Zatwierdzam: Opracowanie zawiera 28 ponumerowanych stron... INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO BLOKU SPORTOWEGO ZESPÓŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO nr 1 54-438 WROCŁAW, UL. ZEMSKA 16c
strona 2 SPIS TREŚCI STRONA I Dane o opracowaniu 4 1. Podstawa opracowania 5 2. Cel opracowania 6 3. Przedmiot i zakres opracowania 6 II. Warunki ochrony przeciwpożarowej 7 1. Dane ogólne obiektu 7 2. Dane pożarowe 7 3. Źródło powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania się - zagrożenia pożarowe 9 III Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic 1. Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego i agregatów 11 2.Instalacja sygnalizacyjno-alarmowej w obiekcie 13 IV Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru i innego zagrożenia 14 V Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym 14 VI. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi 16 VII. Sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią niniejszej instrukcji oraz przepisami przeciwpożarowymi 18 1. Wykaz telefonów alarmowych 18
strona 3 VIII. Zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób będących stałymi użytkownikami. 19 IX. Spis załączników 20
strona 4 I. Dane o opracowaniu Obowiązek stosowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego wynika z: 6 ust. 1 rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów /Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719/. Zgodnie z art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r. /Dz. U. z 1991 r. Nr 81, poz. 351 z późn.zm./ właściciel, zarządca, lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu jest zobowiązany zapewnić jego ochronę przeciwpożarową poprzez: przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, wyposażenie budynku, obiektu lub terenu w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze, zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, przygotowanie budynku obiektu lub terenu do prowadzenia akcji ratowniczej, ustalenie sposobu postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Zgodnie z art. 6 ust. 5 ustawy jw. rozpoczęcie eksploatacji przebudowanej lub wyremontowanej budowli, obiektu lub terenu, instalacji może nastąpić wyłącznie gdy; zostały spełnione wymagania przeciwpożarowe, sprzęt, urządzenia pożarnicze i ratownicze oraz środki gaśnicze zapewniają skuteczną ochronę przeciwpożarową Zgodnie z 207 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie /Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690/ budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru: nośność konstrukcji przez czas wynikający z rozporządzenia, ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku, ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki, możliwość ewakuacji ludzi, a także uwzględniający bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
strona 5 1. Podstawa opracowania Podstawę prawną do niniejszego opracowania stanowią: 1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej /Dz. U. z 1991 r. Nr 81, poz. 351 z późn. zm / 2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej /Dz. U. z 1991 r. Nr 88, poz. 400 z późn. zm./. 3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów /Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719/. 4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych /Dz. U. z 2003 r. Nr 121 poz. 1139/. 5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie /Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690/. 6. Ustawa Prawo Budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. /Dz.U. Nr 89 z 1994 r. poz.414 z późn. zm /.
strona 6 2. Cel opracowania Celem opracowania jest określenie sposobu i warunków ochrony przeciwpożarowej dla obiektu oraz ewakuacji i zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego osobom przebywającym w obiekcie i zabezpieczenia wartościowego mienia. 3. Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania są wymagania ogólne w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dla obiektu mające na celu ograniczenie możliwości powstania pożaru oraz zminimalizowanie ewentualnych jego skutków. Zakres opracowania jest zgodny z warunkami określonymi w 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów /Dz. U. z 2010 r. Nr 109, poz. 719/.
strona 7 II. Warunki ochrony przeciwpożarowej 1. Dane ogólne obiektu. Zgodnie z w 5 rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej /Dz. U. Nr 121 z 2003 r. poz. 1137 z późn zm./ najważniejsze dane dotyczące warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu (stanowią podstawę uzgodnienia projektu pod względem ochrony przeciwpożarowej) to: powierzchnia, wysokość i liczba kondygnacji, Obiekt Bloku Sportowego (basen +sala gimnastyczna) jest jednokondygnacyjny, podpiwniczony. Elementy nośne budynku żelbetowe. Stropodach żelbetowy. -powierzchnia zabudowy budynku ok. 2277,1 m 2 -powierzchnia użytkowa budynku ok. 2781,78 m 2 -kubatura -ok. 13584,39 m 3 -wysokość budynku -ok. 8,96 m /niski/ Obiekt wyposażono w instalacje: elektryczna, CO, wodociągowa, kanalizacyjna, teletechniczne, hydrantowa, wentylacyjną oraz technologiczną do utrzymania czystości wody. 2. Dane pożarowe odległość od obiektów sąsiadujących, Odległość budynku od obiektów sąsiadujących jest większa niż 8 m. parametry pożarowe występujących substancji palnych, w obiektach nie używa się materiałów niebezpiecznych-pożarowo, jak ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 55 o C. kategoria zagrożenia ludzi, przewidywaną liczbę osób w poszczególnych pomieszczeniach i na każdej kondygnacji,
strona 8 Budynki lub ich części przeznaczone na pobyt ludzi zalicza się do jednej z pięciu kategorii zagrożenia ludzi ZL. I tak budynek basenu kwalifikuje się do kategorii zagrożenia ludzi -ZL III, pomieszczenie hali basenu ZL I. Na hali basenu może przebywać okolo 50 osób. W pozostalych pomieszczeniach poniżej 50 osób. ocena zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych, W budynku brak jest pomieszczeń oraz przestrzeni zagrożonych wybuchem. podział obiektu na strefy pożarowe, Obiekt stanowi odrębną strefę pożarową i składa się z jednej kondygnacji i piwnicy stref PN. klasa odporności pożarowej oraz stopień rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych, Przyjęto (kat. zagrożenia ZLIII) klasę odporności ogniowej budynku D. Poszczególne elementy budynku odpowiadają co najmniej następującym klasom odporności ogniowej : - główna konstrukcja nośna R-30, - stropy REI 30, - dachy, konstrukcja nośna dachu NRO, - drzwi przeciwpożarowe - 30 min.. Zaopatrzenie wodne: Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia dla obiektu zapewnione jest przez sieć hydrantową miejską (hydranty HP80) o wydajności 20 dm 3 /s, zlokalizowane w odległości nie większej niż 75 m. Dojazd pożarowy: Usytuowany jest wzdłuż budynku. Droga osiedlowa o parametrach: 1. posiadają wymaganą szerokość, tj. co najmniej 4 m na całej długości budynku i poza nim, 2. mają utwardzoną nawierzchnię o nośności, co najmniej 200 kn (nacisk na oś samochodu 100 kn), 3. umożliwiają pojazdom przejazd wzdłuż budynku bez konieczności cofania.
strona 9 3. Źródła powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania się - zagrożenia pożarowe Źródłami powstania pożaru w obiekcie mogą być: a\. palenie tytoniu w miejscach i pomieszczeniach, w których obowiązuje zakaz palenia tytoniu /w obiekcie obowiązuje całkowity zakaz palenia tytoniu - zgodnie z Ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych/, wrzucania niedopałków, płonących zapałek do koszów na śmieci lub rzucanie ich w pobliżu materiałów palnych lub bezpośrednio na te materiały, b\. posługiwanie się otwartym ogniem w miejscach gdzie jest to zabronione, c\. używanie cieczy łatwopalnych niezgodnie z przepisami przeciwpożarowymi, d\. korzystanie z uszkodzonych lub niesprawnych instalacji i urządzeń elektrycznych, e\. ustawianie urządzeń grzejnych na przedmiotach i materiałach palnych - niezgodnie z instrukcją producenta, f\. pozostawianie bez dozoru włączonych przenośnych grzejników elektrycznych, g\. pozostawianie włączonych odbiorników energii elektrycznej po zakończeniu pracy, h\. stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów łatwo zapalnych, i\. przechowywanie i gromadzenie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0.5 m od urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się powyżej 100 oc, j\. dokonywanie przeróbek i remontów urządzeń oraz instalacji elektrycznej oraz naprawianie uszkodzonych bezpieczników elektrycznych, k\. przechowywanie cieczy palnych w nieszczelnych naczyniach, nie zabezpieczonych przed stłuczeniem, l\. wykonywanie prac pożarowo-niebezpiecznych bez odpowiedniego zabezpieczenia, niezgodnie z instrukcją, m\. podpalenia celowe. Drogi rozprzestrzeniania się pożaru. Drogami, którymi będzie rozprzestrzeniał się pożar będą materiały palne nagromadzone w pomieszczeniach obiektu oraz palne elementy wyposażenia i wystroju wnętrz pomieszczeń np: trasy przejść instalacyjnych przez ściany i stropy instalacji elektrycznych, Zagrożenie pożarowe Przez zagrożenie pożarowe poszczególnych pomieszczeń obiektu, należy rozumieć wszystkie materiały posiadające zasadniczy wpływ na możliwość powstania pożaru, jego rozprzestrzeniania się, natężenie i czas trwania pożaru oraz zagrożenia życia ludzkiego. W oparciu o analizę przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń oraz przyjętych założeń, wielkości obciążenia ogniowego stosowane
strona 10 palne i łatwo zapalne materiały stwarzają duże zagrożenie pożarowe szczególnie tam gdzie przebywają ludzie. Na terenie przylegającym do obiektu zabrania się: a\. rozgrzewania za pomocą ognia otwartego smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektów, b\. spalania śmieci i odpadów w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych bądź obiektów, c\. składowania wszelkich materiałów i pozostawiania pojazdów na drodze pożarowej, d\. zastawiania dostępu do hydrantów i innych punktów czerpania wody, e\. prowadzenie prac remontowych na zewnątrz obiektu w sposób utrudniający podjęcie działań ratowniczych i ewakuacyjnych, f\. przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0.5 m od przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji odgromowych.
strona 11 III. Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic 1. Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego. Obiekty powinny być wyposażane w podręczny sprzęt gaśniczy i dostosowany do gaszenia tych grup pożarów,które mogą w nim wystąpić. Zasady doboru ilości podręcznego sprzętu gaśniczego: Jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg lub 3 dm3 zawartego w gaśnicach powinna przypadać: na każde 100 m 2 powierzchni strefy pożarowej w budynku, niechronionej stałym urządzeniem gaśniczym: zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, produkcyjnej i magazynowej o gęstości obciążenia ogniowego ponad 500 MJ/m 2 zawierającej pomieszczenie zagrożone wybuchem; na każde 300 m 2 powierzchni strefy pożarowej nie wymienionej wyżej, z wyjątkiem zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV. Zasady doboru rodzaju podręcznego sprzętu gaśniczego: 1) do gaszenia pożarów grupy A, w których występuje zjawisko spalania żarowego, np. drewna, papieru, tkanin bawełnianych należy stosować gaśnice pianowe, proszkowe lub wodę.dopuszcza się stosowanie CO 2, ale należy pamiętać, że skuteczność tych gaśnic jest mniejsza przy pożarach grupy A, 2) do gaszenia pożarów grupy B, tzn. pożarów benzyn, olejów, lakierów, alkoholi, tworzyw sztucznych, należy stosować gaśnice pianowe, śniegowe lub proszkowe - gaśnic pianowych należy używać nie tylko przy pożarach, ale także do zabezpieczenia przed zapaleniem rozlanej cieczy palnej warstwą piany - pianę podaje się od zewnątrz rozlewiska do jego środka tak, aby uniknąć rozlania cieczy na większą powierzchnię, 3) do gaszenia pożarów grupy C, tzn. pożarów gazów palnych należy stosować gaśnice, śniegowe lub proszkowe; środek gaśniczy należy podawać zgodnie z kierunkiem wydobywającego się gazu, tzn. od strony miejsca rozszczelnienia w kierunku płomienia, 4) do gaszenia pożarów grupy F tzn. pożarów tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych, należy używać gaśnic proszkowych lub śniegowych wg. oznaczenia grup pożaru na gaśnicy. Uwaga nie gasić wodą!
strona 12 5) do gaszenia pożarów (poszczególnych grup) urządzeń elektrycznych pod napięciem oznaczonych indeksem i materiałów znajdujących się w ich pobliżu należy stosować gaśnice, śniegowe lub proszkowe, aby uniknąć porażenia prądem elektrycznym, 6) gaśnicę należy uruchamiać dopiero po dojściu do źródła ognia, 7) środek gaśniczy należy podawać nie na płomień, ale na palącą się powierzchnię od zewnątrz do środka, Przy rozmieszczeniu sprzętu należy stosować następujące zasady: a/ sprzęt powinien być rozmieszczony w miejscach łatwo dostępnych i widocznych: przy wejściach do budynków na klatkach schodowych, na korytarzach przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz, b/ w miejscach nie narażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła(piece,grzejniki) do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m, odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może być człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m, oznakowania miejsc usytuowania sprzętu powinny być wykonane fotoluminescencyjnymi znakami informacyjnymi ochrony przeciwpożarowej zgodnie z Polską Normą (PN-92/N-01256/01). Wymagany podręczny sprzęt gaśniczy na zabezpieczenie obiektu hali Zalecany podręczny sprzęt gaśniczy na zabezpieczenie obiektu : Etatyzacja podręcznego sprzętu gaśniczego. Parter: gaśnica proszkowa GP 6 ABC min. 3 - szt. pozostałe poziomy: gaśnica proszkowa GP 6 ABC min. 2 - szt. Powyższy sprzęt utrzymywać w stałej sprawności technicznej poprzez wykonywanie okresowych przeglądów technicznych /nie rzadziej niż raz na rok/ zgodnie z instrukcją producenta oraz używać zgodnie z przeznaczeniem w sposób podany w instrukcji obsługi. Powyższe warunki spełniane są przez zlecanie konserwacji i przeglądów sprzętu autoryzowanej firmie. Rozmieszczenie sprzętu i oznakowania obiektu tablicami ewakuacji i informacyjnymi zawarto na rzutach poszczególnych kondygnacji.
strona 13 2.Instalacja sygnalizacyjno-alarmowa w obiekcie Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, obiektów budowlanych i terenów /Dz. U. z 2006 r. Nr 80, poz. 563/ w obiekcie nie jest wymagany system sygnalizacji pożarowej.
strona 14 IV. Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru i innego zagrożenia W wypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia personel obiektu w pierwszej kolejności powinien zrealizować swoje obowiązki zakresu ochrony przeciwpożarowej, tj: a\. spokojnie i szybko poinformować osoby znajdujące się w obiekcie o zagrożeniu nie wszczynając paniki, poinformować do których wyjść ewakuacyjnych należy się kierować, b\. otworzyć wszystkie wyjścia ewakuacyjne, c\. zawiadomić Państwową Staż Pożarną, d\. wyłączyć dopływ energii elektrycznej do budynku za pomocą przeciwpożarowego wyłącznika prądu, e\. równocześnie z prowadzoną ewakuacją przystąpić do gaszenia pożaru za pomocą dostępnych środków i urządzeń gaśniczych, Szczegółowe zasady postępowania zawarte są w instrukcji postępowania na wypadek powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia /zał. nr 2/, która winna być wywieszona w miejscach widocznych i ogólnodostępnych obiektu. Przed przystąpieniem do akcji Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP zarządzający obiektem zobowiązany jest udzielić strażakom informacji dotyczącej obiektu i podejmowanych dotychczasowych działaniach ratowniczych. V. Sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym Przy wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem pożarowym (cięcie, spawanie, lutowanie itp.) należy przestrzegać następujących zasad ochrony przeciwpożarowej: -wszelkie materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych, należy zabezpieczyć przed zapaleniem, -prace niebezpieczne pożarowo w pomieszczeniach /urządzeniach/ zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano prace z użyciem łatwo zapalnych cieczy lub palnych gazów, mogą być prowadzone wyłącznie wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z
strona 15 powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości, -w miejscu wykonywania prac powinien znajdować się sprzęt gaśniczy umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru, -po zakończeniu prac należy poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane oraz rejony przyległe, -prace niebezpieczne pożarowo mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje, -właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu jest zobowiązany przed rozpoczęciem prac zapoznać wyznaczone osoby z zagrożeniami pożarowymi występującymi w rejonie wykonywania prac oraz z rodzajem przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenia do powstania pożaru lub wybuchu, -sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny technicznie i zabezpieczony przed możliwością wywołania pożaru. Przed rozpoczęciem prac należy zapoznać wyznaczone osoby z zagrożeniem pożarowym występującym w rejonie wykonywania prac oraz z rodzajem przedsięwzięć mających na celu nie dopuszczenie do powstania pożaru. W związku z powyższym należy: 7. dokonać komisyjnie oceny zagrożenia pożarowego oraz określić niezbędne wymagania przeciwpożarowe mające na celu nie dopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru, 8. sporządzić protokół zabezpieczenia pożarowego prac spawalniczych, po wykonaniu zaleconych zabezpieczeń wydać pisemne zezwolenie na przeprowadzenie prac spawalniczych. Zasady prowadzenia - zabezpieczenia prac pożarowo-niebezpiecznych umieszczono w załączniku nr 3 do niniejszej instrukcji.
strona 16 VI. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi. 1.Zasady ogólne a\. środki i sposoby ogłaszania alarmu o niebezpieczeństwie: W przypadku zagrożenia pożarowego lub innego ewakuację ludzi i mienia zarządza administrator obiektu, lub dowódca akcji gaśniczej. Ewakuację należy ogłosić przy pomocy dostępnych środków technicznych /np. aparatura nagłaśniająca/ lub donośnym głosem, ewakuację prowadzić poprzez poziome i pionowe drogi i wyjścia ewakuacyjne oznakowane fotoluminescencyjnymi znakami informacyjnymi wykonanymi zgodnie z PN-92/N-01256/02. Podczas ogłaszania ewakuacji nie wolno wszczynać paniki, zachować spokój i opanowanie. b\. warunki ewakuacji; Funkcje pionowych dróg ewakuacyjnych pełnią klatki schodowe, a poziomych korytarze. Miejscem ewakuacji jest teren na zewnątrz budynków. c\. sposoby prowadzenia ewakuacji zorganizowanej i indywidualnej Do celów ewakuacji ludzi i mienia należy wykorzystywać wszystkie dostępne drogi i metody ewakuacji. W pierwszej kolejności prowadzi się ewakuację najbardziej zagrożonych pożarem osób, począwszy od tych, które nie mogą poruszać się o własnych siłach. Ewakuacja osób z całego budynku musi być prowadzona natychmiast po zauważeniu pożaru, ale przy stwierdzeniu zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Dobra organizacja ewakuacji oraz wcześniejsze przeszkolenie personelu zapewnia spokojniejszą i sprawniejszą ewakuację. Po przeprowadzeniu ewakuacji należy sprawdzić obecność osób w miejscu docelowym oraz zapewnić im niezbędną opiekę. Następnie należy przystąpić do ewakuacji mienia, w tym dokumentacji. W przypadku ewakuacji mienia osoba podejmująca decyzję o ewakuacji określa kolejność ewakuacji mienia oraz miejsce jego docelowego złożenia. Po przeprowadzeniu ewakuacji sprawdza pomieszczenia podlegające ewakuacji oraz zabezpiecza mienie złożone w docelowym miejscu. d\. postępowanie w przypadku ewakuacji Po ogłoszeniu sygnału "ewakuacja" cały personel obiektu obowiązany jest: - jeżeli występuje zadymienie - w miarę możliwości zamknąć drzwi do pomieszczeń objętych pożarem, aby ograniczyć szybkość rozwoju pożaru i przenikanie gazów pożarowych,
strona 17 - wskazać kierunek ruchu oraz miejsce zbiórki, - zapewnić ewakuowanym opiekę i pomoc medyczną, - sprawdzić wszystkie pomieszczenia (również toalety), - sprawdzić ilość ewakuowanych osób, a w przypadku stwierdzenia braków należy fakt ten zgłosić niezwłocznie kierującemu akcją ratowniczą. Przybycie straży nie zwalnia pracowników od dalszego prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczej. W przypadku odcięcia grupy osób przez pożar należy natychmiast zgłosić tą sytuację kierującemu ewakuacją. e\. zasady rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych. Znaki ewakuacyjne mają za zadanie ukierunkować ruch strumienia ludzi zgodnie z przyjętą koncepcją ewakuacji. Podstawowa zasada określająca rozmieszczenie znaków ewakuacyjnych mówi, że z każdego miejsca na drodze ewakuacyjnej, w którym może się pojawić wątpliwość co do kierunku ewakuacji, powinien być widoczny znak ewakuacyjny. Poszczególne rodzaje znaków ewakuacyjnych określa Polska Norma (PN 92/N- 01256/02). Praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji powinno odbywać się dla stref pożarowych dla ponad 50 osób będących ich stałymi użytkownikami,co najmniej 1 raz w okresie 2 lat i powinno polegać na: -podaniu informacji o konieczności ewakuacji, -przeprowadzaniu ewakuacji osób z budynku w wyznaczone miejsce, -sprawdzeniu czy wszystkie osoby zostały ewakuowane, omówieniu po zakończeniu ewakuacji sytuacji które wystąpiły podczas próbnej ewakuacji.
strona 18 VII. Sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią niniejszej instrukcji oraz przepisami przeciwpożarowymi Wszystkich pracowników należy zapoznać z niniejszą instrukcja i przytoczonymi przepisami przeciwpożarowymi. Szkolenie dla pracowników powinno obejmować zagadnienia jak poniżej: zagrożenia pożarowe, przyczyny powstawania i rozszerzania się pożarów, zadania i obowiązki pracowników w zakresie zapobiegania powstania pożarów, zadania i obowiązki pracowników w przypadku powstania pożaru, ewakuacja ludzi, drogi oraz środki ewakuacji, podręczny sprzęt gaśniczy i środki gaśnicze, urządzenia przeciwpożarowe, obsługa dostępnych urządzeń i sprzętu przeciwpożarowego. Po odbyciu przeszkolenia pracownicy powinni potwierdzić ten fakt własnoręcznym podpisem na formularzu jak w zał. nr 2. -. 9. Wykaz telefonów alarmowych Ogólny - tel. 112 Państwowa Straż Pożarna - tel. 998 Pogotowie ratunkowe - tel. 999 Pogotowie policyjne - tel. 997 Pogotowie energetyczne - tel. 991
strona 19 VIII. Zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób będących stałymi użytkownikami Zadania i obowiązki zarządzającego z zakresu ochrony przeciwpożarowej: 1.przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych 2.wyposażenie budynku w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice 3.zapewnienie konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie 4.zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji 5.utrzymywanie budynku w sposób nie utrudniający prowadzenia akcji ratowniczej 6.zapoznanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi 7.podejmowanie decyzji o ewakuacji i nadzór nad prowadzoną ewakuacją. 8.zapoznanie się z przepisami przeciwpożarowymi i instrukcją bezpieczeństwa poprzez uczestnictwo w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej Zadania i obowiązki PRACOWNIKÓW z zakresu ochrony przeciwpożarowej: 1.zapoznanie się z przepisami przeciwpożarowymi i instrukcją bezpieczeństwa poprzez uczestnictwo w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej. 2.przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych, 3.wykonywanie poleceń przełożonych zmierzających do podniesienia stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz zakresu ewakuacji. 4.dbanie, aby klienci stosowali się do obowiązujących przepisów przeciwpożarowych i do regulaminów wewnętrznych, 5.niezwłoczne powiadamianie bezpośredniego przełożonego o nieprawidłowościach w zabezpieczeniu i wyposażeniu przeciwpożarowym, 6.utrzymywanie swoich stanowisk pracy w stanie gwarantującym pełne bezpieczeństwo pożarowe w czasie wykonywania czynności służbowych, jak i po ich zakończeniu 7.uczestnictwo w akcjach ratowniczo - gaśniczych podporządkowując się kierującemu akcją. 8.uczestnictwo w próbnej ewakuacji, stosując się do poleceń przełożonych. Instrukcję opracował:
strona 20 IX. Spis załączników 1. Instrukcja postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia 2. Oświadczenie o odbyciu przeszkolenia z zakresu znajomości przepisów przeciwpożarowych. 3. Zasady prowadzenia - zabezpieczenia prac pożarowo-niebezpiecznych. 4. Sposoby rozmieszczenia znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych PN-N-012256-5.
strona 21 Zał. Nr 1. INSTRUKCJA POSTĘPOWANIA NA WYPADEK POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO MIEJSCOWEGO ZAGROŻENIA I. ALARMOWANIE Każdy kto zauważy pożar lub inne zagrożenie, obowiązany jest natychmiast zaalarmować:, osoby znajdujące się w zagrożonym obiekcie, PAŃSTWOWĄ STRAŻ POŻARNĄ tel. 998, lub 112 WŁAŚCICIELA OBIEKTU W razie potrzeby alarmować: Pogotowie ratunkowe - tel. 999 Pogotowie policyjne - tel. 997 Pogotowie energetyczne - tel. 991 Pogotowie gazownicze - tel. Pogotowie wodociągowe - tel. WŁAŚCICIELOBIEKTU - tel. Alarmując straż pożarną, należy wyraźnie określić: 1. co się pali lub co się zdarzyło, 2. gdzie się pali lub gdzie nastąpiło zdarzenie- dokładny adres, nazwę obiektu, piętro, 3. czy istnieje zagrożenie ludzi, 4. swoje nazwisko i numer telefonu. UWAGA: Nie odkładać słuchawki telefonu do czasu uzyskania potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia pożaru przez dyspozytora straży pożarnej. II. PROWADZENIE AKCJI RATOWNICZO-GAŚNICZEJ 4. natychmiast po zaalarmowaniu należy przy pomocy współpracowników przystąpić do ratowania zagrożonych ludzi i gaszenia pożaru, wykorzystując w tym celu znajdujący się w budynku sprzęt gaśniczy (gaśnice, hydranty wewnętrzne) lub np. koce, wiadra z wodą, 5. do czasu przybycia straży pożarnej akcją ratowniczo-gaśniczą kieruje dyrektor lub osoba go zastępująca; 6. w pierwszej kolejności należy ratować osoby najbardziej zagrożone przez pożar. tj. znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie pożaru; /przy zadymieniu należy poruszać się w pozycji pochylonej/. Ewakuację przeprowadza się na zewnątrz budynku zgodnie z oznakowaniem, 7. aby powstrzymać rozwój pożaru należy usunąć z zasięgu ognia materiały palne; należy ratować także ważną dokumentację i cenne urządzenia, w przypadku niemożności ugaszenia pożaru należy w miarę możliwości zamknąć okna i drzwi w pomieszczeniach w których rozwija się pożar, 8. wyłączyć dopływ energii do obiektu za pomocą przeciwpożarowego wyłącznika prądu, 9. dowódcę przybyłej jednostki straży pożarnej należy powiadomić o przebiegu akcji ratowniczej zwracając szczególną uwagę na zagrożone pożarem osoby oraz utrudnienia w działaniach, 10. po zakończeniu ewakuacji ludzi, należy sprawdzić stan osobowy ewakuowanych. Toruń, dnia...... /Zarządzający /
strona 22 Załącznik Nr 2... / imię i nazwisko pracownika/ OŚWIADCZENIE o przeszkoleniu wstępnym /podstawowym/* Ja, niżej podpisany/a/, niniejszym oświadczam, że zostałem/am/ zapoznany/a/ z obowiązkami i zadaniami w zakresie zapobiegania powstawaniu i rozszerzaniu się pożarów oraz z zadaniami i obowiązkami na wypadek powstania pożaru w obiekcie basenu. Toruń, dnia...... (podpis pracownika)
strona 23 załącznik Nr3 ZASADY ZABEZPIECZENIA PRAC POŻAROWO NIEBEZPIECZNYCH 1. Prace niebezpieczne pożarowo stanowią jedno z potencjalnych źródeł powstawania pożarów, prowadzących z reguły do bardzo dużych strat. Zgodnie z przepisami prawa muszą one być prowadzone w sposób uniemożliwiający powstanie i rozprzestrzenianie się pożaru. 2.Przed rozpoczęciem prac niebezpiecznych pożarowo takich jak: spawanie, cięcie, nagrzewanie, rozmrażanie przy pomocy otwartego ognia, użytkownik oraz wykonawca prac jest zobowiązany: - ocenić zagrożenie pożarowe i wybuchowe w rejonie, w którym prace będą wykonywane, - ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu nie dopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru lub wybuchu, - wskazać osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie miejsca pracy, za przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy, 3.Przy prowadzeniu powyższych prac należy przestrzegać następujących zasad: - pomieszczenia lub miejsca, w których mają się odbywać prace należy oczyścić z wszelkich materiałów palnych, - palne przedmioty należy w przypadku wykonywania prac spawalniczych odsunąć na bezpieczną odległość od miejsca spawania celem uniemożliwienia przedostania się rozprysków spawalniczych, - jeżeli powyższy warunek nie może być spełniony, wszystkie urządzenia i materiały palne należy zabezpieczyć przed działaniem rozprysków przez osłonięcie np. kocami gaśniczymi, arkuszami blachy lub w inny skuteczny sposób, - przed przystąpieniem do spawania należy sprawdzić czy w sąsiednich pomieszczeniach nie występują materiały lub przedmioty mogące ulec zapaleniu na wskutek przewodnictwa cieplnego, promieniowania lub rozprysków spawalniczych, - jeżeli w pobliżu miejsca spawania znajdują się otwory przelotowe, instalacyjne, kablowe itp., należy je uszczelnić materiałami niepalnymi, celem niedopuszczenia do przenikania rozprysków spawalniczych do sąsiednich pomieszczeń lub na inne instalacje, - wszelkie kable, przewody elektryczne oraz instalacje z palną izolacją powinny być zabezpieczone przed rozpryskami spawalniczymi i uszkodzeniami mechanicznymi, - wykonywanie prac spawalniczych lub innych z użyciem ognia otwartego w pomieszczeniach, w których tego samego dnia wykonywano prace przy użyciu substancji łatwo zapalnych ( np. malowanie) jest niedozwolone.
strona 24 Prowadzenie prac dopuszczalne jest dopiero wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości, - w miejscu wykonywania prac powinien znajdować się sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru, - po zakończeniu prac należy poddać kontroli miejsce, w którym wykonywane były prace oraz rejony przyległe, - kontrolę, o której mowa należy ponowić po upływie czterech, a następnie ośmiu godzin po zakończeniu prac spawalniczych, - prace niebezpieczne pożarowo mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, - sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny technicznie i zabezpieczony przed możliwością wywołania pożaru i wybuchu, w związku z tym należy: - dokonać komisyjnej oceny zagrożenia pożarowego oraz określić niezbędne wymagania przeciwpożarowe mające na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru, - sporządzić protokół zabezpieczenia ppoż. prac spawalniczych wg wzoru Nr 1, - po wykonaniu zaleconych zabezpieczeń wydać pisemne zezwolenie na przeprowadzenie prac spawalniczych w/ wzoru Nr 2,
strona 25 wzór Nr 1 Protokół zabezpieczenia przeciwpożarowego prac spawalniczych 1.Nazwa i określenie budynku - pomieszczenia i miejsca, w których przewiduje się wykonywanie prac spawalniczych... 2.Zagrożenie wybuchem oraz właściwości pożarowe materiałów palnych występujących w budynku, pomieszczeniu......... 3.Rodzaj elementów budowlanych ( zapalność) występujących w danym budynku -pomieszczeniu lub rejonie wykonywania prac...... 4.Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego budynku - pomieszczenia, stanowiska, urządzenia itp., na okres wykonywania prac spawalniczych......... 5.Ilość i rodzaje sprzętu gaśniczego do zabezpieczenia toku prac spawalniczych... 6.Środki i sposób alarmowania straży pożarnej oraz współpracowników w przypadku zaistnienia pożaru... 7.Osoba odpowiedzialna za całokształt i przygotowanie zabezpieczenia ppoż. toku prac spawalniczych
strona 26... 8.Osoba odpowiedzialna za nadzór nad stanem bezpieczeństwa pożarowego w toku wykonywania prac spawalniczych... 9.Osoba zobowiązana do przeprowadzenia kontroli rejonu prac spawalniczych po ich zakończeniu... Podpisy członków komisji:...
strona 27 wzór Nr 2 ZEZWOLENIE na przeprowadzenie prac spawalniczych lub innych niebezpiecznych pożarowo 1.Miejsce pracy... 2.Rodzaj pracy... 3.Czas pracy, dnia... od godz.... do godz.... 4.Zagrożenie pożarowe - wybuchowe w miejscu pracy... 5.Sposób zabezpieczenia przed możliwością powstania pożaru......... 6.Środki zabezpieczające... 7.Sposób wykonania pracy...
strona 28 8.Odpowiedzialni za przygotowanie miejsca pracy, środków zabezpieczających i zabezpieczenia toku prac spawalniczych... 9.Zezwalam na rozpoczęcie robót... ( podpis zarządzającego obiektem ) 10.Pracę zakończono: dnia...godzina...... ( podpis wykonawcy ) 11.Stanowisko pracy i jego otoczenie sprawdzono pod względem zabezp. ppoż.... ( podpis kontrolującego )