie w /etc/shadow niemożliwy wynik funkcji crypt (np. NoLogin) blokada konta

/etc/passwd informacje o kontach użytkowników login:has lo:uid:gid:komentarz:katalog:shell uid UID użytkownika gid GID podstawowej grupy użytkownika. W Linux ie standardowo każdy użytkownik ma swoja w lasna grupe podstawowa. komentarz zazwyczaj imi e i nazwisko użytkownika, pole używane np. przez finger i pine.

/etc/passwd informacje o kontach użytkowników login:has lo:uid:gid:komentarz:katalog:shell katalog tzw. katalog domowy użytkownika shell tzw. shell (procesor poleceń) użytkownika. Uwaga musi być wymieniony w /etc/shells.

/etc/group informacje o grupach użytkowników nazwa:has lo:gid:login1, login2,... nazwa nazwa grupy has lo has lo grupy gid GID grupy login1, login2,... użytkownicy należacy do grupy.

/etc/shadow tajne informacje o kontach użytkowników login:has lo:data1:data2:data3:data4:data5:data6:puste login nazwa konta has lo has lo zaszyfrowane crypt lub MD5 data1 data ostatniej zmiany has la (w postaci ilości dni od 1 stycznia 1970). data2 minimalna liczba dni obowiazywania has la has la nie można zmienić wcześniej niż po up lywie tylu dni od poprzeniej zmiany

/etc/shadow tajne informacje o kontach użytkowników login:has lo:data1:data2:data3:data4:data5:data6:puste data3 okres ważności has la (w dniach). data4 tyle dni przed up lywem ważności has la przy logowaniu jest wyświetlane ostrzeżenie data5 tyle dni po up lywie ważności has la konto jest automatycznie blokowane

/etc/shadow tajne informacje o kontach użytkowników login:has lo:data1:data2:data3:data4:data5:data6:puste data6 data zablokowania konta (w postaci ilości dni od 1 stycznia 1970). puste puste pole zarezerwowane na przysz lość, trzeba jedynie pamietać o dodatkowym :.

quota ograniczenie wykorzystania pojemności systemu plików przez pojedyńczego użytkownika ograniczenie ilości bloków czyli maksymalna l aczna wielkość plików użytkownia znajdujacych sie w danym systemie plików ograniczenie ilości inodów czyli maksymalna ilość plików i katalogów użytkownika w danym systemie plików

quota ograniczenie wykorzystania pojemności systemu plików przez pojedyńczego użytkownika quota twarda hard nie może być przez użytkownika przekroczona w żadnym wypadku. quota miekka soft może być przekroczona przez krótki okres czasu (zazwyczaj 7 dni).

quota ograniczenie wykorzystania pojemności systemu plików przez pojedyńczego użytkownika quota login wyświetla informacje o quotach i ich aktualnym wykorzystaniu przez użytkownika login edquota login interaktywna zmiana quot dla użytkownika login edquota -p prototyp login użytkownik login uzyskuje takie same quoty jak użytkownik prototyp