Utopie społeczne Jako pierwszy użył tego słowa Thomas Morus w ok. 1516 roku. οὐ τόπος (czyt. u-topos ) - nie-miejsce / miejsce, którego nie ma lub εὖ τόπος (czyt. eu-topos ) - dobre miejsce
Moda na utopie społeczne Odkrycia geograficzne Odkrycia astronomiczne Reformacja religijna Ruchoma czcionka Gutenberga
Platon - Państwo Liczba mieszkańców wynosi 5040 obywateli. Obywatele dzielą się na 3 kasty: władcy (filozofowie), strażnicy, robotnicy (państwo rządzone jest przez ludzi kompetentnych, a nie przez większość arytmetyczną). Mężczyźni i kobiety są równouprawnione wobec obowiązków państwowych. Rozmnażanie według zasad eugeniki, dzieci wychowywane przez państwo, a nie przez rodzinę. Wychowanie młodzieży na wzór spartański. Cenzura jako element wychowania młodzieży. Likwidacja własności prywatnej.
Thomas Morus - Utopia Tytuł właściwy: Książeczka zaiste złota i niemniej pożyteczna jak przyjemna o najlepszym ustroju państwa i nieznanej dotąd wyspie Utopii (1516). 6-godzinny dzień pracy dla wszystkich obywateli. Jednakowy ubiór i jednakowe posiłki. Brak pieniądza, likwidacja wartości złota. Tolerancja religijna, ale zabroniony jest ateizm. Kapłaństwo dla kobiet, brak celibatu. Wprowadzenie paszportów.
Tommaso Campanella Miasto Słońca Castel Nuovo w Neapolu. Więzienie i miejsce powstania dzieła La città del Sole (1602).
Tommaso Campanella Miasto Słońca Na czele państwa stoi kapłan i mędrzec zwany Metafizykiem (musi posiadać co najmniej 35 lat), który do pomocy ma trzech ministrów: Moc (sprawy wojny), Mądrość (oświata), Miłość (wychowanie, rozmnażanie, wyżywienie). Raz w miesiącu, podczas pełni księżyca, odbywa się demokratyczne Wielkie Zgromadzenie ludu, gdzie każdy może wypowiadać się i wnioskować. Wszyscy pracują fizycznie 4 godziny dziennie. Eugenika pary łączone są odgórnie, na zasadzie kontrastu fizycznego. Brak własności prywatnej, gdyż tworzy ona bogactwo i nędzę, co rodzi patologie. Treści naukowe i edukacyjne zdobią niemal każdy element przestrzeni publicznej.
Francis Bacon Nowa Atlantyda Niedokończone dzieło z 1623 roku. Idealne państwo to Bensalem zlokalizowane gdzieś na Oceanie Spokojnym. Podstawą społeczeństwa są małżeństwa i rodziny. Obowiązkowa edukacja w Domu Salomona (wiedza oparta o eksperymenty). Społeczeństwo żyje dostatnio dzięki wiedzy i wynalazkom, które umożliwiają panowanie nad naturą. Rzekomy związek z lożą masońską i wpływ na przyszły kształt USA.
Ignacy Krasicki Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Pierwsza polska powieść, 1775. Młodociany polski szlachcić żyje w zepsutym społeczeństwie, popada w długi, a uciekając przed wierzycielami trafia na tajemniczą wyspę Nipu. Boliwijskie indiańskie społeczeństwo składa się z rodzin o równych prawach, posiadających równy kawałek ziemi do uprawy. Brak podatków. Nipuanie posiadają jednakową odzież i fryzury. Wyznają religię deistyczną. Wszyscy mieszkańcy są wegetarianami (na wyspie nie zabija się zwierząt). Brak nauki i literatury, młodzieży uczy się przede wszystkim zasad etycznych. Po powrocie do Polski, Mikołaj czuje się niezrozumiany, nie pasuje już do świata korupcji, układów i wyzysku.
Herbert Georg Wells Ludzie jak bogowie Powieść wydana w 1923 roku. Wells jest autorem także Wehikułu Czasu, Wyspy doktora Moreau, Wojny Światów. W świecie równoległym nie ma już chorób, wojen, biedy, pieniędzy. Jest harmonia, rozwój wewnętrzny, telepatia, komunikacja za pomocą urządzeń bezprzewodowych. Aldous Huxley podejmuje polemikę z taką wizją świata szczęśliwego w swojej książce Nowy wspaniały świat (1932).
Utopie społeczne Utopie zastane (utopie miejsca) Utopie projektowe (do wywalczenia)
Istnieje słowo określające człowieka, który oddał wolność, aby zyskać święty spokój. To słowo to niewolnik.
Galeria Szyb Wilson