Wymagania edukacyjne z języka polskiego dla kl. III niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen klasyfikacyjnych śródrocznych (w wymaganiach rocznych mieszczą się wymagania śródroczne) OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie programowej w zakresie słuchania, czytania, mówienia i pisania w dziedzinie kształcenia literackiego, kulturowego i językowego, posiadaną wiedzę i umiejętności wykorzystuje w sposób kreatywny, a jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza obowiązujący program nauczania: - umie wykorzystać wiedzę nabytą w szkole i poza nią; - twórczo oraz samodzielnie rozwija zainteresowania i uzdolnienia; - proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy; - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia; - samodzielnie poszerza wiedzę językową, badając różne źródła; - bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, recytatorskich na szczeblu rejonowym, wojewódzkim i krajowym; - prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny w podejmowanej działalności literackiej i kulturalnej. OCENĘ BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie - sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny w wypowiedziach ustnych i pisemnych, poprawnie używa słownictwa o nacechowaniu emocjonalnym; - biegle posługuje się krótkimi i dłuższymi formami wypowiedzi (urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis zwykłych przedmiotów i dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, dedykacja, różnego typu notatki), dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; - samodzielnie i wszechstronnie analizuje i ocenia elementy świata przedstawionego w utworach epickich - umiejętnie analizuje utwory liryczne (wskazuje typy liryki, środki stylistyczne, nazywa gatunki); - interpretuje różne teksty kultury, stosując właściwe słownictwo, trafnie odczytuje znaczenia alegoryczne, metaforyczne i symboliczne utworów; - w komunikatach medialnych swobodnie odczytuje znaki i kody dosłowne oraz metaforyczne; - wykorzystuje różne źródła informacji w samodzielnym dochodzeniu do wiedzy (media, słowniki, encyklopedie, itp.); - dokonuje oryginalnej interpretacji recytowanego tekstu; - odkrywając w literaturze wartości uniwersalne, przenosi je do własnego świata wartości; - sprawnie rozpoznaje i stosuje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy; - wysławia się precyzyjnie, świadomie dobiera synonimy, antonimy, stosuje i rozumie związki frazeologiczne; - świadomie stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach; - sprawnie i bezbłędnie analizuje wypowiedzenia wielokrotnie złożone, przedstawia je na wykresie, nazywa wypowiedzenia składowe; - bezbłędnie stosuje formy odmiennych i nieodmiennych części mowy; 1
- sprawnie rozpoznaje w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje; - umiejętnie rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych i wskazuje funkcję formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym; - wykorzystuje funkcje stylistyczne mowy zależnej i niezależnej; - biegle stosuje zasady pisowni i interpunkcji. OCENĘ DOBRĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie programowej w zakresie słuchania, czytania, mówienia i pisania. W dziedzinie kształcenia literackiego, kulturowego i językowego: - posługuje się poprawną polszczyzną w wypowiedziach ustnych i pisemnych, poprawnie używa słownictwa nacechowanego emocjonalnie; - posługuje się krótkimi i dłuższymi formami wypowiedzi (urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis zwykłych przedmiotów i dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, dedykacja, różnego typu notatki), dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; - samodzielnie analizuje i ocenia elementy świata przedstawionego w utworach epickich - analizuje utwory liryczne (rozpoznaje typy liryki, środki stylistyczne i nazywa gatunki); - odczytuje znaczenia alegoryczne, metaforyczne, symboliczne utworów; - w komunikatach medialnych odczytuje znaki i kody dosłowne oraz metaforyczne; - samodzielnie korzysta z różnych źródeł informacji (media, słowniki, encyklopedie, itp.); - poprawnie recytuje cały tekst; - rozpoznaje i stosuje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy; - wysławia się precyzyjnie, dobiera synonimy, antonimy, stosuje i rozumie związki frazeologiczne; - poprawnie stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach; - analizuje wypowiedzenia wielokrotnie złożone, przedstawia je na wykresie, nazywa wypowiedzenia składowe; - sprawnie stosuje formy odmiennych i nieodmiennych części mowy; - rozpoznaje w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje; - rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych i wskazuje funkcję formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym; - określa funkcje stylistyczne mowy zależnej i niezależnej; - poprawnie stosuje zasady pisowni i interpunkcji; OCENĘ DOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie - stara się posługiwać poprawną polszczyzną, w jego wypowiedziach ustnych i pisemnych pojawiają się wyrażenia o nacechowaniu emocjonalnym; - posługując się wzorem, samodzielnie tworzy krótkie i dłuższe formy wypowiedzi (urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis zwykłych przedmiotów i dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, dedykacja, różnego typu notatki), stara się dostosować odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; 2
- stara się analizować elementy świata przedstawionego w utworach epickich - z pomocą nauczyciela analizuje utwory liryczne; - stara się odczytywać znaczenia metaforyczne, alegoryczne i symboliczne; - dostrzega możliwości destrukcyjne działań środków masowego przekazu; - posługuje się poznanymi słownikami, encyklopediami i innymi źródłami wiedzy; - wygłasza teksty z pamięci; - stara się rozpoznać styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy; - wysławia się poprawnie, stara się dobierać synonimy, antonimy i związki frazeologiczne; - z niewielką pomocą nauczyciela analizuje wypowiedzenia wielokrotnie złożone, przedstawia je na wykresie, nazywa wypowiedzenia składowe; - stara się stosować i nazywa formy odmiennych i nieodmiennych części mowy; - stara się rozpoznawać w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników, przydawkę oraz ich funkcje; - wie, co to jest temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych; - rozpoznaje mowę zależnej i niezależnej; - stara się poprawnie stosować zasady pisowni i interpunkcji. OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania zawarte w podstawie programowej w zakresie słuchania, mówienia, czytania i pisania, którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności. W dziedzinie kształcenia - krótko wypowiada się na temat poruszanych problemów; - z pomocą nauczyciela próbuje redagować krótkie i dłuższe formy wypowiedzi (urozmaicone opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, opis zwykłych przedmiotów lub dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, dedykacja, różnego typu notatki); - zna i potrafi wskazać podstawowe elementy świata przedstawionego w utworach epickich - próbuje analizować utwory liryczne; - korzysta za słowników i encyklopedii po otrzymaniu dodatkowych instrukcji; - wygłasza z pamięci fragmenty tekstu; - próbuje posługiwać się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny; - stara się dobierać synonimy, antonimy i związki frazeologiczne; - z pomocą nauczyciela analizuje proste wypowiedzenia złożone i wielokrotnie złożone; - nazywa formy odmiennych i nieodmiennych części mowy; - stara się rozpoznawać w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników, przydawkę oraz ich funkcje; - wie, co to jest wyraz podstawowy i wyraz pochodny; - rozpoznaje i zapisuje mowę zależną i niezależną, kierując się podanym wzorem; - zna zasady pisowni i interpunkcji. Wymagania edukacyjne z języka polskiego dla kl. III niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen klasyfikacyjnych rocznych (w wymaganiach rocznych mieszczą się wymagania śródroczne) OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie programowej w zakresie słuchania, czytania, mówienia i pisania, posiadaną wiedzę i umiejętności 3
w dziedzinie kształcenia literackiego, kulturowego i językowego wykorzystuje w sposób kreatywny, jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza obowiązujący program nauczania: - umie wykorzystać wiedzę nabytą w szkole i poza nią; - samodzielnie wyciąga wnioski z materiałów źródłowych i lektur; - twórczo oraz samodzielnie rozwija zainteresowania i uzdolnienia; - proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy; - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia; - nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturowej rzeczywistości; - bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, recytatorskich na szczeblu rejonowym, wojewódzkim i krajowym; - prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny w podejmowanej działalności literackiej i kulturalnej. OCENĘ BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie - sprawnie posługuje się poprawną polszczyzną w wypowiedziach ustnych i pisemnych, poprawnie używa słownictwa o nacechowaniu emocjonalnym; - biegle posługuje się krótkimi i dłuższymi formami wypowiedzi, które zna z klasy I i II, a które udoskonalił w kl. III; - samodzielnie i wszechstronnie analizuje oraz ocenia elementy świata przedstawionego w dziełach epickich - umiejętnie analizuje utwory liryczne (wskazuje typy liryki, nazywa gatunki); - interpretuje różne teksty kultury, stosując właściwe słownictwo, trafnie odczytuje znaczenia alegoryczne, metaforyczne i symboliczne utworów; - w komunikatach medialnych swobodnie odczytuje znaki i kody dosłowne oraz metaforyczne; - umie obronić się przed manipulacyjnym działaniem środków masowego przekazu; - trafnie ocenia wartość filmu, spektaklu teatralnego, koncertu muzycznego, wystawy; - wskazuje różnice pomiędzy reportażem i felietonem, rozpoznaje esej; - wykorzystuje różne źródła informacji w samodzielnym dochodzeniu do wiedzy (media, słowniki, encyklopedie, itp.); - dokonuje oryginalnej interpretacji recytowanego tekstu; - odkrywając w literaturze wartości uniwersalne, przenosi je do własnego świata wartości; - swobodnie parafrazuje teksty, wykorzystując związki frazeologiczne oraz wyrazy (bliskoznaczne, wieloznaczne, przeciwstawne) o zabarwieniu emocjonalnym, przenośnym; OCENĘ DOBRĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie programowej w zakresie słuchania, czytania, mówienia i pisania. W dziedzinie kształcenia literackiego, kulturowego i językowego: - posługuje się poprawną polszczyzną w wypowiedziach ustnych i pisemnych, poprawnie używa słownictwa nacechowanego emocjonalnie; - posługuje się krótkimi i dłuższymi formami wypowiedzi, które zna z klasy I i II, a które udoskonalił w klasie III; - samodzielnie analizuje i ocenia elementy świata przedstawionego w działach epickich - analizuje utwory liryczne (rozpoznaje typy liryki i nazywa gatunki); - odczytuje znaczenia alegoryczne, metaforyczne, symboliczne utworów; 4
- w komunikatach medialnych odczytuje znaki i kody dosłowne oraz metaforyczne; - wie, na czym polega manipulacyjne działanie środków masowego przekazu; - ocenia wartość filmu, spektaklu teatralnego, koncertu muzycznego, wystawy; - rozpoznaje gatunki publicystyczne: reportaż, felieton, esej; - samodzielnie korzysta z różnych źródeł informacji (media, słowniki, encyklopedie, itp.); - poprawnie recytuje cały utwór; - parafrazuje teksty, wykorzystując związki frazeologiczne oraz wyrazy (bliskoznaczne, wieloznaczne, przeciwstawne) o zabarwieniu emocjonalnym, przenośnym; OCENĘ DOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania określone w podstawie - stara się posługiwać poprawną polszczyzną, w jego wypowiedziach ustnych i pisemnych pojawiają się wyrażenia o nacechowaniu emocjonalnym; - posługując się wzorem, z niewielką pomocą nauczyciela tworzy krótkie i dłuższe formy wypowiedzi poznane w klasie I i II, a utrwalone w kl. III; - stara się analizować elementy świata przedstawionego w utworach epickich - z pomocą nauczyciela analizuje utwory liryczne; - stara się odczytywać znaczenia metaforyczne, alegoryczne i symboliczne; - dostrzega możliwości destrukcyjne działań środków masowego przekazu; - próbuje oceniać wartość filmu, spektaklu teatralnego, koncertu muzycznego, wystawy; - wykorzystując wzór, wskazuje reportaż, felieton, esej; - posługuje się poznanymi słownikami, encyklopediami i innymi źródłami wiedzy; - wygłasza teksty z pamięci; - stosuje w wypowiedzeniach związki frazeologiczne oraz wyrazy bliskoznaczne, wieloznaczne, przeciwstawne; - stara się poprawnie stosować zasady pisowni i interpunkcji; OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie słuchania, mówienia, czytania i pisania spełnia wymagania określone w podstawie programowej, a którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności. W dziedzinie kształcenia - krótko wypowiada się na temat poruszanych problemów; - z pomocą nauczyciela próbuje redagować krótkie i dłuższe formy wypowiedzi poznane w klasie I, II i III; - zna i potrafi wskazać podstawowe elementy świata przedstawionego w utworach epickich - próbuje analizować utwory liryczne i rozpoznawać gatunki; - krótko wypowiada się na temat filmu, spektaklu teatralnego, wystawy; - z pomocą nauczyciela wskazuje gatunki publicystyczne: reportaż i felieton; - korzysta za słowników i encyklopedii po otrzymaniu dodatkowych instrukcji; - recytuje fragmenty tekstu; - wyszukuje związki frazeologiczne, wyrazy bliskoznaczne, przeciwstawne, wieloznaczne, zapożyczenia; - zna zasady pisowni i interpunkcji; 5